6-1-1


༄༅། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། །
གང་གི་ཆོས་སྐུ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཆེ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མི་རྟོག་མི་འགྱུར་བ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ལ་འདུད། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་མཚན་གྱིས་རབ་བརྒྱན་པ། །བལྟ་བས་མི་ངོམས་གཞན་དོན་བརྡ་ཡི་སྐུ། །གང་གིས་མཐོང་བའི་མོད་ལས་གྲོལ་འགྱུར་ན། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་མཐོང་བ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཁྱོད་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། །སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་རབ་བརྙིལ་ནས། །མྱུར་དུ་མྱ་ངན་འདའ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ན། །ཁྱེད་སྐུ་དངོས་སུ་མཐོང་རྣམས་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཁྱེད་ཀྱི་མཚན་ཙམ་རྣ་བར་གྲགས་པས་ཀྱང༌། །ཐར་པའི་ས་བོན་དགེ་བ་ལེགས་བཏབ་ནས། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་མྱུར་བར་ཐོབ་འགྱུར་ན། །བཀའ་བཞིན་བསྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ་སྨོས་ཅི་འཚལ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པ་དང༌། །དེ་མཐོང་དེ་ལ་ཕྱག་མཆོད་བསྐོར་བ་སོགས། །ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མྱུར་ཐོབ་ན། །ཁྱོད་ཐུགས་རྩེ་གཅིག་སྒོམ་པ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་འཕགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །རིན་ཆེན་རང་བཞིན་སྟོང་གསུམ་ཕུལ་བ་བས། །ཁྱེད་སྐུ་མཆོད་རྟེན་ས་ལས་ནས་ཙམ་དང༌། །སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བཞེངས་པ་ཆེས་མཆོག་ལ། །ཏིལ་གྱི་ཞིང་བཞིན་སྟོང་གསུམ་ཡོངས་གང་བའི། །འཕགས་ཚོགས་དེ་དག་མཆོད་
6-1-2


པའི་མཆོག་ཀུན་གྱིས། །བསྐལ་པའི་བར་དུ་གུས་པར་མཆོད་པ་བས། །ཁྱེད་ལ་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་ཆེས་ཆེར་མཆོག ། ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆ། །ཆུ་ཐིགས་ཙམ་གྱི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱའི། །ཆ་ཡང་འཕགས་པའི་ཚོགས་ལ་མ་མཆིས་ན། །ལྷ་མོ་ལྷ་མིན་དབང་ལ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས། །ཡོངས་འབྲུ་སྲིན་བུས་ཟོས་པའི་ནམ་མཁའ་ཙམ། །གང་ལ་མཆིས་ན་དེ་ཡི་ཞབས་རྡུལ་ཡང༌། །ཁམས་གསུམ་ཆེ་དགུའི་གཙུག་གིས་མཆོད་པར་འོས། །དར་གྱིས་ཕྱིས་ན་ལྷུན་པོ་ཟད་སྲིད་ཅིང༌། །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཐིགས་སྟོང་གསུམ་ས་ཡི་རྡུལ། །བགྲང་བར་ནུས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཆ་ཡང་རྒྱལ་བ་ཡིས་ཀྱང་བགྲང་མི་སྤྱོད། །ཁྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་དང༌། །རྣལ་གྲོལ་རྣམ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ཕ་མཐའ་ཡས། །སྟོབས་སོགས་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་ཡོན་ཏན་ནི། །རེ་རེའི་མཐའ་ཡང་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །དེ་སླད་མཉམ་མེད་མཚུངས་པ་མེད་པའི་རྗེ། །ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་གྱུར་པའི་མགོན། །བསླུ་མེད་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་གཏན་གྱི་སྐྱབས། ལྷར་བཅས་འགྲོ་བའི་བླ་མ་ལྷ་ཡི་ལྷ། །ལྷ་དང་མིས་མཆོད་ལྷ་མིའི་སྟོན་པ་མཆོག །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བ་སྤུ་རབ་གཡོས་ཤིང༌། །དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་མཆི་མའི་རྒྱུན་འབབས་པས། །གཅིག་ཏུ་དཔེ་ཟླ་མེད་ལ་བདག་སྐྱབས་མཆི། །བདག་དང་བདག་གི་མར་གྱུར་མཁའ་མཉམ་གྱིས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་འདྲ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་གཉིས་བསླབ་པ་རིན་ཆེན་གསུམ། །དྲི་མེད་རབ་རྒྱས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སླད་དུ། །ཁྱེད་མཆོད་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲན་པའི་རྟེན། །སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་མཛེས་པ་ལྷུན་པོ་ཙམ། །གྲངས་མེད་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་རྟག་བཞེངས་ནས། །ལྷ་རྫས་མཆོད་པ་མཆོག་གིས་རབ་མཆོད་ཤོག །དེ་ལྟར་མི་ཤེས་མི་ནུས་མི་སྤྲོ་བའི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བདག་ལ་ཉེར་བསྟེན་ནས། །ཞིང་མཆོག་དམ་པ་ཁྱེད་ལ་དགེ་བ་ཡི། །ས་བོན་ལན་ཅིག་ཙམ་ཡང་འདེབས་པར་ཤོག །ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ། །མཐོང་ཐོས་སྒོམ་པའི་སྐལ་བ་མེད་པས་ཀྱང༌། །ཁྱེད་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་མཆོད་རྟེན་མཐོང་བའམ། །རྡུལ་ཕྲན་གྲིབ་མ་རླུང་གིས་རེག་པར་ཤོག །ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་
6-1-3


འདྲ་མ་མཐོང་ངམ། །མ་ཐོས་མ་མཐོང་སོམ་ཉི་ཟ་བ་དང༌། །ཡིད་མི་ཆེས་ཤིང་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱེ་མའོ་སྙིང་རེ་རྗེ། །འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས། །རྩེད་མོ་དང་ནི་བཞད་གད་ཀྱིས་ཕྱིར་རམ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་སམ་གཞན་གྱིས་དོར་ཡང་རུང༌། །འཁྲུགས་བཞིན་མཆོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ལགས། །
དེ་ལྟར་ཞེས་མཐོང་ཞེ་ན། ཡུལ་དམ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་ལས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང༌། ཞིང་གི་དམ་པ་ཡོན་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཀའ་ལས་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་དག་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྒོ་དུ་མ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ལ། དེ་ཡང་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་བྲལ་ན་དེ་དང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས། གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་ལྟ་བུ་ཚོལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འོན་ཀྱང་འདིར་ཉུང་ལ་མོས་པ་རྣམས་དང༌། མང་པོ་ཚོལ་བར་མི་སྤོབས་པར་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཆུའི་ཐིགས་པ་བཞིན་དུ་ཉུང་ཤས་ཞིག་བྲི་བར་བྱའོ། །ན་མོ་བྷ་ག་ཝ་ཏེ། བཻ་རོ་ཙ་ན་པྲ་བྷ་རཱ་ཛ་ཡ། ཏ་ཐཱ་ག་ཏཱ་ཡ། ཨརྷ་ཏེ་སམྱཀྶཾ་བུདྡྷ་ཡ། ཏདྱ་ཐཱ། ཨོཾ་སུཀྵྨེ་སུཀྵྨེ། ས་མེ་ས་མ་ཡེ། ཤཱནྟེ་དཱནྟེ། ཨ་ས་མཱ་རོ་པེ། ཨ་ནཱ་ལམྦྷ། ཏ་རམྦྷ། ཡ་ཤོ་བ་ཏེ། མ་ཧཱ་དེ་ཛ། ནི་ར་ཀུ་ལེ། ནིརྦཱཎེ། སརྦ་བུདྡྷ། ཨ་དྷིཥྛཱ་ན་ཨ་དྷིཥྛི་ཏི་སྭཱཧཱ། གཟུངས་འདིས་འཇིམ་པའི་གོང་བུའི་བྱེ་མའི་གོང་བུ་ལ་ལན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཟླས་ལ། མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ་དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་བྱ་བ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །མྱུར་དུ་བླ་
6-1-4


ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱིས་གསུངས་པ་སྟེ། གཟུངས་འདི་ནི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོའོ། །ཞེས་བྱང་ཆུབ་གཞུང་ལམ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་སེལ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་རྣམས་སུ་བྱུང་ཞེས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བསྔགས་སོ། །
དགེ་བའི་རྩ་བ་དངོས་སུ་འཛིན་པའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། བརྟན་པའི་བློ་གྲོས་གཞན་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་དང༌། ཕྱིར་བཅོས་པ་དང༌། བྱི་དོར་བྱ་བ་ལྷུར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། བརྟན་པའི་བློ་གྲོས་དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བྱི་དོར་བྱེད་པ་ནྀ། སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །བཞི་པོ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བླང་བར་བརྟན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྟ་བའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཆོག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་གསུངས་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཚེ་བརྗེས་ནས་ཀྱང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་ཅིང༌། ཇི་ལྟར་སྨོས་པས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་བྱེད་པ་ཡིན། སྟོབས་ཆེ་བ་དང༌། ལུས་ཆེ་བ་ཡིན། སྲིད་མེད་ཀྱི་བུ་ལྟར་འཁྲེགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། དེས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ནས་ཀྱང༌། མྱུར་དུ་གླིང་བཞི་སྤངས་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་དེ་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཐོབ་པ་དང༌། སྐྱོན་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། གཙེས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཚེ་ལེགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
6-1-5


བ་ཡིན། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཚངས་པའི་དབང་པོ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་མཐོང་ནས། བཅོས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཐ་ན་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་གཅིག་ཙམ་ཡང་རྩིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། གཞན་ཡང་མ་བརྩིག་པའི་ས་ཕྱོགས་ལམ་པོ་ཆེའི་བཞི་མདོར། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདུ་བའི་སར་མཆོད་རྟེན་དང་ཁང་པ་བརྩེགས་པའམ། རྡོའི་ཀ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གང་ཡང་རུང་བ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའམ། མངོན་པར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་བདུད་བཅོམ་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའམ། ལྷ་ལས་འབབ་པའམ། ལྷ་ཡུལ་དུ་མངོན་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བརྩེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་འཇིག་ཅིང་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ན། ཐ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་བསྲུང་བ་དང༌། མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སམ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང་ལུས་དང་སྲོག་གཏོང་བར་བྱེད་ཅིང་ཆོས་གཏོང་བར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོད་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་སུ། །ཞིག་པའི་ཕྱིར་ན་བཅོས་པར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་སྟོབས་ནི་ཆེ་བ་དང༌། །ལུས་ཆེ་བ་དང་མི་འཇིགས་འགྱུར། །གང་དུ་དད་པ་སྐྱེས་འགྱུར་བའི། །ལམ་ཆེན་བཞྀ་མདོའི་ཕྱོགས་སུ་ནི། །རིང་བསྲེལ་གྱིས་ནི་སྐུ་བྱེད་ཅིང༌། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་རྣམ་སྟོན་པར། །བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གང་ཞིག་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་ནི། །འཇིག་རྟེན་མཆོད་
6-1-6


པའི་མཆོད་རྟེན་བྱེད། །དེ་ཡི་གྲགས་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་བརྩོད་པ་ཡི། །ཉན་ཐོས་བྱེ་བ་རྣམས་མཐོང་ནས། །གཅིག་ལ་གཅིག་ནི་བཟོད་གསོལ་ཏེ། །དེ་དག་རྣམས་ནི་མཐུན་བྱེད་པ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡོངས་སུ། །མི་འཇིགས་དཔའ་བོར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སྲེད་མེད་བུ་ལྟར་མཁྲེགས་པ་ཡི། །ལུས་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན། །བསྟན་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་འཇིག་པའི། །ཆོས་ལ་མི་བདེ་ཉེར་གནས་ཚེ། །གུས་པར་བྱེད་དེ་ཆོས་བསྲུང་ཞིང༌། །ལུས་དང་ངག་དྲག་པོར་གྱུར་པ། །དེ་བཞིན་ཆོས་ནི་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་དག་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དག །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསྲུང་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །ཆོས་ནི་ཀུན་ཏུ་བསྲུངས་བྱས་པས། །དེ་དག་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ལེའུར་ཡང་གསུངས་པ། སའམ། རྡོ་ཐལ་ལམ། ཤིང་ངམ། རྡོའམ། ར་གན་ནམ། ལྕགས་སམ། གསེར་རམ། དངུལ་ལམ། བཻཌཱུཪྻའམ། ཤེལ་ལམ། མུ་ཏིག་དམར་པོའམ། རྡོའི་སྙིང་པོའམ། སྤུག་གམ། དུང་ངམ། མན་ཤེལ་ལམ། སྤོས་སམ། རས་སམ། ཤིང་ལེབ་བམ། རྩིག་ངོས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པར་བྱ། རལ་བ་གསོ་བར་བྱ་བ་དང༌། གྲུབ་པ་བཅོས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ན། རིགས་དམའ་བ་རྣམས་དང༌། སྡིག་པའི་རིགས་རྣམས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བའི་རིགས་སུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཡན་ལག་གང་ཡང་མ་ཚང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པ་རྙེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ན་ལས་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མྱོང་བ་ཡང་ཆུང་ངུ་མྱོང་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་མི་གཙང་བས་རེག་པ་ལ་རབ་ཏུ་དག་པར་བཀྲུས་ཏེ། སྤོས་ཀྱིས་བྱུག་ན་མི་དེའི་དྲི་མི་ཞིམ་པ་ཞིག་དེ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚམས་མེད་པ་བྱས་པ་དེའི་སྡིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དང་བ་རྙེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་
6-1-7


གཟུགས་བྱས་ན། དེའི་སྡིག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེའི་ཕུང་པོས་མར་མེ་ཚིག་དེ་དུ་བ་ཡང་མི་འོང་བ་བཞིན་དུ་དེའི་སྡིག་པ་དེ་ཡང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །འཕགས་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མདོ་ལས། འཛམ་བུའི་གླིང་དཔག་ཚད་བདུན་སྟོང་པ་དང༌། ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་པ་དང༌། བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་དཔག་ཚད་དགུ་སྟོང་པ་དང༌། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་པ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། དད་པས་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་བ་བས། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལ་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་ཙམ་བྱས་ལ། ཁབ་ཙམ་གྱི་སྲོག་ཤིང་བཙུག་སྟེ། རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་གྱི་གདུགས་གསོལ་ནས། ནས་ཀྱི་འབྲུ་ཙམ་གྱི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ལ། ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་གྱི་རིང་བསྲེལ་བཅུག་ནས། དེ་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་ཆེའོ། །ཞེས་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་ལྟ་ཡང་ཞོག །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་ལྟ་ཡང་ཞོག །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ལྟ་ཡང་ཞོག །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་ལྟ་ཡང་ཞོག །ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་ཡང་ཞོག་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱི་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་པ་བས། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
6-1-8


འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལ་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་ཙམ་བྱས་ལ། ཁབ་ཙམ་གྱི་སྲོག་ཤིང་བཙུགས་ཏེ། རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་གྱི་གདུགས་གསོལ་ནས། ནས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ལ། ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་གྱི་རིང་བསྲེལ་བཅུག་ན། དེ་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་ཆེའོ། །ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བཟོད་པས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བསམ་གཏན་གྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བྱམས་པས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། སྙིང་རྗེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། དགའ་བས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། སྟོབས་བཅུ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མ་འདྲེས་པ་གསུམ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་ པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་ལས། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པའི་ཕན་ཡོན་བཅོ་བརྒྱད་དེ། བཅོ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་བ་འཐོབ་པ་དང༌། གཟུགས་བཟང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཛེས་ཤིང་མིག་ཏུ་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དབང་པོ་རྣོ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུར་བརྗོད་པ་དང༌། སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ནོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་རྡོ་རྗེའི་ཚོགས་ལྟར་འགྱུར་བ་དང༌། 
6-1-9


ལུས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཞེས་བྱུང་བ་ལ། 
གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོར། ཐུབ་པའི་དབང་པོ་དབང་གི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པ་ཡིས། །མྱ་ངན་མེད་པས་ལུས་ཀུན་རྒྱས་པ་དང༌། །གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རིན་ཆེན་མཛོད་མང་དང༌། །ས་སྟེང་དགྲ་ཡི་ཚོགས་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱུང༌། 
འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་ཡང་གསུངས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་བཅོས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པ་དང༌། འཇིག་པས་ཉེན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་མི་འཇིག་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ནྱ་ཀྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་ཀྱི་འབྲུ་མར་འཐོར་བ་དང༌། དར་ཕྲ་མོའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། སྲད་བུ་ཕུལ་བའི་སྐུའི་པགས་པ་འཇམ་ཞིང་མཉེན་ལ་སྲབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་རྣམས་ལ་གསེར་གྱི་རྒྱན་དང་སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་འཐོར་བ་དང༌། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གསེར་གྱི་སྣོད་དང༌། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་གོས་ཕུལ་བའི་ཕྱིར། པགས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྲིན་བུ་ཀི་ཏ་དང༌། ལུས་ཏའི་ཚད་དང༌། བརྒྱ་དང༌། མེ་ཏོག་རྙིད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱག་དར་ཡོད་པར་སེལ་བར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སྤུ་རེ་རེ་སྐྱེས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། རྟག་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་སམ་རྟེན་ཀྱང་རུང༌། །མཐེ་བོང་ཙམ་ཞིག་གང་བྱས་པ། །མི་གཡོ་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་བུ་མོ་རྣམ་དག་དང་བས་ཞུས་པའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། གཞན་ཡང་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་པདྨ་ལས་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། སྲོག་ལ་འབབ་པར་གྱུར་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཉེས་
6-1-10


པ་མི་བརྗོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བསྐུལ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བཀོད་པ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གོས་པ་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་དག་བྱས་ནས་པདྨའི་གདན་ལ་འཇོག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མྱ་ངན་བྱེད་པ་དེ་དག་མྱ་ངན་སེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཁེངས་ཤིང་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་བརྟག་པར་བདག་ཉིད་དམན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གཟེར་གྱུར་ཀྱང༌། །ནམ་ཡང་གཞན་གྱི་སྐྱོན་མི་སྨྲ། །རྟག་པར་དཀོན་མཆོག་གང་བསྔགས་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉེར་བསྐུལ་ནས། །རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་གང་སྤྱོད་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས། །གསེར་གྱི་སངས་རྒྱས་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། །རིན་ཆེན་པདྨའི་གདན་ལ་བཞག ། སེམས་ཅན་མྱ་ངན་གང་སེལ་བ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས། །ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ། །སློབ་མ་བཞིན་དུ་བདག་དམན་ཞིང༌། །གཞན་ལ་གང་ཞིག་མི་འཚེ་བ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །
བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་མཚན་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་ལུས་ཀུན་ནས་མཛེས་པ་འདི་ནི། སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་བཅོས་པ་དང༌། གཞན་འཇིག་པ་དག་དབུགས་དབྱུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་མི་མཐུན་པའི་སྡུམ་བྱས་པས་གྲུབ་སྟེ། བུ་མོ་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་འདི་དག་སྤྱད་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །ཞེས་པའོ། །
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན། མངལ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་སྐྱེའོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་
6-1-11


ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་གསོ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་སྤོས་ཀྱིས་བྱུག་པ་འབུལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་ཁྲུས་ཀྱི་སྤོས་ཆུ་འབུལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་ཕྱག་དར་དང་བརྐྱང་ནུལ་བྱ་བ་འབུལ་བ་དང༌། ཕ་མ་ལ་ལུས་ཀྱི་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་དག་ལ་ལུས་ཀྱིས་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ལུས་ཀྱིས་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཏེ། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པས་མ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་འདི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངལ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང༌། དེ་ཡང་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་སེམས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་མངལ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་སྐྱེའོ། །ཞེས་པའོ། །
དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོར་ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་དེ་དག་གི །རྒྱལ་བའི་རིང་བསྲེལ་དག་ལ་སུས་མཆོད་ཅིང༌། །རིན་ཆེན་མཆོད་རྟེན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དག །གསེར་དང་དངུལ་དང་འོན་ཏེ་ཤེལ་གྱི་འམ། །རྡོ་ཡི་སྙིང་པོའི་མཆོད་རྟེན་གང་གིས་བྱས། །བཻ་ཌཱུཪྻ་མཆོག་དེ་བཞིན་ཨན་ད་རྙིལ། །ལ་ལས་མུ་ཏིག་ཀེ་ཀེ་རུ་ལས་བྱས། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་གིས་མཆོད་རྟེན་རྡོ་ལས་བྱས་པ་དང༌། །གང་གིས་ཨ་ཀ་རུ་དང་ཙན་དན་ནམ། །གང་གིས་ཐང་ཤིང་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་དང༌། །ལ་ལས་ཤིང་མར་གཞན་ལས་བྱས་པ་དང༌། །ས་དང་སོ་ཕག་ལས་ནི་བརྩེགས་པ་ཡི། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དགའ་བཞིན་བྱས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ས་རྡུལ་ཕུང་པོ་དག་ལས་ཀྱང༌། །མྱ་ངན་དགོན་དག་གང་དུ་བྱས་པ་དང༌། །བྱིས་པ་རྩེད་མོར་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །གང་གིས་རྒྱལ་བ་དེ་ཕྱིར་མཆོད་རྟེན་དག །བྱེ་མ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་བྱས་པ་ཡིས། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ལ་ལས་དེར་ནི་རིན་ཆེན་གཟུགས་བྱས་པ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས། །གང་གིས་དེ་ཕྱིར་
6-1-12


བྱས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ལ་ལས་དེར་ནི་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་དང༌། །ལ་ལས་ཟངས་དང་དེ་བཞིན་འཁར་བ་ལས། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་བྱས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །རོ་ཉེ་དང་ནི་ལྕགས་སམ་སའང་རུང༌། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བྱས་ཏེ། །བལྟ་ན་སྡུག་པ་འཇིམ་པའི་ལས་བྱེད་བཅུག །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་གི་རྩིག་ངོས་གཟུགས་ཀྱི་རི་མོ་དག །བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྐུ། །གང་གིས་བྲིས་སམ་འདྲི་རུ་བཅུག་ཀྱང་རུང༌། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །སྐྱེས་བུ་དག་གམ་འོན་ཏེ་གཞོན་ནུའང་རུང༌། །གང་དག་ལ་ལ་དེ་ནི་སློབ་པའི་ཚེ། །རྩེད་མོ་དགའ་དང་གསང་བར་བྱེད་པ་ན། །རྩིག་ངོས་སེན་མོ་ཤིང་བུས་གཟུགས་བྲིས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་སྒྲོལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་ཡང་དག་འཛུད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་དང༌། །འཇིམ་པའི་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་དག་ལའང་རུང༌། །རྩིག་ངོས་བྲིས་དང་རྡུལ་ཕུང་མཆོད་རྟེན་ལ། །དེ་ལ་མེ་ཏོག་དང་ནི་སྤོས་གསོལ་ཏེ། །དེར་ནི་གང་གིས་རབ་སྙན་ཅང་ཏེའུ་དང༌། །དུང་དང་རྔ་ཆེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱེད་བཅུག །བྱང་ཆུབ་མཆོག་རབ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གང་དག་རྔ་རྣམས་རབ་ཏུ་བརྡུང་བྱེད་ཅིང༌། །པི་ཝང་དང་ནི་ཕེག་དང་འཁར་བའི་རྔ། །རྫ་རྔ་བརྡུང་ཞིང་གླིང་བུ་ཡིད་འོང་དང༌། །ཨ་ཀོ་ན་ཏ་རབ་ཏུ་སྙན་འབྱིན་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། །གང་དག་ལྕགས་ཀྱི་སིལ་གྲོལ་བརྡུང་བཅུག་དང༌། །ཆུ་ལ་བརྡབས་དང་ཐལ་མོས་བརྡབས་པ་དང༌། །ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སྙན་པའི་གླུར་བླངས་དང༌། །རིང་བསྲེལ་དེ་དག་རྣམ་མང་མཆོད་བྱས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །བདེ་གཤེགས་རིང་བསྲེལ་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །མཆོད་ཕྱིར་སིལ་སྙན་བརྡུང་བའི་སྒྲ་བྱུང་ངམ། །མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་གྱིས་ནི་
6-1-13


མཆོད་པ་དང༌། །བདེ་གཤེགས་གཟུགས་དག་རྩིག་ངོས་བྲིས་པ་ལ །ཁྲུལ་བཞིན་པ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་ནས་ཀྱང༌། །དེ་དག་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་མཐོང༌། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་གང་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར། །ཡོངས་སུ་ཚང་བའམ་ཐལ་མོ་ཡ་གཅིག་གམ། །ཡང་ན་མགོ་བོ་བཏུད་གཅིག་འདུད་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྐད་ཅིག་ལུས་ཀྱང་བཏུད་པ་དང༌། །གང་གིས་རིང་བསྲེལ་གནས་པ་དེ་དག་ལ། །གཡེང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་སངས་རྒྱས་ཞེས། །ཚིག་གཅིག་ལན་འགའ་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ཡང༌། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་འཐོབ། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལ་ཡང༌། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་སངས་རྒྱས་དང་ཕྲད་པར་འཐོབ་བོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ལ་བལྟ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རིམ་འགྲོ་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་གྲགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང༌། རྒྱུད་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང༌། རྒྱུད་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བའོ། །ཞེས་བྱུང་ངོ༌། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་རིང་བསྲེལ་གྱིས་གང་བའི། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་དང་མཆོད་ལ་སོགས། །བདེ་གཤེགས་ཀུན་གྱི་གསུང་རབ་ལས་བྱུང་ཞིང༌། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཅན་ཀུན་དེར་འཇུག་ཤོག །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་མཆོད་ཕྱིར་བརྩོན་བྱེད་ཅིང༌། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ཀུན་གྱི་ལྷག་པའི་ལྷ། །རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གྱིས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག ། 
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོར་ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཞིག་སྟོན་པ་མི་མཆོག་གཟུགས་བྱེད་པ། །རས་བྲིས་རྩིག་ངོས་འབྲིའམ་གསེར་ལས་བྱས། །དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་
6-1-14


ཁྱད་པར་གང་ཕྱིར་ཡང༌། །དེ་དག་མ་ལུས་རབ་ཏུ་བསྟན་གྱིས་ཉོན། །དེ་ནི་བལྟ་མིན་ལོང་བར་ཞར་མི་འགྱུར། །སྒུར་པོར་མི་འགྱུར་ཡན་ལག་མི་སྡུག་མིན། །དེ་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་ཞིང་ཁ་དོག་ལྡན། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱིས་གོ་ཅར་འགྱུར། །ལུས་ནི་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཁྱད་པར་ཐོབ། །སྤོབས་པ་ཐོབ་ཅིང་སྒྲ་སྙན་ཡིད་དུ་འོང༌། །ཤེས་བཞིན་ལྡན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་གཙོ། །དེ་མཐོང་སེམས་ཅན་བདེ་ཞིང་དགའ་བར་འགྱུར། །སྡིག་བྱེད་མི་འགྱུར་ཞེ་སྡང་མེད་སེམས་ལྡན། །གཡོ་མེད་མི་རྐུ་རྒྱལ་པོ་འཁྲུགས་མི་བྱེད། །མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་དབང་ཆེན་གྲགས་པར་འགྱུར། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་མི་དམན་སེམས་དང་ལྡན། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ནས། །དེ་ནི་མཆོག་འབྱུང་སྐྱེ་བོ་མང་མཆེད་འང༌། །བློ་ལྡན་ཕྱུག་ཅིང་ཆེ་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་ལྡན། །དབང་ལྡན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ནས། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དབང་ཕྱུག་དབང་ཐོབ་བོ། །ལྷུན་པོའི་ཟོམ་ན་དབང་ཐོབ་བརྒྱ་བྱིན་འགྱུར། །བདག་པོ་ལྷུན་པོའི་ཟོམ་ན་རྒྱལ་སྲིད་བཏོན། །དེ་ནི་དྲན་དང་བློ་གྲོས་མི་ལྡན་མིན། །དེ་ནི་རྟོག་མོས་ཤེས་རབ་ཚང་བར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་དབུགས་འབྱིན་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞིང་དམྱལ་བ་སྤངས། །སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་མཚུངས་མེད་མཆོད་བྱས་ན། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་གཤིན་རྗེའི་ཡུལ་མི་འགྲོ། །ངན་སོང་གསུམ་པོ་དེས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །བདག་དེར་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་འགྱུར། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ན། །དབང་ལྡན་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། །མི་དམན་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཆོད། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་བསྟན་ལ་དད་པར་འགྱུར། །ཚད་པའི་འཇིག་རྟེན་དབང་ཐོབ་ཚང་བར་འགྱུར། །ཡིད་འོང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་སྤོབས་དང་ལྡན། །འཛམ་བུའི་གླིང་གསེར་འོད་བྱེད་དགའ་འགྱུར་བའི། །གཞལ་མེད་ཁང་མཆོག་བལྟ་སྡུག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་དེས་དཔོན་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་པོ། །སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་མཚུངས་འདྲ་མེད་པ་ཐོབ། །ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གསལ། །གསེར་སྟེང་རིན་ཆེན་བཻཌཱུཪྻ་དང་མཚུངས། །ཞེས་པའོ། །
6-1-15


སངས་རྒྱས་མེད་པར་འདོད་པའི་ལྟ་བ་ཅན། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ། །ཁྱད་འཕགས་འདི་རྣམས་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་གྱུར་ནས། །ལྟ་ངན་སྤངས་ཏེ་རྒྱལ་ལ་དད་ཐོབ་ཤོག །
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་ཤིང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནམ་མཁའ་ལྟར་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་ཡོན་གནས་དམ་པ། བླ་ན་མེད་པ། མཉམ་པ་མེད་པ། མཚུངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེའི་སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་དང་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང༌། མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོར། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ནེ་ཙོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་བ་འཐོབ་བ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་གཡོག་འཁོར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་མཆོད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་ནོར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐོས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་དད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་དྲན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་རྟོགས་པ་འཐོབ་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་བཟང་བ་སྟེ། མདོག་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། མཛེས་ཏེ་མིག་ཏུ་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐད་སྙན་ཞིང་གཟུང་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། བག་ཚ་བ་མེད་པར་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང༌། འགྲོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་
6-1-16


དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་དར་བཅས་པའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་བཟང་བ་དང༌། བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐད་སྙན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་སྲབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལམ་དུ་འགྲོ་ན་རྩ་དང༌། གསེག་མ་དང༌། གྱོ་མོ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བཙུན་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་དར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་གདུགས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ནས་གདུགས་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་ལ་གདུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ལ་གདུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་པོའི་ལས་བྱེད་ཅིང་བརྩེགས་པ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་སྲིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཐོབ་པ་དང༌། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་གདུགས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་དྲིལ་བུ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་བཟང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྒྲ་སྙན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཟུང་བ་དང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་འཐོབ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོག་རྟེན་ལ་དྲིལ་བུ་ཕུལ་བའི་
6-1-17


ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་བ་དན་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱལ་མཚན་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། མཛའ་བཤེས་དང༌། བློན་པོ་དང༌། ཉེ་བ་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་དེའི་གྲགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཞན་རྣམས་སུ་ཚེ་རིང་ཞིང་རིགས་སུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རིགས་བཙུན་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་བ་དན་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་གོས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་གཉིས་ཏེ། བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། པགས་པ་འཇམ་པ་དང༌། པགས་པ་སྣུམ་པ། པགས་པ་སྲབ་པ་དང༌། དེའི་ལུས་ལ་རྡུལ་དང་དྲི་མ་མི་ཆགས་པ་དང༌། དེའི་གོས་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། གདེང་བ་དང༌། བགོ་བ་ཕྲ་མོར་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོང་ན་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་གོས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། དེའི་སྣའི་དབང་པོ་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དྲི་ང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དྲི་ཞིམ་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲིའི་ངད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བར་འགྱུར་
6-1-18


བ་དང༌། སྡུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྲེང་བ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དྲི་ང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་ཞིམ་པོའི་ངད་ལྡང་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་དྲི་ཞིམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྒྱན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྲེང་བ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་ཕུལ་པའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མར་མེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། ཤའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷའི་མིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མ་རིག་པ་དང་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་སེལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཚེ་ནམ་དུ་ཡང་མུན་པ་ན་གནས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་སྤོས་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང༌། སྣའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དྲི་ཞིམ་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་ལུས་དྲི་ཞིམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཟུགས་བཟང་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་དུ་འགྲོ་བར་
6-1-19


བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྡུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐད་སྙན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཟུང་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོར་ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མི་གང་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡི། །བསྔགས་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང༌། །བརྗོད་པས་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །སུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང༌། །ནམ་ཡང་ལོང་ཞིང་འཐེང་མི་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ནི། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་ཞིང་མཐུ་བརྟན་ལ། །བརྟན་ཞིང་རྣམ་པར་གནོན་བརྟན་དང༌། །དེ་ནི་མྱུར་དུ་མཁས་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་གཞལ་ལས་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་བས། །གང་ཞིག་ཕྱི་དུས་མི་བཟད་བསྐལ་པ་འདི་ལ་ནི། །མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་དམ་པ་སྦྱིན་གནས་མཚུངས་པ་མེད་འགྱུར་བ། །སྤྱོད་པ་དམ་པ་སྤྱོད་ནས་ཁྱད་པར་རྙེད་གྱུར་པ། །མི་ཡི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལ་
6-1-20


འདིར་ནི་མཆོད་བྱས་ནས། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཚུངས་མེད་དམ་པ་རང་བཞིན་འགྱུར། །མི་ཡི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་འགྲོར་འགྱུར། །དེར་ནི་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །གཞལ་མེད་ཁང་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འདིར་ཕུལ་ནས། །ཁང་བཟངས་དག་དང་ཁང་བརྩེགས་པ། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་བརྟེན་པ་རྣམས། །སུམ་ཅུ་གསུམ་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུས་གང་ཞིག །གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བདལ་གྱུར་པ། །བཻཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་དག་གི །ལྷ་ཡི་རྫིང་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེར་ནི་ལྷ་ཡི་དགའ་སྤྱན་ནས། །མཁས་པས་ཚེ་ཚད་རྫོགས་པར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཤི་འཕོས་ནས། །མི་ནང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་བྱེད་པ། །ཚེས་རབས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་ནི་བརྒྱར་བགྲངས་པ། །ཀུན་ཏུ་བཀུར་སྟི་བྱས་བྱར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷ་ཡི་དབང་ཕྱུག་འགྱུར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཚངས་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་པ་ལ། །དར་གྱི་འབུལ་བ་ཕུལ་བྱས་ན། །ལྷ་ཡི་དག་དང་མི་རྣམས་ཀྱི། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་པ་ལ། །ཕྲེང་བའི་ཁང་པ་བྱས་ནས་ནི། །དེ་ཡི་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། །རྒྱལ་པོ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་སྤངས་པ། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡི། །དགེ་བའི་ལས་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད། །ལྷ་འམ་འོན་ཏེ་ཀླུ་རྣམས་སམ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་གང་གནས་པ། །དེ་དག་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་འམ། །བསྟི་སྟང་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པར་འགྱུར། །བརྟན་པ་དེ་ནི་གང་སྐྱེས་པ། །བསོད་ནམས་གཟི་བརྗིད་ཤིན་ཏུ་བརྗོད། །ཡུལ་འཁོར་དག་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །རིགས་དེར་བསྟི་སྟང་བྱས་པར་འགྱུར། །གང་གིས་སྤོས་ཆུ་ཡོངས་འབྲུ་ཙམ་བླངས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་བདུག་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་ཀྱིས་སེམས་དང་ཞིང༌། །རྡུལ་དང་དྲི་མ་སྤོང་ལ་མཉན་པར་གྱིས། །དེ་ནི་བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་ཕྱོགས་ཀུན་རྒྱུ། །ནད་མེད་གྱུར་ཅིང་བློ་བརྟན་བག་ཡོད་ལྡན། །སྤྱོད་པ་
6-1-21


རྣམ་པར་སྤྱོད་ཚེ་མྱ་ངན་འདས། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང༌། །རྒྱལ་པོ་ཐོབ་ནས་རྒྱལ་བ་མཆོག་བཀུར་འགྱུར། །མཐུ་ཆེན་རབ་མཁས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། །གསེར་གྱི་མདོག་ལྡན་མཚན་གྱི་གོ་ཆ་ཅན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་ཐོབ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་བྱས་ནས། །དེ་ནི་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་གོས་མཆོག་ཐོབ། །ལྷ་ཡི་ཁྱད་འཕགས་དར་གོས་རབ་བཟང་རྙེད། །བཙས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ལུས་ཤིན་ཏུ་བདེ། །གང་ཞིག་གོས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དང༌། །འདྲེན་པ་མཚུངས་མེད་རྣམས་ལ་མཆོད་བྱེད་པ། །དེ་འདིར་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ལུས་ཐོབ་སྟེ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་བྱས་ནས། །ལག་མཐིལ་ནས་ནི་མུ་ཏིག་ཕྲེང་མཛེས་པ། །སྣ་ཚོགས་དག་དང་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་དང༌། །གསེར་སྐུ་རབ་མཛེས་ཟླ་བ་མཐའ་ཡས་འབྱུང༌། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ཞིང་མགོན་བསྐྱེད་དེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་དན་ཕུལ་བྱས་ནས། །དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་མཆོད་འོས་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་དམ་པ་ཞི་བ་སྤྱོད། །རྔུལ་བསལ་སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་རྒྱལ་མཚན་ཕུལ། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་ནོར་མང་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་མཐའ་ཡས་མཛོད་ནི་མང་ལྡན་ནོ། །སེམས་ཆུང་མི་འགྱུར་དམན་པའི་སེམས་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད། །སེམས་ནི་རབ་དང་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་ལྡན། །དེ་ལ་མེ་དང་དུག་དང་མཚོན་མི་ཚུགས། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཅན་གྱིས་ནི་བལྟ་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་ན། །འདི་ནས་བཟུང་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་འཛམ་གླིང་གསེར་གྱིས་གང༌། །དེ་འདྲའི་དཔལ་དེ་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ་བྱས་ན། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་མདོག་ངན་ཡོངས་མི་འགྱུར། །གཟུགས་མཆོག་སྲ་ཞིང་ལག་པ་གཟུང་བ་འདྲ། །སྣང་བ་ཐོབ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ། །གལ་ཏེ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་སངས་རྒྱས་ཞིང༌། །ཡོངས་འབྲུ་དག་གིས་བྱུར་བུར་གང་གྱུར་པ། །བགྲང་བ་དང་ནི་གཞལ་ཞིང་བརྗོད་པར་ནུས། །བདེ་གཤེགས་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དེ་ལྟ་མིན། །རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་གདུགས་
6-1-22


མཛེས་བལྟ་སྡུག་པ། །སུ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་འདིར་ལུས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་འགྱུར་ཏེ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱི་གོ་ཆར་འགྱུར། །གང་གིས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་ནི་རབ་འབར་ཞིང༌། །ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་གཟུགས་དང་གསེར་འདྲ་དང༌། །འཛམ་གླིང་གསེར་ལྟར་རབ་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག །མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས་ཤིང་མངོན་དུ་གང༌། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ཅིང་དབང་ཆེན་གྲགས། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་དམ་པ་ཞི་བ་སྤྱོད། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་འགྲིབ་མི་འགྱུར། །ལྷས་ཀྱང་བསྟི་སྟང་བྱ་ཞིང་མཆོད་པར་འོས། །བསྟན་པ་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་གཞན་མི་དགའ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་རབ་མཁས་ཚངས་པར་སྤྱོད། །ཡི་དམ་བྱས་ནས་ནགས་དང་ནགས་འདབས་སོང༌། །མངོན་ཤེས་ཐོབ་ཅིང་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་གདུགས་འབུལ་བ། །ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་འདོར། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་མི་དམན་སེམས་སུ་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་ནམ་ཡང་ཉམས་པ་མེད། །རོལ་མོའི་སྒྲ་ཡིས་མི་མཆོག་མཆོད་བྱས་ན། །མྱ་ངན་མེད་ཅིང་དབང་ལྡན་རྒྱལ་པོར་འོང༌། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཡིད་འོང་སྒྲ་ལྡན་འགྱུར། །དེ་སྒྲ་ཡན་ལག་ཚང་ཞིང་དབང་པོར་འོད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ཤེས་བཞིན་ལྡན་ཞིང་མིག་ནི་རྣམ་དག་འགྱུར། །རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སེམས་ཀྱང་དག །སྣ་ཡི་དབང་པོ་མཆོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལྕེ་ནི་རབ་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག །ཐོག་མར་རབ་སྙན་མཛེས་ཤིང་སྒྲ་ཡིད་འོང༌། །དཔེར་ན་ལྷ་ཡི་རིན་ཆེན་བྱི་རུ་འདྲ། །སྒྲ་སྐད་ཡན་ལག་བྱེ་བ་དཔག་མེད་འབྱིན། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ནམ་ཡང་སྦྲུལ་དུ་མི་འགྱུར་ལྕེ་མེད་མིན། །ཞར་བ་སྒུར་པོ་ཡ་ཡོ་ཅན་མི་འགྱུར། །ལུས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མཛེས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ནས། །ལྷ་འམ་ཀླུ་འམ་མི་འམ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ། །སུ་ཡང་དེ་ལ་མ་དད་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །དབུགས་འབྱིན་ཐོབ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱག །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ། །ཡན་ལག་མ་སྨད་ཁྱད་འཕགས་ལུས་ཐོབ་ཅིང༌། །མཛེས་ལ་
6-1-23


མཚན་གྱི་གོ་ཆར་བྱས་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱག །ལྷ་ཡི་ཙན་དན་ཁྱད་འཕགས་རབ་མཛེས་པའི། །གཞལ་མེད་ཁང་མཛེས་ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་ཐོབ། །དེ་ནི་དེ་ལ་གཞན་ཡང་སྲིད་མི་བསྐྱེད། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་གྱུར་ཚེ། །འཛམ་བུ་གླིང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ནི་དེ་ཚེ་མཐོ་རིས་བདག་པོར་གྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །དྲི་མི་ཞིམ་ཞིང་མི་གཙང་སྨད་པ་རྣམས། །རྟག་ཏུ་སྤོང་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུང་པོར་གནས། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཚངས་སྤྱོད་མཆོག་འདི་སྤྱོད། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་མཐོ་རིས་ལྷ་དབང་འགྱུར། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་དོན་མཐོང་རྣམས་ལ་རྟོག །ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་རྒྱ་ཆེན་དོན་ཀྱང་བྱེད། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །ཁྱད་འཕགས་ཚིགས་ལྡན་སྒྲ་དབྱངས་ཡིད་འོང་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཡིད་འོང་དགའ་ཞིང་བཀུར། །དེ་ཡང་མཁའ་བཞིན་རྟག་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་ངན་སོང་ས་རྣམས་མ་ལུས་སྤོངས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་ཉེ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དད་པའི་ཐོབ་ཅིང་རྟག་ཏུ་བདེ་ལ་དགའ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་ཀུན་སྤངས་ཤིང༌། །དེ་ནི་དལ་འགྱུར་དེ་བཞིན་ཁྱད་པར་འཕགས། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མཚུངས་མེད་མཆོད་པ་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །བག་ཡོད་བློ་གྲོས་བརྟན་ལ་དཔའ་བོར་འགྱུར། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ལ་དགའ་མི་བསྐྱེད། །མི་དམན་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་འདོར། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་མེད་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པར་འགྱུར། །རྣམ་དག་འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོབ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །དེ་ཡི་མདོག་ངན་དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྤོངས། །འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་མ་ལུས་རྣམ་པར་སྤོངས། །ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེན་གྱུར་ནས་སྤྱོད་ལ་གནས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །ཁ་ཟས་གཙང་མ་
6-1-24


དག་ཀྱང་རྙེད་འགྱུར་ཞིང༌། །ཁྱད་འཕགས་ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་ལྟ་སྡུག་ལ། །རེག་དང་ལྡན་ཞིང་རབ་མཛེས་གོས་རྣམས་འཐོབ། །དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་ལ། །མེ་ཏོག་སྐམ་པོ་ཉལ་ཉིལ་ཕྱག་བྱས་ན། །འདོད་པ་དམན་པ་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་པ་སྤོང༌། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་བའི་དེད་དཔོན་བརྙེས་པར་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིད་པ་སུས་ཕྱགས་པ། །དེ་ནི་མཛེས་ཤིང་རྣམ་དག་ལུས་སུ་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་པོས་མཆོད་འོས་ལྟ་འོས་འགྱུར། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་གནོད་པར་སེམས་མི་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་སྔར་བ་མིས། །མེ་ཏོག་རྐམ་པོ་ཕུལ་བ་ཕྱག་བྱས་པའི། །ངན་སོང་བ་ཡི་ལམ་ནི་ཐམས་ཅད་གཅོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུང་པོར་གནས། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུས་ཕྱགས་པ། །བག་ཡོད་མྱ་ངན་རྣམས་དང་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས། །ནད་རྣམས་དུ་མ་མ་ལུས་རྣམ་པར་སྤོང༌། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་རྣམས་སུ་དབུགས་འབྱིན་ཐོབ། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུས་ཕྱགས་པ། །སྦྱིན་གནས་མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འོང༌། །མཚུངས་མེད་ཐོབ་ཅིང་ལྷ་མིས་མཆོད་འོས་འགྱུར། །རྣམ་དག་ལུས་ལྡན་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར། །ལྷ་མིའི་མེ་ཏོག་རབ་མཛེས་མན་དྷ་ར། །མཚུངས་མེད་པ་ཏ་ལ་ཡང་སུས་འབྲུལ་དང༌། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་ཉལ་ཉིལ་སུས་ཕྱགས་པ། །དེ་དག་རྣམ་སྨིན་འདྲ་སྟེ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་མོས་བསྐྱེད་དེ། །སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་བླ་མར་བཀུར་སྟི་བྱ། །དེ་ནི་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར། །དེ་འདིར་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ནས་ལྷ་ཀླུ་མི། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ་དང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འདུད། །སྟོང་གིའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་རྒྱས་པར་འགྱུར། །དབང་ཕྱུག་ཉིད་དུ་དབང་ཐོབ་རྒྱལ་སྲིད་བཏོན། །དེ་ཡི་ཡུལ་ལ་སེམས་ཅན་གང་གནས་པ། །དེ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་ལ་འགོད། །དེས་ནི་ངན་སོང་ས་ཡང་རྣམ་པར་སྤོང༌། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཆོག་དམ་པ་བྱེད། །བསོད་ནམས་བློ་གྲོས་དྲན་ལྡན་མཆོད་འོས་འགྱུར། །དབུགས་འབྱིན་ཐོབ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ། །དེ་ཡིས་གཡོག་འཁོར་ཡིད་འོང་སྒྲ་སྐད་ལྡན། །བསམ་པ་ཇི་
6-1-25


བཞིན་དེ་དག་དགའ་བ་བསྐྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ལྷོད་ཞི་ཚིག་སྟོན། །དེ་ལ་སུ་ཡང་དབང་ཕྱུག་མེད་མི་བྱེད། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཅན་དག་གིས་བལྟ་འོས་འགྱུར། །དེ་ཡི་གཡོག་ཀྱང་སྒྲ་དབྱངས་ཡན་ལག་དག །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །སྦྱིན་དང་སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་སྤྱོད་དང༌། །དོན་མཐུན་པ་དག་སྐྱེ་བོ་མང་ལ་བྱེད། །བཅོམ་ཞིང་བརྒྱབ་ཀྱང་ཁྲོ་བའི་སེམས་མི་བསྐྱེད། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །མཐོ་རིས་འཇིག་རྟེན་གནས་ཤིང་ལྷ་དབང་འགྱུར། །མིར་གྱུར་ན་ཡང་མི་ཡི་རྒྱལ་པོར་འོང༌། །དེ་ནི་གཞར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་ངན་སོང་ཕྱིར་མི་ལྷུང༌། །འཇིག་རྟེན་འདིར་བདེ་རྟག་ཏུ་འདོད་པ་སྤོང༌། །ནོར་ཅན་མང་ན་ཕྱུག་ཅིང་མཛོད་མང་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ལ་ཚིག་གཅིག་སུ་སྨྲ་པ། །དེ་ནི་མི་རིག་བསྔགས་ལ་གཞར་མི་སྤྱོད། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གནས་མིན་སྤྱོད་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་མི་ངོམས་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
མཐར་གྱིས་ཡང་དག་པར་འཕགས་པའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། བཟང་པོ་ཕན་ཡོན་བཞི་པོ་འདི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་གནས་མཆོག་ལ་བདག་མཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་ལ་ཟླ་བ་ལྟས་ཏེ་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་མཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མངོན་དུ་མཐོང་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །ཞེས་པ་དང༌། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཕྱག་པ་དེ་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཆོག་བཞི་འཐོབ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཆོག་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པ་གཏན་པ་ལ་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ལ་
6-1-26


སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་དང༌། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་མཆོག་གོ །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་མེ་ཏོག་འབུལ་ལམ་སྤོས་རིས་བྲིས་ན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། གཡོག་འཁོར་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ཐོས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་པད་མ་དཀར་པོ་ཡང་གསུངས་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཅིང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་རམ་ཤིང་སྡུག་པོ་དང༌། འབྲས་ཤིང་སྡུག་པོའམ། འདམ་བུ་མདའ་རྒྱུ་སྡུག་པོའམ། འོད་མ་སྡུག་པོའམ། འདམ་བུ་སྡུག་པོའམ། ཏིལ་ཤིང་སྡུག་པོའམ། ཙྭ་ཀུ་ཤ་སྡུག་པོར་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བསྟི་སྟང་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རིམ་གྲོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། བདེ་བར་སྦྱར་བའི་སྤྱད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་ན་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལན་ཅིག་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་ཚིག་ལན་ཅིག་སྨྲས་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་གཅིག་གིས་བསྟི་སྟང་བྱས་པ་དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔ་མ་དེས་ཡང་བརྒྱ་ཡི་ཆར་ཡང་མི་ཆོག །སྟོང་གི་ཆར་ཡང༌། བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། གྲངས་
6-1-27


དང་བགྲང་བ་དང༌། ཆར་ཡང་མི་ཆོག་གོ །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྦྱིན་གནས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཕུལ་བ་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དགྲ་བཅོམ་པས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལྟའང་ཞོག་ལ། ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བུ་རམ་ཤིང་གི་སྡུག་པོའམ། འདམ་བུ་སྡུག་པོ་ནས། རྩྭ་ཀུ་ཤ་སྡུག་པོའི་བར་ལྷར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང༌། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རིམ་གྲོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང༌། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡང་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་པ་དང༌། སྤོས་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། གོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་བྱེད། བླ་མར་བྱེད་པ་ནས། མཆོད་པའི་བར་དུ་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་གཞི་ དེ་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་ནི་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་སེམས་རབ་ཏུ་དད་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་དད་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་སྨྲ་བ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། སེམས་དང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ལ་རང་སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྔ་མས་ཐ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་
6-1-28


མེད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། རྟོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་མྱ་ངན་མ་བྱེད་སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཅིག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །
འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་བའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་ པ་དང༌། ཞིག་པ་བཅོས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྤོས་ཀྱི་འབྲུ་མར་འཐོར་བ་དང༌། དར་ཕྲ་མོའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། སྲད་བུ་འབུལ་བ་དང༌། མཆོད་རྟེན་དང༌། སྐུ་གཟུགས་ལ་གསེར་གྱི་རྒྱན་དང༌། གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་དང༌། གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་འཐོར་བ་དང༌། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་གོས་དང༌། རྒྱན་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གསེར་སྣོད་འབུལ་བ་དང༌། སྲིན་བུའི་ཚང་དང༌། བ་རྒྱ་དང༌། མེ་ཏོག་རྙིད་པ་རྩྭ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཕྱག་དར་ཡོད་པ་རྣམས་སེལ་བ་དང༌། རྡོ་ཐལ་འོ་མ་དང་བསྲེས་པའི་བར་གྱིས་བསྐུད་པ་དང༌། མེ་ཏོག་སུ་མ་དང༌། བར་ཤ་ཀ་དང༌། དྷ་ནུ་ཀ་རི་ཕྲེང་བར་བརྒྱུས་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཆུན་བུ་དང༌། མེ་ཏོག་ཁ་དོག་དཀར་པོ་འབུལ་བ་དང༌། དད་པའི་དབང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མིག་མི་འཛུམ་པར་བལྟ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་མཛེས་པ་བསྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་འོ་མ་ལྟ་བུའི་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ། བཞེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཤིང་ནྱ་ཀྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང༌། པགས་པ་འཇམ་ཞིང་གཉེན་པོ་ལ་སྲབ་པ་དང༌། པགས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་དང༌། ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང༌། སྤྱན་མཐོན་འཐིང་དུ་འདུག་པ་དང༌། མཛོད་སྤུ་མཛེས་ཤིང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དུ་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་མདོ་
6-1-29


སྡེ་ཉིད་བལྟ་བར་བྱའོ། །
གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རྡོ་ཐལ་གྱིས་བྱུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཅུས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་སྟོབས་བཅུ་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། འདི་ཡང་མདོ་འདི་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །
ཚོགས་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་མཛད། །དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ལྷག་པར་གཞན་དོན་སླ། །སྣ་ཚོགས་མཆོད་རྟེན་རྣམ་པར་རྣམ་རོལ་བ། །དེ་སྙེད་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་དག་མཆོད་རྟེན་ཕན་ཡོན་ལྷུར་ལེན་པའི། །མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་འདི་འབྲི་བ་དང༌། །འཆང་ངམ་ཀློག་གམ་གཞན་ལ་སྟོན་ཡང་རུང༌། །རྒྱལ་བའི་དབང་པོར་འགྱུར་མོད་མྱུར་ཕྱིན་ཤོག །
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོར་ཡང༌། བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའམ། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་གང་དག །ཁ་ཅིག་ཐ་ན་རང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རིམ་གྲོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག །ཁ་ཅིག་ཐ་ན་ངའི་ཕྱིར་བྱས་པའི་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་སེམས་དང་བ་བསྐྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་སེམས་དང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བར་ངེས་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ང་འདུག་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་ནས། མཆོད་པར་བྱེད་པའི་བར་ལྟ་ཞོག ། གང་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། རིང་བསྲེལ་ཡོངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག །ངའི་ཕྱིར་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་ལ་གང་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་འང་ཞོག་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཁ་ཅིག་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་
6-1-30


ནས། མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་འཐོར་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅི་ཙམ་དུ་ཆེ་བ་ལ་ལྟོས། གང་ན་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་བོར་བས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད་པའམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱས་ནས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཁ་ཅིག་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས། ཐ་མ་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་འདོར་ནས། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་བསྐལ་པ་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་རྒྱུག་ཅིང་འཁོར་ཡང་འཁོར་བའི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དེའི་མཐའ་དེ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་རྙེད་པར་སླ་བར་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐར་གཏུགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཁ་ཅིག་མངོན་དུ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག །གང་ངའི་སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་ཡོངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག །གང་ངའི་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་རྣམས་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག །གང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་ཐ་ན་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་
6-1-31


འདོར་བ་ལྟ་ཡང་ཞོག་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས། ཐ་ན་མེ་ཏོག་གཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་འདོར་ན་ཡང༌། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཀླས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐས་གཏུགས་པར་ང་སྨྲའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གི་མཐའ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཆོག་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་ཕུལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། རྒྱུ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྦྱིན་གནས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང༌། སྦྱིན་གནས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྦྱིན་གནས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ལམ་འདི་ནི་མཐུན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ལམ་འདི་ལྟར་རྣམ་གྲངས་འདིས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངེས་པར་ལེན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཀླས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐས་གཏུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལྟ་ཡང་ཞོག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། གང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་ཐ་ན་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་དེ་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། མིར་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ལྟ་ཡང་ཞོག་ལ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་པ་རྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་
6-1-32


ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ཅི་ཙམ་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སེམས་དད་པ་ཅི་ཙམ་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ལ་ལྟོས། ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ལ་གང་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་གང་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག་ལ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཐ་ན་རྨི་ལམ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་སེམས་དང་བར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཀླས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཏུགས་པར་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །ཡང་ན། ཉ་མཚོ་ནང་ན་འདྲེན་པ་དཔེར་མཛད་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཆེན་པོ་དང་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ང་ལྟ་བུ་དག་ལ་བཞག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཆེན་པོ་ལ་བཏབ་པ་དེ་དག་ནི་ཐ་ན་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཡང་ཆུད་ཟ་བ་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངས་དཔེ་འདི་བྱས་པ་འདི་ལ་དོན་དུ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཉ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། མཚོ་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། མཆིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སྲད་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཉ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་
6-1-33


བོ་ཉ་གསོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་དགོད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་མ་གཏོགས་པར་ཇི་སྲིད་ཡུན་རིང་པོར་ཡང་འཇིགས་པ་མེད། ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད། མཐར་ཐུག་པ་མེད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཀླས་ཤིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐས་གཏུགས་པར་འགྱུར་བའི་དཔེ་གཞན་དག་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སེམས་ཅན་སྲིད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པ་མྱོང་བར་འདོད་པས་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། འཁོར་བ་པ་ལ་དགའ་བ་འཁོར་བ་འདོད་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་འབུལ་ཞིང་མཐོ་རིས་འདོད་པ་དང༌། མིར་འགྱུར་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་ཅག་ནམ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས། ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་བའི་གནས་མེད་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་བ་དང༌། ཚེར་མ་མེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གི་དྲི་མ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ས་བོན་ཅི་ཙམ་དུ་ཆུང་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ས་བོན་ཅི་ཙམ་དུ་རྒྱས་པ་དང༌། ཅི་ཙམ་དུ་ཕྲ་བ་ཡང་རུང༌། ཅི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བའམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསླུ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ན་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སེམས་དང་བས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་
6-1-34


འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཁྱིམ་བདག་ཞིང་པའི་ཞིང་རྡོ་མེད་པ་སྟོང་དུ་མ་དག ། ཚེར་མ་མེད་པ། གྱོ་མོ་དང༌། གསེག་མ་མེད་པ། ས་སྣག་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལེགས་པར་རྨོས་ཤིང་ལག་བྱད་ཀྱིས་ཕྱིན་པར་བྱས་ལ། དེའི་ས་བོན་ཡང་སར་བ་གྲུང་པོ་ཚས་ལེགས་པར་བྱས་པ་རླུང་དང་ཉི་མས་མ་སྣང་བ། མ་ཆགས་མ་གྲུང་ཞིང་མ་རུལ་ཏེ་ཆུད་མ་ཟོས་པ་གྱུར་ལ། ས་བོན་དེ་དག་དུས་དང་ཚིགས་སུ་ཞིང་ལ་བཏབ་སྟེ། དུས་དུས་སུ་ཆུས་བཅུས། དུས་དུས་སུ་སྐེམས། ཐམས་ཅད་ལས་ལེགས་པར་བསྲུངས་བས། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནས་ཁྱིམ་པ་ཞིང་པ་དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་ཞིང་གི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞིང་གི་མུར་འདུག་ནས་ཀྱེ་ས་བོན་ཁྱེད་ས་བོན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག །ཀྱེ་ས་བོན་ཁྱེད་མ་སྐྱེ་ཤིག །མ་འཕེལ་ཅིག །ང་ལ་འབྲས་བུ་མི་དགོས། རྙེད་པ་མི་དགོས། ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཁྱིམ་བདག་ཞིང་པ་དེའི་ཚིག་གིས་ས་བོན་དེ་དག་ས་བོན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། འབྲས་བུ་དེ་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། རྙེད་པར་མི་འགྲུབ་བམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་དུ། སྲིད་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་སྲིད་ལ་དགའ་བས་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོན་ཕུལ་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་ཅག་གམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་དེ་སྐད་ཅིག་ཟེར་ཡང་དེས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་བའི་གནས་མེད་གོ་སྐབས་མེད་ཀྱི། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་མི་འདོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་ང་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་རྐུ་འཕྲོག་
6-1-35


བྱེད་པ་དང༌། ཀླ་ཀློ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་རྒྱལ་པོ་རྐུ་འཕྲོག་བྱེད་པ་དང༌། ཀླ་ཀློ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་མཐོང་ནས། སེམས་དང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག །ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་ཤེས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་ཤེས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཀུན་དགའ་བོ། ངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་དང༌། སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དག་ངའི་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་ངེས་པར་སེམས་དང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །གང་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྐུ་གསོད་བྱེད་པ་དང༌། ཀླ་ཀློ་དེ་དག་གི་ཀུན་ལས་བློན་པོ་དང༌། གཞོན་ནུ་དང་རྩིས་མཁན་དང༌། སྣ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་དང༌། འཁོར་དང་མཛའ་བཤེས་དང༌། ཉེ་དུ་དང༌། གྲོགས་དང༌། སྣག་གི་ གཉེན་མཚམས་སུ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་དེ་དག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་ཚོགས་ཆུང་ངུས་སེམས་དང་བར་གྱུར་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་དག་ཀྱང་ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ང་སྨྲའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །
དེ་ཕྱིར་བདག་སོགས་འགྲོ་བ་ཀུན། །སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ། །ཤེས་ནས་དང་བ་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །ཚུལ་གནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་བསྒྲུབ་
6-1-36


དང༌། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་སྤེལ་བ་དང༌། །རྟེན་གསུམ་བཞེངས་ཤྀང་མཆོད་ལ་སོགས། །དགེ་ཚོགས་རླབས་ཆེན་རྟག་བསྒྲུབས་ནས། །དངོས་ཀུན་སྒྱུ་མར་རྟོགས་པའི་བློས། །མཁའ་ཁྱབ་ཕ་མའི་དོན་སླད་དུ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སྨོན་ལམ་འགྲུབ་ཅིང་འགྲུབ་པར་ཤོག །
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་མདོར་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སུ་ཞིག་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང༌། བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཐའ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་མཐའ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ལས་ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་མ་གཏོགས་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་ཟད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ཡང་ཚད་མེད་དོ། །མཐའ་ཡས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །མཚུངས་པ་མེད་དོ། །དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གྲངས་མེད་དོ། །དཔག་གིས་མི་ལང་ངོ༌། །བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་སུ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ད་ལྟར་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་བཞེས་པ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། ཕྱི་མའི་ཚེ་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ་སུ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་དང༌། རི་མོར་བྱེད་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་གཞོལ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། ཕྱག་བྱེད་པ་དང༌། བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང༌། བླ་མར་བྱེད་པ་
6-1-37


དང༌། རི་མོར་བྱེད་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། གསོལ་བ་དང༌། བསྔགས་པ་དང༌། བསྐོར་བ་བྱེད་པ་དེས་ཕན་ཡོན་ལྔ་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོང་ནས་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཕན་ཡོན་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འཛིན་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། བསྒྲུབ་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ །ཞེས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །སུ་ཞིག་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ནི། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་བློ་གྲོས་ལྡན། །བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་འཇིགས་མེད་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ནི། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང༌། །སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར། །ངས་ནི་གང་དག་བསྟན་པ་ཡི། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་སྤོངས། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རབ་མཛེས་པ། །མཉེས་པར་བྱེད་འདི་ངལ་བ་དང༌། །མདོག་ལྡན་གཟུགས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང༌། །མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ལེ་ལོ་ཅན་དུ་དེ་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་འགྱུར། །བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་རྫི་བ་མེད། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཉེས་བྱས་ནས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྟི་སྟང་བྱེད། །བདག་མེད་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐོས་ན། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་རྨོངས་མི་འགྱུར། །མྱུར་དུ་དད་པ་ཐོབ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཆོས་དོན་ཇི་བཞིན་མཁས་པར་འགྱུར། །ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་དང་རྒྱས་པ་དང༌། །ཕྱུག་པོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དཔའ་ཞིང་སྦྱིན་པའི་
6-1-38


བདག་པོར་འགྱུར། །གཏོང་བ་གཏང་ཞིང་སེར་སྣ་མེད། །འཛམ་བུ་གླིང་ན་གང་ཡང་རུང༌། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རིགས་མཛེས་པ། །དེར་ནི་བརྔན་པ་དེར་སྐྱེས་ཏེ། །དམའ་བ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྤོང༌། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ནི། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །དབང་ཆེན་གྲགས་པའི་ཁྱིམ་དག་དང༌། །དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་གཟི་ལྡན་འགྱུར། །བྲམ་ཟེ་ས་ལ་ཆེ་འདྲ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་མང་ཐོས་དང༌། །རྒྱལ་རིགས་ས་ལ་ཆེ་འདྲ་དང༌། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པར་འགྱུར། །རིས་བསྐོར་རྒྱ་མཚོ་ཚུན་ཆད་ཀྱི། །ས་ཀུན་ལ་ནི་གང་སྨོན་པ། །གླིང་བཞི་དག་གི་དབང་ཕྱུག་ལ། །རྒྱལ་པོ་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །རིན་ཆེན་བདུན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲིད་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྟི་སྟང་བྱེད། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་མཐོ་རིས་སུ། །སོང་ནས་སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་དང༌། །ལྷུན་པོ་ཟོམ་གྱི་དབང་ཕྱུག་པོ། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འགྱུར། །ལྷ་དབང་ཤིན་ཏུ་མཐའ་བྲལ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དགའ་ལྡན་དང༌། །ལྷ་དབང་ཤིན་ཏུ་འཕྲུལ་དགའ་དང༌། །དབང་བསྒྱུར་བ་དང་འཇིགས་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ནི། །དེ་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཚངས་པའི་དབང་ཕྱུག་མཁའ་འགྱུར་ཞིང༌། །ལྷ་རྣམས་བྱེ་བས་མཆོད་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མི་གང་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡི། །བསྔགས་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ནི། །བརྗོད་པས་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །སུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང༌། །ནམ་ཡང་ལོང་ཞིང་འཐེང་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མངོན་དུ་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ནི། །བུང་བ་སྔོན་པོ་མཛེས་འདྲ་ཡི། །རྣམ་པར་དག་པའི་མིག་ཐོབ་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱེད་ན་ནི། །དེས་ན་ངེས་པར་རྟག་ཏུ་ཡང༌། །མཐུན་པའི་དོན་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར་ཞིང༌། །དོན་མིན་རྣམས་ནི་སྤང་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་འགྱུར་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་
6-1-39


ནས་ནི། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ཞིང་མཐུ་བརྟན་དང༌། །དེ་ནི་མྱུར་དུ་མཁས་པར་འགྱུར། །མེ་དང་དུག་དང་མཚོན་རྣམས་ཀྱིས། །ནམ་ཡང་འཆི་དུས་བྱེད་མི་འགྱུར། །མཁས་པའི་ཚེ་ནི་རྫོགས་རྫོགས་སུ། །ཟད་པར་བྱས་ནས་འཆི་དུས་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ནི། །ཕོ་བྲང་འཁོར་དང་ཡུལ་འཁོར་དང༌། །གྲོང་རྡལ་རྣམས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །ཟས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། །དེས་ནི་འདོད་པ་མི་བསྟེན་ཅིང༌། །ལུས་ཀྱང་གཙང་ལ་གོས་གཙང་ཞིང༌། །གཙང་མའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན། མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། པུས་མོ་གཉིས་ཀའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཕྱག་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་སྟེ། ཅི་འདྲ་བར་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་དེ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་ནས། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེའི་མཐའ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་དམ། བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དམ། ཚངས་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པས་ཀྱང་ཟད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་གྲོང་ཁྱེར་རམ། གཙུག་ལག་ཁང་ངམ། གྲོང་དུ་འཇུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། འཆག་ཀྱང་རུང༌། འགྲེངས་ཀྱང་རུང༌། འཇུག་ཀྱང་རུང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། སེམས་ཅན་ལྷའམ། ཀླུའམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། དྲི་ཟའམ། ལྷ་མ་ཡིན་ནམ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ངམ། མིའམ་ཅིའམ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའམ། མིའམ། མི་མ་ཡིན་པའམ། སེམས་ཅན་གྱི་
6-1-40


གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཤིང་ངམ། རིའམ། ཁུང་བུའམ། བུ་གའམ། བྱ་སྐྱིབས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ལ་བ་དེར་ལོགས་སུ་འདུད་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འདུད་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་གང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལྡན་པ་ལ་འདུད་པ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ཡུལ་འཁོར་རམ། ཕོ་བྲང་འཁོར་ན་རྒྱུ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུད། རབ་ཏུ་འདུད། ཀུན་ཏུ་འདུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་འགྱུར་ཞེས་མོས་བསྐྱེད་དེ། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་པུས་མོ་གཉིས་བཙུགས་དང༌། །སུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་གཞོལ་ནས་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་འགྲོ་བ། །དེ་འགྲོ་ཚེ་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་འདུད་པར་བྱེད། །མི་རྣམས་གཙོ་བོར་རང་བྱུང་གང་དུ་འགྲོ་བྱེད་པ། །དེ་ལོགས་སུ་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་སྡོད་བཅུག་དང༌། །སྨན་དང་ཤིང་ཏོག་རྣམས་དང་འབྲས་བུ་འདབ་མ་དང༌། །ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་མེ་ཏོག་རྣམས་ནི་འདུད་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་མོ་བཙུག་ནས་ནི། །དེ་ལ་མི་ཡི་དབང་པོ་ཀུན་ཀྱང་འདུད་པར་འགྱུར། །གནོད་སྦྱིན་དབང་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོ་དང༌། །ཚངས་པའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་རྐང་ལ་གཏུགས་པར་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་མོ་བཙུག་ནས་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དཔའ་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །གསེར་གྱི་མདོག་ལྡན་མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གོ་ཆར་འགྱུར། །མཐུ་ཆེན་བླ་མར་བྱ་ཞིང་ཐུབ་པར་དཀའ་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཡུལ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་གནས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱམས་པའི་སེམས་དང་དགའ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྡིག་པ་མི་བསྐྱེད་དོ། །སྐྱེ་བོ་ཚོགས་ཆེན་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་པུས་བཙུགས་ཕྱག་འཚལ་བས། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་འདུད། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་མི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འདུད། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་རྣམས་སུ་དབུགས་འབྱིན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་
6-1-41


མཆོད་རྟེན་དག་ལ་པུས་བཙུགས་ཕྱག་འཚལ་བ། །གང་ཚེ་རྒྱལ་བ་དམ་པ་བྱུང་བར་གྱུར་པའི་ཚེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཐོབ། །འདྲེན་པ་གཞལ་ཡས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར་ཞེས་མོས་པ་བསྐྱེད་ནས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་བཙུགས་ཕྱག་འཚལ་བ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་གྲངས་ཟད་གྱུར་ནས། །དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མེད་ཐོབ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གཞལ་ཡས་བསྟི་སྟང་བྱས་པ་བས། །གང་ཞིག་ཕྱི་དུས་མི་བཟད་བསྐལ་པ་འདི་ལ་ནི། །མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་པོ། །སངས་རྒྱས་དམ་པའི་སྦྱིན་གནས་མཚུངས་པ་མེད་གྱུར་པ། །སྤྱོད་པ་དམ་པ་སྤྱན་ནས་ཁྱད་པར་རྙེད་གྱུར་པ། །མི་ཡི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལ་འདིར་ནི་མཆོད་བྱས་ནས། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དམ་པ་མཚུངས་མེད་རང་བཞིན་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྔོས་ཏེ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་བྱས་ནས་སུ། །མཆོད་རྟེན་དག་ལ་སུས་འབུལ་བ། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་འཕོང་མི་འགྱུར། །མི་ཡི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེར་ནི་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །གཞལ་མེད་ཁང་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འདིར་ཕུལ་ན། །ཁང་བཟང་དག་གམ་ཁང་བརྩེགས་པ། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་བསྟེན་པ་རྣམས། །སུམ་ཅུ་གསུམ་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུས་གང་ཞིང༌། །གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བདལ་གྱུར་པ། །བཻཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་དག་གི །ལྷ་ཡི་རྫིང་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེར་ནི་ལྷ་ཡི་དགའ་སྦྱང་ནས། །མཁས་པ་ཚེ་ཚད་རྫོགས་པར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཤི་འཕོས་ནས། །མི་ནང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་པར་འགྱུར། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །མཁས་པ་བག་ཡོད་གྱུར་ནས་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉེས་བྱས་ཏེ། །རྐང་གཉིས་མཆོད་ལ་མཆོད་པར་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་ཕུལ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་མི་འཕྲོག་ཅིང༌། །ཞེ་སྡང་གིས་ཀྱང་འཕྲོག་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་རྨོངས་མི་འགྱུར། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་མཆོད་བྱས་ན། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེ་སྡང་མེད། །རྒ་བ་
6-1-42


མེད་ཅིང་དབང་པོ་བསྡམས། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་བྱེད་པ། །ཚེ་རབས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་དང་ནི་བརྒྱད་བགྲངས་པ། །ཀུན་ཏུ་བཀུར་སྟི་བྱས་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བྱེ་མ་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷ་ཡི་དབང་ཕྱུག་འགྱུར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཚངས་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབས་པ་ལ། །དར་གྱི་འབུལ་བ་བྱས་ནས་ནི། །ལྷ་ཡི་དང་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །དམའ་བའི་རིགས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །དེ་ནི་བདེ་བསྐྱེད་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་དེ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་བྱས་ན། །གཟུགས་དང་དོན་ལྡན་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །ཁ་ཟས་དང་ནི་འབྱོར་བ་དང༌། །ཀུན་ཏུ་གྲགས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་དྲན་འགྱུར་ཞིང༌། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཕྲོག་མི་འགྱུར། །འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱོན་ཤེས་ཤིང༌། །ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་བྱས་ན། །གཟུགས་རྣམས་དང་ནི་སྒྲ་དག་དང༌། །རོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང༌། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་བྱེད་མི་འགྱུར། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་མཆོད་བྱེད་ན། །དེ་ནི་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་གིས། །ནམ་ཡང་འཕོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དྲན་ལྡན་ཤེས་རབ་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སུས་མཆོད་པ། །དེ་ཡི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ལ། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཆོམ་རྐུན་དང༌། །མེ་དང་ཆུས་ནི་འཇིགས་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །དར་གྱི་འབུལ་བ་སུས་འབུལ་བ། །དེ་ནི་བསྐམ་དང་མྱ་ངན་དང༌། །ནེའུ་ཅན་དུ་གཞར་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཆོད་བྱེད་པ། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མྱ་ངན་མེད་ཅིང་གནོད་མེད་དང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱོར་ཆེན་འགྱུར། །འདྲེན་པ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་ནི། །རྐང་པ་ལག་པ་མཉེས་གྱུར་ཅིང༌། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་གྱུར་པ། །གཟུགས་དང་ཁ་དོག་ལྡན་པར་འགྱུར། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་གྱུར་པ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་རབ་དཀོན་པ། །རྐང་གཉིས་མཆོག་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་
6-1-43


དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་དང་ནི་བརྒྱར་བགྲངས་པ། །མཆོད་ཅིང་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཚང་ཡང་རྒྱ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་པ་ལ། །ཕྲེང་བའི་ཁང་པ་ཕུལ་ནས་ནི། །དེ་ཡི་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། །རྒྱལ་པོ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་སྤངས་པ། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡི། །དགེ་བའི་ལས་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད། །ལྷ་འམ་འོན་ཏེ་ཀླུ་རྣམས་སམ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་གང་མཁས་པ། །དེ་དག་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་དང༌། །བསྟི་སྟང་བྱས་ཤིང་བསགས་པར་འགྱུར། །བརྟན་པ་དེ་ནི་གར་སྐྱེས་པར། །བསོད་ནམས་གཟི་བརྗིད་ཤིན་ཏུ་བརྗིད། །ཡུལ་འཁོར་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །རིགས་དེར་བསྟི་སྟང་བྱེད་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་སུས་མཆོད་པ། །དེ་དག་མཐུ་སྟོབས་ཆེ་བ་དང༌། །གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོས་མཛེས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྔོས་ཏེ། །ཕྲེང་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་བྱས་ན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་བསྔགས་པའི། །འབྱོར་བ་དག་ནི་ངེས་འཐོབ་བོ། །དེ་ནི་འཐེང་དང་ཞར་བ་དང༌། །སྨིན་དང་མ་རུངས་མི་འགྱུར་གནས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པར་ཡང༌། །མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་དབུལ་པོ་རྣམས་མཐོང་ནས། །དེ་ནི་ནོར་གྱིས་སྡུད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་ནོར་དང་ལྡན་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པར་སྤྱོད། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ས་འདི་ཀུན། །ཡོངས་སུ་བཏང་བར་བྱས་ནས་ཀྱང༌། །དམན་པའི་སེམས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་འཕོངས་མི་འགྱུར། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་མངོན་ཞུགས་པ། །དེ་དག་བུ་དང་བུ་མོ་དང༌། །ཆུང་མ་དག་ཞིང་བཟང་མོ་དག །བཏང་ནས་མྱ་ངན་བྱེད་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང༌། །དཀྲི་བ་མེད་ལ་མཐོང་ན་དགའ། །ཕྲག་དོག་དང་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །ནམ་ཡང་དེ་ལ་གནོད་མི་འགྱུར། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་རབ་ཞུགས་པ། །དེ་དག་ཕྲག་དོག་མེད་ཅིང་དེས། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འགྱུར། །ཕན་པ་འདོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ལྡན། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་མངོན་ཞུགས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་དེ་རིན་ཆེན། །དེ་དག་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་
6-1-44


དཀོན། །སྨད་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་གནས་འགྱུར། །ས་འདི་དག་ནི་རིམ་གྱིས་སུ། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིར་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར། །ཚིག་གིས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དུས་གསུམ་སེམས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ། །ཚིག་གིས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག །སྐྲ་ནི་བྱེ་བ་སྟོང་གཤགས་པའི། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ནུས། །ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་བརླགས་པའི། །རབ་ཏུ་ཕྲ་རྡུལ་ཤེས་པར་ནུས། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི། །ཡོན་ཏན་མཐའ་ནི་བརྗོད་མི་ནུས། །ཆུ་ཀླུང་ཐམས་ཅད་རབ་འབབ་པ། །རྒྱུན་ལས་བཟློག་སྟེ་འགྲོ་ཡང་སྲིད། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི། །ཡོན་ཏན་མཐའ་བརྗོད་དེ་ལྟ་མིན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔོན་གྱི་ལུས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །སྔོན་གྱི་ལུས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །སྤུ་འཕྲེང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་འཁོར་བ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤུ་རྣམས་ནི། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མྀ་འགྱུར། །ས་འདི་ཇི་སྙེད་ཐམས་ཅད་པ། །ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་ཀྱང༌། །དེ་ནི་བགྲང་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དང་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །མར་མེ་མཛད་ནས་བཟུང་ནས་ནི། །མ་འོངས་བསྐལ་པ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཡི་བར་དུ་ཤིང་ལྗོན་རྣམས། །ཇི་སྙེད་མ་འོངས་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་དག་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་རྣམས། །དེ་དག་ཟད་པར་ཤེས་པར་ནུས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་བརྒྱད་བགྲངས་པར། །བརྩོན་པ་ཞིག་གིས་དེ་དག་གི། །སྔགས་ཕྲེང་ཡིད་དུ་འོང་བརྗོད་ཀྱང༌། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི །ཡོན་ཏན་མཐའ་ནི་བརྗོད་མི་ནུས། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོའི་དེ་དག་ལ། །མི་གང་མ་དགའ་བྱེད་པ་སྟེ། །ལྷ་དང་མི་ནི་སྤངས་ནས་སུ། །དེ་དག་དམྱལ་བ་སྤྱོད་ཡུལ་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མི་གང་ལ་ལ་གནོད་བྱེད་པ། །མིག་མེད་པ་འམ་ལོང་བ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དཔུང་གཉེན་མེད་པར་
6-1-45


འགྱུར། །ཤི་འཕོས་ནས་ནི་མནར་མེད་འགྲོ། །དེ་ནི་འབར་ཞིང་འཇིགས་སྐྲག་འགྱུར། །ལུས་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ཀྱང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མྱོང་བ་འགྱུར། །ཚེ་རབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །དེ་ལུས་དཔག་ཚད་ཙམ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་བུམ་ལྟར་ཟླུམ་གྱུར་ལ། །ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་བཟའ་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་ལུས་ལ་མགོ་བོ་ནི། །ལྔ་སྟོང་ཡོད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །མགོ་བོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལའང༌། །ལྕེ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ཡོད། །གཅིག་ལའང་ཐོང་གཤོལ་བརྒྱ་དག་གིས། །ལྕེ་ནི་རབ་ཏུ་རྨོ་བར་འགྱུར། །སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་གྱིས། །མི་བཟད་ཆེན་པོར་གཤག་པར་འགྱུར། །མནར་མེད་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །དེ་ནི་ཚ་དང་རབ་ཚ་དང༌། །བློ་གྲོས་ངན་པ་ཚོར་བ་མྱོང༌། །དེ་སྔོན་ཉེས་བྱས་འབྲས་བུ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མ་བསྡམས་གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་པ། །དེ་ལ་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། །དམྱལ་བ་པ་ནི་དཀོན་མ་ཡིན། །ཚེ་རབས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་བརྒྱར་བགྲངས་པར། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མྱོང་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ནི་བཟང་པོ་རྣམས་མི་མཐོང༌། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་སྐྱོབས་རྣམས་ལ། །གནོད་པ་དག་ནི་བྱས་གྱུར་ན། །ཨ་ལ་ཀར་དང་འཇིགས་པ་ཡིན། །ཤིན་ཏུ་གདུག་པའི་སྦྲུལ་དུ་སྐྱེ། །དེ་ནི་བཀྲེས་དང་སྐོམ་པས་ཉེན། །སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེས་ན་ཟས་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ནམ་ཡང་འགྲང་བར་ཟས་མི་མྱོང༌། །ཤི་འཕོས་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །དེ་ནི་རྟག་པར་གཏུན་དུ་བརྡུང༌། །དགེ་སློང་དག་ལ་གནོད་བྱས་པས། །ནམ་ཡང་སྐབས་ནི་རྙེད་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཤི་འཕོས་དུས་བྱས་ཏེ། །མི་ཡི་ལུས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །བློ་ངན་དེ་ནི་དམུས་ལོང་འགྱུར། །གནོད་སེམས་ལྡན་ཞིང་སྡོམ་པ་མེད། །དེ་ནི་ཉེས་པར་སྨྲ་བྱས་ཏེ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བཏབ་པས། །མི་ཡི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །ངན་སོང་དག་ཏུ་མྱུར་དུ་འགྲོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མ་བསྡམས་གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་པ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དག་ཏུ། །ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་མཐོང་མི་འགྱུར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ལ། །གང་ཞིག་ཆོས་བཞིན་སྲུང་བྱེད་པ། །དེས་ནི་ངན་འགྲོ་ཀུན་སྤངས་ཏེ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་འགྲོར་འགྲོ་བར་
6-1-46


འགྱུར། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པ་དང༌། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་རབ་ལྡན། །བདེ་ཞིང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་ལེགས་ཉེས་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དྲིའི་གཙང་ཁང་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩེགས་ན། མ་འོངས་པ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱལ་པོ་བྱེད་ཅིང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་དག་མི་སྙན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཛེས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །དད་ཅིང་གུས་པས་ལེགས་བྱས་མང་བསྐྲུན་ཏེ། །མཆོག་ཏུ་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་སྐུ། །དོན་དམ་གཞན་སྟོང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུའི་སྐུ། །དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཀུན་གྱིས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །
དཀོན་མཆོག་ཏ་ལའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང༌། །མཐོང་ན་རེག་པའི་འོད་ཟེར་རབ་གཏོང་ཞིང༌། །སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་འོད་ཟེར་དེས་ཤེས་པ། །དེ་དག་མཐོང་ལེགས་དོན་མེད་མ་ཡིན་ཏེ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་རྒྱུད། །མི་རྣམས་ཀུན་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོངས་བསྟན་ཅིང༌། །ཆོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་ལམ་བསྟན་ཅིང༌། །རྒྱལ་བའི་སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་བརྟན་བྱས་པས། །དེ་ནས་མཐོང་ལེགས་འོད་ཟེར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་འོད་ཟེར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན། །འོད་ཟེར་འོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་རབ་གཏོང་ཞིང༌། །རྡུལ་དང་མུན་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་བྱས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཕན་པའི་འོད་དེ་རབ་ཏུ་སྣང༌། །སེམས་ཅན་གང་དག་འོད་དེས་བསྐུལ་བྱས་པ། །དེ་དག་རྒྱལ་བ་མཆོད་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་འཛིན། །དེ་དག་རྒྱལ་བ་མཆོད་ཕྱིར་སྒྲོན་བཟུང་བས། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཛད་པའི་རྒྱལ་བར་ འགྱུར། །འབྲུ་མར་མར་མེ་མར་གྱི་མར་མེ་དང༌། །རྩྭ་ཤིང་འདམ་བུ་འོད་མའི་སྒྲོན་མ་དང༌། །སྤོས་དང་བཅུད་ལེན་རིན་ཆེན་སྒྲོལ་མ་དང༌། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཕུལ་ནས་འོད་བྱེད་ཐོབ། །ཅེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། སྐུ་གཟུགས་པད་མའི་གདན་ལ་
6-1-47


བཞུགས་པ་བཞེངས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་དང༌། འཆི་ཁར་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང༌། སྐུ་གཟུགས་བསྟན་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེས་རྒྱལ་བ་དང༌། རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་མཆོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུས་པ་དང༌། སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་སྤོས་ལ་བཞེངས་ཤིང་སྤོས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་མཆོད་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་གྱི་འཁོར་སར་སྤོས་ཆུ་བཏབ་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་དང་རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་འབུལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། དེ་དག་ལ་སིལ་སྙན་ཕུལ་བ་དང༌། སྤོས་ཕུལ་བ་དང༌། ལུས་བཏུད་པ་དང༌། སྐུ་གཟུགས་དང༌། མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པ་དང༌། དེ་དག་སྤོས་ཆུས་བཏབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་འོད་ཟེར་དང༌། སངས་རྒྱས་སྟོན་པའི་འོད་ཟེར་དང༌། རིན་ཆེན་བཀོད་པའི་འོད་ཟེར་དང༌། སྤོས་རབ་སྣང་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། སྤྲིན་དང་ལྡན་པའི་འོད་ཟེར་དང༌། མིག་སྦྱོང་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། རྣ་སྦྱོང་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། སྣ་སྦྱོང་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། གཟུགས་སྦྱོང་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། དྲི་སྦྱོང་བའི་འོད་ཟེར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཤིང༌། འོད་ཟེར་དེ་དག་གི་ཕན་ཡོན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་མདོ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །
འཕགས་པ་མར་མེ་འབུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་འབུལ་ན། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དང་མཛའ་བཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལུས་སྟོབས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་སྤོངས་ཤིང་དགེ་བ་རྣམས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཟག་པ་ཟད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་ཤེས་ཐོབ་པར་གསུངས་ནས། ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འདོད་ན་བླ། །བློ་ལྡན་པ་ལ་གསུམ་ཆར་ཉམས་པ་མེད། །ཤེས་རབ་མིག་ལྡན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་ཕུལ་ན། སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་
6-1-48


དང་དེ་དག་ཏུ་འདུན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་བརྒྱད་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཤའི་མིག་མཆོག་ཐོབ་པ་དང༌། དྲན་པ་ལྷར་མི་མཐོང་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ལྷའི་མིག་མཆོག་ཐོབ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། སྔོན་བསོད་ནམས་བྱས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ལེགས་པར་བྱས་པས་དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་ཏུ་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཛེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མར་མེ་འབུལ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་བའམ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་མིག་སྟོང་དང་ལྡན་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའམ། ཚངས་པའི་གནས་ལ་མཁས་པའི་ཚངས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གྲགས་པའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་འདུན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་བརྒྱད་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཐོབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང་བསམ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ། མར་མེ་ཕུལ་བས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། ཏྀལ་གྱི་མར་མེ་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་ཆོས་ཀྱི་མར་མེ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱའོ། །དེ་མར་མེ་ཕུལ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྒྱད་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དྲན་པའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། དད་པའི་ཚོགས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་
6-1-49


ཚོགས་དང༌། སྤོབས་པའི་ཚོགས་དང༌། བསོད་ནམས་ [དང་ཡེ་ཤེས་]ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཡང་ཐོབ་སྟེ། རིམ་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ཆོས་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་བརྒྱད་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། དད་པ་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། སྤོབས་པ་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། ཅིའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། བྱང་ཆུབ་དོན་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཕན་འདོད་པས། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་འབུལ་བ་འདི་ཕུལ་བ། །མཁས་པ་དེ་ཡིས་བྱས་པའི་ལས་དེ་ནི། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ལྷ་མི་བསྔགས་པ་ཡིས། །ཡང་སྲིད་དམ་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རི་རབ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་མི་གཡོ་ལ། །འོད་ཟེར་དག་གིས་ཕྱོགས་ཀུན་སྣང་ཞིང་མཛེས། །ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ན་གུས་དང་བཅས། །མཆོག་ཏུ་གུས་པས་དེ་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད། །བསྟོད་པ་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བལྟ་བས་ངོམས་པ་མེད། །བསོད་ནམས་མཚན་བཅས་དེ་ནི་ལྷས་མཆོད་འོས། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་འབུལ་བྱས་པས། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་མི་ཡི་སྲིད་པ་འདིས། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་མ་ཡི་མངལ་ན་གནས། །བཙས་ཚེ་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཚེ་རབས་དྲན། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོབས་ལས་ཉམས་མི་འགྱུར། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་འབུལ་བྱས་པས། །དེ་ཡི་ལས་བྱས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་
6-1-50


མི་བདག་སྟོབས་ཆེ་ལྡན། །ཡིད་འོང་གཟུགས་བཟང་བ་ལྟ་ན་དགའ་བར་འགྱུར། ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། མཐའ་ཡས་བློ་ལྡན་བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་ཕུལ་བས་མཐའ་ཡས་བློ་ལྡན་འགྱུར། །མར་མེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་གསལ། །མར་མེ་ཆེན་པོས་སྐྱེས་མཆོག་ཐུབ་པ་ཡི། །མཆོད་རྟེན་གསལ་བྱས་རྣམ་དག་མིག་གིས་ནི། །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་བྲལ་ཟག་པ་མེད་ཐོབ་ནས། །དེ་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་མར་མེ་བཞིན་དུ་གསལ། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ་བས་ན། །རྣམ་གྲོལ་བློ་མངའ་སྟོབས་བཅུ་རྣམ་ལྡན་ཞིང༌། །དེ་བཞིན་མ་འདྲེས་ཆོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་བྱོན། །ཀུན་ནས་སྤྱན་ལྡན་བདེ་བར་གཤེགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བས་མདོ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །
ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོར་ཡང༌། ཁྱོད་ལ་མཆོད་པས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ནི། །མི་ཡི་བདག་པོ་འགྲོ་ལ་ཕན་བགྱིད་པ། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་འབྱོར་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །མཚུངས་མེད་ཁྱོད་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པས་ནི། །གླིང་བཞིའི་བདག་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་མཆོག །འགྲོ་ལ་དགེ་བ་བཅུ་པོ་ཀུན་བྱེད་པ། །རིན་ཆེན་རབ་བཟང་བདུན་ལྡན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་ཁྱོད་ལ་མཆོད་པ་བགྱིས་པས་ནི། །ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་འཇིག་རྟེན་བདག་པོ་དང༌། །ཡོངས་སུ་དགའ་ལྡན་ལྷ་ཡི་བདག་པོ་དང༌། །གཞན་འཕྲུལ་བ་དང་མཐའ་བྲལ་དག་པར་འགྱུར། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་མང་སེལ་མཛད་པ། །མཉམ་མེད་ཁྱེད་ལ་མཆོད་དང་མཐོང་བ་དང༌། །ཐོས་པའང་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་མཆིས་ལགས་ཏེ། །གནས་མཆོག་རྒ་ཤི་མེད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཁས་ཤིང་ལམ་མཁྱེན་པ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ངན་པའི་ལམ་ལས་ཟློག །བཅོམ་ལྡན་འགྲོ་བ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ། །བདེ་བ་ཞི་བ་རྡུལ་དང་བྲལ་ལ་འགྱེད། །བསོད་ནམས་གཏེར་ཁྱོད་བསོད་ནམས་དོན་གཉེར་བའི། །བསོད་ནམས་བགྱིད་པ་རྟག་ཏུ་མི་བས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་མ་ཐོབ་བར་དུ་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་པོར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་གསང་བའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཟ་མ་ཏོག་གི་
6-1-51


གཟུངས་བྲིས་ནས་མཆོད་རྟེན་དང༌། སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་འི་ཕན་ཡོན་བཀའ་སྩལ་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་གང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྲིས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་བཞག་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་གཟུངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གསུངས་ནས། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་མཆོད་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིལ་གྱི་གང་བུ་སྙེད་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་མཆོད་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་ཏོར་དང་སྤྱན་གྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ནམ། མཆོད་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་ལོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བས་སྦྲེལ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། བཀྲ་ཤིས་དང་ཆར་འཁེབས་དང་གཟུགས་དང་དྲིལ་བུར་བཅས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མཐུ་དང༌། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། བདེན་པ་དང་དམ་ཚིག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་ཕུ་དུད་དང་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་དེ་དག་ངེས་པར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱག་འཚལ་བ་གཅིག་དང་བསྐོར་བ་གཅིག་གིས་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་གང་ན་མཆོད་རྟེན་ནམ་གཟུགས་བརྙན་འདི་ལྟ་བུ་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་གསུངས་ནས། ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་
6-1-52


རྟེན་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནས་དུས་གསུམ་དུ་འོང་ངོ༌། །ཡུལ་ན་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། མཆོད་རྟེན་དང་གཟུགས་བརྙན་དེའི་དྲུང་དུ༌། དུས་གསུམ་དུ་འོང་སྟེ། བསྟོད་པར་བྱེད། བསྐོར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་ལྷའི་བུ་མོ་དང༌། ལྷའི་ཚོགས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཆོད་རྟེན་ནམ་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཉིན་མཚན་དུས་གསུམ་དུ་འོང་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟག་པར་དགོངས་པ་དང༌། བྱིན་གྱིས་བརློབ་ཅིང་བཞུགས་སོ། །མཆོད་རྟེན་དང་སྐུ་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བུ་ལས། སའམ། རྡོའམ། ཤིང་གིའམ། དངུལ་གྱིའམ། གསེར་གྱིའམ། ཟངས་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའང་བྲིས་ཏེ། དེའི་ནང་དུ་བཞག་ན། བཞག་མ་ཐག་ཙམ་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་རང་བཞིན་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཕང་དང༌། ཐེམ་སྐས་དང༌། ཁ་རན་དང༌། འཁོར་ལོའི་ཕྲེང་བ་དང༌། བཀྲ་ཤིས་དང༌། གདུགས་དང༌། དྲིལ་བུ་འཕྱང་བ་དང༌། བ་དན་དང༌། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེས་འདིའང་བྲིས་ཏེ། དེའི་ནང་དུ་བཞག་ན། བཞག་མ་ཐག་ཙམ་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་མཆོད་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། སྐུ་གདུང་གི་རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། མཆོད་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་ཏེ་འོག་མིན་གྱི་ལྷས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བ་དང༌། མཆོད་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐར་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཀུན་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབུམ་ཕྲག་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཏིལ་གྱི་གང་བུ་སྙེད་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་གཤེགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་བཞག་པ་དང༌། རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོའི་མཆོད་རྟེན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་གྱིས་
6-1-53


བརླབས་སོ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་ཚིག་དང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཟ་མ་ཏོག་གི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དམ། མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་འཇོག་གམ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་ནང་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་གཅིག་ཏུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུད་མི་འཆད་པར་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་རྒྱས་པར་མ་བྲིས་པས་ངེས་པར་གཟུངས་དེ་ཉིད་ལ་བལྟ་དགོས་སོ། །
འཕགས་པ་ཀུན་ནས་སྒོར་འཇུག་པའི་འོད་ཟེར་གཙུག་ཏོར་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་ནས་སྒོར་འཇུག་པའི་འོད་ཟེར་གཙུག་ཏོར་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། དམ་ཚིག་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་གཟུངས་འདི་བྲིས་ལ་མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་གཞུག་གོ །མཆོད་རྟེན་གསར་པའམ། རྙིང་པ་བཅོས་པ་ཡང་རུང་སྟེ་དེའི་ནང་དུ་གཞུག་གོ །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏབ་པ་ལ་རིགས་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་བྲིས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ་བཞག་ན། གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་མཆོད་རྟེན་རེ་རེའི་ནང་དུ་བཅུག་པར་འགྱུར་རོ། །རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང༌། ཀུན་ནས་སྒོར་འཇུག་པའི་འོད་ཟེར་གཙུག་ཏོར་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་གྱི་ལས་བྱས་ན་ཚེ་ཟད་པ་ལ་ཡང་ཚེ་སླར་ནུར་ཏེ་ཚེ་རིང་པོར་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཤི་འཕོས་ན་ཡང་སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་བརྗེས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་བོར་ནས་བསྐལ་པ་མཉམ་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །འཆི་
6-1-54


བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཆད་ནམ་ཡང་འཆི་བའི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཆད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ངན་འགྲོར་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཆད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྒྲ་རྣ་ལམ་དུ་ཡང་གྲགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང༌། འདི་ལྟར་ཕྱི་མའི་ཚེ་ཕྱི་མའི་དུས་ན་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོའམ། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མས་རིགས་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་དུས་གཅིག་ཏུ་དྲན་པར་བྱའོ། །{རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་བསྐོར་བ་བྱའོ། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་གཉིས་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་དྲན་པར་བྱའོ།།} དེས་ནི་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངན་སོང་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་རིང་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་བརྗེས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་བོར་ནས་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཆད་མངལ་གནས་ཀྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་པདྨ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟ་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། 
ཡང༌། འབུམ་བྲིས་ཏེ་མཆོད་རྟེན་འབུམ་བྱས་ལ། དེ་དག་གི་ནང་དུ་བཅུག་ན་འབུམ་ཚང་ནས་མཆོད་རྟེན་ཐམས་ཅད་འབར་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཀྱང་འབར་བར་འགྱུར་
6-1-55


རོ། །ངེས་པར་འཕྲལ་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བཅུ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མཆོད་རྟེན་གཅིག་གི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། ཤིང་བུས་བསྒྲེང་བར་བྱས་ན་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་འབུམ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་དེ་ལས་བྱ་བ་རྣམས་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་གང་དག་དེར་འདོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་ན་གྲིབ་མས་ཕོག་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ན། བྱ་བ་མང་དུ་བྱེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། འདིའི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གསུངས་པས་གཟུངས་འདི་ཡང་ངེས་པར་བལྟ་དགོས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་གཙུག་ཏོར་རྣམ་པར་རྒྱལ་མའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་གསུངས་ནས། ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་དབང་པོ་གཟུངས་འདི་ཡི་གེར་བྲིས་ཏེ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་བཞག་པར་བྱའོ། །རི་མཐོན་པོའམ། ཁང་པ་མཐོན་པོའམ། མཆོད་རྟེན་གྱི་སྲོག་ཤིང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པར་བྱའོ། །ལྷའི་དབང་པོ་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོའམ་གང་གིས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོར་བཞག་པར་མཐོང་ངམ། དེ་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ཐ་ན་དེའི་གྲིབ་མས་ཕོག་གམ། དེའི་རྡུལ་རླུང་གིས་བཏབ་པས་ཕོག་ན་ཡང༌། ལྷའི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་དེ་ལ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཡི་དྭགས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་
6-1-56


རིས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྐྱེ་བར་རིགས་པར་བྱའོ། །ལྷའི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་དེ་ལ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཡི་དྭགས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྐྱེ་བར་རིགས་པར་བྱའོ། །ལྷའི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཅིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་རིགས་པར་བྱས་ནས། ལྷའི་དབང་པོ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོར་བྱེད་ཅིང་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་པ་དང༌། སྤོས་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ། གཟུངས་འདི་བཞག་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ལྷའི་དབང་པོ་སེམས་ཅན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྲས་སུ་རིགས་པར་བྱའོ། །མཆོད་གནས་སུ་རིགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གསུངས་པས་གཟུངས་འདི་ཡང་ངེས་པར་བལྟ་དགོས་སོ། །
ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང་ཕན་ཡོན་མང་པོ་གསུངས་ནས། ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་མིང་བྲིས་ལ་གཟུང་སྔགས་བཟླས་བརྗོད་བྱེད་ཅིང་མཆོད་རྟེན་འབུམ་བྱས་ལ། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པར་མཆོད་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའམ། ཡང་ན་ཆུ་ཀླུང་དུ་བཏང་ན་དེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མཆོད་རྟེན་བྱས་ནས་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པར་མཆོད་ལ། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ལ་ཆོས་སྟོན་བཙལ་ནས་འདི་ཆྒཻ་མོའི་དགེ་བའི་རྩ་བར་གྱུར་ཅིག །འདི་ཁོ་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཀྱང་བྱས་ན། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐྱེས་ནས་ལུས་ཀྱང་སྟོན་ཅིང་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་
6-1-57


བྱིན་ནས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱེད་པའམ། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའམ། འཕགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། འཆི་ཁར་གཟུངས་འདི་རྩིག་པ་ལ་བྲིས་པ་མཐོང་ན་ཡང་དེའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོན་པ་དང་བཟླས་བརྗོད་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པ་དེ་ཉིད་དུ་བྱོན་ནས། འདི་སྐད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་གན་དུ་ཤོག་ཅེས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གསུངས་པས་གཟུངས་འདི་ཡང་ངེས་པར་བལྟ་དགོས་སོ། །
གཞལ་མེད་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་འོད་འཕྲོ་བ། །དུ་མ་ལས་བགྱིས་རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། །གཞན་ཡང་ས་སོགས་ལས་གྲུབ་མཆོད་རྟེན་དག །བཞེངས་དང་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་སོགས་དགེ་བ་ལ། །ཕན་ཡོན་དཔག་མེད་མདོ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན། །གང་འདིར་ཀུན་རྫོབ་མཆོད་རྟེན་ལ་འབད་པས། །དོན་དམ་སྙིང་པོའི་མཆོད་རྟེན་འགྲུབ་གྱུར་པ། །བསྟོད་འོས་འདི་ལ་འགྲོ་ཀུན་མྱུར་འཇུག་ཤོག །
གང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ། བརྒྱ་པར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདིར་ཡི་གེ་ཉུང་ངུ་བསྡུས་ནས། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྔོན་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་པ་ལས་གཅིག་པ་ལས་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པ་འཁོར་ཡུག་ཏུ་དཔག་ཚད་གཅིག་དང་གནམ་འཕང་དུ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཡོད་པ་རྒྱལ་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱིས་བཞེངས་ནས་དུས་སྟོན་ལ་ཡང་བཏོད་པ་ལས་རེ་ཞིག་ན་དུས་སྟོན་ཞིག་བྱས་པའི་ཚེ་མཆོད་རྟེན་དེ་ལས་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་ཞིག་ལྷུང་བ་ཁྱྀམ་བདག་ཞིག་གིས་རྙེད་ནས། དེ་རྣ་བའི་གོང་རྒྱན་དུ་བཅོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས་བཏགས་ཤིང་སྤོས་དང༌། བདུག་པ་དང་མེ་ཏོག་གིས་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་ནས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་བདག་གིས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །སྟོན་པ་འདི་ལྟ་བུ་མཉེས་པར་གྱུར་ཅིག །མི་མཉེས་པར་བྱེད་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱས་སོ། །ལས་དེས་སྐྱེ་བ་མང་པོར་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་གསེར་
6-1-58


གྱི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་ཞིང་བདེ་འགྲོའི་བདེ་བ་མང་པོ་སྤྱད་པའི་མཐར་སེར་སྐྱའི་གནས་སུ་ཤཱཀྱ་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་བུར་སྐྱེས་པ་ན་གསེར་གྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་པས་ཁྱེའུ་གསེར་འོད་ཅེས་གྲགས་པ་མཁས་ཤིང་གསལ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་དད་པ་དང་ལྡན་ལ་དགེ་ཞིང་བསམ་པ་བཟང་བ། བདག་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ། སྙིང་རྗེ་ཅན་བདག་ཉིད་ཆེ་བ། ཆོས་འདོད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །སྨོན་ལམ་དེས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བ་སྤུ་ལངས་ཤིང་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་སངས་རྒྱས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་སོང་བ་ལ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་དད་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་ཁྱིམ་བདག་ཞིག་གིས་དད་པ་སྐྱེས་ནས་སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། གདུགས་དང༌། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ལས་ཙན་དན་གྱི་དྲྀ་དང༌། ཁ་ནས་ཨུཏྤ་ལའི་དྲི་བྱུང་བས་ཁྱེའུ་དྲི་ཞིམ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་བདེན་པ་མཐོང་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ཉིད་ལ་དུས་སྟོན་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་མེ་ཏོག་རྙིད་པ་དང༌། རྡུལ་གྱི་ཕོག་པ་མི་དབུལ་པོ་ཞིག་གི་མཐོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲན་པས་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། ཕྱག་དར་བྱས་ནས་གཙང་བར་གྱུར་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གང་དུ་གོམ་པ་དོར་བའི་ཕྱོགས་དེ་དག་ཀྱང་གཙང་བར་གྱུར་པའི་བྱད་གཟུགས་བཟང་ཞིང་ཆེ་བར་གྲགས་པ་དད་པ་ཅན་དགེ་ཞིང་བསམ་པ་བཟང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཀུན་གྱིས་བཀུར་ཞིང་མཆོད་པ་དང༌། གུས་པས་སྨྲ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཁྱེའུ་བྱད་བཟང་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་དུས་སྟོན་བྱས་པའི་རྗེས་སུ། ཁྱིམ་བདག་གཅིག་གིས་རྡུལ་ཕྱགས་
6-1-59


ཤིང་སྤོས་ཀྱི་ལྡེ་གུ་ཏིལ་མར་དང་སྦྱར་བ་ཕུལ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཞིན་བསྟན་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་གཞན་པས་སྟོབས་ཆེ་བས་ལྷ་ཁྱེའུ་སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ནས་བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་དེད་དཔོན་གྲུའི་དོན་གྲུབ་ནས་འོང་བ་ཞིག་གིས་ནོར་བུ་མཐོན་ཀ་ཆར་ཁེབས་ལ་བཏགས་པས། དེའི་མཐུས་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་དེའི་མདོག་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །པད་མ་དག་གིས་ཀྱང་མཆོད་དེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། མིག་པད་མ་སྔོན་པོ་འདྲ་བ་མགོ་ལ་ལྷའི་ནོར་བུ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ཏོག་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེའུ་པད་མའི་མིག་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་པས། བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནོར་བུ་མགོ་ལ་ཡོད་བཞིན་དུ་བསོད་སྙོམས་མཛད་པ་ལ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྨོད་པས་ངོ་ཚ་ནས་ནོར་བྱ་འདི་མེད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཞེས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པས་ལས་སྟོབས་ལྡན་ལས་གྲུབ་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་མེད་པར་བྱར་མི་ནུས་མོད་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་དད་པ་ཅན་རྣམས་མཆོད་པ་ཕུལ་བ་ན། མི་ཞིག་གིས་རྒྱན་པོ་དང་ཆོ་ལོའི་རྒྱན་པོ་བྱས་པས་ནོར་བུའི་མེ་ཤེལ་གཅིག་ཐོབ་ནས། དེ་ཆར་ཁེབས་ལ་བཏགས་ཏེ་སྨོན་ལམ་ཡང་སྔར་བཞིན་དུ་བཏབ་ཅིང༌། ནོར་བུར་འདི་ལྟ་བུ་མགོ་ལ་ཐོག་བཞིན་དུ་མའི་ལྟོ་ནས་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཀྱང་བྱས་པས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང༌། ནོར་བུ་ཆེ་ཤོས་མགོ་ན་ཐོག་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། དེའི་འོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེའུ་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། ཡུལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་པ་
6-1-60


ནས་བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །མགོ་བོའི་ནོར་བུ་དེ་མ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་མཛད་པའི་ཚུལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་དུས་སྟོན་བྱེད་པ་ན་གྱད་འགྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བ་དན་བསྒྲེང་བའི་ཚེ་རྒྱལ་བ་གྱད་གཅིག་གིས་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ཕམ་པར་བྱས་ནས་དེའི་བ་དན་ཐོག་པ་དེ་རོལ་མོ་དང་བཅས་ནས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕུལ་ཞིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ལྷའི་བ་དན་དང༌། སིལ་སྙན་དང༌། མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཤིང༌། ཐམས་ཅད་དུ་གྲགས་པས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེའུ་སྙན་གྲགས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ནས་བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་མཛའ་སྡེ་བོ་བརྒྱ་ཐམ་པས་ཏིལ་མར་སྤོས་ཅན་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང༌། མར་མེ་ཕུལ་ནས་ལྷན་གཅིག་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ། བདག་ཅག་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་དང་དེར་སྤུན་དུ་གྱུར་ཏེ་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ན་ནས་འགྱུར་བར་གྱུར་ཅིག །ཚན་པོ་ཆེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤུགས་ཐོབ་པ་དང༌། གཟུགས་དང་བྱད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །མི་མཉེས་པར་བྱེད་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱས་པས་སྐྱེ་བོ་མང་པོར་སྤུན་དུ་གྱུར་པའི་མཐར་སེར་སྐྱའི་ཤཱཀྱ་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞིག་གི་ཆུང་མ་ལས་ཤ་སྣག་གུ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྐྱེས་པས་ཐམས་ཅད། མྱ་ངན་དུ་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་དག་དབུགས་ཕྱུང་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རས་བལ་གྱི་གསེབ་ཏུ་བཞག་ན་འོ་མས་ཡང་ཡང་གཏོར་ཞིང༌། དུས་གསུམ་དུ་ལག་པས་བྲབ་པ་ལས། ཞག་བདུན་ན་བརྡོལ་ནས། ཁྱེའུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པ་ཚན་པོ་ཆེའི་སྟོབས་ཅན་བརྒྱ་ཐམ་པ་འབྱུང་ནས་ཆེད་སྐྱེས་པ་ན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ནས། བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
6-1-61


ཡང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་ཁྱིམ་བདག་ཞིག་གིས་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་བཏགས་ནས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བར་བྱས་ཏེ། མང་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པས་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་སྙིང་དུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་ལ། གཟུགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་མཐར་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་སྡུག་གུ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ནས། བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་ཁྱིམ་བདག་གིས་རོལ་མོའི་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ཕུལ་ནས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རོལ་མོའི་བཀུར་སྟི་བྱས་པས་སྐྱེ་བར་རྣམས་སུ་ཆེ་བར་གྲགས་པ་དང༌། ཀ་ལ་པིང་ཀ་ལྟར་སྐད་སྙན་ཅིང་རྔའི་སྒྲ་གང་སྙན་ལ་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་ནས། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་རྔ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ནས། བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་བཙུན་མོ་དམ་པ་རྒས་ནས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཕུལ་ཏེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལྷའི་རྒྱན་གྱིས་ཀླུབས་ཤིང་ནོར་བུ་མགུལ་ན་ཐོགས་བཞིན་དུ་བཙས་པའི་འོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་དད་པ་ལྡན་ལ་དགེ་ཞིང་བསམ་པ་བཟང་བ་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པས། སློང་བ་རྣམས་ལ་མགུལ་ནས་བཀྲོལ་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་ཡང་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེད་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་འོད་བཟང་མ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན་རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བུ་རྣམས་ལ་སློང་བ་མང་པོས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་དམ་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་བསྒྲགས་ནས་སློང་བ་རྣམས་འདུས་པའི་ཚེ། འོད་བཟང་མ་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཞིང་ཆོས་གོས་ཚོན་ཅན་གྱིས་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེངས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་རི་མོར་བྲིས་པ་ཐོགས་ཏེ་བསྟོད་པ་འདོན་ཞིང༌། སྲང་དུ་ཞུགས་ནས་སློང་བ་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་ཁྱོད་ལ། གང་གིས་སྒོས་ནས་ཀྱང་སྐུ་བརྙས་མི་འཚལ་ན། ཡོང་ཡེ་བདག་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ལགས་པ་ཁོ་ནར་བས་སོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་སྟེ། 
6-1-62


དེའི་ཐད་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །ཞེས་བཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བཤད་དེ་སློང་བ་རྣམས་ཕྱིར་ལོག་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་མངོན་ཤེས་ཀྱང་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་ནས་དེ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ནས་བྱུང་སྟེ། མང་པོ་འདུས་པའི་ནང་དུ་སོང་བ་ལས། ཡང་སློང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དབྲོག་པའི་ཕྱིར་དུ་བཟུང་བར་བརྩམས་པས། དེ་ནམ་མཁའ་ལ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་འཕགས་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་དད་པར་གྱུར་པ་ལ། ཆོས་བསྟན་པས་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་གཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་བྱ་བ་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། །
ཡང༌། མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་བུ་བཙས་སོ་ཅོག་ཤི་བར་གྱུར་ནས། ད་ནི་བྱུང་ན་གནས་བརྟན་མ་འགགས་པ་ལ་འབུལ་ལོ། །ཞེས་མས་ཁས་བླངས་པ་ལ་རེ་ཞིག་ན་བུ་ཆགས་ཏེ་ཆགས་པ་ཉིད་ནས་ལུས་ལ་དྲི་ཞིམ་པོ་བྱུང་ཞིང་ལྷའི་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་གི་རལ་ཅུང་ཟད་གོན་བཞིན་དུ་བཙས་པ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་ཅིང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དེ་ལོ་བདུན་པ་ལ་གནས་བརྟན་མ་འགགས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང༌། དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཅིང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱིས་ཚེམ་བུ་དྲུབ་པའི་ཚེ་ཁབ་ལན་རེ་འཇུག་པའི་བར་ལ་ཡང་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་རྣོ་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་ཚོང་དཔོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་རྣམ་གཟིགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གཞོན་ནུ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་འདོད་ཀྱང་མ་གྲུབ་ནས་རྒན་པའི་ཚེ་འགྱོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དབུ་སྐྲ་དང་སེན་མོའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་བཏགས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ་བཤོས་གསོལ་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་གཞོན་ནུའི་ཚེ་ནས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་རིང་ལ་ལོ་ཁྲིའི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་གནས་བསྲུངས་པས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །
6-1-63


ཡང༌། སེར་སྐྱར་ཤཱཀྱ་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་བུ་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་བཙས་མ་ཐག་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་མང་པོས་སེར་སྐྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་མཛེས་པར་བྱས་པ་ཞིག་ཆེར་སྐྱེས་ནས། སངས་རྒྱས་དང་མཇལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། སྔོན་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གི་དབུ་སྐྲ་དང་སེན་མོའི་མཆོད་རྟེན་ལ་དུས་སྟོན་ཞིག་བྱེད་པའི་ཚེ་མཇལ་ཏེ། དད་པ་སྐྱེས་ཏེ་མེ་ཏོག་བཏགས་སོ། །དེའི་ནང་ནས་གཅིག་ན་རེ། བདག་ལ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པས་བདག་ནི་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་ནས་ཕྱིར་བྱུང་བ་ལས་སླར་ཡང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ནས། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་བཏུས་ནས་མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་ཕུལ་བ་དང༌། 
ཡང༌། སྔོན་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཚོང་དཔོན་ཞིག་གྱུར་པ་ན། རང་སངས་རྒྱས་ནད་པ་ཞིག་མཐོང་ནས་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ཕུལ་བ་དང༌། ཡང༌། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་རིང་ལ་མི་དབུལ་པོ་ཤིང་ཏོག་དོན་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་རི་སུལ་ཞིག་ན་མཆོད་རྟེན་གཅིག་ཏུ་འདུག་པའི་འཁོར་སར་རྩྭ་སྐྱེས་པ་མཐོང་ནས། དད་པ་སྐྱེས་ཏེ་རྩྭ་རྣམས་བྱུང་ཞིང་མཆོད་རྟེན་དང་དེའི་འཁོར་སར་ཕྱགས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལས་གྱུར་ཏོ། །དེའི་བཀའ་སྩལ་པ། དེས་མཆོད་རྟེན་དང་འཁོར་ས་ཕྱགས་པས་དེས་ན་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་ས་དེ་དང་དེར་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་མཛེས་པར་གྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
ཡང༌། འོད་སྲུང་གི་མཆོད་རྟེན་ལ་དུས་སྟོན་གྱི་ཚེ་རྒྱན་པོ་པ་ཞིག་གིས་གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་གཉིས་སྲོག་ཤིང་ལ་བཏགས་ཏེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་པས། སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང༌། ལག་པ་གཉིས་ནས་གསེར་གྱི་དུང་ཙེ་མི་ཟད་པ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ནས། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་ལག་ན་གསེར་ཐོགས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན་སངས་རྒྱས་དང་མཇལ་ཞིང་དགེ་འདུན་ལ་གསེར་དངུལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྤོང་ནས་བཀུར་ཞིང་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་
6-1-64


པར་གྱུར་ཏོ། །
ཡང༌། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུས་ནས་རང་གིས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་དབུ་སྐྲ་དང་སེན་མོའི་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཏེ། ཞལ་བསྲོས་ནས་བཙུན་མོ་རྣམས་མཆོད་རྫས་མང་པོས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལ། རེ་ཞིག་ན་མ་སྐྱེས་དགྲས་སུས་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་ལ་བཀུར་སྟི་མ་བྱེད་ཅིག །ཅེས་པའི་ཁྲིམས་བཅས་པས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །བཙུན་མོ་དཔལ་ལྡན་མས་ནི་རང་གི་སྲོག་དང་བསྡོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲན་པས། མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་དར་བྱས་ཏེ། མར་མེའི་ཕྲེང་བས་དངར་ཏོ། །དེ་ལ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འཁོར་ལོ་འཕངས་ཏེ་བསད་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ལྷག་པར་མཛེས་ཤིང་དབང་པོས་ཀྱང་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ནས་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་མཆོད་པའི་ཕྱིར་འོང་སྟེ་བདེན་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཡང་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་སྦྱིན་གྱི་བུ་མོ་ཀ་ཤི་མཛེས་ལྡན་ཉི་མ་ལ་ཉི་འོག་གི་རྒྱལ་པོ་དྲུག་གིས་སློང་བ་བཏང་བས་ཡབ་མྱ་ངན་དུ་གྱུར་པ་ལས། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་བདམ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་ནས་དགྲ་བཅོམ་མར་གྱུར་ཀྱང༌། ད་དུང་ཆགས་པས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་ནས་ཆོས་བཤད་དེ། ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ནས་ད་ཡང་སྔོན་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པས། སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་གང་བ་ཞིག་བྱས་ནས། ཕུལ་བ་དེས་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་ལ་བལྟ་ན་སྡུག་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་རིང་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ལོ་ཁྲིའི་བར་དུ་བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
བདེ་མཆོག་སྡོམ་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། སྔགས་པ་ལས་ནི་དང་པོ་པས། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་བྱ་བ་སྟེ། །བྲིས་སྐུ་བསྒྲུབས་ནས་མྱུར་བར་ནི། །དངོས་གྲུབ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པས་སོ། །
6-1-65


དཔལ་གསང་བར་འདུས་པར་ཡང༌། མཆོད་རྟེན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །བཞུགས་གནས་ཕོ་བྲང་ཡྀན་པར་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་རྩ་བའི་རྟོག་པར་ཡང༌། ལུས་སྦྱར་བ་བྱས་ལ་རང་གི་ལག་གིས་མཆོད་རྟེན་བྱས་ན། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །མཆོད་རྟེན་འབུམ་ཕྲག་བྱས་ན་རིག་པ་འཛིན་པ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང༌། ལྡན་ཞིང་བསྐལ་པར་གནས་པ་ལ་ཤི་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་རྒྱལ་པོ་བྱེད་ཅིང་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོ་བར་ཡུལ་དབུས་སུ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཐོས་པ་འཛིན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བྱས་པ་ཡི། །སྡིག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་གང་ཡིན་པ། །ས་སྟེང་རི་མོ་མཐོང་བ་ཡིས། །དེ་ཡི་མོད་ལ་བྱང་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང༌། འཇིག་རྟེན་དོན་དུ་སྐྱོབ་པ་ཡི། །སྐུ་གདུང་རྣམས་ལ་མཆོད་བྱེད་ན། །དེ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་ཏེ། །མི་ཉུང་ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་དུ། །རྒྱལ་པོ་ཡི་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །རྙེད་དཀའ་སྔགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་རྣམས། །རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་རྙེད་པ་དང༌། །གྲོང་དང་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཆོག །སྡུག་དང་ཐར་པ་རྣམས་བརྒྱན་པའི། །སྐུ་གདུང་རྣམས་ནི་མཆོད་བྱས་ན། །དངོས་གྲུབ་མཆོག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་པ་སྔོན་བྱིས་པའི་མི་ཤེས་མི་བརྟེན་པར་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་དཔའ་རྡུལ་སྙིམ་པས་གཏོར་བ་ལྷུང་བཟེད་དུ་སོང་བའི། དགེ་བས་མཐོ་རིས་ཀྱི་དཔལ་ལ་སྤྱད་ནས་ཡང༌། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་རྒྱལ་བ་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ན་བྱོན་ཏེ། རིང་བསྲེལ་མཆོད་རྟེན་མང་པོ་བཞེངས་ནས་སླར་ཡང་མཐོ་རིས་སུ་བཞུད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་ལ། དེའི་རྗེས་ནས་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྒྱབ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཟབ་མོ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང༌། བྲམ་ཟེ་
6-1-66


ཙན་དན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་དང༌། སྐུ་གཟུགས་དང་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། བཀབ་པ་དང་ཁྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་བཞུད་ཅིང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་མང་པོ་ཞིག་སྣང་སྟེ། རྒྱས་པར་རྒྱུད་འགྲེལ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །
སྔོན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མས་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཡིན་པས། ཁྱོད་སུས་ཀྱང་རྐང་པས་མ་བཅག་ཅིག །ཅེས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ནས། ཡང་སའི་ཕྱོགས་འདིར་མཆོད་རྟེན་བྱེད་པ་སུས་སྤྲོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུས་སྤྲོ་བའི་ཚིག་སྨྲས་ཤྀང༌། ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་གིས་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཞིག་བྱས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ས་ཕྱོགས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ན། ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་གྱིས་ས་ཇི་སྙེད་པའི་འོག་ཏུ་ཆུའི་ཕུང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ས་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་ཆུར་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་གང་གིས་ཆུའི་ཕུང་པོ་ནས་འཁོར་བའི་རྩེ་མོའི་བར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་བ་པས། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་མོད་ཀྱི་ཁྱིམ་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ནི། འདི་ལྟར་ཁྱེའུ་འདི་ངས་ད་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཁྱོད་ལ་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ཡང༌། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དགའ་བ་སྤྱོད་ལ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ནས། དེ་མ་འོངས་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་ན་བཟང་ཞིང་ཞེས་བྱ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་ནི་མ་སྐྱེས་དགྲས་འགྱོད་པ་བསལ་བའི་མདོ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །
མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་མཆོད་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མེ་ཏོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། སེང་
6-1-67


གེ་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་སྟེ། སེམས་དང་བས་མཆོད་པ་དང༌། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་མངོན་པར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མཆོད་པ་ལ་སོགས་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་སྤྱད་པ་ཡང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོར་སྤྱད་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རིན་པོ་ཆེ་ཕུང་པོའི་མདོ་ལས། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རེ་རེས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཙམ་གྱིས་མར་མེའི་སྣོད་བྱས་ཏེ། རི་རབ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་པོ་བསྲེགས་ལ་སོ་སོ་ནས་འདི་དང་འདི་འདྲ་བའི་མར་མེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་བས་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་མངོན་པར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མར་མེའི་སྙིང་པོ་ཡོངས་མར་གྱིས་བསྐུས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་བཟུང་ནས་མར་མེ་འབུལ་བ་སྔ་མས་སྙིང་པོ་ཡོངས་འབྲུ་ཙམ་གྱིས་བསྐུས་པ་འདི་ཡིས་བརྒྱ་ཡིས་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་ཕོད་པ་ནས། རྒྱུ་ཡི་བར་དུ་མི་བཟོད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། གང་ཡང་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་རེ་རེས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་མེ་ཏོག་གིས་བཀངས་ཏེ། དེའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕུལ་བས་གང་ཡང་ཁྱིམ་གྱིས་གནས་ནས་མངོན་པར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཐ་ན་མེ་ཏོག་གཅིག་ཕུལ་ན། སྦྱིན་པ་སྔ་མས། སྦྱིན་པ་འདིའི་བརྒྱ་ཡི་ཆར་ཡང་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལས། ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མེ་ཏོག་བརྩེགས་པའི་གཟུངས་ལས། སེང་
6-1-68


གེ་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ལོ་གཅིག་གམ། ལོ་བརྒྱའམ། ལོ་སྟོང་ཡང་རུང་སྟེ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཟིན་པ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་འགའ་ཕུལ་ལམ། ཆུ་སྙེམས་པ་གང་ཙམ་འཐོར་རམ། བྱུག་པའི་ཐིག་ལེ་འདྲིའམ། མེ་ཏོག་གི་ཉལ་ཉིལ་ཕྱགས་སམ། བྱུག་པ་འབུལ་ལམ། སྤོས་ཕུལ་ལམ། མེ་ཏོག་འབུལ་ལམ། བདུག་སྤོས་འབུལ་ལམ། མར་མེ་ཕུལ་སྟེ། ཕུལ་ནས་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གོམ་པའི་གར་སྟབས་འགའ་བོར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི། སེང་གེ་རྣམ་པར་བརྩེ་བ། བསྐལ་པར་རམ། བསྐལ་པ་བརྒྱད་དམ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་ཡང༌། ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་གནས་མེད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོའི་མདོར་ཡང༌། གང་དག་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཕང་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རིབ་ལྟ་བུ་བྱེད་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་སོ་སོ་ནས་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་བསྐལ་པར་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་མ་བྲལ་བས། མེ་ཏོག་གཅིག་འཐོར་ནས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྔ་མ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་དེ། ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
བྱམས་པ་འཇུག་པའི་མདོར་ཡང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་འདོད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ལ། །གང་གིས་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །རིན་ཆེན་བཀངས་ཏེ་ཕུལ་བ་པས། །གང་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བྱས་ནས། །སེམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བྱས་ནས། །ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་མ་བྱས་ཀྱང༌། །དེ་ནི་དེ་བས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྗོད་མེད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བསྙེན་བྱས་ཀྱི། །དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཆར་མི་ཕོད། །གང་ཞིག་ཐལ་སྦྱར་བྱང་ཆུབ་བསྐྱེད། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་
6-1-69


འཇིག་རྟེན་དོན་མཛད་པ། །རྣམ་འདྲེན་སངས་རྒྱས་གང་དག་བཞུགས་རྣམས་ལ། །བསོད་ནམས་འདོད་པའི་མི་འགའ་སྔོན་ཆད་ཀྱི། །འཁོར་བའི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་མཆོད་པར་བྱས། །མི་གང་མཁས་ཤིང་འཛངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡིད་ཆེས་ཤིང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བརྟན་པོར་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང༌། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་མེ་ཏོག་འབུལ། །འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་འབུལ་བྱེད་ལ། །བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེ་ནི་དཔེར་མི་རུང༌། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་ཆུ་ཡི་ཐིགས་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་ཞིང་འདིར་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ། །བསྐལ་པ་རེ་རེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །བསྐལ་པ་མང་པོར་ལས་གཞན་མི་བྱེད་པར། །བསོད་ནམས་བཤད་ཀྱང་མཐའ་ནི་ཐུག་པ་མེད། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བསྟན། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་རབ་ཏུ་བཤད་ན་ཡང༌། །ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་མི་འགྱུར། །ས་གཞི་དག་ལ་རྡུལ་ནི་བླངས་པ་བཞིན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དད་པས་རྟོགས་པ་དང༌། །ཇི་སྙེད་དགེ་བའི་འཇུག་ངོགས་དེར་ཞུགས་ཏེ། །ཀུན་མཁྱེན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་མྱུར་ཕྱིན་ཤོག །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་དཔལ། །མཐའ་ཡས་ཆོས་སྒོ་ཟབ་མོའི་འོད་འགྱེད་པ། །སྤོང་བྱེད་སྐལ་དམན་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ཀྱང༌། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་དམ་ཆོས་མྱུར་འཛིན་ཤོག །ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་མཐུས། །ཕན་ཚུན་ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །གནོད་སེམས་གདུག་པ་མཐའ་དག་ཞི་བ་དང༌། །མཐའ་ཡས་དགེ་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །མཐའ་ཡས་སྐྱེ་བོ་བདེ་བར་འཚོ་བྱེད་ཅིང༌། །འབྱུང་པོའི་གདོན་དང་ཡམས་ནད་ཟད་པ་དང༌། །བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་བུ་བསྔགས་ཤིང་བཀུར་བ་དང༌། །ཉི་ཟླ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་སྤྱོད་གྱུར་ཅིག །འབད་པ་ཆུང་ངུ་ཡོན་ཏན་རྙེད་པ་དང༌། །སྐྱོན་ལས་གྲོལ་ཞིང་ཇི་ལྟར་འོས་བཞིན་དུ། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་ལ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟར། །རེ་སྐོང་ཐུབ་པ་ཆེན་པོར་ཀུན་གྱུར་ཅིག །
6-1-70


བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མ་ཡིན་པར་མཆོད་པ་དང༌། བདག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་དང༌། གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་མཆོད་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་མཆོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་པ་དང༌། བསྒྲུབ་པའི་མཆོད་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། དེའི་སྐུ་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཕྱིར། མཆོད་རྟེན་ནམ་གཙང་ཁང་བྱུར་བུའམ་མཆོད་རྟེན་གསར་བ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ནི། དེའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པར་དབང་པོ་ལ་སྣང་བར་མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་དེ་ནི། དེའི་མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པ་ན་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་ཡང་མཆོད་པར་བྱའོ། །འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མཆོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ལ་ཡང་མཆོད་པར་བྱའོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དེ་དག་ན་མཆོད་རྟེན་
6-1-71


དང༌། གཙང་ཁང་བྱུར་བུ་དང༌། གཙང་ཁང་མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་གསར་པ་བཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མཆོད་པར་བྱའོ། །སྙམ་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མངོན་སུམ་དང༌། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའམ། མཆོད་རྟེན་ནམ། གཙང་ཁང་བྱུར་བུའམ། གཙང་ཁང་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ། མང་པོ་ནས་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་གྱི་བར་དུ་ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱི་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་རྟེན་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཚངས་པ་དུ་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཏེ། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་དུ་མར་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། གཞི་དེ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཁོ་ན་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་ཐུན་མོང་གིས་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པར་འདོད་པས། བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ལག་གིས་བྱེད་དེ། ལེ་ལོ་དང༌། སྙོམ་ལས་དང༌། བག་མེད་པའི་གནས་ལ་བརྟེན་ཏེ། བྲན་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་དང༌། མཛའ་བཤེས་དང༌། གྲོས་གྲོགས་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་
6-1-72


མཆོད་པ་བྱ་བར་འདོད་པས་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་མི་བྱེད་པར། ཕ་མ་གཉིས་ཀྱང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། བུ་དང་ཆུང་མ་དང༌། བྲན་དང་བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་དང༌། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་རྣམས་དང༌། མཛའ་བཤེས་གྲོས་གྲོགས་དང༌། ཉེ་དུ་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་དང༌། གཞན་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང༌། བློན་པོ་རྣམས་དང༌། བྲམ་ཟེ་རྣམས་དང༌། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་དང༌། གྲོང་རྡལ་རྣམས་དང༌། གདུལ་བྱའི་མི་རྣམས་དང༌། ཕྱུག་པོ་རྣམས་དང༌། ཚོང་དཔོན་རྣམས་དང༌། ཐ་ན་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་དང༌། ཁྱེའུ་དང༌། བུ་མོ་རྣམས་དང༌། བཀྲེས་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དང༌། རིགས་ངན་ཡན་ཆད་ཀྱང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་རྣམས་དང༌། ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་སློབ་མ་རྣམས་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ཐུན་མོང་གི་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིགས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཆུང་ངུ་ཡོད་ལ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་བསོད་ནམས་ཆུང་ཞིང་མི་ནུས། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་བྱ་བ་བྱས་ན་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་ནས་དངོས་པོ་དེ་བསམ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཁོ་ན་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་འབའ་ཞིག་གིས་བྱས་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་འབའ་ཞིག་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་འབའ་ཞིག་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་སྟེ། གོང་ནས་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་
6-1-73


ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ན་བཟའ་འམ། ཞལ་ཟས་དང༌། གཟིམས་ཆ་དང༌། གདན་དང༌། སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང༌། ཡོ་བྱད་རྣམས་དང༌། གུས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། མངོན་དུ་ལྟ་བ་དང༌། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དང༌། མཆོད་པ་ལ་བདུག་པའི་སྤོས་རྣམས་དང༌། ཕྱེ་མའི་སྤོས་རྣམས་དང༌། བྱུག་པའི་སྤོས་རྣམས་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། མར་མེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབུལ་བ་དང༌། བསྟོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡན་ལག་ལྔས་ཕྱག་བྱས་པ་དང༌། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་བ་དག་གིས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻཌཱུཪྻ་དང༌། དུང་དང༌། མན་ཤེལ་དང༌། བྱུ་རུ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། གཡུ་དང༌། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། པད་མ་རཱ་ག་དང༌། གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་འབུལ་བ་དང༌། ནོར་བུས་སྤྲས་པའི་རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་དང༌། དཔུང་རྒྱན་རྣམས་འབུལ་བ་དང༌། ཐ་མ་ལ་དྲིལ་བུ་འབུལ་བ་དང༌། ཀརྵ་པ་ཎི་སྟེར་བ་དང༌། སྲད་བུས་དཀྲིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟིས་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་མང་པོ་དང༌། དངོས་པོ་གྱ་ནོམ་པ་དང༌། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདག་གིས་བྱས་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དང༌། སྙིང་ཐག་པ་ནས་དགའ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་མོས་པ་དྲག་པོས་མཆོད་པ་བྱེད་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རང་གི་ལག་གིས་བྱ་བ་
6-1-74


བྱེད་དེ། ཁྱད་དུ་གསོད་པའམ། བག་མེད་པའམ། ལེ་ལོས་གཞན་དག་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། གུས་པར་བྱེད་དེ། མ་གུས་པས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་མི་གཡེང་བས་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ལ་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟིའི་རྒྱུ་ཚུལ་འཆོས་པའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་པ་དང༌། མཐུན་པའི་དངོས་པོ་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། །ལྡོང་རོས་ཀྱིས་བྱུག་པ་དང༌། མར་ཁུས་བཀྲུས་པ་དང༌། གུ་གུལ་གྱིས་བདུག་པ་དང༌། ཨརྒའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཡོ་བྱད་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཞི་ཞོ་ཤས་སྒྲུབ་པ་རྣམས་སམ། གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་བཙལ་པ་རྣམས་སམ། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། ལུས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་ལུས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལུས་དེ་དག་རེ་རེ་ལའང་ལག་པ་བརྒྱའམ། ལག་པ་སྟོང་ངམ། དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པ་དག་སྤྲུལ་ནས་ལག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྷའི་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མེ་ཏོག་མཆོག་ཏུ་དྲི་ཞིམ་པ་མཆོད་དུ་འོང་བ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་འཐོར་བ་དང༌། ལུས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བསྟོད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་གིས་བསྟོད་ཅིང༌། ལུས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དཔུང་རྒྱན་དང༌། ནོར་བུས་སྤྲས་པའི་རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་རྣམས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གྱ་ནོམ་པ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་
6-1-75


འབུལ། འདོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་དང་མཐུན་པའི་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་གི་སེམས་ལ་དབང་ཡོད་པའི་མཆོད་པ་བྱེད་དེ། དེས་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་རེ་བ་བྱ་ཞིང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་མི་དགོས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོངས་སྤྱོད་རང་གི་ཞོ་ཤས་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མེད་ལ། གཞན་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཏེ་རྙེད་པ་མེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འཛམ་བུའི་གླིང་ངམ། གླིང་བཞི་པའམ། སྟོང་ངམ། སྟོང་གཉིས་སམ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའམ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཆུང་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པ་ཅན་གྱིས་དགའ་བ་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆུང་ངུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་བདེ་བ་དང་སེམས་དགའ་བས་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་གྱིས་བར་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་སྒོམ་པར་བྱེད། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ སྒོམ་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྡིག་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་གྱི་འདུ་ཤེས་སྒོམ་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་ལ་ཡང་ཆོས་
6-1-76


ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་ཤེས་པ་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་གཅིག་པས་ཀྱང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མོས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱེད་ན། དེའི་གོང་དང༌། དེ་ལས་ལྷག་པར་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྒྲུབ་པར་གཏོགས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་དམ་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟིའི་མཆོད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་མཆོད་པ་དེའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང༌། སྟོང་གི་ཆ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱས་པར་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དམིགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དྲུག་གིས་བྱེད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། རྐང་མེད་དང༌། རྐང་གཉིས་དང༌། ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཅིག་པུ་འབྱུང་སྟེ། འབའ་ཞིག་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། དེའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
6-1-77


པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སམ། དེའི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་ནི་ཆུང་ངུ་ཡང་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་ན་མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཞེས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གསུངས། 
སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའི་མཆོག་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་ཅན། །གཙུག་ལག་ཁང་དག་གུས་ཚུལ་དུ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་གནས་མཆོག་ཏུ། །རྒྱལ་ཆེན་ཕྱུག་པར་སྒྲུབ་པར་མཛོད། །རིན་ཆེན་ཀུན་ལ་བགྱིས་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གཟུགས་དབྱིབས་མཛེས་ཤིང༌། །ལེགས་པར་བྲིས་པ་པད་མ་ལ། །བཞུགས་པ་དག་དང་རིན་པོ་ཆེ། །ཀུན་གྱིས་བརྒྱན་པ་བགྱིད་དུ་གསོལ། །དམ་ཆོས་དགེ་སློང་དགེ་འདུན་དག། ནན་ཏན་ཀུན་གྱིས་བསྐྱང་བར་མཛོད། །གསེར་དང་རིན་ཆེན་འདྲ་བ་དག ། ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་ཐོགས། །གསེར་དང་དངུལ་དང་མུ་ཏིག་དང༌། །རྡོ་རྗེ་བྱུ་རུ་མུ་ཏིག་དང༌། །ཨན་ད་རྙིལ་དང་བཻཌཱུཪྻ། །མཐོན་ཀ་ཆེན་པོས་མཆོད་རྟེན་མཆོད། །དམ་ཆོས་སྨྲ་བ་མཆོད་པ་ཡིན། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་དང་ལྡན་པ། །དགའ་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་བགྱིས་ཏེ། །ཆོས་དྲུག་གུས་པས་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང༌། མཆོད་རྟེན་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་དང༌། །མུན་པ་དག་ཏུ་སྒྲོན་མེ་དང༌། །མར་མེ་འབྲུ་མར་བྱིན་པ་ཡིས། །ལྷ་ཡི་མིག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་མཆོད་པའི་རོལ་མོ་དང༌། །དྲིལ་བུ་དག་ནི་ཕུལ་བ་དང༌། །དུང་དང་རྔ་ནི་རབ་ཕུལ་བས། །ལྷ་ཡི་རྣ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཆོས་ཀྱི་གཞི། །ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་གཞན་བགྱིས་པ། །གང་དག་ལག་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། །སྦར་ལུགས་བཞིན་དུ་བསྐྱང་བར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །
གཞན་ཡང་བཀའ་དང་བསྟན་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་མང་ཞིང༌། ཆེས་མང་བ་དག་ལ་དཀོན་མཆོག་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་བྱིན་རླབས་ཆེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། དེའི་རྟེན་གསུམ་ཡང་ཤིན་དུ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་བྱིན་རླབས་ཆེ་བས་དེ་དག་ལ་བྱ་བ་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཡང་བྱས་ཀྱང༌། བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་ན་ཆེ་སྟེ་བྱས་པ་དག་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཞེས་པར་
6-1-78


སྟོན་པའི་ལུང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང་ནའང་འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་པས། རྒྱས་པར་གཞུང་ལུགས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དག་པ་མང་དུ་ལྟ་ཞིང་ཉན་དགོས་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དགེ་བ་རྗེས་ཅན་མི་བཟང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གྲོག་བུར་ལ་སོགས་པ་ཞོར་ལ་འཆི་བས་དགེ་སྡིག་གང་ཆེ་མི་ཤེས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྒྱུས་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས། མི་རྣམས་ཀྱང་སྨྲ་བར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་དགེ་བ་སྟོབས་ཅན་མང་པོའི་སྒོ་བགག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་དག་གིས་ནི་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་བའི་ལུས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཅེར་བུ་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས། །རྩིག་པ་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་ཟེར། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ནི། །དེ་ཉིད་བསོད་ནམས་རྒྱུ་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསྟོད་པར། སློབ་དཔོན་མཐོ་བཙུན་གྲུབ་རྗེས་གསུངས་པ་ཡང༌། མ་མཐོང་ཞིང་མ་ཐོས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །བདག་གཞན་ཀུན་གྱིས་ཐོག་མེད་དུས་ན་ཡང་ཡང་བསགས་པའི་སྡིག་ཀུན་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་བ་དང༌། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་ཟག་མེད་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མཁའ་ཁྱབ་སྒྲུབ་པ་དང༌། །སྨོན་ལམ་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཞིང་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྒོ་མང་བརྒྱ་ནས་བསྒྲུབ་པར་རིག །དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ། །བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རབ་ཕྱེ་ནས། །འགྲོ་ཀུན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ། །གོ་འཕང་མཆོག་ལ་འགོད་པར་སྤྲོ། །འདི་འདྲའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཡང༌། །ཕྱོགས་མེད་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཡིས། །རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པས། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་བཞིན་བཀོད་པ་ཡིན། །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་རེ་ལ་ཞེན་ཅིང༌། ཕྱོགས་གཞན་སུན་འབྱིན་པ་སྤང་སྟེ། ཕྱོགས་མེད་རབ་འབྱམས་རྟོགས་ནས་དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་དུ་མ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ཅིག །
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་
6-1-79


བ་ཕན་སེམས་འགའ་ཞིག་གིས་བཀོད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། བདེ་བར་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟག་པའི་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་གི་པར་མ་དང༌། ཛ་འགོའི་པར་རྙིང་ལ་ཁ་གསབ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་ཡིན།)
6-1-80


༄༅། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟར་གདོད་ནས་དག་ཅིང་ཉེ་བར་ཞི། །མ་སྐྱེས་མ་འགགས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་ཐོག་མཐའ་དབུས་མེད་ལ། །རྡུལ་བྲལ་ཚད་མེད་སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་དཔེ་མེད་དབྱིངས་ལ་འདུད། །ཁྱེད་ནི་ཕྲ་རབ་རྡུལ་ལས་འདས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན། །སྲིད་པ་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དང་བའི་སྲིད་པ་གསུམ། །དུས་གསུམ་དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་ཡང་མཁའ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རོ་གཅིག་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པར་སྣང་ཡང་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་ལགས། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ནུབ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཇི་བཞིན་ཇི་སྙེད་གཟིགས་པ་ཅན་ཡང་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་དོན་མི་འདོར། །མཁའ་ལྟར་མེད་པར་བཞུགས་ཀྱང་ཡིད་རབ་མགྱོགས་པས་ཀུན་ཏུ་གཤེགས། །དེ་ལྟར་འགལ་བ་དུ་མ་འདུས་ཀྱང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ལགས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྙིང་ལ་བཞུགས་ཀྱང་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་བྲལ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་འདས་ཀྱང་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ངང་ཚུལ་ཅན། །རྟག་ཏུ་ཆགས་བྲལ་ལུས་ལས་འདས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོས་མཁའ་དབྱིངས་ཁྱབ། །ཞེ་སྡང་སྦྲུལ་གདུག་བསད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོས་ཉོན་མོངས་འདུལ། །གཏི་མུག་མུན་པ་མ་ལུས་བཅོམ་ཡང་གཏི་མུག་ཆེན་པོས་རྣམ་སྣང་མཛད། །ཁྲོ་བའི་བུད་ཤིང་མ་ལུས་བསྲེགས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་མེ། །བག་ཆགས་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་བཅོམ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་
6-1-81


འདས། །ཁྱེད་ལ་ཆ་ཤས་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་འདུད། །མིང་ཚིག་ཡི་གེ་ཀུན་དང་བྲལ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ནི་འགྲོ་ཀུན་སྐད། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཡོང་ཡེ་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་བརྩོན་པ་ཡོང་མི་འདོར། །སྲིད་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་འདུས་ཀྱང་ཕུང་པོ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ལགས། །དེ་སླད་ཁྱེད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང༌། །ངག་གིས་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་འདས་པས་ན། །བདག་འདྲ་བླུན་པ་རྣམ་པར་འདོམས་པའི་མིས། །ཁྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ལགས། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱིས་པ་མི་ཤེས་པ། །མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་ལ་དགའ་བ་ལྟར། ཁྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ལ། །དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ལྡབ་ལྡིབ་བརྗོད། །མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་རབ་འཕྲོག་བགྱིད་ཅིང༌། །སྟོན་ཀའི་མཚོ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དྭངས་པའི་ཡིད། །རྒྱས་པར་བགྱིད་སླད་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ལགས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དུ་མར་རྒྱལ་སྲིད་དང༌། །སྲས་དང་བཙུན་མོ་ལུས་དང་སྲོག་མང་བཏང༌། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟུལ་ཤུགས་ཏུལ་དང་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །ཤིན་ཏུ་གོམས་སླད་འདི་ལ་ངོ་མཚར་ལགས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་དང༌། །རྣམ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ཕུང་པོ་ཕ་མཐའ་ཡས། །རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་བཅུ་མི་འཇིགས་སོགས། །མ་འདྲེས་ཆོས་ཀུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལགས། །ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཕྲན་དང༌། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཐིག་བགྲང་བར་ནུས་སྲིད་ཀྱིས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བགྲང་བར་ནུས་མ་ལགས། །དེ་སླད་ཁྱེད་དང་མཚུངས་པ་འགའ་མ་མཆིས། །ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་གྲུབ་པ་རིག་འཛིན་དང༌། །དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀུན་གྱིས། །བཅོམ་ལྡན་ཁྱེད་ཀྱི་བ་སྤུ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས། །བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་ཡང་བཟོད་མ་ལགས། །དེ་སླད་ཁྱེད་ཀྱི་མཚན་ཙམ་ཐོས་པ་འམ། །སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་འགྱུར་ན། །བཀའ་བཞིན་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་རྣམས་སྨོས་ཅི་འཚལ། །མགོན་མེད་བདག་ཅག་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་སླད་དུ། །མགོན་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ནི། །ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོར་དཀའ་བ་ཡང་སྤྱད་ནས། །བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
6-1-82


དམ་པ་བསྒྲུབས། །རབ་ཏུ་གཅེས་པའི་ནོར་དབྱིག་རིན་ཆེན་མཛོད། །ཡུལ་འཁོར་རྒྱལ་སྲིད་སྲས་དང་བཙུན་མོར་བཅས། །དཔུང་དང་རུས་པ་ཁོར་ཡུག་རི་རབ་ཙམ། །སྤྱན་ཡང་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་སྩལ་བ་ལགས། །མགོན་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ཅག་བསྐྱབ་པའི་སླད། །དམ་ཆོས་བདུད་རྩི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེའི་ཕྱིར་དུ་ཡང༌། །ལུས་དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་བཏང༌། །ཨེ་མ་ངོ་མཚར་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་མཐའ་མེད་ལས་བརྒལ། །ཚང་དབང་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཞབས་ལ་གཏུགས། །ཁྱེད་ནི་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་བ་སྤུ་གཡོ། །དེ་སླད་ཁྱེད་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་ཕྱིར་དང༌། །ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཀའ་དྲིན་དྲན་ཕྱིར་དང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བྱའི་ཕྱིར། །ཁྱེད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་དཀའ་བ་མང་པོས་བསྒྲུབས། །ཆུ་ཤིང་ས་རྡོ་སྙིང་པོ་མེད་པ་རྣམས། །སྤོས་མཆོག་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་རབ་མོས་ནས། །སྙིང་པོ་དམ་པ་བླང་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ། །དད་པས་ཞིང་འདི་རི་རབ་ཙམ་དུ་མོས། །སྐལ་དམན་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་སླད་དུ། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ཕོ་བྲང་འདི་བསྒྲུབས་ཀྱིས། །སྲས་བཅས་རྒྱལ་བ་མ་ལུས་འདིར་བཞུགས་ནས། །སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་རྫོགས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །མཁྱེན་བརྩེ་སྨོན་ལམ་འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའ་ལྟར། །ཀུན་ཁྱབ་ལྷུན་གྲུབ་དུས་ལས་མི་འདའི་སླད། །བདག་ལྟ་བླུན་པོས་བསྐུལ་བ་མེད་པར་ཡང༌། །ལྷག་པར་དགྱེས་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡང་དག །ཁྱེད་ཐུགས་སྙིང་རྗེའི་དབང་དུ་འགྱུར་ཕྱིར་དང༌། །དགེ་བསགས་གདུལ་བྱ་དྲང་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར། །མ་བསྐུལ་པར་ཡང་དགྱེས་པ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བྱིན་གྱིས་རློབ་འགྱུར་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ལགས། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་གྲགས་ཕྱིར་འདི་མ་བགྱིས། །རྒྱག་ཕྱིར་མ་ལགས་འགྲན་པའི་ཕྱིར་མ་ལགས། །མཐོ་རིས་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པའི་ཕྱིར་མིན་ལ། །རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མིན་གྱི། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མ་བཟོད་པའོ། །རང་གི་དོན་དང་བདེ་ལ་མ་ཆགས་པར། །འགྲོ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ས་ལ་འགོད་བྱའི་ཕྱིར། །དཀའ་བ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་དགེ་འདི་བསྒྲུབས། །དེ་ལྟར་རྣམ་དག་དགེ་བའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །དཀོན་མཆོག་རྟེན་གསུམ་བཅས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །བདག་སོགས་འགྲོ་ཀུན་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་
6-1-83


དུ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཤེས་ནས་དད་ཐོབ་ཅིང༌། །སྒོ་གསུམ་ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་བཞི་ལ་སོགས་པའི། །སྙིང་པོ་བླངས་ནས་རྒྱལ་བ་མཉེས་བྱེད་ཅིང༌། །མཁའ་ཁྱབ་ཕ་མ་བདེ་ལ་འགོད་སླད་དུ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཕྱིར་བསྔོ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྡིག་དང་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། །བདག་གིས་ལེན་ཅིང་བདག་གིས་དགེ་བ་དང༌། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་རབ་སྟེར་བའི། །སྤྱོད་པ་རླབས་ཆེན་རྟག་ཏུ་སྤྱོད་པར་ཤོག །
སངས་རྒྱས་ལྟ་ཞོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཞིང་བྱིན་རླབས་དང་མཐུ་སྟོབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱ་བ་ཆུང་ངུ་ལན་ཅིག་ཙམ་བྱས་པ་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་ལ་གཞལ་དུ་མེད་ན། ཆེན་པོ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཕྱགས་དར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གིས་སེམས་དང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་གྱིས་སེམས་དང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཡིད་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཛེས་པའི་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་དང༌། ལུས་ཞིག་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་མཆོག་ཏུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྲུ་བཞི་པ་བྱེད་ན། དེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། ལུས་ཞིག་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་དང་བས་དཀྱིལ་འཁོར་ཟླུམ་པོ་བྱེད་ན། དེ་ནུབ་ཀྱི་བ་གླང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། ལུས་ཞིག་ནས་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་དང་བས་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིང་རྟའི་དབྱིབས་ལྟ་བུ་བྱེད་ན། དེ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། ལུས་ཞིག་ནས་འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ལ་
6-1-84


ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། གང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་མནོས་ནས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་བསོད་ནམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པར་ང་སྨྲའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་མཐའ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པར་ང་སྨྲའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་སེམས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། ལྗགས་པདྨ་དམར་པོ་འདབ་མ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ལོ་མ་འཇམ་པ་དང༌། མཚལ་དམར་པོ་དང༌། ཤིང་མྱ་ངན་ཚང་གི་ལོ་མ་དང༌། ཟངས་ཀྱི་གླེགས་མ་སྲབ་མོ་འདྲ་བ་ཆུ་ཞེང་གབ་པས་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དབུ་སྐྲའི་མཚམས་ལ་ཐུག་པའི་བར་ཐམས་ཅད་དུ་བརྐྱང་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་འཁྱལ་པ་སྨྲ་བ་ལ་ལྕེ་འདི་ལྟ་བུ་མཐོང་ངམ། བཙུན་པ་མ་ལགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བདེན་པས་གསུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ལ་ལས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱེད་པར་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ངས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ནི་ང་ཐུགས་ཁྲལ་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ཡང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཀུན་དགའ་བོ་ལྟོས་ཤིག་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ལ་རང་གི་གཟར་བུ་བཀྲུས་པ་ཙམ་མམ། ཕོར་བུ་བཀྲུས་པ་ཙམ་མམ། ཕྲུ་ལྡོག་བཀྲུས་པ་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཡོད་ལ། གལ་ཏེ་དེ་སེམས་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ན་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་འདིས་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག །སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་གཏོར་ཁུང་དུ་འབོ་བར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འོན་ཀྱང་བསོད་
6-1-85


ནམས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་འགྱུར་བར་ང་སྨྲ་ན། མིར་གྱུར་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཀུན་དགའ་བོ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན། མཚོན་གྱི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དང༌། ནད་ཀྱི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དང༌། མུ་གེའི་བར་གྱི་བསྐལ་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལ་གང་གིས་ཉི་མ་གཅིག་ཅིག་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་ཞིང་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། གནས་པར་བྱེད་ན་དེ་མཚོན་གྱི་བར་གྱི་བསྐལ་པར་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གིས་ཨ་རུ་ར་ཙམ་ཡང་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་ན་དེ་ནད་ཀྱི་བསྐལ་པར་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གིས་ཟས་ནས་བྲེ་གང་ཙམ་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་ན་དེ་མུ་གེའི་བར་གྱིས་བསྐལ་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྐྱེད་པ་ནི་འཁོར་བར་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པོ་གང་དག་ཅེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆོས་ལ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་བསྐྱེད་པ་ནི་འཁོར་བར་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་མཐོང་ངམ། ཀྱེ་བཙུན་པ་མཐོང་ལགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གླིང་ནི་དཔག་ཚད་བདུན་སྟོང་ཆུར་ནི་དཔག་ཚད་བདུན་སྟོང་སྟེ་བྱང་གི་ཞེང་ནི་ཆེ། ལྷོ་ནི་ཤིང་རྟའི་དབྱིབས་སོ། །དེར་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་ལ་ལ་དག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལ་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག །སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་འཇུག །གདུགས་ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་
6-1-86


ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག་ཅིང༌། སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། སྐུ་གདུང་ཡུངས་དཀར་གྱི་འབྲུ་ཙམ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གླིང་ལྟ་ཞོག་གི ། ཀུན་དགའ་བོ། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བའི་གླིང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་ཆུར་ཡང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་ཡོད་པ། ཀུན་ནས་ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག །སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་འཇུག །གདུགས་ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག་ཅིང༌། སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། སྐུ་གདུང་ཡུངས་ཀར་གྱི་འབྲུ་ཙམ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག་གི །ཀུན་དགའ་བོ། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་གླིང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་དགུ་སྟོང་ཆུར་ཡང་དཔག་ཚད་དགུ་སྟོང་ཡོད་པ། ཀུན་ནས་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་ལ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག ། སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་འཇུག །གདུགས་ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག་
6-1-87


ཅིང༌། སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། སྐུ་གདུང་ཡུངས་ཀར་གྱི་འབྲུ་ཙམ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པོའི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ལྟ་ཞོག་གོ། །ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བའི་གླིང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ་ཀུན་ནས་གྲུ་བཞི་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ནི་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག། སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་འཇུག ། གདུགས་ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག་ཅིང༌། སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། སྐུ་གདུང་ཡུངས་དཀར་གྱྀ་འབྲུ་ཙམ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པོའི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག་གི །ཀུན་དགའ་བོ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་གང་ལ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག །སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་
6-1-88


འཇུག །གདུགས་ ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག །སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་ལ། སྐུ་གདུང་ཡུངས་དཀར་གྱི་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག ། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་ཡང་ལྟ་ཞོག །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ལྟ་ཡང་ཞོག་གི །ཀུན་དགའ་བོ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་ལ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང༌། ཕྱོགས་བཞིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་འཇིམ་པ་ལས་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག ། སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་འཛུགས་སུ་འཇུག །གདུགས་ནི་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འགེབས་སུ་འཇུག །སྐུ་གཟུགས་ནས་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག །སྐུ་གདུང་ཡུངས་ཀར་གྱི་འབྲུ་ཙམ་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ང་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྦྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བཟོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བརྩོན་འགྲུས་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བསམ་གཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ། ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། བྱམས་པ་ནས་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་བར་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། 
འཕགས་པ་སྒྲ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང༌། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། སྔ་དྲོ་ཞིག་
6-1-89


ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་བགོས་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་སོང་ངོ༌། །མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་ན། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ཕྱི་ནང་བྱུགས་ཤིང་བྱི་དོར་བྱས་པ་སྒོ་གདན་ལེགས་པར་བཅུགས་པ། སྐར་ཁུང་བཅད་པ་ཞིག་མཐོང་ངོ༌། །མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་ཞིག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡོངས་འབྲུ་ཙམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། སྲོག་ཤིང་ཁབ་ཙམ་བཙུགས་ནས། གདུགས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འདོགས་པར་བྱེད་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཚོན་གང་ཙམ་ཞིག་བྱེད་ན། དེ་གཉིས་ལས་གང་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། མཉན་ཡོད་ནས་བསོད་སྙོམས་ལས་སླར་འཁོར་ནས་ཟན་ཟོས་ཏེ། ཟས་ཕྱི་མ་སྤངས་ནས། ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོང་བཞག་སྟེ། རྐང་པ་བཀྲུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་འདི་ན་བདག་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་བགོས་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་ནམས་ལ་མཆིས་ཏེ། བཙུན་པ་བདག་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་མཆིས་ན། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་སླད་ནང་བྱུགས་ཤིང་བྱི་དོར་བགྱིས་པ་སྒོ་གདན་ལེགས་པར་བརྩལ་ན་སྐར་ཁུང་བཀུམ་པ་ཞིག་མཐོང་ལགས་སོ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་བདག་ཉིད་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་ཞིག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བགྱིས་ཏེ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བགྱིས་པ་དང༌། གང་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བརྩལ་ཏེ། སྲོག་ཤིང་ཁབ་
6-1-90


ཙམ་བཙུགས་ནས། གདུགས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འདོགས་པར་བགྱིད་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཚོན་གང་ཙམ་ཞིག་བགྱིད་ན། དེ་གཉིས་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་སྙམ་བགྱིད་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་ཞུ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་གང་ཞིག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་ལ། གང་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། སྲོག་ཤིང་ཁབ་ཙམ་བཙུགས་ནས། གདུགས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འདོགས་པར་བྱེད་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཚོན་གང་ཙམ་ཞིག་བྱེད་ན། དེ་གཉིས་ལས་གང་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ཞེས་པ་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཞུ་བ་བཟང་ལ་སྤོབས་པ་ལེགས་ཏེ་དཔྱོད་པ་དགེའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་བཤད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཞིག་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་ལ། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། སྲོག་ཤིང་ཁབ་ཙམ་བཙུགས་ནས། གདུགས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འདོགས་པར་བྱེད་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐུ་གཟུགས་ཚོན་གང་ཙམ་ཞིག་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བསོད་ནམས་འདི་ལ་བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང་ཆ་དང༌། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་
6-1-91


པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཆུ་ཞེང་དང༌། རྒྱར་དཔག་ཚད་བདུན་སྟོང་ཡོད་པ་འདི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ཞིང་ངམ། ཏིལ་གྱི་ཞིང་ངམ། སྨྱུག་མའི་ཚལ་ལམ། འདམ་བུའི་ཚལ་ལམ། བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་བཞིན་དུ་གང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རང་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། ནད་ཀྱི་གསོས་སྨན་དང༌། ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་ཅི་འདོད་པར་བསྟབས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ། གདུགས་དང༌། སིལ་སྙན་དང༌། བ་དན་དང༌། དྲི་དང༌། བདུག་པ་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། བྱུག་པ་དག་གིས། མཆོད་པ་དག་གིས་མཆོད་པར་བྱེད་ལ། གང་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། སྲོག་ཤིང་ཁབ་ཙམ་བཙུགས་ནས། གདུགས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་ཙམ་འདོགས་པར་བྱེད་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཚོན་གང་ཙམ་ཞིག་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བསོད་ནམས་འདི་ལ་བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། སྟོང་གི་ཆ་དང༌། འབུམ་གྱི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང་ཆ་དང༌། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་དགའ་བོ། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་གླིང་ཆུ་ཞེང་དང༌། རྒྱར་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་ཡོད་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ནུབ་
6-1-92


ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ཆུ་ཞེང་དང༌། རྒྱར་དཔག་ཚད་དགུ་སྟོང་ཡོད་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར། ཅེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་ཆུ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར། ཅེས་བྱ་བ་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཀ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་དག་ཡོད་དོ། །ཀ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྷའི་བཻཌཱུཪྻ་སྔོན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཁང་བཟངས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བདལ་བ་ལ་ཙན་དན་གྱི་ཆུས་ཆག་ཆག་བཏབ་པ་གསེར་གྱི་དྲ་བས་གཡོགས་ཤིང་གསེར་གྱི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁས་བསྐོར་བ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཞིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁང་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཤ་སྟག་གིས་བཀང་སྟེ། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་བྱེད་ལ། གང་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུ་གདུང་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ། ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱ་ཆེར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ལུས་འཕགས་མའི་བུ་ཡུལ་མ་ཀ་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཕ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་བསད་ནས། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐུ་གདུང་བརྒྱད་ཆ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། གསོལ་བར་བྱ་བར་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དགེ་བའི་ལས་དེ་དེས་བྱས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལན་ཅིག་སོང་ནས་ལས་དེ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་དང༌། སྔོན་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནས་ཐར་ནས། བསྐལ་པ་ཉི་ཤུར་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་
6-1-93


དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མཆོད་པའི་རྣམ་པར་སྨོན་པ་ཡང་དེ་ལྟར་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །
འཕགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ༌། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་ཅན་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མི་རྣམས་གནས་པའི་ཕྱོགས་སུ་མཆོད་རྟེན་ནི་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲུ་ཙམ་ལ་སྲོག་ཤིང་ནི་ཁབ་ཙམ་གདུགས་ནི་བ་ཀུ་ལའི་མེ་ཏོག་ཙམ་ཞིག་བྱས་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནང་དུ་བཅུག་ན་དེ་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཤིང་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་གནས་གཙང་མའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང༌། 
གསལ་རྒྱལ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས། །མཆོད་པ་བྱས་པས་སྲིད་པ་གཞན་དག་ཏུ། །རྣམ་སྨིན་འདོད་པས་རྒྱ་ཆེན་སྣ་ཚོགས་འཐོབ། །གསོལ་བའི་དོན་ཏེ་རྒྱལ་པོས་མཉན་པར་གྱིས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་དང་ནི། །སྐུ་གཟུགས་རྣམས་ལ་རྡུལ་ཕྲན་ཅི་སོང་བ། །དེ་ཡི་གྲངས་སྙེད་དེ་བྱེད་མི་རྣམས་ཀྱིས། །ལྷ་ཡུལ་ས་སྟེང་ངེས་པར་རྒྱལ་སྲིད་འཐོབ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ས་མཆོག་ཀུན་མྱོང་ནས། །ཐ་མར་སྐྱེ་དང་
6-1-94


རྒ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་གོ་འཕང་འཐོབ། །སུ་དག་འདིར་ནི་རྒྱལ་བའི་གཟུགས་བྱེད་པ། །དེ་དག་གཟུགས་བཟང་ཡིད་འོང་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དབང་པོ་བསྡམས་ཤིང་འོད་འབར་ཉི་མ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མིག་ཏུ་སྡུག་པར་འགྱུར། །སུ་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། །པད་མའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུར་འཇམ་ཞིང་ཡངས། །ནད་དང་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་འཇིག་ལས་ཐར། །སུ་དག་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་གཟུགས་བྱེད་པ། །བྲན་དུ་མི་སྐྱེ་མངག་གཞུག་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །དབུལ་པོར་མི་འགྱུར་རིགས་དམན་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཉམས་པར་ཡོངས་མི་འགྱུར། །ཐུབ་དབང་མཆོད་རྟེན་བྱེད་པའི་མི་རྣམས་ནི། །མྱ་ངན་ཡོངས་མེད་ལུས་ཀུན་བརྟན་པ་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་མཆོག་ལྡན་རིན་ཆེན་མཛོད་ལྡན། །དགྲ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་ཐུབ་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྲོག་ཤིང་ཕུལ་བ་ཡིས། །ཆོས་ལ་རྗེས་མཐུན་ཆོས་ལ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་བཟོད་པའི་མཆོག་དང་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་མཆོག་ལ་གདུགས་བརྩེགས་ཕུལ་བ་ཡིས། །ལྷ་དང་མི་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། །སྲིད་མེད་བུ་ཡི་ལུས་འདྲ་ལུས་ཀུན་བརྟན། །བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཐུབ་དབང་མཆོད་རྟེན་རྡོ་ཐལ་བྱུགས་པ་ཡིས། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཚེ་རིང་ཞིང༌། །ལུས་སེམས་ནད་དང་མྱ་ངན་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །རྟག་ཏུ་སྐྱིད་ཅིང་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་པར་འགྱུར། །གསེར་དངུལ་ཡངས་པའི་གླེགས་མས་གཡོགས་པ་ཡི། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་ཡིས། །མི་རྣམས་སྲིད་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་དག་ཏུ། །ལུས་མཁྲེགས་འོད་ཀྱང་འབར་ཞིང་མཛེས་པར་འགྱུར། །སུ་དག་ལ་ལ་མཆོད་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་ལ། །དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བླ་རེ་ཕུལ་བྱེད་པ། །དེ་དག་ས་སྟེང་རྒྱ་མཚོའི་མཐས་ཀླས་པར། །མ་ལུས་གནོད་སྦྱིན་རྒྱལ་གཅིག་དབང་བྱེད་འགྱུར། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་དགའ་བཞིན་དུ། །རྣམ་མང་རྒྱ་ཆེན་གདུགས་ནི་བཏགས་པ་ཡིས། །ལྷ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དག་ན་གདུགས་འདྲ་བར། །ལྷ་དང་མི་ཡི་དབང་པོ་ལྟ་བུར་འགྱུར། །མི་རྣམས་སུ་དག་སྐུ་གདུང་སྙིང་པོ་ཅན། །དྲི་མེད་བསོད་ནམས་འབྱུང་བར་གྱུར་
6-1-95


པ་ལ། །བ་དན་མཛེས་པ་སྣ་ཚོགས་འདོགས་པ་དག ། མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་སྲིད་གསུམ་མཆོད་གནས་འགྱུར། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ཅོད་པན་བཏགས་པ་ཡིས། །མི་དབང་དཔལ་དང་ལྷ་དབང་དཔལ་ཐོབ་ཅིང༌། །བདེ་བའི་མཆོག་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་གྱུར་ནས། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཅོད་པན་མྱུར་དུ་ཐོབ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་དྲིལ་ཕུལ་བས། །ཚིག་བཙུན་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་དག་དང་ལྡན། །ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ཡིད་འོང་སྐྱེ་བ་དྲན། །དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱན་རྣམས་སྣ་ཚོགས་འཐོབ། །མཁས་པ་སུ་དག་བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྲེང་བ་འདོགས་བྱེད་པ། །གསེར་ཕྲེང་རིན་ཆེན་མང་པོས་ལེགས་སྤྲས་པ། །བསོད་ནམས་ལས་ལྡན་དེ་ཡི་མགོ་ལ་ཐོགས། །སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་རྒྱན་འཕྱང་བཏགས། །དེ་དག་དོ་ཤལ་རྒྱན་ཕྲེང་ནོར་བུ་དང༌། །གདུ་བུ་དག་དད་དཔུང་རྒྱན་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས། །ལུས་རྒྱན་འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྒྱུ་བར་འགྱུར། །སུ་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །ས་དང་ལྕི་བས་ཉུག་མ་དེ་དག་ནི། །ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་ལུས་མདོག་སྡུག་པ་དང༌། །རྣམ་དག་རྨ་མེད་བདེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཐུབ་དབང་མཆོད་རྟེན་བྱི་དོར་བྱས་པ་ཡིས། །ཤིན་ཏུ་བལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་མིག་ཏུ་མཛེས། །བྱད་བཞིན་བཟང་ཞིང་པད་མའི་མདོག་དང་ལྡན། །སྲིད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་དང་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར། །སུ་དག་སྤོས་མཆོག་སྦྱར་བའི་འབྲུ་མར་གྱིས། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཉུག་བྱེད་པ། །དེ་དག་སྤོས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་ཙན་དན་གྱིས། །ལུས་བྱུགས་ཉི་མའི་འོད་དང་འདྲ་བར་འགྱུར། །མི་རྣམས་གང་དག་ཐུབ་དབང་མཆོད་རྟེན་ལ། །སྤོས་ཆུ་གཙང་ཞིང་དྭངས་པས་ཁྲུས་གསོལ་བ། །དེ་དག་ལུས་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། །གདུང་བ་མེད་ཅིང་མདོག་འཇམ་མྱ་ངན་མེད། །སུ་ཞིག་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་ཁང༌། །ཚོན་རྩི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་མཛེས་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་མངའ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས། །སྣ་ཚོགས་ལྡན་པ་ཀུན་གྱིས་བརྩེགས་པར་འགྱུར། །སུ་དག་དཔྱིད་ཀའི་དུས་སུ་གཙང་མའི་ཆུས། །མཆོད་རྟེན་ཉེ་འཁོར་རྡུལ་རྣམས་ཞི་བྱེད་པ། །དེ་ལ་བུད་མེད་རྣམས་ནི་དགའ་བཞིན་དུ། །རྡུལ་ཡབ་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན་གྱིས་གཡོབ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཕྱིར་མི་རྣམས་
6-1-96


གང་དག་གིས། །འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་བྱས་པས་ནི། །རྐང་ལག་སོར་མོ་དྲ་བར་འབྲེལ་བ་དང༌། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སྐྱོན་མེད་འགྱུར། །སུ་དག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མེ་ཏོག་དང༌། །འབྲས་བུ་གསར་ཐོག་བྱུང་བ་ཕུལ་བྱེད་པ། །དེ་དག་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཁོར་བ་ན། །རོ་མཆོག་ཀུན་ཐོབ་མི་རྫི་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཕྲེང་བ་མེ་ཏོག་རྒྱ་ཆེན་ཆར་རྣམས་ཀྱིས། །སུ་དག་འདིར་ནི་རྒྱལ་བའི་གཟུགས་ལ་མཆོད། །དེ་དག་ལྷ་དང་མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཆ་བྱད་ཡིད་འོང་སྣ་ཚོགས་ལེགས་པར་བརྒྱན། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་དྲི་ཞིམ་ཕུལ། །བདུག་སྤོས་རྒྱ་ཆེན་མང་པོ་ལྡན་སྦྱར་དང༌། །ཨ་ཀ་རུ་ཡི་བདུག་སྤོས་ཕུལ་བ་ཡིས། །དེ་ཡི་ལུས་ཀུན་སྤོས་ངད་ལྡན་པར་ འགྱུར། །སུ་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བཞིན་རྔ་ཡབ་རྣམས་ནི་འབུལ་བྱེད་པ། །ཐུབ་དཀའ་རྒྱལ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་རྔ་ཡབ་ཐོགས། །ཆེ་བ་དེ་ལ་ཆེར་ཡང་གཡོབ་པར་བྱེད། །ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ཟླ་བ་ཉ་འདྲ་བའི། །མེ་ཏོག་སྡུག་གུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་ཕུལ། །དེ་དག་ཚེ་རབས་བརྒྱུད་པ་རྣམས་སུ་ཡང༌། །ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིས་བལྟ་བར་འོས་པར་འགྱུར། །སུ་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མཆོད་པའི་ཁྱད་པར་ཅི་འདོད་ཅི་འབྱོར་བ། །འཚམས་པར་འབུལ་བྱེད་དེ་དག་དྲི་མེད་ཅིང༌། །མྱ་ངན་མེད་པའི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ། །མི་རྣམས་གང་དག་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ནམ། །སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་མགོས་བཏུད་གུས་ཕྱག་འཚལ། །དེ་དག་ལྷ་རྣམས་དང་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས། །ཆེར་ཡང་ཆེ་བར་བཀུར་བའི་གནས་སུ་འགྱུར། །སུ་ཞིག་དད་པས་ཐུབ་པའི་མཆོད་རྟེན་ནམ། །སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་དེ། །མི་ཡི་ཚེ་ལ་དགྲ་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་བཏུད། །བཟང་པོའི་སྣོད་འགྱུར་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །མི་རྣམས་སུ་དག་དགའ་བཞིན་གུས་པ་ཡིས། །བླ་མེད་མཆོད་རྟེན་རྣམས་དང་སྐུ་གཟུགས་ལ། །ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། །སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་མཛོད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་ཕུལ་བས། །ཟབ་ཅིང་རིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཡན་ལག་ལྔ་རྫོགས་ཡིད་འོད་ཚིག་དང་ལྡན། །སྒྲ་སྐད་དག་གིས་ཕྱོགས་ཀུན་འགེངས་པར་བྱེད། །སུ་དག་རྒྱལ་བའི་གདུང་ལྡན་བསྟོད་བྱེད་པ། །དེ་དག་གླིང་བུའི་སྒྲ་
6-1-97


དང་གླུ་སྙན་དང༌། །སྒྲ་སྙན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐོབ་པ་དང༌། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་རྣམས་གང་དག་རྩྭ་ཤིང་སོ་ཕག་གིས། །འཇིག་རྟེན་བླ་མའི་སྤྱི་ཁེབས་རིགས་པར་བྱེད། །ཡང་ན་གཞན་དག་བྱེད་དུ་འཇུག་ཀྱང་རུང༌། །དེ་དག་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་འདྲར་འགྱུར། །མི་རྣམས་གང་དག་རྒྱལ་བའི་གཙང་ཁང་བྱེད། །དེ་དག་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཁོར་བ་ན། །ལྷ་དབང་གནས་འདྲའི་ཁང་ཁྱིམ་འོད་འབར་བ། །དུས་ཚིགས་ཀུན་ཏུ་བདེ་ལྡན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཐོ་རིས་ལས་བཟང་འབྲས་བུའི་གནས་རྣམས་སུ། །བསྐལ་པར་དགའ་མེད་རྟག་ཏུ་དགའ་བ་བཞིན། །བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་མྱ་ངན་མེད་པ་དང༌། །ཐ་མར་ཞི་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་དག་འཇའ་ཁུགས་འདྲ་བའི་རྟ་བབས་མཛེས། །ཐུབ་པའི་ཆབ་སྒོར་སྦེད་བྱེད་དེ་དག་ནི། །སྲིད་པ་གཞན་དུ་ཁང་ཁྱིམ་སྒོ་དང་བཅས། །རྣམ་པར་བརྒྱན་པ་རྣམས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་རྣམས་གང་དག་སྟོན་པའི་སྐུ་གདུང་ཁང༌། །བསྲུང་ཞིང་དང་བས་འོབས་དང་སྒོ་འཛུགས་པ། །དེ་དག་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་དགྲ་རྣམས་ཀྱིས། །དཔལ་ཡོན་རྣམས་དང་བྲལ་བར་ཡོད་མི་ནུས། །མི་རྣམས་སུ་དག་མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་རྣམས། །གཞན་གྱི་ངོར་བྱེད་མ་ཡིན་རང་གི་བློས། །རལ་ཚེམས་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ནི། །ལུས་བཟང་ཡོན་ཏན་དུ་མས་བརྒྱན་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་བསལ་ནས། །འདོད་ཆགས་ཆགས་མེད་ཞེ་སྡང་མེད་པར་འགྱུར། །གཏི་མུག་རྨོངས་མེད་ལྟ་ངན་ཆགས་མི་འགྱུར། །མི་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་སྐྱིད་པར་འགྱུར། །སུ་དག་གླང་ཆེན་དྲིལ་སྤངས་སྦ་བར་བརྒྱན། །དུལ་བའི་རྟ་དང་སྦྱར་བའི་ཤིང་རྟ་དག །སྟོན་པ་དང་ནི་འཕགས་པའི་ཚོགས་ལ་འབུལ། །དེ་དག་བླ་མེད་ཐེག་ཆེན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་གང་དག་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ལ། །རིན་ཆེན་འབར་བ་ཡིད་དང་འཐད་པ་རྣམས། །འབུལ་བ་དེ་དག་རིན་ཆེན་བདུན་པོ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རིན་ཆེན་དྲི་མེད་འཐོབ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་གོས་ཕུལ་བས། །བསོད་ནམས་བྱས་པ་ངོ་ཚའི་གོས་གྱོན་ཏེ། །དགའ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་སེར་སྣ་མེད། །མདོག་ཀྱང་འཇམ་ཞིང་ཁ་དོག་གསེར་འདྲར་འགྱུར། །དཔེ་མེད་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ་བ་ཡིས། །ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ཁ་ཕྱེ་
6-1-98


འདབ་འདྲའི་མིག །གསལ་ཞིང་སྡུག་ལ་མིག་ནི་དཀྱུས་རིང་མཛེས། །དྲི་མ་མེད་པའི་ལྷ་ཡི་མིག་དང་ལྡན། །སུ་དག་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་མང་རབ་འབུལ། །དེ་དག་མིག་ཏུ་སྡུག་ཅིང་མཛོད་རབ་རྒྱས། །མིག་ནི་དཀྱུས་རིང་མཐོན་ཀའི་མདོག་དང་ལྡན། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དག་གིས་བལྟ་བར་འོས། །མཚན་མོ་ཐུབ་ཆེན་སྤྱན་སྔར་ཐལ་སྦྱར་འཁོད། །འབྱོར་དང་འཚམས་པར་མར་མེ་སྡོང་བུ་འབུལ། །དེ་དག་སྲིད་པ་གཞན་དུ་འབྲས་བུར་ལྡན། །རིན་ཆེན་རགས་པའི་འོད་ལྡན་ལུས་ཀྱང་ཐོབ། །རྒྱལ་བ་ཕུལ་བའི་མར་མེ་འཆི་བ་ན། །དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདིར་ནི་དགའ་བཞིན་དུ། །སྙིང་པོ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། །སྤྱན་ལྔ་དག་ཀྱང་ངེས་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་རྣམས་གང་དག་དགེ་བའི་སེམས་ལྡན་པས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ལས། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་དོན་ཏེ་མ་བྱས་ཀྱང༌། །མདོར་ན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བྱས་པར་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པས་ཕྱོགས་ནས་ལྷག་པ་ལ། །སུ་ཞིག་དགའ་ཞིང་མལ་སྟན་སྦྱིན་བྱེད་པའི། །མི་རྣམས་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་འཁོར་བ་ན། །སེང་གེའི་ཁྲི་དང་སྟན་གྱི་མཆོག་རྣམས་ཐོབ། །སུ་དག་རབ་ཏུ་བྱུང་དང་མཚམས་པ་ཡི། །ཁ་ཟས་བཟང་པོ་དགེ་འདུན་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དེ་དག་འཁོར་བའི་དགོན་པར་གནས་པ་ན། །ཁ་ཟས་ཁ་དོག་རོ་ལ་སོགས་ལྡན་འཐོབ། །སུ་དག་རབ་ཏུ་བྱུང་དང་མཚམས་པ་ཡི། །བཏུང་བ་རྒྱ་ཆེན་རབ་ཏུ་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དེ་དག་འཁོར་བའི་དགོན་པར་གནས་པ་ན། །བཏུང་བ་ཁ་དོག་རོ་ལ་སོགས་ལྡན་ཐོབ། །སུ་དག་འཇིག་རྟེན་བླ་མས་གསུངས་པ་ཡིས། །དམ་ཆོས་ཚུལ་བཟང་ཐོས་ནས་ཉམས་སུ་ལེན། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་ཆུ་རླབས་འཇིགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་མྱུར་དུ་བརྒལ་བར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་ལས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི། །འཁོར་བའི་བདེ་བ་སྣ་ཚོགས་སྨིན་གྱུར་ནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ནི། །འབྲས་བུ་བདེ་བླག་ཁོ་ནར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
འཕགས་པ་དོན་རྣམ་པར་ངེས་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལྟ་བུར་ཀུན་ཏུ་མཛེས་པ་འདི་ནི་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་བཅོས་པ་དང༌། གཞན་དག་འཇིགས་པ་ལས་དབུགས་འབྱུང་བ་བྱས་
6-1-99


པས་གྲུབ་སྟེ། ཞེས་དང༌། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བཞག་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོ་ལ་ཕན་ཡོན་འདི་ལྔ་ཡོད་དེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོར་གནས་པ་དང༌། བོང་སྟེ་བྱད་བཟང་བར་གྲགས་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་མང་བ་དང༌། ཚེ་རིང་བ་དང༌། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། བདེ་བ་མང་བ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོའི་ཕན་ཡོན་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཕྱུག་པ་དང༌། ནོར་མང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང༌། ནོར་རྫས་དང༌། ཡོ་བྱད་མང་བ་དང༌། བདག་དབང་བ་དང༌། བདག་གིར་བྱ་བ་མང་བ་དང༌། ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། དབྱིག་དང༌། གསེར་དང༌། མཛོད་དང༌། བང་བའི་ཚོགས་མང་བ་དང༌། རྟ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། བ་ལང་དང༌། ལུག་དང༌། བྲན་ཕོ་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་མང་བ་དང༌། བློན་པོ་དང༌། གཉེན་དང༌། མཛའ་བཤེས་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོའི་ཕན་ཡོན་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་གཞན་ཡང༌། གཟུགས་བཟང་བ་དང༌། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང༌། མཛེས་པ་དང༌། མདོག་གསེར་ལྟར་བཟང་བ་དང༌། མགོ་བོ་གདུགས་ལྟར་ཟླུམ་པ་དང༌། ལག་པ་རིང་བ་དང༌། དཔྲལ་བ་དབྱིབས་ཆེ་བ་དང༌། སྨིན་མཚམས་བར་མ་ཆད་པ་དང༌། ཡན་ལག་དང༌། ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ལྡན་པ་དང༌། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོའི་ཕན་ཡོན་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །
དགེ་སློང་དག་གཞན་ཡང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཟང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པ་བུ་སྟོང་གིས་བསྐོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བུའམ། ཆུང་མའམ། བྲན་ནམ། ཉེ་བར་མཁོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་གུས་པར་ཉན་པ་དང༌། བཀའ་ཉན་
6-1-100


པར་བྱེད་དེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོའི་ཕན་ཡོན་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །
དགེ་སློང་དག་གཞན་ཡང་དེ་ལུས་དང་བྲལ་ནས། བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེར་སྐྱེས་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ལྷ་དང་ལྷའི་བུ་དང་ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ལ། གནས་བཅུ་པོ་ལྷའི་ཚེ་དང༌། ལྷའི་མདོག་དང༌། ལྷའི་སྟོབས་དང༌། ལྷའི་བདེ་བ་དང༌། ལྷའི་དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། ལྷའི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱེད་དེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་པོའི་ཕན་ཡོན་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྙེད་པར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱིས་རོལ་ཞིང༌། །ཐེག་པ་མཆོག་གི་དགའ་སྟོན་གྱིས་ཚིམ་སྟེ། །འགྲོ་ཀུན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རེད་གྱུར་ཅིག །མཐའ་ཡས་རྒྱལ་བའི་དབང་པོས་མ་བསྒྲལ་ཞིང༌། །འགྲོ་ལ་ཕན་བྱེད་དག་གི་མཐུ་རྡུགས་པ། །བསྐལ་ངན་སྐྱེ་བོ་མྱ་ངན་བྱ་བའི་གནས། །དེ་ཀུན་མྱུར་དུ་སད་ནས་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང༌། མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ལྷ་ཀླུ་དེ་བཞིན་གནོད་སྦྱིན་དང༌། །ཤ་ཟ་དེ་བཞིན་སྲིད་རྣམས་ཀྱིས། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་མཆོད་པར་འགྱུར། །དལ་བ་རྙེད་དཀའ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་བར་དུ་ཡང༌། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་རྣམས་སྤང་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་བློ་གྲོས་ལྡན། །ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་མཛངས་པ་དང༌། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མཆོད་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ལྷ་དང་དེ་བཞིན་མི་རྣམས་ཀྱིས། །ཚེ་རིང་བ་ཡང་དེ་ཡིས་འཐོབ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འཛམ་བུ་གླིང་དུ་རུས་ཀྱི་མཆོག །ཆོ་རིགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་
6-1-101


པས་ནི། །ཁ་བཞིན་དག་ཀྱང་བཟང་བ་དང༌། །མདོག་སྣུམ་པ་དང་མཁས་པ་དང༌། །བདེ་བར་གནས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཡང་མང་བ་དང༌། །སེར་སྣ་མེད་ཅིང་གཏོང་ཕོད་དང༌། །སྦྱིན་པ་དག་ལ་དགའ་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག ། མདོག་བཟང་མཐོང་ན་དགའ་བ་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འདུ་བྱེད་སྟོང་པར་མཐོང་ན་ཡང༌། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་རྨོངས་མི་འགྱུར། །མྱུར་དུ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །རྒྱལ་རིགས་མཆོག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བུད་མེད་དང་ཡང་ལྡན་པ་དང༌། །སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོང་བར་སྐྱེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་ཐོས་དང་ལྡན། །རིག་བྱེད་གསང་སྔགས་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བར་སྐྱེ། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཡང་མང་བ་དང༌། །ནོར་དང་འབྲུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་མངའ་བདག་རྗེ། །ས་སྟེང་མཐའ་དག་དབང་བྱེད་པའི། །ཆོས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །རིན་ཆེན་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །ཆོས་བཞིན་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འདི་ནས་འཕོས་ནས་མཐོ་རིས་འགྲོ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་དགའ་བ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་ལྡན་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ལྷ་ཡུལ་དག་ནས་འཕོས་ན་ཡང༌། །དེ་ནི་མི་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ། །རྨོངས་པ་མེད་པར་མངལ་དུ་འཇུག །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །མངལ་གྱི་སྐྱོན་དང་དྲི་མ་ཡིས། །དེ་ལ་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ནི་ནོར་བུ་དག་པ་བཞིན། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །མ་ལྟོར་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་བདེ་བར་བཙའ་བ་དང༌། །བདེ་བར་ནུ་ཞོ་འཐུང་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཕས་ཀྱང་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་ཡིས། །དེ་ལ་གསོ་ཞིང་གནང་བར་འགྱུར། །མ་མས་རྟག་ཏུ་རིམ་གྲོ་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་
6-1-102


པས་ནི། །ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་དུ་སྡུག །དེ་བཞིན་ཕ་མ་ལྷག་པར་བྱམས། །སྐྱེས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཤ་ཟ་དང་ནི་སྲིན་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། །ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་སྐྱོན་མེད་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་དེ་དག་རྣམས། །ཞར་བ་སྒུར་པོར་ཡོངས་མི་འགྱུར། །ལུས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །མིག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །དཀྱུས་རིང་མཐོན་མཐིང་སྡུག་པ་དང༌། །ལྷ་ཡི་མིག་ཀྱང་དེ་ཡིས་འཐོབ། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ལུས་བརྟན་སེམས་ཀྱང་བརྟན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང༌། །དཔུང་མགོ་ཟླུམ་ཞིང་བརྟན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །སྟོབས་དང་བྱད་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་མཚན་རྣམས་ཀྱིས། །ལེགས་པར་བརྒྱན་ཅིང་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དབང་ཕྱུག་རྗེ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བའི་བརྒྱ་བྱིན་དུ། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འཐབ་བྲལ་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཡོངས་སུ་དགའ་ལྡན་དང༌། །འཕྲུལ་དགའ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཚངས་པ་ཡི། །དབང་ཕྱུག་ཉིད་དུ་དེ་འགྱུར་ཞིང༌། །ལྷ་རྣམས་བྱེ་བ་སྙེད་ཀྱིས་མཆོད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དག་དང༌། །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱད་དག་ཏུ་ཡང༌། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་རྟག་ཏུ་མཆོད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དག་ཏུ། །ལུས་གཙང་གོས་ཀྱང་གཙང་བ་དང༌། །དཀར་པོའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་བསྒྲུབ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་ཞིང་མཐུ་ཡང་བརྟན། །རྩལ་བརྟན་ཅིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང༌། །དོན་རྣམས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །གདངས་སྙན་གསང་ཡང་མཐོ་བ་དང༌། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་ང་རོ་ཅན། །གནོད་པ་
6-1-103


མེད་ཅིང་ནད་མེད་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །ང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཡི། །གནས་འདིར་མྱུར་དུ་བདེ་འགྲོ་ཞིང༌། །ཤས་ཆེར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི། །སེམས་ཀྱི་ཚད་མེད་བཞི་པོ་དང༌། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་དབང་ཡང་ཐོབ། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དང༌། །དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འབྲས་བུ་ཐོབ། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ཟག་མེད་པ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡི། །དགྲ་བཅོམ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་སྤངས་པ་དང༌། །འཁོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡི། །རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི། །འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་པ་དང༌། །གསེར་གྱི་སྐུ་མདོག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་བསྐོར་བ་ཡིན། །ངག་གི་ལས་ཀྱང་བསྐོར་བ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་བསྐོར་བ་ཡིན། །སྨོན་ལམ་བཏབ་པའང་བསྐོར་བ་ཡིན། །འདིར་ནི་བསྐོར་བ་བྱས་པ་ཡིས། །བགྲོད་དཀའ་བདེ་དགུར་དོན་རྣམས་འགྲུབ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །བསྐོར་བ་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་གང༌། །དེ་ནི་ཚིག་ཙམ་ཉི་ཚེ་ཡིས། །ལེགས་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེའི་ཕྱིར། །ཤཱ་རིའི་བུས་ནི་ཞུས་ནས་ཀྱང༌། །མཆོད་རྟེན་ཕྱག་བྱས་ཡོན་ཏན་གང༌། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་བསྟན་པ་ཡིན། །རྟ་བརྒྱ་དང་ནི་གསེར་སྲང་བརྒྱ། །དྲེལ་མོའི་ཤིང་རྟ་བརྒྱ་དག་དང༌། །རྒོད་མ་བརྒྱ་ཡི་ཤིང་རྟ་རྣམས། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་བཀའ་བས་ཀྱང༌། །བསྐོར་བའི་གོམ་པ་གཅིག་བོར་བའི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །མི་འམ་ཅི་ཡི་བུ་མོ་བརྒྱ། །ནོར་བུའི་རྣ་ཆ་གདུབ་སྐོར་ཐོགས། །གསེར་གྱི་དཔུང་རྒྱན་འཆང་བ་དང༌། །མགྲིན་པ་གསེར་གྱིས་ལེགས་བརྒྱན་པས། །བསྐོར་བའི་གོམ་པ་གཅིག་བོར་པའི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །གངས་ཀྱི་གླང་ཆེན་བརྒྱ་སྙེད་དག །ལུས་ཆེན་ནམ་ཚོང་སྤངས་པ་དང༌། །སྣ་ཡང་གཤོལ་མདའ་འདྲ་བའི་གླང༌། །གསེར་དང་ནོར་བུས་བརྒྱན་པས་ཀྱང༌། །བསྐོར་བའི་གོམ་པ་གཅིག་བོར་
6-1-104


བའི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གོམ་པ་གཅིག་བོར་བ། །འཛམ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་གསེར་སྲང་འབུམ་གྲངས་སྙེད། །དེ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གོམ་པ་གཅིག་བོར་བ། །འཛམ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་འབུམ། །དེ་དང་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་སིལ་མ་སྤུངས། །འཛམ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་གསེར་སྣོད་འབུམ་བཞག་པ། །དེ་དང་དེ་ནི་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་འདོགས། །འཛམ་བུ་ཆུ་ཀླུང་གསེར་ཁལ་བྱེ་བ་གཉིས། །དེ་དང་དེ་ནི་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྤོས་ཆུས་ཁྲུས་བྱས་པས། །འཛམ་བུའི་ཆུ་ཀླུང་གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་འབུམ། །དེ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མར་མེ་འབུལ་བྱེད་པ། །འཛམ་བུ་ཆུ་ཀླུང་གསེར་སྲང་བྱེ་བ་འབུམ། །དེ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་རྒྱལ་མཚན་འཕན་གདུགས་འདོགས། །གསེར་གྱི་རི་བོ་ལྷུན་པོའི་ཚད་འབུམ་ཡང༌། །དེ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ནི་དཔག་མེད་དེ་བཞིན་གཤེགས། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དེད་དཔོན་བླ་ན་མེད་པ་ལ། །ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ཡིན། །བཞུགས་པའི་ཚེ་ན་གང་གིས་མཆོད། །མྱ་ངན་འདས་འོག་གང་གིས་མཆོད། །སེམས་དགའ་བ་ནི་མཚུངས་གྱུར་ན། །བསོད་ནམས་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་དད་ཀྱིས་ནས། །རྣམ་པར་སྨིན་པའང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོར་ཡང༌། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོའི་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་
6-1-105


རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་བྱ་བ་དག་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ལ་སྤོས་སམ། མེ་ཏོག་གམ། བདུག་པའམ། འཕྱགས་པའམ། བརྐྱང་ནུལ་ ལམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་བཅོས་པ་དག་གིས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཆོས་ཉན་ཏོ། །འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཡི་གེ་འབྲིའོ། །ཁ་དོན་བྱེད་དོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་སོ། །མ་ལོག་པར་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་འདུན་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང༌། ཡོ་བྱད་རྣམས་དང༌། ཐ་ན་ཆུ་གྲང་མོ་ཕོར་གང་ཙམ་ཡང་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དགེ་འདུན་ལ་བྱ་བ་དག་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོའི་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་སའི་སྙིང་པོ་འཁོར་ལོ་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ། བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆེན་པོ་ཤ་སྟག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡོངས་སུ་གང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྲས་ཀྱི་ལྗང་བུའམ། ཏིལ་ལམ། འོད་མའམ། འདམ་བུའམ། བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་ལྟ་བུར་གྱུར་ལ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཅིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ནས། ལོ་བརྒྱ་སྟོང་སྙེད་ལོན་པ་ལས། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གཅིག་འཇིག་རྟེན་དུ་མངོན་པར་འབྱུང་སྟེ། བསོད་ནམས་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་བཀྲོལ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤོས་ཆུས་བཀྲུས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང༌། ལྷུང་བཟེད་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དུ་ཕུལ་ནས། གནས་ཁང་དང༌། ཁྲི་སྟན་དང༌། གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། ནད་ཀྱི་གསོས་སྨན་དང༌། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིད་བཞིན་དུ་བྱེད་པ། དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་
6-1-106


ཀྱང༌། མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བསྲེགས་ནས་དེ་དག་གི་རིང་བསྲེལ་བསྡུས་ཏེ། རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་གོ །གཞན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། གདུགས་དང༌། སྤོས་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། རོལ་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕྱིར་མཆོད་རྟེན་བརྩེགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མང་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་བཅིངས་པ་བཀྲོལ་ཏེ་མཆོད་པ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། ཁྲག་ཁྲིག་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྩིས་ཀྱི་ཆར་རམ། གྲངས་ཀྱི་ཆར་རམ། དཔེའི་ཆར་རམ། རྒྱུའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། ན་བཟའ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བསམ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་འབུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་དང༌། འཕགས་པ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་འགྱོད་པ་བསལ་བའི་མདོར་ཡང༌། གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ས་ཕྱོགས་དེར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྦྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ང་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་ནས། སའི་ཕྱོགས་ན་གང་དུ་ངས་རལ་བ་བཏིང་ཞིང་ངས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ངས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་མཁྱེན་ནས། ཁྱེའུ་འདི་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ན། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
6-1-107


རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་དེས། དགེ་གློང་གི་དགེ་འདུན་ལ། དགེ་སློང་ཁྱེད་སུས་ཀྱང་སའི་ཕྱོགས་འདི་རྐང་པས་མ་བཅག་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་དུ་ཁྱེའུ་འདི་རལ་པ་བཏིང་ཞིང་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ས་ཕྱོགས་འདིར་མཆོད་རྟེན་བྱེད་པར་སུ་ཡོད་སྤྲོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་ན་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ས་ཕྱོགས་འདིར་མཆོད་རྟེན་བགྱི་བར་བདག་ཅག་སྤྲོའོ། །ཞེས་མགྲྀན་གཅིག་ཏུ་ཚིག་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་དེར་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་ས་ཕྱོགས་འདིར་མཆོད་རྟེན་བགྱི་བར་སྤྲོའོ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ས་ཕྱོགས་དེར་ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་དེས། མཆོད་རྟེན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞིག་བྱས་སོ། །བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ས་ཕྱོགས་དེར། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་མཆོད་རྟེན་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཅི་ཙམ་ཞིག་བགྱིས་པར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ལ་སའི་ཕྱོགས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ན། ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་གྱིས་ས་ཇི་སྙེད་པ། འོག་ཏུ་ཆུའི་ཕུང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་གི་ཆུའི་ཕུང་པོ་ནས་འཁོར་བའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་བ་བས། གང་ཁྱེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱས་པ་འདི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་མོད་ཀྱི། ཁྱིམ་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ནི། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ངས་དེ་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཁྱོད་ལ་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཞན་དུ་
6-1-108


གྱུར་པ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་མ་བལྟ་ཞིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དགའ་བ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། ཁྱིམ་བདག་ལྷ་བཟང་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ་འདི་ཡང་ངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བལྟ་ན་བཟང་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་འདུག་ཀྱང་རུང་འགྲེང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འདྲིའམ། ཀློག་གམ། ཁ་དོན་བྱེད་དམ། ཁ་དོན་ཞུའམ། འཆང་ན་འོག་གི་ཆུའི་ཕུང་པོ་ནས་སའི་ཕྱོགས་དེའི་བར་གྱི་རྡུལ་དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པར་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་དག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱོད་ལ་བསྒོའོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས། འདི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུན་ཏུ་མཆོད་ཅིང༌། ལས་གཞན་མི་བྱེད་པར་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་འབུལ་བ་པས། གང་གིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་ལེའུ་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་པ། འགྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པ། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་ཏམ། ལེན་ཏམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དམ། འཆང་ངམ། ཉན་ནམ། མོས་པར་བྱེད་དམ། ཆུང་ངུ་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ། གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ། འཆང་ན་འདི་ནི་དེ་བས་ཤིན་ཏུ་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ཞིང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བར་གྱུར་པ་བས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་པར་བྱེད་
6-1-109


ན། འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གང་གིས་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་བཟོད་པ་བསྒྲུབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། བརྡེག་པར་བྱེད་པ་བཟོད་པ་བས། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དེ་ནི་བཟོད་པ་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གང་གིས་བསྐལ་བའམ། བསྐལ་བའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉོན་མོངས་ཤིང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་བས། གང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་མི་བསྐྱེད་ན། བརྩོན་འགྲུས་འདི་ནི་དེ་བས་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་གིས་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཀྱི་བར་དུ། བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་གནས་པ་བས། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་རྟོགས་ཤིང་སེམས་མ་ཞུམ་པ་འདི་ནི་དེ་བས་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཀྱི་བར་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྟོགས་ཤིང་དེའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་ལྡན་པར་གྱུར་པ་བས། གང་གིས་ཤིན་ཏུ་དབེན་པར་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཉན་པར་བྱེད། མོས་པར་བྱེད། ལེན་པར་བྱེད། ཀློག་པར་བྱེད། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད། ཁ་དོན་དུ་བྱེད། གཞན་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་བྱེད། དེ་བས་འདི་ཉིད་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང༌། 
འདུལ་བ་ལུང་སྨན་གྱི་གཞིའི་སྐབས་ལས་ཀྱང༌། མཁས་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་སེམས་དང་བས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་གོམ་འདོར་ན། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་སྲང་ཚད་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་དང༌། གང་གི་རབ་དང་སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་འཇིམ་གོང་འདོག་བྱེད་ན། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་གོང་བུ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་དང༌། གང་གི་རབ་དང་སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་སིལ་མ་སྤུངས་པ་འཐོར། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་
6-1-110


གསེར་གྱི་བྲེ་བོ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། མཁས་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་སེམས་དང་བས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བསྐོར་བ། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་སྒྲོམ་དག་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། མཁས་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་སེམས་དང་བས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་འབུལ་བྱེད་པ། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་སྲང་བྱེ་བ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། མཁས་པ་གང་གི་རབ་ཏུ་སེམས་དང་བས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་དྲི་ཆུས་འཐོར་བྱེད་ན། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། རབ་དང་སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་འཕན་ནི་འདོགས་བྱེད་པ། །གསེར་ནི་རི་བོ་ལྷུན་པོ་དང་མཉམ་པ། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་པ་མིན། །རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚད་མེད་པ། །དེད་དཔོན་བླ་ན་མེད་པ་ལ། །ཡོན་དུ་བཤད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། འདི་ནི་སེམས་རབ་དང་བྱས་ནས། །གང་གི་བཞུགས་དང་གང་གི་ནི། །མྱ་ངན་འདས་ལ་མཆོད་བྱེད་པ། །བསོད་ནམས་མཉམ་དེ་ཁྱད་པར་མེད། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་དད་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པར་སྨིན་པའང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་པ་དང༌། 
ལུང་སྨན་གྱི་གཞིར། རང་རང་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ལུང་བསྟན་པ་ལས། འཕགས་པ་གནས་བརྟན་མཛེས་ལྡན་གྱི་སྨྲས་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ཀ་ཤིའི་གོས་ཀྱིས་འཕྱགས་པ་པས། །གང་གིས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཡིས། །དྲང་སྲོང་འཆགས་གཅིག་འཕྱགས་པ་པས། །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་དྲང་སྲོང་གིས། །འཆགས་པ་ཐམས་ཅད་འཕྱགས་པ་པས། །གང་གིས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་འདུན་གྱི། །རེ་ལྡེ་ཙམ་དག་འཕྱགས་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གང་རྟོགས་པའི། །ཁྱད་པར་དེ་དག་ཤེས་བྱས་ནས། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་ནས་ནི། །སེམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱིས། །དེ་ལྟར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཤེས་པ་ཡིས། །མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་
6-1-111


འགྱུར། །བཙུན་པ་བདག་གིས་དགེ་བ་ནི། །གང་བྱས་དྲན་པ་འདི་ལགས་ཏེ། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་སྡུག་པ་དང༌། །འདོད་པའི་ཡིད་འོད་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །དེ་བས་རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མཆོད་པ་དག་ནི་བཟང་པོ་གྱིས། །བཙུན་པ་འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཞིང༌། །དམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན། །རྫོགས་སངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ལ། །སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དང་བཅས་པའི། །ཡིན་ནི་ཆུང་ངུར་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཞེས་པས་སོ། །འཕགས་པ་གནས་བརྟན་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་གིས་སྨྲས་པ། སྣ་མའི་མེ་ཏོག་རྣ་རྒྱན་བྱས། །མགོ་ལ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བཅིངས་ནས། །ནེའུ་ཟླ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་ཏེ།། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱིས་གནས་སུ་བྱུང༌། །དེ་ན་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་པ། །རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནས། །ལེགས་པར་མཆོད་པ་བདག་གིས་མཐོང༌། །དེ་ནས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཁྲིད་ནས། །རང་རང་གི་ནི་ཕྲེང་བ་ཀུན། །སེམས་ནི་དང་བར་བྱས་ནས་སུ། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་གདགས་པར་བྱས། །དེ་ནས་བདག་གིས་དེ་དག་དང༌། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་གཞན་མཐོང་ནས། །སྣ་མ་རྣ་བ་ལས་བགྲོལ་ཏེ། །དེ་ཚེ་མཆོད་རྟེན་གདགས་པར་བྱས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ནི་བདག །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པར་ཡང༌། །བསོད་ནམས་བྱས་པས་མཛེས་པ་ཡི། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རྣམས་སུ་གྱུར། །རྫོགས་སངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡི། །དེད་དཔོན་ལ་ནི་མཉེས་པར་བྱས། །མྱ་ངན་འདས་པ་བསིལ་གྱུར་པའི། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ། །མེ་ཏོག་གཅིག་ནི་བཏང་བས་ན། །ལོ་ནི་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ། །བདག་གིས་ལྷ་ཡིས་ལོངས་སྤྱོད་ནས། །དེ་ཡི་ལྷག་མས་མྱ་ངན་འདས། །བཙུན་པ་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕལ་ཆེན་འཚལ་གྱུར་ན། །སེམས་ནི་ཤིན་ཏུ་དང་བ་ཡིས། །ཕྱིར་ཞིག་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་ཞིག །དེ་ལྟར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཤེས་པ་ཡིས། །མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱོས། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །
འཕགས་པ་གནས་བརྟན་བྱེ་བ་ཉི་ཤུ་པས་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་བཤེས་ལྡན་དུ། །བདག་གི་ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་འདུན་གྱི། །གནས་ཁང་གཅིག་གཅིག་བརྩིགས་ནས་ནི། །བདག་གིས་གནས་ཁང་དེ་ཡི་བཞིར། །རས་ཕྲན་རྣམས་
6-1-112


ཀྱིས་ས་གཞི་གཡོགས། །སེམས་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བས། །དེ་ཚེ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ནི། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནི་མཉེས་བྱས་ཏེ།། བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ཐོབ་ནས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཞི་བ། །རྒ་མེད་གོ་འཕང་རེག་པར་ཤོག །བདག་གི་བསོད་ནམས་དེས་ནི་བདག ། བསོད་ནམས་བྱས་པས་མཛེས་པ་ཡི། །བསྐལ་པ་དགུ་བཅུར་ལྷ་དང་ནི། །མི་རྣམས་སུ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་ལས་ཀྱི་ལྷག་མས་ནི། །བདག་གི་ལུས་ནི་ཐ་མ་ལ། །ཙམ་པར་ཚོང་དཔོན་མཆོག་ལ་ཡང༌། །པུ་གཅིག་པར་ནི་བདག་སྐྱེས་སོ། །བདག་ནི་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང༌། །ཕ་ཡིས་ཐོས་ནས་འདུན་གྱུར་པ། །གཞོན་ནུ་ལ་ནི་བདག་གིས་ནོར། །བྱེ་བ་ཉི་ཤུ་སྦྱིན་པར་བྱ། །བདག་གི་རྐང་མཐིལ་གཉིས་ཀའི་སྤུ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་མཉེན་པ་དང༌། །རེག་ན་བདེ་ཞིང་འཇམ་པ་ཡི། །ཤིང་བལ་འདབ་ལྟའི་སོར་བཞི་སྐྱེས། །འདས་པའི་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་དང༌། །བསྐལ་པ་གཅིག་འདི་ལྷག་པར་ནི། །ས་གཞི་གདིང་བས་མ་གཡོགས་པར། །རྐང་པ་འཇོག་ནི་ནམ་མ་མྱོང༌། །རྫོགས་སངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡི། །དེད་དཔོན་འདི་ནི་མཉེས་པར་བྱས། །མྱ་ངན་འདས་པའི་བསིལ་གྱུར་པའི། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཅན། །རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བདག་བསྟོད་དོ། །ཞེས་སོ། །
འཕགས་པ་ངག་དབང་བདག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ངན་འགྲོ་མི་ཤེས་སོ། །བདག་གིས་དགེ་བ་མི་ཤེས་སོ། །བདག་གིས་དགེ་བ་མི་ཤེས་ཏེ། །ཕན་ཚུན་ཟླ་ལྟས་འབའ་ཞིག་གིས། །རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ནི། །མཐོང་ནས་དེ་ཚེ་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །མགྲོན་བུ་དྲུག་ཅུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །དྲི་དང་ཕྲེང་བ་བྱུག་ཉོས་ཏེ། །མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་གདགས་བྱས་པས། །བདག་ནི་ལོག་པར་ལྷུང་མ་གྱུར། །དགེ་བ་ཆུང་ངུ་བྱས་པས་ནི། །བདེ་བ་མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །མྱ་ངན་འདས་པ་བསིལ་གྱུར་པའི། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ། །གལ་ཏེ་རྫོགས་སངས་ཤེས་གྱུར་ལ། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་བདག་གིས་སུ། །བཀུར་སྟི་བྱས་པར་གྱུར་ནས་ནི། །ལེགས་པ་མང་བྱེད་འགྱུར་བ་ཞིག །དེ་ལྟའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཤེས་པ་ཡིས། །མཆོད་རྟེན་བཀུར་སྟི་བྱོས་ཤྀག་དང༌། །འབྲས་བུ་ཆེན་
6-1-113


པོ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །
འཕགས་པ་དཔལ་སྐྱེས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །སྟོན་པ་འོད་སྲུང་མྱ་ངན་འདས། །རྒྱལ་པོ་ཀྲིས་ཀྲིས་རིན་ཆེན་ལས། །བྱས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བརྩིགས། །རྒྱལ་པོ་ཀྲི་ཀྲི་གྲགས་ལྟ་བུ། །བདག་ནི་ཐུ་བོར་གྱུར་པ་ན། །བདག་གིས་ཐོག་མར་གདུགས་ཀྱིས་ནི། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ལས་གདགས་བྱས། །དགེ་བའི་ལས་ནི་དེ་བྱས་པས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པས་ན། །བསོད་ནམས་བྱས་པས་མཛེས་པ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་ནི་རྣམས་སུ་གྱུར། །སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང༌། །ནོར་དང་འབྲུ་ནི་ལྡན་པ་ཡིས། །བདག་ནི་ཡོན་བདག་ཆེན་པོར་འགྱུར། །བདག་གིས་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་ནི། །སྦྱིན་པ་མི་ཉུང་བཏང་བྱས་ཏེ། །སློང་བ་པོ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང༌། །བྲམ་ཟེ་སོ་སོར་ཚིམ་པར་བྱས། །ཤིན་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་ཟག་མེད་པ། །ཐ་བ་མེད་པའི་རང་སངས་རྒྱས། །ལྔ་བརྒྱ་པོ་དག་ཚིམ་པར་བྱས། །དགེ་བའི་ལས་ནི་དེ་བྱས་པས། །སྲིད་པ་ཐ་མ་འདི་ལ་ནི། །ཤཱཀྱ་ཕྱུག་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས། །ཞེས་པ་ནས། མངོན་ཤེས་དྲུག་པོ་བདག་གིས་ཐོབ། །ཅེས་པའི་བར་དུ་རྒྱས་པར་རོ། །
འཕགས་པ་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུང་དང༌། ཆུ་ཀླུང་འོད་སྲུང་དང༌། ཀ་ཡ་འོད་སྲུང་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་གསུམ་ནི་སྤུན་གྱུར་ནས། །ལན་ཅིག་ཚོང་དཔོན་གྱུར་པ་ན། །འོད་སྲུང་མཆོད་རྟེན་རལ་བ་དང༌། །ཤག་ཤིག་འདུག་པ་མཐོང་གྱུར་ནས། །ཚོང་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ནི། །དེ་ནི་སླར་ཡང་སར་བར་བརྩིགས། །སྤུན་རྣམས་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གདུགས་གསུམ་ཞིག་ནི་གདགས་པ་བྱས། །དགེ་བའི་ལས་ནི་དེ་བྱས་པས། །མཐོ་རིས་གནས་སུ་ཡུན་རིང་དག །མི་རྣམས་སུ་ནི་སླར་འོང་ནས། །ཕྱུག་པོ་རིགས་ཆེན་དག་ཏུ་སྐྱེས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་མཐོང་ནས། །མུ་སྟེགས་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང༌། །ནཻ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་ངོགས་སུ། །ཆོ་འཕྲུལ་མཛད་པ་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་ནས་དེ་ལ་རབ་བྱུང་ཕྱིར། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་གསོལ་བ་བཏབ། །དེ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་ནི། །ཐུགས་བརྩེས་བདག་ཅག་རབ་ཏུ་བྱུང༌། །བདག་ཅག་ག་ཡའི་མགོར་སོང་ནས། །གོའུ་ཏ་མའི་བསྟན་པ་ཐོས། །དེ་ནས་བརྩོན་
6-1-114


འགྲུས་བརྩམས་པས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་དམ་པ་ཐོབ། །ཅེས་སོ། །འཕགས་པ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཀྲི་ཀྲིའི་བུ་ཐ་ཆུང༌། །དེ་ཡི་ཚེ་ན་བདག་གྱུར་ཏེ། །འོད་སྲུང་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཡི། །མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོར་བརྩིགས་པ་དང༌། །ཕ་ཡི་ཡིད་ནི་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་གདུ་བུ་ཆུང་ཞིག་ཕུལ། །དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་ལ། །གདུགས་ནི་གདགས་པ་བྱས་པ་དེས། །རབ་བྱུང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་འགྱུར་སྨོན་ལམ་གདབ། །དགེ་བའི་ལས་ནི་དེ་བྱས་པས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་ན། །བསོས་ནམས་བྱས་པས་མཛེས་པ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་ནི་རྣམས་སུ་འགྱུར། །བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་འདི། །བང་མཛོད་སྡུག་པོར་བདག་སྐྱེས་སོ། །ཞེས་པ་ནས། དེ་ནས་བདག་ནི་རབ་བྱུང་ནས། །སྟོན་པའི་བསྟན་ལ་འདི་ལྟར་གནས། །བདག་གི་ཀུན་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཟད། །ཟག་པ་རྣམས་ནི་བཅོམ་པར་གྱུར། །བདག་གིས་གདུགས་གཅིག་བཏགས་པ་ནི། །བདེ་བ་མང་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར། །བསོད་ནམས་བྱས་པས་མཛེས་པ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་ནི་རྣམས་སུ་གྱུར། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་དགོན་པ་བ། །རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བདག་བསྟན་ཏོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བསིལ་གྱུར་པ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོག །དེ་ལྟར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་རྒྱས་ལ། །ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་དད་བྱས་ཏེ། །མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་བཀུར་སྟི་བྱོས། །འཇིགས་པ་ཆེ་ལས་རྣམ་ཐར་གྱིས། །ཞེས་པའི་བར་དུ་རྒྱས་པར་རོ། །
འཕགས་པ་གཅུང་དགའ་བོས་སྨྲས་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ནི། །ཤིན་ཏུ་དཀར་པོ་བདག་གིས་བརྩིགས། །དེ་ནས་བྱུག་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །སེར་པོར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་བྱུགས། །དེ་རྣམས་མཚན་རྣམས་འདོད་པའི་ཕྱིར། །གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང༌། །གཟུགས་བཟང་དབྱིབས་ནི་ལེགས་འགྱུར་པར། །སྨོན་ལམ་དུ་ནི་གདབ་པ་བྱས། །དགེ་བའི་ལས་ནི་དེ་བྱས་པས། །ཀ་ཤིའི་རྒྱལ་པོའི་ཀྲི་ཀྲི་ཡི། །བུ་ཕོ་འབྲིང་པོར་བདག་སྐྱེས་སོ། །འོད་སྲུང་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་ནས་དང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་བདག་གིས་ནི། །གདུགས་འབྲིང་ཞིག་ནི་གདགས་པ་བྱས། ཁྲུས་དེ་དང་ནི་བསྲོ་ཁང་དང༌། །ཡུང་གི་བྱུགས་པ་བྱུག་པ་དང༌། །གདུགས་ནི་གདགས་པ་བྱས་པ་ཡིས། །བདེ་བ་
6-1-115


མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །དེ་ནས་ལས་ཀྱི་ལྷ་མ་ནི། །བདག་གི་ཡང་ན་ཐ་མ་འདིར། །ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོར་རིགས་སྐྱེས་ནས། །སངས་རྒྱས་སྐྱོབ་པའི་ཚད་དུ་གྱུར། །བདག་གི་ལུས་འདི་ཉིད་ལ་ཡང༌། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཡོད་པ། །སུམ་ཅུ་ལྷག་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །སུམ་ཅུ་དམན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བསྟན་པ་ལ། །བདག་གིས་རབ་བྱུང་ཐོབ་ནས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པའི་བསིལ་གྱུར་པའི། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ། །ཅེས་སོ། །
འཕགས་པ་མཛེས་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། སྐྱོབ་པ་ལོག་པར་དད་སེལ་གྱི། །མཆོད་རྟེན་ཞིག་ནི་བརྩིགས་པ་ན། །དེ་ཚེ་བདག་ནི་ཁར་ལེན་པ། །གླ་མིར་གྱུར་ཏེ་དེ་ནས་ནི། །བདག་གིས་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་པ་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་དཔྱད་པ་ནི། །མཆོད་རྟེན་འདི་ནི་ཆེ་ཆེས་པ། །ནམ་ཞིག་ན་ནི་ཚར་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་འདི་ནི་འཕང་དམན་ཞིང༌། །ཆུང་ངུ་ཞིག་ཏུ་བྱས་གྱུར་ན། །འགོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཉོན་མོངས་མེད། །མྱུར་དུ་མཐར་ཡང་ཕྱིན་པར་འགྱུར། །ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་དེ་དང་ནི། །ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྟེ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་དུས་བྱས་ཏེ། །དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དམྱལ་བ་ནས་ནི་ཤི་འཕོས་བདག །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པར་ནི། །ཁ་དོག་ངན་ཅིང་བོང་ཆུང་ལ། །བདག་ནི་ཡོངས་ཀྱི་སྨད་པར་གྱུར། །འོད་སྲུང་གི་ནི་གསུང་རབ་ཚེ། །སྔོན་ནི་ཁུ་བྱུག་པོར་གྱུར་ནས། །ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ལམ་གྱི་བར། །ཚལ་སྡུག་པོ་ཡི་ནང་ན་གནས། །དེ་ན་འཇིག་རྟེན་རབ་གསལ་བྱེད། །དགེ་སློང་དགེ་འདུན་མཐུན་བྱས་ལ། །བདག་གིས་འཇམ་དབྱངས་སྐད་བྱུང་ནས། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དེ་བསྐོར་ཏེ། །ཅི་ཙམ་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ནི། །བསོད་སྙོམས་དོན་ཕྱིར་གཤེགས་མཐོང་ནས། །འབྱུང་བ་དང་ནི་གཤེགས་པ་ལ། །རྟག་ཏུ་ཡང་ནི་བསྐོར་བ་བྱས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །བདག་གིས་མི་ཡི་སྲིད་ཐོབ་ནས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བླ་མེད་པ། །དེད་དཔོན་དེ་ནི་མཉེས་པར་བྱས། །ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བསྟན་པ་ལ། །བདག་གིས་རབ་བྱུང་ཐོབ་ནས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་བསིལ་གྱུར་པའི། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ། །བདག་ནི་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཡིས། །འཇམ་དབྱངས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་ནི། །མང་དུ་ཐོས་དང་ཆོས་འཛིན་དང༌། །དགེ་བའི་སྤོབས་པ་ཅན་དུ་བསྟན། །ལྷ་འམ་ཡང་ན་མི་ཡང་
6-1-116


རུང༌། །འཁོར་བཞི་པོ་དག་བདག་ལ་ནི། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །དགེ་བ་ཉུང་ངུ་བྱས་པ་དང༌། །མི་དགེ་མང་པོ་བྱས་པ་ཡི། །ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བ་ནས། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །
གནས་བརྟན་འཕགས་པ་འོད་བྱེད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་གཙོ་བོ་སྐྱོབ་པ་པོ། །སངས་རྒྱས་པད་མ་བླ་མ་ཡི། །མཆོད་རྟེན་ནགས་ཚལ་སྡུག་པ་ན། །རི་དྭགས་གདུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན། །མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་ཕྱག་བགྱིད་པ། །རྔོ་ཐོགས་པ་ནི་འགའ་མ་མཆིས། །མི་དེ་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་དང༌། །སྡིག་པ་རབ་ཏུ་མ་འཚལ་ཏོ། །བདག་གིས་སོང་ནས་ཤིང་རྣམས་དང༌། །རྩྭ་རྣམས་བསལ་བར་བགྱིས་ནས་ནི། །ཕྱགས་མ་དག་ནི་བླང་ནས་ཀྱང༌། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་ཕྱགས་དར་བགྱིས། །བསྐོར་བ་བརྒྱད་དང་ཕྱག་བགྱིས་ཏེ། །མཆོད་པ་བགྱིས་ནས་སླར་ལོག་ལགས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ནི་བདག །ལྷ་རྣམས་སུ་ནི་སྐྱེས་པ་ན། །འདོད་ན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་གྱུར་ཅིག །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་རྣམས་སུ་དགའ། །ལྷ་ཡུལ་ལྷ་ཡི་རྒྱལ་སྲིད་ནི། །སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བར་དུ་བགྱིས། །དེ་ན་བདག་གི་གནས་མཆིས་པ། །གསེར་གྱི་འོད་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ། །རྒྱར་ནི་དཔག་ཚད་སུམ་ཅུ་དྲུག །ཁོར་ཡུག་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་ཐམ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དེས་ཕྱགས་ནས། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །མི་ཡི་ནང་དུ་མི་དབང་ནི། །ལན་བདུན་བར་དུ་བགྱིས་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དེས་ཕྱགས་ནས། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །བདག་གི་ལུས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ནི། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་གྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དེས་ཕྱགས་པས། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །བྲམ་ཟེ་དང་ནི་རྒྱལ་རིགས་དང༌། །རིགས་གཉིས་སུ་ནི་བདག་སྐྱེས་པ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་ནས་ནི། །བདག་ལ་ངོ་མཚར་གཞན་འབྱུང་བ། །ཁྱོགས་དང་གླང་ཆེན་སྟེང་དང་ནི། །བཞོན་པ་མཆོག་ནི་རྣམས་ཀྱིས་མཆིས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་ནས་ནི། །བདག་ལ་ངོ་མཚར་གཞན་བྱུང་བ། །བདག་གི་མདུན་དུ་སྡོང་དུམ་དང༌། །ཚེར་མ་ཀྱོ་མོ་རང་ཉིད་སེལ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དེས་ཕྱགས་ནས། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་བདག་གི་སུ། །བྲོ་འཚལ་བར་ནི་མི་དྲན་ལགས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་
6-1-117


རྟེན་ཕྱགས་ནས་ནི། །བདག་ལ་ངོ་མཚར་གཞན་བྱུང་བ། །གང་དང་གང་དུ་བདག་མཆིའི་བར། །ཀུན་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དེ་ཕྱགས་ནས། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །རྟག་ཏུ་བཀུར་ཞིང་མཆོད་པས་ན། །ལྷ་ཡི་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུས་མཆི། །སྐྱོབ་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་ནས་ནི། །ངོ་མཚར་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་ནི། །བདག་གི་ལུས་ལ་ལན་འགའ་ཡང༌། །གནོད་པར་བྱུང་བར་མི་དྲན་ལགས། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཆོས། །དྲི་མ་མེད་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་མངོན་དད་པའི། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེ། །དེ་བས་རྒ་ཤི་ཟད་པ་དང༌། །ཕན་ཚུན་འབྱོར་བ་འདོད་པས་ནི། །རྒྱལ་བ་ཡི་ནི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མཆོད་པ་བླ་ན་མེད་པ་གྱིས། །ཞེས་སོ། །
ཆོས་དབྱིངས་སྙིང་པོའི་དོན་འདི་ཀུན་ལ་བཞུགས། །དེ་ཡིས་དེ་སྙེད་ཀུན་ལ་བྱིན་བརླབས་པས། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལ་ཡིད་བྱུང་ཞིང༌། །ཐར་པ་མཆོག་ཕྱིར་སྤྲོ་བས་ཀུན་ཁྱབ་ཤོག །འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྙན་པའི་གྲགས་པ་དང༌། །ལུས་དང་ལང་ཚོ་སྲོག་ལའང་མ་ཆགས་པར། །ཐབས་ཚུལ་དུ་མ་བསོད་ནམས་ཚོགས་བསྐྲུན་ཞིང༌། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །
ཡུམ་རྒྱས་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་བླ་མའི་བསུ་བསྐྱལ་དང༌། ཆོས་ཉན་པ་ལ་སྡོད་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་མཆོད་རྟེན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕུ་དུད་དུ་བྱས་པས་ཕྱག་དང༌། ཞབས་ལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། འཁོར་དང༌། བཏུང་བ་དང༌། རྫིང་བུ་དང༌། བརྒལ་དཀའ་བའི་ཟམ་པ་དང༌། ཁ་ཟས་དང༌། ཕྲེང་བའི་གནས་དང༌། སྟེགས་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་མོས་པར་བྱ་བ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་བདག་གིས་གཞན་བྱིན་པས། ཤིང་ནྱ་གྲོ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང༌། དབུ་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མངའ་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རབ་འབྱོར། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔའམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ། ལྷ་རྫས་ཀྱི་རོལ་མོ་བརྡུང་བ་དཀྲོལ་བ་བྱེད་ཀྱང༌། དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་
6-1-118


རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག ། ཅེས་གསུངས་པར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །
རབ་འབྱོར། གཞན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྤོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་ཞིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དག་ལའང་འབུལ་བར་བྱེད་ཀྱང༌། དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། རབ་འབྱོར། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་བྱུག་པ་ཡོངས་སུ་འབུལ་བར་བྱེད་ཀྱི་དེ་འདི་སྙམ་དུ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལྷ་རྫས་ཀྱི་རེག་པ་དང༌། ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལས་བྱུང་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྲོར་བགྱི་བ་དང༌། བཀུར་སྟིར་བགྱི་བ་དང༌། ཕུ་དུད་དུ་བགྱི་ཞིང་མཆོད་པར་བགྱི་བ་ལགས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་གིས་དེ་དག་ལ་རིམ་གྲོར་བགྱིས། བཀུར་སྟིར་བགྱིས། ཕུ་དུད་དུ་བགྱིས། མཆོད་པར་བགྱིས་ན། ལོག་པར་ལྟུང་བ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱོང་ནས། སྨོན་ལམ་གྱི་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྲིས་པ་མཐོང་བ་དེ་ནི་མི་འདྲ་བ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་
6-1-119


གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ལ་རིམ་གྲོར་བགྱིད་པ་དང༌། བཀུར་སྟིར་བགྱིད་པ་དང༌། ཕུ་དུད་དུ་བགྱིད་པ་དང༌། མཆོད་པར་བགྱིད་པ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་མཐའ་མི་དམིགས་ཤིང༌། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའམ། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའམ། ཁྱིམ་བདག་གི་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷའམ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའམ། མཚེ་མའི་ལྷའམ། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའམ། འཕྲུལ་དགའི་ལྷའམ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་ནང་དུ་མི་དང༌། ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདེ་བ་མྱོང་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་དབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་བས་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང༌། བཅངས་པ་དང༌། ཀླག་ཅིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པར་བགྱིད་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བགྱིས་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར། ཞེས་པ་ནས། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །
རྒྱ་ཆེར་ཐོས་པས་ཐིབས་པོ་ཆེར་བསལ་ཞིང༌། །ཕན་ཚུན་ལེགས་པར་བསམ་པས་ཐེ་ཚོམ་ཉུང་ངུར་བྱས། །མཉམ་བཞག་ཟབ་མོས་སྤང་བྱའི་ས་བོན་བཅོམ། །བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་བདག་གི་མཆོག་ཐོབ་ཤོག །ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་ངན་འགྲོ་སྟོང་པ་དང༌། །མཐོ་རིས་འཕེལ་ཞིང་དགེ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། །ཕན་ཚུན་བྱམས་ཤིང་མི་མཐུན་མེད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བདེ་ལེགས་བྱེད་པར་ཤོག །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚེ་དང་བྲལ་ཞིང༌། །ཚེ་རིང་ནད་མེད་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང༌། །བལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བ་དང༌། །སྙན་པར་གྲགས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་ཤོག །དད་དང་ལྡན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་དང༌། །དྲན་པ་ལ་གནས་ཏིང་འཛིན་འཕེལ་བ་དང༌། །ཇི་བཞིན་རྫོགས་པའི་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། །ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག །
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པས་ཞུས་པའི་མདོར། དྲང་སྲོང་
6-1-120


ཆེན་པོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མཚུངས་མཉམ་ཞིང་འདྲའོ། །ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་ང་འདུག་པའམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཆོད་ན་སེམས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཞེས་དང༌། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། འོད་ཟེར་བསྒྲུབ་པའི་མདོར་ཡང༌། ང་ལ་འོད་ཟེར་ཡང་ཡོད་དེ། །དེ་མིན་རྣམ་དག་ཟླ་བ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། །ང་ལ་འོད་ཟེར་ཡང་ཡོད་དེ། །དེ་མིང་ཀླུ་འདུལ་ཞེས་བྱའོ། །དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་ཕུལ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། 
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། གང་པོས་ཞུས་པར་ཡང༌། གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པས། གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང༌། སྤོས་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང༌། གདུགས་དང༌། བ་དན་དང༌། རོལ་མོ་སིལ་སྙན་དང༌། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་གྱ་ནོམ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་སྤོས། །བ་དན་དང་ནི་གདུགས་མཆོག་གིས། །བློ་མཆོག་མཆོད་རྟེན་རབ་མཆོད་ནས། །ཤེས་རབ་མཆོག་གི་རྩོལ་བར་བྱེད། །བསོད་ནམས་འདི་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་ན། །བྱད་བཞིན་དང་ནི་མཛེས་པར་འགྱུར། །ནོར་ཕྱུག་རིན་ཆེན་རབ་ཏུ་མང༌། །འཁོར་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་དུ་ངེས་འགྱུར་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །སྐྱེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡོན་ཏན་
6-1-121


འཕེལ་ཞིང་མཐོན་པོར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་ཀུན་བྱེད་ཅིང༌། །ལྷ་ཀླུ་རབ་ཏུ་དྲན་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱིས་ཀྱང༌། །བཀུར་སྟི་དག་ནི་བྱེད་པར་འགྱུར། །འདས་དང་ད་ལྟར་བཞུགས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་དག་ལ་མཆོད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་མཆོད་པ་འཐོབ། །རྟག་པར་མི་ཁོམ་མེད་པར་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། བུ་མོ་རྣམ་དག་དང་བས་ཞུས་པའི་མདོར་ཡང༌། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གཟིར་གྱུར་ཀྱང༌། །ནམ་ཡང་གཞན་གྱི་སྐྱོན་མི་སྨྲ། །རྟག་པར་དཀོན་མཆོག་གང་བསྔགས་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉེར་བསྐལ་ནས། །རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་གང་སྤྱོད་པ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །གསེར་གྱི་སངས་རྒྱས་གཟུགས་བརྒྱན་ཏེ། །རིན་ཆེན་པད་མའི་གདན་ལ་བཞག །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་གང་སེལ་བ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ། །སློབ་མ་བཞིན་དུ་བདག་དམན་ཞིང༌། །གཞན་ལ་གང་གི་མི་འཚོ་བ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། བུ་མོ་བློ་གྲོས་བཟང་མོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ། རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་ལས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱེ་མའམ། མེ་ཏོག་ཨུཏྤ་ལའམ། པད་མའམ། ཀུ་མུ་དའམ། པད་མ་དཀར་པོས་ལག་པ་བརྐྱང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་འབུལ་བ་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་པད་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ངེས་ལ་ངེས་པར་རྒྱ་ཆེར་མོས་པ་སྟེ། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་པད་མ་ལ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
6-1-122


བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་བར་ཆད་མི་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་དག་ཆོས་ཉན་པ་ལ་བར་ཆད་མི་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་མར་མེ་འབུལ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་སྟེ། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོར། མར་མེ་བྱིན་པས་འོད་ནི་རྣམ་པར་དག །ཟག་པའི་དུས་ན་དམ་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན། །བག་མེད་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་བྱིན་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་དག་ལ་རིན་ཆེན་དྲ་བ་ཕུལ། །དེ་ནི་བྱེ་བ་བསམ་ཡས་ཞིང་འགྲོ་ཞིང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་ཟེར་གཏོང་བར་བྱེད། །རེག་ནས་སེམས་ཅན་བདེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་བླ་མེད་དོན་དུ་གཉེར། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་དུ། གཞན་ལ་ཁྲོ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་མི་བྱེད། །ང་རྒྱལ་རྒྱགས་དང་ཐ་བ་ཞེ་སྡང་བྲལ། །རྩོད་པ་མེད་པ་དགའ་ཞིང་སྙན་པར་སྨྲ། །གུས་པར་རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས་པར་བྱེད། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་རྟག་ཏུ་བསྲུང༌། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ལེགས་པར་འོངས་ཞེས་སྨྲས། །ཆོས་སྨྲ་རྣམས་ལ་དེ་ནི་ཐ་བ་མེད། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྡོ་རྗེ་རི་རབ་མཚུངས། །ཞེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་སྐུ་གཟུགས་པད་མ་མཆོག་ཞུགས་བྱེད་དུ་འཇུག །ཆུ་སྐྱེས་མེ་ཏོག་ལག་པ་བཀང་སྟེ་འབུལ་བར་བྱེད། །ཕ་རོལ་དག་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཚིག་ཀྱང་སྨྲ། །དགའ་བོར་བྱེད་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་གྱི་སྐྱོན་མི་འཛིན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ། །ཐུབ་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་ཤེས། །སངས་རྒྱས་གསུངས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་བཞི་བསྟེན་ན་སྟེ། །རྒྱལ་བ་མཆོག་རྣམས་དྲུང་དུ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་སྤར་གྱིས་དབྱིག་རྣམས་འཐོར། །དྲི་ཞིམ་འབྲུ་མར་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་ཁྲུ། །སྤོས་དང་མེ་ཏོག་སིལ་སྙན་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །ཡིད་དུ་འོང་བས་མཁན་པོ་སློབ་དཔོན་བསྟེན། །དེ་ལུས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་དང་ལྡན། །རབ་ཏུ་མཛེས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཀུན་
6-1-123


དང་ལྡན། །གང་གིས་ཤེས་རབ་མཆོག་ལྡན་རྒྱལ་མཛེས་པ། །ཆོས་དེ་དག་གིས་སྐྱེས་ཆེན་མཚན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གོས་སོགས་ཀྱིས། །མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མིན་པར་མཆོད། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་ལྡན་པ་ཡི། །གསུམ་པོ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པར། །སངས་རྒྱས་མཆོད་པར་རྫོགས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཚད་མེད་པ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །རྫས་དང་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན། །མོས་པ་དང་ནི་སྨོན་པ་དང༌། །བརྩེ་དང་བཟོད་པ་དག་དང་ནི། །ཡང་དག་སྤྱོད་པའི་སྒོ་དང་ནི། །གཞི་ལ་གཏོད་དང་རྟོགས་པ་དང༌། །གྲོལ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཞན། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང༌། །རྟེན་དང་དངོས་དང་རྒྱུ་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞིང་དག་དང༌། །གནས་ཀྱི་མཆོད་པ་རབ་བསྟན་པར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་གཞན་དག་དང༌། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་ཉིད་དང་ནི། །བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་རྣམ་གཉིས། །མཆོད་པ་ཆུང་དང་ཆེན་པོ་དང༌། །ང་རྒྱལ་བཅས་དང་ང་རྒྱལ་མེད། །སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་ཉིད་དང་ནི། །སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཆོད་པ། །ཆོས་ལ་མོས་དང་བསམ་དང་དབང་འབྱོར་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཐབས་ཡོངས་བཟུང་བ་དང༌། །ཀུན་དང་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་མཆོག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས། 
སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་གང་གསུངས་ཏེ། མྱང་འདས་ཆེན་པོའི་མདོར། དེའི་ཚེ་དགའ་བོས་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བཞུགས་ཀྱང་རུང༌། སྦྱིན་བདག་དད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསེར་དངུལ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ཕུལ་ན། ཇི་ལྟ་བུ་ལ་གཞག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་བཞུགས་ན། སངས་རྒྱས་ལ་ཅི་ཕུལ་ཐམས་ཅད་དགེ་འདུན་ལ་གཏད་
6-1-124


པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཡོན་བདག་དང་བས་སངས་རྒྱས་ལ་བསྔོས་ཤིང་ཕུལ་བ་ཐམས་ཅད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ན་བཟའ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བ་དན་དང༌། གདུགས་བྱ་ཞིང༌། མར་བསུང་ཅན་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་ཉོས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དུ་སྤྱད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་གཞན་དུ་སྤྱད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀོར་བརྐུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་ལ། བྱ་བ་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་མཚུངས་པར་གསུངས་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་དུ། དགའ་བོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་དང༌། བུ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། བྲན་ཁོལ་དང༌། གོས་དང༌། ཟས་དང༌། བདེ་བའི་ཡོད་བྱད་ཐམས་ཅད་ཕུལ་ནས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། མཆོད་པ་བྱས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང༌། བུ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། བྲན་ཁོལ་དང༌། གོས་དང༌། ཟས་དང༌། བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐུ་གཟུགས་ལ་ཕུལ་ཏེ། དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། མཆོད་པ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བགྱིས་ན། བསོད་ནམས་གང་གིས་མང་དུ་ཐོབ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱི། དེ་ལྟར་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་ནས། བསོད་ནམས་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས། དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་ནས། བསོད་ནམས་འདྲ་སྟེ་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དགའ་བོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་བཞུགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་གོང་དུ་སྨོས་པ་དང་འདྲ་བར་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་གོང་
6-1-125


དུ་སྨོས་པ་དང་འདྲ་བས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས། སངས་རྒྱས་སྐུ་གདུང་རིལ་པོ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དེ་གང་གིས་བསོད་ནམས་མང་དུ་ཐོབ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ནི་མཉམ་པས་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རྒྱ་ཆེ་བས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་དོ། །དགའ་བོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་བཞུགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གོང་དུ་སྨོས་པའི་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ཕྱེད་ལ་མཆོད་པ་བགྱིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་གང་གིས་བསོད་ནམས་མང་དུ་ཐོབ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་ན། བསོད་ནམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །དགའ་བོ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་བཞི་ཆ་གཅིག་གམ། ཀླུང་གང་གཱའི་བྱེ་མའི་ཆ་གཅིག་ཙམ་ནས། ཆུང་ངུ་ནས་ཡུངས་ཀར་ཙམ་གཅིག་ལ། དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པ་རིམ་གྲོ་དང་བཅས་པ་མཆོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་ལ་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པ་མཆོད་པ་བྱས་ན། སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་པར་མཉམ་སྟེ། ཚད་མེད་དཔག་དུ་མེད་དོ། །དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་སམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རུང༌། གང་གི་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་བསྟི་སྟང་དང་བཅས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བླ་མར་བྱས། བཀུར་སྟིར་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་ན། སྐྱེས་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་དཀོན་མཆོག་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་
6-1-126


འཁོར་རྣམ་བཞིས་བྱ་བར་གསུངས་པས། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཀྱང་བྱ་བར་གསུངས་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་དང་འཁོར་མང་པོ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་གནམ་གྱི་སྟེང་ངམ་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན། སེམས་ཅན་གྱིས་ངའི་སྐུ་གདུང་ལ་ལག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ། མྱ་ངན་དང་དགའ་བ་དང་བཅས་པས་བསྟི་སྟང་དུ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱས་ན། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བོ། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་མཐོང་ན་དེས་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དེས་ནི་ཆོས་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་མཐོང་བ་དེས་ནི་དགེ་འདུན་མཐོང་ངོ༌། །དགེ་འདུན་མཐོང་བ་དེས་ནི་མྱ་ངན་ལ་འདས་པ་མཐོང་ངོ༌། །དགའ་བོ། དེ་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་རྟག་པ་གནས་པ་མི་འགྱུར། མི་འཕོ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་དང༌། སྐྱབས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་མཚན་གྲངས་མེད་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གྲངས་མེད་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་གོས་གྲངས་མེད་པ་དང༌། གྲངས་མེད་པའི་ལྷའི་རོལ་མོ་དང༌། སྤོས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཡང་གང་བ་ཙམ་དུ་མཆོད་པ་གྱིས་ལ་དུས་ཤིག །ལྷ་དང་མི་དང༌། འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤོས་ཀྱི་ཤིང་ཙན་དན་དང༌། ཨ་ཀ་རུ་དང༌། མར་བསུང་ཅན་གྱིས་བསྲེགས་ལ་དུས་ཤིག །དེ་ལྟར་བསྲེགས་ནས་ལྷ་དང་མིའི་འཁོར་རྣམ་བཞིས་རིང་བསྲེལ་བསྡུས་ལ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་བུམ་པར་བླུག་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱས་ན། རིང་བསྲེལ་མཆོད་ན་སེམས་ཅན་དག་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང༌། སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བོ། འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་གི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་མཆོད་རྟེན་བྱས་ནས། གཞན་ཡང་མཆོད་རྟེན་གསུམ་བྱའོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་མཆོད་རྟེན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གནས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོས་
6-1-127


གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ། གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ། སྟོབས་བཅུ་དང༌། ཐུགས་ཆེན་པོ་དང༌། མི་བསྙེངས་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་དང༌། བདེན་པ་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང༌། ཚངས་པའི་དབྱངས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་བསྒྲགས་པ་དང༌། ཁ་དོག་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བྱམས་པའི་འོད་ཀྱིས་ལམ་རྒྱུད་དྲུག་ཏུ་སྣང་བར་མཛད་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བཞིན་དུལ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་བཞི་དང༌། ཐེག་པ་གཉིས་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ལ་ལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ལ་ལ་ནི་མི་འགོག་པ་མི་སྐྱེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་ནོན་པར་འགྱུར། །ལ་ལ་ནི་ཚད་མེད་པའི་གཟུངས་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར། ལ་ལ་ནི་སྤྱན་ལྔ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཐོབ་པར་འགྱུར། ལ་ལ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར། །ལ་ལ་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། ལ་ལ་ནི་ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བྱམས་པའི་ཤུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པ། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འཁོར་རྣམ་བཞིས། རིན་པོ་སྣ་བདུན་གྱིས་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ་རིང་བསྲེལ་ལ་མཆོད་ནས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པ་ལྷ་དང་མི་དང༌། འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པའི་དྲིན་ཆེན་པོ་དང༌། བྱམས་པ་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་སླད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བགྱིད་ཅིང་རིང་བསྲེལ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པར་འོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོད་རྟེན་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་བགྱིས་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་སྨོན་པ་ཅི་མཆིས་ན། མཆོད་རྟེན་བགྱིད་ཅིང་མཆོད་པ་བགྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་བཀའ་སྩལ་པ། རང་སངས་རྒྱས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་
6-1-128


ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་རྟོགས་ནས། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས། ལྷ་དང་མིའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ། མཆོད་ན་བསོད་ནམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་མང་པོ་འབྲས་བུ་མཆོག་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ཟད་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིས་མི་ལེན་ལ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ། མཆོད་ན་བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡང་སྟེ། དེས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །དགའ་བོ། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་མོད་ཀྱི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་གླིང་བཞི་ལ་དབང་སྟེ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བཀུར་སྟི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་འཁོར་རྣམ་བཞིས་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ་མཆོད་ན་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བདག་ཅག་འཁོར་རྣམ་བཞི་གང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཞུགས་ལ་བཞུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་འཁོར་རྣམ་བཞིས་གལ་ཏེ་རྩྭ་མཆོག་གི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་ང་བསྲེགས་ན། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་མི་དག་རྒྱལ་པོའི་ལུས་ཀྱི་ཆད་པ་དང༌། རྩོད་པ་ཚད་མེད་པ་འབྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་མི་ཐོབ་བོ། །དགའ་བོ། གལ་ཏེ་འཁོར་རྣམ་བཞིས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ང་བསྲེགས་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དག་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་ཐོབ་བོ། །དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཞུགས་ལ་བཞུས་པའི་འོག་ཏུ་འཁོར་རྣམ་བཞིས་རིང་བསྲེལ་བསྡུས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་བརྩལ་ནས། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་མཆོད་རྟེན་གང་དུ་བརྩིགས་ན་ཐམས་ཅད་དང་བའི་སེམས་སྐྱེ་ཞིང་མཆོད་པར་འགྱུར་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་དུ་གསོལ། 
6-1-129


བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་བསྲེགས་ནས་འཁོར་རྣམ་བཞིས་རིང་བསྲེལ་བསྡུས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་བུམ་པར་ཆུག་ལ། རྩྭ་མཆོག་གི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་ལམ། བཞི་མདོར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བང་རིམ་བཅུ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཕང་ལོ་དང་བཅས་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་སྤྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་བྱ་བའི་དོན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་པ། ངོས་བཞིའི་པུ་ཤུད་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། ཐམས་ཅད་དུ་བརྒྱན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྤྲས་པ། མཆོད་རྟེན་དེ་རིམ་པ་གཅིག་ཅིང་ངོས་བཞིར་སྒོ་རེ་རེ་དོད་པ་དང༌། སྐར་ཁུང་ཐད་ཀར་འབབ་པའི་ནང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་བཅུག་སྟེ། འཁོར་རྣམ་བཞིས་མཆོད་པ་བྱའོ། །དགའ་བོ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ནི། རིམ་པ་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པར་བྱའོ། །དགའ་བོ། དགྲ་བཅོམ་པའི་མཆོད་རྟེན་ནི་རིམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པའོ། །དགའ་བོས། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་མཆོད་རྟེན་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་ཏེ། རིམ་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་མ་འགགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་ཞུགས་ལ་བཞུས་ནས། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། འཁོར་རྣམ་བཞིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་ཇི་ལྟར་བགོས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་འགག་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་བསྡུས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་དང་རྒྱུ་དྲུག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བགོས་ཏེ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །
གསུང་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས། དམ་པ་ཕུལ་དུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་དག་གི་རྟེན་གསུམ་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་བྱ་བ་བྱས་
6-1-130


པའི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་འདིར་ཡི་གེ་མང་བ་ལ་མི་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྲག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མ་བྲིས་སོ། །
རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་དགོངས་འགྲེལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་ཞེན་དང་ཆོག་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྤངས་ཏེ། བྲི་བ་དང་ཀློག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐོས་བསམ་སྒོམ་བསྒྲུབ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གིས་དུས་འདའ་བར་བྱས་ནས་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བྱས་ཏེ། སྒོ་གསུམ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱི་རོལ་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་ཅན་དུ་བྱས་ན་གཏན་གྱི་འདུན་མ་ལེགས་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་དང༌། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ལྟར། །ཆོས་མཆོག་འདི་དང་འདི་འདྲའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །ཕ་མ་མཁའ་ཁྱབ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་གྱུར་ནས། །ཉོན་མོངས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འཇོམས་པ་དང༌། །ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཕྱོགས་རྟོགས་སྤངས་ནས་ཕྱོགས་མེད་རྟོགས་པའི་བློས། །མཐའ་ཡས་སྒོ་ནས་དགེ་ཚོགས་བསྒྲུབ་གྱུར་ཅིག །
ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ། རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གསུངས་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་ཕན་སེམས་འབའ་ཞིག་གིས་བཀོད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།
འདིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག །མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། ཤུབྷཾ།
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་གི་པར་མ་དང༌། ཛ་འགོའི་པར་རྙིང་ལ་ཁ་གསབ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་ཡིན།)
6-1-131


༄༅། །བཀའ་བསྡུ་བཞི་པའི་དོན་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ དོན་དམ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །གཙང་བདག་བདེ་ཆེན་རྟག་པའི་མཐར་ཐུག་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དུས་བཞི་གཉིས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་རབ་བཤད་བྱ། །དུས་བཞི་ཆེན་པོ་བསྐལ་དུས་བཟང་ངན་ཏེ། །དུས་བཞི་ཆུང་བ་བསྟན་པའི་བཟང་ངན་ཡིན། །དང་པོའི་ལོ་ནི་ས་ཡ་ཕྲག་བཞི་དང༌། །སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲིའོ་དེ་ཡི་བཅུ་ཆ་ནི། །རྐང་པ་ཞེས་གསུངས་རྐང་པ་གཅིག་དང་གཉིས། །གསུམ་དང་བཞི་ལ་རིམ་བཞིན་རྩོད་ལྡན་དང༌། །གཉིས་ལྡན་གསུམ་ལྡན་རྫོགས་ལྡན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དུས་བཞི་ཆུང་བ་བསྟན་པའི་བཟང་ངན་ནི། །མི་ལོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའི་བར། །དེ་ཡི་བཞི་ཆ་དུས་བཞི་སོ་སོའི་ཚད། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ཚང་བ་རྫོགས་ལྡན་ཆོས། །དེ་ནས་བཞི་ཆ་ཉམས་པ་གསུམ་ལྡན་སྟོད། །ཕྱེད་ཉམས་གྱུར་ན་གསུམ་ལྡན་སྨད་དུ་འགྱུར། །བཞི་གསུམ་ཉམས་པའི་ལྷག་མ་གཉིས་ལྡན་ཡིན། །བཞི་ཆ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ན་རྩོད་ལྡན་ཏེ། །ལྷ་མིན་ཀླ་ཀློ་ནག་པོའི་ཆོས་སུ་གསུངས། །དེ་དང་དེ་ཡི་རྣམ་དབྱེ་རབ་ཤེས་ནས། །བསྟན་ལ་བྱི་དོར་བྱ་བར་འདོད་པ་དང༌། །རང་གཞན་ལེགས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་འདོད་པ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་དཔང་གྱུར་གཙུག་གིས་བླང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་དང་བཅས་གྱུར་ཅིང༌། །ཚོང་འདུས་འོ་མ་ལྟ་བུར་བསླད་པའི་གཞུང༌། །གང་ན་འདུག་ཀྱང་དཔང་དུ་བྱར་མི་རུང༌། །གོང་མ་གོང་མས་འོག་མ་འོག་མར་གནོད། །གྲུབ་མཐའ་གོང་མས་འོག་མར་གནོད་པ་བཞིན། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ནི་དྲི་མེད་རྒྱལ་བའི་བཀའ། །ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་དང་ཤིང་རྟ་ཡི། །སྲོལ་འབྱེད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་གསུངས་པ། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་མཆོག་མངའ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་ལུགས་ལ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་མིན། །རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་ལེགས་པར་རྣམ་ཕྱེ་ནས། །ཀུན་རྫོབ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དང༌། །དོན་དམ་གང་ཡིན་གཞན་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས། །གང་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བདེན་ལུགས་གཉིས། །སྣང་ལུགས་གཉིས་དང་སྟོང་ལུགས་གཉིས་གསུངས་ཤིང༌། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་རྣམ་པ་མང་པོ་དང༌། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་ཡོད་སྐྱོན་མེད་ལ་སོགས་དང༌། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་འདུས་བྱས་
6-1-132


འདུས་མ་བྱས། །རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་མི་སྲིད་ལ། །ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ཐ་དད་གཏན་ནས་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །ངོ་བོ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་དོ། །འདི་ཉིད་ལ་ནི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་དང༌། །གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད། །འཁོར་དང་མྱང་འདས་མཐའ་དང་དབུས་མ་དང༌། །གློ་བུར་གཉུག་མ་བཅོས་མ་རང་བཞིན་དང༌། །ཤུན་པ་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྨྲ། །རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་མ་གཏོགས་པ། །གཞན་སྟོང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་གོ་མི་ཆོད། །དེ་ཕྱིར་དོན་དམ་ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་དང༌། །རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །མཐར་ཐུག་ཤེར་ཕྱིན་མཐར་ཐུག་དབུ་མ་དང༌། །མཐར་ཐུག་མྱང་འདས་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་མཐར་ཐུག་ཆོས་དང་ནི། །མཐར་ཐུག་དགེ་འདུན་མཐར་ཐུག་ལྷ་དང་སྔགས། །མཐར་ཐུག་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་གསུངས་པ་གང༌། །དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་སྨྲ། །རང་སྟོང་གང་ཡིན་དོན་དམ་བདེན་པ་དང༌། །ཆོས་དབྱིངས་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་རྣམས་སུ་འདོད། །བདེན་གཉིས་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར། །སྣང་བ་གང་ཡིན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །སྟོང་པ་གང་ཡིན་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད། །སྣང་སྟོང་དེ་དག་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པས། །ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་སྨྲ། །འཁོར་འདས་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར། །སྣང་ཆ་འཁོར་བ་སྟོང་ཆ་མྱང་འདས་ཞེས། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དོན་ཡང་དེ་ལྟར་འདོད། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་ཡོད་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་དོན་དམ་བདེན་པ་ཞེས། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར། །སྣང་སྟོང་གང་ཡིན་བདེན་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ། །རྟོག་གེ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འཁོར་བ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མྱང་འདས་ཞེས། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར། །སྣང་སྟོང་གཉིས་ལ་འཁོར་འདས་དོན་དུ་འདོད། །སྣང་ཚད་ཀུན་རྫོབ་འཁོར་བ་ཡིན་ན་ནི། །དོན་དམ་སྣང་བའང་ཀུན་རྫོབ་འཁོར་བར་འགྱུར། །སྟོང་ཚད་དོན་དམ་མྱང་འདས་ཡིན་ན་ནི། །རང་སྟོང་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་མྱང་འདས་འགྱུར། །འདོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དོན་དམ་མྱང་འདས་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །དེ་ཡང་འདོད་ན་ཟག་མེད་ཡིན་པར་འགྱུར། །གཙང་བདག་
6-1-133


བདེ་ཆེན་རྟག་པའང་ཡིན་པར་འགྱུར། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་རྡུལ་སྙེད་དོན་དམ་གྱི། །སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཡང་ཚང་བར་འགྱུར། །དེ་དག་བླང་བྱའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་པར་འགྱུར། །འགྲོ་བའི་མགོན་སྐྱབས་མཐར་ཐུག་ཡིན་པར་འགྱུར། །རྣམ་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་ཡིན་པར་འགྱུར། །མི་ཤིགས་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར། །རྡོ་རྗེའི་ལྷ་སྔགས་རྒྱུད་ཀྱང་ཡིན་པར་འགྱུར། །སྟོང་པ་ཆེན་པོ་འགྱུར་མེད་ལྔ་དང་ནི། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་འགྱུར་མེད་དྲུག་ལ་སོགས། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོའི་ཨེ་ཝཾ་མཐར་ཐུག་དང༌། །ཨ་ཧཾ་མཐར་ཐུག་ཧཾ་ཀྵ་མཐར་ཐུག་དང༌། །རྡོ་རྗེ་པད་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་བྷ་ག་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་དང་ཐིག་ལེ་གྲུ་གསུམ་དང༌། །རྡོ་རྗེའི་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལི་ལ་སོགས་པ། །རང་བཞིན་གཉུག་མའི་ཆོས་ཀུན་ཡིན་པར་འགྱུར། །གཉེན་པོས་སྤང་དུ་གཏན་ནས་མི་རུང་འགྱུར། །དེ་ཡང་དོན་དུ་ལམ་བདེན་དོན་མེད་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་གཏན་ནས་མི་སྲིད་འགྱུར། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་མི་སྲིད་འགྱུར། །འདི་ལ་ཉེས་སྐྱོན་གཞན་ཡང་དཔག་མེད་དོ། །བདེན་གཉིས་འཁོར་འདས་ངོ་བོ་གཅིག་ན་ནི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གློ་བུར་དྲི་མ་དག །འབྲལ་དུ་རུང་ངམ་མི་རུང་བརྟག་པར་མཛོད། །གློ་བུར་དྲི་མ་གཞོམ་དུ་རུང་བ་ལྟར། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་གཞོམ་དུ་རུང་ངམ་ཅི། །གློ་བུར་དྲི་མ་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་ལྟར། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་འདུས་བྱས་ཡིན་ནམ་ཅི། །གློ་བུར་དྲི་མ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པ་ལྟར། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ནམ་ཅི། །གློ་བུར་དྲི་མ་ཀུན་བཏགས་ཡིན་པ་ལྟར། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་ཀུན་བཏགས་ཡིན་ནམ་ཅི། །གློ་བུར་དྲི་མ་ཕྱི་ནང་ཡིན་པ་ལྟར། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་ཕྱི་ནང་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དོན་དམ་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་དོན་དམ་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རྟག་པ་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་རྟག་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རང་བྱུང་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་རང་བྱུང་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རྣམ་མཁྱེན་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་རྣམ་མཁྱེན་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཆོས་དབྱིངས་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་ཆོས་དབྱིངས་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བདེ་ཆེན་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་བདེ་ཆེན་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་
6-1-134


སྙིང་པོ་མྱང་འདས་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་མྱང་འདས་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཤེར་ཕྱིན་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་ཤེར་ཕྱིན་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དབུ་མ་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་དབུ་མ་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཞན་སྟོང་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་གཞན་སྟོང་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སྟོང་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་སྟོང་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཞན་མཆོག་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་གཞན་མཆོག་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འགོག་བདེན་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་འགོག་བདེན་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འགོག་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་འགོག་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བྲལ་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་བྲལ་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དབེན་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་དབེན་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དག་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་དག་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མེད་གཞི་ཡིན་པ་ལྟར། །གློ་བུར་དྲི་མའང་མེད་གཞི་ཡིན་ནམ་ཅི། །དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཉེས་སྐྱོན་དཔག་མེད་དོ། །རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་ཉེས་སྐྱོན་དེ་རྣམས་མེད། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ། །འདུས་པར་འདོད་པ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ལུགས། །ཆོས་ཉིད་དབུ་མ་ཤེས་བྱའི་མཆོག་ཡིན་ཡང༌། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། །ཕུང་པོ་གསུམ་པར་བཞེད་པ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས། །དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ། །འདུས་པ་མིན་ཏེ་ཕུང་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད། །ཅེས་པ་འདི་ནི་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཡིན། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །བེམ་རིག་གང་ཡང་མིན་པའི་ཕུང་གསུམ་འདོད། །གལ་ཏེ་ཆོས་དབྱིངས་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། །དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་བགྱི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་བགྱི། །དོན་དམ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་བགྱི། །དོན་དམ་སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ། །དོན་དམ་བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་ལ། །དོན་དམ་ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ། །དོན་དམ་ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །དོན་དམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ། །དོན་དམ་ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཆེ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ལ་ཡོད་མེད་ཤེས། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང༌། །དོན་དམ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་བློ་གྲོས་
6-1-135


བཟང༌། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ། །དོན་དམ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ། །དོན་དམ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེ་སྡང་ཆེ། །དོན་དམ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་གཏི་མུག་ཆེ། །དོན་དམ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེ། །དོན་དམ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་ཆེ། །དོན་དམ་འདོད་པ་ཆེན་པོ་བདེ་བ་ཆེ། །དོན་དམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་མགུ་བ་ཆེ། །དོན་དམ་མཁས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །དོན་དམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའ། །དོན་དམ་བསམ་གཏན་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གནས། །དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ལུས་འཆང་བ། །དོན་དམ་སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་སྟེ། །དོན་དམ་བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་དཔག་ཏུ་མེད། །དོན་དམ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བློ་ཡི་མཆོག །དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཆེན་ལྡན། །དོན་དམ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆེ་བ། །དོན་དམ་ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན། །དོན་དམ་ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་འཆང་བ་པོ། །དོན་དམ་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ངེས་གསལ་བ། །དོན་དམ་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་རྟོགས་པ་འཆང༌། །དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མེ་བོ་ཆེ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ལམ་མེ་བ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་རབ་གསལ། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །དོན་དམ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན། །དོན་དམ་གསུམ་རིག་གཙང་མ་དག་པ་སྟེ། །དོན་དམ་མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་རྗེས་དྲན་དྲུག །དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཆོག །དོན་དམ་ཐུབ་དབང་སྟོབས་བཅུ་ཁྱབ་པའི་བདག །དོན་དམ་འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་སོགས་རྣམ་པ་མང་པོ་དོན་དམ་ནི། །ཤེས་པ་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་སྟོན། །དེ་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཐར་ཐུག་དེ་ཁོ་ན། །ཉིད་ཅེས་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དག །རིག་པ་མིན་ཕྱིར་ཀུན་མཁྱེན་མིན་པར་འགྱུར། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་ན་སངས་རྒྱས་མིན་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མིན་ན་ཆོས་སྐུ་མིན་པར་འགྱུར། །འདོད་ན་ཆོས་ཅན་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་རིག་པ་ཡིན་ན་ནི། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རིག་པ་ཁུར་ནས་འོང༌། །རྟག་ཅིང་བརྟན་པའི་རིག་པའང་ཁུར་ནས་འོང༌། །ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་རིག་པའང་ཁུར་ནས་འོང༌། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་རིག་པའང་ཁུར་ནས་འོང༌། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ཡི་རིག་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་རྫོགས་ལྡན་ཆོས། །མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཀུན་དང་འགལ་བར་འགྱུར། །གལ་
6-1-136


ཏེ་དོན་དམ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི། །འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་ཞེ་ན། །དེ་འདྲ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ལུགས་ཡིན་གྱི། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་ལུགས་ལ་ནི། །ཤེས་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །རིག་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་སོགས་ཀུན་ལའང་བདེན་གཉིས་དང༌། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་སུ་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །མི་རྟག་པ་དང་རྟག་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །གཞན་བྱུང་རང་བྱུང་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དབུས་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །བཅོས་མ་རང་བཞིན་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །གློ་བུར་གཉུག་མ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཀུན་བཏགས་ཡོངས་གྲུབ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །རྗེས་ཐོབ་མཉམ་བཞག་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཤན་འབྱེད་ལ་ཟློ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །དབྱེར་ཡོད་དབྱེར་མེད་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །འཁྲུལ་ལུགས་གཤིས་ལུགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །འདོད་ལུགས་ཡིན་ལུགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །སྲོལ་འབྱེད་སྲོལ་འགོག་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཕུང་གསུམ་ཡོད་མེད་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །དུས་བཞི་ཆེ་ཆུང་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཆུང་བ་ལ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་དང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དམན་པར་རབ་ཕྱེ་ནས། །དཔང་དུ་རུང་དང་མི་རུང་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །བདག་གསུམ་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །སྟོང་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཕྱི་ནང་གཞན་མཆོག་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །བདེན་བཞི་ཆོས་བཞི་ཆོས་ལྔ་ལ་སོགས་པ། །ལེགས་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་གསུངས་པ་ལྟར། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རྣམས་ལ་གོམས་བྱས་ན། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་དགྱེས་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་པར་འཕགས་རྣམས་སུ། །སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད། །རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བསྡུ་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་ཀུན། །དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས། །ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་བདག་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ་ལོ། །འོ་ན་དེ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་འགྱུར། །མཐར་ཐུག་གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མིན་པར་འགྱུར། །བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་
6-1-137


ཀྱང་ཡིན་པར་འགྱུར། །སྙིང་པོའི་མདོ་ལྔ་མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་སུ། །མཐར་ཐུག་སྐྱབས་མཆོག་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་འདུས་མ་བྱས། །དོན་དམ་བདེན་པར་ཡང་ཡང་གསུངས་པས་གནོད། །གསུངས་པ་དེ་རྣམས་དྲང་དོན་ཡིན་ཞེ་ན། །དྲང་དོན་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱེད་འགའ་ཡང་མེད། །གནོད་བྱེད་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང༌། །དེ་ཕྱིར་ལོག་བཤད་དེ་འདྲ་སྤོང་གྱུར་ཅིག །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས། །སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་སོགས་ཀྱང་མིན་ཞེ་ན། །ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་ཕྱིར་དང༌། །རྟེན་ཁེགས་ན་ཡང་བརྟེན་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཁེགས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །ཆོས་ཉིད་ཁེགས་ན་ཆོས་རྣམས་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །དབུས་མ་ཁེགས་ན་མཐའ་མ་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །ཡོངས་གྲུབ་ཁེགས་ན་ཀུན་བཏགས་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །རང་བཞིན་ཁེགས་ན་བཅོས་མ་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །གཉུག་མ་ཁེགས་ན་གློ་བུར་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །གཞན་སྟོང་ཁེགས་ན་རང་སྟོང་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །སྙིང་པོ་ཁེགས་ན་དྲི་མ་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །གཙང་བ་ཁེགས་ན་མི་གཙང་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །བདག་མཆོག་ཁེགས་ན་ཆོས་ཀུན་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །བདེ་ཆེན་ཁེགས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཁེགས་འགྱུར་ལ། །རྟག་པ་ཁེགས་ན་མི་རྟག་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །སངས་རྒྱས་མེད་ན་སེམས་ཅན་མེད་པར་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་མེད་ན་རྣམ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར། །རང་བྱུང་མེད་ན་གཞན་བྱུང་མེད་པར་འགྱུར། །གཞན་མཆོག་མེད་ན་ཕྱི་ནང་མེད་པར་འགྱུར། །འགོག་བདེན་མེད་ན་བདེན་པ་མེད་པར་འགྱུར། །སྦྱང་གཞི་མེད་ན་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་དང༌། །སྦྱངས་འབྲས་ལ་སོགས་གང་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གལ་ཏེ་མེད་གྱུར་ན། །མིང་སོགས་ཆོས་གཞན་ཀུན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། །འདི་འདྲ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་རྫོགས་ལྡན་གྱི། །ཆོས་མཆོག་ཟབ་མོའི་བྱིན་རླབས་འཇུག་གྱུར་ཅིག །ཤེས་བྱ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །བེམ་རིག་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས། །བེམ་པོ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །རིག་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་རང་བྱུང་གཞན་བྱུང་དང༌། །རྟག་པ་དང་ནི་མི་རྟག་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཡེ་ཤེས་སུ། །ལེགས་པར་འབྱེད་པ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ། །རྟག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །དོན་དམ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་དཔེ་བྲལ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །རང་བཞིན་
6-1-138


ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །རང་བཞིན་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་པར་འཕགས་རྣམས་སུ། །ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་གི །ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་རྣམས། །རྟག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྟོང་པ་ཆེན་པོ་འགྱུར་མེད་ལྔ་དང་ནི། །རྟག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་ལྔ། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་རིག་མ་ལྔ། །སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔ་དང༌། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག་དང་ནི། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ལ་དགོངས་པ་ཡིན། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་སྐད་མི་སྨྲ་སྟེ། །ཤེས་རབ་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་དངོས་པོ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཀྱང༌། །འདུས་བྱས་མི་རྟག་སྐད་ཅིག་མར་ཡང་འདོད། །དེའི་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས། །རྒྱུ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་དང་ནི་བྲལ་བྱེད་ཀྱི། །རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་མི་ཤེས་པར། །རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་བྱེད་ཁོ་ནར་འདོད། །འབྲས་བུ་ལ་ཡང་བསྐྱེད་འབྲས་བྲལ་འབྲས་ཀྱི། །རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་མ་ཤེས་པར། །འབྲས་བུ་གང་ཡིན་བསྐྱེད་འབྲས་ཁོ་ནར་འདོད། །དེ་ཕྱིར་རྟག་པའི་རྒྱུ་འབྲས་མི་འདོད་ཅིང༌། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་མི་འདོད་ལ། །རྒྱུ་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་མི་འདོད་ཅིང༌། །གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་པའང་མི་འདོད་ལ། །རྒྱུ་འབྲས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་མི་འདོད་པའང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་བསླད་པའི་ལུགས། །རྫོགས་ལྡན་ལ་ནི་དེ་དང་དེ་དག་ལས། །བཟློག་པའི་ཆོས་ལུགས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡོད། །ཀུན་གཞི་ལ་ཡང་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དང༌། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་སུ་འབྱེད་པ་དང༌། །སྦྱང་བྱ་དང་ནི་སྦྱང་གཞིར་འབྱེད་པ་དང༌། །གློ་བུར་བ་དང་གཉུག་མར་འབྱེད་པ་དང༌། །བཅོས་མ་རང་བཞིན་འཁྲུལ་ལུགས་གཤིས་ལུགས་དང༌། །ཤུན་པ་སྙིང་པོ་མི་རྟག་རྟག་པ་དང༌། །མཐའ་དང་དབུས་སུ་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི། །རྣམ་བཞག་ལེགས་པོ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་ཡོད། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་འདྲའི་ཆོས་སྐད་ནུབ། །ཀུན་གཞི་གང་ཡིན་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། །ལེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཉིད་ལ་འདོད་པ་བྱུང༌། །དེས་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོར་གསུངས་པའི་ཀུན་གཞི་དང༌། །ཟག་མེད་དགེ་བར་གསུངས་པའི་ཀུན་གཞི་དང༌། །ས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཀུན་གཞི་དང༌། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡིན་པའི་ཀུན་གཞི་ནི། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། །མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཨེ་ཝཾ་མཐར་ཐུག་དང༌། །དུས་
6-1-139


འཁོར་མཐར་ཐུག་བདེ་དགྱེས་མཐར་ཐུག་དང༌། །གསང་འདུས་ལ་སོགས་ལྷ་སྔགས་རྒྱུད་ཀུན་དང༌། །དཀྱིལ་འཁོར་མཐར་ཐུག་ལ་སོགས་མཐར་ཐུག་ཀུན། །ཀུན་ནས་འདུས་པ་དུ་མ་རོ་གཅིག་དབྱིངས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་ལ་དགོངས། །དེ་ཉིད་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རིས་མེད་དང༌། །གདོད་ནས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། །གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་པའི་འགོག་བདེན་དང༌། །བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་དེ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་དང༌། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དང༌། །རྟག་ཅིང་བརྟན་པའི་ཐབས་ཤེས་དབྱེར་མེད་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་འདྲའི་རྣམ་བཞག་ནུབ། །དེས་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་སུ་ནི། །རྒྱུད་སྡེར་རྒྱུ་ཡི་རྒྱུད་ཅེས་གསུངས་པ་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ལ། །དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ། །དགོངས་པ་གཏན་ནས་མིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོ་གང་ཡིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ལ་གསུངས་ཕྱིར་དང༌། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་དོན་དམ་མིན། །རང་བཞིན་གཉུག་མ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མིན། །གཙང་བདག་བདེ་ཆེན་རྟག་པའི་མཆོག་ཀྱང་མིན། །རང་བཞིན་རིགས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའང་མིན། །ཡོངས་གྲུབ་དགུའམ་བཅུ་གཉིས་གང་ཡང་མིན། །དེ་རྣམས་མིན་ན་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཡི། །ལྷ་སྔགས་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གང་ཡང་མིན། །གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་རྒྱུད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་མིན་ན་རང་བཞིན་འོད་གསལ་མིན། །རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་བདེ་བའང་མ་ཡིན་ལ། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས། །རྒྱུ་ཡི་རྒྱུད་དང་འབྲས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱང་མིན། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དུ། །བཞེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གྲོས་འདེབས་ཞུ་བ་འབུལ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། །གློ་བུར་དྲི་མས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་དག་པ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །དྲི་མ་གདོད་ནས་དག་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་འདུས་བྱས་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཕྱིར། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་རང་བཞིན་འོད་གསལ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་དབུ་མ་ཆེན་པོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་
6-1-140


ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྐུ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་མིན། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་མིན། །དེ་རྣམས་མིན་ན་རྒྱུ་ཡི་རྒྱུད་ཀྱང་མིན། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡིན་ན་རྣམ་ཤེས་མིན། །རྣམ་ཤེས་མིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མིན། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་ཤེས་སྣང་མུན་ཇི་བཞིན་དང༌། །བདུད་རྩི་དང་ནི་དུག་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གཞི་མཐུན་གཏན་ནས་མི་སྲིད་པས། །དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྲེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །གལ་ཏེ་བསྲེས་ན་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནི། །ཉམས་པར་བྱས་ཀྱི་གསལ་བར་བྱས་པ་མིན། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་པར་འཕགས་རྣམས་སུ། །སྦྱང་གཞི་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །སྦྱང་བྱ་གློ་བུར་དྲི་མ་སྤྲིན་དང་འདྲ། །སྦྱོང་བྱེད་ལམ་བདེན་མི་བཟད་རླུང་དང་འདྲ། །སྦྱངས་འབྲས་བྲལ་འབྲས་སྤྲིན་སངས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །དེ་ལྟར་གསུངས་ཀྱང་དེ་ལ་མི་མཁས་པ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་མང་པོ་ནི། །སྦྱང་བྱ་དང་ནི་སྦྱང་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདོད། །སྤྲིན་དང་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་འདོད་དང་མཚུངས། །འདིར་ནི་སྦྱང་གཞི་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ལ། །སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དེ་གཉིས་གཅིག་གམ་མི་གཅིག་དགོངས་པར་ཞུ། །སྦྱང་གཞི་རྟག་པ་སྦྱང་བྱ་མི་རྟག་པ། །དེ་གཉིས་གཅིག་གམ་མི་གཅིག་དགོངས་པར་ཞུ། །སྦྱང་གཞི་ཟག་མེད་སྦྱང་བྱ་ཟག་པ་ཡིན། །དེ་གཉིས་གཅིག་གམ་མི་གཅིག་དགོངས་པར་ཞུ། །སྦྱང་གཞི་རྣམ་བྱང་སྦྱང་བྱ་ཀུན་ཉོན་མོངས། །དེ་གཉིས་གཅིག་གམ་མི་གཅིག་དགོངས་པར་ཞུ། །དེ་འདྲ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་མཆིས། །ཡོངས་གྲུབ་དབུ་མ་མིང་ཙམ་ཐ་དད་ཀྱི། །དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་ལུགས་ལ་ནི། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་སེམས་ཙམ་ཁོ་ནར་འདོད། །རང་བཞིན་གསུམ་གའང་སེམས་ཙམ་ཁོ་ན་ལོ། །སྐྱོན་མེད་རྫོགས་ལྡན་དབུ་མའི་གཞུང་རྣམས་སུ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡང་ཡང་གསུངས་ཕྱིར་དང༌། །སེམས་ཙམ་གཞུང་དུ་དེ་སྐད་མ་གསུངས་ཤིང༌། །དེ་ལ་གནོད་བྱེད་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དབུ་མ་ཁོ་ན་ཡི། །ཆོས་ལུགས་ཡིན་པར་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལས་བྱུང༌། །དེ་ཕྱིར་དེ་འདྲའི་རྣམ་བཞག་མ་ཤེས་ཤིང༌། །རྣམ་པར་འཁྲུགས་པས་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བྱུང༌། །ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་རང་བཞིན་གསུམ་སྟོན་པའི། །དབུ་མ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཙམ་གཞུང་དུ་ཕབ། །དེ་སྟོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དབུ་མ་པ། །ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་སེམས་ཙམ་པ་རུ་ཕབ། །དོན་དམ་དབུ་མ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅེས། །སྟོན་པའི་གཞུང་ངན་སྐུར་འདེབས་མཐར་ལྷུང་ཞིང༌། །མེད་པ་ཆད་པའི་
6-1-141


ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་རྣམས་ལ། །དབུ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟོད་བཀུར་བསྔགས་བྱེད་པ། །དེ་མ་ཡིན་ལ་དེར་འཛིན་བདུད་ཀྱི་ཚིག །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་བྱུང་གི་རྫོགས་ལྡན་ལ། །དེ་འདྲའི་ལྟ་ངན་རི་བོང་རྭ་དང་མཚུངས། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། །ཀུན་རྫོབ་ལས་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་མཐའ་ལས་གྲོལ་ཞེ་ན། །དོན་དམ་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྲིད་ལགས་སམ། །ཁྱབ་བྱེད་མེད་པའི་ཁྱབ་བྱ་སྲིད་ལགས་སམ། །གཞི་རྟེན་མེད་པའི་བརྟེན་པ་སྲིད་ལགས་སམ། །གཉུག་མ་མེད་པའི་གློ་བུར་སྲིད་ལགས་སམ། །ཆོས་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་སྲིད་ལགས་སམ། །སྲིད་ན་ཆོས་ཉིད་ཀུན་འགྲོ་མ་ལགས་སམ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་མེད་པ་མི་སྲིད་ན། །དོན་དམ་ཅིར་མ་གྲུབ་དང་མི་འགལ་ལམ། །དབུ་མ་པ་ནི་རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་ཞེས། །འབྱེད་པ་དབུ་མའི་དབྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བར་མི་རུང་ཕྱིར། །དེ་འདྲ་རྫོགས་ལྡན་གཞུང་དུ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་གཞུང་དུ་བྱུང༌། །དེས་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས། །རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་དབུ་མའི་དབྱེ་བ་ནི། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། །རྒྱུད་སྡེར་གསུངས་པའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། །དོན་དམ་མཚན་བརྗོད་རྒྱུད་དུ་ལེགས་གསུངས་པའི། །མཚན་གྱི་དབྱེ་བས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དབྱེ་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་གི །དབྱེ་བ་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ལ་འདུས་བྱས་གཅིག་ཀྱང་འདྲེས་པ་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ལ་མི་རྟག་འདྲེས་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་དབྱིངས་ཀྱི་དབྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ལ་ཀུན་རྫོབ་གཅིག་ཀྱང་འདྲེས་པ་མེད། །དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་ཁོ་ནའི་དབྱེ་བ་ནི། །ངོ་བོ་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད། །མིང་དང་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་མང༌། །གང་ཕྱིར་ཆོས་དབྱིངས་དུ་མ་རོ་གཅིག་དོན། །མིང་ནི་དུ་མ་དོན་ནི་རོ་གཅིག་དང༌། །རྣམ་པ་དུ་མ་ངོ་བོ་རོ་གཅིག་གོ །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤེར་ཕྱིན་མཐར་ཐུག་དང༌། །མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་དང༌། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་དུས་འཁོར་བདེ་དགྱེས་སོགས། །ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཀུན་གྱི་དབྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཤེས་ན་གཅིག་ཤེས་ཀུན་ཤེས་ཡིན། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ལ། །རྨོངས་པ་མེད་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་གཉིས་ཀ་འདུས་བྱས་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་དངོས་
6-1-142


པོའི་མཐར་ལྷུང་ཞིང༌། །ཡོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཆད་ཕྱིར་དབུ་མ་མིན། །དབུ་མ་མིན་པ་དབུ་མའི་དབྱེ་གཞི་དང༌། །ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་གང་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། །ཚད་མ་མིན་པ་ཚད་མའི་དབྱེ་གཞི་དང༌། །ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་གང་དུའང་མི་རུང་བཞིན། །བདེན་པ་མིན་པ་བདེན་པའི་དབྱེ་གཞི་དང༌། །ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་གང་དུའང་མི་རུང་བཞིན། །རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ལ་དབུ་མ་ཞེས། །བཏགས་པར་ཟད་ཀྱི་དོན་ལ་དབུ་མ་མེད། །དབུ་མའང་དབུ་མས་སྟོང་པ་ཡིན་ཕྱིར་ལོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྐུ་དང༌། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མཁའ་ཁྱབ་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ། །སྐུར་བ་བཏབ་པས་སྡིག་ལྟ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་དེ་རྣམས་རང་གིས་མི་སྟོང་པའི། །གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་པར་གསུངས་ཕྱིར་རོ། །མདོ་རྒྱུད་རྣམ་དག་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྒྲོ་སྐུར་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ་དགོངས། །དེ་བཞིན་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་གཞི་དང༌། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་གཞི་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ་དགོངས། །སྟོང་གཞི་དེ་ཉིད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། །རང་བཞིན་རིགས་དང་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་དང༌། །རང་བཞིན་ཆོས་དང་རང་བཞིན་དགེ་འདུན་དང༌། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། །རང་བཞིན་ལྷ་དང་རང་བཞིན་རྒྱུད་དང་སྔགས། །རང་བཞིན་མྱང་འདས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་དག་གདོད་ནས་རྣམ་དག་དང༌། །རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་པར། །ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི། །གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་བར་ལ་སོགས། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ། །ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཚང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད། །གཞི་ཡི་སངས་རྒྱས་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཡིན། །གདོད་ནས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་གཟོད་ནས་རྣམ་གྲོལ་ཐུགས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་སོགས་ལེགས་སྟོན་པའི། །མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཀུན་གྱི་མཐར་ཐུག་ནི། །གཞན་སྟོང་ཡིན་གྱི་རང་སྟོང་གཏན་མ་ཡིན། །དོན་དམ་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་གཏན་མ་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཆོས་རྣམས་གཏན་མ་ཡིན། །དབུས་མ་ཡིན་གྱི་མཐའ་མ་གཏན་མ་ཡིན། །མྱང་འདས་ཡིན་གྱི་འཁོར་བ་གཏན་མ་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་གྱི་རྣམ་ཤེས་གཏན་མ་ཡིན། །གཙང་བ་ཡིན་གྱི་མི་གཙང་གཏན་མ་
6-1-143


ཡིན། །བདག་མཆོག་ཡིན་གྱི་ཅང་མེད་གཏན་མ་ཡིན། །བདེ་ཆེན་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གཏན་མ་ཡིན། །རྟག་བརྟན་ཡིན་གྱི་མི་རྟག་གཏན་མ་ཡིན། །རང་བྱུང་ཡིན་གྱི་གཞན་བྱུང་གཏན་མ་ཡིན། །ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་གྱི་ཀུན་བཏགས་གཏན་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་བཅོས་མ་གཏན་མ་ཡིན། །གཉུག་མ་ཡིན་གྱི་གློ་བུར་གཏན་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་གཏན་མ་ཡིན། །སྙིང་པོ་ཡིན་གྱི་ཤུན་པ་གཏན་མ་ཡིན། །ངེས་དོན་ཡིན་གྱི་དྲང་དོན་གཏན་མ་ཡིན། །མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱི་གནས་སྐབས་གཏན་མ་ཡིན། །གཞི་འབྲས་ཡིན་གྱི་ལམ་བདེན་གཏན་མ་ཡིན། །སྦྱང་གཞི་ཡིན་གྱི་སྦྱང་བྱ་གཏན་མ་ཡིན། །གཤིས་ལུགས་ཡིན་གྱི་འཁྲུལ་ལུགས་གཏན་མ་ཡིན། །གཞན་མཆོག་ཡིན་གྱི་ཕྱི་ནང་གཏན་མ་ཡིན། །བདེན་པ་ཡིན་གྱི་བརྫུན་པ་གཏན་མ་ཡིན། །ཡང་དག་ཡིན་གྱི་ལོག་པ་གཏན་མ་ཡིན། །སྟོང་གཞི་ཡིན་གྱི་སྟོང་ཙམ་གཏན་མ་ཡིན། །བྲལ་གཞི་ཡིན་གྱི་བྲལ་ཙམ་གཏན་མ་ཡིན། །མེད་གཞི་ཡིན་གྱི་མེད་ཙམ་གཏན་མ་ཡིན། །སྒྲུབ་ཆོས་ཡིན་གྱི་མེད་དགག་གཏན་མ་ཡིན། །དགེ་བ་ཡིན་གྱི་མི་དགེ་གཏན་མ་ཡིན། །ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཚད་མིན་གཏན་མ་ཡིན། །རིགས་པ་ཡིན་གྱི་མི་རིགས་གཏན་མ་ཡིན། །དྲི་མེད་ཡིན་གྱི་དྲི་མ་གཏན་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་དབུ་མ་ཆེན་པོར་མཚུངས། །ཆོས་འཁོར་གསུམ་པའི་མདོ་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང༌། །བྱམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབུ་མ་ཆེན་པོར་མཚུངས། །རྣམ་དག་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་མཁས་པ་ཕལ་ན་རེ། །ཀུན་རྫོབ་རྟེན་འབྲེལ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་སྟེ། །དབུ་མ་གང་ཡིན་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ནོ་ལོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པའང༌། །རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པས་དབུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། །འདོད་ན་དོན་དམ་ཆོས་དབྱིངས་ཡིན་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་འདོད་ན་འདུས་མ་བྱས་སུ་འགྱུར། །འདོད་ན་ཆོས་ཅན་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གསུངས་པ་ལ། །བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས། །ཀུན་རྫོབ་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ནི། །དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གྲོང་དུ་འཇུག་པའི་ལམ། །དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་ཆོས་དབྱིངས་ཟབ་མོ་ནི། །རྟེན་འབྲེལ་འདི་མིན་རྟེན་འབྲེལ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན་པ་ཡིན། །དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་བ་ཡིན། །བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་གནས་སོགས་བཅུ་གཉིས་ཡིན། །དུས་སྦྱོར་ཉི་མའི་དབུགས་རྣམས་འགགས་པ་ཡིན། །ཡུམ་དང་ཕལ་ཆེན་སྔགས་ལས་གསུངས་པ་ཡིན། །རྫོགས་ལྡན་མཁས་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཕལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །དེ་རྣམས་སེམས་ཙམ་
6-1-144


མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། །མཐའ་བྲལ་སྟོང་གཞི་ཕུང་གསུམ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །སེམས་ཙམ་ཡིན་ན་དངོས་སྨྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་གཞི་དེ་རྣམས་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ལས་འདས། །གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་ཕྱིར། །དེ་དག་དངོས་སྨྲའི་ཆོས་སུ་ག་ལ་རུང༌། །ཆོས་འཁོར་གཉིས་པའི་དོན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མེད་དགག་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་རང་སྟོང་དང༌། །ཅང་མེད་སྟོང་པ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་མིན། །རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་སྟོང་གཞི་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །འགྱུར་མེད་མཆོག་གི་བདེ་ཆེན་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །དོན་དམ་ཨེ་ཝཾ་ཡི་གེ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །དོན་དམ་ཐིག་ལེ་གྲུ་གསུམ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེ་བྷ་ག་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་སྔགས་ཀྱི་སྐུ། །དོན་དམ་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལི་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་གཡུང་དྲུང་སྐུ། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེ་པད་མ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་ཐེར་ཟུག་སྐུ། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེའི་ཟླ་ཉི་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྐུ། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེའི་ཁུ་རྡུལ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་དབྱིངས། །དོན་དམ་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་སྔགས་ཀྱི་དབྱིངས། །དོན་དམ་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་བདེ་བའི་དབྱིངས། །དོན་དམ་ལུས་མེད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་དབུ་མ་ཆེ། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཡིན་ཕྱིར་དང༌། །པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་དང༌། །དོན་དམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་གྱུར་ཤེར་ཕྱིན་སོགས། །ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་ལ་སོགས། །ཆོས་འཁོར་གཉིས་པའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་དང༌། །སྙིང་པོའི་མདོ་ལྔ་མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་པ། །ཆོས་འཁོར་གསུམ་པའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་དང༌། །རྒྱུད་སྡེ་རྣམ་བཞིའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟེ། །མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ཀུན། །ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན། །འདུས་བྱས་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་དབྱིངས་ཡིན། །མི་བརྟན་མ་ཡིན་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་ཡིན། །བརྫུན་པ་མ་ཡིན་བདེན་པ་ཡང་དག་ཡིན། །སླུ་བ་མ་ཡིན་བསླུ་མེད་སྐྱབས་མཆོག་ཡིན། །འགྱུར་བ་མ་ཡིན་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན། །ཚད་མ་འདི་མིན་དོན་དམ་ཚད་མ་ཡིན། །རིག་པ་འདི་མིན་ཆོས་
6-1-145


ཉིད་རིག་པ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་འདི་མིན་སེམས་ཙམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རང་རིག་འདི་མིན་རང་རིག་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རང་གསལ་འདི་མིན་རང་གསལ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རྣམ་རིག་འདི་མིན་རྣམ་རིག་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རྣམ་ཤེས་མ་ཡིན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །ཀུན་བཏགས་མ་ཡིན་ཡོངས་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །དངོས་སྨྲ་མ་ཡིན་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན། །བེམ་པོ་མ་ཡིན་ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་ཡིན། །རྣམ་རྟོག་མ་ཡིན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །རྟོག་གེ་མ་ཡིན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཕུང་པོ་འདི་མིན་ཕུང་པོ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཁམས་ཀྱང་འདི་མིན་ཁམས་གཞན་ཕ་རོལ་མཆོག །སྐྱེ་མཆེད་འདི་མིན་སྐྱེ་མཆེད་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ལས་དབང་འདི་མིན་ལས་དབང་གཞན་མཆོག་ཡིན། །འདི་ཡི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་འདི་མིན་ཁམས་གསུམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །སྲིད་གསུམ་འདི་མིན་སྲིད་གསུམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །དུས་གསུམ་འདི་མིན་དུས་གསུམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཐེག་གསུམ་འདི་མིན་ཐེག་གསུམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །བརྟན་གཡོ་འདི་མིན་བརྟན་གཡོ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རྒྱུ་འབྲས་འདི་མིན་རྒྱུ་འབྲས་གཞན་མཆོག་ཡིན། །སྐྱེ་འགག་འདི་མིན་སྐྱེ་འགག་གཞན་མཆོག་ཡིན། །སྣང་སྟོང་འདི་མིན་སྣང་སྟོང་གཞན་མཆོག་ཡིན། །གཙོ་འཁོར་འདི་མིན་གཙོ་འཁོར་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཡབ་ཡུམ་འདི་མིན་ཡབ་ཡུམ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཕོ་མོ་འདི་མིན་ཕོ་མོ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །མ་ནིང་འདི་མིན་མ་ནིང་གཞན་མཆོག་ཡིན། །རྟེན་འབྲེལ་འདི་མིན་རྟེན་འབྲེལ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཕར་ཕྱིན་འདི་མིན་ཕར་ཕྱིན་གཞན་མཆོག་ཡིན། །སྟོང་ཉིད་འདི་མིན་སྟོང་ཉིད་གཞན་མཆོག་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ལམ་བདེན་འདི་མིན་དོན་དམ་འགོག་བདེན་ཡིན། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བསམ་གཏན་ཚད་མེད་དང༌། །གཟུགས་མེད་སྙོམས་འཇུག་རྣམ་ཐར་སྙོམས་འཇུག་དགུ། །རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ཏིང་འཛིན་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་མི་འཇིགས་བཞི། །སོ་སོར་རིག་བཞི་བྱམས་ཆེན་སྙིང་རྗེ་ཆེ། །མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་མཁྱེན་གསུམ་འཕགས་རྣམས་ཀྱང༌། །ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་ལམ་བདེན་འདི་མིན་གྱི། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་འགོག་བདེན་ཏེ། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དང༌། །ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་སོགས། །ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །རང་གིས་མི་སྟོང་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་ནི། །གྲོང་སྟོང་བུམ་པ་སྟོང་སོགས་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །རྟོག་ལ་མི་སྣང་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ། །མངོན་སུམ་སྣང་བ་པྲ་ཕབ་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །རང་བཞིན་བདེ་ཆེན་སོ་སོར་རང་རིག་ནི། །ཀུན་ཏུ་རུ་
6-1-146


སྐྱེས་བདེ་བའི་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །བདེན་གཉིས་རྒྱ་མཉམ་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་དང༌། །རྣམ་པ་མང་ཞིང་ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང༌། །དྲི་མའི་སྦུབས་སུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་སོགས། །དར་ཡུག་ཆེན་པོའི་དཔེ་ཡིས་གསལ་བར་གསུངས། །ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་མདུན་ན་རྟག་གནས་ཀྱང༌། །རྣམ་ཤེས་ཀུན་གྱིས་མཐོང་བ་མེད་པའི་དཔེ། །ལིང་ཏོག་ལ་སོགས་མིག་གི་སྐྱོན་རྣམས་དང༌། །ཁྲོན་པ་རྐོ་བ་ལ་སོགས་མང་པོས་གསུངས། །གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་ལུས་མེད་ལུས་མཆོག་སོགས། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་མང་པོ་སྟོན་པའི་དཔེ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་དཔེ་ལས་འདས་སོ་ཞེས་པ་དང༌། །དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས། །ཀུན་ལ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་ཀྱིས། །བསྒྲིབས་པའི་དཔེ་ནི་བུམ་ནང་མར་མེ་དང༌། །དབུལ་པོའི་གཏེར་ཆེན་ལ་སོགས་མང་པོས་གསུངས། །དྲི་མ་སངས་ན་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དཔེ། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་གསུངས། །དྲི་མ་ཟད་ཀྱང་སྙིང་པོ་མི་ཟད་པའི། །དཔེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་མང་པོས་གསུངས། །མཐར་ཐུག་གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཅིང༌། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཉིད་དུ་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །དྲི་བཅས་གཞི་དང་དྲི་བྲལ་འབྲས་བུ་ཞེས། །སྤྲིན་ཡོད་སྤྲིན་མེད་ནམ་མཁའི་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོའི་གནས་གྱུར་ཀྱང༌། །ངོ་བོ་མི་འགྱུར་དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ། །གྱུར་པ་དྲི་བྲལ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྟེ། །ནམ་མཁའི་སྤྲིན་སངས་གྱུར་པ་དཔེ་ཡིས་གསུངས། །ཇི་བཞིན་རྫོགས་པར་སྟོན་པའི་དཔེ་མེད་ཀྱང༌། །ཕྱོགས་ཙམ་སྟོན་པའི་དཔེ་ནི་མང་པོ་དང༌། །རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡིས། །གཤིས་ལུགས་འཁྲུལ་ལུགས་འཁྲུལ་སྤོང་འཁྲུལ་སངས་དང༌། །སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་ཀྱིས། །གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་འཁོར་བཅས་བསྡུས་པ་དང༌། །ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་བསྡུས་པའི་དོན། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསལ་བར་གསུངས་མོད་ཀྱང༌། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་འདྲའི་རྣམ་གཞག་ཉམས། །གཤིས་ལུགས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། །གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་མཐོང་བའི་སྒོམ་པ་ནི། །ཕལ་ཆེར་ཉམས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆེར་བསགས་པའི། །སྐྱེས་མཆོག་རྣམས་ལ་ཉམས་མྱོང་བཟང་པོ་དང༌། །སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་མངའ་བའང་མང་དུ་བྱོན། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་ཀྱང་ཐལ་མོ་སྦྱོར། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཐབས་སྟོབས་སྨོན་ལམ་སོགས། །དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཇི་སྙེད་མཆིས་རྣམས་ལ། །བདག་ཀྱང་དགའ་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང༌། །དད་དང་གུས་པའི་གཙུག་གིས་ཕྱག་འཚལ་འདུད། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་
6-1-147


ཅིང་གུས་པ་དང༌། །རྟེན་གསུམ་ལ་ཡང་དད་ཅིང་གུས་པ་ཡིས། །ཞབས་ཏོག་བཀུར་སྟི་ཕུ་དུད་མཛད་རྣམས་ལ། །རང་གཞན་སྦྱོར་བར་མཛད་པ་རྣམས་ལའང་དད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དྲིན་ཅན་ཕ་མ་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་ངེས་རྟོགས་ནས། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་དང༌། །ཀུན་ལ་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་གུས་རྣམས་ལ། །བསམ་པ་ཐག་པས་བདག་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྣང་གྲགས་འདི་ཀུན་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ། །རི་བོང་རྭ་བཞིན་གཏན་ནས་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། །ཐ་སྙད་འཁྲུལ་ངོར་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་བཞིན། །སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དབྱེར་མེད་རྟོགས་པ་དང༌། །རྒྱུ་འབྲས་སླུ་བ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིས། །ལས་ངན་སྤོང་ཞིང་ལས་བཟང་ལེགས་བསྒྲུབས་ནས། །འགྲོ་ཀུན་བསྒྲལ་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་མཆོག་སྒྲུབ་པ། །དེ་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཞབས་རྡུལ་སྤྱི་བོས་ལེན། །ཀུན་རྫོབ་ཆོས་ཀུན་རང་རང་ངོ་བོ་ཡིས། །སྟོང་པར་རྟོགས་ནས་མེད་བཞིན་སྣང་བ་ཡི། །བརྟན་གཡོ་འདི་ཀུན་འཁྲུལ་སྣང་འབའ་ཞིག་ཏུ། །ལེགས་པར་རྟོགས་ནས་ཞེན་ཆགས་མི་མཛད་པའི། །སྐྱེས་མཆོག་རྣམས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདག་འཛིན་ལས་བྱུང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ཀུན། །དགྲ་བཞིན་རྟོགས་ནས་རབ་ཏུ་འདུལ་མཛད་ཅིང༌། །ཞི་ཞིང་དུལ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལའང་དད། །འདོད་ཆགས་གཉེན་པོར་མི་སྡུག་པ་དང་ནི། །ཞེ་སྡང་གཉེན་པོར་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དང༌། །གཏི་མུག་གཉེན་པོར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་དང༌། །ང་རྒྱལ་གཉེན་པོར་ཁམས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་དང༌། །རྣམ་རྟོག་གཉེན་པོར་དབུགས་ཀྱི་འབྱུང་འཇུག་སོགས། །སྤང་བྱ་སོ་སོའི་གཉེན་པོར་རབ་བསྒོམས་ནས། །ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་དགྲ་ལས་རྣམ་རྒྱལ་བའི། །སྐྱེས་མཆོག་རྣམས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྣམ་ཤེས་བཞོན་པ་ལས་རླུང་འགྱུ་བ་རྣམས། །དབུ་མར་ཡེ་ཤེས་རླུང་དུ་བསྒྱུར་མཛད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །ཕྱི་ནང་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་དྲི་མ་ཡིས། །སྣང་བ་འཁྲུལ་སྣང་ཁོ་ནར་ལེགས་རྟོགས་ནས། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དོན་དམ་གྱིས། །སྣང་བ་མངོན་དུ་གྱུར་ལ་བདག་དད་ལགས། །ཕ་ཡུལ་ཉེ་འབྲེལ་ནོར་རྫས་ལ་སོགས་པ། །ཆགས་སྡང་སྐྱེ་བའི་དངོས་ཀུན་རབ་སྤངས་ནས། །ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཞེན་ཆགས་མེད་པའི་གནས། །ཆོས་སྤྱོད་གང་འཕེལ་བསྟན་པ་རྣམས་ལའང་དད། །ནོར་གྱི་སོ་ཚིས་འདུ་འགོད་རབ་སྤངས་ནས། །སྒོ་གསུམ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སུ་རབ་བཀོལ་ཏེ། །འཁོར་གསུམ་དག་པས་སྨོན་ལམ་མཆོག་བསྒྲུབས་ནས། །དགེ་བའི་ནོར་མང་སྤེལ་བ་རྣམས་ལའང་དད། །འབད་རྩོལ་མེད་པར་ངང་གིས་བྱུང་བ་ཡི། །ལོངས་སྤྱོད་གཡོ་
6-1-148


བ་སྙིང་པོ་མེད་རྣམས་ཀྱང༌། །ཡར་གྱི་ཞིང་དང་མར་གྱི་ཞིང་དག་ལ། །ལེགས་པར་བཏང་ནས་སྙིང་པོ་ལེན་ལའང་དད། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་པར་འཕགས་རྣམས་ལ། །ཡི་གེར་འབྲི་སོགས་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུ། །ལེགས་པར་སྒྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། །གཞན་དག་བསྐུལ་བར་མཛད་པར་རྣམས་ལའང་དད། །མཁན་སློབ་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་རྣམས་དང༌། །གྲོགས་མཆེད་ལ་སོགས་ཆོས་མཛད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །སྐྱོན་ལ་མི་རྟོག་སྐྱོན་ནས་མི་བརྗོད་ཅིང༌། །ཕྲག་དོག་མེད་པར་དད་གུས་མཛད་ལའང་དད། །ཆོས་མེད་སྡིག་ཅན་ལམ་ལོག་ཞུགས་རྣམས་ལ། །ཕན་སེམས་ཆེན་པོས་ལེགས་པའི་གྲོས་འདེབས་ཤིང༌། །ལམ་བཟང་ཞུགས་ནས་དགེ་བ་སྒྲུབ་རྣམས་ལ། །དགའ་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་མཛད་ལའང་དད། །མཉམ་བཞག་ཟབ་མོ་ལ་ཟློའི་སྐབས་སུ་ནི། །ཆོས་ཀྱང་སྤང་ན་ཆོས་མིན་ལྟ་ཅི་སྨོས། །རྗེས་ཐོབ་ཤན་འབྱེད་སྐབས་སུ་ཡོད་མེད་སོགས། །ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་མཛད་རྣམས་ལའང་དད། །ཞུ་བདེ་འགྱུར་བཅས་གང་ཡིན་སྤང་བྱ་དང༌། །ཞུ་བདེ་འགྱུར་མེད་གང་ཡིན་བསྟེན་བྱ་དང༌། །རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་གང་ཡིན་ཐོབ་བྱར་ནི། །ལེགས་རྟོགས་ལེགས་སྒྲུབ་ལེགས་སྟོན་རྣམས་ལའང་དད། །མདོར་ན་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཡི། །གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་རྣམས། །ལེགས་རྟོགས་ལེགས་སྒྲུབ་ལེགས་པར་སྟོན་མཛད་པ། །དེ་དག་ཀུན་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། །ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་བཞེད་པ་དང༌། །རང་སྟོང་དོན་དམ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །དོན་དམ་རང་སྟོང་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །རྣམ་རྟོག་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །དུག་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །རྣམ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །ལས་སྣང་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་མིང་སྟོང་ཙམ་དུ་བཞེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་གཏན་ནས་མེད་པར་བཞེད་པ་དང༌། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་མེད་པར་བཞེད་པ་དང༌། །བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་དང༌། །འཁོར་འདས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་དང༌། །སྤང་གཉེན་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་དང༌། །སྦྱང་བྱ་སྦྱང་གཞི་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་དང༌། །ཀུན་འབྱུང་ལས་བྱུང་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བ་འདི། །རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས་མ་རྟོགས་འཁོར་བ་ཞེས། །བཞེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །བྱ་གཏོང་བཞིན་དུ་ལེགས་པའི་སྐད་འདིར་གཏོང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་རུང་མ་བྱོན་རུང༌། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ་ཞེས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས་པ་དགོངས་སུ་གསོལ། །ཉོན་མོངས་
6-1-149


རྣམ་རྟོག་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་འདི་ཡང༌། །རྟོགས་ན་ཆོས་སྐུ་མ་རྟོགས་དྲི་མ་ཞེས། །བཞེད་པ་རྣམས་ལ་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་དང་མཐུན་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྐད་གཏོང་གྲོས་འདེབས་སོ། །རྟོགས་ན་གསེར་ཡིན་མ་རྟོགས་ར་གན་ཡིན། །རྟོགས་ན་རྟ་ཡིན་མ་རྟོགས་བ་ལང་ཡིན། །རྟོགས་ན་སྣང་བ་མ་རྟོགས་མུན་པ་ཡིན། །རྟོགས་ན་སྨན་ཡིན་མ་རྟོགས་དུག་ཡིན་ཞེས། །འདོད་པ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་ཅི་མཆིས་གཟིགས། །དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་ལུང་རིགས་མན་ངག་ཀྱང༌། །རྣམ་དག་མཆིས་ན་བདག་ལའང་བསྟན་དུ་གསོལ། །ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཡིན་ནོ་ཞེས། །བཞེད་པ་རྣམས་ལའང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྐད་གཏོང་གྲོས་འདེབས་ཏེ། །ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞི་དང་གནས་དང་རྟེན། །ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཀུན་ཁྱབ་ཡིན་པར་ནི། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས་པའང་དགོངས་སུ་གསོལ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ། །ཁ་ཚོན་ཆོད་པར་བཞེད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། །བེམ་རིག་གང་ཡིན་དངོས་པོར་བཞེད་རྣམས་ལའང༌། །བདག་ནི་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྐད་གཏོང་སྟེ། །གཤིས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང༌། །དབུས་མ་བར་མ་མ་ནིང་མཆོག་ཏུ་གསུངས། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བདེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་རིག་པ་ཕུང་པོ་ཁམས་ལ་སོགས། །གཟུགས་ནས་མ་འདྲེས་ཆོས་ཀྱི་བར་དང་ནི། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མི་འགྱུར་བའི། །གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་ཀུན་དང༌། །ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི། །གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་བར་རྣམས་ཀྱང༌། །ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན། །འདུས་མ་བྱས་ཡིན་འདུས་བྱས་དངོས་པོ་མིན། །དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་གཞུང་མཆོག་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཀུན་རྫོབ་འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་གྱི། །རོ་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སོ་དྲུག་དང༌། །ཕུང་པོའི་རྣམ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང༌། །ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་སུམ་ཅུ་དྲུག་ལ་སོགས། །ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་པར། །གསུངས་པའི་གཞུང་མཆོག་རྣམས་ཀྱང་གཟིགས་སུ་གསོལ། །བདེན་པ་ཡང་དག་མེད་པར་བཞེད་རྣམས་ལའང༌། །བདག་ནི་མ་ཕོད་སྐད་གཏོང་གྲོས་འདེབས་ཏེ། །མྱང་འདས་ཆེན་པོ་བདེན་པར་གསུངས་པ་དང༌། །འགོག་བདེན་བདེན་པའི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་གཞན་ནི་བརྫུན་པ་དང༌། །བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་གཤིས་ལུགས་ཀྱི། །བདེན་པ་མཐར་ཐུག་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་
6-1-150


གསུངས། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་ལེགས་པར་གཟིགས་སུ་གསོལ། །རྟག་པར་རྟོགས་ཚད་རྟག་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་དང༌། །ཆད་པར་རྟོགས་ཚད་ཆད་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་དང༌། །ཡོད་པར་རྟོགས་ཚད་ཡོད་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་དང༌། །མེད་པར་རྟོགས་ཚད་མེད་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་དུ། །བཞེད་པ་རྣམས་ལའང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བྱ་གཏོང་གྲོས་འདེབས་ཏེ། །རྟག་པར་རྟོགས་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །མི་རྟག་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །གཙང་བར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །མི་གཙང་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །བདེ་བར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །བདག་ཡོད་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །བདག་མེད་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཡོད་པར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །མེད་པར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཆད་པར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས་པས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །གཤིས་ལ་སངས་རྒྱས་མེད་པར་བཞེད་པ་དང༌། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མི་བཞེད་ཅིང༌། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་སངས་རྒྱས་མི་བཞེད་པ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གྲོས་འདེབས་ཞུ་བ་འབུལ། །དོན་དམ་བདེན་པ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ནི། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་གཞི་ཡི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མཁའ་ཁྱབ་ཀྱི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཅེས། །རྫོགས་ལྡན་ལས་གསུངས་དེ་ཡང་གཟིགས་སུ་གསོལ། །གཤིས་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འདོད་པ་དང༌། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྟག་པར་མི་བཞེད་པ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ནི་ཞུ་བ་འབུལ། །སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་བྲལ་བ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་རྒྱལ་བ་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི། །ཆོས་ལས་གསུངས་པས་དེ་ཡང་གཟིགས་སུ་གསོལ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས། །བཞེད་པ་རྣམས་ལའང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྐད་གཏོང་ཞུ་བ་འབུལ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་ཡིན་པས། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་ཡིན་ན་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །རང་བཞིན་རིགས་ཀྱང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །དབུ་མ་ཆེན་པོའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །མྱང་འདས་ཆེན་པོའང་དྲང་དོན་
6-1-151


ཡིན་པར་འགྱུར། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །འོད་གསལ་ཆེན་པོའང་དྲང་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར། །བདེ་དགྱེས་དུས་འཁོར་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པ། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོའི་ལྷ་སྔགས་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། །རྒྱུད་དང་ཕྱག་རྒྱ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དྲང་དོན་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བས་གནོད། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་ཡིན་པར་ནི། །སྟོན་པའི་ལུང་རིགས་མཆིས་ན་བསྟན་དུ་གསོལ། །ངེས་དོན་ཡིན་པར་སྟོན་པའི་ལུང་རིགས་དང༌། །མན་ངག་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་མཆིས། །གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ལོག་རྟོག་འདི་སྙམ་དུ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་མ་ཡིན་ཡང༌། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཚང་བ་ཡི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དོན་ལ་མེད་ཅེ་ན། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་ཡོངས་གྲུབ་རྣམ་དགུ་པོ། །རེ་རེའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་ཚད་མེད་ཅེས། །ལེགས་པར་གསུངས་ཤིང་སྙིང་པོའི་མདོ་བཅུ་དང༌། །ངེས་དོན་མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་རྫོགས་ལྡན་གྱི། །ཆོས་གཞན་ལས་ཀྱང་དོན་དམ་རྟག་པ་ཡི། །ཡོན་ཏན་བགྲང་ཡས་གསུངས་པས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྟག་པ་མི་སྲིད་པས། །རྟག་པར་གསུངས་པ་དྲང་དོན་ཡིན་ཞེ་ན། །འོ་ན་འདུས་མ་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ཡང༌། །དྲང་དོན་ཡིན་ནམ་མིན་ཞེས་ཁྱེད་ལ་འདྲི། །འདུས་མ་བྱས་དང་རྟག་པ་ཁྱབ་མཉམ་གཅིག །མི་རྟག་པ་དང་འདུས་བྱས་ཁྱབ་མཉམ་གཅིག །དེས་ན་གཅིག་ཁེགས་གཉིས་ཀ་ཁེགས་འགྱུར་བས། །རྟག་པ་ཁེགས་ན་འདུས་མ་བྱས་ཁེགས་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ཁེགས་འགྱུར་བས། །ཨེ་མ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཁེགས་པར་འགྱུར། །ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་ཕྱིར་དང༌། །རྟེན་ཁེགས་ན་ཡང་བརྟེན་པ་ཁེགས་ཕྱིར་དང༌། །དོན་དམ་རྟེན་དང་ཀུན་རྫོབ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཆོས་ཉིད་རྟེན་དང་ཆོས་རྣམས་བརྟེན་པ་དང༌། །དོན་དམ་ཁྱབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་ཁྱབ་བྱ་དང༌། །དབུས་མཐའ་ལ་སོགས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང༌། །ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱར་གནས་པ་ཤིན་ཏུ་མང༌། །དེ་རྣམས་ཀུན་ལ་ཞིབ་ཏུ་དགོངས་པར་ཞུ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་ཀུན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་སོགས་ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱ་མང་པོ་དང༌། །རྟེན་དང་བརྟེན་པ་མང་པོ་གསུངས་རྣམས་ལ། །ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་པ་དང༌། །རྟེན་མེད་གྱུར་ན་བརྟེན་པ་མེད་པའང་དགོངས། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྟག་པ་མི་སྲིད་ན། །དེ་ཡི་ཤེས་བྱེད་ལུང་རིགས་བསྟན་དུ་གསོལ། །སྲིད་པ་ལ་ནི་ལུང་རིགས་དཔག་ཡས་མཆིས། །རང་ངོ་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །ཚོགས་གཉིས་གསོག་དང་སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོང་མི་དགོས། །རང་ངོ་ཤེས་པས་མ་སྤངས་གནས་དག་ཅེས། །བཞེད་པ་རྣམས་
6-1-152


ལའང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གྲོས་འདེབས་ཞུ་བ་འབུལ། །རང་རིག་མེད་པའི་སེམས་ཅན་མི་སྲིད་ཅིང༌། །རང་རིག་ཡོན་ན་རང་ངོ་ཤེས་པ་ཡོད། །གལ་ཏེ་རང་གཞན་གང་ཡང་མི་རིག་ན། །རིག་པ་ཡིན་པར་འགལ་ཏེ་འབྱུང་ཆེན་བཞིན། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་ཡོད་ཅིང༌། །སེམས་ཡོད་ཀུན་ལ་རང་རིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །རང་ངོ་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ནས་ཡོད། །ཚུལ་འདི་ལུང་རིགས་མཁྱེན་པ་རྣམས་ལ་གྲགས། །བླུན་པོ་ཐོས་ཆུང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། །ཆོས་ལ་དབང་ཟ་གཟུ་ལུམ་རང་བཟོ་མཁན། །ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་ཚུལ་འདི་རྟོགས་པའམ། །ཐོས་དང་མཐོང་བ་ཙམ་ཡང་ཡོད་རེ་སྐན། །དེ་ཕྱིར་རང་ངོ་ཤེས་པས་ཆོག་པ་ཡི། །ལྟ་ལོག་དེ་འདྲ་བདུད་ཀྱི་གསང་ཚིག་ཡིན། །དེ་ལྟར་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་པ་ལས་ནི། །ཡང་དག་ལམ་དང་ལོག་པའི་ལམ་དུ་འཇུག །དེ་ཕྱིར་རང་ངོ་ཤེས་པས་གོལ་ཞེས་པའི། །སྡིག་ལྟ་བདུད་ལས་དེ་འདྲ་སྤོང་གྱུར་ཅིག །གལ་ཏེ་རང་ངོ་རང་གིས་ཤེས་པའི་དོན། །རང་སེམས་རྣམ་ཤེས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཡིན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ལ་བྱེད་ཅེ་ན། །རྣམ་ཤེས་འདི་ནི་ཆོས་སྐུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡིན་ཕྱིར་ཆོས་སྐུ་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དུག་ཀྱང་བདུད་རྩིའམ། །མུན་ནག་སྟུག་པོའང་སྣང་བ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ནག་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་དཀར་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་ཅི། །སྤང་བྱ་རྣམས་ཀྱང་གཉེན་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །གཤེད་མ་རྣམས་ཀྱང་གཉེན་མཆོག་ཡིན་ནམ་ཅི། །བདུད་རིགས་རྣམས་ཀྱང་བླ་མ་ཡིན་ནམ་ཅི། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་བདེ་འགྲོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། །འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཡིན་ནམ་ཅི། །རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནམ་ཅི། །འཛག་བཅས་ཐམས་ཅད་འཛག་མེད་ཡིན་ནམ་ཅི། །བཅོས་མ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཡིན་ནམ་ཅི། །གློ་བུར་ཐམས་ཅད་གཉུག་མ་ཡིན་ནམ་ཅི། །དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྙིང་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཅི། །ལས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་ཡིན་ནམ་ཅི། །སྐྱོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནམ་ཅི། །བྱུར་ངན་ཐམས་ཅད་དཔལ་ཆེན་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། །དམའ་མོ་ཐམས་ཅད་མཐོན་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ངན་པ་ཐམས་ཅད་བཟང་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །རིང་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བ་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཐོགས་བཅས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་མེད་ཡིན་ནམ་ཅི། །གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཟུགས་མེད་ཡིན་ནམ་ཅི། །བསྟན་ཡོད་ཐམས་ཅད་བསྟན་མེད་ཡིན་ནམ་
6-1-153


ཅི། །དྲང་དོན་ཐམས་ཅད་ངེས་དོན་ཡིན་ནམ་ཅི། །ཆོས་ལོག་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཆོག་ཡིན་ནམ་ཅི། །ལམ་ལོག་ཐམས་ཅད་ལམ་མཆོག་ཡིན་ནམ་ཅི། །གཡང་ས་ཐམས་ཅད་བདེ་ས་ཡིན་ནམ་ཅི། །ནག་པོ་ཐམས་ཅད་དཀར་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །གྲུ་བཞི་ཐམས་ཅད་ཟླུམ་པོ་ཡིན་ནམ་ཅི། །མདོག་དབྱིབས་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་སྦྱར། །དེ་འདྲའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར། །གང་ཕྱིར་ཆོས་སྐུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ཡང༌། །ཆོས་སྐུ་ཡིན་ན་རིག་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ལ། །ཚུལ་འདི་རིགས་པ་འདི་འདྲ་མཁས་པས་རིག །བླུན་པོ་རང་བཟོ་མཁན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །གལ་ཏེ་རང་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་འདི་དག །ཆོས་སྐུ་མིན་ན་སྟོང་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར། །ཆོས་དབྱིངས་མིན་ནའང་སྟོང་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཉིད་མིན་ནའང་སྟོང་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར། །དེ་སྐད་སྨྲ་ན་བླུན་རྟགས་བསྟན་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཆོས་སྐུ་ལ། །མུ་གཉིས་ཡོད་ཀྱི་ཁྱབ་མཉམ་གཏན་མ་ཡིན། །ཆོས་དབྱིངས་ལ་སོགས་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་དང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མུ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡི། །མན་ངག་ཟབ་མོས་དབེན་ཞིང་ལོག་བཤད་ཀྱི། །དུག་ཆུས་རབ་ཏུ་མྱོས་པའི་རླབ་ཅོལ་ལོ། །དེ་ཕྱིར་མུ་གཉིས་མུ་གསུམ་མུ་བཞི་ཡིས། །ཆོས་ཀུན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རྫོགས་ལྡན་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འབྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཡེ་ཤེས་མིང་ཙམ་ཡིན། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་གསུངས་པའང་དྲང་དོན་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་དོན་མེད་དེ། །ཞོར་ལ་སེམས་ཅན་འཆི་ཞིང་བཞེངས་པ་ཡི། །དགེ་བ་བས་ཀྱང་ཞིག་པའི་སྡིག་པ་ལྕི། །ས་ནི་སྡིག་མེད་མཆོད་རྟེན་སྡིག་ཅན་ཡིན། །དེས་ན་དགེ་བ་རྗེས་ཅན་མ་བྱེད་པར། །མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཁ་ལ་རབ་ཕུལ་ནས། །དགེ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་མེད་ཀྱིས་ཤིག་ཅེས། །གསུངས་པ་རྣམས་ལའང་བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གྲོས་འདེབས་ཞུ་བ་འབུལ། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་དོན་དམ་བདེན་པར་ཡོད། །དེ་ཡི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་དགེ་ཚོགས་ལས། །ལེགས་པར་འཁྲུངས་པའི་ཀུན་རྫོབ་སངས་རྒྱས་ཀྱང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ཡོད་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །ཀུན་རྫོབ་སངས་རྒྱས་རང་སྟོང་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། །ནོར་བུ་དཔག་བསམ་ཤིང་བཞིན་གཞན་ཕན་འབྱུང༌། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་པས། །རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དང་དགྲ་བཅོམ་དཔག་ཡས་ལ། །གཞན་དོན་མཛད་པར་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས། །དེ་འདྲ་མ་ཐོས་མ་མཐོང་རང་བཟོ་མཁན། །གཟུ་ལུམ་མཁན་གྱིས་རྒྱལ་ལ་སྐུར་བཏབ་པས། །དེ་ཡི་རྟེན་གསུམ་ལ་ཡང་སྐུར་
6-1-154


བཏབ་ནས། །དགེ་བའི་སྒོ་ཆེན་མང་པོ་རབ་ཏུ་བཀག །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རྣམས། །མྱུར་དུ་མཐོང་ནས་ལྟ་ངན་རབ་སྤངས་ཏེ། །དགེ་བའི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་བ་སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕན་གནོད་གང་བྱས་པའི། །འབྲས་བུ་གཞན་ལས་ལྷག་པར་ཆེ་བར་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་ཆེད་དུ་གཏད་ནས་བཤིག་ན་ནི། །སྡིག་ཆེན་འགྱུར་གྱི་རང་བཞིན་ཞིག་པ་ནི། །སྡིག་ཆེན་ཡིན་པར་གསུངས་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །བསྟན་པ་གསལ་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་ཁུར་ཆེན་འཁུར་བར་ཤོག ། ཁུར་ཆེན་བཀུར་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསྟན་པ་ཉམས་ཀྱིས་དོགས་པ་ཡི། །བྱ་ར་ཙམ་ཡང་བྱེད་པར་ཤོག །མཁའ་ཁྱབ་ཕ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་ཤོག །སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །སྡུག་གྲོགས་ཙམ་ཡང་བྱེད་པར་ཤོག །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །སེམས་ཙམ་དབུ་མར་ལོག་བཤད་བྱེད་པ་དང༌། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །སེམས་ཙམ་དབུ་མར་ལོག་བཤད་བྱེད་པ་དང༌། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །སེམས་ཙམ་དབུ་མར་ལོག་བཤད་བྱེད་པ་དང༌། །རིགས་ཆད་འདོད་དང་མི་འདོད་པ་ལས་ཀྱང༌། །སེམས་ཙམ་དབུ་མར་ལོག་བཤད་བྱེད་ལ་སོགས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་དང་འགལ་བའི་ལོག་བཤད་རྣམས། །བདག་གཞན་ཀུན་གྱིས་རྟག་ཏུ་སྤོང་གྱུར་ཅིག།      །།
བཀའ་བསྡུ་བཞི་པའི་དོན་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ནི། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་པས་གནང་སྦྱིན་བཟང་ལ་མང་བ་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་རྩོམས་གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སྦྱར་བ་རེ་ཞིག་རྫོགས་སོ།།    །།བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག །མངྒ་ལཾ།།      །།ཞུས་དག
མ་ཡིག་འཛམ་ཐང་པར་མ། འབྲས་དཔེ་རྙིང༌། ཕྱི་ལ།༣༢ སྤར་མ་དང༌། ཕྱི་
ལ། ༥༢༡ ཕྱི་ལ།༥༥༡ བཅས་ཡིན།
6-1-155


༄༅། །བཀའ་བསྡུ་བཞི་པའི་བསྡུས་དོན་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཤིང་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ནས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས། བཀའ་བསྡུ་བཞི་པ་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་རྩ་འགྲེལ་གྱི་བསྡུས་དོན་འགྲེལ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། ཨོཾ། ཞེས་པ་ནས། ན་མཿ ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྤྱིར་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས། དོན་དམ། ཞེས་པ་ནས། ཕྱག་འཚལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་མཐར་ཐུག་གི་སངས་རྒྱས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས། དུས་བཞི་གཉིས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་རབ་བཤད་བྱ། །ཞེས་པས་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ་བསྟན་ཏོ། །དུས་བཞི་ཆེན་པོ། ཞེས་པ་ནས། བཟང་ངན་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དུས་བཞི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྤྱིར་བསྟན་ཏོ། །དང་པོའི། ཞེས་པ་ནས། སོ་སོའི་ཚད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་དུས་བཞི་གཉིས་ཀྱི་ལོ་གྲངས་བསྟན་ཏོ། །སྐྱོན་མེད། ཅེས་པ་ནས། ཆོས་སུ་གསུངས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དུས་བཞི་ཆུང་བའི་ངོས་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་དེ་ཡི། ཞེས་པ་ནས། གཙུག་གིས་བླང༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་དཔང་དུ་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། གནོད་པ་བཞིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་གཞུང་ལ་སྐྱོན་ཞུགས་པས། དེ་ལས་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་ངེས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ནི། ཞེས་པ་ནས། ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལ་སྐྱོན་མེད་པས་དེ་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་གསུངས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཕྱིར། ཞེས་པ་ནས། གསུངས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །བདེན་གཉིས་ངོ་བོ། ཞེས་པ་ནས། ཚུལ་འདི་ཉིད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། འཁོར་འདས་དོན་དུ་འདོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་ལྟ་ངན་ཅན་གྱི་འདོད་ལུགས་བསྟན་ཏོ། །སྣང་ཚད་ཀུན་རྫོབ། ཅེས་པ་ནས། ཉེས་སྐྱོན་གཞན་ཡང་དཔག་མེད་དོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྣང་བ་གང་ཡིན་ཀུན་རྫོབ་དང༌། སྟོང་པ་གང་ཡིན་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད་པ་ལ་ཧ་ཅང་
6-1-156


ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །བདེན་གཉིས་འཁོར་འདས་ངོ་བོ་གཅིག་ན་ནི། །ཞེས་པ་ནས། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཉེས་སྐྱོན་དཔག་མེད་དོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། འཁོར་འདས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའོ། །རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་ཉེས་སྐྱོན་དེ་རྣམས་མེད། །ཅེས་པས་རང་ལུགས་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད། ཅེས་པ་ནས། ལུགས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྐྱོན་ཅན་གྱི་འདོད་ལུགས་བརྗོད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་དབུ་མ། ཞེས་པ་ནས། རྐང་པ་ལྔ་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པས་ལུང་རིགས་ཀྱིས་སུན་དབྱུང་བ་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད། །ཅེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པས་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་རིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། ཅེས་སོགས་རྣམ་པ་མང་པོས་དོན་དམ་ནི། །ཤེས་པ་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་སྟོན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་སྐད། ཅེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པས་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཡང་མི་རྟག་པར་མ་ཡིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། །ཞེས་པ་ནས། འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ལ་གནོད་བྱེད་དགོད་པའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ། ཞེས་པ་ནས། དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རྟག་བརྟན་གྱི་ཤེས་པ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་ཤེས་པ་མིན་པར་འདོད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་གནམ་ལྕགས་ལྟ་བུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་ཤེས་པ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩོད་པ་བཀོད་ནས། དེ་འདྲ། ཞེས་སོགས་ནས། མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་མི་རྟག་པར་འདོད་པ་ལྟ་ངན་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྫོགས་ལྡན་ལས་གསུངས་པའི་ཁུངས་མ་ཆོད་པ་དང་གསུང་རབ་ཀྱི་གནད་ཟབ་ཅིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཁུངས་མ་ཆོད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན། ཞེས་པ་ནས། གསུངས་པས་གནོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་རིགས་དང་དཀོན་མཆོག་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་སྔར་མེད་ཕྱིས་བྱུང་བའི་འདུས་བྱས་སུ་འདོད་པ་ལ་ལུང་རིགས་ཀྱིས་གནོད་བྱེད་བསྟན་ཏོ། །གསུངས་པ་དེ་རྣམས། ཞེས་པ་ནས། གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་མཐར་ཐུག་གི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་རྟག་བརྟན་ཡིན་པ་དྲང་དོན་དུ་འདོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་
6-1-157


ཅིང་གནོད་བྱེད་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ། ཞེས་པ་ནས། ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ལ། ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་པ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གནོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་བ། ཞེས་སོགས། རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཟབ་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་སྨོན་པའོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ནི། ཞེས་པ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྤྱིར་ཤེས་བྱ་ཙམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཤེས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས། ཞེས་པ་ནས། དགོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། བསླད་པའི་ལུགས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ལྟ་ངན་ཅན་གྱི་འདོད་ལུགས་བརྗོད་དེ་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན་ལ་ནི། ཞེས་པ་ནས། ལུགས་ལ་ཡོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ལེགས་པོ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། བདོ་བར་བྱས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྐྱོན་ཅན་གྱི་འདོད་པ་བསྟན་ཏོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ། ཞེས་པ་ནས། སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དེ་མདོ་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན། ཞེས་པ་ནས། བདོ་བར་བྱས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དེ་ལྟར་མ་གཏོགས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས། ཞེས་པ་ནས། དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྲེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་འདི་རྒྱུའི་རྒྱུད་དང་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ལ་སོགས་མ་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུད་དང༌། རང་བཞིན་འོད་གསལ་ལ་སོགས་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་གཉིས་པོ་ལེགས་པར་བྱེད་དགོས་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བསྲེས་ན། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །རྫོགས་ལྡན། ཞེས་པ་ནས། ནམ་མཁའ་འདྲ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྦྱང་གཞི་ལ་སོགས་ཆོས་བཞི་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་ཀྱང་། ཞེས་པ་ནས། མང་བར་མཆིས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱང་གཞི་གཅིག་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་གྲུབ། ཅེས་པ་ནས། ལུགས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དང་དབུ་མ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན། ཞེས་པ་ནས། ལུགས་ལས་འབྱུང༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རང་བཞིན་གསུམ་སེམས་ཙམ་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་སྐད་ཡིན་པར་
6-1-158


འདོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་གནོད་བྱེད་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་འདྲའི། ཞེས་པ་ནས། རི་བོང་རྭ་དང་མཚུངས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོན་ཚད་སེམས་ཙམ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། དེ་སྟོན་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་པ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཅིར་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་དབུ་མ་ཡང་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅེས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་སྟོན་ཚད་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེས་པ་ཐམས་ཅད་ལྟ་ངན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། མི་འགལ་ལམ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྟེན་མེད་ན་བརྟེན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པ་བསྟན་ཏོ། །དབུ་མ་ལ་ནི་རང་རྒྱུད། ཅེས་པ་ནས། མཁས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཐལ་འགྱུར་དང་རང་རྒྱུད་གཉི་ག་དབུ་མའི་དབྱེ་བར་འདོད་པ་བཀག་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་སོགས་དོན་དམ་གྱི་ལྷ་སྔགས་ཐམས་ཅད་དབུ་མའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པར་ལུང་རིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར། ཞེས་པ་ནས། ཡིན་མོད་ཀྱང༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཐལ་འགྱུར་དང་རང་རྒྱུད་གཉི་ག་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བས་དབུ་མ་ལས་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པར་མི་རིགས་པ་དཔེ་དོན་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན། ཞེས་པ་ནས། ལོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་གཞན་གྱི་འདོད་ལུགས་ནོར་བ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན། ཞེས་པ་ནས། གསུངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དེ་ལྟར་འདོད་པ་དེ་སྡིག་ལྟ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །མདོ་རྒྱུད་རྣམ་དག་ཟབ་མོ། ཞེས་པ་ནས། གཞི་ལ་དགོངས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་དེ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཡིན་གྱིས་མཐའ་དང་བྲལ་ཙམ་གྱི་རང་སྟོང་མེད་དགག་ནི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་གཞི། ཞེས་པ་ནས། རྣམ་དག་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྟོང་གཞི་ཆོས་དབྱིངས་ཟབ་མོ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་མ་ཡིན་གྱི་གནས་ལུགས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་དོན་དམ་པའི་ལྷ་རྒྱུད་ལ་སོགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དུ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན། ཞེས་པ་ནས། འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྟེན་འབྲེལ་དབུ་མར་འདོད་པ་དང༌། དབུ་མ་རྟེན་འབྲེལ་དུ་འདོད་པ་ལའང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དབུ་མར་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྟེན་འབྲེལ་ལའང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ། ཅེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་
6-1-159


ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རྟོགས་པ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་དེ་དབུ་མ་ལ་སོགས་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་མིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ། ཞེས་སོགས་ནས། སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང༌། དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ལས་རླུང་རྣམས་གདོད་ནས་འགགས་པའི་གཞི་བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་ཡིན་པར་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལས་གསུངས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་རྣམས། ཞེས་པ་ནས། ག་ལ་རུང༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདོད་ནས་སྟོང་ཞིང་དབེན་ལ་དག་པའི་གཞི་དོན་དམ་དེ་བཞིན་ཉིད་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དེ་སེམས་ཙམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས། དེ་ལྟར་སྟོན་ཅིང་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཙམ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་འཁོར་གཉིས་པའི། ཞེས་པ་ནས། ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པའི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོའང་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཡང་རང་སྟོང་ཆད་སྟོང་བེམ་སྟོང་མེད་དགག་ཡོངས་གཅོད་དུ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་ཙམ་པ་དེ་འདྲ་གཏན་ནས་མ་ཡིན་གྱི། ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་ཚང་བ་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཨེ་ཝཾ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡུམ་ཆེན་མོ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་ཡུམ། ཞེས་པ་ནས། སྟོང་ཉིད་འདི་མིན་སྟོང་ཉིད་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་གཉིས་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་དེར་གཅིག་ཅིང༌། དེ་ཡང་རྣམ་ཤེས་དང་རང་སྟོང་ལ་སོགས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་ཡིན་མི་སྲིད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས། ཞེས་པ་ནས། འགོག་བདེན་ཏེ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་ནས་མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་བྱས་ནས་དོན་དམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་གཏན་ནས་མིན་གྱི་འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་དབྱིངས་དང་ནམ་མཁའ་དཔེ་ཅན་དང༌། དཔེར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །རང་གིས་མི་སྟོང་། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་དབྱིངས་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་སྟོང་ཚུལ་གྱིས་དཔེ་དོན་གྱི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །རྟོག་ལ་མི་སྣང་། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལ་ལར་མི་སྣང་བར་དང༌། ལ་
6-1-160


ལར་སྣང་བར་དཔེ་དོན་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་བདེ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་དབྱིངས་བདེ་བ་ཆེན་པོར་དཔེ་དོན་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །བདེན་གཉིས་རྒྱ་མཉམ། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཞིས་དར་ཡུག་ཆེན་པོའི་དཔེས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཞིས་ལིང་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མིག་གིས་མི་མཐོང་བ་དང༌། ཁྲོན་པ་རྐོ་བ་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་ལྔས་ཆོས་དབྱིངས་དཔེ་ལས་འདས་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་ལ་ཡོད་ཀྱང་། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བུམ་ནང་མར་མེ་དང་དབུལ་པོའི་གཏེར་ཆེན་ལ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །དྲི་མ་སངས་ན། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །དྲི་མ་ཟད། ཅེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །མཐར་ཐུག །ཅེས་སོགས་རྐང་པ་བཞིས་སྤྲིན་ཡོད་མེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཡང་ནམ་མཁར་གཅིག་པས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ངེས་དོན་མཐར་ཐུག །ཅེས་སོགས་རྐང་པ་བཞིས་སྤྲིན་ཡོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་སངས་སུ་གྱུར་པའི་དཔེས་མཚོན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་བཞིན་རྫོགས་པར། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་དཔེ་མེད་པ་དང་དཔེ་དང་བཅས་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག །ཅེས་པ་ནས། རྣམ་བཞག་ཉམས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་བར་གྱིས་གཤིས་ལུགས་འཁྲུལ་ལུགས་སྤང་གཉེན་ལ་སོགས་མ་འདྲེས་པར་གསུང་རབ་རྣམ་དག་རྣམས་ནས་བསྟན་ཀྱང་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་བློ་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བློ་སྐྱོན་དོན་ལ་སྦྱར་ནས་ལྟ་སྒོམ་རྣམ་དག་ཉམས་པར་བྱས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཤིས་ལུགས་ཇི་བཞིན། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལྟ་སྒོམ་རྣམ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཕལ་ཆེར། ཞེས་པ་ནས། དེ་དག་ཀུན་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ངེས་དོན་ཟབ་མོའི་ལྟ་སྒོམ་མེད་ཅིང་གཙོ་བོར་མི་སྐྱོང་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་མངའ་བའི་ཆ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དད་ཅིང་གུས་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། ལེགས་པའི་སྐད་འདིར་གཏོང༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ལྟ་སྒོམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་སྟེ། ལྟ་སྒོམ་ལོག་པ་དེ་དག་སྤོངས་ཤིག་ཅེས་མ་ཕོད་པའི་གྲོས་འདེབས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། ཞེས་པ་ནས། དགོངས་
6-1-161


སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་དང་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པ་ངེས་དོན་དུ་གསུངས་པས་དོན་དམ་ཅང་མེད་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག །ཅེས་པ་ནས། བསྟན་དུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་ཉོན་མོངས་འདི་ཉིད་མཐར་ཐུག་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྟོན་པའི་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་མེད་པས། ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་འདི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་སྤང་བར་གདམས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་གཞི་མེད། ཅེས་པ་ནས། དགོངས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང་རྟེན་དང་གཞི་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ངེས་དོན་གྱི་ལུང་རྣམ་དག་ལས་གསུངས་པས་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད། ཅེས་པ་ནས། གསུངས་པའི་གཞུང་མཆོག་རྣམས་ཀྱང་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དོན་དམ་མཐར་ཐུག་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་གསུམ་ཡིན་པས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ་ཁ་ཚོན་མ་ཆོད་པར་བསྟན་ཏོ། །བདེན་པ་ཡང་དག །ཅེས་པ་ནས། གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་བདེན་ཡང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་པའི་མཆོག་ཏུ་ངེས་དོན་གྱི་གསུང་རབ་དུ་མ་ལས་གསུངས་པས་བདེན་པ་ཡེ་མེད་དུ་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པར་རྟོགས། ཞེས་པ་ནས། གྲོས་འདེབས་ཏེ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་སེམས་ཀྱིས་བསླངས་ནས་དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པར་རྟོགས་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཞེས་པ་ནས། གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རྟག་པ་ལ་སོགས་ལ་རྟག་པ་ལ་སོགས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་ལ། དོན་ལ་ཆད་པ་ལ་སོགས་ལ་དོན་ལ་ཆད་པ་ལ་སོགས་སུ་རྟོགས་པ་ལའང་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་དེ་དང་དེ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཤིས་ལ། ཞེས་པ་ནས། གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དོན་དམ་པར་སངས་རྒྱས་གྲུབ་སྟེ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་སངས་རྒྱས་མེད་པར་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །གཤིས་ལ་ཡེ་ཤེས། ཞེས་པ་ནས། གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སྐད་ཅིག་དང་བྲལ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟག་བརྟན་ངེས་དོན་གྱི་གསུང་རབ་དུ་མ་ལས་གསུངས་པས་དོན་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །བདེ་གཤེགས། ཞེས་པ་ནས། ཧ་ཅང་ཐལ་བས་གནོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་ཡིན་པ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་
6-1-162


ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྣམ་དག་མེད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །ངེས་དོན། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ངེས་དོན་ཡིན་པར་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་གིས་གྲུབ་པས་ངེས་དོན་ཡིན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལའི། ཞེས་པ་ནས། ཡོན་ཏན་བགྲང་ཡས་གསུངས་པས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་དཔག་མེད་ཅན་དུ་ངེས་དོན་གྱི་གསུང་རབ་ལས་གསུངས་པས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ངེས་དོན་ཡིན་ཡང་དེའི་ཡོན་ཏན་དྲང་དོན་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་དགག་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྟག །ཅེས་པ་ནས། སྲིད་པ་ལ་ནི་ལུང་རིགས་དཔག་ཡས་མཆིས། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྟག་པ་མི་སྲིད་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མེད་པར་མཚུངས་ཤིང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡོད་ལ། དོན་དམ་གྱི་སངས་རྒྱས་མེད་པར་སྟོན་པའི་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་མེད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །རང་ངོ་ཤེས་པས། ཞེས་པ་ནས། སྤོང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་ཚོགས་གཉིས་མ་བསགས་ཀྱང་རང་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཅེས་འདོད་པ་ལ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་ངོ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཟིན་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་གནོད་བྱེད་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རང་ངོ་། ཞེས་པ་ནས། བླུན་པོ་རང་བཟོ་མཁན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་རང་སེམས་རྣམ་ཤེས་འདི་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ལ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མུན་པར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་དུ་མ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རང་སེམས། ཞེས་པ་ནས། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འབྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་སྐུ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་དད་གཏན་མེད་ཀྱི་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ཡིན་ལ་ཆོས་སྐུ་མ་ཡིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཆོས་ཉིད་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། ཞུ་བ་འབུལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་པས་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་ལ་སོགས་དགེ་བ་རྗེས་ཅན་མ་བྱེད་པར་ཚོགས་འཁོར་ལ་སོགས་དགེ་བ་རྗེས་མེད་ཀྱིས་ཟེར་བའི་འདོད་པ་བརྗོད་དེ་ཕན་སེམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཤིག་ཅེས་གྲོས་འདེབས་པ་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས། ཞེས་པ་ནས། མང་དུ་འབྱེད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ་བྱིན་རླབས་ནུས་མཐུ་དཔག་ཡས་མངའ་བས་དེའི་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་ལ་བསོད་ནམས་དཔག་མེད་འབྱུང་བར་ལུང་རིགས་ཀྱིས་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་བ་སྐྱོན་མེད། ཅེས་པ་ནས། སྡིག་ཆེན་ཡིན་པར་གསུངས་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དོན་གཉིས་
6-1-163


མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང་ཆེད་དུ་གཏད་ནས་བཤིག་ན་སྡིག་ཆེན་དུ་འགྱུར་གྱི་རང་ཞིག་ཏུ་སོང་བ་ལ་སྡིག་པ་མེད་པས། བསོད་ནམས་འདོད་པས་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པའོ། །བདག་ནི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པའི་སྨོན་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་གསུང་རབ་ཀྱི་གནད་ཟབ་མོ་མ་རྟོགས་པའི་གཞན་གྱི་འདོད་ལུགས་ལོག་བཤད་རྣམས་སྤང་བར་གདམས་ཏེ་སྤོང་བར་སྨོན་པའོ། །
འགྲེལ་པར། མིག་མངས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས། ཡིན་ལུགས་འདི་ཡིན་མེད་པའི་འདོད་ལུགས་མང་པོ་སྨོས་ཏེ་སློབ་མ་ལ་བསྟན་ཅིང་བྲིས་པ་ལ་སྙིང་པོ་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་གཙོ་བོར་བསྟན་ནས་ཞར་ལ་གཤིས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་འཁྲུལ་ལུགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས་སྤང་དགོས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་རྣམ་པར། ཞེས་སོགས་ཀྱིས། དེ་ལྟར་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་སྤངས་ནས་སྐྱོན་མེད་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞིང་དེས་རང་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ལ་སོགས་རྣམ་གཡེང་ཐམས་ཅད་སྤོང་ལ་ཐར་པ་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། ཞེས་སོགས་ཀྱིས། འདིས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་གཞུང་དཔང་དུ་བྱས་ཏེ་ཆོས་མ་དག་པ་སུན་ཕྱུང་ནས། དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཀའ་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་བཀའ་བསྡུ་བར་འདོད་པས་ཀྱང༌། རྫོགས་ལྡན་གྱི་གཞུང་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བའི་རང་འགྲེལ་སོགས་དཔང་དུ་གྱིས་ལ། བསྟན་པ་གསལ་བར་མཛོད་ཅིག །ཅེས་གདམས་པའོ།།      །།བཀའ་བསྡུ་བཞི་པ་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོའི་བསྡུས་དོན་འགྲེལ་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བཀོད་པའོ།།      །།
མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝན་ཏུ། ཤུ་བྷཾ།
མ་ཡིག་འཛམ་ཐང་པར་མ་དང་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང༌། ཕྱི་ལ། ༡༥༤བཅས་ཡིན།
6-1-164


༄༅། །བཀའ་བསྡུ་བཞི་པའི་དོན་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོའི་འགྲེལ་པ་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་མཆོད་དོ། །དོན་དམ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས། གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས། དུས་བཞི་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་བཤད་པར་དམ་བཅས་པའོ། །
དེ་གང་ཞེ་ན། དུས་བཞི་ཆེན་པོ་བསྐལ་དུས་བཟང་ངན་ཏེ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བཞི་སྟེ་དོན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་དང་དེ་ཡི་རྣམ་དབྱེ་རབ་ཤེས་ནས། །ཞེས་པ་ནི། དུས་བཞི་ཆེ་ཆུང་གི་རྣམ་དབྱེ་དང༌། ཆུང་བ་ལ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་དང་གསུམ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་དཔང་དུ་རུང་མི་རུང་གི་ཁྱད་པར་ལེགས་པར་རྟོགས་ནས་བསྟན་པའི་བྱི་དོར་དང༌། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལམ་ངན་པ་དང༌། དམན་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་ཡང་དག་པའི་ལམ་མཆོག་ལ་དགོད་དོ། །དེས་ན། བསྟན་ལ་བྱི་དོར་བྱ་བར་འདོད་པ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། དོན་དམ་གང་ཡིན་གཞན་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་ནི་གོ་སླའོ། །གང་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བདེན་ལུགས་གཉིས། །ཞེས་སོགས་དགྲོལ་བར་བྱ་སྟེ། བདེན་པ་གང་ཡིན་ལ་ཕྱེ་ན་དོན་དམ་དུ་བདེན་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་གཉིས་ལས་མི་འདའ་ཞིང༌། དེའང་དོན་དམ་དུ་མི་བསླུ་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་བསླུ་བ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་བསླུ་བ་རྣམས་ནི། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དག །ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། །ཞེས་སོགས་གང་བཤད་པ་དེ་ཡང་ལེགས་པའོ། །དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་དེ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང༌། འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་དགོངས་ནས་སྐབས་མང་པོར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཞེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེན་པས་ཞེས་སོགས་དེ་ཡང་དེའི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་ནས་གསུངས་སོ། །སྣང་ལུགས་གཉིས་ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་བདེན་པ་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་གི །ཀུན་རྟོག་རྣམ་ཤེས་ལ་སྣང་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་
6-1-165


ན་ལ་སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་མང་ཞིང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དང་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་སྣང་བ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་བདེན་པ་ནི། དབུགས་མ་འགགས་པའམ། དབུ་མར་མ་ཞུགས་པ་ལ་མི་སྣང་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་ནི་དབུགས་འགྱུ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་ལུགས་གཉིས་ཞེས་པ་ལ། དོན་དམ་ནི་གཤིས་ལུགས་ལ་རང་གིས་མི་སྟོང་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་ལུགས་ཏེ། མེད་དགག་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད། མ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྟོང་པ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་གཤིས་ལུགས་ལ་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། གནས་ལུགས་ལ་རི་བོང་གི་རྭ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང༌། གང་དུ་ཡང་མ་རེད་པས་མེད་དགག་དང༌། སྟོང་པའི་སྟོང་པ་དང༌། སྐྱེས་པའི་སྟོང་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྟོང་པ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་བདེན་ལུགས་མི་གཅིག་ཅིང༌། སྣང་ལུགས་ཀྱང་མི་གཅིག་ལ། སྟོང་ལུགས་ཀྱང་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་ན། དོན་དང་མཐུན་པར་རྟོགས་པ་ལགས་ཤིང༌། དེ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་ཟབ་མོ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས་དང༌། ཁྱད་པར་ཤམ་བྷ་ལའི་ཆོས་མཆོག་ཟབ་མོ་རྣམས་ལས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་གསུངས་གདའ་བས་དེ་རྣམས་ལེགས་པར་གཟིགས་སུ་གསོལ། སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་རྣམ་པ་མང་པོ་དང༌། །ཞེས་པ་ལ། ཀུན་རྫོབ་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་རྣམས་གཤིས་ལུགས་ལ་གྲུབ་ཅེས་པའམ། ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཞེས་སོགས་སུ་འདོད་ན་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐར་ལྟུང་བའོ། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའང་རང་སྟོང་ཡིན་པས་གཤིས་ལུགས་ལ་མ་གྲུབ་ཅེས་འདོད་ན་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སྟེ། མཐའ་དེ་གཉིས་དང་བྲལ་ན། དབུས་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མ་ནིང་གི་གོ་འཕང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབུ་མ་ཆེན་པོ་རྟོགས་པ་ལ་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་མཐའ་འམ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་དགོས་ཀྱི། གང་རུང་དང་བྲལ་བས་མི་ཆོག་སྟེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། མེད་པའི་མཐའ་འགོག་པ་ལ་བསྟོད་པའི་ཚོགས་གསུངས་པའི་རྗེས་སུ། ཡོད་པའི་མཐའ་འགོག་པ་ལ་རིགས་པའི་ཚོགས་གསུངས་ཏེ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པར། རེ་ཤིག་ཉེས་ཀུན་
6-1-166


འབྱུང་བའི་གནས། །མེད་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་ཟིན་གྱིས། །རིགས་པ་གང་གིས་ཡོད་ཉིད་ཀྱང༌། །བཟློག་པར་འགྱུར་བ་མཉན་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པར། འཕགས་པ་འདི་ཉིད་ལུང་བསྟན་པར་ཡང༌། དེ་མིང་ཀླུ་ཞེས་འབོད་པ་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ། །ཞེས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་རྩ་བའི་རྟོག་པར། འཕགས་པ་འདི་ཉིད་ལུང་བསྟན་པར་ཡང༌། ཁམས་དོན་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་དང༌། །དངོས་མེད་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རིག །ཅེས་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་པའོ། །རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་གཞན་མང་པོར་ཡང༌། ཡོད་དང་མེད་ལས་རྣམ་པར་འདས། །ཞེས་སོགས་དང༌། ཡོད་མིན་མེད་མིན། ཞེས་སོགས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གཞི་དབུས་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མ་ནིང་གི་གོ་འཕང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཀུན་རྫོབ་སྣང་གྲགས་འདི་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡོ་ལང་ཡིན། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡོ་ལང་ཡིན། ཞེས་པ་དང༌། སེམས་རྣམ་ཤེས་གྱ་གྱུ་འདི་སངས་རྒྱས་ཡིན། རིག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན། སྣང་ཚད་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན། སྟོང་ཚད་ཆོས་སྐུ་ཡིན། རིག་ཚད་ལོངས་སྐུ་ཡིན། དབྱེར་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཡིན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །གཤིས་ལ་སངས་རྒྱས་མེད། བྱང་ཆུབ་མེད། ཡེ་ཤེས་མེད། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མེད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལས་གཞན་སྐྱེ་བ་མེད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། སྔ་མ་ནི་དོན་དམ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཤིས་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གི་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་རྣམ་ཤེས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་བཅོས་མ་གློ་བུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རང་བཞིན་གཉུག་མ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་མཐའི་ཆོས་རྣམས་
6-1-167


ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དབུས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ལམ་བདེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འགོག་བདེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་དང་སྦྱངས་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །མྱང་འདས་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཕྱི་ནང་བརྟན་གཡོ་འདི་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྟན་གཡོ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཕུང་པོ་འདི་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཁམས་འདི་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་སྐྱེ་མཆེད་འདི་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ལས་དབང་འདི་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་དབང་འདི་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་འདི་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཁམས་གསུམ་འདི་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་སྲིད་གསུམ་འདི་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་
6-1-168


རྒྱས་ཀྱི་སྲིད་གསུམ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་དུས་གསུམ་འདི་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུས་གསུམ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འདི་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་བསྐྱེད་འབྲས་གཟུགས་སྐུ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །བྲལ་འབྲས་ཆོས་སྐུ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་སྐུའི་མཚན་དཔེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུའི་མཚན་དཔེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ལམ་བདེན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་འགོག་བདེན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་བཏགས་པ་དང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་ངན་པའི་གཟུགས་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །གཤིས་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་གཟུགས་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང༌། ཟག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་
6-1-169


འདོགས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཚོགས་གཉིས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤངས་རྟོགས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་སྤངས་རྟོགས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྔགས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་སྔགས་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་རྒྱུད་རྣམས་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །གཤིས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་དངོས་གྲུབ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་སྐུར་དང་ཡོད་མེད་དང་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་སྤང་དགོས་ལ། དེ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་དང༌། ཁྱད་པར་ཤམ་བྷ་ལའི་ཆོས་ཟབ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྒོམས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། ལུང་རིགས་མན་ངག་རྣམ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་ལྟའི་སྐྱོན་དང༌། རྟག་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་ཏེ། དོན་ལ་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྟག་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུར་བ་འདེབས་པ་རྣམས་ནི་མེད་ལྟའི་སྐྱོན་དང༌། ཆད་ལྟའི་སྐྱོན་ཅན་ཏེ། དོན་ལ་ཡོད་པ་ལ་མེད་
6-1-170


པར་ལྟ་བ་དང༌། མ་ཆད་པ་ལ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དོན་དང་མི་མཐུན་པར་ལྟ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་གྱི། དོན་དང་མཐུན་པར་ལྟ་བ་ལ་ནི་སྐྱོན་མེད་དེ་དེ་ཡང་ཤན་འབྱེད་པའི་སྐབས་སུའོ། །ལ་ཟློ་བའི་སྐབས་སུ་ནི་ཅིར་ཡང་མི་ལྟ་ཞིང་གང་དུ་ཡང་མི་འཛིན་པ་དགོས་པས་དོན་དང་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་འཛིན་ན་ཡང་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ན། དོན་དང་མི་མཐུན་པར་ལྟ་ཞིང་འཛིན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གལ་ཏེ་གཤིས་ལུགས་ལ་མེད་པའི་འདུས་བྱས་འདི་རྣམས་གཤིས་ལ་ཡོད་པར་བལྟས་ན་ཡོད་ལྟའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་མོད། རྟག་ལྟའི་སྐྱོན་དུ་ཅི་ལ་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གཤིས་ལ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཤིས་ལུགས་ལ་ཡོད་པའི་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མེད་པར་བལྟས་ན་མེད་ལྟའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་མོད། ཆད་ལྟའི་སྐྱོན་དུ་ཅི་ལ་འགྱུར་ཞེ་ན། གཤིས་ལ་མེད་པ་དང་གཤིས་ལ་ཆད་པ་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་མེད་ན་བརྟེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་ཆད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཡེ་ཤེས་མེད་ན་རྣམ་ཤེས་མེད་པས། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མི་སྲིད་དོ། །ཆོས་ཉིད་མེད་ན་ཆོས་རྣམས་མི་སྲིད་པས། དབུ་མ་མེད་ན་མཐའ་མ་མི་སྲིད་དོ། །རང་བཞིན་གཉུག་མ་མེད་ན་བཅོས་མ་གློ་བུར་མི་སྲིད་པས། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་བྱང་མྱང་འདས་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་འཁོར་བ་མི་སྲིད་དོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མེད་ན་གློ་བུར་དྲི་མ་མི་སྲིད་ཅིང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་མེད་ན་བདེན་པ་གཞན་གསུམ་མི་སྲིད་ལ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མི་སྲིད་ཅིང༌། བྲལ་འབྲས་ཆོས་སྐུ་མེད་ན་བསྐྱེད་འབྲས་གཟུགས་སྐུ་མི་སྲིད་ལ། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་མེད་ན་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་མི་སྲིད་ཅིང༌། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་མེད་ན་ཕྱི་ནང་བརྟན་གཡོ་འདི་མི་སྲིད་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་ན་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གཞན་ཞིག་མི་སྲིད་ཅིང༌། སྦྱང་གཞི་མེད་ན་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་མི་སྲིད་ལ། གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་མེད་ན་འཁྲུལ་ལུགས་འཁྲུལ་སྤོང་འཁྲུལ་སངས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མི་སྲིད་ཅིང༌། ཡོངས་གྲུབ་མེད་ན་ཀུན་བཏགས་མི་སྲིད་ལ། ཆོས་སྐུ་མེད་ན་གཟུགས་སྐུ་མི་སྲིད་པས། སངས་རྒྱས་མེད་ན་སེམས་ཅན་མི་སྲིད་ཅིང༌། ཡང་དག་མེད་ན་ལོག་པ་མི་སྲིད་ལ། བདེན་པ་མེད་ན་བརྫུན་པ་མི་སྲིད་ཅིང༌། སླུ་མེད་མེད་ན་སླུ་བ་མི་སྲིད་ལ། གཙང་པ་མེད་ན་མི་གཙང་མི་སྲིད་ཅིང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྲིད་ལ། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་བ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་བརྒྱད་མི་སྲིད་ཅིང༌། རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་
6-1-171


གཡུང་དྲུང་མེད་ན་མི་རྟག་མི་བརྟན་འགྱུར་བའི་ཆོས་མི་སྲིད་དེ། རྒྱས་པར་སྲིད་མི་སྲིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་དམ་དབུ་མ་མེད་པར་བལྟས་ན་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་མེད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་སྟོར་བ་དང༌། འབྲས་བུ་ཨར་སངས་པ་དང༌། གཞི་འཁྲུལ། ལམ་ལོག །འབྲས་བུ་སད་ཀྱིས་ཁྱེར། ཞེས་པ་དང༌། གཞི་སྟོར་ལམ་སྟོར་འབྲས་བུ་སྟོར། ཞེས་པ་དང༌། ལྟ་བ་སྟོར་སྒོམ་པ་སྟོར་སྤྱོད་པ་སྟོར་འབྲས་བུ་སྟོར། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ལམ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་ཤིང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལམ་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དད་པ་རབ་ཏུ་སྒོམ་པའི་མདོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཁ་ཅིག་བདེན་པ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པས། བདེན་པ་གཉིས་ལ་དབྱེ་གཞི་མེད་ཅིང༌། བདེན་པ་སྲིད་ན་ལྟས་ངན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་གཅོད་ཙམ་མ་གཏོགས་པ་ཡོངས་གཅོད་དུ་གྲུབ་པ་འགའ་ཡང་མེད། ཅེས་སོགས་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དབུ་མ་པའི་རང་ལུགས་ལ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་སྡེའམ་སེམས་ཙམ་པའམ་མདོ་སྡེ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་འགལ་བའི་ལྟ་ངན་མང་པོ་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འགལ་འདུས་སྐྱོན་ཡོད་སྐྱོན་མེད་ལ་སོགས་དང༌། །ཞེས་པ་ལ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ནི་འགལ་བ་འདུས་ན་སྐྱོན་ཡོད་པ་སྟེ། གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་དང༌། ལུས་མེད་པའི་ལུས་དང༌། སྲིད་མེད་སྲིད་པ་དང༌། སེམས་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པ་མི་སྲིད་པའོ། །དོན་དམ་བདེན་པ་ནི་འགལ་བ་འདུས་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང༌། རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་མེད་ལ་སོགས་པ་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་ཤིན་ཏུ་ཆེས་མང་བ་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རྟོག་གེ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། དངོས་པོ་ངན་པའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་བཟུང་ངོ༌། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཞེས་པ་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་
6-1-172


ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་མོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱེ་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདུས་བྱས་ལ་ཕྱེ་ན་བེམ་པོ་དང་རིག་པ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ལ་ཕྱེ་ན་ཡང་བེམ་པོ་དང་རིག་པའོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་བེམ་པོ་ནི་བྲག་རི་ལ་སོགས་པའོ། །འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་རིག་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང༌། གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྣམས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་བེམ་པོ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་སྟེ་རང་མི་རིག་པའི་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་རིག་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྔའམ་བཅུའི་བདག་ཉིད་དེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པ་པོ་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མི་འགྱུར་བ་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ནི་སྐྱེད་རྒྱུ་མེད་པ་ཙམ་ལ་འདུས་མ་བྱས་སུ་བཏགས་པ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་དངོས་ནི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡང་ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱེ་ན་བེམ་རིག་གཉིས་ཏེ། རང་མི་རིག་པའི་ཤེས་བྱ་དང༌། རང་རིག་པའི་ཤེས་བྱའོ། །དེ་དག་སོ་སོ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེར་ཡོད་དོ། །ཚུལ་འདི་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་ལས་བྱུང་བའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་ལ་ནི། ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱེ་ན་དངོས་པོ་དངོས་མེད་གཉིས། དངོས་པོ་ལ་ཕྱེ་ན་བེམ་པོ་དང་རིག་པ་གཉིས། ཞེས་འདོད་པ་མང་བས། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བེམ་པོ་དང་རིག་པ་མི་འདོད་དོ། །འདི་ལ་ནི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ལྟ་ལུགས་བཞིན་དུ་ཆོས་མཐོ་ས་ནས་ལེགས་པར་བལྟས་ན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དོ། །རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་པོ་རྣམས་སུ། བེམ་པོ་མིན་ཕྱིར་རང་རིག་ཉིད། །ཅེས་པ་དང༌། བེམ་པོ་མིན་ཕྱིར་བདག་ཉིད་རིག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་འདུས་པར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ཡང་རང་མི་རིག་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བེམ་པོ་དང༌། རང་རིག་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ལ་ཕྱེ་ན་རང་མི་རིག་པ་དང་རང་རིག་པ་དག་ཏུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་ནི་བེམ་པོ་ཡིན་ན་དངོས་པོར་ཐལ། ཞེས་པ་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་ཀྱང་རིག་པའམ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པར་ཐལ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་ཀྱི་ཁུངས་མ་ཆོད་ཅིང༌། དོན་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་བས་སོ། །རིག་པའམ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན། ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རིག་པའི་མཆོག་དང་ཤེས་པའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པར་འགལ་ལོ། །དེ་རིག་
6-1-173


པའམ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་གཤིས་ལུགས་མཐར་ཐུག་པའི་ཤེར་ཕྱིན་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན་དང༌། ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་དང༌། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ་དང༌། སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ་དང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་མཚན་བརྗོད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་ལས་གསལ་བར་གསུངས་ཤིང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོའོ། །དེའི་ཕྱིར། བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་མི་སྲིད་ལ། །ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་དང་གསུམ་ནི་གོ་སླའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྨྲ། །ཞེས་པ་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྐང་པ་གཅིག་ཉམས་པའམ་གཉིས་ཉམས་པའམ་གསུམ་ཉམས་པ་སྟེ། འདིར་རྐང་པ་ཞེས་པ་ནི་བཞི་ཆའི་མིང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་ཇི་སྐད་སྨྲ་ན། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། སྣང་སྟོང་གཉིས་ལ་འཁོར་འདས་དོན་དུ་འདོད། །ཅེས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ལུགས་བཀོད་པ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་སླའོ། །སྣང་ཚད་ཀུན་རྫོབ་འཁོར་བ་ཡིན་ན་ནི། །ཞེས་པ་ནས། འདི་ལ་ཉེས་སྐྱོན་གཞན་ཡང་དཔག་མེད་དོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་དམ་པས་ལྟ་ངན་དེ་དག་སུན་དབྱུང་བ་སྟེ། སྣང་བ་གང་ཡིན་ཀུན་རྫོབ་འཁོར་བ་དང༌། སྟོང་པ་གང་ཡིན་དོན་དམ་མྱང་འདས་ཡིན་པར་འདོད་ན། ཉེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང༌། ཞེས་པ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །བདེན་གཉིས་འཁོར་འདས་ངོ་བོ་གཅིག་ན་ནི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་གློ་བུར་དྲི་མའང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཡིན་དགོས་ལ། གཅིག་ཡིན་ན་འབྲལ་དུ་རུང་མི་རུང་ཆ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར། ལམ་བདེན་གྱིས་གློ་བུར་དྲི་མ་བཅོམ་པ་ན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའང་བཅོམ་པར་འགྱུར་དགོས་པ་ལས་དེ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་བརྟག་པར་མཛོད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ། རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལ་ཉེས་སྐྱོན་དེ་རྣམས་མེད། །ཅེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གོ་སླ་སྟེ། དེ་དག་གཅིག་མ་ཡིན་གྱི་ཐ་དད་འབྲེལ་མེད་ཡིན་པར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དགོངས་པ་ཡང་
6-1-174


དག་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ། །འདུས་པར་འདོད་པ་ནི་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་ཏེ་སྐྱོན་དང་བཅས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་དབུ་མ་ཤེས་བྱའི་མཆོག་ཡིན་ཡང༌། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། །ཕུང་པོ་གསུམ་པར་བཞེད་པ་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ཀྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ། །འདུས་པ་མིན་ཏེ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པ་ལྷས་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་བཤད་སྦྱར་དུ། ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་སྨོས་ཏེ་ཕུང་པོ་གསུམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང༌། དོན་དམ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། འདུས་བྱས་ཡིན་མིན་དང༌། མི་རྟག་པ་ཡིན་མིན་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡིན་མིན་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཡིན་མིན་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་པ་ལས་འདི་ནི་དོན་དམ་པ་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དངོས་དང་དངོས་མེད་ཟད་པའི་གཙོ། །ཐོག་མཐའ་མེད་ཅིང་ཞི་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །དོན་དམ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ལ་ནི་གཉི་ག་མིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང༌། གཉི་ག་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་ང་དངོས་པོ་མེད་པ་ང༌། །གདོད་ནས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་གཉི་ག་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་གསུངས་པའོ། །གཉི་ག་མིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཡིན་དང༌། གཉིས་མིན་གྱི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་གཅིག་ཏུ་འདུ་ཡང༌། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ལ་ནི་དེ་འདྲ་མི་སྲིད་དེ། དོན་དམ་བདེན་པ་ནི་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་དང༌། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ནི་འགལ་འདུས་སྐྱོན་ཡོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡོད་ཀྱང་བེམ་པོ་དང་རིག་པ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་དེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཡིན་ན་རང་རིག་མི་རིག་གཉིས་ལས་མི་འདའ་སྟེ། རང་རིག་ན་མ་རིག་པར་འགལ་ལ། རང་མི་རིག་ན་རིག་པར་འགལ་བས་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད། །ཅེས་པ་འདི་ནི་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཡིན། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་བློར་ཤོང་བ་དཀའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་བེམ་རིག་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པར་འདོད་དེ། 
6-1-175


འདི་ལ་ནི་གནོད་བྱེད་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། འོ་ན། དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དོན་དམ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྣམས་གང་ལ་བགྱི། །འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ལ་བགྱིའོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་སོགས་རྣམ་པ་མང་པོས་དོན་དམ་བདེན་པ་ནི། །ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་སྟོན་ཅིང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་དང་ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་དང་ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་དང་ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ནས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་དོན་དམ་དུ་དོན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཙམ་ཡང་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང༌། རྒྱུད་འདི་ནི་དོན་དམ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་འདིའི་དོན་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་དང༌། རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་འཆད་པ་རྣམས་ནི་ལོག་པར་བཤད་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་ལྔ་ནས། མཐར་ཐུག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངོས་འཛིན་པའི་སྐབས་སུ། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱས་འགྲེལ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་རང་རིག་མ་ཡིན་ན། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་རྫོགས་ལྡན་ཆོས། །མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཀུན་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་རྣམས་ལས་ནི་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་རིག་པ་དང་རང་རིག་དང་བདེ་བ་དང་ཤེས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་རྟག་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་ཁྱབ་བདག་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཡང་གསུངས་པས་གནོད་དེ། མགོ་བོར་ཐོག་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལོག་རྟོག་དོན་དམ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི། །འདུས་བྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། །ཁྱབ་པ་མེད་དོ། །དེ་འདྲ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་གྱི། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་ལུགས་ལ་ནི། །འདུས་མ་བྱས་དང་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་རང་རིག་དང་བདེ་བ་དང་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་དང་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་དང་དགའ་བ་ཆེན་
6-1-176


པོ་མགུ་བ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བཤད་ཅིང་འཆད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར། ཤེས་པ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཞེས་པ་ནས། ཤན་འབྱེད་ལ་ཟློ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླའོ། །དབྱེར་ཡོད་དབྱེར་མེད་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དབྱེར་ཡོད་ཀྱི་སྡེ་དང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་སྡེའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་པ་དང་འཁོར་འདས་མཚན་ཉིད་པ་དང་སྲིད་ཞི་མཚན་ཉིད་པ་དང་བདེན་བཞི་མཚན་ཉིད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མཚན་ཉིད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་སྡེ་ནི། དུས་འཁོར་བདེ་དགྱེས་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བསྡུ་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་དང་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཀྱང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་དང་འོད་གསལ་ཆེན་པོ་དང་སྲོག་ཆེན་པོ་དང་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་དང་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་དང་གཟུགས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་དང་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་དང་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་དང་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པའོ། །དེ་རྣམས་དངོས་པོ་སོ་སོ་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་ལ་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་གིས་གནོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཤེར་ཕྱིན་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཤེར་ཕྱིན་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེ་རབ་འབྱམས་བཀའ་སྩལ་གྱི། གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །གཉིས་སུ་བྱར་ཡོད་དོ། །སོ་སོ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་དོ། །ཞེས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲེས་གཞན་རྣམས་ལའང་འདོན་པ་བསྒྱུར་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་ལ་ནི་དབྱེར་ཡོད་དབྱེར་མེད་འདི་དག་གོ་མ་ལོག་པར་ཡོད་ཀྱང་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གོ་ལོག་ཏུ་བཤད་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང་བས་དེ་རྣམས་ལ་དཔང་དུ་བྱས་ན་སླུ་བར་གདོན་མི་ཟའོ། །གཤིས་ལུགས་ནི་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་ཏེ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མཁའ་ཁྱབ་བོ། །འཁྲུལ་ལུགས་ནི་རྣམ་ཤེས་འཁྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་དེ་དུང་སེར་པོར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡིན་ལུགས་ནི་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་སོ། །འདོད་ལུགས་ནི་གང་ཟག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ཏེ་དོན་དང་མཐུན་པའི་ངེས་པ་མེད་དོ། །སྲོལ་འབྱེད་སྲོལ་འགོག་ཅེས་པ་ལ། སྲོལ་འབྱེད་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་མཆོག་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་སྟོང་གཞན་
6-1-177


སྟོང་དང་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དང་ཀུན་བཏགས་ཡོངས་གྲུབ་དང་ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་དང་རང་བཞིན་རྣམ་གསུམ་དང་བདག་གསུམ་རྣམ་དབྱེ་དང་སྟོང་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་སོགས་པ་དང་སྟོང་ཉིད་དང་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཀུན་དང་མུ་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་སྟོན་པའི་སྲོལ་ཏེ་རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དོ། །སྲོལ་འགོག་ནི་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་པས་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་དང་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་ཞིང༌། རང་སྟོང་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཟེར་ཡང་དོན་དམ་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས། ཡང་དག་པར་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་སོགས་སུ་འདོད་པ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་གྱི་འདོད་ལུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་སྲོལ་བཟང་པོ་དེ་ཉམས་པར་བྱས་ཤིང་ནུབ་པར་བྱས་ནས། ཕྱིས་ཀྱི་སྲོལ་ངན་འདི་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ་རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྣང་ངོ༌། །དེས་ན་བསྟན་པའི་ཐུགས་ཁྲལ་མཛད་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲོལ་འབྱེད་དང་སྲོལ་འགོག་ལ་སྣང་མུན་པས་ཀྱང་ཁྱད་ཆེ་བར་ཡོད་པའི་ཁུངས་ཆོད་པ་མཛད་པར་ཞུ། ཕུང་གསུམ་ཡོད་མེད་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ། དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡོད་དེ། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་མིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་པར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བེམ་པོ་དང་རིག་པ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་དེ་བེམ་རིག་གཉིས་སུ་མི་འདུ་བའི་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་དོན་གྱི་གནད་ཟབ་མོ་འདི་དག་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་གྲགས་ཀྱི་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས། དེང་སང་གི་མི་རྣམས་ཀྱི་བློར་ཤོང་བ་དཀའོ། །
དུས་བཞི་ཆེ་ཆུང་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས་པ་ནི། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་འགྲེལ་ཆེན་པོར་ཏེ། དུས་བཞི་ཆེན་པོ་ནི་སྤྱིར་བསྐལ་དུས་བཟང་ངན་ཡིན་ལ། དུས་བཞི་ཆུང་བ་ནི་བསྟན་པའི་བཟང་ངན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ངན་པ་མེད་ཀྱང༌། གང་ཟག་གི་དབང་གིས་སྐྱོན་དང་ལྷད་ཞུགས་པའི་ཕུལ་ཇེ་ཆེ་ཇེ་ཆེར་གྱུར་པ་ལས། གསུམ་ལྡན་དང་གཉིས་ལྡན་དང་མཐར་རྩོད་ལྡན་དུ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་
6-1-178


དཔང་པོར་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་གང་ཞེ་ན། རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ནི་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དཔང་པོར་རུང་བ་སྟེ། དེར་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན་དོན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ལ་ནི་སྲོལ་འགོག་གི་སྐྱོན་འདྲེས་ཤིང་མང་དུ་འདྲེས་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དཔང་པོར་མི་རུང་ངོ༌། །དེས་ན། དཔང་དུ་རུང་དང་མི་རུང་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཤེར་ཕྱིན་དབུ་མ་ལ་སོགས་པའི་རང་འགྲེལ་རྣམས་སུ་སྟེ། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པའི་ལེའུ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པའི་ལེའུ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་པར། གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་ཚན་པ་གསུམ་དུ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས། ཀུན་བཏགས་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞན་དབང་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་ནི་དྲི་མ་བསལ་ནས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ལྔ་བརྒྱ་པར་ཡང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་གཟུགས་སོགས་ནི་ཀུན་བཏགས་ཡིན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། དངོས་པོ་ངན་པའི་གཟུགས་སོགས་ནི་གཞན་དབང་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། གཤིས་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་གཟུགས་སོགས་ནི་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པས་དྲི་མ་བསལ་ནས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ལེའུ་གསུམ་དུ་གནས་པ་དེ་རྣམས་ཤེས་པ་དང་སྤང་བ་དང་དྲི་མ་བསལ་ནས་མངོན་དུ་བྱ་བར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་ཐོབ་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལྟ་ཅི་སྨོས་པར་གསུངས་པ་དང༌། དབུ་མ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་བའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། །ཅེས་དང༌། དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་དུ་ཡང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང༌། །ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་བྱ་བས་ནི། །ཞེས་དང༌། གསེར་འོད་དམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ལྡན་དབུ་མའི་གཞུང་མཆོག་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་རྣམས་སུ་གསུངས་སོ། །བདག་གསུམ་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ། བདག་གསུམ་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདག་དང༌། དག་པའི་བདག་སྟེ། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང༌། གཞན་དབང་གི་བདག་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་དང༌། སྤང་བ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་
6-1-179


བའོ། །སྟོང་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ཞེས་པ་ལ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང༌། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །སྟོང་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ལྔ་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ལྡན་ཀྱི་དབུ་མའི་གཞུང་མཆོག་མང་པོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས་ཏེ། སྔ་མ་གཉིས་ནི་རང་སྟོང་ཟབ་མིན་དང༌། །ཕྱི་མ་གཅིག་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོའོ། །ཕྱི་ནང་གཞན་མཆོག་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དམན་པ་ཀུན་རྫོབ་འདི་དང༌། འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཤུན་པའི་ཕྱིའི་ཆ་དང་ནང་གི་ཆ་དང་འབྲས་བུའི་སྙིང་པོ་རྣམས་ངོ་བོ་མི་གཅིག་ཀྱང་རྣམ་པ་འདྲ་བར་གསུངས་པ་སྟེ། རྫོགས་ལྡན་གྱི་རྒྱུད་མཆོག་ཟབ་མོ་མང་པོར། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་དེ་བཞིན་ནང༌། །ཇི་ལྟར་ནང་ལ་དེ་བཞིན་གཞན། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་ནང་བརྟན་གཡོ་འདི་ནི་རང་སྟོང་ཟབ་མིན་དང༌། འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོའོ། །བདེན་བཞི་དབྱེར་ཡོད་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་ཏེ། འགོག་བདེན་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་དང༌། ལྷག་མ་གསུམ་ནི་རང་སྟོང་མི་ཟབ་པའོ། །བདེན་བཞི་དབྱེར་མེད་ནི་དོན་དམ་བདེན་པ་གཅིག་ཉིད་བདེན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། བཞི་གའང་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོའོ། །ཆོས་བཞི་ནི་སྦྱང་གཞི་དང་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་དང་སྦྱངས་འབྲས་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་དང༌། དེ་ལ་གནས་པའི་སྤྲིན་དང༌། དེ་འཐོར་བའི་རླུང་དང༌། སྤྲིན་སངས་པའི་ནམ་མཁའ་རྣམས་ཀྱི་དཔེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་གི་སྦྱང་གཞི་དང༌། སྦྱང་འབྲས་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་ཞིང༌། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རང་སྟོང་མི་ཟབ་པའོ། །ཆོས་ལྔ་ནི། མིང་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་བཞི་ནི་རང་སྟོང་ངོ༌། །ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ཤེས་བྱའི་སྡུད་བྱེད་གསུམ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་རྣམས་སུ་མི་འདུ་བའི་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིའམ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འདུ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་སྐབས་འདིའི་འདུས་མ་བྱས་ལ་འདུས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་དང༌། དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་དེ་དཔེ་དོན་དམ་འདྲ་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣ་འདུས་པ་ཡིན་གྱི་ངེས་པའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའོ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རྣམས་ལ་གོམས་བྱས་ན། །ཞེས་པ་ནས། ལོག་བཤད་དེ་འདྲ་སྤོང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་
6-1-180


མཐར་ཐུག་པ་ནི་གསལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས། །སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་སོགས་ཀྱང་མིན་ཞེ་ན། །ཞེས་པ་ནི། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ལུགས་བརྗོད་ནས། དེ་སུན་དབྱུང་བ་ནི། ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ན། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་བདེན་པ་གཏན་ནས་ཁེགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཁེགས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་པ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ཁེགས་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ། སྙིང་པོ་ཁེགས་ན་དྲི་མ་ཁེགས་འགྱུར་ཞིང༌། །ཞེས་པའི་བར་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་ཏེ། རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཁེགས་ན་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཙང་བ་དང་བདག་མཆོག་དང་བདེ་ཆེན་དང་རྟག་པ་ཁེགས་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཁེགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཁེགས་ན་མི་རྟག་པ་དང་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁེགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་མེད་ན་སེམས་ཅན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་དང་གནད་གཅིག་གོ །
འབྲེལ་བ་གྲུབ་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡོད། །
འབྲེལ་བ་མེད་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡོད། །
འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱ་ཡོད། །
འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱ་ཡོད། །
ངོ་བོ་གཅིག་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡོད། །
ངོ་བོ་སོ་སོའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡོད། །
ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱ་ཡོད། །
ངོ་བོ་སོ་སོའི་ཁྱབ་བྱེད་ཁྱབ་བྱ་ཡོད། །
དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལེགས་རྟོགས་ནས། །
སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །
ཅེས་པ་ནི་མན་ངག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །ཞེས་པ་ནས། རང་བཞིན་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་ཏེ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའོ། །ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་གི་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོར་གསུངས་པ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པས་ཞུས་པར། ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རྟེན་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
6-1-181


ཤེར་ཕྱིན་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཞེས་པའི་དོན་འདི་རྒྱ་ཆེ་རབ་འབྱམས་བཀའ་སྩལ་ཞིང༌། ཡུམ་བར་མར་ཡང༌། ཀེའུ་ཤི་ཀ །དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དོ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པར་ཡང༌། རྣམ་མཁྱེན་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་དང༌། ཡང་དག་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཞེས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་ཞལ་གྱི་ལུང་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀུན་དེ་བཞིན་ཉིད། །དཔག་མེད་དམ་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་དམིགས་ཡང་དག་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །སྒོམ་པའི་ཆོ་ག་རྣམ་བཤད་པ། །རྣམ་གྲངས་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བསྟན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡི་དབྱིངས། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་ཆོས་སྐྱོན་མེད། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད། །སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་ཡང༌། །ཉོན་མོངས་འཁྲུལ་འཁོར་འབོར་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་འོད་གསལ་བ། །མངོན་པར་བྱང་ནི་ཆུབ་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་སེམས་ཞེས་བྱེད་པ་དང༌། །ལྷ་ཡི་རྣ་བ་བྱེད་པ་དང༌། །རང་བཞིན་ལྷ་ཡི་མིག་སྟེར་དང༌། །རྫུ་འཕྲུལ་དཔག་མེད་འཕྲུལ་བྱེད་དང༌། །དངོས་པོ་མཐར་ནི་ཕྱིན་པ་དང༌། །དོན་དམ་པ་ཡི་བདེན་པ་དང༌། །རྫོགས་པ་ཡི་ནི་རིམ་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྐུ་གཙང་དང༌། །ཀུན་གྱི་བརྟེན་བྱ་ཉིད་དག་དང༌། །མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། །གློ་བུར་དྲི་མས་མི་གོས་དང༌། །གདོད་ནས་དག་པ་གསལ་བ་ཉིད། །གང་གིས་ཀྱང་ནི་མི་ཤིགས་ཀྱང༌། །དངོས་པོ་དེ་ལ་མདོ་རྒྱུད་རྣམས། །དེ་འདྲ་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པ། །གསུང་ཞིང་ཡང་དག་གསུང་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ལས། །གཞན་ནི་ཅི་ཡང་མ་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། བདག་པོ་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་མཆོག །རྫོགས་པའི་རིམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །བྱ་བ་བྱས་པ་བྱེད་པ་བྱས། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཁུར་ཆེན་པོར། །སེམས་མ་དཀྲུགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །སྐྱེས་བུ་དཔའ་བོ་ཅང་ཤེས་པ། །གླང་པོ་ཆེན་པོ་དུལ་བ་པོ། །འཁོར་བའི་མཐའ་ཡིས་ཕ་རོལ་སོན། །དོན་དམ་དང་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི། །བདེན་པ་གཉིས་མེད་རྣལ་འབྱོར་ཆེ། །ཐ་བ་སྤངས་པའམ་ལམ་ཀུན་རྫོགས། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཀུན་ཏུ་བཟང༌། །ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་ཁོ་ན་ཉིད། །སྐུ་སོགས་ཁམས་ཀུན་འགེགས་པ་པོ། །གོང་ན་
6-1-182


མེད་པ་ཡང་དག་གནས། །དེ་ལ་དེ་སོགས་རབ་གྲགས་པ། །མིང་ནི་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པ། །གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་མཚོན་པ་སྟེ། །མདོ་དང་རྒྱུད་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། གཞན་ཡང༌། རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མདོར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་བདུན་བརྒྱ་པར་ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཞེས་དང༌། ཡུམ་དུ་ཡང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་འོང་བའམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། རབ་འབྱོར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་བླ་དྭགས་སོ། །ཞེས་པ་འདི་གནོད་འཇོམས་གཉིས་ཆར་དུ་དྲངས་པ་དང༌། རབ་ཞི་རྣམ་ངེས་སུ་ཡང༌། གང་མི་བདེན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། རྒྱན་སྟུག་པོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་ཐེར་ཟུག་མི་འཇིག་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དབྱིངས་དང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མི་འཇིག་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིག་གིས་འདས་པ་དང༌། བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཞེས་དང༌། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དུ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད། །དེ་ཡང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་བཞེད། །ཅེས་དང༌། མཚན་བརྗོད་དུ་ཡང༌། དོན་དམ་བདེན་པ་ཉིད། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག །ཅེས་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །དག་པ་མ་ཡིན་མ་དག་མིན། །ཞེས་དང༌། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང༌། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེར་ཡང༌། ཆོས་དབྱིངས་དམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། །ཞེས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་མཐར་ཐུག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ། །ཞེས་
6-1-183


དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་ལྟོས། །ཞེས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཞེས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཞེས་སོགས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་གནོད་པ་ཆེན་པོ་འབབ་པའི་ཕྱིར། ལྟ་ངན་དེ་དག་དོར་ནས་རྟག་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དད་ཅིང་གུས་པར་མཛད་ན་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པར་གདའ་བས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་མཛད་པར་ཞུ། ཆོས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་གི་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོར་གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནས། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་དག་པའི་བདག་གི་བར་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་རྫོགས་ལྡན་དང་མཐུན་པར་རྟོགས་པ་ལགས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དགོངས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལ་ནི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཀྱང༌། །འདུས་བྱས་མི་རྟག་སྐད་ཅིག་མར་ཡང་འདོད་དེ། དེས་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས་སོ། །རྒྱུ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་དང་ནི་ཞེས་པ་ནས། སྐྱོན་ཅན་བསླད་པའི་ལུགས། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་འདོད་ལུགས་བརྗོད་པའོ། །རྫོགས་ལྡན་ལ་ནི་དེ་དང་དེ་དག་ལས། །བཟློག་པའི་ཆོས་ལུགས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡོད་དེ། རྒྱུ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའི་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་རྒྱལ་ཁམས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ཡོད་ཅིང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཟབ་མོ་དང༌། རྟག་ཅིང་བརྟན་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཟབ་མོ་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང༌། གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ནི་རྒྱུ་འབྲས་གཞན་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཏེ་དོན་དམ་གྱི་སྟོང་ཉིད་དང་དོན་དམ་གྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་སོ། །དོན་དམ་གྱི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་དང་བདེ་ཆེན་ནོ། །དོན་དམ་གྱི་ཨེ་ཡིག་དང་ཝཾ་ཡིག་གོ །དོན་དམ་གྱི་ཨ་ཡིག་དང་ཧཾ་ཡིག་གོ །དོན་དམ་གྱི་ཀྵཿཡིག་དང་ཧཾ་ཡིག་གོ །དོན་དམ་གྱི་ཀཱ་ལི་དང་ཨཱ་ལིའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའོ། །དོན་དམ་གྱི་རྡུལ་དང་ཁུ་བའོ། །དོན་དམ་གྱི་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོའོ། །དོན་དམ་གྱི་པད་མ་དང་རྡོ་རྗེའོ། །དོན་དམ་གྱི་གྲུ་གསུམ་དང་ཐིག་ལེའོ། །དོན་དམ་གྱི་བྷ་ག་དང་རྡོ་
6-1-184


རྗེའོ། །དོན་དམ་གྱི་སེམས་དཔའ་དང་རྡོ་རྗེའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཡུམ་དང་ཡབ་བོ། །དོན་དམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྷ་ཚོགས་སོ། །དོན་དམ་གྱི་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གི་ཆ་ཆེན་དང་སྙིང་རྗེ་བཅུ་དྲུག་གི་ཆ་ཆེན་ནོ། །དོན་དམ་གྱི་ཟ་མ་ཏོག་དང་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་ནོ། །དོན་དམ་གྱི་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་གཙོ་མོ་དང་གཙོ་བོའོ། །དོན་དམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་མ་དང་གཤེགས་པའོ། །དོན་དམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དོན་དམ་གྱི་ཁྲོ་མོ་དང་ཁྲོ་བོའོ། །དོན་དམ་གྱི་ལྷ་མོ་ཐམས་ཅད་དང་ཕོ་ཐམས་ཅད་དེ་རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །དེ་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་སྐུ་སྟེ། ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་གཅིག་པའི་སྐུ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལྷ་མོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷ་ཕོ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་སྐུ་ཞེས་པའི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོན་པ་བསྒྱུར་ཏེ། གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའོ། །འདི་ནི་ཡུལ་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ལ་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང༌། རང་སྟོང་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ནི་འགའ་ཙམ་ཡང་འདྲེས་པ་མེད་ལ། ཀུན་བཏགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གཞི་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ། བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གཞི་རང་བཞིན་གཉུག་མ། མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གཞི་དབུས་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་མ་ནིང་གི་གོ་འཕང་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད། འཇིག་རྟེན་དཔེ་ལས་འདས་ཤིང་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པའི་ཁྱབ་བདག་དུ་མ་རོ་གཅིག་ནི་རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་དང་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱང་ཡིན་པར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་གྲགས་ཀྱང༌། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་བློར་ཤོང་བ་དཀའོ། །ཀུན་གཞི་ལ་ཡང་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསལ་ཞིང་ཀུན་གཞིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །བདེ་བཤེགས་སྙིང་པོར་གསུངས་པའི་ཀུན་གཞི་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡིན་པའི་ཀུན་གཞི། ཞེས་པའི་བར་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་ཤེས་དང་མི་གཅིག་ཅིང༌། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་རྣམ་ཤེས་དང་རྩ་བའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་མི་གཅིག་སྟེ། རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་སྟོང་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང༌། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་དེ་
6-1-185


འདྲའི་རྣམ་བཞག་ནུབ། །དེས་ཀྱང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བདོ་བར་བྱས་སོ། །རྫོགས་ལྡན་ཞེས་པ་ནས། དེ་འདྲ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་མཆིས། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གསལ་ལོ། །ཡོངས་གྲུབ་དང་དབུ་མ་ནི་མིང་ཙམ་ཐ་དད་ཡིན་གྱི། །དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དེ་ལས་ཉམས་པ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་ལ་ནི། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་སེམས་ཙམ་ཁོ་ནར་འདོད། །རང་བཞིན་གསུམ་གའང་སེམས་ཙམ་ཁོ་ན་ལོ། །ཞེས་པ་ནི། སྐྱོན་ཅན་གྱི་འདོད་ལུགས་བརྗོད་པའོ། །ཡིན་ལུགས་ནི། སྐྱོན་མེད་རྫོགས་ལྡན་དབུ་མའི་གཞུང་རྣམས་སུ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡང་ཡང་གསུངས་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་པ་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་དང༌། གསེར་འོད་དམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དབུ་མའི་གཞུང་མཆོག་མང་ཞིང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་རྣམས་སུ་ཡང་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཙམ་གཞུང་དུ་དེ་སྐད་མ་གསུངས་ཏེ། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དང་སེམས་ཙམ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འགལ་ཞེ་ན། སེམས་ཙམ་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་དོན་དམ་དུ་བདེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་རྣམ་ཤེས་དང་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་པ་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་ནི་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་མཐའ་མའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པའི་རང་བཞིན་གཉུག་མ་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་དབུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་ནི་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྟོང་ཆ་ལ་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། བྱེད་ལ་རག་མོད། གནོད་བྱེད་ནི་སྤྱི་བོར་ཐོག་ལྷུང་བ་ལྟ་བུ་མང་དུ་འོང་ངོ༌། །དེ་གང་ཞེ་ན། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཆ་དེ་རང་སྟོང་ཡིན་ནམ་གཞན་སྟོང་ཡིན། རང་སྟོང་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་འགལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་སྟོང་ཡིན་ན་དེའི་སྟོང་གཞི་གང་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་བསྒྲུབས་ཏེ། རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མས་སྟོང་པའི་གཞི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཉིད་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པ་དེ་སྲིད་དུ། གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་མ་ཡིན་པས་དབུ་མ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་
6-1-186


ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལས་འདས་པ་དེའི་ཚེ་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཐོབ་ཀྱང་སེམས་ཙམ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་དབུ་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་མཐའ་ཡིན་གྱི་དབུ་མ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གཉུག་མ་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སེམས་ཙམ་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་ཤིང༌། དོན་དམ་གྱི་སེམས་ཙམ་ནི་དབུ་མ་དང་གཅིག་སྟེ། དོན་དམ་གྱི་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་འགའ་ཡང་གཤིས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་གྱི་སེམས་ནི་གང་གིས་ཀྱང་གཞོམ་དུ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མཁའ་ཁྱབ་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་སེམས་ཙམ་ནི་དེང་སངས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་སེམས་ཙམ་འདི་དང་གཅིག་སྟེ། འདི་ལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ལ་ནི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་སུ་སྨྲ་བ་ཞེས་པར་དོན་གྱིས་གནས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མེད་པར་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏེ། གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མེད་པ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་དང༌། དུས་འཁོར་བདེ་དགྱེས་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་གྱི་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོན་པ་བསྒྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དབུ་མ་ཁོ་ན་ཡི། །ཆོས་ལུགས་ཡིན་པར་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ལས་བྱུང༌། །སེམས་དང་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་རང་རིག་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་མ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་འདྲའི་རྣམ་བཞག་མ་ཤེས་ཤིང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སེམས་ཙམ་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་སྐད་ཡིན་ཞེས་པའམ། སེམས་ཙམ་པའི་ཆོས་སྐད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཞེས། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པས་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་བྱུང་ངོ༌། །ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་རང་བཞིན་གསུམ་སྟོན་པའི། །དབུ་མ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཙམ་གཞུང་དུ་ཕབ་སྟེ། བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ཡིན་ངེས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བའི་གཞུང་དུ་ཕབ་ཅིང༌། དེ་དག་སྟོན་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ཕྱོགས་གླང་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་སེམས་ཙམ་པ་རུ་ཕབ་ཅིང་སྡིག་བསག་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་སྲོལ་བཟང་པོ་བཀག་ཅིང༌། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་སྲོལ་ངན་པ་དར་བར་བྱས་
6-1-187


པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་པས་དོན་དམ་དང་དབུ་མ་དང་ཆོས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅེས། །སྟོན་པའི་གཞུང་ངན་སྐུར་འདེབས་མཐར་ལྷུང་ཞིང༌། །མེད་པ་ཆད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་རྣམས་ལ། །དབུ་མ་ཡིན་ཞེས་བླུན་པོའི་དད་པས་བསྟོད་བཀུར་དང་བསྔགས་པ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་རྩོམ་པ་པོ་དང་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེས་བསྟོད་བཀུར་དང་བསྔགས་པ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་མ་ཡིན་ལ་དེར་འཛིན་ཡིན་ཏེ། མཐའ་མ་ཡིན་པ་ལ་དབུ་མར་འཛིན་པ་དང༌། མཐའ་མ་པ་ཡིན་པ་ལ་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཡང་ཡིན་ལ། བདུད་ཀྱི་རིས་རྣམས་སྙིང་ལ་ཞུགས་པའི་ཚིག་གིས་བསླུས་པ་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང༌། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་བྱུང་གི་རྫོགས་ལྡན་ལ། །དེ་འདྲའི་ལྟ་ངན་རི་བོང་རྭ་དང་མཚུངས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་འདོད་དག་མི་འདོད་ལས། །སེམས་ཙམ་དབུ་མ་ལོག་བཤད་བྱེད་པ་དང༌། ཀུ་གཞི་རྣམ་ཤེས་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །སེམས་ཙམ་དབུ་མའི་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། སེམས་ཙམ་དབུ་མའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་འདོད་དང༌། རིགས་ཆད་འདོད་དང་མི་འདོད་པ་ལས་ཀྱང༌། །སེམས་ཙམ་དབུ་མའི་རྣམ་དབྱེ་བྱེད་ལ་སོགས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་དང་འགལ་བའི་ལོག་བཤད་རྣམས། །བདག་གཞན་ཀུན་གྱིས་རྟག་ཏུ་སྤང་པར་བྱོས། །ཅེས་པ་ནི་མན་ངག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །
ད་ནི་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། དོན་དམ་ཅིར་མ་གྲུབ་དང་མི་འགལ་ལམ། །ཞེས་པའི་བར་འདིས་ནི། དོན་དམ་བདེན་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་པས་སྐྱོན་གང་ཡང་མེད་ཅེས་འདོད་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་མེད་པར་འདོད་ན། དེ་ལས་སྐྱོན་ཆེ་བ་གཞན་མེད་ཅིང༌། སེན་མོ་མ་བཅད་ན་མགོ་བཅད་ཀྱང་མི་སྐྱོན་ཞེས་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་རྣམས་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དབུ་མ་ལ་ཕྱེ་ན་རང་རྒྱུད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་ཐལ་འགྱུར་དུ་འཕེན་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ལུགས་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་ཀྱང་དེ་དབུ་མའི་དབྱེ་བར་མི་རུང་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་དབྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་གྱི་ལྷ་དང༌། སྔགས་དང༌། རྒྱུད་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་དེ་རྣམས་གང་ཡང་མ་ཡིན་ན་དབུ་མ་ཡིན་མི་སྲིད་པས། དབུ་མ་དབྱེ་གཞི་
6-1-188


དང༌། ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་གང་ཡང་ཡིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདྲ་རྫོགས་ལྡན་ཞེས་པ་ནས། མཁས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་ལོ། །རང་རྒྱུད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་ཐལ་འགྱུར་དུ་འཕེན་པ་གཉི་ག་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དངོས་པོའི་མཐར་ལྷུང་ཞིང༌། །ཡོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་དབུ་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མ་ནིང་གི་གོ་འཕང་མིན་ནོ། །དེས་ན་ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་དབུ་མའི་དབྱེ་བ་མི་རུང་བ་ལྟར་རང་རྒྱུད་དང་ཐལ་འགྱུར་ཡང་ངོ༌། །དབུ་མ་མིན་པ་དབུ་མའི་དབྱེ་གཞི་ལ་སོགས་པར་མི་རུང་སྟེ། །ཞེས་པ་ནས། རྫོགས་ལྡན་ལུགས་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གོ་སླའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །ཞེས་པ་ནས། དབུ་མའང་དབུ་མས་སྟོང་པ་ཡིན་ཕྱིར་ལོ། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གོ་སླ་ཡང་སྐྱུག་བྲོ་བ་དང༌། ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། སྐྱོ་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་པར་གསུངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ལྟ་ངན་དེ་དག་སུན་ཕྱུང་བའོ། །མདོ་རྒྱུད་རྣམ་དག་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཞེས་པ་ནས། རྣམ་དག་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པས་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་མཁས་པ་ཕལ་ན་རེ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། དབུ་མ་གང་ཡིན་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ཁྱབ་མཉམ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་འང༌། །ཞེས་པ་ནས། འདོད་ན་ཆོས་ཅན་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ལྟ་ངན་དེ་དག་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། དབུ་མ་དང་རྟེན་འབྲེལ་ཁྱབ་མཉམ་ངོ་བོ་གཅིག་པར་འདོད་ན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདོད་ན་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་སུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དབུ་མ་རྩ་ཤེར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཞིག །སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། རྟེན་འབྲེལ་དང་སྟོང་ཉིད་ཁྱབ་མཉམ་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཟིང་ཟིང་བ་ནང་འགལ་སྣ་ཚོགས་འདུས་པ་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་རིགས་ཡང་དག་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲ་བ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གསུངས་པ་ལ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་རྫོགས་
6-1-189


ལྡན་གྱི་ཆོས་ལས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་སླུ་བར་རྟོགས་ནས་བླང་དོར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིན་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པས་དབུ་མ་དངོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤེར་ཕྱིན་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དུས་འཁོར་བདེ་དགྱེས་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ལ་གཞི་དང་བྲལ་འབྲས་གང་ཡིན་པ་འདུས་མ་བྱས་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པ་དང༌། ལམ་གང་ཡིན་པ་འདུས་བྱས་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་འདོན་པ་བསྒྱུར་རོ། །དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་ཆོས་དབྱིངས་ཟབ་མོ་ནི། །རྟེན་འབྲེལ་འདི་མིན་རྟེན་འབྲེལ་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཞེས་པ་ནི། ཕྱི་ནང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་འདི་མིན་གྱི། འདི་ལས་གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ཏེ་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་འཇིག་རྟེན་དཔེ་ལས་འདས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལོ། །དེ་ནི་སྲིད་པའི་རྩ་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་བཏོན་པའི་གཞི་ཡིན་ཞིང༌། དྲི་མ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་གཞི་དོན་དམ་གྱི་ས་བཅུ་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་འཆང་བ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཉིད་དོན་དམ་དུ་བདེན་པའི་དོན་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་ཞལ་བཅུ་གཉིས་དང༌། མ་རིག་པ་གཞན་ནས་རྒ་ཤི་གཞན་གྱི་བར་དང་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཉིད་དོན་དམ་གྱི་གནས་དང་ཉེ་བའི་གནས། ཞིང་དང་ཉེ་བའི་ཞིང༌། འདུན་པ་དང་ཉེ་བའི་འདུན་པ། འདུས་པ་དང་ཉེ་བའི་འདུས་པ། དུར་ཁྲོད་དང་ཉེ་བའི་དུར་ཁྲོད། འཐུང་གཅོད་དང་ཉེ་བའི་འཐུང་གཅོད་དེ། དོན་དམ་གྱི་གནས་སོགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་ཡིན་ལ། དུས་སྦྱོར་ཉི་མ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དབུགས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྣམས་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་འགགས་པའི་གཞི་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། ཡུམ་དང་ཕལ་ཆེར་སྔགས་ལས་གསུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ། ཡུམ་རྒྱས་པར། མ་རིག་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ནས། རྒ་ཤི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་བར་དང༌། ཡུམ་བར་མ་དང༌། བསྡུས་པར་ཡང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་རྟེན་འབྲེལ་ཡང་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེར། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གསུངས་པ་ཡང་འདི་དང་དགོངས་པ་གཅིག་ཡིན་ལ། དཔལ་དུས་
6-1-190


ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱས་འགྲེལ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ། བདེན་པ་བཅུ་གཉིས་ནི། མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་སྟེ་བདེན་པ་བཅུ་གཉིས་ནི་མངལ་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འཕོ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྲོག་གི་དབྱེ་བས་སྲོག་གི་རླུང་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་དང༌། དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ལ་ཡོན་ཏན་གསུམ་ནི། མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྐུ་རྡོ་རྗེ་ལ་མིང་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པའོ། །གསུང་རྡོ་རྗེ་ལ་ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པའོ། །ཐུགས་རྡོ་རྗེ་ལ་སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་སྟེ་ཐིག་ལེའི་གཟུགས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མཆོག་གི་བདེ་བྱེད་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དག་ནི་བཞི་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་སྔགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་དང་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའོ། །ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ངེས་པའོ། །ཞེས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་ཏུ་འོད་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་མཛེས་པའི་ས་དང༌། བདུད་རྩིའི་འོད་ཟླ་བ་ཆེན་པོ་འོད་གསལ་བའི་ས་དང༌། ནམ་མཁའི་འོད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་འོད་ཡིད་དགའ་བའི་ས་དང༌། རིན་ཆེན་འོད་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བ་ལ་གནས་པའི་ས་དང༌། པད་མའི་འོད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཆོས་དྲི་མ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པའི་ས་དང༌། དཔེ་མེད་པའི་ས་དང༌། དཔེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་བླ་ན་མེད་པའི་ས་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འོད་གསལ་བ་ཆེན་པོའི་ས་དང༌། སོ་སོའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་སའོ། །ཞེས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། ཀུན་ཏུ་འོད་ཀྱི་ས་ཆེན་པོ། །དེ་ཉིད་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ། །བདུད་རྩིའི་འོད་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་ཟླ་བ་འདྲ། །ནམ་མཁའི་འོད་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ཇི་བཞིན་རབ་ཏུ་གནས། །རྡོ་རྗེའི་འོད་ནི་བཞི་པ་སྟེ། །ས་དེའི་འོད་ནི་ཡིད་དགའ་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་སྦྱོར་བས། །རྡོ་རྗེ་ཞེས་ནི་ཡོངས་སུ་བཏགས། །ལྔ་པ་རིན་ཆེན་འོད་ཅེས་བྱ། །དབང་བསྐུར་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །པད་མའི་འོད་ནི་དྲུག་པ་སྟེ། །པད་མ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །རང་བཞིན་དག་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱིས། །དྲི་མ་
6-1-191


མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན། །བདུན་པ་ལས་ཀྱི་འོད་ཅེས་པ། །སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་བྱེད་པར་འདོད། །བརྒྱད་པ་དཔེ་མེད་ཅེས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་དཔེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དཔེ་ལྡན་ཞེས་པ་དགུ་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་དཔེ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད། །བཅུ་པ་ཤེས་རབ་འོད་ཅེས་པ། །སངས་རྒྱས་ས་ནི་བླ་ན་མེད། །བཅུ་གཅིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། །ས་ཆེན་རབ་ཏུ་འོད་གསལ་བ། །བཅུ་གཉིས་སོ་སོའི་བདག་ཉིད་རིག །རྣལ་འབྱོར་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་རྫོགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་འགོག་བདེན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་སོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་རྣམས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལམ་བདེན་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །
རྒྱུད་ནི་རྒྱུད་གཞན་གྱིས་ཤེས་བྱ། །
མདོ་ནི་མདོ་གཞན་གྱིས་ཤེས་བྱ། །
མདོ་ཡང་རྒྱུད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །
རྒྱུད་ཀྱང་མདོ་ཡིས་ཤེས་པར་བྱ། །
གཉི་གས་གཉི་ག་ཤེས་པར་བྱ། །
དེ་ཡང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་དང༌། །
བཤད་སྒྲུབ་རྣམ་པར་དག་པས་སོ། །
དེས་ནི་གསུང་རབ་ཟབ་དགུ་ཡི། །
གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ཟབ་དགུ་རྟོགས། །
ངེས་པའི་དོན་གྱི་གཞི་འབྲས་ཀུན། །
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་གཅིག །
ལམ་ནི་དེ་ཡི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །
དྲང་དོན་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་རྣམས། །
དེ་རྣམས་སོ་སོའི་འཁོར་དུ་གཏོགས། །
དེ་ལྟར་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་དང༌། །
རྒྱལ་བའི་རང་འགྲེལ་ལས་ཤེས་བྱ། །
ཞེས་པ་ནི། མན་ངག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །རྫོགས་ལྡན་མཁས་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ནི་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་དང༌། མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ས་ར་ཧ་ནས་བརྩམས་ནཱ་རོ་པ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་པའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཕལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་ཤིང༌། དེ་ལས་ལོག་པར་འཆད་པ་མང་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་སེམས་ཙམ་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། །མཐའ་ཐམས་ཅད་
6-1-192


དང་བྲལ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་དབུས་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་སྨྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། དངོས་སྨྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ན། སེམས་ཙམ་གྱི་གྲུབ་མཐར་ཡང་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ལས་འདས། །ཞེས་པ་ནས། དེ་དག་དངོས་སྨྲའི་ཆོས་སུ་ག་ལ་རུང༌། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གསལ་ལོ། །ཆོས་འཁོར་གསུམ་པའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཆོས་འཁོར་གཉིས་པའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མེད་དགག་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་རང་སྟོང་དང༌། །ཅང་མེད་སྟོང་པ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་མིན། །ཞེས་པ་ནས། དེ་དག་ཀུན་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གོ་སླའོ། །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད། ཅེས་པ་ནས། བདག་ནི་མ་ཕོད་པས། །བྱ་གཏོང་བཞིན་དུ་ལེགས་པའི་སྐད་འདིར་གཏོང༌། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ལམ་ལོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་མ་ཕོད་པར་ཕན་སེམས་ཆེན་པོས་ལེགས་པའི་སྐད་གཏོང་ཞིང་གྲོས་འདེབས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགྲ་ཡིས་འཇོམས་པར་རིག་ནས་བྱ་གཏོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་རུང་མ་བྱོན་རུང༌། །ཞེས་པའི་གསུང་གི་ནུས་པས་ནི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་རུང་མ་རྟོགས་རུང༌། མཐོང་རུང་མ་མཐོང་རུང༌། ཡིད་ཆེས་རུང་མ་ཆེས་རུང༌། ཐོབ་རུང་མ་ཐོབ་རུང༌། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་དང༌། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་བསྣན་པས་བཅུ་གཉིས་སུ་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ། ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ་ཞེས་པའི་ནུས་པས། ངོ་ཤེས་མ་ཤེས་ཀྱིས་ཡིན་མིན་དུ་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་མང་པོ་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མུན་སྟུག་མང་པོ་སྒྲོན་མེ་གཅིག་གིས་བསལ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོའི་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་རུང་མ་བྱོན་རུང༌། གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་ཁུངས་ཆོད་རུང་མ་ཆོད་རུང༌། 
6-1-193


རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བཞུགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་སྟོང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་བཞུགས་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནས། རྣམ་དག་མཆིས་ན་བདག་ལའང་བསྟན་དུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གསལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཉིད་དུ་བཞེད་པ་རྣམས་ལའང་མ་ཕོད་པས་ཞུ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན་གྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པའང་ཡིན། །ཞེས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱི་རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་པར་དྲངས་ནས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་གདའ་བ་དང༌། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་ཐེར་ཟུག་གི་མདོར་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་དང་གཞི་དང་རྟེན་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་མ་འབྲེལ་བ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས། བྲལ་ཤེས་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཞི་དང་གནས་དང་རྟེན་ལགས་སོ། །ཞེས་འཕགས་པ་དཔལ་ཕྲེང་སེང་གེའི་ང་རོས་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་གདའ་ཞིང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ས་བོན་གྱུར་པ་དབྱིངས་དེ་ཉིད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྟེན་དུ་འདོད། །རིམ་གྱིས་སྦྱངས་པར་གྱུར་པ་ལས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་ལོ། །འཕགས་པ་ཨུ་དུམ་ཝ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་དཀོན་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཕན་པའི་མདོར་ཡང༌། གཞི་དང་གནས་དང་རྟེན་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་གོམ་པ་བདུན་གཤེགས་ཏེ། སེང་གེའི་ལྟ་བས་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་ནས། སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །དེ་ཡང་སོར་ཕྲེང་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་རིག་གོ །ང་ནི་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ཤོ་གམ་སྦྱིན་གྱིས་ཆོས་ཁུ་ཞིམ་པོ་འཐུང༌། །འདུག་ཤིག་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཁྱོད་འདུག་ཤིག །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་ཡོན་ཏན་རྫོགས་ལ་འདུག །ང་ནི་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ཁྱོད་ལ་མཚོན་རྣོན་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞེས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྐང་པ་བདུན་པོ་དེ་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་སྦྱར་ནས། མ་བྱས་ཡང་དག་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞི་བ་མ་སྐྱེས་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྒ་བ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ནད་མེད་པ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འཆི་བ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་པར་ང་གནས་ཏེ། །ཟག་པ་
6-1-194


མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །གནོད་པ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་བདེན་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་རབ་གནས་ཏེ། །ང་ནི་ཤེས་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་བདེ་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །མྱ་ངན་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མྱ་ངན་བྲལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྡུལ་མེད་པ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཤག་ཤིག་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཡམས་ཀྱི་ནད་མེད་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །གཙེ་བ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ནད་འགོ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཚད་མེད་པ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །གཙོ་བོ་མཆོག་གི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་དམ་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །བླ་ན་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་ཐེར་ཟུག་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །གཞོམ་དུ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མཐའ་ཡས་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །བསྟན་མེད་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །བལྟ་དཀའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཕྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མཁས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མཐོང་བར་དཀའ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཀུན་གཞི་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཐ་བ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་ཞི་གནས་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཉེ་བར་ཆད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་གྱ་ནོམ་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །སྤྲོས་པ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་གནས་མེད་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་རྒྱལ་འདུལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །སྒྱུ་མ་འདུལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མ་རིག་འདུལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྣམ་པར་བཏང་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ངེས་པར་སྤངས་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་སྐྱེ་མཆེད་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་དགེ་བའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མི་གཡོ་བ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །གནས་དང་ཁང་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འགྱོད་པ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རབ་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་མཐར་གཏུག་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ཁྲོ་གླེན་འདོད་སྤངས་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་མཐའ་
6-1-195


ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཕུང་པོ་སྤངས་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཁྲོ་གླེན་འདོད་ཟད་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་ནི་འགོག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་རྟེན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་མགོན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་དཔུང་གཉེན་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་གླིང་གི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །གོ་སྐབས་རིག་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །སེར་སྣ་ཕྲག་དོག་འདུལ་མཐར་ང་གནས་ཏེ། །སྐོམ་པ་འདུལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ང་དང་ང་མེད་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཕུང་པོ་ངེས་སྤངས་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞི་གནས་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ལམ་གཅོད་པ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །སྟོང་ཆེན་སྒོ་ཡི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་སྤངས་བྱང་མཐར་ང་གནས་ཏེ། །སྲེད་པ་ཟད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་འགོག་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །བདེ་མཆོག་མྱ་ངན་འདས་མཐར་ང་གནས་ཏེ། །རྟག་བརྟན་མཆོག་ཤིས་རབ་བསིལ་མཐར་ང་གནས། །དེ་ཡང་སོར་ཕྲེང་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་རིག་གོ །ཞེས་སོགས་མང་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་རྣམས་དང༌། ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་འདོད་པ་རྣམས་འགལ་ཚབ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གདའོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱིས་མཛད་པར་ཡང༌། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་བྱ་བ་ནས། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ན་བཞུགས། ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ལ་བྱའོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བྱའོ། །ཁབ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞུགས་པའི་གནས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལ་བཞུགས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཞེས་དང༌། དྲི་མེད་འོད་ལས། དེ་བཞིན་དུ། རྩ་བའི་རྒྱུད་དང༌། བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང༌། བཞུགས་པའི་གནས་ངེས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་སོགས་ཤམ་བྷ་ལའི་སེམས་འགྲེལ་ཁྱད་འཕགས་མང་པོར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པའི་གནས་གསུངས་པ། ངེས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་དང་གནས་དང་རྟེན་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྤྱི་བོར་ཐོག་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དེ་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་པ་ནས། ཤེས་བྱའི་མཐར་ཐུག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་ཡང་མ་ཡིན་པར། །གསུངས་པའི་གཞུང་
6-1-196


མཆོག་རྣམས་ཀྱང་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླ་ཞིང་འགའ་ཞིག་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་ཡང་དག་མེད་པར་བཞེད་རྣམས་ལའང༌། །བདག་ནི་མ་ཕོད་སྐད་གཏོང་གྲོས་འདེབས་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བདེན་གཅིག་པུར། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ། །དེ་ཚེ་ལྷག་མ་ལོག་མིན་ཞེས། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྟོག་པར་བྱེད། །ཅེས་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པར་ཡང༌། མྱ་ངན་འདས་པ་ཡིད་སྤངས་པ། །གཅིག་པུ་དེ་ནི་བདེན་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བརྟགས་པ་སྒྱུ་མ་དང༌། །ཆུ་སྐྱེས་ཤིང་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་བདེན་པའི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པ་དང༌། བདེན་པ་གཅིག་སྟེ་གཉིས་པ་མེད། །ཅེས་དང༌། བདེན་པ་ནི་གཅིག་པུ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས། འགོག་བདེན་བདེན་པའི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པ་དང༌། །ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོར། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གཞན་རྣམས་ནི་བརྫུན་པའོ། །ཞེས་དང༌། གསེར་འོད་དམ་པར་ཡང༌། ཡང་དག་པ་ནི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་བརྫུན་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་གཞན་ནི་བརྫུན་པ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། བྱ་གཏོང་གྲོས་འདེབས་ཏེ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླ་ཞིང༌། འགའ་ཞིག་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྟག་པར་རྟོགས་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཞེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་རྟག་པར་རྟོགས་ན་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་རྟག་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པར་རྟོགས་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་རྟོགས་ན་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཡིན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། བློ་དོན་དང་མཐུན་ཞིང་རྟག་འཛིན་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་གཙང་བར་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བ་ཡིན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཙང་བར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བར་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཆོས་དབྱིངས་གདོད་ནས་གཙང་བར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་མི་གཙང་བར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། ཞེན་ཆགས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་དུ་མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་
6-1-197


དགུ་བསྒོམ་པ་ཡང་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་བདེ་བར་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པས་གནོད་ཅིང་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་ཤས་དང་ཡིད་འབྱུང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དབྱིངས་བདེ་བར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། བློ་དོན་དང་མཐུན་ཞིང་ཆོས་དབྱིངས་བསྒོམ་པ་ལ་དགའ་སྤྲོ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། ཞེན་ཆགས་ལྡོག་ཅིང་ངེས་འབྱུང་དང་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཡོད་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་རྟོགས་པ་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཏེ། དག་པའི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱོན་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་ན་སྐྱོན་དང༌། དོན་དམ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་ན་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པར་རྟོགས་ལ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཞེས་སོ། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མེད་པར་རྟོགས་ན་སྐྱོན་དང༌། གློ་བུར་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལ་མེད་པར་རྟོགས་ན་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མེད་པར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་གཉུག་མའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལ། ཆད་པར་རྟོགས་ན་སྐྱོན་དང༌། བཅོས་མ་གློ་བུར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལ་ཆད་པར་རྟོགས་ན་ཡོན་ཏན་ཡོད་དེ། ཆད་པར་རྟོགས་ལའང་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། 
རྟག་པར་རྟོགས་ཀྱང་རྟག་ལྟར་མ་ལྷུང་དང༌། །
རྟག་པའི་མཐར་ནི་ལྷུང་བའང་སྣང་བས་སྤང༌། །
ཆད་པར་རྟོགས་ཀྱང་ཆད་ལྟར་མ་ལྷུང་དང༌། །
ཆད་པའི་མཐར་ནི་ལྷུང་བའང་སྣང་བས་སྤང༌། །
ཡོད་པར་རྟོགས་ཀྱང་ཡོད་ལྟར་མ་ལྷུང་དང༌། །
ཡོད་པའི་མཐར་ནི་ལྷུང་བའང་སྣང་བས་སྤང༌། །
མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་མེད་ལྟར་མ་ལྷུང་དང༌། །
མེད་པའི་མཐར་ནི་ལྷུང་བའང་སྣང་བས་སྤང༌། །
6-1-198


ཞེས་པ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་གནད་ཆེ་ཞིང་འགག་དམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལས་གསུངས་པས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པ་ནི་མ་ཕོད་པའི་ཞུ་བའོ། །གཤིས་ལ་སངས་རྒྱས་མེད་པར་བཞེད་པ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། མན་ངག་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་མཆིས། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླ་ཞིང༌། འགའ་ཞིག་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ལོག་རྟོག །ཅེས་པ་ནས། དེ་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཚང་བ་ཡི། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དོན་ལ་མེད་ཅེ་ན། །ཞེས་པ་ནི་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་འཁྲུལ་བའི་འདོད་ལུགས་སོ། །དེ་སུན་དབྱུང་བ་ནི། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཅིག་བརྗོད་པར་བགྱི་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་དང༌། ཡུམ་བར་མར་ཡང༌། དེ་དང་མཐུན་པ་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང༌། འོད་གསལ་བྱས་མིན་དབྱེར་མེད་པར། །འཇུག་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ནི། །རྡུལ་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །ཅེས་སོགས་དང༌། དཔལ་ཕྲེང་དང་སོར་ཕྲེང་ལ་སོགས་པར་ཡང་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་གཞན་ལས་ཀྱང་དོན་དམ་རྟག་པ་ཡི། །ཡོན་ཏན་བགྲང་ཡས་གསུངས་པས་གཟིགས་སུ་གསོལ། །གལ་ཏེ། ཞེས་པ་ནས། དེ་རྣམས་ཀུན་ལ་ཞིབ་ཏུ་དགོངས་པར་ཞུ། །ཞེས་པའི་བར་ཡང་གོ་སླའོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་ཀུན། ཞེས་པ་ནས། སྲིད་པ་ལ་ནི་ལུང་རིགས་དཔག་ཡས་མཆིས། །ཞེས་པའི་བར་ཡང་གོ་སླ་ཞིང་འགའ་ཞིག་ནི་སྔར་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་ངོ་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ནས། སྡིག་ལྟ་བདུད་ལས་དེ་འདྲ་སྤོང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་མཐར་ཐུག་པས་ནི་འཁྲུལ་བ་ལས་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་འདོད་ལུགས་འཁྲུལ་བ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །
ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་རང་ངོ་ཤེས་པས་ཆོག །
གཉེན་པོ་བསྟེན་ནས་སྤང་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། །
མ་སྤངས་གནས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ་ལོ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བཞིན་ལག་ལ་སོགས་དང༌། །
སྣོད་སྤྱད་ལ་སོགས་བཀྲུ་དགོས་ཐམས་ཅད་ལ། །
6-1-199


མ་སྤངས་གནས་དག་མཁྱེན་ནམ་གཟིགས་པར་ཞུ། །
ཞེས་པ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གལ་ཏེ་རང་ངོ་རང་གིས་ཤེས་པའི་དོན་ནི་རང་སེམས་རྣམ་ཤེས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཡིན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ལ་བྱེད་དོ་ཅེ་ན་བྱེད་ལ་རག་སྟེ། བླུན་པོ་རང་བཟོ་མཁན་ལ། ཟླ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་འདི་ནི་ཆོས་སྐུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྐུ་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ཡང་དེ་ཡིན་ན་དུག་ཀྱང་བདུད་རྩི་འམ། །ཞེས་པ་ནས། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འབྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླ་ཞིང༌། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཟུར་ན་ཡོད་པ་ལས་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ན་རེ། །ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཡང་རང་སྟོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཤིས་ལ་མ་གྲུབ་པས་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཡིན་ཞིང༌། མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་གསུངས་པའང་དྲང་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་ལ་དོན་མེད་དེ། །ཞོར་ལ་སེམས་ཅན་འཆི་ཞིང་བཞེངས་པ་ཡི། །དགེ་བ་བས་ཀྱང་ཞིག་པའི་སྡིག་པ་ལྕི་སྟེ། ཞིག་ན་མཚམས་མེད་དང་ཉེ་བའི་ལས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ས་ནི་སྡིག་མེད་ཡིན་པས་དེ་ཀ་ལ་བཞག་ན་སྡིག་པ་མེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་སུ་བཞེངས་ན་མཐར་འཇིག་པ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར། སྡིག་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེས་ན་དགེ་བ་རྗེས་ཅན་མ་བྱེད་པར། །ཞེས་པ་ནས། གྲོས་འདེབས་ཞུ་བ་འབུལ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླའོ། །ཡིན་ལུགས་ནི་དོན་དམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དོན་དམ་བདེན་པར་ཡོད་ཅིང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་གསུངས་པས། དེ་དག་ལ་སྐུར་བ་གདབ་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རང་སྟོང་ཡིན་ཡང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོག་པ་མེད་བཞིན་གཞན་ཕན་འབྱུང་སྟེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་འཐད་པ་རྒྱས་པར་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ལས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཤིང༌། སངས་རྒྱས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་དང༌། དགེ་བའི་སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཉུང་ཤས་ཉུང་ཤས་བཀོད་བདོག་པས། དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཞིབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མཛད་པར་ཞུ། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ཡང༌། སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་ཡང་ཡིན་ཞིང་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དབྱེར་
6-1-200


མེད་དུ་མངའ་བས། །རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དང་དགྲ་བཅོམ་དཔག་ཡས་ལ། །གཞན་དོན་མཛད་པར་རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལས་གསུངས་ཏེ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་གཞན་དོན་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་པའི་སྐབས་སུ། མཁའ་ལ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སོགས་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྐུ་ཡིས། །ཞེས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་འདྲ་མ་ཐོས་མ་མཐོང་། ཞེས་པ་ནས། སྒོ་ཆེན་མང་དུ་འབྱེད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་བར་ནི་གོ་སླའོ། །རྒྱལ་བ་སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕན་གནོད་གང་བྱས་པའི། །འབྲས་བུ་གཞན་པས་ལྷག་པར་ཆེ་བར་གསུངས་ཏེ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་སུའོ། །བཞེངས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་ཞིང་བཤིག་ན་ཉེས་དམིགས་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆེད་དུ་གཏད་ནས་བཤིག་ན་སྡིག་ཆེན་དུ་འགྱུར་གྱི་མ་བཤིག་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཞིག་པ་ནི་སྡིག་ཆེན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྲོག་ཆགས་བསད་པས་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་སྡིག་པར་འགྱུར་གྱི། མ་བསད་པར་རང་ཤི་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་སྡིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ན་རང་བཞིན་དུ་ཞིག་པས་སྡིག་ཆེན་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ངས་ནི་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་བདོག་ན་ཡི་གེར་བྲིས་པ་རེ་བདག་ལའང་སྟོན་པར་ཞུ། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་རྟེན་གསུམ་ལ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་རྣམས་ནི་མུ་སྟེགས་འགའ་ཞིག་དང༌། ཀླ་ཀློ་ལྷ་མིན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་གྲུབ་མཐའ་དང་མཐུན་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསྟོད་པར། གཅེར་བུ་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས། །བཞེངས་པ་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་ཟེར། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །དེ་ཉིད་བསོད་ནམས་རྒྱུ་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་སློབ་དཔོན་མཐོ་བཙུན་གྲུབ་རྗེས་གསུངས་ཤིང༌། དེའི་འགྲེལ་པར། སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་གོ་ཆས་ཀྱང་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པས། དེ་དག་ཆོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་ནས་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །
མིག་མངས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
རྡེའུ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ལྷ་ཆོས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
མི་ཆོས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
རྫོགས་ལྡན་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
གསུམ་ལྡན་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ཡོངས་གྲུབ་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
6-1-201


ཀུན་བཏགས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
རང་འགྲེལ་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
གཞན་འགྲེལ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ངེས་དོན་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
དྲང་དོན་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ཡེ་ཤེས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
རྣམ་ཤེས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
སྙིང་པོ་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
ཤུན་པ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
 གཞན་སྟོང་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
རང་སྟོང་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
དོན་དམ་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
ཀུན་རྫོབ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ཆོས་ཉིད་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
ཆོས་ཅན་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
རང་བཞིན་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
བཅོས་མ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
 གཉུག་མའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
གློ་བུར་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
དབུས་མའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
མཐའ་མ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
འོད་གསལ་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
ལས་གཟུགས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ཟག་མེད་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
ཟག་བཅས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
 འཛག་མེད་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
འཛག་བཅས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
གཞན་མཆོག་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
6-1-202


ཕྱི་ནང་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
སྲོལ་འབྱེད་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
སྲོལ་འགོག་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ལུང་རིགས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
རང་བཟོ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
གཤིས་ལུགས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
འཁྲུལ་ལུགས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
ཡིན་ལུགས་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
འདོད་ལུགས་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
སྟོང་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
སྟོང་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
མེད་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
མེད་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
བྲལ་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
བྲལ་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
 དག་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
དག་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
དབེན་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
དབེན་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
འགོག་གཞིའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
འགོག་ཙམ་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
དྲང་པོའི་རྒྱ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །
གོ་ལོག་མང་ཡང་ཤི་རོ་ཡིན། །
 གོ་ལོག་གང་དང་གང་ཞེ་ན། །
དབྱེར་ཡོད་དབྱེར་མེད་གོ་ལོག་དང༌། །
ཕུང་གསུམ་ཡོད་མེད་གོ་ལོག་དང༌། །
གསར་པ་རྙིང་པ་གོ་ལོག་དང༌། །
སྔ་མ་ཕྱི་མ་གོ་ལོག་དང༌། །
6-1-203


ཡོད་དང་མེད་པ་གོ་ལོག་དང༌། །
སྲོལ་འབྱེད་སྲོལ་འགོག་གོ་ལོག་དང༌། །
སྣང་བཅས་སྣང་མེད་གོ་ལོག་དང༌། །
གོ་ལོག་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང༌། །
བཅུ་བདུན་ཁྲས་ལ་རྒྱ་ཆགས་པ། །
མ་ཆགས་པ་དང་ཅིས་མ་མཉམ། །
ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་རྟོགས་པ། །
མ་རྟོགས་པ་དང་ཅིས་མ་མཉམ། །
ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་འཆད་པ། །
མ་བཤད་པ་ཡང་ཅིས་མ་མཉམ། །
ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་བྲིས་པ། །
མ་བྲིས་པ་དང་ཅིས་མ་མཉམ། །
ཞེས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་བསྟན་པ་སྐྱོན་མེད་པ་དང༌། སྐྱོན་ཡོད་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་ལ། དེ་རྟོགས་པས་དཔང་དུ་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་ལེགས་པར་རྟོགས་ཤིང༌། དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་དཔང་དུ་མི་རུང་བ་རྣམས་དོར་ཏེ། དཔང་དུ་རུང་བ་རྣམས་ལ་དད་གུས་དང་ཉམས་ལེན་བྱས་ན་ཕ་ཆོས་དང་མཐུན་ཏེ། ཆོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན། །དེ་ཡིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ནི་ཕ་ཆོས་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་མདོ་རྒྱུད་རྣམ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཕ་ཆོས་ཡང་དག་ལགས། །ཕ་ཆོས་དེ་དང་བྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག །འཇིག་རྟེན་གྲགས་སྡེའི་ཕ་ཆོས་མེད་ཀྱང་སླ། །ཕ་ཆོས་མཆོག་དེ་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་གྱུར་ཅིག །ཕ་ཆོས་དེ་དང་མཐུན་ན་གཏན་དུ་ལེགས། །ཕ་ཆོས་དེ་དང་འགལ་ན་གཏན་དུ་ཉེས། །དེ་ཕྱིར་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་དད་གུས་བགྱིད། །འགལ་བ་རྣམས་ལ་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་བསྒོམ། །དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ། །
འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་གནས་པ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། རབ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ནི་དཔང་དུ་གྱུར་ཅིང་ཚད་མར་གྱུར་པའོ། །འབྲིང་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང༌། ཐ་མ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་དཔང་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་མཁས་པ་བསྟན་པ་ལ་བྱ་ར་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་གལ་ཆེ་སྟེ། གང་ཟག་གི་བློ་སྐྱོན་གྱིས་བསྟན་པ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་སྐྱོན་བསྲེས་པ་དང་ལྷད་བཅུག་པ་རྣམས་བསལ་ནས། 
6-1-204


ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་གི་ལམ་ལ་འགོད་པ་ནི་བཀའ་བསྡུ་བའི་དོན་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྔར་བཀའ་བསྡུ་བ་གསུམ་སོང་ནས། འདི་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ལ། བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། དད་གུས་དང༌། དག་སྣང་དང༌། མ་ཕོད་པའི་གྲོས་འདེབས་དང༌། ཞུ་འབུལ་དང༌། བྱམས་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་དུ་གནས་ཀྱི། གང་གི་ཡང་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཅེས་བྱའོ། །སྔར་གྱི་བཀའ་བསྡུ་རྣམས་ལ་ནི་དགྲ་བཅོམ་མང་པོ་འདུས་པར་གྲགས་མོད། འདིར་དགྲ་བཅོམ་དུ་ཙམ་འདུས་ཞེ་ན། དགྲ་བཅོམ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་རྣམས་སུ་འདིའི་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཟབ་མོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གདའ་བ་དེ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་ཆེན་པོ་དང་མཚུངས་པར་གདའ་བས། དེའི་ལུགས་བཞིན་བསྡུས་པའོ། །ཕྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མཛད་པར་ཞུ་ཞིང༌། ལུང་གི་དགོངས་པ་ལེན་པ་ལ་མ་མཐུན་ན། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རང་འགྲེལ་རྣམས་དཔང་དུ་མཛད་པར་ཞུ། བཀའ་བསྡུ་བཞི་པའི་དོན་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོའི་འགྲེལ་པ། ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་པས་གསེར་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་གནང་སྦྱིན་བཟང་ལ་མང་བ་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་རྩོམས་ཤིག་གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སྦྱར་བ་འདི་རེ་ཤིག་རྫོགས་སོ།།      །།
འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། གཅིག་ཞུས། 
ཡང་ཞུས།མ་ཡིག་ འཛམ་ཐང་པར་མ་དང་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་པར་མ། ཕྱི་ལ། ༣༢ 
བཅས་ལ་བསྡུར་ཡོད།
6-1-205


༄༅། །བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་འགྲེལ་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་
འགྲེལ་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དང༌། དཔལ་ཡོངས་
གྲུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། 
ཀུན་རྫོབ་ཀུན་བཏགས་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པའི་གཞི། །དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ལ་འདུད། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་གཞི། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་
འདུས་མ་བྱས་ལ་འདུད། །གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཤེས་གྱུར་ན། །ཆོས་ཀུན་མདོ་
དང་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར། །རྣམ་མཁྱེན་བར་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ན་འང༌། །ཆོས་
རྣམས་ཀུན་གྱི་མདོ་རྒྱས་ཤེས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། 
གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་
འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་
པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་པ་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་སྦྱར་རོ། །མདོ་དང་རྒྱས་པའི་དོན་ཡང་ཡུམ་གསུམ་
གྱི་གཞུང་འགྲེལ་གནོད་འཇོམས་སུ། གང་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་
ཤེས་པ་དེ་ཚེ་མདོ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཚོར་
བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཚེ་རྒྱས་པ་ཤེས་
པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སློབ་དཔོན་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ་
6-1-206


ལྟར་དོན་ལ་གནས་ཤིང༌། དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། ངེས་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་
ཀྱི། །དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཕྱི་ནས་རེ་རེའི་དབྱེ་བ་ཡི། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་
བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་དེ། འདི་འདྲ་བ་དང༌། འདི་དང་
གནད་གཅིག་པའི་ལུང་རྣམ་དག་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་
བོ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང༌། དྲི་བཅས་གཞི་དང༌། དྲི་བྲལ་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་
བཞིན་ཤེས་ན་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་དང་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་
འགྱུར་ལ། དྲི་མ་སེལ་བའི་ཐ་བས་རླུང་དང་རྣམ་རྟོག་ངང་གིས་འགགས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་
འབྱོར་ཟབ་མོ་ཤེས་ན། བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ངེས་དོན་ཟབ་མོ་
ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཉིས་སུ་འདུས་ཏེ། གཞི་འབྲས་ཟབ་མོ་
དང༌། ལམ་ཟབ་མོའོ། །
དང་པོ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་མོ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། གཉིས་པ་ནི། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོའི་
རྣལ་འབྱོར་ཏེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་
རྫོགས་ལྡན་ལུགས་སུ། རྒྱལ་ཁམས་པས་བཀོད་པ་སྟེ། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་
ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའོ།།      །།མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། ཤུ་བྷཾ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-207


༄༅། །སློབ་མ་རྣམས་ལ་སྤྲིང་བ་སྐུར་འདེབས་དང་སྒྲོ་འདོགས་སྤང་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཤིང༌། མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་
འདོགས་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ། རྟོགས་ནས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་
ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ། སྐྱབས་སུ་སོང་ནས། 
རང་གི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་སྤྲིང་བ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་
ཤིང༌། གསལ་པོར་གསུངས་པའི་རང་འགྲེལ་ཁྱད་འཕགས་མང་པོའི་ཁུངས་ཆོད་པ་ལ་
བརྟེན་ནས། ཁྱེད་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་བློ་འཕེལ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཟབ་མོ་ཁྱད་འཕགས་མང་པོ་
བསྟན་རྒྱུ་བདོག་གོ །དེ་ལ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་དཔག་
ཡས་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་ནས། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་རྣམས་
ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ནང་ན། དོན་ལ་མི་བདེན་པའི་གྲགས་པ་མང་བར་གདའ་བས། དེ་
རྣམས་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བར་གདའོ། །
དེ་ལ་རེ་ཞིག་བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་སེམས་ཙམ་དུ་གྲགས་པ་འདིའང་མི་བདེན་པར་
ལུང་རིགས་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་ཐག་ཆོད་བདོག་གོ །ཐེག་ཆེན་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་
ལ་སོགས་པ་བྱམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དུ་ཐག་ཆོད་ཅིང༌། སངས་
རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཙམ་གྱི་མདོར་གྲགས་པ་ཤིན་
ཏུ་མང་པོ་ཡང་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཐག་ཆོད། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་དང༌། 
སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཙམ་པའི་པཎྜི་ཏར་གྲགས་པ་མང་པོ་
ཡང་དབུ་མ་པར་ཐག་ཆོད་ཅིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུམ་སེམས་ཙམ་དུ་བཀྲལ་ཞེས་ཡོངས་སུ་
གྲགས་པ་འདི་ཡང་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་ཐག་ཆོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གདའ་
ན། ཡུམ་གསུམ་གྱི་གཞུང་འགྲེལ་གནོད་འཇོམས་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་པར་ཞུས་མཛོད། དེར་
6-1-208


ཡང་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ཆོས་སྐད་བྱུང་བས། སེམས་ཙམ་དུ་བཀྲལ་འདུག་སྙམ་པའི་ལོག་
རྟོག་གདའ་ན། ཤེར་ཕྱིན་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང༌། ཁྲི་བརྒྱད་པའི་ལེའུ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང༌། 
ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པའི་ལེའུ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ་རྣམས་ཞིབ་པ་རེ་གཟིགས་པར་ཞུ་མཛོད། 
གཞན་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སེམས་ཙམ་ཁོ་ནའི་ཆོས་སྐད་ཡིན་ཞེས་གྲགས་པ་འདི་ཡང་
དོན་ལ་མི་བདེན་པར་གདའོ། །གལ་ཏེ་བདེན་སྙམ་པ་གདའ་ན། དེ་ལ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་
རིགས་རྣམ་དག་མཆིས་སམ། མཆིས་ན་བསྟན་དུ་གསོལ། ཞེས་ཞུས་པ་བསྟན་རྒྱུ་གདའ་ན་
ཡི་གེར་ཡང་བྲིས་མཛོད། 
སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་སྐྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱར་སེམས་ཙམ་པའི་པཎྜི་ཏར་འཁྲུངས་པས་སེམས་
ཙམ་ལ་ཞེན་ནས། དབུ་མ་ལ་མ་སླེབ་ཅེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་འདི་ཡང་དོན་ལ་མི་བདེན་
པར་གདའ་ཞིང༌། གལ་ཏེ་བདེན་སྙམ་པ་གདའ་ན། དེའི་ཤེས་བྱེད་དྲིས་ནས་ཡི་གེར་ཡང་
བྲིས་མཛོད། 
ཁོང་པ་ལ་རང་བས་ལྷག་པའི་སློབ་མ་བཞི་ཡོད་པ་ལས། ཕར་ཕྱིན་རང་བས་མཁས་པ་
འཕགས་པ་རྣམ་གྲོལ་སྡེ་ཡིན་ཞེས་གྲགས་པ་འདི་ཡང་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་གདའ་ཞིང༌། 
གལ་ཏེ་བདེན་སྙམ་པ་གདའ་ན། དེའི་ཤེས་བྱེད་རྣམ་དག་དྲིས་ནས་ཡི་གེར་ཡང་བྲིས་
མཛོད། 
ཉི་ཁྲི་ལེ་མང་དང་ལེ་བརྒྱད་མ་ལེའུ་མང་ཉུང་མ་གཏོགས་པ་གཅིག་རང་ཡིན་ཞེས་གྲགས་
པ་འདི་ཡང་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་གདའོ། །གལ་ཏེ་བདེན་སྙམ་པ་གདའ་ན། གཞུང་དེ་
གཉིས་བསགས་ནས་ཞུ་དག་ཐེམས་པ་གཅིག་མཛད་པར་ཞུས་མཛོད་དང༌། དེ་ནས་གསལ་
བར་འགྱུར་ལགས་ཀྱིས། གཞན་ཡང༌། ཉི་ཁྲི་ལེ་བརྒྱད་མ་བཀའ་ཡིན་ནམ་བསྟན་བཅོས་
ཡིན། བསྟན་བཅོས་ཡིན་ན་མཛད་པ་པོ་སུ་ཡིན་མཁྱེན་ནམ་ཞུས་མཛོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་བསླབ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ཁྱད་འཕགས་
དེ་ལེའུ་མང་དུ་འོང་ལ། ལེའུ་བརྒྱད་མར་མི་འོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དེ་ལེ་
བརྒྱད་མར་འོང་ལ། ལེ་མང་དུ་མི་འོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཞུས་མཛོད་ དང༌། དེ་དག་ལ་
6-1-209


སོགས་པ་ཞུས་དག་གྲུབ་ནས་མི་བདེ་བ་ཞུ་རྒྱུ་འགའ་རེ་ཡོང་བར་གདའ་བས། ཐད་ཀ་ཐད་
ཀར་ཞུས་ནས་ལན་གསུང་རྒྱུ་གདའ་ན་ཡི་གེར་བྲིས་མཛོད། 
ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་
བདུན་ཅུ་ཚང་བའི་འབུམ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང༌། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་རྣམས་ལ་
གསུངས་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཁྲི་པ་དང༌། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་སྟོན་ཀྱང༌། དོན་
བདུན་ཅུ་མ་ཚང་བ་རྣམས་དང༌། གོ་རིམ་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་མ་གསུངས་ཤིང༌། ཡོན་
ཏན་རིན་ཆེན་སྡུད་པ་ནི། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པའི་ལེའུ་གཅིག་ཡིན་པས། སྲས་ཡུམ་བཅུ་བདུན་
གྱི་གཅིག་ཏུ་བགྲང་བར་མི་རིགས་པར་སྣང་སྟེ། རིགས་ན་ལེའུ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་
མཚུངས་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོས། འགྲོ་དོན་རྩ་ལག་དབྱིག་གི་གཉེན། །རང་གི་མོས་པ་གཙོར་
བྱེད་པས། །ཤེས་བྱ་ནང་གི་ཡིན་པ་ལ། །ཡང་དག་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་བཀྲོལ། །ཞེས་སོགས་
གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་སེམས་ཙམ་པ་དང༌། དེའི་གཞུང་
འགྲེལ་ཡང་སེམས་ཙམ་གྱི་གཞུང་དུ་གྲགས་པ་འདི་ཡང་དོན་ལ་གཏན་ནས་མི་བདེན་
པར་གདའ། གལ་ཏེ་བདེན་སྙམ་ན་འགྲེལ་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་གནོད་འཇོམས་དང༌། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་པའི་རང་འགྲེལ་
ཁྱད་འཕགས་མང་པོ་གདའ་བ་དེ་རྣམས་དང་མཐུན་མི་མཐུན་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་པར་ཞུས་
མཛོད། 
འཕགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཀྱང༌། ཤེར་ཕྱིན་སེམས་ཙམ་དུ་བཀྲལ་ཞེས་གྲགས་པ་འདི་
ཡང་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་གདའ་སྟེ། ཁོང་པ་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ལ་
སོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱི་རང་འགྲེལ་དང་མཐུན་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སློབ་དཔོན་སེང་བཟང་ལ་སོགས་
པ་གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་འགྲེལ་རྣམས་དང་
འགལ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་མང་དུ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
6-1-210


འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སེམས་ཙམ་དུ་བཤད་པ་ནི། གཅུང་དབྱིག་གཉེན་དབུ་མ་ལ་
ཁ་དྲང་བའི་ཕྱིར་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གྲགས་པ་འདི་ཡང་མི་བདེན་པར་སྣང་སྟེ། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཉིས་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ནི་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱིས་ཡུམ་སེམས་ཙམ་དུ་བཤད་པ་ཡང་མེད་ཅིང་དབུ་མར་
བཤད་ལ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཀྱང་ཡུམ་སེམས་ཙམ་དུ་བཤད་པ་མེད་ཀྱི། དབུ་
མ་ཆེན་པོར་བཤད་གདའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཙམ་དུ་བཤད་ཟེར་ན། དེའི་ཤེས་
བྱེད་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་དྲིས་ནས་ཡི་གེར་ཡང་བྲིས་མཛོད། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོར། 
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་
འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དང་པོར་ཡུལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་སྨྲ་
བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། 
འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པར་བསྟན་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་
བ་སྔོན་ལྷའམ། མིར་གྱུར་པ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བསྐོར་བ་
ཅིག་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ནི། བླ་ན་
མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྐྱེ་བ་
མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་
གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་
པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་ཆེས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་
ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་
དེ་ཡང༌། བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་
པ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལ་
6-1-211


བརྩམས། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་
བ་ཉིད་ དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། 
ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་
ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ནི། བླ་ན་མ་མཆིས་པ། སྐབས་མ་མཆིས་
པ། ངེས་པའི་དོན་ལགས་ཏེ། རྩོད་པའི་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་སོགས་
ཁྱད་ འཕགས་མང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ། སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ན་རེ། བཀའ་བར་པ་དབུ་མ་ཡིན་པ་ལ་དྲང་དོན་དང༌། བཀའ་ཐ་མ་
སེམས་ཙམ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་དོན་དུ་གསུངས་པ་འདི་ནི། གང་རིགས་པས་མི་གནོད་པ་དྲང་
དོན་དང༌། གནོད་པ་ངེས་དོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པའོ། །ཞེས་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དགག་པ་བྱེད་པ་འདི་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དཔང་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི། 
རྣམ་པར་འཁྲུགས་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལས་ལྷག་པ་སུ་
ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་སེམས་ཙམ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་མེད་པའི་
ཕྱིར་དང༌། བར་པ་དང༌། ཐ་མ་གཉིས་ཀ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། 
གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པར་མཚུངས་
པའི་ཕྱིར་དང༌། དབུ་མ་དྲང་དོན་དང༌། སེམས་ཙམ་ངེས་དོན་ཡིན་པར་གསུངས་པ་མེད་
པ་ལ། དེ་ལྟར་གསུངས་ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚབས་པོ་ཆེ་སྨྲ་བ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འཕགས་པ་མ་ཕམ་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། གང་ཞིག་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་འགའ་ཡང་
འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་མིན་ལ། །མ་ལུས་དེ་ཉིད་མཆོག་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་
མཁྱེན་གཞན་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཞག་ཆོས་ཚུལ་གང་ཡིན་དེ་མི་
དཀྲུག །ཐུབ་ཚུལ་བཤིག་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་ཆོས་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར། །ཅེས་
དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དོན་འདི་ལ་ནི་རྒྱལ་བ་ལས། །ལྷག་པའི་
དཔང་པོ་གཞན་སུ་ཡོད། །ཅེས་སོགས་གསུངས་པས་གནོད་ཅིང༌། མདོ་རྒྱུད་རྣམ་དག་
6-1-212


ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་རྣམས་ལ། རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་དུ་ཕྱེ་དགོས་པ་ཡིན་
ལ། དེ་ལྟར་མི་བྱེད་པར་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན། ཞེས་པ་དང༌། གཞན་སྟོང་གིས་
སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་པས། སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན། ཞེས་པ་དང༌། དོན་
དམ་པར་ཡོད་པ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། བདག་དང༌། གཙང་བ་དང༌། བདེ་བར་གསུངས་པ་
ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་ཡིན། ཞེས་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་
དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་དོན་ཡིན། ཞེས་
འདོད་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་དགུའམ། བཅུ་གཉིས་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། 
རང་བཞིན་འོད་གསལ། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས། རང་བཞིན་བདེ་ཆེན། རང་བཞིན་གཉུག་
མ། རང་བཞིན་མྱང་འདས། རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་
དང༌། དབྱེ་བསྡུ་མང་པོ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང༌། ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་དོན་
དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཉིད་ལ་འདོད་ཀྱང༌། ཆོས་ཉིད་རང་སྟོང་ལ་
འདོད་པ་ལ་སོགས་ལྟ་ལོག་ལྟ་ངན་གཟིང་གཟིང་པ་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་
ལ་ཡང༌། རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུང་རིགས་ཡང་དག་དཔང་དུ་བྱས་ན་གསལ་བར་འགྱུར་གྱི། 
གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ལྷད་ཅན་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ལུང་རིགས་ནི་ཤེས་བྱེད་དུ་འདོད་པ་མང་
ཡང༌། དོན་ལ་ཤེས་བྱེད་ཡང་དག་ཏུ་མི་རུང་བར་གདའ་བས། ནོར་བའི་རྗེས་སུ་མ་འབྲང་
ཅིག །ཅེས་མ་ཕོད་པས་སྐད་ཐོངས་སོ། །མ་ཐོངས་མ་ཟེར་ཅིག །འདི་ནི་ལེའུ་དང་
པོའོ།།      །།{ཞེས་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སྦྱར་བའོ།།      །།} 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་དང་འཛམ་པར་ཡིན།)
6-1-213


༄༅། །གསུང་རབ་སྤྱིའི་དཀར་ཆག་བཞུགས།
༄༅། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་ཀྱི་ཞིབ་ཆ་དེ། །འཁོར་ལོ་དང་པོའི་བཀའ་ན་ཡོད། །མི་རྟོག་ཏིང་
འཛིན་སྒོམ་ལུགས་དེ། །འཁོར་ལོ་བར་པའི་མདོ་ན་ཡོད། །ཡིན་ལུགས་ཕྱེ་ནས་བཤད་པ་
དེ། །འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་ནང་ན་ཡོད། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་རླབས་ཆེན་དེ། །ཕལ་པོ་ཆེ་
ཡི་ནང་ན་ཡོད། །ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ། །བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་མདོ་ན་
ཡོད། །ཐུབ་པའི་སྐྱེས་རབས་མང་པོ་དེ། །འདུལ་བ་ལུང་གི་ནང་ན་ཡོད། །མཆོད་རྟེན་
བཞེངས་པའི་ཕན་ཡོན་དེ། །ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་མདོ་ན་ཡོད། །པད་མོ་ཨུཥྞི་ཥ་ཡི་
གཟུངས། །ཆོ་ག་ཞིབ་མོའི་ནང་ན་ཡོད། །ཡན་ལག་བདུན་པ་རྒྱས་པ་དེ། །ཕུང་པོ་གསུམ་
པའི་མདོ་ན་ཡོད། །ལས་སྒྲིབ་མང་པོའི་བཤགས་པ་དེ། །ཐར་ཆེན་ཕྱོགས་རྒྱས་མདོ་ན་
ཡོད། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་བཞུགས་ཚུལ་དེ། །སྙིང་པོ་མདོ་ཡི་ནང་ན་གསལ། །དོན་
དམ་ཆོས་སྐུའི་རྟག་ཚུལ་དེ། །མྱང་འདས་ཆེན་པོའི་མདོ་ན་གསལ། །རང་སྟོང་གཞན་
སྟོང་དབྱེ་བ་དེ། །སོར་མོ་ཕྲེང་བའི་མདོ་ན་གསལ། །ཤ་ལ་སྲེད་པའི་ཉེས་དམིགས་
ཏེ། །ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ན་གསལ། །དམ་ཆོས་སྤངས་པའི་ཉེས་དམིགས་
ཏེ། །ཐེག་པ་བསྡུས་པའི་མདོ་ན་གསལ། །ལམ་ལྔ་ས་བཅུའི་རྣམ་བཞག་དེ། །རྒྱས་འབྲིང་
བསྡུས་གསུམ་ནང་ན་གསལ། །ཐུབ་པའི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེ་དེ། །རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་ན་
གསལ། །དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དེ། །མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱའི་ནང་ན་གསལ། །འཇིག་
རྟེན་ལས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དེ། །འཇིག་རྟེན་གདགས་གཞིའི་ནང་ན་གསལ། །ཐུབ་པའི་
ཐུགས་དགོངས་ཡིན་ལུགས་དེ། །དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ནང་ན་གསལ། །གསུང་རབ་
སྤྱིའི་དཀར་ཆག་འདི་ཡང༌། རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བཀོད་པའོ།། །།སརྦ་མངྒ་ལཾ།
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-214


༄༅། །ཀུན་གཞིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བཞུགས་སོ།།
༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་བཅུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་
སྐྱབས་སུ་སོང་ནས། ཀུན་གཞིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་རྗེས་འབྲང་འགའ་ཞིག་བཤད་པར་བྱ་
སྟེ། ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་རྣམ་ཤེས་མིན་པ་ཡོད། །རྣམ་ཤེས་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་
ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ལ་མུ་བཞི་ཡོད་པ་
ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་མིན་པ་ཡོད། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་
ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་
གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་མིན་པ་ཡོད། །སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ་ཀུན་
གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་
བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་འཕགས་པ་མིན་པ་ཡོད། །འཕགས་པ་ཡིན་ལ་
ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་
ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་མཚན་དཔེ་མིན་པ་ཡོད། །མཚན་དཔེ་
ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་
འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་འདུས་བྱས་མིན་པ་ཡོད། །འདུས་
བྱས་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་
ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་དགེ་བ་མིན་པ་ཡོད། །དགེ་
བ་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་
ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་ལུང་དུ་བསྟན་པ་ཡོད། །ལུང་
དུ་བསྟན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་
ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་གཟུང་འཛིན་མིན་པ་
6-1-215


ཡོད། །གཟུང་འཛིན་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་
པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་རྣམ་རྟོག་
མིན་པ་ཡོད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་ཡོད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་
མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡང་མུ་བཞིར་གནས་པ་ཡིན། །
དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཟག་བཅས་དང༌། 
ཟག་མེད་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་དང༌། ཀུན་གྱི་མུ་བཞི་བཞིར་
གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་ཤིང༌། མུ་གསུམ་གསུམ་དུ་གནས་པའི་སྡེ་ཡང་ངེས་
པར་རྟོགས་དགོས་སོ།། 
དེ་ལ་མུ་གསུམ་གསུམ་གྱི་སྡེ་ནི། ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་དོན་དམ་མིན་པ་ཡོད། །དོན་དམ་
ཡིན་ལ་ཀུན་གཞི་མིན་པ་མེད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་
འདི་ལ་མུ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡིན། །ཀུན་གཞི་ཡིན་ལ་ཆོས་སྐུ་མིན་པ་ཡོད། །ཆོས་སྐུ་ཡིན་ལ་
ཀུན་གཞི་མིན་པ་མེད། །གཉིས་ཀ་ཡིན་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པའང་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་འདི་
ལའང་མུ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡིན། །
དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་
དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། 
གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་
པའི་དབྱིངས་ཏེ། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་དང༌། ཀུན་གཞི་མུ་གསུམ་གསུམ་དུ་
གནས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། རང་བཞིན་འོད་གསལ་
དང༌། རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་དང༌། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་ཆེན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་
ཉིད་བཅུ་དྲུག་དང༌། བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་དང༌། འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་དང༌། མྱང་
འདས་ཆེན་པོ་དང༌། འོད་གསལ་ཆེན་པོ་དང༌། དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་
དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་དང༌། སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་དང༌། 
ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་
6-1-216


མོ་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་དང༌། དུས་
འཁོར་བདེ་དགྱེས་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ལྷ་དང༌། སྔགས་དང༌། རྒྱུད་
དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། སྟོང་ཉིད་སྙིང་
རྗེ་དང༌། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་
ཅད་དང༌། དོན་དམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་དང༌། གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དང༌། 
ཀུན་གཞི་མུ་གསུམ་གསུམ་དུ་གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་
ལུགས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྟོགས་
ནས་བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅིང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་
ཏུ་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །འདི་ཡང་རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པ་བདུན་ལྡན་
ཞབས་ཀྱིས་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་སུ་བཀོད་པའོ།།      །། 
འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག།      །།
མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། ཞུས་དག། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༤༢༡ ཤིང་པར་དང༌། ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་གཉིས་ཡོད།)
6-1-217


༄༅། །སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁྱད་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁྱད་འཕགས་
ཞེས་བྱ་བ། པྲ་ཕབ་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་
སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །པད་འདབ་བཅུ་དྲུག་དུར་ཁྲོད་བཅུ་དྲུག་དང༌། །ཕྱག་བཅུ་དྲུག་དང་
ཀ་བ་བཅུ་དྲུག་དང༌། །ཆ་ཆེན་བཅུ་དྲུག་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ལ། །བཏུད་ནས་སྟོང་ཉིད་
དབྱེ་བ་ཁྱད་འཕགས་བྲི། །
རྫོགས་ལྡན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་སུ་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་རྣམས་ལ། 
བདེན་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་དབྱེ་མ་ཤེས་ན། གཞན་སྟོང་གི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་
པས་སྟོང་ཉིད་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་
རྣམ་གྲངས་སུ་གསུངས་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱང་རང་སྟོང་ཁོ་ནར་འདོད་པའི་ལྟ་ངན་གྱི་
དུག་སྡོང་ལ་བརྟེན་ནས། ལྟ་ལོག་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡལ་ག་མང་པོ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་
བས། དེ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འདི་བརྩམ་མོ། །
སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་
པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། རང་སྟོང་མི་ཟབ་པ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དུ་དབྱེར་ཡོད་དོ། །ཡང་
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་
དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། ཀུན་བཏགས་ཡིན་
པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དབུས་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། མཐའ་
མ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གཉུག་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་
ཉིད་དང༌། བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་
ཉིད་ཟབ་མོ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཅན་མི་ཟབ་པ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། སྐྱེས་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་
6-1-218


གཉིས་ཏེ། མི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་
གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་
དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་
མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་
སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཆད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་
གཉིས་ཏེ། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། 
ཕྱི་ནང་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་བ་འདི་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྟོང་
གཞི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་དགག་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ ཉིད་དང༌། སྟོང་ཙམ་སྒྲུབ་
ཆོས་ཙམ་གྱིས་དོར་བ་མེད་འགག་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་
གིས་མི་སྟོང་ལ་ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། རང་རང་ངོ་བོས་
སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡང་
དག་པའི་མཐའ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་
ཐམས་ཅད་དུ་མ་རོ་གཅིག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་
རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ། ཟག་པ་མེད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། 
6-1-219


རྣམ་པར་བྱང་བ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། དབྱེ་བསྡུ་མང་པོ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
དེ་བཞིན་དུ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
འོད་གསལ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འགོག་
བདེན་ཟབ་མོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྣལ་
འབྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རང་བཞིན་
ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་ཆེན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྦྱང་གཞི་སྦྱངས་འབྲས་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཤིས་ལུགས་ལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བླང་བྱའམ་ཐོབ་བྱ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ལས་འདས་
པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ལྷ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྔགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྒྱུ་སྐར་ཟླ་ཉི་ཁུ་རྡུལ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྩ་རླུང་གཤང་གཅི་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
6-1-220


གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རྐང་ཚིལ་བུ་པགས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། 
རྡོ་རྗེའི་སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐར་
མ་ཕྲ་སྦོམ་དང་འཇའ་ཚོན་ཕྲ་རགས་དང་ས་རྡོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་
དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཆར་གློག་ཆུ་མེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གཟའ་
བཅུ་དང་རླུང་བཅུ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ལོ་ཟླ་བ་བགྲོད་
པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དུས་དྲུག་དུས་བཞི་དུས་གསུམ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཕྱོགས་དང་ཉིན་མཚན་དང་ཆུ་ཚོད་
ལ་སོགས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཕྱོགས་བཅུ་དང་
དབྱིབས་མདོག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། མདོར་ན་རྡོ་
རྗེའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དང༌། ཡེ་
ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་
དཔའ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་དགེ་བ་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྒྱུད་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་གསང་སྔགས་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གསང་
སྔགས་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཨ་
ལས་བྱུང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེ་སྡང་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་གཏི་མུག་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཆོད་
པ་ཆེན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་ཆེ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འདོད་པ་ཆེན་པོ་བདེ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། དགའ་བ་ཆེན་པོ་མགུ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཟུགས་
ཆེ་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཁ་དོག་ཆེ་ཞིང་ལུས་བོང་ཆེ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མིང་ཡང་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
6-1-221


དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་
མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཉོན་མོངས་ཆེན་པོ་ལྕགས་
ཀྱུའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གྲགས་ཆེན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མི་མངོན་མི་སྣང་གསལ་བྱེད་མིན། སྣང་བ་ཆེན་པོ་
གསལ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཁས་པ་ཆེན་པོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་འཆང་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བཟོད་
ཆེན་འཆང་བ་བརྟན་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་
བརྟུལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཏིང་འཛིན་གནས་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལུས་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་ཐབས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྨོན་
ལམ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་དཔག་
མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བློ་ཡིས་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཆེན་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་
པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤུགས་ཆེན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མགོན་པོ་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། བླ་མ་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམ་
པར་སྣང་མཛད་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཐུབ་ཆེན་ལྡན་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ཐོབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
མགོན་པོ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་
6-1-222


བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐུབ་དབང་སྟོབས་བཅུ་ཁྱབ་པའི་
བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་
བའི་དོན་ཡོད་བསྟབས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྒྱལ་བ་དགྲ་རྒྱལ་རྣམ་པར་རྒྱལ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་མཆོག་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། བྱ་བ་བྱས་པ་སྐམ་སར་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་པ་
འབའ་ཞིག་ངེས་གསལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དམ་ཆོས་ཆོས་རྒྱལ་
གསལ་བར་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་
མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། དོན་གྲུབ་བསམ་པ་གྲུབ་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་
པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་
ཟད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཆོག་
གི་དང་པོ་སྐུ་གསུམ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་
བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྤྱན་ལྔ་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
6-1-223


དང༌། གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐྱེས་མ་
ཐག་པ་འགྲོ་བའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་རང་
བྱུང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དོན་ཆེན་བྱེད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་དངོས་པོ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཙོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། དོན་ཡོད་ཞགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་
རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་
གདོང་དྲུག་འཇིགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་བགེགས་
ཀྱི་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་འཇིགས་བྱེད་པ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དྲག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་གསུས་པོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་
རྡོ་རྗེའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་མཁའ་འདྲ་བ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་
རྗེ་འབེབས་པ་འབེབས་པ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་
དཔལ་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡི་གེ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲ་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཇམ་དབྱངས་ཆེན་པོ་སྒྲ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡང་
དག་མཐའ་སྟེ་ཡི་གེ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་སྒྲ་ཆེན་
ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གཎྜི་སྒྲ་བོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཕྱོགས་
བཅུའི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཟིགས་མེད་གཟུགས་
བཟང་དམ་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆང་བ་
6-1-224


ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་བླ་ན་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། མ་རིག་སྒོང་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྲིད་པའི་
དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་
ཕྱིན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཁྱབ་བདག་དམ་ཤེས་དམ་ཚིག་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པ་སྐྱབས་སུ་འོས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གྲོལ་བ་ཐར་པ་
རྣམ་གྲོལ་ལུས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡུལ་མེད་རྡུལ་བྲལ་དྲི་མ་མེད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སད་པ་སད་པའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཀུན་
ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་
ལས་འདས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་བ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་སྐུ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། སངས་རྒྱས་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དང་པོ་སངས་
རྒྱས་རྒྱུད་མེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་མི་གཅིག་དྲི་མ་མེད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
དཔལ་ལྡན་པད་མ་གར་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་
ཀུན་གྱི་སྐུ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་
ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཀུན་གྱི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
6-1-225


གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་
ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ལ་
གནས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསུང་ཡང་ཡིན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་
མེད་འོད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆགས་བྲལ་དང་པོ་ཆགས་པ་ཆེ་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་པད་མ་སྐྱེས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འགྱུར་མེད་
མཆོག་སྟེ་རྣམ་པར་དག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་
གཅོད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཟླ་འོད་བཟང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ནི་བདག་པོ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་
རྣམས་མ་ལུས་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་བློ་གྲོས་
བཟང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་རབ་གསལ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་དག་ཕུང་
པོ་ལྔ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་
བཏོན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་
པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་
6-1-226


སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྟོང་པ་ཆེན་པོ་འགྱུར་མེད་ལྔ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་འགྱུར་མེད་དྲུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་པ་ཀུན་
ལྡན་རྣམ་པ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་
འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆ་མེད་ཆ་ལས་འདས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པོའི་རྩེ་མོ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། སྟོན་པ་གཅིག་པུ་འགྲོ་བའི་བླ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཕ་
རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་
ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡང་དག་མཐར་གྱུར་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
ལུས་མེད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཁུ་རྡུལ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་
བགྲོད་པ་གཉིས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨ་ལཱི་ཀ་ལཱི་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་
དགའ་བ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གདན་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དེ་ཁོ་
ན་ཉིད་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཧེ་རུ་ཀ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་
6-1-227


རྗེའི་ཨེ་ཝཾ་མ་ཡ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སེམས་དཔའ་བཞི་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གསང་སྔགས་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་པད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བྷ་ག་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདུད་རྩི་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་
མཛད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྒྲོལ་མ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདག་མེད་མ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
སྔགས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་གསུང་གི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་
དྲུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། མཁའ་འགྲོ་ལྔ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དཔལ་མཆོག་དང་པོ་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་འདུས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་
གྲུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འགྲོ་བ་འདུལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་
བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གསང་བ་འདུས་
པ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཞི་ཡི་སངས་རྒྱས་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གདོད་ནས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
6-1-228


གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐིག་ལེ་གྲུ་གསུམ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨེ་
ཝཾ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཧཾ་ཀྵ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
རྡོ་རྗེའི་ཨ་ཧཾ་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་
གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
བདེན་བཞི་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་
དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡུལ་དང་ཡུལ་
ཅན་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དབྱེར་མེད་
ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། གཙོ་བོ་གཙོ་མོ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་
གཉིས་དང༌། གཙོ་འཁོར་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཡབ་ཡུམ་
དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། ཕོ་མོ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་
ཉིད་གཉིས་དང༌། ཐེག་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐྱབས་
གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དུས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་
མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། 
སྐུ་བཞི་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། སྐུ་ལྔ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་
སྟོང་ཉིད་གཉིས་དང༌། དབུ་མ་སེམས་ཙམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་སྟོང་ཉིད་གཉིས་ལ་
སོགས་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་རབ་འབྱམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་
ནས་མཉམ་བཞག་ལ་ཟློ་བའི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་
ཟབ་མོའི་ལམ་ཁྱེར་དང༌། རྗེས་ཐོབ་ཤན་འབྱེད་པའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས། ཀུན་རྫོབ་
རང་སྟོང་མི་ཟབ་པའི་ལམ་ཁྱེར་ཉམས་སུ་ལེན་ཅིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་
དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ཆོས་ལྷད་ཅན་སྐྱོན་
ཅན་རང་བཟོ་ཅན་མ་དག་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས། དེ་མ་ཡིན་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་གཞི་
ལམ་འབྲས་བུ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་དམན་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་མཆོག་
6-1-229


ཁྱད་འཕགས་རྣམས་ལས་གསུངས་པའི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་
ཕུན་ཚོགས་ལེགས་པར་རྟོགས་ཤིང་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་
ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པར་གྱུར་ཅིག །
བདག་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །བསྟན་པ་གསལ་
བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་ཁུར་ཆེན་འཁུར་བར་ཤོག །ཁུར་ཆེན་བཀུར་བར་མ་
ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསྟན་པ་ཉམས་ཀྱིས་དོགས་པ་
ཡི། །བྱ་ར་ཙམ་ཡང་བྱེད་པར་ཤོག །
སངས་རྒྱས་སྐུ་གཅིག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གཉིས་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་
བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དྲུག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་བདུན་བརྙེས་
པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །རྒྱལ་སྐུ་བཅོ་བརྒྱད་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་
དག་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག །
ཡེ་ཤེས་རྣམ་བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་དགུ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་བཅུ་བཞི་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་དག་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག །སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་
དབྱེ་བ་ཁྱད་འཕགས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་སུ་བཀོད་པའོ།།      །།འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་
དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག། །།མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་དང༌། ཕྱི་ལ། ༤༥ ཤིང་པར་བཅས་ཡིན།)
6-1-230


༄༅། །སྲིད་མི་སྲིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཁྱད་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ གསང་བ་ལས་ཀྱང་གསང་བའི་གསང་ཚིག་རྣམས། །བདག་ལ་སྟོན་མཛད་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ལ། །ཕྱག་འཚལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་སྐྱབས་སོང་ནས། །གསང་བའི་གནད་མཆོག་འགའ་ཞིག་འདིར་བརྗོད་བྱ། །སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ནམ་མཁའ་དང་བྲལ་བའི་སྤྲིན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་བྱང་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྣམ་བྱང་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཟག་བཅས་དང་བྲལ་བའི་ཟག་མེད་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཟག་མེད་དང་བྲལ་བའི་ཟག་བཅས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གློ་བུར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་སྲིད་ཀྱི། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་བྲལ་བའི་གློ་བུར་དྲི་མ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཆོས་ཉིད་དང་བྲལ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུས་མ་ནི་སྲིད་ཀྱི། དབུས་མ་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་གཉིས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །རྣམ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡེ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་ཤེས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །སེམས་ཅན་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྲིད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཅན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །སྡིག་པ་དང་བྲལ་བའི་དགེ་བ་ནི་སྲིད་ཀྱི། དགེ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྡིག་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་བདེ་བ་ནི་སྲིད་ཀྱི། བདེ་བ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེར་ཕྱིན་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཤེར་ཕྱིན་དང་བྲལ་བའི་རྟོག་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་འཛིན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་ནི་སྲིད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་དང་བྲལ་བའི་ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དང་བྲལ་བའི་ཨ་ཏཱི་ཡོ་ག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཨ་ཏཱི་ཡོ་ག་དང་བྲལ་བའི་ཉོན་
6-1-231


མོངས་དུག་ལྔ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་དང་བྲལ་བའི་གཟུང་འཛིན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་ནི་སྲིད་ཀྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དངོས་སྨྲ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ནི་སྲིད་ཀྱི། དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་སྨྲ་རྣམས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་ཆེན་ནི་སྲིད་ཀྱི། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་ཆེན་དང་བྲལ་བའི་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ཟག་བཅས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །འཕོ་བའི་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་བདེ་ཆེན་ནི་སྲིད་ཀྱི། རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་བདེ་ཆེན་དང་བྲལ་བའི་འཕོ་བའི་ཆགས་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །འགྱུར་བའི་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་ནི་སྲིད་ཀྱི། བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཞུ་བདེ་འགྱུར་བཅས་དང་བྲལ་བའི་དེ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། དེ་ཉིད་བཅུ་
དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཞུ་བདེ་འགྱུར་བཅས་འགྱུར་མེད་གང་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་
ཟླ་ཉི་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་ཟླ་ཉི་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་ཟླ་ཉི་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཟླ་ཉི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁུ་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་ཁུ་རྡུལ་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་ཁུ་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁུ་རྡུལ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བཤང་གཅི་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་བཤང་གཅི་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་བཤང་གཅི་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བཤང་གཅི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྐང་ཚིལ་བུ་པགས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་རྐང་ཚིལ་བུ་པགས་པ་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་རྐང་ཚིལ་བུ་པགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྐང་
6-1-232


ཚིལ་བུ་པགས་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་དང་བྲལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་ནི་སྲིད་ཀྱི། རྡོ་རྗེའི་སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་ནི་སྲིད་ཀྱི། དོན་དམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལུས་འདི་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལུས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གསུང་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གསུང་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ངག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱྀ་སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཐུགས་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཐུགས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སེམས་
ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་རིགས་བཞིའི་ཀུན་རྟོག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་རིགས་བཞི་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་རིགས་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་རིགས་བཞི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཚེས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཚེས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཚེས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཚེས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་
6-1-233


ཤུ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱྀ་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དུས་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དུས་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དུས་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དུས་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དུས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དུས་གསུམ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དུས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དུས་གསུམ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལོ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལོ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལོ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལོ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གཟའ་བཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གཟའ་བཅུ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གཟའ་བཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་གཟའ་བཅུ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རླུང་བཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་རླུང་བཅུ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་རླུང་བཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རླུང་བཅུ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྐར་མ་ཕྲ་སྦོམ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐར་མ་ཕྲ་སྦོམ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐར་མ་ཕྲ་སྦོམ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྐར་མ་ཕྲ་སྦོམ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་འཇའ་ཚོན་ཕྲ་རགས་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་འཇའ་ཚོན་ཕྲ་རགས་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་འཇའ་ཚོན་ཕྲ་རགས་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་འཇའ་ཚོན་ཕྲ་རགས་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ས་རྡོ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ས་རྡོ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ས་རྡོ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ས་རྡོ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆུ་མེ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆུ་མེ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆུ་མེ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆུ་མེ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆར་དང་གློག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆར་དང་གློག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆར་
6-1-234


དང་གློག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆར་དང་གློག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཡུལ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཡུལ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཡུལ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཡུལ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལས་དབང་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལས་དབང་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལས་དབང་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལས་དབང་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བྱ་བ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྐྱེས་བུའི་གང་ཟག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རོ་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་རོ་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་རོ་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རོ་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་
6-1-235


ཀྱི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱྀ་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བའི་ཆ་བཅོ་ལྔ་འཕེལ་འགྲིབ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བའི་ཆ་བཅོ་ལྔ་འཕེལ་འགྲིབ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཟླ་བའི་ཆ་བཅོ་ལྔ་འཕེལ་འགྲིབ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཟླ་བའི་ཆ་བཅོ་ལྔ་འཕེལ་འགྲིབ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཉི་མ་ལྷོ་བྱང་དུ་བགྲོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཉི་མ་ལྷོ་བྱང་དུ་བགྲོད་པ་ནི་སྲིད་ཀྱི། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཉི་མ་ལྷོ་བྱང་དུ་བགྲོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཉི་མ་ལྷོ་བྱང་དུ་བགྲོད་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་ན་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིང༌། དེ་ཡང་ཡུལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །འདིར་ཡོངས་གྲུབ་དང་ཀུན་བཏགས་ནི་དོན་དམ་དང་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་ཡང་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གཉུག་མ་དང་བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དང་ཕྱི་ནང་ཀུན་རྫོབ་འདི་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་དག་འབྲུ་དང་འབྲུའི་ཤུན་པ་ལྟར་རྣམ་པ་མཚུངས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་རྟེན་མེད་ན་བརྟེན་པ་མི་སྲིད་པའི་དོན་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཏེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དག་པའི་བདག་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག ། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟེན་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས་རྟེན་མེད་ན་བརྟེན་པ་མི་སྲིད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས་ཁྱབ་བྱེད་ཁེག་ན་ཁྱབ་བྱ་ཁེག་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་གྲུབ་མེད་ན་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་དགོས་པ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡོད་པར་གྲུབ་པས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་
6-1-236


པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
བདེན་པ་གཉིས་ལས། དོན་དམ་བདེན་པ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དོན་དམ་བདེན་པ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་བདེན་པ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་ལས། ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་ཆོས་ཅན་སྣ་ཚོགས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
དབུས་དང་མཐའ་ལས། དབུས་མ་བར་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དབུས་མ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དབུས་མ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
ཆོས་ལྔ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། མིང་སོགས་ཆོས་གཞན་བཞི་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་མིང་སོགས་ཆོས་གཞན་རྣམས་མི་སྲིད་པར་གྱུར་པ་ལས་སྲིད་པའི་
6-1-237


ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
རང་བཞིན་གསུམ་ལས། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་འདི་རྣམས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལས། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཚུ་རོལ་དམན་པ་འདི་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། གཞན་མཆོག་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་མེད་ན་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དམན་པ་འདི་ཡང་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཞན་མཆོག་ཕ་རོལ་དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
བདེན་པ་བཞི་ལས། འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། བདེན་པ་གཞན་གསུམ་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་བདེན་པ་གཞན་གསུམ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་
6-1-238


ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་
སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
རང་བྱུང་གཞན་བྱུང་གཉིས་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། གཞན་བྱུང་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་གཞན་བྱུང་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་དང་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལས། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་སྐུ་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་སྐུ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག། 
ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དང་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ལས། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་བཅུ་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་བཅུ་པོ་མེད་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་བཅུ་པོ་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
6-1-239


བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་གློ་བུར་དྲི་མ་གཉིས་ལས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། གློ་བུར་དྲི་མ་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་གློ་བུར་དྲི་མ་རྣམས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་པས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་མེད་པར་འདོད་པའི་སྡིག་ལྟ་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །
རང་བཞིན་དང་བཅོས་མ་གཉིས་ལས། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། བཅོས་མ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་བཅོས་མ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
གཉུག་མ་དང་གློ་བུར་བ་གཉིས་ལས། གཉུག་མ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། གློ་བུར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། གཉུག་མ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་མེད་ན་གློ་བུར་བ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཉུག་མ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་སྤངས་རྟོགས་ལས། དོན་དམ་གྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་སྤངས་རྟོགས་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་སྤངས་རྟོགས་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དོན་དམ་གྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་
6-1-240


སྤངས་རྟོགས་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་སྤངས་རྟོགས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་གྱི་ཚོགས་གཉིས་དང་སྤངས་རྟོགས་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །
དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་ནི་རྟེན་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། གཟུང་འཛིན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་མེད་ན་གཟུང་འཛིན་གྱི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ལས་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང༌། དེ་ཡང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག །འདི་ལྟ་བུ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དོ། །སྲིད་མི་སྲིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་གནད་འགག་ཟབ་ལ་རྒྱལ་ཆེ་བ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལས་གསུངས་པ་ལྟར། རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བཀོད་པའོ།།      །།
འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགྱེས་པར་གྱུར་ཅིག།      །།
བདག་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །བསྟན་པ་གསལ་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་ཁུར་ཆེན་འཁུར་བར་ཤོག །ཁུར་ཆེན་བཀུར་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསྟན་པ་ཉམས་ཀྱིས་དོགས་པ་ཡི། །བྱ་ར་ཙམ་ཡང་བྱེད་པར་ཤོག།   །།
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་དང༌། ཕྱི་ལ། ༤༢༡ ཤིང་པར་བཅས་ཡིན།)
6-1-241


༄༅། །རང་རིག་རང་གསལ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ རང་རིག་རང་གསལ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ། དོན་དམ་རང་རིག་ཆོས་སྐུ་གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་མཁའ་ཁྱབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གསུང་རབ་རྣམས་སུ་རང་རིག་རང་གསལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། གློ་བུར་དྲི་མ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །[ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གཉུག་མ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །]ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་མེད་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། ཟག་བཅས་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཤིས་ལ་ཡོད་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། གཤིས་ལ་མེད་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། འགལ་འདུས་སྐྱོན་ཡོད་ཀྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བླང་བྱའམ་ཐོབ་བྱ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། དོར་བྱའམ་སྤང་བྱ་
6-1-242


ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། རང་སྟོང་མི་ཟབ་པ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དབུས་མ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། མཐའ་མ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །
ཡེ་ཤེས་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། འགོག་བདེན་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། ལམ་བདེན་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །རང་བྱུང་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། གཞན་བྱུང་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འོད་གསལ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། །མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དབྱེ་བསྡུ་མང་པོ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་བདེ་ཆེན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྦྱང་གཞི་སྦྱངས་འབྲས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་དང་རྟེན་འབྲེལ་དང་རྣམ་ཤེས་ལས་འདས་མ་འདས་ཀྱི་རང་
6-1-243


རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐོག་མ་བར་དང་མཐའ་དགེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་ གཉིས་དང༌། རྒྱུད་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་གསང་སྔགས་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཨ་ལས་བྱུང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེ་སྡང་ཆེ་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་གཏི་མུག་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འདོད་པ་ཆེན་པོ་བདེ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དགའ་བ་ཆེན་པོ་མགུ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཟུགས་ཆེན་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁ་དོག་ཆེ་ཞིང་ལུས་བོང་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མིང་ཡང་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཉོན་མོངས་ཆེན་པོ་ལྕགས་ཀྱུའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གྲགས་ཆེན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མི་མངོན་མི་སྣང་གསལ་བྱེད་མིན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྣང་བ་ཆེན་པོ་གསལ་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཁས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་
6-1-244


རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བཟོད་ཆེན་འཆང་བ་བརྟན་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྟུལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཏིང་འཛིན་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ལུས་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་ཐབས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་དཔག་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བློ་ཡི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཆེན་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤུགས་ཆེན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མགོན་པོ་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བླ་མ་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཚུལ་གྱི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཐུབ་ཆེན་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ཐོབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། མགོན་པོ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐུབ་དབང་སྟོབས་བཅུ་ཁྱབ་པའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཆེ་བ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་
6-1-245


ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཡོད་སྟབས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྒྱལ་བ་དགྲ་རྒྱལ་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བྱ་བ་བྱས་པ་སྐམ་སར་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ངེས་གསལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དམ་ཆོས་ཆོས་རྒྱལ་གསལ་བར་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དོན་གྲུབ་བསམ་པ་ འགྲུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་ གསལ་གཉིས་དང༌། ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཆོག་གི་དང་པོ་སྐུ་གསུམ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་
6-1-246


གསལ་གཉིས་དང༌། སྤྱན་ལྔ་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཅིག་བུ་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐྱེས་མ་ཐག་པ་འགྲོ་བའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་རང་བྱུང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དོན་ཆེན་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་དངོས་པོ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཙོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པ་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དོན་ཡོད་ཞགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་གདོང་དྲུག་འཇིགས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་གཤེད་པོ་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་འཇིགས་བྱེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དྲག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེའི་གསུས་པོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་མཁའ་འདྲ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་རྡོ་རྗེ་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་འབེབས་པ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་དཔལ་དང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡི་གེ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཇམ་དབྱངས་ཆེན་པོ་སྒྲ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། 
6-1-247


ཡང་དག་མཐའ་སྟེ་ཡི་གེ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་སྒྲ་ཆེན་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གཎྜེ་སྒྲ་བོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་དམ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་བླ་ན་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་པ་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྲིད་པའི་དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁྱབ་བདག་དམ་ཤེས་དམ་ཚིག་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པ་སྐྱབས་སུ་འོས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གྲོལ་བ་ཐར་བ་རྣམ་གྲོལ་ལུས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡུལ་མེད་རྡུལ་བྲལ་དྲི་མ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤིན་ཏུ་སད་པ་སད་པའི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་
6-1-248


རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། སངས་རྒྱས་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྒྱུད་མེད་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་དྲི་མ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དཔལ་ལྡན་པད་མ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཀུན་གྱི་བདག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ཆེ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསུང་ཡང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆགས་བྲལ་དང་པོ་ཆགས་པ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་པད་མ་སྐྱེས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འགྱུར་མེད་མཆོག་སྟེ་རྣམ་པར་དག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་
6-1-249


དང༌། ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཟླ་འོད་བཟང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ནི་བདག་པོ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་བློ་གྲོས་བཟང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་རབ་གསལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྟོང་པ་ཆེན་པོ་འགྱུར་མེད་ལྔ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་འགྱུར་མེད་དྲུག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆ་མེད་ཆ་ལས་འདས་པ་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པོའི་རྩེ་མོ་འཆང་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྟོན་པ་གཅིག་པུ་འགྲོ་བའི་བླ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་
6-1-250


དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡང་དག་མཐར་འགྱུར་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ལུས་མེད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཁུ་རྡུལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཡིན་ མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་བགྲོད་ པ་གཉིས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། རྡོ་རྗེའི་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དགའ་བ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བཞི་ཡིན་མིན་ གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གདན་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཧེ་རུ་ཀ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨེ་ཝཾ་མ་ཡཱ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་སེམས་དཔའ་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གསང་སྔགས་བཞི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་ རྗེ་པད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བྷ་ག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདུད་རྩི་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་
6-1-251


གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་མཛད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྒྲོལ་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདག་མེད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྔགས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་ གསུང་གི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཁོར་ལོ་སྒྱུར་དྲུག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་གསལ་གཉིས་དང༌། མཁའ་འགྲོ་ལྔ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དཔལ་མཆོག་དང་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་འདུས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འགྲོ་བ་འདུལ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གསང་བ་འདུས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། གཞི་ཡི་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གདོད་ནས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡིན་མིན་གྱི་རང་
6-1-252


རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐིག་ལེ་གྲུ་གསུམ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨེ་ཝཾ་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཧཾ་ཀྵ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཨ་ཧཾ་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། བདེན་བཞི་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཙོ་བོ་གཙོ་མོ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། གཙོ་འཁོར་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་ དང༌། ཡབ་ཡུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཕོ་མོ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། ཐེག་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་ རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐྱབས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དུས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐུ་བཞི་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། སྐུ་ལྔ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་གཉིས་དང༌། དབུ་མ་སེམས་ཙམ་དབྱེར་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རང་རིག་རང་གསལ་ གཉིས་ཏེ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་གྱི་དབྱེ་བ་ཞིབ་ལ་རྒྱས་པར་ན་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མི་འདུ་བ་མེད་ཅིང༌། ཡོངས་གྲུབ་དང་ཀུན་བཏགས་སུ་མི་འདུ་བ་ཡང་མེད་ལ། དབུས་མཐའ་དང་ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པར་མི་འདུ་བ་མེད་པས་མང་དུ་འབྱེད་
6-1-253


པ་དང༌། ཉུང་ངུར་སྡུད་པ་གནད་གཅིག་པའི་མན་ངག་ཟབ་མོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇུག་པར་གྱུར་ཅིག །དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལེགས་པར་རྟོགས་ནས་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །རང་རིག་རང་གསལ་སྟོན་པའི་གཞུང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་གྱི་གཞུང་དུ་བྱེད་པའི་ལྟ་ངན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག །དབུ་མ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། སེམས་ཙམ་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་ལ་སྣང་བ་དང་མུན་པ་བས་ཀྱང་ཁྱད་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་རིག་གསལ་ལ་ཡང་བདུད་རྩི་དང་ནག་པོ་བརྩེགས་པའི་ཁྱད་པར་བས་ཀྱང་ཁྱད་ཆེ་བ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་དང་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཙོ་བོར་སྟོན་ཅིང་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་མཛད་པའི་གཞུང་མཆོག་ཟབ་མོ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྣམས་དངོས་སྨྲའི་གཞུང་དུ་མི་འབེབས་པར་གྱུར་ཅིག །དོན་དམ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་དུ་རྟོགས་ནས་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་ལྟ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཅིག་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་ལྷ་དང་སྔགས་དང་རྒྱུད་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང་བླ་མ་དང་ཡི་དམ་དང་མཁའ་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལ་རང་གིས་མི་སྟོང་བའི་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་རྟོགས་ནས། མཐར་ཐུག་ཟབ་མོའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པའི་སྡིག་ལྟ་རླབས་པོ་ཆེ་དེ་རྣམས་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །རང་སྟོང་གང་ཡིན་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང༌། དོན་དམ་གང་ཡིན་རང་སྟོང་དུ་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་སྤངས་ནས། རང་སྟོང་མི་ཟབ་པ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལུགས་
6-1-254


ལ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཤིས་ལུགས་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་ལེགས་པར་རྟོགས་ཤིང་ཐག་ཆོད་ནས་དེ་དག་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །དེའི་དགེ་བ་ཚད་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ཏུ་དགྱེས་པར་གྱུར་ཅིག ། ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང༌། རང་སྟོང་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ནས་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ཅིག །
དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་པ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། རིག་པ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། རང་རིག་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། སེམས་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། རྣམ་རིག་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། མྱོང་བ་གཉིས་མེད་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། སེམས་ཙམ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་སོ་སོར་རྟོགས་ནས་ཕྱོགས་རྟོགས་ཙམ་གྱིས་བསྟན་པ་འཁྲུག་པ་མཐའ་དག་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་ཉིད་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། སྙིང་རྗེ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། བདེ་བ་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་དང༌། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་གཉིས་དང༌། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་གཉིས་དང༌། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། རོ་དྲུག་ལ་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་གཉིས་དང༌། དེར་མ་ཟད་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་སོགས་ལ་ཡང་
6-1-255


དོན་དམ་ཡིན་མིན་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཞིང༌། ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་མིན་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མིན་དང༌། སྐད་ཅིག་དང་རྟེན་འབྲེལ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ལས་འདས་པ་ཡིན་མིན་དང༌། རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་མིན་དང༌། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་མིན་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་ལ། གོང་དུ་བསྟན་པའི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་དང་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོན་པ་བསྒྱུར་ཏེ། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་དང༌། རིག་པ་གཉིས་དང༌། རང་རིག་གཉིས་དང༌། སེམས་གཉིས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་གཉིས་དང༌། རྣམ་རིག་གཉིས་དང༌། མྱོང་བ་གཉིས་མེད་གཉིས་དང༌། སེམས་ཙམ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་སོ། །{དེ་བཞིན་དུ། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་མིན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་དང༌། རིག་པ་གཉིས་དང༌། རང་རིག་གཉིས་དང༌། སེམས་གཉིས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་གཉིས་དང༌། རྣམ་རིག་གཉིས་དང༌། མྱོང་བ་གཉིས་མེད་གཉིས་དང༌། སེམས་ཙམ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་སོ། །མཚན་བརྗོད་ལ་སོགས་པར་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་སྟོན་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འདོན་པ་བསྒྱུར་རོ།།} 
གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་རྣམས་དོན་དམ་དུ་བཞུགས་ཀྱང་དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ་འདུས་པར་འདོད་པའི་ལྟ་ངན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བེམ་པོ་དང་རིག་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལས་གསུངས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་ནས། བེམ་རིག་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་མེད་དགག་ཏུ་འདོད་པ་སྤངས་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་མེད་དགག་ཏུ་འདོད་པའི་ལྟ་ངན་ཐམས་ཅད་སྤོང་པར་གྱུར་ཅིག །སྐྱེད་བྱེད་དང་བྲལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པ་དང༌། བསྐྱེད་འབྲས་དང་བྲལ་འབྲས་ཀྱི་ཁྱད་
6-1-256


པར་མ་ཕྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་ ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་སྤངས་ནས། རྒྱུ་གཞན་དང་འབྲས་བུ་གཞན་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །འབྲས་བུ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་སུ་འཁྲུལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་འབའ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པའི་ལྟ་ངན་སྤངས་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག ། འདུས་བྱས་ཀྱི་གནས་གྱུར་ལས་འཁྲུལ་ནས། གཤིས་ལུགས་མཐར་ཐུག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་གཤེགས་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ་བོ་འགྱུར་བའི་གནས་གྱུར་ཏུ་འདོད་པའི་ལྟ་ལོག་སྤངས་ཏེ། ངོ་བོ་མི་འགྱུར་ལ་དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ་སོང་བའི་གནས་གྱུར་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །གང་ཟག་གི་བདག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདག་དོན་དམ་དུ་གཏན་ནས་མ་གྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག་དོན་དམ་དུ་ཤིན་ཏུ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་གྲུབ་ཀྱང་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། གཞན་དབང་གི་བདག་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་ཀྱང་དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོན་དམ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །ཀུན་བཏགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞན་དབང་གི་བདག་ཉིད་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དྲི་མ་སྦྱངས་ནས་ཐོབ་བྱ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །གཞན་དབང་གི་བཞོན་པ། ལས་རླུང་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས། ལས་རླུང་ངང་གིས་འགག་པའི་ཐབས་མཆོག་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་ནས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར་ཅིག །ཞུ་བདེ་འགྱུར་བཅས་ཀྱི་དགའ་བ་བཞི་དང་བཅུ་དྲུག་མྱུར་དུ་འགག་པར་གྱུར་ཅིག །ཞུ་བདེ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགའ་བ་བཞི་དང་བཅུ་དྲུག་མྱུར་དུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག །རང་བཞིན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགའ་བ་བཞི་དང་བཅུ་དྲུག་གདོད་ནས་མཁའ་ཁྱབ་ཏུ་རྟག་ཏུ་
6-1-257


བཞུགས་པ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
བདག་ནི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་གྱུར་ཅིག། བསྟན་པ་
གསལ་བར་མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་ཁུར་ཆེན་འཁུར་བར་ཤོག །ཁུར་ཆེན་བཀུར་
བར་ མ་ནུས་ནའང༌། །བསྟན་པའི་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་པ་དང༌། །བསྟན་པ་ཉམས་ཀྱིས་
དོགས་པ་ཡི། །བྱ་ར་ཙམ་ཡང་བྱེད་པར་ཤོག །
སངས་རྒྱས་སྐུ་གཅིག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གཉིས་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་
བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དྲུག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་བདུན་བརྙེས་
པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །རྒྱལ་སྐུ་བཅོ་བརྒྱད་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་
དག་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག །
ཡེ་ཤེས་རྣམ་བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་དགུ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་བཅུ་བཞི་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་དག་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག། 
རང་རིག་རང་གསལ་གྱི་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་སུ་བཀོད་པའོ།།      །། 
འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག།      །།སརྦ་
མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་ཡིན།)
6-1-258


༄༅། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ངོ་མཚར་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པ་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཆོད་དོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །འདིར་
སྨོན་ལམ་རྣམ་དག་རླབས་པོ་ཆེ་བཏབ་ནས། བདེན་པའི་སྟོབས་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ། 
སངས་རྒྱས་སྐུ་གཅིག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གཉིས་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་
བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དྲུག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་བདུན་བརྙེས་
པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །རྒྱལ་སྐུ་བཅོ་བརྒྱད་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་
དག་ཅི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག །
ཡེ་ཤེས་རྣམ་བཞི་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་
དང༌། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་དགུ་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་བཅུ་བཞི་བརྙེས་པའི་
བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྨོན་ལམ་འདི་དག་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པ་ལ། 
སངས་རྒྱས་སྐུ་གཅིག་བརྙེས་པའི་བྱིན་རླབས་ཞེས་པ་གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོའི་སྐུ་གཅིག་
ཏུ་ཟད་དེ་དོན་དམ་པའི་སྐུ་གཅིག་པུའོ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེན་པ་གཅིག་
པུ་ཞེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མ་གཏོགས་པ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་
ཏེ། །ཞེས་དང༌། གཅིག་པུ་སུ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེའི་བདག །ཅེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་
ལྟར། གཤིས་ལུགས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པས་གཟུགས་སྐུ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་
ན། གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ནི་མ་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱྀ་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་བཞུགས་ཤིང་རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་མི་འགྱུར་བར་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་
6-1-259


བྱིན་རླབས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བྱིན་རླབས་མཁའ་ཁྱབ་བོ། །སྐུ་གཉིས་ནི། དོན་དམ་ཆོས་
ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཆོས་སྐུ་དམ་པ་དང་གཟུགས་སྐུ་དམ་པའོ། །དེ་
ཡང༌། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི། །དམ་པ་གཉིས་པོ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་པའི་
དོན་ནོ། །སྐུ་གསུམ་ནི། རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །སྐུ་བཞི་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཆོས་དང༌། ལོངས་
སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། འདིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ལ་
བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་ཏེ། སྐུ་ལྔ་ནི། དོན་དམ་བདེན་པ་ཉིད་རང་བྱུང་ཡེ་
ཤེས་ལྔར་ཤེས་པའི་སྐུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་
ཡི་བདག །ཅེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང༌། དོན་དམ་གྱི་སྤྲུལ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་
རྫོགས་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་སྟེ། དོན་དམ་སྐུ་བཞི་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུ་
བསྣན་པས་སྐུ་ལྔའོ། །སྐུ་དྲུག་ནི། དོན་དམ་གྱི་སྐུ་བཞི་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱྀ་སྐུ་གཉིས་
སོ། །སྐུ་བདུན་ནི། དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྐུ་ལྔ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་གཟུགས་
ཀྱི་སྐུ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་རིམ་པ་ལྟར་འགོག་བདེན་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །རྒྱལ་སྐུ་བཅོ་
བརྒྱད་ནི། རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། དོན་དམ་གྱི་སྐུ་བཅུ་དྲུག་དང༌། ཀུན་
རྫོབ་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་བཅུ་དྲུག་ནི། འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ། དེ་
ཉིད་གཅིག་པུ་སྐུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་སྲིད་[མེད་[མི་]སྲིད་པར་
བཞུགས། ཞེས་པའོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི། རབ་ཏུ་གྲགས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་དང༌། 
ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའོ། །
ཡེ་ཤེས་རྣམ་བཞི་ཞེས་པ་ནི། གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྟེ། ཡང་
དག་ཡེ་ཤེས་ལམ་བདེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཕྱེ་བའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་
དང༌། སོ་སོར་རྟོགས་པ་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འདི་བཞི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་གདགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་འགོག་བདེན་
འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་
བོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་དགུ་ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་འགོག་བདེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་
6-1-260


ལམ་བདེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་བཞིའོ། །ཡེ་ཤེས་བཅུ་བཞི་ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ། 
ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཡེ་ཤེས་བཅུ་སྟེ། དོན་དམ་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཁམས་
ལྔའོ། །དེ་ལ་དགོངས་ནས། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་
འཆང་བ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བཞི་བསྣན་པས་
བཅུ་བཞིའོ། །དེ་ལ་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བཞི་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་དང༌། དབུ་མ་
ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པར་གསུངས་ཤིང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ནི། གསང་
སྔགས་ཟབ་མོ་རྣམས་སུ་གསུངས་ལ། ཡེ་ཤེས་བཅུའམ། ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དོན་དམ་པའི་
མཚན་བརྗོད་དུ་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོས། དོན་དམ་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་
དང༌། ཁམས་ལྔ་ལ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ལ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་
བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་དུ་དབྱེ་བ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་སུ་
དབྱེ་བ་དང༌། རྟག་མི་རྟག་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རང་བཞིན་དང་བཅོས་མར་དབྱེ་བ་དང༌། 
གཉུག་མ་དང་གློ་བུར་བར་དབྱེ་བ་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་མ་འདས་སུ་དབྱེ་བ་
དང༌། སྐད་ཅིག་ལས་འདས་མ་འདས་སུ་དབྱེ་བ་དང༌། འགོག་བདེན་དང་ལམ་བདེན་
དུ་དབྱེ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སུ་དབྱེ་བ་དང༌། འགྱུར་བ་མེད་
པའི་ཡོངས་གྲུབ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རང་བྱུང་དང་
གཞན་བྱུང་དུ་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་
པ་འདི་ཡང་རྒྱལ་ཁམས་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སྨྲས་པ་སྟེ། བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་
ལ་ཕན་ཐོགས་པར་གྱུར་ཅིག། །།སརྦ་མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ།
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-261


༄༅། །ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱལ་པོའི་འཇའ་ས་བཞུགས།
༄༅། །ཚེ་རིང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཤེ་མོང༌། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་པ་དམ་
པའི་དཔལ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་སྐུ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱལ་པོའི་ལུང༌། རྣམ་རྟོག་
རྣམ་ཤེས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཟློ་བ། ཁྱོད་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་
བདག་པོ་ཡིན་པ་སྐད་དུ་བྱས་ནས། ང་རྣམ་རྟོག་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཆོས་སྐུ་ཡང་ཡིན་ཟླས་
འདུག་པས། དོན་དམ་པར་ན་ཁྱོད་རྣམ་རྟོག་བྱ་བ་གཏན་ནས་གྲུབ་མ་མྱོང་བ། རྨི་ལམ་
དང་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་གཅིག་ཡིན་ཡང་རང་སྣང་འཁྲུལ་པའི་བློ་ངོར་འཁོར་བའི་བདག་
པོ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མི་རྟོག་ཆོས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་མྱ་ངན་འདས། ཞེས་
སོགས་དོན་དང་མཐུན་པས། ཁྱོད་རྣམ་རྟོག་མ་ཡིན་པའི་མྱ་ངན་བྱ་བ་གཏན་ནས་མེད་
ཅིང༌། ཁྱོད་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་དང་བྲལ་ཞིང་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སྐུ་དེ་ཉིད་
ཁྱོད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས། མི་
རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །མ་བཅོས་ལྷུན་གྲུབ་འགྱུར་བ་མེད། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་
གྱིས་གྲུབ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །བྱས་པ་མ་ཚོར་བ་ཨི་ཡིན། དེ་ལ་ཁྱོད་
འགའ་ཞིག་གི་རྣམ་རྟོག་རང་ངོ་ཤེས་ན་མི་རྟོག་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ཟླས་འདུག་པ། འོ་ན་སྤྲིན་
དང་ཁུག་རྣ་སོགས་འབྱུང་བཞིས་གོས་མ་མྱོང་བའི་ནམ་མཁའ་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དུས་གཏན་དུ་འཕེལ་འགྲིབ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། 
དུས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མ་གོས་ཤིང༌། དུས་གསུམ་དུས་མེད་རྟོགས་པ་
པོ། །བཞུགས་དགོས་པ་གང་ཡིན་ལེགས་པོར་གཏོམས། ཡང་གཏམ་ཅིག་ལ། ཁྱོད་རྣམ་
རྟོག་གློ་བུར་དུ་རང་སེམས་ཀྱིས། བདག་འཛིན་གྱི་ཀོག་？ས་ཆེན་པོར་བསྡད། མ་རིག་
ཕུགས་སུ་བླ་མཆོད་དུ་བཞག །ཡུལ་དྲུག་གི་ཆུང་མའི་ཚོགས་དང༌། དུག་གསུམ་གྱི་བློན་
ཆེན་རྣམས་སུ་བསྐོས། དུག་ལྔ་རགས་པའི་དམག་དཔོན་རྣམས་བཏང་ཞིང༌། འཁྲུལ་
6-1-262


བའི་སྣང་བ་རྣམ་རྟོག་ཕྲ་རགས་གྲངས་མེད་པའི་དམག་དཔུང་ཟད་མེད་པར་བྱས་ནས། 
སྐྱེ་གནས་བཞི་དང་བར་དོ་གསུམ་གྱི་སྣང་བའི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་མ་བདེར་བཅུག་
ཅིང༌། རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་པ་ལ། ཤ་
ཟླའི་འཁྲུག་པ་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་བླངས། ཡོད་མ་མྱོང་བའི་ལྕགས་སྲེག་གི་ས་གཞི་ལ་
སོགས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྟན་ནས། དོན་དམ་པའི་གྲུབ་ཚུལ་དང༌། 
སྔར་རྒྱུས་ཆུང་བའི་བློ་དམན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེན་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་
འདུག །ཁྱོད་སེམས་ལྡན་གྱི་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང༌། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་ཆོས་འདི་ཙམ་
ཅིག་ཡང་ཡང་བསྒྲགས་ཤིང༌། རྣམ་རྟོག་འདི་དག་གློ་བུར་བ་མེད་སྟོང་ཆད་སྟོང་འགག་
སྟོང་བདེན་མེད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ། མངོན་སུམ་དུ་ཡང་རྨི་ལམ་ཉམས་སུ་
མྱོང་ཞིང་སད་དུ་བཅུག་པ་དང༌། གཞན་ཡང༌། རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཟླ་དང༌། དྲི་
ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བྲག་ཆ་མིག་ཡོར་དང༌། གཟུགས་བརྙན་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ། མི་བདེན་
པ་དེ་འདི་ཙམ་ཅིག་བསྟན་ཅིང༌། སྒྱུ་མ་ཟིལ་བ་ཆུ་བུར་དང༌། རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་
བུར། རྣམ་རྟོག་གློ་བུར་འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་ལྟོས། བཟླས་ཀྱང་མི་གོ་བར་
འདུག་པ་ལུགས་དང་གར་མཐུན་ཡིན་ན་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
ཐོག་ཏུ་ཤེས་བྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་
ཤེས་རབ་བསྐོས་པ་ཡིན་པས། མཁའ་ཁྱབ་འགྱུར་མེད་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་
གྱི་སྡེ་དཔུང་བཟློག་ཏུ་མེད་པ། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་དམག་དཔོན་ཆེན་
པོ་རྣམས་བཏང་ཞིང༌། ནུས་ལྡན་གྱི་དགེ་བ་ཕྲ་རགས་གྲངས་མེད་པའི་དམག་ཚོགས་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང༌། དགེ་བཅུ་བསྡུ་བ་བཞིའི་གོ་ཆ་འཐུག་ཅིང་སྲ་བ་རྣམས་
ཐོགས་ནས། ཁྱོད་རྣམ་རྟོག་སྡེ་དཔུང་དང་བཅས་པའི་སྟེང་དུ་བཏང་བ་ཡིན་པས། 
གཉུག་མ་དང་གློ་བུར་བ་གང་ཡིན་པའི་རྩད་ལེགས་པོར་ཆོད་ཅིང༌། མ་འདྲེས་པར་
ལེགས་པོར་སོ་སོར་རྩད་ཆོད་ལ། མ་རིག་པ་ཡུལ་ནས་ཕུད། རང་སེམས་ཀྱིས་བཟུང་བའི་
གོག་？ས་དེ་དག་རྩ་བ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བའི་མཐའ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྲལ་གྱི་གན་ལ་རྒྱོབ་
6-1-263


ཅིང༌། སྣང་མེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་བདེ་ཆུག །བཏང་བའི་དམག་གི་སྙེམ་བྲལ་གྱི་
རྟིང་ཚུག་ཅིང༌། སྐྱོན་ཐུབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་དྲན་ཤེས་ཀྱི་དབང་དང་བཅས་པ་མངོན་སུམ་དུ་
འབྲལ་མེད་དུ་གྱིས་ལ། ལས་སུ་མ་རུང་བ་སྣང་མེད་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ལྷག་མཐོང་
ཡིན་ཟེར་བའི་ངོ་ལྟ་མ་ལེན། སྔར་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་མ་ནུས་ཀྱང་མ་རིག་པ་རྣམ་
རྟོག་རང་སར་དག་ཅིང་འགག་སྟེ་ཡལ་བའི་སྟོང་ཉམས་ལ། ཆད་སྟོང་མེད་སྟོང་དུ་ངོ་མ་
ཤེས་ནས། རྣམ་རྟོག་དེ་སྟོང་པར་ཤེས་པས་འོད་གསལ་དུ་གནས་གྱུར་ཅིང༌། མི་རྟོག་ཡེ་
ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པ་སྐད་ཀྱི་ངན་ལང་ཡང་ཡང་བྱས་པར་འདུག །དེ་ཡིན་ན་བཅོམ་
ལྡན་རྣམས་ཀྱི་བཅོམ་རྒྱུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་དང་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་
སངས་རྒྱུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་རྒྱུ་དེ། ཁྱོད་འཁྲུལ་སྣང་རྣམ་རྟོག་མ་ཡིན་པའི་
གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པས། རྣམ་རྟོག་རང་སར་ཡལ་བའི་ཆད་པས་ཆོད་ཅིང༌། རྣམ་རྟོག་
ཕྲ་བའི་ཕྲ་བ་བརྟགས་དཀའ་བ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། དག་ཆུག་ལ་བག་ཆགས་ངན་པའི་
ས་བོན་ལྡང་རྒྱུ་མེད་པར་གྱིས་ཤིག །ཕྲ་ཞིང་ཟག་མེད་ས་བོན་བྲལ་བའི་ཐོག་ཏུ་ཞོག ། 
རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་སྣང་དེ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་ཡིན་ངེས་ཀྱི་
བརྡ་སྒོས་ཡིད་ཆེས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཐག་ཆོད་མ་བྱུང་གི་བར། ཆོས་ཅན་གློ་བུར་བ་མང་
པོའི་སྟོང་ཉམས་དང༌། ཞུ་བདེ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་སེམས་གནས་པ་ལ་ཆགས་ནས། སྐལ་
པ་མང་པོར་སྦྱང་དཀའ་བའི་ཞི་གནས་ལྡིང་པོའི་ཟས་ནོར་གྱི་ལྐོག་ཟས་མ་ལེན། སྔར་
ཡང་རྣམ་རྟོག་རང་སྟོང་དུ་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བའི་སྟོང་ཉམས་ཧལ་པོ་རྗེས་མེད་དེ་ཉིད་
འོད་གསལ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལུས་ནས་གཉུག་མ་
ཆོས་སྐུའི་རང་ཞལ་མ་མཐོང་བར་ལུས་འདུག །ད་ཡིན་ན་རྣམ་རྟོག་དང་ཆོས་སྐུ་ཆོས་
ཅན་དང༌། ཆོས་ཉིད་འབྲས་བུ་དང་དེའི་སྤུན་པ་ལྟར་ནོར་བའི་འཕྲང་སྒོ་ཕྲ་རགས་མང་
དུ་ཡོད་པ་ལས་མ་ཤོར་བར་གྱིས་ཤིག །རྟིང་དུ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་དུས་གསུམ་འཁྲུལ་
གྲོལ་གྱི་མིང་མེད་པར་འོད་གསལ་ལམ་ཆེན་དང་ཕྲལ་ལ་འཕྲད་ཅིང༌། འཛོམ་པའི་དུས་
གསུམ་དུས་མེད་རྟོགས་པ་པོའི་ཁྲིམས་རར་སོ་སོ་རང་རིག་བདག་རིག་གཞན་རིག་ལས་
6-1-264


ཀྱི་མེ་ལོང་བྱ་བའི་གསེར་ཡིག་པ་བརྒྱུད་ནས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་
ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་མ་མྱོང་བའི་རྩར་དམ་པོ་བཅད་པའི་དུས་སུ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སྐད་
ཅིག་ལ། ཆོས་ཀུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དགོངས་ཤིང༌། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་
དགོས་པའི་དུས་སུ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་རང་དབང་མེད་པའི་དུས་མི་སྐྲག་པ་ཨི་ཡིན་གོ་བར་
གྱིས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་པར་གྱུར་ཅིག།      །།སརྦ་མངྒ་ལཾ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-265


༄༅། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་འཇའ་ས་བཞུགས།
(འཛམ་པར་ལས། ཆོས་དབྱིངས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་འཇའ་ས་ཟེར།)
༄༅། །ཨཱརྱ་ལོ་ཀེ་ཤྭ་ར་ཡ། མ་ཎི་དྷ་ར་ན་མོ། ཆོས་དབྱིངས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཤེ་མོང་ལ། 
འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ངེད་ཀྱི་ལུང༌། ཀུན་བཏགས་
གཞན་དབང་གི་ཞིང་དང་མངའ་རིས་ལ་གཏོགས་ཤིང༌། ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞིས་བསྡུས་
པའི་སྲིད་ལ་དབང་བའི་ཆིང་སང་རྣམས་ལ། ལས་ཀུན་གྱི་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་
རྒྱལ་བརྒྱུད་རྣམས་ལ། ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱི་རྩ་བ་འཁོར་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་བུ་མོ་མག་པ་
རྣམས་ལ། དབང་པོ་ལྔ་ཡུལ་ལྔ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་རྩ་བའི་མི་ཆེན་དང་ལས་ཁ་འཛིན་
པ་རྣམས་ལ། འཕོ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རེས་པ་རྣམས་ལ། འཕོ་ཆུང་དྲུག་ཅུའི་དམག་དཔོན་
རྣམས་ལ། ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའི་དམག་མི་དང་གྲངས་ཅན་རྣམས་ལ། སྒོ་གསུམ་
ལས་དགེ་སྡིག་གི་བརྟག་མགོ་དང་དམ་ཁ་འཛིན་པའི་དཔོན་ཆེན་རྣམས་ལ། ཕུང་པོ་
ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་འཛིན་པའི་དུ་དབེན་ཤྭ་
རྣམས་ལ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་དྲ་བས་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་འཇུག་པའི་ད་ར་ཁ་ཆེ་རྣམས་
ལ། རང་འདོད་ཞི་བདེ་དོན་གཉེར་གྱི་ཁྲི་སྟོང་དཔོན་རྣམས་ལ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་
མཐའ་ལ་ངེས་པའི་བརྒྱ་དཔོན་རྣམས་ལ། རླུང་སེམས་འབྲལ་མེད་དུ་རྒྱུག་པའི་གསེར་
ཡིག་པ་རྣམས་ལ། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་འཇའ་མོ་ཆེ་རྣམས་ལ། ཆགས་སྡང་རྨོངས་
གསུམ་གྱི་ལས་ལ་ཞེན་པའི་བླ་བྲང་སོ་སོའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ལ། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་
འདོད་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དུ་མ་ལ་ཁ་འཇུག་པའི་ལྷ་སྡེ་རྣམས་ལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་
ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རིགས་དྲུག་གི་མི་སྡེ་དང་མི་མང་རྣམས་ལ་སྒྲོག་པའི་འཇའ་ས། 
སྔར་ངེད་ཀྱི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོ་འབྲིང་རྟུལ་གསུམ་ལ་དགོངས་ནས། འཁོར་ལོ་རིམ་
པ་གསུམ་བསྐོར་ཏེ། འཁོར་ལོ་དང་པོ་ནི། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས། ལྟ་བ་གང་
ཟག་གི་བདག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་མེད་པར་བསྟན། སྒོམ་པ་
6-1-266


བདེན་བཞི་མི་རྟག་སོགས་བསྒོམ་པ་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་
བཟློག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་རང་གི་གཞུང་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བསྐྱངས་པས། 
གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པར་བསྟན་ཅིང༌། འཁོར་ལོ་བར་
པ་ནི། བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བྱས་ཤིང༌། དེའི་རྒྱུ་ཕར་ཕྱིན་ལྔའི་ཉམས་ལེན་
བྱེད་ཚུལ་ལ། མཐའ་དག་དཔྱིས་འབྱིན་གྱི་གཉེན་པོ་དང༌། ཕྱོགས་རེ་མགོ་ནོན་གྱི་གཉེན་
པོ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཅིང༌། ལྟ་བ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་
གཏན་ལ་ཕབ་ཅིང༌། སྒོམ་པ་བསོད་ནམས་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྦྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས། 
[བཟོད་པ། བརྩོན་འགྲུས།] བསམ་གཏན་བསྒོམ་ཚུལ་དུ་མ་ཞིག་དང༌། སྤྱོད་པ་བདག་
གཞན་མཉམ་བརྗེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་བསྟན་ནས། དེ་ལྟར་ཉམས་
སུ་བླངས་ན་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་ལ་མཚམས་སྦྱོར་ཞེས་བཟླས་པ་ཡིན། དབང་པོ་ཡང་རབ་
རྣམས་ལ་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་དང༌། ཁྱད་པར་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་
ཏེ། གྲུབ་མཐའ་འོག་མའི་ལྟ་བ་སྒོམ་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས། ཐུན་མོང་
མ་ཡིན་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས། འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་
གྱིས་གྲུབ་པ་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནའང༌། ཁྱེད་ཐེག་པ་འོག་མའི་
གཞུང་ལུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། རང་རང་གི་གཞུང་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་
གསུམ་ལ་ཉམས་ལེན་མི་བྱེད་པར། སྤྱོད་རྩིང་དང༌། ཚུལ་ཆོས་དང༌། ལོག་ཤེས་ཀྱི་སྤྲིན་
གྱིས། ངེད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཉི་མ་སྒྲིབ་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་བ་དང༌། འཁོར་ལོ་བར་པའི་
གཞུང་ལུགས་ལ་ཞུགས་པའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། ངེད་ཀྱི་གྲུབ་
མཐའ་ཆེན་པོ་བཞི་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ཕྱེ་ན། ཤེས་བྱའི་བྱེ་བྲག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་
ཀྱང༌། བདེན་པ་བཞི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ། བདེན་པ་གཉིས། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལ་
སོགས་སུ་བསྡུས་ནས། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་བྱ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བྱ། ལམ་བསྟེན་བྱ། འགོག་པ་
ཐོབ་བྱར་བསྟན། དེ་ལ་བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་ཀུན་རྫོབ་དང༌། འགོག་བདེན་དོན་དམ། 
ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གཉིས་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་
6-1-267


ཡོངས་གྲུབ་ཀུན་རྫོབ་དང༌། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་
ཅིང༌། བདེན་པ་གཉིས་ལའང་བདེན་ལུགས་གཉིས། སྣང་ལུགས་གཉིས། སྟོང་ལུགས་
གཉིས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ལོ་བར་པའི་རང་འགྲེལ་རྣམས་ལས། གཟུགས་ནས་རྣམ་
མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ། སྤང་བྱ་སྒྲིབ་པའི་སྡེ། སྤོང་བྱེད་གཉེན་པོའི་སྡེ། ཐོབ་བྱ་
འབྲས་བུའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཅིང༌། གྲུབ་མཐའ་ཆེན་པོ་
བཞི་ལའང༌། དོན་སྨྲ་བ་ལ་བྱེ་བྲག་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་གཉིས། སེམས་ཙམ་པ་ལ་རྣམ་
བདེན་རྫུན་གཉིས། དབུ་མ་ལ་སྣང་བཅས་སྣང་མེད་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་ཕྱེ་
གསལ་བྱས་ནས་བསྟན་ཅིང༌། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལས། ཕྱི་ནང་ཀུན་རྫོབ་དང༌། 
གཞན་དོན་དམ་དུ་བསྟན་ཅིང༌། འཕགས་པ་བྱམས་མགོན། འཇམ་དབྱངས་ལ་སོགས་
པའི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ངེད་ཀྱི་དགོངས་པ་ལེན། ངེས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དེ་དང་མཐུན་
པའི་བཅའ་ཧུ་ཕབ་ཏུ་བྲིནའང༌། ཁྱེད་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་རབ་ལ་བསྒོམ་པའི་མིག་མ་
ཕྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་
བཅད། དངོས་ལ་དོན་དངོས་དང་ཤེས་དངོས་གཉིས་སུ་འདོད། དོན་དངོས་ཤེས་དངོས་
ལ་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན། ཅིར་ཡང་མ་
གྲུབ་པའི་སྟོང་པ་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་རང་སྟོང་ལ། ཆོས་ཉིད་དང༌། ངོ་
བོ་ཉིད་སྐུར་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་ངེད་ཀྱི་ལུང་དང་
མི་མཐུན་པའི་ལོག་བཤད་ཀྱིད་འདུག་ཟེར་བ་དང༌། ཁྱེད་སྒོམ་སྒྲུབ་པའི་རྟོགས་ལྡན་དུ་
འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་རྣམ་དག་གི་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཆོད་
པས། སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་གནད་མ་ཁྲོལ། མཐའ་དྲུག་ཚུལ་བཞིའི་སྒོ་ལྕགས་མ་ཕྱེ། ཆོས་
དམན་མཆོག་གི་ཤན་མ་ཕྱེད། བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་རྨོངས། མན་ངག་ཟབ་མོའི་ཁུངས་
མ་ཆོད། ཉམས་མྱོང་གི་མཚང་མ་རིག་ཅིང༌། ངེས་ཤེས་ཀྱི་གཏིང་མ་ཚུགས་པར་འཁོར་
འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་ཐག་བཅད། སེམས་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་
སྟོང་པར་འདོད། དེའི་ངོ་བོ་བཙལ་ན་མ་རྙེད། བལྟས་ན་མ་མཐོང་བའི་དུས་གསུམ་རྟོག་
6-1-268


པ་ཞི་བའི་ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ་རྗེན་པ་འདི་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས། མ་རྟོགས་ན་འཁོར་བ། 
གསལ་སྟོང་འགྱུ་བ་གསུམ་སྐུ་གསུམ། གནས་འགྱུ་གཉིས་ལ་ཞི་ལྷག་ཟུང་འཇུག་གི་
བསྒོམ་པ། དེ་མ་གཏོགས་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གང་ཡང་
མེད། རྣམ་རྟོག་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་མི་འདོད། ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་གནས་
གསུམ་དག །དུག་ལྔའི་ངོ་བོ་ངོ་ཤེས་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རོལ་པ་ཡིན། མཉམ་རྗེས་གཉིས་
མེད་ཡིན། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཡིན། ཞེས་སོགས། ངེད་ཀྱི་ལུགས་དང་འགལ་བའི་
གང་ཟག་གི་འདོད་ལུགས་མང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། ལྟ་བ་ཆད་ལྟའི་རྫོང་ལ་ཞེན་ནས། 
སྒོམ་པ་བྱར་མེད་ཀྱི་ཚང་ལ་ཉལ། སྤྱོད་པ་བག་མེད་ཀྱི་ཐོ་ཅོ་བྱེད་ཅིང༌། དོན་ཡིན་
ལུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་ནས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཁྱད་དུ་བསད་དེ། རང་
གཞན་མང་པོ་ངན་འགྲོའི་ལམ་ལ་ཁྲིད་ཀྱིན་འདུག་པས། འདི་དག་ལས་སྐྱོབ་པའི་
སྐྱབས་དང༌། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཟེར་ནས། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གནད་དང་བདེ་སྡུག་གི་
མཚང་རིག་ནས། འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་ཐར་འདོད་ཀྱྀ་བསམ་པས་བསྐུལ་བའི་གསེར་ཡིག་
པས། ངེད་ལ་ཞུ་བ་ནན་ཅན་བྱེད་ཅིང་འདུག་པའི། དོན་ལ་དེ་བཞིན་བདེན་ན། ངེད་ཀྱི་
འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་རྣམས་དག་དང་ག་ལ་མཐུན། ད་ཡིན་ན་གདུལ་བྱ་
དབང་པོ་རབ་འབྲིང་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བསལ་བྱས་ལ། བཀའི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་
བསྐོར་བའི་གསུང་རབ་རྣམས་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་ལྟོས་པའི་ཁྲིད་
ལུགས་དང༌། ལག་ལེན་རྣམས་གོང་འོག་མ་འཛོལ་བའི་ཐད་ནས། རང་གི་བློའི་ནུས་པ་
དང་བསྟུན་པའི་ཉམས་ལེན་དང༌། གཉེན་པོ་དང་བསྟུན་པའི་བསླབ་པ་བྱིན་ལ་མཐར་
ཕྱིན་པར་གྱིས། ཁྱོད་ཐོས་བསམ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་གྲུབ་
མཐའ་ལྷད་ཅན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཞེན་ནས། རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ཡང་དག་པ་
རྣམས་ལ་ལོག་པར་བཟུང་སྟེ། ཆོས་སྤོང་གི་ལས་བསོག་བྱེད་ཅིང༌། ཐོས་ཆུང་མངོན་
པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། བླུན་པོ་དད་པའི་རྗེས་འབྲང་མ་བྱེད་པར། བཤེས་གཉེན་དམ་པ་
མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་བསྟེན་ནས། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མན་ངག་ཁུངས་མ་
6-1-269


རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་ཏེ། ངེས་དོན་ཟབ་མོ་བསྒོམ་པའི་ཉམས་
མྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་མིག་གིས་ལྟོས་ལ། བདེན་པ་གཉིས་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད། ལྟ་སྒོམ་
སྤྱོད་པ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་དང༌། དྲང་དོན། ངེས་དོན། ཉེ་ལམ། 
རིང་ལམ། ཐེག་པ་གོང་འོག །དམན་མཆོག་གི་གོ་རིམ། སྤང་གཉེན་ཐོབ་གསུམ། དགག་
དགོས་བླང་དོར་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པར་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་ཞིང༌། ངེད་ཀྱི་མདོ་
རྒྱུད་རྣམ་དག་དང༌། རིགས་གསུམ་མགོན་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་སོགས་
པའི་འཕགས་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བཅའ་ཧུ་？ལས། བདེན་གཉིས་དང༌། 
གཞི་ལམ་འབྲས་བུ། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་དབྱེ་གསལ་བར་བསྟན་
ཡོད་པས། རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རྣམས་དང་མཐུན་པའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་བྱེད་པ་
གལ་ཆེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་གྲུབ་མཐའ་ལྷད་ཅན་གྱི་གཞུང་
རྣམས་ལ་ཐོས་བསམ་བྱེད་པའི་རིགས། ངེས་དོན་ཟབ་མོའི་སྐལ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀུན་
རྫོབ་བདེན་པ་མ་གཏོགས་པ། དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་ཁ་མ་འཇུག །གལ་ཏེ་མི་ཤེས་པའི་
ལོག་བཤད་ཀྱིས། ཆོས་ཟབ་མོ་ལོག་པར་བཀྲལ་ན། ཆོས་སྤོང་གི་ལས་ཀྱི་ངན་སོང་དུ་
སྐྱེས་པའི་དུས་མི་སྐྲག་པ་ཨེ་ཡིན། ཁྱེད་བསྒོམ་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། ཐེག་པ་ཆེན་
པོའི་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་གྱིས་ལ། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དམན་མཆོག་གི་གོ་
རིམ་ཤན་ཕྱེ་ལ། མཉམ་བཞག་ཟབ་མོ་ལ་ཟློ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་
དབྱེར་མེད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སྒོམ་མ་ཡེངས་པར་རྒྱུན་དུ་བསྐྱངས་ནས། 
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གསོག་པ་དང༌། རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་དུས་སུ་འདི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་
ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟར་མི་རྟག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཤེས་
པར་བྱས་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སེམས་རང་སྟོང་འདི་དྲན་བསམ་གནས་འགྱུ་ཅི་བྱུང་ཡང་བློ་
བྲལ་གསལ་སྟོང་རྗེན་པར་སྐྱོང་བའི་ཉམས་ལེན་ལ་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་
གསོག་པ་ལའང་འབད་དགོས་པ་ཡིན། མཉམ་བཞག་ལ་ཟློ་བའི་ཆོས་སྐད་དང༌། རྗེས་
ཐོབ་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་ཆོས་སྐད་མ་བསྲེ་བར། དུས་དང་བསྟུན་པའི་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་
6-1-270


གལ་ཆེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར། རང་དགེ་བ་མི་བསྒྲུབ་པའི་སྟེང་དུ། གཞན་ལུས་ངག་ཡིད་
གསུམ་གྱི་དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་
པ་ཟང་ཐལ་དུ་ཐག་བཅད་དེ། བསག་བྱའི་ལས་དང༌། གསོག་པ་པོའི་གང་ཟག་དང༌། 
ལས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་ཅེས། བློ་བྱས་སྟོང་བསྒོམ་གྱི་ཁ་ལྟ། ཟོག་པོ་བཅོས་
མའི་ཐོ་ཅོ། ཆོས་བརྒྱད་འཁྲི་བ་མ་ཆོད་པའི་རྟོགས་ལྡན། རྒྱུ་འབྲས་ཁྱད་གསོད་ཀྱི་ཆོས་
པ། གནང་བཀག་མི་ཤེས་པའི་མཁས་པ། རང་འདོད་ཕུགས་སུ་བཅུག་པའི་འགྲོ་དོན་
བྱེད་མི་མང་པོས། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལྟར་སྣང་དུ་བཏང་ནས། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་
ཅིང༌། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་ན། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་མནར་
མེད་ཀྱི་ཁྲིམས་རར་ཁྲིད་དེ། ཐར་མེད་ཀྱི་བཙོན་རར་བཅུག་ནས། བཟོད་ཐབས་མེད་
པའི་རྩར་བྱུང་དུས། ངེད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་རེ་འཁང་མ་བྱེད་ཅེས་ནན་གྱིས་བསྒྲགས་
པའོ། །
ཡང་གཏམ་གཅིག་ལ་ཁྱེད་འགའ་ཞིག །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་
དོན་གཅིག་ཅེས་པ་དང༌། རྣམ་རྟོག་གི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ཞེས་སོགས། ངེད་ཀྱི་དགོངས་
པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལོག་བཤད་བྱེད་ཀྱིད་ཡོད་པར་འདུག །དེ་བཞིན་བདེན་ན། ནམ་
མཁའ་དང་སྤྲིན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་ཨེ་ཡིན། ངེད་
སྲས་དང་བཅས་པའི་དགོངས་པ་ནི། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་
པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་དག་པ་འོད་གསལ་
ཆེན་པོ་དེ་ནི། དབུལ་པོའི་ཁང་ཕུག་གི་གཏེར་དང༌། བུམ་ནང་གི་མར་མེ་དང༌། འདམ་
ནང་གི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར། གློ་བུར་དྲི་མའི་སྦུབས་ན་ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་གྱིས་
ཚང་བ་དེ། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་བཞུགས་པ་དེ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་བྱ་ཡིན་པར་
བཤད་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལུང་མ་བསྟན་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་མི་དགེ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་འཛིན་པ། མཐར་སྤང་བྱ་ཡིན་ཞིང༌། གསེར་ལ་གཡོགས་པའི་
ས་རྡོ། མར་མེ་ལ་སྒྲིབ་པའི་བུམ་པ། ནོར་བུ་ལ་གཡོགས་པའི་འདམ་ལྟ་བུ། གློ་བུར་དྲི་མ་
6-1-271


དང་དོན་གཅིག་པར་ཡིན་པ་བསྟན་མོད། རྣམ་རྟོག་གི་ངོ་བོའང་ཆོས་སྐུའི་མི་མཐུན་
ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། བཟང་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཤེས་སྒྲིབ། ངན་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཉོན་སྒྲིབ་ཡིན་
པར་བསྟན་ལ། དེ་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོའང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་པའི་ལུང་རྣམ་དག་མང་པོ་མདོ་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཡང་ཡང་
བསྒྲགས་ཀྱང་ཚུལ་དེ་དག་ལ་མི་མཁས་པའི་མི་མང་པོས། ཐོས་ཆུང་སྐྱོ་མ་སྔ་བཙན་བྱས་
ནས། ཀུན་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ། སྒྲོ་བསྐུར་གྱི་མྱོས་པས་རྩོད་ཀྱིན་ཡོད་པར་
འདུག་ནའང༌། ད་ཕྱིན་ཆད་ལྟ་བ་ངན་པའི་ལམ་དང་བླུན་པོའི་བྱ་བ་ལས་སླར་ལྡོག་ལ། 
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་གཟོད་ནས་རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱོན་
བསལ་དགོས་མེད་ཅིང༌། ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་གྱིས་ཚང་བ་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་
པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་
ཅིང༌། སེམས་ལའང་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད། འཁོར་
སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ་བའི་དྲི་མ་ཡིན། 
ཞེས་པའི་ཕྱེ་གསལ་ལེགས་པར་གྱིས་ལ། ཡང་དག་པའི་ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ལས་ཀ་
བཟང་པོ་བྱེད་ལ། ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་གསོག་པའི་མི་སྡེ་མང་པོའི་སྟེང་དུ། ངན་
སོང་དང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པའི་ཞགས་པ་བྱིན་ནས། ལྷུན་གྲུབ་འདུས་
མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང་མྱུར་དུ་མཇལ་བའི་སྨོན་ལམ་བཟང་པོ་འདེབས་སུ་
ཆུག ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་བདུད་དང་ནག་པོའི་ཕྱོགས་འཛིན་འགའ་ཡིས། བླ་མ་དང་
གྲུབ་ཐོབ་བཟང་པོའི་ཚུལ་བཟུང་ནས། ཆོས་ལོག་པ་ལ་ཡང་དག་ཏུ་མིང་བཏགས་ནས། 
སེམས་ཅན་མང་པོ་ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་པ་བྱུང་ན། ཁྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང། རྒྱུད་སྡེ་
བཞི་ལ་དབང་བའི་མི་ཆེན་དང་ཁྲིམས་བདག་རྣམས་ཀྱིས། བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ལག་གིས་
བཟུང་ལ། ཐབས་ཤེས་ཀྱི་ཨན་ལྕགས་ཆུག །ལུང་རིགས་རྣམ་དག་གི་དབྱུག་པ་གྲངས་
མེད་དུ་རྒྱོབ། སྒོམ་གྲོགས་བཟང་པོའི་དྲི་བ་ཡང་ཡང་གྱིས་ལ། ཆོས་ངན་པའི་བྱ་བ་ལས་
སླར་ལོག་ཏུ་ཆུག་ལ། གྲུབ་མཐའ་བཟང་པོའི་ལས་ཁ་བྱིན། ཁྱོད་གྲུབ་མཐའ་གོང་འོག་ལ་
6-1-272


གནས་པའི་ཆོས་དཔོན་ཀུན་གྱིས་ཀྱང༌། རང་རིག་གཞུང་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་བྱ་བ་
ལ། ཆོས་མིན་གྱི་ལྷད་མ་གཞུག་པར། དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་དང་
རྟེན་འབྲེལ་བསྒྲིགས་ལ། ངེད་ཀྱི་གསུང་རབ་རྣམ་དག་དང་མཐུན་པར་གྱིས། སྡོམ་
གསུམ་རྣམ་དག་གི་དགོན་པར། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཡོ་ལང་སྐྱོང་བ་ལ། བག་མེད་
སྐྱིད་སྐུར་གྱི་སྒོ་ཉལ་དང་མཚེར་མ་ཕབ། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་གཞིས་ཁང་དང་མིང་
དྲེད་པོའི་རྡོ་བཏག་ཆང་བཅོལ་མ་གཏོད། དལ་འབྱོར་གྱི་ས་ཞིང་བཟང་པོ་ལ་ཚོགས་
གཉིས་རྣམ་དཀར་གྱི་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་ལ། དད་བརྩོན་གྱི་ཁལ་བོང་དང་ལག་ཆ་
གཏེང་པར་མ་ཁྱེར། མཉམ་བཞག་ཟབ་མོའི་གྲོང་དུ། ཞི་ལྷག་ཟུང་འཇུག་གི་མི་སྡེ་སྡོད་
པ་ལ། རྣམ་རྟོག་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་ཟ་མ་འུ་ལག་མ་འདེད། མོས་གུས་དག་སྣང་གི་ཁང་པར། 
ལོག་ལྟ་ཕྲག་དོག་གི་རྩྭ་ཤིང་མ་བསྐུལ་བར་ཆོས་སྤྱོད་བཅུའི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པས། ལས་
དགེ་སྡིག་དང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་འཛིན་དུ་ཆུག །ཚད་མེད་བཞིའི་ལམ་འཕྲང་ལ་
བསྡུ་བ་རྣམ་བཞིའི་འགྲོན་པོ་འགྲིམ་པ་ལ། ཁོང་ཁྲོ་དང་སེར་སྣའི་ཇག་པ་མ་
རྒྱུག །བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེའི་ཚོང་འདུས་སུ་སྨོན་འཇུག་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཁེ་ཚོང་བྱེད་
པ་ལ། གནོད་འཚེ་དང་རང་འདོད་ཀྱི་ཤོ་དམ་ཁ་མ་ལེན། མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་
འཛོམ་པའི་བཤེས་གཉེན་ལ། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས། 
ཚོགས་གསུམ་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་སྤྱོད་པ་བཟང་པོས། སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་
སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་ནས། སྲིད་གསུམ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་འདྲེན་པ་བྱེད་མི་ལ། ངན་གཡོ་
ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྒྲོ་སྐུར་བྱེད་མི་བྱུང་ན། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་མགོ་བོ་ཆོད། དོན་དམ་
ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ལ། རྟག་ཆད་གོ་ལོག་གི་སྨྱོ་གཏམ་བྱུང་ན། ལོག་རྟོག་ཐེ་
ཚོམ་བྱེད་པའི་མི་དེ། ཐབས་མཁས་དང་ཐུགས་རྗེས་བཟུང་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་སྒོམ་
སྤྱོད་གསུམ་གྱི་ཨན་ལྕགས་ཆུག་ལ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡིད་ཆེས་
འཛིན་དུ་ཆུག །དེ་ལྟར་མ་བྱས་པར། མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་དོན་ཆུང་དང༌། སྡིག་ལྟ་ཁམ་པོ་
ཆེའི་བྱ་བས། ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བའི་ལས་བསགས། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་འཇའ་མོ་ཆེ་འགྲིམས་
6-1-273


ཏེ། འཁོར་བ་མཐའ་མེད་ཀྱི་གན་ལ་རྒྱབ་ནས། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དུས། 
ངེད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་རེ་འཁང་མ་བྱེད། ཅེས་བཟླས་ནས་འཆང་རྒྱུའི་འཇའ་ས་བྱེད་པ་
ཡིན། 
འཇའ་ས་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པའི་ལོ། །མི་འགྱུར་ལྷུན་གྲུབ་ཟླ་བ་ཡི། །གཙང་བདག་
བདེ་ཆེན་ཚེས་ལ་བྲིས། །ཕན་བདེས་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཁྱབ་ཤོག །ངེས་དོན་བསྟན་པའི་
རྒྱལ་མཚན་རྒྱས་པར་ཤོག།      །།མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། ཞུས་དག ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཤིང་པར་ཕྱི་ལ་༥༡༥། འཛམ་ཐང་པར་ཤིང་གཉིས་ལ་གཏུག་ན་མི་འདྲ་
ས་ཁ་ཤས་ཡོད་པས་བརྟག་པར་ཞུ།)
6-1-274


༄༅། །ཤགས་འབྱེད་བསྡུས་པ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །སློབ་དཔོན་དཀོན་བཟང་པའི་གསུང་ལ། སྦྱང་གཞི། སྦྱང་བྱ། སྦྱོང་བྱེད་གསུམ་སོ་
སོ་ཡིན་གསུང༌། དཔོན་བྱང་པའི་གསུང་ལ། སྦྱང་གཞི། སྦྱོང་བྱེད་སོ་སོ་ཡིན་ན། སྦྱོང་བྱེད་
དེས་སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བར་མི་ནུས། སྦྱང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་སོ་སོ་མ་ཡིན། ཡང་སློབ་དཔོན་
པའི་གསུང་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དུ་གསུངས་པ་དེ། ད་ལྟར་སྣང་
ཚོད་པའི་གཟུགས་འདི་མ་ཡིན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་ཟེར་བ་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་
ཡིན། དེ་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སྦྱངས་པས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལ་
རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་ཟེར། དེ་གསུམ་ཐ་དད་ཡིན། དཔོན་བྱང་པ་གསུང་བ་ལ། 
གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དུ་གསུངས་པ་དེ། ད་ལྟར་ཐ་མལ་གྱི་གཟུགས་
འདི་ཁོ་ན་ཡིན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་ཀྱང་འདི་ཡིན། འདི་ལས་གཞན་པའི་
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་གཞན་མེད། སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཟེར་བའི་
ལམ་གཞན་ཞིག་གིས་སྦྱོང་བ་མིན། གཟུགས་ཡེ་གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དེ་
ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན། དེ་ཁོ་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་
སམ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ངོས་ནས་སྦྱང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་
སྦྱངས་འབྲས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད། གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་པ་
གསུང་བ་བཞིན་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པ་ཡོད་ན། སྦྱང་གཞི་དེ་སྦྱོང་བྱེད་དེས་སྦྱོང་བར་མི་
ནུས། སྦྱངས་འབྲས་དེ་མི་འཐོབ། ཐོབ་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་པ་ཅིག་འོང༌། ཡང་སློབ་
དཔོན་པའི་གསུང་ལ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་གཟུགས་མ་ཡིན་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་
རྣམ་པར་སྣང་བ་པྲ་ཕབ་པའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཅིག་ཡིན་ཞེས་བཞེད། ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་
གསུང་ལ། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་
6-1-275


རྣམ་པར་སྣང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་
ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་
མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དུས་འཁོར་ནས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་པྲ་ཕབ་
པའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བཤད་པ་དེ། པྲ་ཕབ་པའི་རང་སྣང་ལ་ལྟོས་ནས་དཔེར་གཞག་
པ་མ་ཡིན། སྣང་ཡུལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དཔེར་གཞག་པ་ཡིན་གསུང༌། 
རིན་པོ་ཆེ་པའི་དྲུང་ནས་དང༌། བླ་མ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་དྲུང་ནས། དོན་ཡིན་ལུགས་ཇི་
ལྟའི་སྟེང་ནས་གཤགས་དྲང་པོར་འབྱེད་པར་ཞུ། 
སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་གསུམ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་
སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོ་ཡིན་ཞིང༌། སྦྱང་གཞི་སྤང་གཉེན་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
ཞེས་སློབ་དཔོན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད། ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་གསུང་གིས། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་
བྱེད་སྤང་གཉེན་གྱི་ངོས་ནས་ཐ་དད་པ་དེ། ཕར་ཕྱིན་མན་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སྐད་ཡིན། རྡོ་རྗེ་
ཐེག་པ་འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་ལུགས་ལ། གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་དབྱེར་མེད་དུ་འདོད། 
དེའི་རྒྱུ་མཚན་རང་བཞིན་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་
པོས་སྦྱང་བྱ་སྤངས་ཀྱང་འཆིང་ལ། གཉེན་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་ན་སྦྱང་བྱ་གྲུབ་
པ་མེད་དོ། །སྦྱང་གཞི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ཟེར་བ་འདི་ཀུན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་རང་ལ་ཡང་
འཛོལ་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་ངེས་པའི་དོན་ལ་
སྤང་གཉེན་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ་གཟུགས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་ལས་དེ་
གཞན་མ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་ཞུ་བའི་ཡི་གེ་ཞལ་བཤུས་པའོ། །དེའི་ལན་ནི། 
(འདི་ཡན་ཆད་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་ཞིག་ན་བཞུགས་ཀྱང་འཛམ་པར་
ན་མི་བཞུགས།)
༈ བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཁས་པ་ཆེན་པོ་སློབ་
དཔོན་དཀོན་བཟང་དང༌། དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་ལུགས་མི་མཐུན་པ་འདི་ལ། བོད་ཀྱི་
སློབ་དཔོན་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་ལུགས་དཔང་དུ་བྱས་ན། དཔོན་བྱང་པ་མད་པར་
འགྱུར་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་ལུགས་
6-1-276


དཔང་དུ་བྱས་ན། སློབ་དཔོན་དཀོན་བཟང་པ་མད་པར་མངོན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་བོད་
ཀྱི་སློབ་དཔོན་མང་པོའི་བཞེད་ལུགས་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཕྱག་
རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། ཡུམ་ཆེན་མོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། 
རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། 
ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྙིང་པོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོའི་མཐར་ཐུག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་གསུངས་པ་
ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་
དེ་དང་དེར་གསུངས་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སམ། ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་
སྟོང་ཉིད་ལ་གསུངས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ། ཡང་
དག་པར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐྱེ་བ་མ་འགགས་པར་འཆར་བ་
འདི་ཙམ་ཁོ་ན་ལ་གསུངས་ཀྱི། རང་སྟོང་ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་པས་རང་སྟོང་དུ་
གནས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན། 
ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ། ཡུམ་ཆེན་མོ་ཡིན་པ་ནས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་
ཞེས་པའི་བར་དུ་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་འདི་ཉིད་ཁོ་ན། སྐུ་
གསུམ་མམ། སྐུ་བཞིར་ཡང་འདོད་དེ། སྣང་བའི་ཆ་སྤྲུལ་སྐུ། སྟོང་པའི་ཆ་ཆོས་སྐུ། རིག་
པའི་ཆ་ལོངས་སྐུ། དབྱེར་མེད་པའི་ཆ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཡིན་པས། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་སྐུ་
གསུམ་མམ་བཞིར་ཀྲོང་ངེ༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་ལྷག་གེ །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལམ་མེ། ཕུང་
པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་འདི་རྣམས་ཉིད་ཀ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་དང་ལྷ་མོ། ཉོན་མོངས་
པ་ལྔ་པོ་འདི་ཉིད་ཀ་ཡེ་ཤེས་ལྔ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་འདི་ཀ་སངས་རྒྱས་ཡིན་གྱི་འདི་
ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་མེད་པས། འཁོར་བ་འདི་ཀ་མྱང་འདས། རྣམ་རྟོག་འདི་ཀ་
ཆོས་སྐུ། མ་རིག་པ་འདི་ཀ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཡང༌། དེ་ལྟར་ངོ་མ་ཤེས་པར་ལ་འཁོར་བ། དེ་
ལྟར་ངོ་ཤེས་པ་ཉིད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་
ལ་ཐོབ་བྱའི་སངས་རྒྱས་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཨར་སངས་ནས་སྟོར་ཡང༌། འབྲས་བུ་
6-1-277


སངས་རྒྱས་ཡེ་ནས་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངོ་ཤེས་ཤིང༌། ཐག་ཆོད་པ་ཙམ་ལ་འབྲས་
བུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཅེས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། དེ་ལྟར་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་ངོ་
སྤྲད་ནས་ངོ་ཤེས་པ་ཉིད་ན། འབྲས་བུ་ཕྱི་དུས་སུ་མ་ལུས་པར་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན། 
དེ་ཉིད་ལ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་སྟོར་བ་ཞེས་ཀྱང་འདོད། གཞི་འཁྲུལ་ལམ་ཞིག་འབྲས་བུ་
སད་ཀྱིས་ཁྱེར་བ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲ། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཐམས་ཅད་སྟོར་ནས་ཐལ་ལོ། །ཞེས་
ཡང་དགོན་པས་མགུར་མར་ཡང་གྱེར་བར་གདའ། 
དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་བཟང་བཟང་པོ་ཞིག་འདོད་ན། ཐོབ་དུས་མེད་པ་དང༌། 
འབྲས་བུ་ཕྱི་དུས་སུ་ལུས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མང་པོ་ཡོད་ཅེས་འདོད་པ་དང༌། 
ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པས། ཀུན་རྫོབ་སྣང་གྲགས་འདི་རྣམས་དང་པོ་ནས་
སངས་རྒྱས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་རྣམས་རང་སྟོང་དུ་ངོ་ཤེས་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན་
ཞེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སེམས་འདི་སྟོང་ཉིད་དུ་ངོ་ཤེས་ན་སངས་རྒྱས། 
རྣམ་རྟོག་འདི་བདེན་མེད་དུ་ངོ་ཤེས་ན་ཆོས་སྐུ། དུག་ལྔ་འདི་རང་བཞིན་མེད་པར་ངོ་
ཤེས་ན་ཡེ་ཤེས་ལྔའམ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ཡིན་པས། མ་རིག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་གཅིག་
ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། ངོ་མ་ཤེས་ན་མ་རིག་པ། ངོ་ཤེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་
ལྟར་རྟོགས་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཉིན་འགུག་བྱས། འཁོར་བའི་སྟེང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུར་
ས་བཏབ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་དང༌། 
ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གིས་བཞེད་པས། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་སྣ་ཚོགས་འདི་ཉིད་ཀ་
སྣང་བའི་ཆ་ཀུན་རྫོབ་འཁོར་བ། སྟོང་བའི་ཆ་དོན་དམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་
སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དབྱེར་མེད་འདི་ཉིད་ཀ་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་དང༌། འཁོར་
འདས་དབྱེར་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལས་ལྷག་པའི་དོན་དམ་དང་ཆོས་སྐུ་དང༌། མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་གཞན་མེད་ཅིང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་གཉིས་
འཁྱུད་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་འདི་ཉིད་ཀ་ལ་གསུངས་ཏེ། སྣང་བའི་ཆ་
འདི་ཉིད་ཀ་ཐབས་ཡིན་པས་ཡབ་ཡིན། སྟོང་པའི་ཆ་འདི་ཉིད་ཀ་ཤེས་རབ་ཡིན་པས་
6-1-278


ཡུམ་ཡིན། དེ་གཉིས་མི་འབྲལ་བས་འཁྱུད་པ་དེ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་འདི་མི་འབྲལ་བ་
ཉིད་ཀ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་པས། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་སྣ་ཚོགས་འདི་ཉིད་ཀ་བདེ་
དགྱེས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཡབ་ཡུམ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་
རྣམ་པར་སྣང་མཛད། ཚོར་བ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན། འདུ་ཤེས་འོད་དཔག་མེད། འདུ་
བྱེད་དོན་ཡོད་གྲུབ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་བསྐྱོད་པ། སའི་ཁམས་སྤྱན་མ། ཆུ་མཱ་མ་ཀཱི། མེ་
གོས་དཀར་མོ། རླུང་སྒྲོལ་མ། ནམ་མཁའ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ། མིག་ས་ཡི་
སྙིང་པོ། རྣ་བ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ། སྣ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ། ལྕེ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག །ལུས་
སྒྲིབ་པ་རྣམ་སེལ། ཡིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དྲུག་ནི། གཟུགས་
རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ་སེམས་མ་དྲུག །ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དབང་ཡུལ་དང་བཅས་
པ་རྣམས་ནི། ཁྲོ་བོ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང༌། རང་སྟོང་དུ་གནས་
པ་འདི་ཀ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ།བཤང་བ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད། གཅི་བ་མི་
བསྐྱོད་པ། ཁྲག་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན། ཁུ་བ་འོད་དཔག་མེད་ལ་སོགས་པར་གསུངས་
པའི་དགོངས་པ་ཡང་དེ་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་
ཡང་དེ་ཡིན། འདོད་ཆགས་གཤིན་རྗེ་གཤེད། ཞེ་སྡང་གཤིན་རྗེ་གཤེད། གཏི་མུག་གཤིན་
རྗེ་གཤེད་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་དེ་ཡིན། ཤ་ནི་པུཀྐ་སི། ཁྲག་ནི་
རི་ཁྲོད་མ། ཁུ་བ་ནི་གདོལ་བ་མོ། རྐང་དང་ཚུལ་བུ་ནི་གཡུང་མོ། པགས་པ་བྱང་ཆུབ་
ཡན་ལག་བདུན། རུས་པ་ནི་བདེན་པ་བཞིར་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་
ཡང་དེ་ཡིན་པས། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་འདི་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང༌། 
སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད། གལ་ཏེ་འདི་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་ཅིག་
བྱུང་སྲིད་ན་དེ་ལྟས་ངན་ཡིན། དེ་ལ་ཐོབ་དུས་ཀྱང་མི་ཡོང༌། ཐོབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཡང་
མེད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་མང་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་མི་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་
འགའ་ཡང་མེད་པས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའམ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སམ། ཆོས་སྐུ་མ་ཡིན་པའི་
དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་
6-1-279


གང་དུ་སོང་ཞིང༌། གང་དུ་གནས་ནས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཀྱང༌། ཆོས་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ངང་
ནས་འཕྱོ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་ན་གནས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱ་ལས་མ་
འདས་ཏེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་བྱ་གང་དུ་འཕུར་ཡང་ནམ་མཁའ་ཉིད་ལས་མ་འདས་
པའམ། རྒྱ་མཚོའི་ཉ་གང་དུ་འཕྱོ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་ཉིད་ལས་མ་འདས་པ་དང་འདྲ། དེ་ལྟར་
རྟོགས་ནས་སྤང་བླང་དགག་བསྒྲུབ་རེ་དོགས་གང་ཡང་མེད་པས། སྤྱོད་པ་ཤུགས་བྱུང་
འགག་མེད་གང་ཤར་ཤར་དང་གང་དྲན་དྲན་གང་ཡིན་ཡིན་བྱས་པས་ཆོག །དེ་ལྟ་བུའི་
གང་ཟག་དབང་པོ་ཡང་རབ་ལ། ས་ལམ་རིམ་པར་བགྲོད་དགོས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་མ་
རྟོགས་བར་ལ་འཁོར་བ། དེ་ལྟར་རྟོགས་ཙམ་ཉིད་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་
ཅིག་ཆར་བ་ཞེས་བྱ། རིམ་གྱིས་པ་ལ་མི་དགེ་བ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་
པས་ས་ལམ་རིམ་གྱིས་བགྲོད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀྱི་དཔེ་ནི། ལྗོན་ཤིང་གི་སྟེང་དུ་
བྱ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ནས་སོང་ཞིང༌། སྤྲེའུ་མས་ཡར་འཛེག་པ་དང་འདྲ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སུ། ཆོས་བྱར་མེད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་བ་ལ་
དགོངས་ཤིང༌། ཆོས་བྱར་ཡོད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། དེས་
ན། རིམ་གྱིས་པ་ཡི་སྨན་མཆོག་དེ། ། ཅིག་ཆར་བ་ཡི་དུག་ཏུ་འགྱུར། །ཅིག་ཆར་བ་ཡི་
སྨན་མཆོག་དེ། །རིམ་གྱིས་པ་ཡི་དུག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་མང་བར་
གདའ། 
ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གིས་བཞེད་པས། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན། སེམས་སྟོང་པ་
ཡིན། སྟོང་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་ནས། སློབ་མས་ངོ་ཤེས་པ་དེ་
ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་འཕགས་པའམ་སངས་རྒྱས་ཡིན་
པས་སེམས་ངོ་འཕྲོད་པ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའམ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འདོད་པ་ལ། 
འོ་ན་འཕགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོབ་བམ། ཞེས་རྩོད་ན་འདིའི་
ལན་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་འཕགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་མེད་ཀྱང་ཡོད་
པ་སྐད་གསུངས་པ་དེ་རྣམས་དྲང་དོན་ཡིན་པས་རྫུན་ཡིན། དེས་ན་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་
6-1-280


འཕགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐག་ཆོད་པ་ཀས་ཡོན་ཏན་
ཐོབ་པའི་གོ་ཡང་ཆོད། ཅེས་འདོད་པ་དང༌། 
ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། སེང་གེའི་མངལ་རྒྱ་དང༌། ཁྱུང་གི་སྒོང་རྒྱ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པའི་
ལུས་རྒྱ་རྣམས་མཚུངས་པ་ཡིན་པས། ལུས་རྒྱ་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་
འཐོབ་བའི་ཕྱིར། ནམ་ཤི་སངས་རྒྱས་ཡིན། ཐོབ་པ་བོར་ཆོག་པ་ཡིན། ཞེས་འདོད་པ་
དང༌། 
ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བུ་ཆུང་སྐྱེས་མ་ཐག་པས། དཔའ་བོའི་བྱ་བ་བྱེད་མི་ནུས་ཀྱང༌། རིམ་
གྱིས་ཆེར་སྐྱེས་ནས་གཡུལ་ངོ་བཟློག་ནུས་པར་འགྱུར་བའམ། ཉི་མ་ཤར་མ་ཐག་གིས་
འཁྱག་པ་འཇུ་མི་ནུས་ཀྱང༌། ཡུན་བསྲིངས་པས་འཇུ་ནུས་པ་དང་འདྲ་བར། མཐོང་ལམ་
དང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་མ་ཐག་པ་ལ་དེ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀྱང༌། རིམ་གྱིས་ཐོབ་
པར་འགྱུར། ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། འཕགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ངེད་ལ་ཡོད་ཀྱང༌། ཁྱེད་
རང་གིས་མ་མཐོང་བ་ཡིན། ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞན་སྣང་ཁོ་ན་ལ་འཆར་བའི་ཡོན་ཏན་དགོས་ན་ནི་སྔོན་གྱི་
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། 
རང་སྣང་ཁོ་ན་ལ་འཆར་བས་ཆོག་ན་ནི། ངེད་སེམས་ངོ་འཕྲོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་
པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་འདེབས་ལུགས་མང་བར་གདའ། 
ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པས། སངས་རྒྱས་ལ་རྟོགས་པ་མངོན་གྱུར་གྱི་སངས་
རྒྱས་དང༌། ཡོན་ཏན་རབ་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ད་ལྟ་
སེམས་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་རྟོགས་པ་མངོན་གྱུར་གྱི་སངས་
རྒྱས་ཡིན། ཡོན་ཏན་རབ་རྫོགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དེ་ཕྱིས་རིམ་གྱིས་འཐོབ་པར་འགྱུར། 
ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་ན་རེ། ཕུང་པོ་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་
6-1-281


རྣམས་དང༌། ཤ་དང༌། ཁྲག་དང༌། རྐང་དང༌། རུས་པ་དང༌། པགས་པ་དང༌། སྐྲ་དང༌། བ་
སྤུ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་དེ་
རྣམས་ཀྱི་སྦྱང་གཞི་ཡིན་པས། དེ་ལ་དགོངས་ནས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་
ལྷ་ཚོགས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལམ་གྱིས་སྦྱངས་པས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་
རྣམས་སུ་གནས་གྱུར་ནས་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན། འོ་མ་ཞོར་གྱུར་པའམ། ཟངས་ལྕགས་
གསེར་དུ་གྱུར་པའམ། རྡོ་བ་རིན་པོ་ཆེར་གྱུར་པའམ། སྲིན་བུ་སྦྲང་མར་གྱུར་པ་དང་
འདྲ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ངོ་བོ་འགྱུར་བའི་གནས་གྱུར་
འདོད་པ་མང་བར་གདའ། སྦྱོང་བྱེད་ལམ་ལ་ཡང་འདོད་ལུགས་མི་མཐུན་པ་མང་དུ་
གདའ་ཞིང་མདོར་ན་གཞི་ལམ་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་འདོད་ལུགས་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གདའ་སྟེ། ཡི་གེ་
མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །
༈ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་ལྟར་ན། ཆོས་ཀྱི་
སྐུ་དང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་པའི་བར་དུ་སྔར་
སྨོས་པ་དེ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཞེད་ཀྱང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་རྟེན་
འབྲེལ་ལས་མ་འདས་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པའི་སྟོང་
ཉིད་དོ། །
དེ་ལས་དང་པོ་ནི། ཆོས་ཅན་གློ་བུར་བ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན། གསོག་གསོབ། བརྫུན་པ་
བསླུ་བ་སྟེ། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་དོ། །
གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་གཉུག་མ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་
མི་བསླུ་བ་སྟེ། རང་གིས་མི་སྟོང་ཡང་རང་ལས་གཞན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་སྟོང་པ་དོན་དམ་
སྟོང་ཉིད་དོ། །ཡང་ཆོས་སྐུ་དང་སྟོང་ཉིད་ལ་མུ་གཉིས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཆོས་སྐུ་
མ་ཡིན་པ་དང༌། སྟོང་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆོས་སྐུ་ཡང་ཡིན་པའོ། །
དེ་ལ་དང་པོ་ནི། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་སྟེ། གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ་ནམ་ཡང་
6-1-282


མ་གྲུབ་ཅིང་དཔྱད་མི་བཟོད་པའོ། །
གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་སྟེ། ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དཔྱད་
བཟོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། ཡུམ་ཆེན་མོ་
དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་དང༌། དེ་ཁོ་
ན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། 
མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང༌། དོན་དམ་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་
སྐྱེས་པའི་སྐུ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང༌། 
འགྱུར་མེད་མཆོག་གི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཨ་ཡིག་དང༌། ཨེ་ཝཾ་གི་དོན་དང༌། ཆོས་
འབྱུང་དང༌། ཆུ་སྐྱེས་དང༌། བྷ་ག་དང༌། སེང་གེའི་ཁྲི་དང༌། གསང་བ་དང༌། གསང་ཆེན་
དང༌། རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་དང༌། བདག་མེད་མ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཐིག་ལེ་དང༌། དགྱེས་པ་རྡོ་
རྗེ་དང༌། བདེ་མཆོག་འཁོར་ལོ་དང༌། གསང་བ་འདུས་པ་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་དང༌། 
མ་ཧཱ་མཱ་ཡ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གདན་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་
དང༌། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ཧེ་རུ་ཀ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང༌། དུས་ཀྱི་
འཁོར་ལོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཡབ་རྒྱལ་བ་རིགས་དྲུག་དང༌། ཡུམ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་མ་དྲུག་དང༌། སྲས་སེམས་དཔའ་སེམས་མ། ཁྲོ་བོ་ཁྲོ་མོ་ལ་སོགས་པ་
དོན་དམ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང༌། དོན་དམ་པའི་སྔགས་དང༌། 
དོན་དམ་པའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མུ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་
བྱ་སྟེ། ཆོས་སྐུ་ལ་ཡང་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་སྐུ་ནས་དོན་
དམ་པའི་སྔགས་དང་རྒྱུད་ཀྱི་བར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ཞིང༌། རང་སྟོང་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་སྐུ་ནས་དོན་དམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་བར་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་འདིར་བདེན་པ་གཉིས་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཅིང་
འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་
6-1-283


འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་རག་ལས་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་པའོ། །
འཁོར་འདས་གཉིས་ལས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྡུག་
བསྔལ་གསུམ་མམ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་
འདས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའོ། །
རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིན་པ་མུན་ནག་གམ་དུག་ལྟ་བུ་
སྤང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ངོ༌། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ནི་འོད་གསལ་བའི་སྣང་
བའམ། བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ངོ༌། །རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་རང་སྣང་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པ་རྡུལ་དང༌། སྐད་ཅིག་ལས་མ་
འདས་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །རང་
བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་སྣང་ནི། དོན་དམ་པའི་ཁམས་གསུམ་པ་རྡུལ་དང༌། སྐད་ཅིག་ལས་
འདས་པ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་
རྒྱུན་ཆད་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེའི་རང་སྣང་ནི། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་དུ་ཡོད་
ཅིང་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་རུང་བ་སྟེ། ཆ་ཤས་དང་བཅས་ཤིང་དཔེ་དང་བཅས་
པའོ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རང་སྣང་ནི། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་རྟོག་གེའི་
སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཆ་ཤས་མེད་ཅིང་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་
པའོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་གློ་བུར་དྲི་མ་གཉིས་ལས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་
རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། གཉུག་མ་ལྷན་སྐྱེས་གཞོམ་དུ་མེད་ཅིང་འཛག་པ་
མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའོ། །གློ་བུར་དྲི་མ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དབུགས་འགྱུ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འཕོ་བའི་བག་ཆགས་
མ་སྤངས་པའོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན། བདེན་པ་གཉིས་དང༌། འཁོར་འདས་གཉིས་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་
གཉིས་པོ་སོ་སོའི་རང་སྣང་དང་བཅས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་
6-1-284


འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། གློ་བུར་བ་དང་གཉུག་མའི་ཁྱད་པར་དང༌། བཅོས་མ་
དང་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་ཞུགས་སོ། །
ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གཉིས་ནི། ཆོས་ཅན་གློ་བུར་བ་སྟེ། 
ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ངོ༌། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
ཏེ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ངོ༌། །
ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་ལས། ཕྱི་སྣོད་འཇིག་རྟེན་དང་ནང་བཅུད་སེམས་ཅན་ནི་འགྱུར་
བའི་ཆོས་ཅན་གློ་བུར་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ངོ༌། །གཞན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་
ཆོས་ཉིད་གཉུག་མ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་སྟེ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ངོ༌། །
སྤྱིར་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། གཞི་ནི། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
གནས་སུ་གྱུར་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྐྱོན་གྱི་ཆ་རྣམས་སྦྱང་བའི་
གཞི་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་རྣམས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་གཞིའོ། །ལམ་ནི། གཞི་དེ་ལ་
སྐྱོན་གྱི་ཆ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་རྣམས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཐབས་
སུ་གྱུར་པ་ཚོགས་གཉིས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་
ཏན་གདོད་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྟག་པར་གནས་པའི་སྒྲིབ་གཡོགས་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། 
བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་སྔོན་མེད་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་
བྱེད་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི། བྲལ་འབྲས་ཆོས་སྐུ་དོན་དམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། བསྐྱེད་
འབྲས་གཟུགས་སྐུ་ཀུན་རྫོབ་བརྡའི་སྐུ་སྟེ། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པའི་གནས་སོ། །
དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་གཞི་ནི། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། གཏེར་ཆེན་པོ་སྔ་ནས་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་སྐུ་
བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་རྒྱས་པའི་རིགས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསར་དུ་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་
བཟང་པོ་ཅན་གྱི་ལྗོན་ཤིང༌། སྔོན་མེད་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་
གྱི་རིགས་ལ་བརྟེན་ཏོ། །
6-1-285


ཁྱད་པར་དུ་སྦྱང་བཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་བཞི་ལས། སྦྱང་བའི་གཞི་ནི། ཀུན་
གཞི་ཡེ་ཤེས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། སྤྲིན་ཚོགས་འཁྲིགས་
པའི་ནམ་མཁའ་དང༌། འདམ་གྱིས་གཡོགས་པའི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི། 
དབུགས་ལ་ཞོན་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྤྲིན་དང་འདམ་
རྫབ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱོང་བྱེད་ལམ་ནི། འཕོ་བའི་སྐད་ཅིག་འགག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་
འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྤྲིན་ཚོགས་འཐོར་བའི་རླུང་དང༌། འདམ་རྫབ་འཁྲུད་པའི་ཆུ་
རྒྱུན་ལྟ་བུའོ། །སྦྱངས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། འཕོ་བའི་སྐད་ཅིག་འགགས་པའི་གཞི་ལ་འཕོ་
མེད་བདེ་སྟོང༌། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གདོད་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྟག་པར་བཞུགས་པ་དེ་
མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་ཐོབ་པ་སྟེ། སྤྲིན་ཚོགས་སངས་པའི་ནམ་མཁའ་དག་པ་མངོན་དུ་
གྱུར་པ་དང༌། དྲི་བྲལ་ནོར་བུ་ཐོབ་ནས། དགོས་དགུ་ཚང་བ་ལྟ་བུའོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པའི་ལུང་དང་རིགས་པ་དང༌། མན་ངག་
དམ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་དང༌། སྦྱང་བའི་གཞི་དག་དབྱེར་མེད་
གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་དེ། སྦྱངས་པ་ན་འབྲལ་དུ་རུང་བ་དང༌། མི་རུང་བའི་ཁྱད་པར་ལ་
སོགས་པ་ཁྱད་པར་མང་པོའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། སྤྲིན་དང་ནམ་མཁའ་
གཅིག་པར་མི་འཐད་པ་དང༌། སྔར་སྨོས་པའི་འདམ་དང་ནོར་བུ་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་
མི་འཐད་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མང་པོ་གང་ཞེ་ན། སྦྱང་གཞི་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། སྦྱང་
བྱའི་དྲི་མ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་དོན་དམ་སྟེ། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་ཀུན་རྫོབ་
བོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་རྣམ་ཤེས་
ཀྱི་ཆོས་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་
རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་དག་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་
ནི་དབུགས་འགྱུ་བ་དང་འཕོ་བའི་བག་ཆགས་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་དག་ལས་
མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། སྦྱང་བྱ་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་གཟུང་འཛིན་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་
6-1-286


དག་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་འགྱུར་མེད་བདེ་ཆེན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། སྦྱང་
བྱ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་
མྱ་ངན་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་བདུད་
དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་
ནི་དེ་རྣམས་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་མམ་བརྒྱད་ལས་
འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་རྣམས་ལས་མ་འདས་པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་
དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་རྣམས་ལས་མ་འདས་
པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྦྱང་
བྱ་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་དུ་ཡོད་ཅིང་ཉི་ཚེ་བའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་
ཤིང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དཔེར་བྱ་བ་ཀུན་ལས་མ་འདས་ཤིང་ཐུན་མོང་
པའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལེགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས་ཏེ། སྦྱང་བྱ་ནི་
སྐྱོན་དང་ཉེས་དམིགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གནས་སོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་
ཞིང༌། ཆེས་མང་བའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཞུགས་པར་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་
བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཕྱོགས་དང་མཚུངས་པའི་དཔེའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དོན་གསལ་བར་ཁོང་
དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ་འདི་ལྟར། སྦྱང་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་
སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། ། སྦྱང་གཞི་ནི་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུ་
སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་སྒྲིབ་བྱེད་སྤྲིན་ཚོགས་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་
སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་ལ་གཡོགས་པའི་འདམ་རྫབ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་བུམ་ནང་གི་མར་མེ་
ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་བུམ་པའི་སྦུབས་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་སའི་གཏིང་གི་ཆུ་གཙང་ལྟ་
བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་ལ་གཡོགས་པའི་ས་རྡོ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་པད་མའི་སྦུབས་ན་
བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་ལ་གཡོགས་པའི་པད་མའི་སྦུབས་ལྟ་
བུའོ།། སྦྱང་གཞི་ནི་སྦྲང་རྩིའི་གོང་བུ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་ལ་འདུས་པའི་བུང་བ་མང་
6-1-287


པོ་འཁྲིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་འབྲུའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེའི་ཤུན་པ་ལྟ་
བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་མི་གཙང་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ས་ལེ་སྦྲམ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་
བྱ་ནི་དེ་ལ་གཡོགས་པའི་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་མི་ཟད་པའི་གཏེར་ཆེན་ལྟ་
བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་དེ་དག་ལ་གཡོགས་པའི་ས་རྡོ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱང་གཞི་ནི་རྒྱལ་བའི་སྐུ་
གཟུགས་གོས་རུལ་གྱིས་བཏུམས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྦྱང་བྱ་ནི་གོས་ཧྲུལ་དྲི་མ་ཅན་དེ་ཉིད་ལྟ་
བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ། བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང༌། རྡོའི་ནང་ན་འོད་གསལ་
བའི་བཻ་ཌཱུརྱ་དང༌། འཇིམ་པ་དང་ས་རྡོའི་ནང་ན་གསེར་དང༌། འོ་མ་ལ་མར་དང༌། ཤིང་
ལ་མེ་དང༌། ཏིལ་ལ་ཏིལ་མར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་སྒོ་ནས། སྦྱང་
བྱ་གློ་བུར་དྲི་མའི་སྦུབས་ན། སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བཞུགས་པར་གསུངས་ཤིང༌། 
དེ་དང་དེ་དབྱེར་མེད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་
བཞེད་ལུགས་དང༌། བོད་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་ལུགས་ནི་མི་མཐུན་པར་སྣང་ངོ༌། །
དེ་བཞིན་དུ། སྦྱང་བྱ་དང༌། སྦྱོང་བྱེད་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཡིན་པ་ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་
གི་བཞེད་ལུགས་ལ་འཐད་མོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་
དེ། དེ་གཉིས་སྤང་བྱ་དང༌། དེ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། མུན་
པ་དང་སྣང་བའམ། ནད་དྲག་པོ་དང་སྨན་བཟང་པོའམ། གྲང་རེག་དང་ཚ་རེག་བཞིན་
ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ། སྤྲིན་སོགས་དང་དེ་འཐོར་བའི་རླུང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་པ་
དང༌། དྲི་མ་མི་གཙང་བ་དང༌། དེ་དག་འཁྲུད་པའི་ཆུ་གཙང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་མི་
འཐད་པ་དང༌། བུམ་པའི་སྦུབས་དང་དེ་གཅོག་པའི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་དབྱེར་མེད་
གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་པ་དང༌། ས་རྡོ་དང་དེ་དག་སེལ་བའི་ལག་ཆ་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་
མི་འཐད་པ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་མང་པོའི་སྒོ་ནས་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་
དབྱེར་མེད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །
དེ་བཞིན་དུ། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་གཉིས་དང༌། སྦྱངས་འབྲས་ཀྱང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་མི་
6-1-288


འཐད་དེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། སྐད་ཅིག་དང་རྟེན་འབྲེལ་
ལས་འདས་པ་དང་མ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། 
སྤྲིན་དང་དེ་འཐོར་བའི་རླུང་དག་དང༌། དེ་དག་གསང་བའི་ནམ་མཁའ་དག་པ་དབྱེར་
མེད་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྔར་སྨོས་པའི་དཔེ་གཞན་རྣམས་ལ་
ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ནས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྦྱངས་འབྲས་དང་སྦྱང་གཞི་ལ་
ནི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན། སྤྲིན་གྱིས་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་ནམ་
མཁའ་ལ་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྦྱངས་འབྲས་དང་སྦྱང་གཞི་
ཞེས་འབྱེད་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་མེད་དེ། རང་བཞིན་དག་པར་གཅིག་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་དག་
པ་དང་མ་དག་པའི་ཆ་ནས་གནས་གྱུར་པ་དང༌། མ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། 
དཔེར་ན། སྤྲིན་ཚོགས་དག་པའི་ནམ་མཁའ་དང་མ་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་
བཞིན་དུ། དཔེ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང༌། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་ནས་དོན་གསལ་བར་
ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པ་ལ། སྦྱང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་
སོ་སོ་མ་ཡིན། ཞེས་དང༌། སྦྱང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བ་
རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་གསུང་བ་འདི་བོད་འགའ་ཞིག་གིས་ལུགས་ལ་རུང་ཡང༌། ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པའི་ལུགས་ལ་མི་རུང་བར་གྲུབ་བོ། ། 
དེ་བཞིན་དུ། ཐ་དད་ན་སྦྱང་གཞི་དེ་སྦྱོང་བྱེད་དེས་སྦྱོང་བར་མི་ནུས། སྦྱངས་འབྲས་དེ་
མི་འཐོབ། ཐོབ་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་པ་ཅིག་འོང་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གི་
བཞེད་པ་དང་མཐུན་གྱི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པར་གྲུབ་
ཅིང༌། གང་དང་གང་འགོག་པར་བྱེད་པའམ། སྦྱོང་བར་བྱེད་པ། དག་པར་བྱེད་པ་
ཐམས་ཅད་ལ་གང་ལ་འགོག །གང་ཞིག་འགོག །གང་གིས་འགོག །འགགས་པའི་འབྲས་
བུ་གང་ཐོབ་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་བཞིར་གསུངས་ཤིང༌། དོན་ལ་ཡང་གནས་ཏེ། 
ཁང་བཟང་ཕྱག་དར་བྱེད་པ་དང༌། སྣོད་སྤྱད་དང༌།བཞིན་ལག་དང༌། གོས་རྒྱན་ལ་
སོགས་པ་འཁྲུད་པ་ལྟ་བུའོ། །
6-1-289


དེ་བཞིན་དུ། སྦྱོང་བར་བྱེད་པའམ། དག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་
སྦྱོར་རོ། །སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་མུན་པ་དང་སྣང་བ་ལྟར་ཐ་དད་ཀྱང་སྦྱང་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་
ཞིང༌། སྦྱངས་འབྲས་མི་འཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཐོབ་ན་དགོས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། རྣམ་དག་ལེགས་པའི་ལམ་གྱིས་རླུང་སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་འགག་པར་ནུས་ཤིང༌། དེ་
འགགས་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་གདོད་ནས་ལྷུན་གྲུབ་
ཏུ་བཞུགས་པ་དེ་ངེས་པར་འཐོབ་ལ། དེ་ཐོབ་ན་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་
རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ་
སོགས་པ་དགོས་པ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དུ་གསུངས་པ་དེ་ད་ལྟར་ཐ་མལ་
གྱི་གཟུགས་འདི་ཁོ་ན་ཡིན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་ཀྱང་འདི་ཡིན། འདི་ལས་
གཞན་པའི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་མེད་ཅེས་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་འགའ་
ཞིག་གིས་བཞེད་པ་དང་མཐུན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དང་མི་མཐུན་པར་གྲུབ་སྟེ། 
གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཞན་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་པྲ་ཕབ་པ་ལྟ་བུ་
གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་དམ། རྡུལ་མེད་རྡུལ་བྲལ་དྲི་མ་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་རྣམ་
པར་སྣང་མཛད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་ཤིང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་
གཟུགས་སུ་ཡང་གསུངས་ཀྱི། ཐ་མལ་གྱི་གཟུགས་འདི་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་
གྲུབ་ཅིང༌། མི་གཙང་བ་མི་བརྟན་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བས། སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་
པ། ཐོགས་ཆགས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་
རྣམས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་བདེ་གཤེགས་
སྙིང་པོར་མ་གསུངས་ཤིང༌། དོན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། བཤང་བ་ལ་སོགས་
པ་མི་གཙང་བ་རྣམས་དང༌། ཤ་ཁྲག་རྐང་ཚིལ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་
དང༌། མདོར་ན་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་སུ་
6-1-290


གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གིས་བཞེད་པ་ལྟར་མ་ཡིན་གྱི། འདོད་
ཆགས་གཞན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཞན་ཞེས་པའི་
བར་དུ་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ནས། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་
དང་སྐྱེ་མཆེད་པྲ་ཕབ་པ་ལྟ་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཉེར་
ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་སྣང་གྲགས་འདི་ཉིད་ཀ་སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང༌། 
ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷའི་ཚོགས་དང་བཅས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་
དང་མི་མཐུན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ། སྣང་གྲགས་འདི་རྣམས་རང་སྟོང་དུ་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་
ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་རླུང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་རྣམས་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རུ་གནས་གྱུར་ནས་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་
ཅིང༌། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྦྱང་
གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྦྱངས་པས་དག་པའི་ཚེ་ཟད་ནས་
མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྦྱང་གཞི་ཡིན་པ་དེ་སྦྱངས་པས་དག་པའི་ཚེ་ཟད་
པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྣོད་སྤྱད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། ། 
ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པས། སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཟེར་བའི་ལམ་གཞན་
ཞིག་གིས་སྦྱོང་བ་མིན། གཟུགས་ཡེ་གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་
པ་དེ་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན། དེ་ཁོ་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སམ། རྣམ་
པར་སྣང་མཛད་ཡིན་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པ་དང་མཐུན་གྱི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་གདོད་མ་ནས་རང་
བཞིན་མེད་པ་ལ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འགག་ཅིང༌། དེ་མ་
འགགས་ན་རྣམ་རྟོག་མི་འགག་ལ། དེ་མ་འགགས་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མི་འཐོབ་པས། 
སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
6-1-291


སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ནི་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ངང་གིས་འགག་པའི་ཐབས་མཆོག་
ཐུན་མོང་མ་ཞིང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཁྱད་པར་ཆེས་འཕགས་པ་ཞིག་
ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ཁ་ཅིག་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གཏུམ་མོ་ནཱ་ད་བ་ཐག་ལ་སོགས་པ་མཚན་བཅས་
ཀྱི་སྒོམ་པ་དང༌། བསྐྱེད་རིམ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོང་བྱེད་མ་
ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཆེས་མང་བར་བདོག་མོད་ཀྱི། 
རེ་ཞིག་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པས། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་
ཤེས་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་
དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་
ཡིན་ན། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུང་བ་འདི་ལ་
གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཟུགས་དང་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་
གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་ཞིང༌། དོན་དམ་པའི་
གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་
བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དོན་དམ་གྱི་གཟུགས་དང་
དབྱེར་མེད་ཅིང༌། རླུང་སེམས་ཐིག་ལེ་འགག་པ་ཅིག་ཡིན་ན་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་
ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་
ཐམས་ཅད་དབུགས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་གཏན་ནས་འགག་པས་
ཁྱབ་ཅིང༌། འཕོ་བའི་སྐད་ཅིག་འགགས་ནས་འཛག་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཁྱབ་
ལ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་འགྲང་བ་ལས་འདས་པ་
རྣམས་ཀྱང་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཁྱབ་བོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་རླུང་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་མ་
འགགས་པས་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་ཞེས་མི་མཁས་པ་
6-1-292


འགའ་ཞིག་འདོད་པ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི། དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །
ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པས། དུས་འཁོར་ནས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་པྲ་ཕབ་པའི་
རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བཤད་པ་དེ། པྲ་ཕབ་པའི་རང་སྣང་ལ་ལྟོས་ནས་དཔེར་བཞག་པ་མ་
ཡིན། སྣང་ཡུལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དཔེར་བཞག་པ་ཡིན། ཞེས་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་ཀྱི་
དུས་འཁོར་བ་འགའ་ཞིག་དང་མཐུན་སྲིད་ཀྱང༌། རིགས་ལྡན་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་
རྣམས་དང་མི་མཐུན་སྟེ། དུས་འཁོར་གྱི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་
ཆུད་པ་ལ། གཞན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་བླ་
ན་མེད་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདིར་རྒྱུ་མཚན་
ཞིབ་ཏུ་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པས། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྤང་གཉེན་གྱི་ངོས་ནས་ཐ་དད་པ་
དེ་ཕར་ཕྱིན་མན་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སྐད་ཡིན། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་
ལུགས་ལ། གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་དུ་འདོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་རང་བཞིན་
གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་
འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པ་དང་མཐུན་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མི་
མཐུན་ཏེ། སྤྱིར་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་དང༌། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་
སྔགས་ཀྱིས་ཚུལ་ཞེས་རྒྱུའི་ཐེག་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་
སྤང་གཉེན་ཐ་དད་པ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཆ་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཐེག་པར་འཇོག་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ནས་སྤང་གཉེན་ཐ་དད་པར་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
དེ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་ཡང་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གསུམ་ལ། དབྱེ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་
ཐེག་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའང་གཉིས་ཀ་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་
གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ལ། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཀྱིས་
ཁྱབ་ན་ནི། རྒྱུ་མཚན་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པར་ཡང་མཚུངས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་
6-1-293


དེ་ལ་དེས་མ་ཁྱབ་བོ། །གཞན་ད་ལྟ་རྒྱུ་སྦྱིན་སོགས་ལམ་དུ་བྱས་པས། འབྲས་བུ་སངས་
རྒྱས་དུས་འཕྱི་མོ་ན་འཐོབ་པ་ལ། རྒྱུའི་ཐེག་པའི་དོན་དུ་འདོད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་
སངས་རྒྱས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བསྐྱེད་རིམ་གྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། གཟུགས་སོགས་སྣང་
གྲགས་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་སྔགས་སུ་ངོ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འཐོབ་
པའམ། ངོ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་གོམས་པས་ཚེ་འདིའམ། སྐྱེ་བ་བཅུ་དྲུག་ཚུན་ཆད་
ཀྱི་ཁོང་དུ་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པ་ལ། འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་དོན་དུ་འདོད་པ་མང་བར་
གདའ་སྟེ། འདི་ཡང་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པར་སྣང་ངོ༌། །འོ་ན་རྒྱལ་
བའི་དགོངས་པས། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་
པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་འབྲས་གཞན་ཞེས་པ་དོན་དམ་པའི་རྒྱུ་
འབྲས་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཞེས་པ་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་
དོ། །འདིར་འགལ་འདུས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པ་ཡང༌། དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་རུང་གི་ཀུན་
རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མི་རུང་བར་གསུངས་སོ། །འདིར་ཀུན་རྫོབ་ལས་གཞན་དོན་དམ་
པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་
མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསུངས་ཤིང༌། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་ཞིང༌། རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་པའི་གཟུགས་
སོགས་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་དང༌། འཛག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མཁའ་དབྱིངས་ཁྱབ་
ཅིང་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གསུངས་
སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཟླ་
བའོ། །བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་དང༌། {རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་སོ། །}དེ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་
གོ ། དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་དང༌། སྙིང་རྗེ་བཅུ་དྲུག་གོ །དོན་དམ་པའི་
ཕྱག་བཅུ་དྲུག་དང༌། ཐོད་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །དོན་དམ་པའི་དུར་ཁྲོད་བཅུ་དྲུག་དང༌། 
6-1-294


དེར་བཞུགས་པའི་ལྷ་བཅུ་དྲུག་གོ །དོན་དམ་པའི་པད་འདབ་བཅུ་དྲུག་དང༌། དེར་
བཞུགས་པའི་ལྷ་བཅུ་དྲུག་གོ །དོན་དམ་པའི་ཨེ་ཡིག་དང༌། ཝཾ་ཡིག་གོ །གཟུང་བ་གཞན་
དང༌། འཛིན་པ་གཞན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་གཞན་དང༌། ཡེ་ཤེས་གཞན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་
དང༌། བདེ་མཆོག་གོ ། བདག་མེད་མ་དང༌། དགྱེས་རྡོར་རོ། །སྣ་ཚོགས་ཡུམ་དང༌། དུས་
འཁོར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ། འཁོར་ལོ་དང་སྡོམ་པའོ། །གསང་བ་
དང་འདུས་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རིམ་པས་ཤེས་རབ་དང་
ཐབས་ཀྱི་ངེས་པ་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བའི་རིམ་པས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངེས་པས་གསུངས་
པ་ལ་ཡང༌། དོན་དམ་པའི་ཧཾ་ཡིག་དང་ཀྵ་ཡིག་གོ །རྡོ་རྗེ་དང་པད་མའོ། །རྡོ་རྗེ་དང་
དྲིལ་བུའོ། །རྡོ་རྗེ་དང་སེམས་དཔའོ། །ཧེ་དང་བཛྲ་རོ། །ཀཱ་ལ་དང་ཙཀྲའོ། །སྟོང་པ་ཆེན་པོ་
ཡི་གེ་ལྔ་དང་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་དྲུག་གོ །སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་དང་ཟ་མ་ཏོག་
གོ །ཤེས་པ་གཞན་དང་ཤེས་བྱ་གཞན་ནོ། །ཕུང་པོ་གཞན་དང་ཁམས་གཞན་ནོ། །དབང་
པོ་གཞན་དང་ཡུལ་གཞན་ནོ། །ལས་ཀྱི་དབང་པོ་གཞན་དང་དེའི་བྱ་བ་གཞན་ནོ། །ཞེས་
པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མདོར་ན་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཡབ་ཡུམ་དང་གཙོ་བོ་ཡབ་ཡུམ་དུ་
གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འཁྱུད་པའོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་དོན་དམ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དོན་ལ་མེད་ཀྱང༌། གང་ཟག་
ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་སྔ་ཕྱིའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
རྒྱུ་འབྲས་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོར་རྒྱུ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་
ཐེག་པ་དང༌། དེ་ནས་འབྲས་བུ་སྙིང་རྗེའི་ཐེག་པ་བསྟན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་
རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་སུ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། 
སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང༌། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། མི་
ལེན་མི་འདོར་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་
ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་
6-1-295


དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་
དང༌། མ་འགགས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་
མང་པོའི་མིང་གིས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ། དོན་དམ་
གཞན་སྟོང་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་འཁོར་ལོ་བར་
པར་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང༌། རྟེན་འབྲེལ་མ་འདས་པ་གཙོ་ཆེར་བསྟན་
ནས་དགག་པའི་གཞི་ལ་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པ་ནི། འཁོར་ལོ་
ཐ་མར་གཙོ་ཆེར་བསྟན་ཏེ། འཁོར་ལོ་བར་པར་ཡང༌། དགག་པའི་གཞི་ཡེ་མ་བསྟན་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་སུ། དགའ་བ་དང༌། མཆོག་དགའ་དང༌། ཁྱད་པར་
གྱི་དགའ་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཆགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་
ཆགས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་དང༌། ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་དང༌། གཏི་མུག་ཆེན་པོ་
དང༌། ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང༌། ཕྲག་དོག་ཆེན་པོ་དང༌། སེར་སྣ་ཆེན་པོ་དང༌། སྲོག་ཆེན་པོ་
དང༌། སེམས་ཆེན་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཐིག་ལེ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། འདུས་པ་
དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སྐུ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། 
ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཨེ་ཝཾ་ཡི་གེ་
ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོའི་མིང་གིས་འགྱུར་མེད་མཆོག་གི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་བསྟན་
ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྟོང་ཆེན་གཙོ་བོར་སྟོན་ན། རྒྱུའི་ཐེག་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་བདེ་ཆེན་
གཙོ་བོར་སྟོན་ན་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། དེ་དག་གི་དོན་དབྱེར་མེད་
གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ལ་དགོངས་ནས། དོན་གཅིག་ན་ཡང་མ་རྨོངས་དང༌། ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། འདི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཐ་དད་པར་བཟུང་ནས། ཕན་ཚུན་སྨོད་ན་རྩ་ལྟུང་
དྲུག་པར་གསུངས་སོ། །
དེ་ལྟར་ན་ཡང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གསལ་མི་གསལ་དང༌། དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་
ཟབ་མི་ཟབ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ལ་ཉེ་རིང་གི་ཁྱད་པར་ནི་གསལ་
6-1-296


བར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་བོད་ཕལ་ཆེར་གྱི་འཆད་ལུགས་ནི་འདི་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཆ་ཡང་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། ཁྱད་པར་མེད་
པའི་ཆ་ཡང་མང་དུ་གསུངས་ལ། དེ་དང་དེ་དག་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོ་བོས་སྤྲོ་བར་
ཡང་རྔོ་ཐོགས་མོད་ཀྱི། འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་དཔོན་བྱང་པའི་བཞེད་པས། གཉེན་པོས་སྦྱང་བྱ་སྤངས་ཀྱང་འཆིང་ལ། གཉེན་པོ་
རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་ན། སྦྱང་བྱ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུང་བ་འདི་ཡང་བོད་
འགའ་ཞིག་དང་མཐུན་གྱི། འཕགས་ཆེན་རྣམས་དང་མི་མཐུན་ཏེ། གཉེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
ཚོགས་ཀྱིས་སྦྱང་བྱ་བདག་འཛིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྤངས་ཏེ། སངས་ན་གང་གིས་
གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་འཆིང་སྟེ། འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གཉེན་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་
ཤེས་ན། སྦྱང་བྱ་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་པ་འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ། གཉེན་པོ་ལམ་གྱི་
ཚོགས་ཀྱང་འགགས་ནས་མེད་ན། སྤང་བྱ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་
མེད་དེ། དེ་ལ་ནི་རླུང་སེམས་ཐིག་ལེའི་འགྱུ་བ་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་འགགས་པས་
ཁྱབ་བོ། །དེ་རྣམས་མ་འགགས་པར་ད་ལྟ་ཡོད་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པས་
གྲོལ་ཞེས་བླུན་པོ་འགའ་ཞིག་འདོད་པ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་
མི་མཐུན་ནོ། །
ཡང་སློབ་དཔོན་དཀོན་བཟང་བས། སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་གསུམ་ཐ་དད་ཡིན་
པའི་རྒྱུ་མཚན་སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་སྤང་བྱ་དང༌། གཉེན་པོ་ཡིན་ཞིང༌། སྦྱང་གཞི་སྤང་
གཉེན་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པ་ལ། དཔོན་བྱང་པའི་གསུང་
གིས། སྦྱང་གཞི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ཟེར་བ་འདི་ཀུན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་རང་ལ་ཡང་འཛོལ་
བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་ངེས་པའི་དོན་ལ་སྤང་
གཉེན་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། གཟུགས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་ལས་དེ་
གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡང་གང་ཟག་རྟོགས་པ་དམན་པ་
འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པ་དང་མཐུན་གྱི། མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་གི་
6-1-297


དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུ་སྦྱང་བའི་གཞི་ནི། རང་བཞིན་
དུ་གནས་པའི་རིགས་ལ་གསུངས་ཤིང༌། དེའང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་
གྱིས་འོད་གསལ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་གང་གིས་ཇི་
ལྟར་སྤོང་བར་ནུས་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མ་ལུས་པས་ཀྱང་དེ་སྤང་བར་
ནུས་བའི་གནས་མེད་ཅིང་གོ་སྐབས་མེད་ལ། དེ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཟུགས་སྟོང་པའོ། ། སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་ལས་དེ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་
པ་འདི་སྤང་གཉེན་ཐ་དད་མེད་པར་སྟོན་པའི་གཞུང་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་
ཕུང་པོ་རྣམས་རང་སྟོང་གཏན་མེད་རང་བཞིན་མེད་ཅིང༌། རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་བག་ཆགས་
ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་དང༌། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་་བུ་ཡང་དག་པར་ན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་
ཅིང་མིང་སྟོང་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཞེས་སྟོན་པའི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བའི་ཆ་སྤང་
ཆ་དང༌། སྟོང་ཆ་གཉེན་པོ་ཡིན་ཞིང༌། སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤང་གཉེན་ཡང་
དབྱེར་མེད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཉིད་ཀྱང་བོད་འགའ་ཞིག་གིས་འདོད་སྲིད་ཀྱི། འཕགས་
མཆོག་རྣམས་དང་མི་མཐུན་ཏེ། སྣང་བ་ལ་སྤང་བྱས་མ་ཁྱབ་ཅིང༌། སྟོང་པ་ལ་གཉེན་
པོས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པའི་སྣང་བ་དང༌། གཉེན་པོ་མ་ཡིན་
པའི་སྟོང་པ་ཡོད་དམ། ཞེ་ན་ཡོད་དེ། སྤྱིར་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་
གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དང༌། ཀུན་རྫོབ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གོ །
དེ་བཞིན་དུ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དང༌། གློ་བུར་དྲི་མའི་སྣང་
སྟོང་ཟུང་འཇུག་གོ །ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དང༌། ཡོངས་
སུ་གྲུབ་པའི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གོ །ཕྱི་ནང་གི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དང༌། གཞན་གྱི་
སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ། གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དང༌། 
སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་ཀྱི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གོ །དེ་ལ་སོགས་པ་
རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་པ་ལས། འདིར་རེ་ཞིག་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་སྣང་སྟོང་
ཟུང་འཇུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྣང་སྟོང་གཉིས་ཀ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནའོ། །གློ་བུར་
6-1-298


དྲི་མ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྣང་
སྟོང་གཉིས་ཀ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་སྦྱང་གཞི་དང་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་གཅིག་མ་
ཡིན་ཞིང༌། སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱང་གཅིག་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་བདེན་གཉིས་དབྱེར་
མེད་དང༌། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་ཅིག་སྣང་བའི་ཆ་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་པའི་ཆ་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས། 
སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་དེ་ཉིད་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་
ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྟོང་པའི་ཆ་ཡང་དོན་
དམ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དོན་དམ་གྱི་སྣང་བའི་ཆ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་འདས་པ་དང༌། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་རྟེན་
འབྲེལ་ལས་འདས་པ་དག་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་
ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བཞུགས་པ་ལ་བདེན་གཉིས་དབྱེར་
མེད་ཀྱི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་ཁ་ཅིག་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པས་འཁོར་འདས་དབྱེར་
མེད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་པ་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་
བའི་སྟོང་པའི་ཆ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མྱང་འདས་ཆེན་
པོའི་སྣང་བའི་ཆ་ཡང་འཁོར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བ་རང་སྟོང་རྟེན་འབྲེལ་
ལས་མ་འདས་པ་དང༌། མྱང་འདས་གཞན་སྟོང་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པ་དག་ཁྱད་
པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཉིད་འཁོར་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་
བཞུགས་པ་ལ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། དེ་དག་སྟོང་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཙམ་ཡང་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་སྐུ་མ་
ཡིན་ལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 
གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་གང་སྐྱེས་ལ་བལྟས་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཚེ། 
གཉེན་པོ་ལོགས་ནས་བཙལ་མ་དགོས་པར་སྤང་བྱ་དེ་ཉིད་གཉེན་པོར་སོང་བའི་ཕྱིར་
6-1-299


སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ནི་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་མ་
བརྟགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ལེགས་པར་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་
རྟོགས་པ་དེ། ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་དང་
ཐ་མི་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་ཏུ་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་དང་ཕྱི་ནས་དེ་རང་བཞིན་
མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་ཅིང༌། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཐ་
དད་ལ། ལས་དང་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཅི་སྟེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་
པས། དེ་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རང་སྟོང་གཞན་
སྟོང་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་མ་འདས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པའི་མུན་པས་སྤྲུལ་པ་
ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ངོ་མ་ཤེས་ན་རྣམ་རྟོག །ངོ་ཤེས་ན་ཆོས་སྐུ། ངོ་མ་ཤེས་ན་མ་རིག་
པ། ངོ་ཤེས་ན་ཡེ་ཤེས། ངོ་མ་ཤེས་ན་འཁོར་བ། ངོ་ཤེས་ན་སངས་རྒྱས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་
པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐུབ་པའི་གསུངས་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། ངོ་མ་ཤེས་ན་མུན་པ། 
ངོ་ཤེས་ན་སྣང་བ། ངོ་མ་ཤེས་ན་སྤྲིན་གྱི་ཚོགས། ངོ་ཤེས་ན་ནམ་མཁའ། ངོ་མ་ཤེས་ན་
འབྲས་བུའི་ཤུན་པ། ངོ་ཤེས་ན་འབྲས་བུའི་སྙིང་པོ། ངོ་མ་ཤེས་ན་མི་གཙང་བའི་སྤུབས། 
ངོ་ཤེས་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང༌། ངོ་མ་ཤེས་ན་བུམ་པའི་སྦུབས། ངོ་ཤེས་ན་བུམ་ནང་
གི་མར་མེ་ཡིན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ། །
དེ་བཞིན་དུ། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུ། གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། 
འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་བྱས་པས། 
སངས་རྒྱས་མིང་སྟོང་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐུབ་པའི་
གསུངས་དང་མི་མཐུན་ནོ། །མདོར་ན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་
གསུངས་པའི་ལུང་རིགས་མན་ངག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ནོར་མ་
ནོར་གྱི་ཤན་དབྱེ་རྒྱུ་མང་ཞིང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གདའ་ནའང༌། འདིར་ཡི་གེ་མང་
6-1-300


དུ་དོགས་ནས་རེ་ཞིག་མ་བྲིས་སོ། །
ཅི་སྟེ་ཡང་དགག་སྒྲུབ་འདི་རྣམས་ནི། བཀའ་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་དང་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་
གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐད་ཡིན་གྱི། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་རྟོགས་དང་
མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་
རྟོགས་རྣམ་དག་ལེགས་པའི་ལམ་དུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་
ཁྱད་འཕགས་རྣམས་དང་མཐུན་དགོས་ལ། གལ་ཏེ་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཉམས་རྟོགས་
ཞིག་ཡིན་ན་ནི། རྣམ་དག་ལེགས་པའི་ལམ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་རྣམ་དག་ལེགས་
པའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་ལ་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་ཁྱད་འཕགས་རྣམས་དང་མཐུན་དགོས་
ཞེས་པ་དེ་ཡང་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་དགོངས་པའི་དོན་དང་ངེས་པར་
མཐུན་དགོས་པ་ལགས་ཀྱི། དགོངས་པ་མ་ལོན་ཡང་ལོན་པར་རློམ་པའི་གང་ཟག་
རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་དང་མཐུན་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་སྨྲ་བའི་
མཁས་པར་གྲགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པ་
སེམས་ཙམ་གྱི་རང་གཞུང་དུ་འདོད་པ་དང༌། ས་པཎ་སོགས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་
དོན་དུ་འདོད་པ་དང༌། རང་སྟོང་ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་པར་འདོད་པ་དང༌། 
ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཡུམ་ཆེན་མོ་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་དོན་
དམ་དུ་མེད་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་ལུགས་དམ་པའི་དགོངས་པ་དང་མི་
མཐུན་པར་སྨྲ་བ་མང་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། གསང་སྔགས་ལའང་རིགས་པའི་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་པར་འདོད་པ་རྣམས་
ཀྱང༌། གསང་སྔགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་རིགས་གསུམ་
མགོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པའི་དཔྱད་པ་མང་དུ་
མཛད་ནས་གསང་སྔགས་ལ་ནོར་བའི་མཐའ་བསལ་ཞིང་ཡང་དག་པའི་དོན་ལེགས་
པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལྟར་གཤགས་འབྱེད་པ་འདི་རྣམས་དོན་ཡིན་ལུགས་ཇི་ལྟ་བའི་སྟེང་ནས་གནམ་ཐིག་
6-1-301


དྲང་པོར་བཏབ་པ་ལགས་ཀྱི། ཉེ་རིང་དང༌། ཕྱོགས་ལྷུང་དང༌། སྐྱོ་མ་སྔ་བཙན་ལ་སོགས་
པའི་དྲི་མས་བསླད་པ་མི་བདོག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་དང༌། རིགས་གསུམ་མགོན་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་དང༌། མགོན་པོ་བྱམས་པ་ལ་
སོགས་པ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་རྣམས་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་དང༌། ཀླུ་
སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་དང༌། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་ས་ར་ཧ་དང༌། རྗེ་ནཱ་རོ་པཎ་ཆེན་ལ་སོགས་པ་ཤིང་
རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། མཁས་གྲུབ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་དཔང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་
དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་སྒྲོ་
བསྐུར་སྤངས་ཏེ་བྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་རློམ་ཡང་དོན་ལ་མ་
རྟོགས་པའི་དབང་གིས་བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་གཞན་དག་དང༌། དགོངས་པར་མ་མཐུན་
པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནམ་ཅི་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་བློ་གྲོས་
དམན་པ་དང༌། དམ་པའི་གདམས་ངག་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཐོས་པ་ཉུང་བ་དང༌། སྒོམ་
གྱི་ཉམས་རྟོགས་མེད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་རློམ་པས་ཁེངས་པ་དང༌། སྐྱོ་མ་སྔ་བཙན་དང༌། 
ཁ་མང་ཉུང་གིས་བདེན་བརྫུན་དུ་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བདག་གིས་ནི་
དང་པོར་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་མང་དུ་ཐོས་པ་བགྱིས་ཤིང༌། དེ་ནས་རྒྱ་བོད་
ཀྱི་གདམས་ངག་ཟབ་པར་གྲགས་པ་རྣམས་ལ་ཉམས་ལེན་བགྱིས་ནས། སོ་སོའི་ཉམས་
རྟོགས་ཀྱང་ཐད་ཀ་ཐད་ཀར་སྐྱེས་ལ། དེ་ནས་རྩ་རྒྱུད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་དོན། 
དཔལ་ལྡན་ཀཱ་ལ་པའི་གདམས་ངག །རིགས་ལྡན་ས་བཅུ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་གཏམ་
ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་མཇལ་བའི་བྱིན་རླབས་ཅུང་ཟད་ཞུགས་པ་ལ་བརྟེན་
ནས། བདག་འཛིན་ཅན་གྱི་མཁས་པ་པཎྜི་ཏ་རྣམས་དང༌། ཉམས་རྟོགས་ཅན་གྱི་སྒོམ་
ཆེན་ཕལ་དང༌། སྔགས་འཆང་རིག་འཛིན་ཆེན་པོར་རློམ་པ་ཕལ་གྱིས་མ་རྙེད་ཅིང་མ་
རྟོགས་ལ་ཁུངས་མ་ཆོད་པའི་གནད་ཟབ་མོ་མང་དུ་རྙེད་ཅིང༌། རྟོགས་པ་བཟང་པོ་
ནང་ནས་རྡོལ་བའི་ཕྱིར། དོན་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ངེས་པར་བཟློག་པར་མི་
6-1-302


སྦྱོད་ཅིང༌། ཐེ་ཚོམ་དྲི་རྒྱུ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ངེས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་མཆིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཅི་སྟེ་ཡང་ངེས་ཤེས་དེ་ཀུན་རང་གི་མུན་སྒོམ་མམ་ལོག་ཤེས་ཡིན་གྱི་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་
ཡང་དག་མེད་དོ་སྙམ་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བཅུ་གཉིས་པ་རྣམས་དང༌། ས་བཅུ་པ་
རྣམས་དང༌། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་དང༌། ནཱ་རོ་པཎ་ཆེན་ལ་སོགས་པ་མཁས་གྲུབ་དམ་པ་
རྣམས་ཀྱི་ལུང་གསལ་པོ་རིགས་པ་དང་བཅས་ཤིང༌། མན་ངག་དང་བཅས་པ་ཤིན་ཏུ་
མང་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་དེ་རྣམས་མ་
བྲིས་མོད་ཀྱི། གལ་ཏེ་བཞེད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་ན། སླད་ནས་བྲིས་ཏེ་འབུལ་བ་ལགས། 
དོན་འདི་རྣམས་ལ་སྔར་བོད་དུ་གྲགས་པ་འགའ་ཞིག་དང་མི་མཐུན་པའི་ཁྱད་འཕགས་
འགའ་རེ་བདོག་ཀྱང༌། སྔར་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་འདྲིས་པས། དེའི་བག་ཆགས་
བརྟན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ལུགས་དེ་འདོད་པ་བོད་ན་མང་བའི་ཕྱིར། གྲུབ་མཐའ་སྔ་ཕྱི་
འདི་དག་ལ་བག་ཆགས་བརྟན་མི་བརྟན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། འདོད་མཁན་མང་ཉུང་གི་
ཁྱད་པར་བདོག་མོད་ཀྱང༌། ཁྱད་པར་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བར་སངས་རྒྱས་
དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལ་དཔང་དུ་མཛད་ནས་དོན་ལ་གང་
གནས་གཟུ་བོར་གནས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་དཔྱོད་པར་ཞུ། 
ཡང་འདི་རྣམས་ལ་གསང་བ་ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནད་མང་དུ་བདོག་པས། 
དེ་རྣམས་བློར་ཤོང་བ་ལ་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་ཅིང༌། ཕྱོགས་ཞེན་དང༌། སྐྱོ་མ་སྔ་བཙན་ལ་སོགས་པའི་གཅོང་ནད་
དང་བྲལ་ལ། ཁ་མང་ཉུང་གིས་བདེན་བརྫུན་དུ་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལུགས་ངན་པའི་
གདོན་ལས་གྲོལ་བའི་གང་ཟག་སྐལ་ལྡན་གཟུ་བོར་གནས་པ་ཁོ་ན་འཚལ་གྱི། དེ་དག་
ལས་གཞན་ལ་བསྟན་ན་དོན་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། སླར་ཟག་པ་འཕེལ་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་
བས་སྣོད་མིན་ལ་མི་འཕྲོ་བ་མཛད་བར་ཞུ། །དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ལགས། དགེ་ཞིང་བཀྲ་
ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག །
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་དབུ་ཅན་བྲིས་མ་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་མེད་བྲིས་མ་ཕྱི་མ། ༧༤༠ འཛམ་
ཐང་པར་ཤིང་གཏུག་ཡོད། དོན་ལ་ཁྱད་མེད་ནའང་ཚིག་ཁ་ཤས་ཡོད་མེད་སོགས་དགོངས་འཇག་ཞུ།)
6-1-303


༄༅། །དཔོན་བྱང་པའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་བཞུགས་སོ། །
མཚལ་པའི་ཞུས་ལན་ཤགས་འབྱེད་ཆེན་པོ།
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ ཇོ་ནང་དཔལ་གྱི་རི་ཁྲོད་ནས། 
དཔོན་བྱང་པའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ་བ། སྐུ་ཁམས་བཟང་བའི་ཐད་ནས་གསུང་ཡིག་རྒྱས་པོ་
གསེར་སྲང་གང་དང་བཅས་ཏེ་བསྐུར་བ་འདིར་འཕྲོད་པས་སེམས་དགའ་བར་བྱུང་
ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ལགས། 
སྐབས་ཀྱི་དོན་ནི། ན་ནིང་སྔ་གོང་གི་གསུང་ཡིག་དེ་བྱུང་དུས་སློབ་དཔོན་དཀོན་
མཆོག་བཟང་པོའི་གསུང་གིས། དཔོན་བྱང་པ་ལ་ཐུགས་རབ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས། ད་ལན་
གྱི་ཤགས་འབྱེད་ཞུས་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཤན་དབྱེ་བ་ཞིབ་ལ་རྒྱས་པ་གཅིག་མཛད་པར་
ཞུ་ཞེས་ནན་ཆེ་བར་གདའ་བ་དང༌། ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ནའང་དོན་ཡིན་ལུགས་
ཇི་ལྟ་བའི་སྟེང་ནས་ཤགས་དྲང་པོར་འབྱེད་པར་ཞུ། ཞེས་པ་གདའ་བའི་དོན་ལ། བདག་
གིས་ལེགས་པར་བལྟས་པས་དོན་ཡིན་ལུགས་བཞིན་ཤགས་དྲང་པོར་འབྱེད་ན། ཤིན་ཏུ་
ལྐོག་གྱུར་གྱི་གནས་ཟབ་མོ་འདི་དག་ལ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་
མར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་དཔང་དུ་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་དང༌། ཉིད་ཅག་གི་བཞེད་པ་དེ་
རྣམས་དང་བསྟུན་ཀྱང་མི་མཐུན་པར་འདུག །བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་མང་རབ་ལ་གྲགས་
པ་འདི་དང་བསྟུན་ན་མཐུན་རུང་དུ་གདའ་བས། དེའི་དོན་ལ་ལུགས་གཉིས་ཀ་བསྟན་
པའི་ཆེད་དུ། བོད་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་ལུགས་རགས་པ་ཙམ་དེ་ཡང་བཀོད་པ་ལགས། 
འོན་ཀྱང་དེ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཅག་གི་བཞེད་པ་ཡིན་བྱས་པ་མི་བདོག །ཡོད་མེད་ཡི་གེ་
སྔ་མ་དེ་ད་རུང་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་ན་མངོན་པ་ལགས། གཞན་ཡང་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་
གཅིག་པོ་དེ་ལས་མི་བཞེད་ན། དེ་ཉིད་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པར་
ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། བོད་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་གྲུབ་མཐའ་སྔར་བཀོད་པ་དེ་
རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཁས་ལེན་དགོས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །
ཡང༌། ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ཕྱི་མ་ན། སྒོམ་ཆེན་ཚད་མར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ངག་
མ་ཡིན་པས་འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་རྣམས་ཀྱི་ངག་ལ་བརྒལ་བརྟག་ཡི་གེར་བཀོད་ཀྱང༌། 
6-1-304


བྱིས་པ་སྤྲེའུའི་འབག་གོན་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སུན་འབྱིན་པ་བཀོད་གདའ་བ་འདི་ལ་
ལེགས་པར་བརྟག་ན། ཚད་མར་གྱུར་པའི་ངག་ལ་སུན་འབྱིན་བྱེད་པར་རིགས་ཀྱི། 
འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་ཀྱི་ངག་ལ་སུན་འབྱིན་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཞེས་བཞེད་པར་
གསལ་ལོ། །དེ་ལྟར་བཞེད་ནའང་སྐྱོན་མང་དུ་ཡོད་དེ། ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་
ཤེས་བྱ་ལ་འཁྲུལ་བ་མི་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་སུན་ཕྱུང་ན་སྡིག་པའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བས། རང་གིས་
རང་ངན་སོང་དུ་སྐྱུར་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ངོས་
འཛིན་པ་ཡང༌། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། ཚད་མར་གྱུར་པ་འགྲོ་ལ་ཕན་
བཞེད་པ། །སྟོན་པ་བདེ་གཤེགས་སྐྱོབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཞེས་ཚད་མའི་མདོ་ཀུན་
ལས་བཏུས་པར་གང་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ལེགས་པར་འགྲེལ་པ་ལ། དཔལ་ཆོས་ཀྱི་
གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ལེའུ་གཉིས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན། ཚད་མར་གྱུར་ཚུལ་ཡང་གཞུང་དེ་དག་ལས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། 
བདག་ཅག་གིས་ནི་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ལ་བརྒལ་བའམ་སུན་འབྱིན་པ་
ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ངོས་འཛིན་པ་ནི། 
གཞུང་ལུགས་ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི། མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་གིས་ངག་ཚད་མར་འཛིན་པ་དེ་
ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །འོན་ཏེ་མི་འགའ་དང་འགའ་ཡིས་ཚད་མར་འཛིན་
པའོ། །ཞེ་ན། དེ་ལ་ནི་ཁྱབ་པ་མེད་དོ། །འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་སུན་ཕྱུང་
བ་ལ་སྐྱོན་ཡོན་ན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དང༌། 
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང༌། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་དང༌། 
{འཕགས་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌།} འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་
སྲས་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་དང༌། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་གྲགས་
དང༌། སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷ་དང༌། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་
བསྐྱངས་དང༌། སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་དང༌། སློབ་དཔོན་སྤྱན་རས་གཟིགས་
བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་དང༌། 
སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་
འབྱུང་གནས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་དང༌། སློབ་དཔོན་ལྷའི་དབང་པོའི་བློ་གྲོས་
དང༌། སློབ་དཔོན་རྒྱལ་དབང་ལ་སོགས་པ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་དེ་རྣམས་
6-1-305


ཀྱང༌། ཁྱེད་ཀྱིས་བཀོད་པའི་སྐྱོན་ཅན་དེར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་
ཐོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་རྣམས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ཡང་འདི་ལྟར། བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གང་ཟག་དང༌། ཤེད་
ཅན་དང༌། ཤེད་བདག་དང༌། ཤེད་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཅན་གང་ཟག་གི་
བདག་རྟག་པ་གཅིག་པུ་རང་དབང་ཅན་འདོད་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང༌། 
ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་འདོད་པ་དང༌། བརྟན་གཡོ་ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་དང༌། ཁྱབ་
འཇུག་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། རཧྨ་ཎ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པར་
འདོད་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང༌། མི་
རིགས་བཞི་ཡང་ཚངས་པའི་ཁ་དང༌། དཔུང་པ་དང༌། བརླ་དང༌། རྐང་པ་ལས་སྐྱེས་པར་
འདོད་པ་དང༌། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རང་བྱུང་རྟག་པར་འདོད་པ་དང༌། ཨ་ཤོ་མེ་དྷ་ལ་
སོགས་པ་སྲོག་བཅད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ཆོས་སུ་འདོད་པ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་དེས་ལྷ་
མཉེས་པ་ལས་མཐོ་རིས་སུ་འདྲེན་པ་དང༌། ལྷ་མ་མཉེས་པ་ལས་ངན་སོང་དུ་སྐྱུར་བར་
འདོད་པ་དང༌། གཙོ་བོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་གང་ཟག་གི་བདག་དང༌། ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་གནས་
ལུགས་ལ་ཡོད་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་
དང༌། བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་བཞི་
དང༌། ནགས་དང་འབྲུ་རྣམས་ལ་སྲོག་ཡོད་པར་འདོད་པ་དང༌། སྲོག་རྟག་པ་ལུས་ཀྱི་
ཚད་དུ་འདོད་པ་དང༌། ལྗོན་ཤིང་ཐམས་ཅད་སེམས་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་དང༌། 
འཇིག་རྟེན་གསུམ་རྟག་པར་འདོད་པ་དང༌། ཐར་པ་གཟུགས་ཅན་དཔག་ཚད་འབུམ་
ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་པ་གདུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནུ་བོ་
ཡིན་པས་ངན་ཞིང༌། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཕུ་བོ་ཡིན་པས་བཟང་ཞེས་འདོད་པ་དང༌། བུ་
མེད་པས་མཐོ་རིས་སུ་མི་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དང༌། མི་ཤི་བ་རྣམས་རཧྨ་ཎ་མཉེས་པ་
དང༌། མ་ཉེས་པ་ལས་མིའི་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོ་རིས་དང་དམྱལ་བར་བདེ་བ་དང་
སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དང༌། སྙུང་གནས་ཀྱིས་ཤི་བ་དང༌། གཡུལ་དུ་བསྣུན་
ནས་ཤི་བ་དང༌། ཉི་མ་གཟས་ཟིན་པའི་དུས་སུ་ཤི་བ་དང༌། ཁྱིམ་གྱི་ནོར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཤི་
བ་དང༌། བྲམ་ཟེའི་བྱ་བ་ལ་ཤི་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དེ་དང་དེས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་
འདོད་པ་དང༌། འོ་མའི་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་པ་ལས་བདུད་རྩི་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ནག་པོ་
བརྩེགས་པ་དང༌། རྟ་མཐོར་ཐོས་པ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་ས་སྲུང་དང༌། ནོར་བུ་ཀོ་ཏུ་བྷ་
དང༌། ཤིང་ཡོངས་འདུ་དང༌། ལྷ་མོ་དཔལ་མོ་དང༌། ཨ་བ་ས་ར་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་
6-1-306


འདོད་པ་དང༌། ཨ་ཤྭད་ཐ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཏིལ་སྣོད་སྦྱིན་པ་དང༌། བ་ལ་རེག་པ་
དང༌། གང་གཱ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་ངོགས་རྣམས་སུ་བཀྲུས་པ་དང༌། གང་གཱའི་ཆུ་
འཐུངས་པ་དང༌། མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་འདག་པར་
འདོད་པ་དང༌། ཀླུའི་ཆོས་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་
ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། ལྷ་རཧྨའི་ལུས་ཚད་དང༌། དེའི་གྲོང་ཁྱེར་ཨ་ཡོ་
དྷའི་ཚད་ལ་སོགས་པ་བྷ་ར་ཏ་ལས་མི་བདེན་པའི་ཆོས་མང་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་བདེན་
པར་འདོད་པ་དང༌། ཉ་ལ་སོགས་པ་ཁྱབ་འཇུག་གིས་འཇུག་པ་རྣམས་བདེན་པར་
འདོད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཕར་ཕྱིན་བཅུ་དང༌། ཚངས་པའི་གནས་དང༌། དགེ་བ་བཅུ་
རྣམས་བསྒྲུབ་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་སུ་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཉམས་སུ་
བླངས་ན་རྒྱུ་དེས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འདོད་པ་དང༌། རིགས་ལྡན་གྲགས་པ་ནི་བྲམ་ཟེའི་
བུ་{ཡིན་པས་}ཀླ་ཀློ་ཐམས་ཅད་བསད་ནས་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་བྲམ་ཟེའི་རང་བཞིན་
དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་འདོད་པ་དང༌། ལྷ་དང་ཕ་མེས་ཀྱི་དོན་དུ་སྲོག་བཅད་པའི་ཤ་
ཟོས་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་འདོད་པ་དང༌། བི་ཥི་མི་ལླཱའི་སྔགས་ཀྱིས་ཕྱུགས་ཀྱི་སྐེ་གྲི་གུག་
གིས་བཅད་པའི་ཤ་བཟར་རུང་གི། རང་གི་ལས་ཀྱིས་ཤི་བའི་ཤ་བཟར་མི་རུང་ཞེས་
འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། 
ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལྟ་བ་བཅུ་བཞི་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་དང༌། ལྟ་
ངན་གྱི་ཕྲེང་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་མཐའ་འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་མང་བ་
ལས་ཀྱང་ཆེས་མང་བ་རྣམས་ལ་བརྒལ་བརྟག་མཛད་ཅིང་སུན་ཕྱུང་ངོ༌། །དེར་མ་ཟད་
ཆོས་འདི་པ་ཉིད་ལས། ཁ་ཅིག་རྟག་མི་རྟག་གང་དུའང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་གང་ཟག་གི་
བདག་སྐྱེ་བ་ཆ་ཤས་ཅན་འདོད་པ་དང༌། དུས་གསུམ་རྗེས་འགྲོ་འདོད་པ་དང༌། སྡོམ་པ་
སྡོམ་མིན་གཟུགས་སུ་འདོད་པ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོ་བ་ཆ་མེད་བདེན་པའི་དངོས་
པོར་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་
སྨྲའི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱང་སུན་ཕྱུང་ངོ༌། །དེར་མ་ཟད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
ལ་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་མི་སྣང་བར་འདོད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དེས་ཀུན་རྫོབ་ལས་གཟུགས་
ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཁྱེན་པར་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་
འཆད་དུ་འདོད་པ་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲང་དོན་དུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དབུ་
མ་པར་ཁས་འཆེ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱང་སུན་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་
6-1-307


བཞིན་དུ། ཧཱ་ཤང་གི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་རྣམས། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་སུན་
ཕྱུང་བ་ཡང་སྙན་ལམ་ན་བདོག་སྟེ་མཆི། དེ་དག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད། གསང་སྔགས་པར་
འདོད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང༌། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཞུགས་ནས་སྡིག་པ་བྱས་ཀྱང་མི་སྐྱོན་
པར་འདོད་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཤ་ཟོས་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་པར་འདོད་
པ་དང༌། ཆུ་དང་ཅོད་པན་ལ་སོགས་པའི་དབང་དང༌། བུམ་པ་དང་སློབ་དཔོན་དང༌། 
བཞི་པའི་དབང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྩ་བའི་རྒྱུད་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་སྐྱོན་དུ་
མ་གསུངས་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་དུ་འདོད་པ་དང༌། བསྐྱེད་རིམ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་
བསྒོམ་པ་རྣམས་ངེས་པའི་དོན་དུ་འདོད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་གི་དོན་མ་
བསྒོམ་པར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་རྟོག་མ་འགགས་པར་ཆོས་སྐུ་
ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་མ་འགགས་པར་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་པར་འདོད་
པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་
ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལྷར་འདོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་སྒོམ་པ་གོམས་
པའི་དབང་གིས་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གནས་གྱུར་པར་འདོད་
པ་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཅན་དུ་འདོད་པ་དང༌། གཤང་བ་ལ་
སོགས་པ་བདུད་རྩི་ལྔར་གྲགས་པ་དང༌། བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཤ་ལྔ་རྣམས་རང་བཞིན་
གྱིས་དག་པའི་བཟའ་བར་འདོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཟོས་པས་རྒ་ཤི་མེད་པའི་ལུས་དང་
རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཡང་ཡང་ཟོས་ན་
གོམས་པའི་དབང་གིས་དམ་ཚིག་གི་དངོས་གྲུབ་ཏུ་གྱུར་ནས་རྫས་ངན་པ་རྣམས་བཟང་
པོར་འགྱུར་བར་འདོད་པ་དང༌། ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་
དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་བྱེད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཡོད་པར་འདོད་
པ་དང༌། བསྐྱེད་རིམ་བརྟན་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་
སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། བསམ་པའི་ཤེས་པ་མེད་པ་ཙམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང༌། དབང་པོ་གཉིས་ཀྱི་བདེ་
བ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གནས་ལུགས་ལ་
ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་སོགས་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་
ཙམ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཉིད་དང་དོན་དམ་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་རྟོགས་ན་
ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། དེ་བསྒོམས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་
6-1-308


འདོད་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ནི། ཐིག་ལེ་འགྱུར་
བའི་བདེ་བ་ལ་འདོད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་བདེ་བ་འཛག་བཅས་ནི། ཀུན་ཏུ་
བཟང་པོ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོར་འདོད་པ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཚོགས་
པའི་ལུས་མེད་{པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་མི་འགྱུར་བའི་{ན་}བདེ་བ་
ཆེན་པོ་རང་མི་རིག་པར་འདོད་པ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཚོགས་པའི་ལུས་མེད་ན། ཐིག་ལེ་
འཕོ་བ་མེད་པར་འདོད་པ་དང༌། འཕོ་བའི་ཆགས་པ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འདོད་
པ་དང༌། བླ་མའི་བཀའ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་མ་ཕེབས་ཀྱང་ལྷ་ཕྲ་
མོ་ཕེབས་ན་དེས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་མངོན་ཤེས་ལྔ་འཆར་བ་
ལ་མི་འཕོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་དང༌། འཕོ་བའི་བག་ཆགས་མ་
འགགས་པར་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགག་པར་འདོད་པ་དང༌། འཕོ་བའི་
བག་ཆགས་མ་བཅོམ་པར་བདུད་བཞི་བཅོམ་པར་འདོད་པ་དང༌། མཆོག་གི་དངོས་
གྲུབ་ཐོབ་པ་ལ་ཐིག་ལེ་འཛག་མེད་དུ་བརྟན་པ་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་དང༌། སངས་
རྒྱས་ཐོབ་པ་ལ་རླུང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་འགག་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་དང༌། འདི་སྐད་
བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན། རྒྱུད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་རྒྱུད་མ་
ཡིན་པར་འདོད་པ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་ན་རྒྱུ་དེས་རྒྱུད་ཀྱི་ཞུ་བ་པོ་མི་རུང་བར་
འདོད་པ་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་དང༌། དྲག་པོ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་
སྐད་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲ་བ་ལྟར། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ལེགས་
སྦྱར་གྱི་སྐད་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་ཞེས་འདོད་པ་དང༌། མཚན་མེད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
རྫོགས་རིམ་ལས་གཞན་པའི་རྫོགས་རིམ་ལྟར་སྣང་མང་པོ་ལ་ཡང་དག་ཏུ་འདོད་པ་
དང༌། རང་བཞིན་འོད་གསལ་འགྱུར་མེད་བདེ་བ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་
འདོད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་ལ་
སོགས་པ་འཆལ་པ་ཅི་ཐོད་ཐོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་མང་བ་ཞིག་
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སུན་
ཕྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པ་སྤྲེའུའི་འབག་གོན་པ་ཞེས་སོགས་ཁྱེད་ཀྱིས་བཀོད་
པའི་སྐྱོན་ཅན་དེར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་དེ་རྣམས་མ་བཀག་ན་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལམ་ངན་པ་ལ་
འཇུག་པའི་ཉེས་དམིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་རྣམས་བཀག་ན། དེ་ལས་བཟློག་པའི་
ཕན་ཡོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
6-1-309


ཁྱད་པར་སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་འདིར། ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་དར་ཞིང་དུས་ཀྱི་ཐ་མ། 
བསྟན་པའི་མཇུག་འདིར། ནག་པོའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཁ་རྒྱལ་བས་དེ་རྣམས་མི་ལ་ལའི་
སྙིང་ལ་ཞུགས་ནས། ཆོས་ལོག་པ་སྟོན་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་རིས་ལ་ལ་བླ་མ་དང་ཡི་དམ་
དང་གྲུབ་ཐོབ་ལ་སོགས་པ་བཟང་པོར་གྲགས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆ་བྱད་དུ་
མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། མི་འགའ་ཞིག་ལ་མངོན་སུམ་མམ་རྨི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་
ཆོས་ལོག་པ་ལ་ཡང་དག་ཏུ་མིང་བཏགས་ཏེ། གདམས་ངག་ཟབ་མོ་འབོགས་པ་{ལ་
སོགས་པ་}བཞིན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་{བདུད་}ལུང་སྟོན་
པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཆོས་ལ་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོ་
ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་མིང་བཏགས་ནས་ཕན་པ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་མང་དུ་
འབྱུང་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་གྲོགས་བྱས་ནས་ཆོས་དེ་དང་དེ་དར་བར་ཡང་བྱེད་པ་ལ། 
དེ་དང་དེ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། དེའི་ཕྱོགས་འཛིན་པ་ཡང་མང་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་
ལུགས་ཡིན་པས། དུས་ངན་ཐ་མ་འདིར་ཡང༌། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་
ལ་དབང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ལྷད་ཅན་དང་ལྟར་སྣང་དུ་སོང་གིས་དོགས་པ་དང༌། 
སེམས་ཅན་མང་པོ་ལམ་ངན་པ་ལ་ཞུགས་ཀྱིས་དོགས་པའི་ཕན་སེམས་དང་སྙིང་རྗེ་
དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འབའ་ཞིག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པ་
རྣམས་ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་དཔང་དུ་གཙུགས་ནས། རང་བཟོ་དང༌། ཕྱོགས་ཞེན་དང༌། 
ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་ཤན་འབྱེད་དྲང་པོར་བྱས་ན། 
སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་དང་མཐུན་ཞིང༌། ད་ལྟར་དང༌། མ་འོངས་པའི་སེམས་
ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས། ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ། །
ཡང་འདི་ལ་གནམ་ཐིག་དྲང་པོར་བཏབ་ན། རས་མར་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བའི་གྲུབ་
མཐའ་སྒུར་པོ་ཅན་དུ་གཟུ་བོར་མི་གནས་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་
དང༌། དད་པའི་རྗེས་འབྲང་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་མི་བཟོད་པ་སྲིད་
ཀྱང༌། དེ་རྣམས་ལ་སྡང་བ་དང་གནོད་པར་སེམས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་རྣམས་ཀྱང༌། ལམ་
ངན་པ་དེ་དང་དེ་ལས་སླར་ལོག་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཞུགས་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་
སྡིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །
ཡང་གལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤན་འབྱེད་པ་ལ་མི་དབང་ཡང༌། དབང་བར་རློམ་པ་དག་
གིས། ལུང་དང་རིགས་པ་དམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤན་འབྱེད་རང་དགའ་དང༌། གཟུ་ལུམ་
6-1-310


གྱིས་བྱས་ན་ནི། ཟབ་པ་མི་ཟབ་པར་བྱས་ཤིང༌། མི་ཟབ་པ་ཟབ་པར་བྱས་པ་དང༌། 
མཐོན་པོ་དམའ་མོར་བྱས་ཤིང༌། དམའ་མོ་མཐོན་པོར་བྱས་པ་དང༌། ཉེ་ལམ་རིང་ལམ་
དུ་བྱས་ཤིང༌། རིང་ལམ་ཉེ་ལམ་དུ་བྱས་པ་དང༌། ངེས་དོན་དྲང་དོན་དུ་བྱས་ཤིང༌། དྲང་
དོན་ངེས་དོན་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཆོས་ནི་ཆོས་མིན་དུ་བྱས་ཤིང༌། ཆོས་མིན་ཆོས་སུ་བྱས་
པ་ལ་སོགས་པ་ཤན་འབྱེད་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ནི་ཉེས་
དམིགས་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་དཔེར་ན། རྒྱལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དེའི་རྣམ་བཞག་
ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་ཤེས་པས། ཁྲིམས་དྲང་པོར་བཅད་ན་ལེགས་ཀྱི། དེ་ལས་བཟློག་
ན་མི་ལེགས་པ་དང་མཚུངས་ཤིང༌། སྨན་པ་བཟང་ངན་གྱིས་ནད་པ་ལ་ཕན་གནོད་དུ་
འགྱུར་བ་དང་ཡང་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །
དེ་ཡང༌། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་འདི་ན། མཛོ་རྟ་དང་གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་པ་རྫས་
ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་པ་ལ་མཁས་པ་མང་ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
པ་དང༌། ཆོས་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ལ་མཁས་པ་མང་ཡང༌། མཐར་
ཐུག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་རྟོག་བཅས་
ཀྱི་ཆོས་དྲང་བའི་དོན་ལ་མཁས་པ་མང་ཡང༌། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་རྟོག་གེ་ལས་འདས་
པ་ངེས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་གསུང་རབ་དང་མཐུན་ཡང་རང་
རེའི་བློ་དང་མ་མཐུན་པ་ཙམ་གྱིས་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་སུ་བྱེད་པ་དག་ནི་མཁས་པར་
གྲགས་རུང་མ་གྲགས་རུང་མུ་སྟེགས་གསལ་བྱེད་པའི་བཞད་གད་དང་མཚུངས་པ་ཁོ་
ནའོ། །
གཞན་ཡང༌། ཉིད་ཅག་གིས་སུན་འབྱིན་བཀོད་པ་དེ་རྣམས་གྲུབ་མཐའ་སྐྱོན་ཅན་
ལ་བཀོད་པ་ཡིན་ན་ནི། བྱིས་པ་སྤྲེ་འབག་གོན་སོགས་ཉིད་ཅག་རང་གིས་བཀོད་པའི་
སྐྱོན་ཅན་དེར་ཉིད་ཅག་རང་འགྱུར་ལ། སྐྱོན་མེད་ལ་བཀོད་པ་ཡིན་ན་ནི་འགོད་མཁན་
དེ་ཉིད་ཚར་བཅད་པའི་གནས་སུ་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་རྩོད་པའི་རིགས་པ་ལ་སོགས་
པ་རྣམ་དག་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ན་གསལ་ལོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། ཤེས་རབ་
གསུམ་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས། ཟབ་མོའི་གནས་ལ་ཚོད་དཔགས་
བྱས་ཀྱང་ཐོག་ཏུ་འབབ་པར་དཀའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། མ་མཐོང་བའི་གསུང་རབ་
ཀྱི་དོན་སྤོང་བ་ལ་ཉེས་པ་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་དོན་དུ་མཉེས་
པར་བྱ་བའི་རྒན་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བའང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཤན་
6-1-311


འབྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་ཉེས་དམིགས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་
པར་བྱ་བ་ནི། ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བར་རྟོགས་སོ། །སྐབས་དང་པོའི་ལན་ནོ།།      །།
གཉིས་པ་བདེན་པ་གཉིས་ལས་བརྩམས་པ་ལ། རྒྱ་གར་དུ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་
པཎྜི་ཏ་འགའ་ཞིག་དང༌། བོད་དུའང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་
པས། ཀ་བ་བུམ་པས་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱིས་གཞན་སྟོང་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་
གོ་མི་ཆོད། དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་རང་སྟོང་ཁོ་ན་སྟོང་
ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད། དེ་
ལྟ་བས་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལྟར། དོན་དམ་ཡང་དོན་དམ་གྱིས་སྟོང༌། 
ཆོས་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལྟར། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། འཁོར་བ་འཁོར་བས་
སྟོང་པ་ལྟར། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཡང་མྱ་འདས་ཆེན་པོས་སྟོང༌། གཟུགས་སྐུ་གཟུགས་
སྐུས་སྟོང་པ་ལྟར། ཆོས་སྐུ་ཡང་ཆོས་སྐུས་སྟོང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་ཐམས་ཅད་
རང་སྟོང་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་གྱི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཙམ་ཡང་མི་སྲིད་པར་བཞེད་
པ་མང་བར་གདའ། དེ་ལྟར་གྲགས་པ་དེའི་བག་ཆགས་ལ་བདག་གི་བློ་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་
འདྲིས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཅུང་ཟད་ཤེས་ཀྱང༌། ཆོས་མཆོག་ཁྱད་
འཕགས་ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་མ་མཐོང་གི་བར་དེ་སྲིད་དུ། 
བདག་གིས་ཀྱང༌། སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་
ཉིད་གོ་ཆོད་མེད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་ལྟར་སྨྲས་ཏེ། གཞན་གྱི་ཁ་རྒྱུགས་ལ་
བརྟེན་པ་ཙམ་དུ་གདའ། དེས་ན་ལུགས་དེ་ཡང་བདག་གིས་མ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །དུས་ཕྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འགྲེལ་པ་སྐོར་གསུམ་དང་མཇལ་བའི་བཀའ་
དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས། བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། དེའི་ནང་ནས་འཁོར་ལོ་
གསུམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དང༌། གསང་སྔགས་
རྩ་བའི་རྒྱུད་རྣམས་དང༌། བསྡུས་རྒྱུད་སྦས་པའི་རྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། དེ་དག་
ལས་རྩ་རྒྱུད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མ་སྤས་ལ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཚུལ་དང༌། 
དགོངས་འགྲེལ་མཁན་པོ་ས་ཐོབ་མ་ཐོབ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཐོབ་
མ་ཐོབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་ལ་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། དེ་དག་ལས་
ས་བཅུ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་མཐར་ཐུག་པའི་
ཚུལ་དང༌། ཤམ་བྷ་ལའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཞིང་དུ་སྐྱེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་{ཡོངས་སུ་}མ་དག་པའི་ཞིང་དུ་སྐྱེས་པའི་གདུལ་བྱའི་
6-1-312


སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས། སྔགས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོ་གསལ་བར་བསྟན་དུ་རུང་མི་རུང་
གི་ཁྱད་པར་དང༌། གདུལ་བྱ་དེ་དག་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་སྣོད་དང་འཚམས་པར་སྔགས་
ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གསལ་བར་བསྟན་པ་དང་མ་བསྟན་པའི་
ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་གནད་ཟབ་མོ་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་མང་པོའི་ཞིག་ལེགས་
པར་རྟོགས་པས། སྔར་གཞོན་པའི་དུས་ན་རྟོགས་པ་དེ་དང་དེ་བཞིན་ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་
དེ་རྣམས་ལ་ད་ནི་བསམས་ན་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེ་བ་ཙམ་དུ་གདའོ། །དེས་ན་ད་ནི་
གཞན་གྱི་ཁ་རྒྱུགས་ཙམ་དང༌། བོད་ན་འདོད་མཁན་མང་ཉུང་ཙམ་དང༌། རང་གི་གོ་
ཤས་ཆེ་ཆུང་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མ་བཏང་བར་གསུང་རབ་ཁུངས་མ་རྣམས་དཔང་
དུ་བྱས་ན། བདེན་པ་གཉིས་ལ་སྟོང་པའི་ཚུལ་ཡང་གཉིས་སུ་གནས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ། 
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། འཁོར་བ་དང་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་
སྟོང་ཚུལ་གཉིས། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། རྣམ་ཤེས་
འཁོར་བཅས་དང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལའང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། གློ་བུར་དྲི་མ་དང་བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། བཅོས་མ་གློ་བུར་བ་དང་རང་བཞིན་གཉུག་
མ་ལ་ཡང་སྟོན་ཚུལ་གཉིས། ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་དང་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ལ་
ཡང་སྟོང་ཚུལ་གཉིས། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དང་གཞན་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་འཇུག་ལ་ཡང་སྟོང་
ཚུལ་གཉིས། བདེན་པ་གཞན་གསུམ་དང་མཐར་ཐུག་འགོག་བདེན་ལ་ཡང་སྟོང་ཚུལ་
གཉིས་ཏེ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཚུལ་གཉིས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་
ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་མིང་གཅིག་གིས་གསུངས་པ་
ཡང་ཡོད་ལ། རང་སྟོང་དང་གཞན་སྟོང་དུ་ཕྱེ་ནས་གསུངས་པ་ཡང་ཡོད་པས། དེ་དག་
གི་དགོངས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་
བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གནས་ལུགས་ལ་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོས་
སྟོང་སྟེ་རང་སྟོང་ངོ༌། །ཀུན་རྫོབ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་དོན་དམ་གཉུག་མ་ནི་
ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སྟོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ། 
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་གིས་སྟོང་པ་
དང༌། སྟོང་པའི་གཞི་གང་ཡིན་པ་ཞེས་ཚུལ་གཉིས་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བུམ་པ་
མེད་པ་དང་མེད་པའི་གཞི་ས་ཕྱོགས་བུམ་པས་དག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཕུང་
པོ་རྣམས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང༌། 
6-1-313


སྟོང་པའི་གཞི་དོན་དམ་འོད་གསལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་
པ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ལ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་
འཇམ་དཔལ་གྱི་རང་གི་ལྟ་བའི་འདོད་པ་མདོར་བསྟན་པ་ལས། ཕུང་པོ་རྣམ་དཔྱད་
སྟོང་པ་རྣམས། །ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ལྡན་
པའི། །སྟོང་ཉིད་དེ་ལྟར་འགྱུར་མ་ཡིན། །སྐྱེས་པ་མེད་པ་འགག་མེད་པའི། །ཤེས་བྱ་གང་
ཞིག་འདིར་མཐོང་བ། །སྟོང་པའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད། །ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་
མིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པའི་གཞི་
དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་སོ། །རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་
ཀྱང༌། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་
དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོའི་མདོ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་
ལས་བཏུས་པ་དང༌། རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་པ་དང༌། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་
པའི་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ། གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་དེས་སྟོང་ཞེས་རང་
གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་དང༌། དེ་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་སྟོང་པའི་གཞི་
གསལ་པོར་གསུངས་ཏེ། ཅུང་ཟད་རྒྱས་པའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་
དང་སྟོང་པའི་གཞི་གང་སྟོན་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཔལ་ལྡན་ས་བཅུ་པ་
རྣམས་ཀྱི་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །དེ་ལས་རང་སྟོང་གི་
ཚུལ་ནི་གཟུགས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་
མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
དང༌། ཡུམ་རྒྱས་པར་ཡང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་གྱི་
གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཤཱ་
ར་དྭ་ཏིའི་བུ། གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན། སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ལ་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་
ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ། །ཞེས་སོགས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པ་
དང༌། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་{རབ་ཏུ་}རྒྱས་པར་
གསུངས་ཤིང༌། དེ་དག་གིས་དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས་ཀྱང༌། 
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་
ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གང་
ཡིན་པ། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས། རང་སྟོང་གི་ཚུལ་རྒྱས་
6-1-314


པར་གསུངས་ཤིང༌། རིགས་པའི་ཚོགས་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་ངོ༌། །གསུང་རབ་དགོངས་
འགྲེལ་དང་བཅས་པ་གཞན་མང་པོ་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་དང་རང་
བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་སྣང་ན་ཡང༌། རབ་ཏུ་གྲགས་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིར་བྲི་མི་འཚལ་བར་གདའ་བས་རེ་ཞིག་བཞག་གོ །
རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་དུ་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་
དོན་སྟོན་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་ནི། སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མཁས་པར་གྲགས་པ་དང༌། 
ཉམས་རྟོགས་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པར་གྲགས་པའི་སྒོམ་ཆེན་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་ཆོས་ཟབ་
མོ་གཟིགས་པ་མང་པོ་ལ་ཡང་སྣང་ལ། མ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་སོང་གདའ་ན། གཞན་དག་
ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། དེས་ན་དེ་བྲི་དགོས་པར་གདའ་བས། འདིར་ཉུང་ཤས་ཅིག་
བྲི་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འཕགས་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དབུ་མ་
ཆེན་པོའི་མདོར། སོར་མོའི་ཕྲེང་བས། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་སྨྲས་པ། འཇམ་
དཔལ་ཁྱོད་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་མཐོང་བའི་མཆོག་ན། འཇིག་རྟེན་ན་སྟོང་པ་མཐོང་བ་གང་
ཡིན། སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི། ཤེས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་མྱུར་དུ་སྨྲོས་ཏེ། 
ངའི་ཐེ་ཚོམ་མྱུར་དུ་ཆོད་ཅིག །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་སོར་མོའི་
ཕྲེང་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་
མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་མཚན་མ་མེད་
ལས་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་གཟུགས་མེད་གྱུར་པའོ། །ཆོས་
རྣམས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་
སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །གཟུང་དུ་མེད་ཅིང་རེག་ཏུ་མེད། །ཆགས་མེད་ཡེ་
ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཐར་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་
མེད། །ཐར་པ་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས། །སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དག །སོར་ཕྲེང་
ཁྱོད་ཀྱི་ག་ལ་ཤེས། །དེ་ནས། སོར་མོའི་ཕྲེང་བས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་
སླར་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལས་ཆར་རབ་ཏུ་འབབ་
པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་སེར་བའི་འབྲུ་བླངས་ཏེ། ནོར་བུ་རིན་
པོ་ཆེ་བཻཌཱུརྱ་བསམས་ནས་ཁྱིམ་དུ་ཁྱེར་བ་དང༌། ཧ་ཅང་གྲང་ཆེས་ནས་བཟུང་མ་ནུས་
ཏེ། གཏེར་དུ་བྱའོ་སྙམ་ནས་བུམ་པའི་ནང་དུ་ལེགས་པར་བཅུག་པ་དང༌། སེར་བའི་
རིལ་བུ་དེ་ཞུ་བ་མཐོང་ནས་སྟོང་པའོ་སྙམ་དུ་ཅང་མི་ཟེར་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། 
བཙུན་པ་འཇམ་དཔལ་ནི། ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསྒོམས་ཤིང་སྟོང་པར་ཟབ་ཏུ་
6-1-315


བསམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞིག་པ་མི་བཟོད་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཐར་པ་སྟོང་པ་མ་
ཡིན་པ་ཡང་སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་རྟོག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སེར་བའི་རིལ་བུ་ནོར་
བུའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ནོར་བུ་ཡང་སྟོང་པར་བསྒོམས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱང་
སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་སྟོང་པར་སེམས་ཏེ། ཆོས་སྟོང་པ་མཐོང་ནས་སྟོང་པ་མ་
ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་སྟོང་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །སྟོང་པའི་ཆོས་ཀྱང་གཞན། སྟོང་
པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཏེ། སེར་བའི་རིལ་བུ་ལྟ་བུ་ཉོན་མོངས་པ་བྱེ་བ་
ནི་སྟོང་པའོ། །སེར་བའི་རིལ་བུ་ལྟ་བུར་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་མྱུར་དུ་
འཇིག་གོ །ནོར་བུ་བཻཌཱུརྱ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ཐར་པའི་མཐའ་ཡང་ནོར་
བུ་བཻཌཱུརྱ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ཡང་སངས་རྒྱས་{རྣམས་}ཀྱི་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐར་
པ་ཡང་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པ་ཡང་
གཟུགས་མེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དབྱེ་བ་མེད་
པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །འཇམ་དཔལ་གང་གྲོང་ཁྱེར་བརྩེགས་པའི་ཁྱིམ་སྟོང་པ་
ནི་མི་མེད་པས་སྟོང་ངོ༌། །བུམ་པ་ནི་ཆུ་མེད་པས་སྟོང་ངོ༌། །ཀླུང་ནི་ཆུ་མི་འབབ་པས་
སྟོང་ངོ༌། །ཅི་གྲོང་གི་བར་སྐབས་ཁྱིམ་མེད་པ་ལ་སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་འམ། ཅི་ཁྱིམ་
ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ནམ། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མ་ཡིན་གྱི་མི་མེད་པས་སྟོང་པ་ཞེས་
བྱའོ། །ཅི་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ནམ། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཆུ་མེད་
པས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཀླུང་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ནམ། ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མ་
ཡིན་གྱི་ཆུ་མི་འབབ་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ། ཐར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
སྟོང་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཐར་པ་སྟོང་པ་ཞེས་
བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་
བྲལ་ཞིང༌། ཉོན་མོངས་པ་བྱེ་བའི་མི་དང་ལྷ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀྱེ་མ་
བཙུན་པ་འཇམ་དཔལ་ནི་སྦྲང་བུའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དེ། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པའི་
{དོན་}དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་སོ། །གཅེར་བུ་པ་ཡང༌། ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བསྒོམ་སྟེ། གཅེར་
བུ་པའི་སྦྲང་མ་ཁྱོད་ཅང་མ་ཟེར་ཅིག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་
ལྟ་བུ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ། སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི། །སོར་ཕྲེང་
ཁྱོད་ཀྱིས་ག་ལ་ཤེས། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པས། འགའ་ཞིག་གིས་འདོད་པ་ལྟར་ཐམས་
ཅད་ཅིར་ཡང་མེད་པའི་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་
6-1-316


མཁྱེན་བཞིན་དུ། རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གི་ཁྱད་པར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་གླིང་
བསླང་བའོ། །དེ་ནས་སོར་མོའི་ཕྲེང་བས་སེར་བའི་རིལ་བུ་ཞུ་ནས་མེད་པར་སོང་བ་
དཔེར་མཛད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་བསྟན་པ་
འདིས་ནི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་
བོས་སྟོང་པར་བསྟན་ལ། ཞུ་ནས་མེད་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི། ནོར་བུ་བཻཌཱུརྱ་དཔེར་
མཛད་ནས། ཐར་པའི་མཐར་ཐུག་པ་སངས་རྒྱས་མི་སྟོང་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི། དོན་
དམ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་
པར་བསྟན་ཏེ། ཁྱིམ་སྟོང་པ་དང༌། བུམ་པ་སྟོང་པ་དང༌། ཀླུང་སྟོང་པ་དཔེར་མཛད་ནས། 
ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་མཐར་ཐུག་གི་ཐར་པ་གཞན་
སྟོང་དུ་བསྟན་ཏེ། ཐར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་{རྣམས་}ནི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་
རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཏེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྟོང་པར་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་
ཆོས་ཉིད་རང་གིས་རང་མི་སྟོང་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། མདོ་རྒྱུད་གཞན་མང་པོར་སྟོན་པ་མ་
ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། མི་སྟོང་ཞེས་གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །
འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ནི་རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གཉིས་ཀ་ལེགས་པར་
མཁྱེན་མོད་ཀྱི། མི་མཁས་པ་དག་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་དག་གཅེར་བུ་པ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་
ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི། རང་སྟོང་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལེགས་པར་ཕྱེ་སྟེ། སྨྲ་བ་ལ་ལྟོས་ན་
སྦྲང་མ་ཙམ་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཙུན་པ་འཇམ་དཔལ་ནི་སྦྲང་བུའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དེ། 
སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པའི་དོན་དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་སོ། །གཅེར་བུ་པ་ཡང༌། ཐམས་ཅད་སྟོང་
པར་བསྒོམ་སྟེ། གཅེར་བུ་བའི་སྦྲང་མ་ཁྱོད་ཅང་མ་ཟེར་ཅིག །ཅེས་པ་དང༌། བཙུན་པ་
འཇམ་དཔལ་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསྒོམས་ཤིང་སྟོང་པར་ཟབ་ཏུ་བསམས་པས་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཞིག་པ་མི་བཟོད་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཐར་པ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྟོང་པར་
མཐོང་ཞིང་རྟོག་གོ །ཞེས་པ་དང༌། ཁྱོད་ཀྱང་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་སྟོང་པར་
སེམས་ཏེ། ཆོས་སྟོང་པ་མཐོང་ནས་ཆོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་སྟོང་པར་
འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དཔྱད་མི་བཟོད་ཅིང༌། མཐར་
འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་རང་སྟོང་ལ། ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་པ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་པ་རྣམས་ལ་གདམས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་
6-1-317


བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྟག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐར་པ་གཟུགས་ཡིན་པ་
དང༌། ནམ་མཁའ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི། མྱང་
འདས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་གཞན་རྣམས་སུ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བས་དེ་དག་
གིས་སྐབས་སུ་རིག་པར་བྱ་ཞིང༌། གཞན་རྣམས་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གཞན་ཡང་དོན་
དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་ལུགས་མདོ་འདི་ཉིད་ལས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསལ་བར་གསུངས་
པའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་འདི་ལན་གཅིག་ཙམ་གཟིགས་ན་འཐད་པར་གདའོ། །གལ་ཏེ་སོར་
ཕྲེང་ཅན་ནི་སྡིག་ཅན་ཆེན་པོ་ཡིན་པས། དེའི་ངག་བཞིན་མི་བདེན་ནོ། །སྙམ་དུ་ཡང་
བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང༌། ཞིང་འདི་ནས་ལྷོ་
ཕྱོགས་སུ་གང་གཱའི་ཀླུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདས་པ་
ན། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཡོད་ལ། དེ་ན་འཇིག་
རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བ་མངོན་པར་འཕགས་པ་བརྩོན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་
བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པར་བཤད་ཅིང༌། དེ་སོར་ཕྲེང་ཅན་དུ་སྤྲུལ་པར་མདོ་འདི་
ཉིད་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་ན། རྣམ་གྲོལ་
ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རང་སྟོང་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་འདོད་ན། དེ་ཡང་ཅང་མེད་དུ་འགྱུར་བས། 
མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ཆེན་པོར། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མི་
སྟོང་པའི་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པ་
ནི་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཅེར་བུ་པ་ལ་ནི། 
ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པས། སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་མི་སྟོང་པའི་སྟོང་པའོ། །མི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་
ནི་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མི་སྟོང་པའོ། །དཔེར་ན་ཆུ་དང༌། མར་
དང༌། ཞོ་དང༌། ཆང་དང༌། སྦྲང་རྩིའི་སྣོད་རྗེའུ་ལྟ་བུ་ཆུ་དང་མར་དང་ཞོ་དང་ཆང་དང་
སྦྲང་རྩི་མེད་ཀྱང་དེ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྗེའུ་ཞེས་འདོགས་ཏེ། རྗེའུ་དེ་ལ་ནི་སྟོང་ཞེས་
སམ་མི་སྟོང་ཞེས་སུ་གདགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ལ་སྟོང་ཞེས་བྱར་ནི་གཟུགས་དང་{སྒྲ་
དང་}དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་{མེད་{ཡོད་}ཅེས་གདགས་སུ་{མི་}རུང་{སྟེ{ངོ་}། །མི་
སྟོང་ཞེས་བྱར་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་
སྟེ། གཟུགས་ཞེའམ་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེའམ། མི་སྟོང་ཞེས་གདགས་སུ་མེད་དོ། །ཞེས་
6-1-318


དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པོ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་
བསྔལ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་
ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར། རྗེའུ་ན་ཞོ་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་སྟོང་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་གཟུགས་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདག་དང༌། དག་པ་ཞེས་
བྱ་བ། མི་གཡོ་བ། མི་འཕོ་བ། དཔེར་ན་རྗེའུའི་གཟུགས་དང༌། {སྒྲ་དང་}དྲི་དང་རོ་དང་
རེག་བྱ་ཡོད་པས། མི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྗེའུ་དང་
འདྲའོ། །རྗེའུ་དེ་ནི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་ཆགས་པའམ། འཆག་པར་འགྱུར་གྱི། རྣམ་པར་
གྲོལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞིག་ཏུ་མེད་དོ། །གཞིག་ཏུ་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་
རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། 
བ་ལང་ལ་རྟ་མེད་པ་དང༌། རྟ་ལ་བ་ལང་མེད་པ་དཔེར་མཛད་ནས། དོན་དམ་ཆོས་
ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་རང་གིས་མི་སྟོང་པའི་གཞན་སྟོང་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་
འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་སྟེ། འཇིམ་
པའི་ཚེ་རྫ་མ་མེད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན། འགགས་ཏེ་མེད་པ་སྟེ། རྫ་མ་ཞིག་ནས་མེད་པ་ལྟ་བུ་
ཡང་མ་ཡིན། གཏན་མེད་པ་སྟེ། རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་དང༌། རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་སྨྲ་བ་ལྟར་བ་ལང་ལ་རྟ་
མེད་མོད་ཀྱི་བ་ལང་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །རྟ་ལ་བ་ལང་མེད་མོད་ཀྱི་རྟ་མེད་ཅེས་
བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་མེད། མྱང་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་
གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་བཞུགས་
སོ། །ཡང༌། མདོ་དེ་ཉིད་དུ། སྟོང་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི་སྟོང་པའི་གཟུགས་
ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་ཕྱེ་སྟེ། བཀའ་སྩལ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་སྟོང་
པའོ། །སྟོང་པའི་གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་
པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་བར་དུའང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་
རིམ་པ་ལྟར། གློ་བུར་དྲི་མའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་
སོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་བཅོས་མ་གློ་བུར་བའི་གཟུགས་སོགས་དང༌། 
ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་རང་བཞིན་གཉུག་མའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་
6-1-319


རིམ་པ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གློ་བུར་དྲི་མའི་གཟུགས་སོགས་ནི། མི་རྟག་པ་
དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང༌། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་
ལས་མ་འདས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་
བཞིའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། 
འཆིང་བས་བཅིངས་པ་དང༌། དངོས་པོའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུ་དང༌། སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་པ་
དང༌། རྨ་ལྟ་བུ་དང༌། རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ཡིན་ལ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་
རྣམས་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མདོ་དེ་ཉིད་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚེ་
དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀེའུ་དི་ནྱ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཟུགས་ནི་མི་རྟག་
པ་སྟེ། གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་གཟུགས་
ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ཡང་མི་རྟག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྟག་
ཏུ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ་གཟུགས་ནི་སྡུག་བསྔལ་
བ་སྟེ། གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་
འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་
བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་བདག་མེད་
པའོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་ཡང་དག་པའི་
བདག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་
ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་
ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་སྐྱེ་
བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བའོ། གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་
བའི་གཟུགས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། བྲལ་བ་ཐོབ་པར་
འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་
བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་མ་རིག་པའོ། །གཟུགས་
འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་
འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་
བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་
6-1-320


རོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་
པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་
བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་རྒྱུར་
འགྱུར་རོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་
རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་
ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཕོ་དང་མོ་ལ་སོགས་པའི་
ལུས་དང༌། ཟས་ལ་འདོད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། 
སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། མི་དགེ་བའི་སེམས་དང༌། འཇུངས་པའི་སེམས་དང༌། 
བཅངས་པའི་ཟས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་དང༌། བསམ་པའི་ཟས་དང༌། རེག་
པའི་ཟས་དང༌། སྒོང་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་
སྐྱེས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལྔ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་
གཟུགས་ལས་གྱུར་ཏོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་
ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཚད་མེད་པ་དེ་སྙེད་མེད་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། 
འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་འཆིང་བས་རྣམ་པར་{མ་གྲོལ་བའི་}བཅིངས་
པའོ། །འཆིང་བའི་གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་
བཅིངས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། 
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། 
གཟུགས་{ནི་རྒྱུན་}མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་གྱི་གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས། 
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་རྒྱུན་མ་ཡིན་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་
ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པས་བར་དུ་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་
འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་
ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་
བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་རྨ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་
འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཟུགས་རྨ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་
6-1-321


བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གཟུགས་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་མ་ཡིན་
ནོ། །གཟུགས་འགགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་{རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་}ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པའི་གཟུགས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། 
འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་
བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། གང་ཟག་སུ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཤེས་ན། དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་ཀྱང་བྱ། 
བྲམ་ཟེར་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་དང༌། བྲམ་ཟེའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་
ཀྱང་བྱའོ། །ཀེའུ་དི་ནྱ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་གཏོགས་པར་ལོགས་ཤིག་ན་དགེ་སྦྱོང་
མེད། བྲམ་ཟེ་མེད་དེ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ནི་རྫུན་དུ་སྨྲ་བར་ཟད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ལྟར་
ཚུལ་འཆོས་མོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སྦྱོང་
དང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་སྨྲས། ངེས་
ཀྱང་རྟག་ཏུ་འཁོར་གྱི། དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་ཀྱི་ཁྱེད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་
འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་
དགག་བྱའི་གཟུགས་སོགས་དེ་རྣམས་ནི། སྤང་དུ་རུང་བའི་དྲི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་
སྟོང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་འགགས་པའི་གཞི་ལ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པ་ཐོབ་བྱ་དོན་དམ་བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོའི་གཟུགས་སོགས་ནི་སྤང་དུ་མི་རུང་བའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་གཞན་སྟོང་ངོ༌། །གསུང་རབ་འདི་དག་གིས་ནི་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ཟད་པས་སྦྱང་
གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མི་ཟད་པར་ཡང་བསྟན་ཏོ། །
གཞན་ཡང༌། མདོ་མཆོག་དེ་ཉིད་དུ། ལྗོན་ཤིང་གི་ཤུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཟད་ཀྱང་
སྙིང་པོ་མ་ཟད་པ་དང༌། མར་མེ་ཟད་ཀྱང་སྣོད་མ་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་དང༌། རྒྱུ་
མཚན་མང་པོའི་སྒོ་ནས་རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གི་ཁྱད་པར་དང༌། སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་ཟད་
པས་སྦྱང་གཞི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མི་ཟད་པར་
བཞུགས་པའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་མང་བ་
ཞིག་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དཔེར་ན། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཕྱི་
རོལ་ན། ཤིང་སཱ་ལའི་ཚལ་གྱི་ནང་ན་ཤིང་གཅིག་སྔར་སྐྱེས་ཏེ་ལོ་བརྒྱ་ལོན་ནོ། །དེའི་ཚེ་
ཚལ་གྱི་བདག་པོ་དེ་དུས་སུ་ཆུ་འཆུ་ཞེང་ལས་བགྱིད་དོ། །ཤིང་དེའི་ཤུན་པ་དང༌། ལོ་མ་
དང༌། ཡལ་ག་ཀུན་ས་ལ་ལྷུང་སྟེ། ནང་གི་སྙིང་པོ་འབའ་ཞིག་ལུས་སོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་ཙམ་དུ། རུལ་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ཟད་ནས་
6-1-322


ཡང་དག་པའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་ལུས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། 
སྐྱེས་པའམ། བུད་མེད་གཅིག་མེ་མར་འཛུགས་ན། མེ་མར་གྱི་སྣོད་ཆེ་ཆུང་ལ་མར་གྱིས་
བཀང་སྟེ་གཟུགས་སོ། །ཅི་སྲིད་མར་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་ནི་སྣང་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་
མར་ཟད་ན་སྣང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཉོན་
མོངས་པ་ཟད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྣང་བ་ཟད་དེ་མེད་པར་སོང་ཡང་མེ་མར་གྱི་སྣོད་མེད་པར་
གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་དེ་
མེད་ཀྱང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་རབ་འབྱམས་
གསུངས་པས། ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་གི་མདོ་མཆོག་དེ་ཉིད་ཅི་ནས་ཀྱང་གཟུགས་འཚལ་
བར་གདའོ། །འདིར་ནི་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་ཙམ་དུ་ཡང་མ་བྲིས་
སོ། །
མདོ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང༌། ཀུན་དགའ་བོ། 
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རི་དྭགས་འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་བཟང་འདིར། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་
དང༌། བ་ལང་དང༌། ལུག་དང༌། བྱ་གག་དང༌། ཕག་གིས་སྟོང་ཞིང༌། ནོར་དང་འབྲུ་དང་
{མགྲོན་བུ་དང་}གསེར་གྱིས་སྟོང་ལ། བྲན་དང་བྲན་མོ་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཞོ་ཤས་འཚོ་
བ་དག་དང༌། སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་དང༌། ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དག་གིས་སྟོང་ཡང༌། འདི་
ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཁོ་ནའམ། དེ་ལས་གཞན་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་མི་
སྟོང་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་དུ། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེས་སྟོང་
ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཡང་དེ་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལ་
ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། 
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་གཞན་སྟོང་གི་ཚུལ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་མཐར་ཡང་བཀའ་སྩལ་
པ། དེ་ལ་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ལ་
བརྟེན་པ། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་ཀྱང་དེ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། 
སྲོག་རྐྱེན་དུ་བྱས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་ལུས་དེ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པ་ཙམ་གྱི་ཉོན་མོངས་
པའི་གནས་ནི་ཡོད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ན། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་དེས་སྟོང་
ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཡང༌། དེ་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡོད་པ་དེ་དེ་
ལ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། 
འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པས་ཟག་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམ་
6-1-323


པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་
བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གང་
འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བར་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་
ཀྱང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པས་ཟག་པ་མེད་ཅིང༌། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་
པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་འདི་ཉིད་སྐུས་མངོན་སུམ་
དུ་མཛད་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་བཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པའི་མཐར། ད་ལྟར་དང་མ་
འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལའང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རི་དྭགས་
འཛིན་གྱི་མའི་ཁང་བཟང་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ཡང༌། དགེ་འདུན་ལ་སོགས་པས་
མི་སྟོང་པ་དཔེར་མཛད་ནས། ཆོས་འགའ་ཞིག་གིས་སྟོང་ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་མི་སྟོང་
པའི་ཚུལ་མང་དུ་གསུངས་པའི་མཐར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་
ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྟོང་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་མི་སྟོང་པར་གསུངས་ཏེ། འདིས་
ཀྱང་སྟོང་གཞི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་
འཇུག་པ་འདི་ནི། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་
འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཡང་
དག་པ་མ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་རྒྱུད་བླ་རྩ་འགྲེལ་དུ་
ཡང་གསལ་བར་གསུངས་པ། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །བཞག་པ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་
མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །རྣམ་དབྱེ་
བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གིས། །རྣམ་དབྱེ་མེད་པའི་
མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་
རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་འདི་ལ་བསལ་བར་བྱ་
བ་{ཀུན་རྫོབ་}ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། གློ་
བུར་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་
བྱང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་བཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་
བ་མེད་པའི་ཆོས་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་བྲལ་ཤེས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་
སྦུབས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་
6-1-324


པས་ནི་མི་སྟོང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་
སྟོང་ངོ༌། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ལ་གང་ཞིག་དེ་ལ་ལྷག་མར་གྱུར་པ་དེ་ནི་
དེ་ལ་རྟག་པར་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་
པ་འདི་གཉིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འདིར་གང་ཞིག་
གང་ན་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་གློ་བུར་དྲི་མ་རྣམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ངོ་བོ་མེད་པ་སྟེ། 
དྲི་མ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོང་ངོ༌། །གང་ཞིག་དེ་ལ་ལྷག་མར་གྱུར་པ་
གང་ཡིན་པ་ཞེས་པ་ནི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་སྟེ། 
དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཅིང་དེས་ནི་མི་སྟོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་མཐའ་དང་བྲལ་
བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་གློ་བུར་དྲི་
མ་རྣམས་སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པར་འདོད་ན་སྒྲོ་འདོགས་
ཀྱི་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་
འདོད་ན་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་
པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་ཡི། །མཐའ་རྣམས་དགག་པར་
བྱ་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ། རྣམ་དབྱེ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་
ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དེས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་སྟོང་པར་
བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པར་ནི་མ་བསྟན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། 
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པར་གསུངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་གྱིས་
མི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ངོ་བོས་
སྟོང་ན་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་སྟོང་པ་འགལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་མེད་པའི་ཡོན་
ཏན་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཞན་སྟོང་གི་ཚུལ་འདི་ཉིད་དབུ་མའི་
གཞུང་ལུགས་དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་དུའང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་མ་
ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་
ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཏེ། དེའི་འགྲེལ་པར། དེ་ལྟར་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་
དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ༌། །འདི་
ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ཡོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་
རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་
6-1-325


བཤད། །ཡོད་པས་མེད་པས་ཡོད་པས་ན། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་
འགྲེལ་པར། སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
རྟོག་པས་སོ། །མི་སྟོང་མིན། ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པོ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་
སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའོ། །མེད་
པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོའོ། །ཡོད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
རྟོག་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་
ཡོད་པའོ། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་
ཡང་མ་ཡིན། གཅིག་ཏུ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཡང་
མ་ཡིན་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྣམས་ནི། ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་ཅིང་མི་
སྟོང་པ་དང༌། གཞན་དབང་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་ཅིང་སྟོང་ཡང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་
ཅིང་མི་སྟོང་ལ། ཡོངས་གྲུབ་དང་ཕན་ཚུན་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད། 
ཅེས་པའོ། །ཡང་དག་པར་ན་གཞན་དབང་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དབུས་མཐའ་
རྣམ་འབྱེད་ལས། ཡོད་ཀྱང་ཁོ་ན་མ་ཡིན་དང༌། །ཞེས་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར། གཞན་གྱི་
དབང་གིས་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་
པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དབང་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་
ཡང་ཡང་དུ་{སངས་རྒྱས་ཀྱིས་}གསུངས་ཤིང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་དང༌། མདོའི་
རྒྱན་གཉིས་ཀ་ལས། གཞན་དབང་སྤང་བྱར་གསུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། 
འདིར་གང་ན་ཞེས་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་ལ། གང་མེད་པ་ཞེས་པ་ཀུན་བཏགས་དང་
གཞན་དབང་སྟེ། ཡོངས་གྲུབ་དེ་ནི་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་དེས་སྟོང་ངོ༌། །འདི་
ལ་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གྀས་སྟོང་པའི་ལྷག་མ་སྟེ། སྟོང་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་
ཡོངས་གྲུབ་ཡོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་
གཞན་སྟོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཞེས་པ་ཆོས་
ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པའོ། །དེ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཞེས་པ་ཀུན་
བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་སྟོང་ཞེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་
དབང་ཡང་དག་པར་མེད་པས་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་
6-1-326


གྲུབ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པས་སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲོ་སྐུར་གྱིས་
མཐའ་དང་བྲལ་བ་དབུ་མའི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུངས་སོ། །
འདིས་ནི་ཁ་ཅིག་དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་སེམས་ཙམ་གྱི་རང་གཞུང་དུ་འདོད་པ་
ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དབུ་མའི་གཞུང་དེ་ཉིད་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ལྔས་སྟོང་པ་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་
སུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་
ཞེ་ན། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་
དོ། །གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་
དངོས་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །འདིར་ཡང་གཟུང་འཛིན་གྱི་
དངོས་པོ་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་ངོ༌། །གཟུང་འཛིན་གྱི་
དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞི་{མེད་པའི་}ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་
ནི་ཡང་དག་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་གིས་མི་
སྟོང་ལ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་འདས་ཀྱང་དོན་
དམ་པ་གཞན་སྟོང་དུ་གྲུབ་བོ། །འདིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་པ། དོན་དམ་
ཆོས་ཉིད་ལ་དངོས་པོའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་དེ། ཞེས་
པ་ལྟར། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དངོས་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་ཟད་དེ་བྷ་བ་ཞེས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་
བསྒྱུར་ན་བདེ་བ་ཡང་{མ་}ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དགག་བྱ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་
པའི་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་
ཅེས་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་
ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྟོན་པའི་སྐབས་སུ། 
ཟ་བ་བཟའ་དང་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ཡང་གང་གིས་ཇི་ལྟར་
མཐོང༌། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད། །དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་
སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་བཏང་བར་མི་བྱའི་ཕྱིར། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་
ཕྱིར། །རིག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་
རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་ནང་སྟོང་
པ་ཉིད་ནས་{ཆོས་ཐམས་ཅད་{རང་གི་མཚན་ཉིད་}སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་སྨོས་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་གཏན་ལ་དབབ་
6-1-327


པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་
ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་པ་སྟེ། 
གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གཉིས་
མེད་པའི་གཞིའི་ངོ་བོ་{ཆོས་}ཉིད་དོན་དམ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་
པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་རང་སྟོང་དང་གཞན་སྟོང་གི་དོན་ཡིན་ལ། སྔར་བསྟན་པའི་
སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་ཚུལ་དེ་གཉིས་ལས་མི་འདའ་སྟེ། གང་ཟག་
དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་
བསལ་བའི་དོན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གསུངས་པ་
ལས་སྔ་མ་བཅུ་བཞི་ལ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་སྟོང་ཚུལ་རང་སྟོང་དང་གཞན་སྟོང་
ཅི་རིགས་པར་ཡོད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ཕྱི་མ་གཉིས་སྨོས་ཏེ་ནང་དང་ཕྱི་ལ་
སོགས་པ་ནི་རང་སྟོང་ངོ༌། །དོན་དམ་པ་དང་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་སྟོང་
ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་
ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་
མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་དོན་དམ་
གཞན་སྟོང་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་དྲངས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ནི་དེའི་གནོད་བྱེད་དུ་མི་འགྱུར་གྱི། 
འདྲེན་མཁན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཤེས་པར་སྟོན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་
དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་མདོ་ཙམ་ཞིག་བཤད་ན། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་
དང་དཔེ་བྱད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་
མཐོང་ཞིང་ཤེས་པ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོབས་དང་མི་
འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་
པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་
བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར། སམ་བུ་ཊི་ལས་
གསུངས་ཤིང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན་
ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་གསུངས་ལ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཕྲེང་བའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། དེ་
དང་ཚུལ་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །དེས་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་སྟོང་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ལུང་
དུ་བཀོད་ལ། སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོས་སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུ་པོ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་
ཉིད་དུ་བཤད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཆོས་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འདུས་
བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ལ་བཤད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་
6-1-328


ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་མ་སྐྱེས་སྟོང་པ་ལ་བཤད་པ་ཡང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་དགོངས་
པ་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། དཔལ་སམ་བུ་ཊི་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དང་ཡང་མི་
མཐུན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་པས། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རིགས་ལ་གསུངས་
ཤིང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་
ཆོས་རྣམས་ལ་གསུངས་པས། སློབ་དཔོན་འདིའི་དགོངས་པ་ཡང་དེ་དང་མཐུན་ན་ནི་
ལེགས། ཅི་སྟེ་མི་མཐུན་ན་ནི་དེ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །མཐའ་ལས་འདས་
པ་ལ་སོགས་པ། གཞན་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བྱར་ཡོད་ཅིང༌། སོ་སོར་བཤད་པ་
ཞིབ་མོ་བྱ་བར་ཡང་ནུས་མོད་ཀྱི། ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་རེ་ཞིག་མ་བྲིས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། གཟུགས་རྣམ་པར་
དག་པ་དང༌། ཞེས་སོགས་རྣམ་དག་གི་ལེའུ་རྣམས། ཁྱེད་ཀྱིས་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་
གནོད་བྱེད་དུ་བཀོད་པ་འདི་ཡང༌། གཞན་སྟོང་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་མི་འགྱུར་གྱི། འདིས་
ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དང༌། སྔགས་ཀྱི་
ཐེག་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པར་
གསུངས་པ་དོན་གཅིག་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ཡང༌། གང་དག་པར་བྱ་བའི་གཞི་
ནི། གཟུགས་གཞན་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དག་པར་བྱ་བའི་
དྲི་མ་ནི། གློ་བུར་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆ་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལས། དོན་དམ་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་དག་པ་
དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཉིས་སུ་
མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པར་གསུངས་པའི་གཟུགས་
སོགས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་གློ་བུར་བའི་གཟུགས་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞན་
སྟོང་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔལ་ནཱ་རོའི་
ཞབས་ཀྱིས། བརྟག་པ་གཉིས་པའི་རྒྱུད་དུ། ངེས་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དག་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཕྱིས་ནས་རེ་རེ་དབྱེ་བ་ཡིས། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྗོད་པར་
བྱ། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། ད་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་སྟེ། ཐོག་མར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གསུངས་ཏེ། 
དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོར་གསུངས་པ། རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟར་བརྗོད། །ཡོད་མིན་མེད་
པའང་མ་ཡིན་ལ། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་དངོས་མེད་མིན། །སྨྲ་བོ་མིན་ཞིང་སྨྲ་བྱ་
6-1-329


མིན། །རྣམ་དག་མྱ་ངན་འདས་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་དང༌། ནང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་མཉམ་པ་ནི། 
རྣམ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ནར་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། 
རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་
འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བཤད་ལ། དེའི་ངོ་བོས་དེ་བཞིན་ཉིད་བསྒོམ་པར་
བྱའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུར་
གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ། རྣམ་
པར་འགྱུར་བ་མེད་པ། རྟོག་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་
གཞོམ་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། འགྱུར་བ་མེད་
པ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ། རྟོག་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་
ཡང་གཞོམ་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དང༌། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་{ནི་}གཅིག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བཞིན་
ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་{རྣམ་པར་རྟོག་པ་{བྱར་}མེད་པའོ། །ཞེས་
སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་དུ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ལྷ་{རྣམས་ཀྱི་}རྣམ་
པར་དག་པ་ཕྱི་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཕུང་རྡོ་རྗེ་མ་རུ་འགྱུར། ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པས་སོ། །
འོ་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། 
གསུངས་པ། ཉོན་མོངས་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་
དང་ང་དང་ང་འོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་དང་མི་
འདོད་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་ནི་
གཡོགས་པ་སྟེ། དེ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །དཔལ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། སྟོང་
པ་ལ་ནི་དངོས་པོའི་ཚོགས། །རྟག་པའི་གཟུགས་ནི་རྣམ་སྤངས་གང༌། །སྣང་བའི་མཐོང་
སྟེ་མེ་ལོང་ལ། །པྲ་ཕབ་གཞོན་ནུ་མ་ཡི་བཞིན། །ཞེས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་
བདེན་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
སོ། །ཞེས་པའི་བར་དྲངས་ནས། སླར་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཕོ་བའི་བདེ་བ་དང༌། རྟོག་པའི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་
སྟེ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞེས་སོ། །དཔལ་
6-1-330


ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་ལེའུར་གསུངས་པ། རབ་
འབྱོར་{གང་}གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ། འབྲས་བུ་
རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར། དེ་ལྟར་
ན་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་
དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ། །རབ་འབྱོར། དེ་བཞིན་དུ། ཚོར་བ་
དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། རབ་འབྱོར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ། གང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་{པ་གང་
ཡིན་པ་}དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་
ཉིད་དུ། རྡོ་རྗེ་གུར་གྱི་ལུང་དྲངས་པ། འཇིག་རྟེན་ཇི་བཞིན་དེ་སངས་རྒྱས། །ཇི་ལྟར་ཆོས་
ནི་རྟོག་མེད་པ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཁམས་རྣམས་བཤད། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་
མེད། །དམ་མིན་ཀུན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་གིས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མར་བཅས། །སེམས་
དག་ན་ནི་དག་པར་འགྱུར། །ནམ་མཁའ་འཇིག་མེད་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཤིང༌། དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་
པས་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་འདི་གསུངས་ཏེ། འདོད་
ཆགས་{ཐམས་ཅད་}རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་ཞེ་སྡང་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། 
འཇིག་རྟེན་ན་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་
པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་
རོ། །ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པས་འཇིག་རྟེན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་རྣམ་པར་དག་གོ །ཞེས་པ་ལ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན། རྣམ་
དག་ལེའུར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་གློ་བུར་དྲི་མ་
རྣམས་ཀྱིས་གདོད་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཞི་གང་ཡིན་པ། དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་
སྙིང་པོའི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གསུངས་ཤིང༌། ཕུང་
པོ་ཁམས་སོགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ཡང་
རྣམ་དག་ལེའུ་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། དེ་རྣམས་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། རང་སྟོང་མ་ཡིན་
པའི་ཤེས་བྱེད་སྔར་ཡང་བཀོད་ཅིང༌། འོག་ནས་ཀྱང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་
6-1-331


ཁྱེད་ཀྱིས། རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་འམ་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་
ནི། སྟོང་ཉིད་གོ་མ་ཆོད་པ་ཡིན། ཞེས་བཀོད་གདའ་བ་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་
ངོ་བོས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་ན། ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་
ཆོད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
བཞིན་དུ། མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་དེ་རང་སྟོང་ཡིན་ན། ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་
པས་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། རང་སྟོང་མ་ཡིན་ན་དེ་ནི་དོན་དམ་སྟོང་
ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་བདེན་གཉིས་གང་དུ་ཡང་མི་རྟོག་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ། །གལ་ཏེ། མེ་ལོང་ལ་བྱད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་དེ་བྱད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་
པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་དཔེར་བརྗོད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་སྐུ་དབང་ནི་ཆེ། 
ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་ནི་མེད་དེ། བྱད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་བྱད་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་
པ་དེ་གཞན་སྟོང་གིས་དཔེར་འོས་ཀྱི། རང་སྟོང་གི་དཔེར་བརྗོད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དང་དཔེར་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་སྐྱོན་ཆགས་པ་
ཡིན་ཞིང༌། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དུ་འདོད་པ་དང༌། 
ནང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་དུ་ཕྱེ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་
ལེགས་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚུལ་འདི་ནི། དབུ་མ་པ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་
མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མཐར་ཐུག་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་
ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པར། སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་གང་མེད་
པ་{དེ་}ནི་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལ་
ཅི་ཞིག་མེད་ཅེ་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་བརྟན་པ་
དང་ཐེར་ཟུག་དང་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌།བདག་དང་བདག་གི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་དེ་དག་ནི་དེས་སྟོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གང་བདག་མེད་
པ་དེ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟར་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཡོད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་
ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པར་
མེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སྟོང་པའི་གཞི་གང་ལ་སྟོང་པའི་ཆོས་གང་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་དེས་
སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལ་ཆོས་དེས་སྟོང་པའི་ལྷག་མ་སྟོང་པའི་
6-1-332


གཞི་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་དེ་ནི་འདིར་ནམ་ཡང་ཡོད་པའོ། །ཞེས་ཡང་
དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པའི་ཆོས་རང་སྟོང་དང་སྟོང་
པའི་གཞི་གཞན་སྟོང་དུ་རྟོགས་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་
བ་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའི། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་
འདོད་པའམ། ཐམས་ཅད་གཞན་སྟོང་དུ་འདོད་ན་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ། བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པའི་གཞི་ནི་འདིར་ཕུང་
པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་ཅིའི་ཕྱིར། {སྟོང་
པའི་གཞི་}ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ལ་འདོད་ཅེས་འགའ་ཞིག་སེམས་པར་གྱུར་ན་དེའི་
ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་རེ་ཞིག་གཞན་དབང་དུ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་དང་
ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀུན་བཏགས་བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པའི་གཞིར་
གསུངས་ཀྱང༌། མཐར་སྟོང་གཞི་གཞན་དབང་གིས་ཀྱང་སྟོང་པའི་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་
གྲུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་གོ །གང་ཡང་འདུས་མ་བྱས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་
དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་འགའ་ཞིག་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་
བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པའི་གཞིར་གསུངས་པ་ལས་ཀྱང་སྟོང་པའི་གཞི། ཆོས་
ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་
ན། གང་བདག་མེད་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་བདག་ནི་མེད་ཀྱི། བདག་མེད་པ་ནི་ཡོད་
པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ཡང་ཀུན་བཏགས་མེད་པའི་ལྷག་མ་
གཞན་དབང་བདག་མེད་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པའོ། །གཞན་དབང་དེས་ཀྱང་སྟོང་པའི་
ལྷག་མ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་བདག་མེད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་སྟེ། གྲངས་བཞིན་
དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པར་མེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི། རྟོགས་པར་སླ་སྟེ་སྔར་བཤད་ཟིན་
པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ། གཞན་དབང་ཡང་དག་པར་ན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གཞུང་གཞན་
དག་ལས་གསུངས་མོད། གཞུང་འདི་ལས་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། གཞུང་འདིར་ཡང་
བསྟན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་མཐའ་བཞི་ལས་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དང་
གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
དང༌། བདག་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བསྟན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་
6-1-333


འདི་སེམས་ཙམ་གྱི་རང་གཞུང་དུ་ཁ་ཅིག་འདོད་པ་ཡང་{དེ་རྣམས་ཀྱིས་}བསལ་བ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོང་པའི་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་འདི་རྣམས་ལ་དགོངས་
ནས། མཐར་ཐུག་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་
ཤེས་ཤིང༌། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །སྟོང་
པ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་བཏགས་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་
ཉིད་དོ། །གཞན་དབང་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནར་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་
ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
སྟོང་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང༌། གཞན་དབང་གིས་ཀྱང་
སྟོང་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་དང༌། །ཡོད་ཀྱང་ཁོ་
ན་མ་ཡིན་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། །ཅེས་མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་དབུས་མཐའ་
རྣམ་འབྱེད་དུ་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་
ལས་བཏུས་པར་ཡང༌། ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་
དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་
ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་སྦྱར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་
མེད་པ་དང༌། ཡོད་པའི་དོན་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་གསུངས་ཏེ། 
མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། གཉིས་པོ་དག་ནི་
གཅིག་ཉིད་དང༌། །སོ་སོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་པ་དང་ནི་མེད་པ་དག །ཁྱད་པར་
ཡོད་དང་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ་ཡང༌། 
བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། །ཡང་དག་མིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔས་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །ཞེས་པ་དང༌། དོན་མེད་པ་དང༌། 
དོན་ཡོད་དག །མི་སྣང་སྣང་བ་ཉིད་ཤེས་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དག་ནི་དེ་ལས་
གཞན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་
བློས། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེན་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་རྨོངས་
པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་ཁོ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བཏགས་གཞན་
དབང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཡང་
དག་ཏུ་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་དག་གིས་ཀྱང་རང་སྟོང་དང་གཞན་སྟོང་གི་དོན་
བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་
པར་ཡང༌། ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡང་ཡོད་པ་ནི་
6-1-334


གཞན་སྟོང་དང་མེད་པ་ནི་རང་སྟོང་ངོ༌། །མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པའི་
སྐབས་སུ་ཡང༌། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་མཚན་
ཉིད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་
འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་ནུས་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའང་མེད། །རྣམ་
པར་དག་འགྱུར་དེ་ནི་དོན་དམ་མཚན། །ཞེས་པའོ། །འདིའི་དོན་ནི། ཡོད་མིན་ཞེས་པ་
ཀུན་བཏགས་དང༌། གཞན་དབང་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་མིན་ཞེས་
པ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་མིན་ཞེས་པ་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །གཞན་མིན་ཞེས་པ་དེ་དག་{ཐམས་ཅད་}ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་
བཏགས་གཞན་དབང་ལ་ཡང་དག་པར་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་
ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་འཇིག་
དང་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་
དགོས་པ་ཡང་མེད་ཅིང༌། དེ་ཐོབ་པ་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་དགོས་པ་སྟེ། དེ་
ལྟར་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔ་ཚང་བ་དེ་ནི། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་
དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལྟར་བཤད་པའོ། །དེས་ན། འདིར་ཡང་ཀུན་
བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་ཡོད་
པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་ལེགས་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་ཡོད་
མིན་མེད་མིན་གྱི་དོན་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པར། དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་
དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་དུ་ཡང༌། ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། 
གཞན་ཡང་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་དྲི་མ་མེད་པ་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་མང་བ་རྣམས་
སུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་
ཀུན་རྫོབ་རྟེན་འབྲེལ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་
ཡོད་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བ་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། དོན་
དམ་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་
རྟོགས་ན་མེད་པའི་མཐར་མི་ལྷུང་བ་དང༌། སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བར་
འགྱུར་གྱི། དེ་ལས་གཞན་དུ་དོན་ལ་མི་མཁས་ཀྱང་མཁས་པར་རློམ་པ་དང༌། དོན་ལ་མི་
མཁས་ཀྱང་མཁས་པར་གྲགས་པ་འགའ་ཞིག་གི་འདོད་ལུགས་ལྟར། དོན་དམ་པ་ཉིད་
དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་
6-1-335


སོགས་པ་ཆོས་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མཐའ་བྲལ་
ངེས་པའི་དོན་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ནི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། སངས་
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་
ནོ། །གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་དང༌། ཆོས་
དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་རྣམས་སུ་གཞན་
སྟོང་བསྟན་ཡང༌། གཞུང་དེ་རྣམས་སེམས་ཙམ་གྱི་རང་གཞུང་ཡིན་གྱི་དབུ་མའི་གཞུང་
མ་ཡིན་པས། དེ་རྣམས་སུ་བསྟན་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་དག་ཡང་དག་པའི་སྟོང་ཉིད་མ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་འགའ་ཞིག་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་སྲིད་དེ། གཞུང་དེ་རྣམས་སེམས་
ཙམ་གྱི་རང་གཞུང་མ་ཡིན་ཞིང་དབུ་མ་མཐར་ཐུག་པའི་གཞུང་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་
ཤེས་བྱེད་དུ་མ་ལོགས་ཤིག་ན་བཀོད་བདོག་ཅིང༌། འདིར་ཉིད་ཅག་ལ་དོགས་པ་དེ་ལྟ་
བུ་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་དང༌། ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །
འདིར་གལ་ཏེ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོར། སྟོང་ཉིད་བདུན་གསུངས་པ་ལས། 
གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་ནི་བདུན་པོ་ཀུན་གྱི་ཐ་ཤལ་དུ་གསུངས་ཤིང༌། དེ་
འདྲའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཁྱེད་ཀྱྀས་དོན་དམ་
གཞན་སྟོང་ཡང་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་དུས་སེམས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། 
ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོར། གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་ཐ་ཤལ་དུ་
གསུངས་པ་ནི། ཁང་པ་མིས་སྟོང་པའམ། བུམ་པ་ཀ་བས་སྟོང་པ་ལྟར། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་
རྣམས་ཉིད་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་པར་
མདོ་དེ་ཉིད་ལས་གསུངས་ཤིང༌། དེ་དང་དོན་དམ་རང་བཞིན་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་
བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ལས་{ཀྱང་}ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་
ཏེ། མདོ་དེ་ཉིད་ལས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་
ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གིས་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི། ལྟ་བ་
དང་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་འཕགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་སྟོང་ཉིད་བདུན་གྱི་ནང་ནས་དོན་
དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བ་དང་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་
པའི་གཞན་སྟོང་ལ་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཁང་པ་རྟ་གླང་
གིས་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་དཔེར་གསུངས་ཀྱི། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་
དོན་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་
6-1-336


ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་སྟོང་གིས་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་
ཆོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སྟོང་གིས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་
དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་དེ་ཉིད་
སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཐ་ཤལ་ཡིན་པས་སྤང་བྱར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་ཕྱེ་བ་
ནི། བློ་གྲོས་ཟབ་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཟབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྒྱལ་
བའི་ཡུམ་ལས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་
ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང༌། 
ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟར་ལྟ་བར་བྱ་སྙམ་ན། མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གསུངས་པ་ནི། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། ཕྱག་རྒྱ་སྒྱུ་
མའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་ནའང༌། ཤིན་ཏུ་གསལ་
བར་སྟོན་པ་ནི་སྐབས་སུ་མ་བབ་པས་རེ་ཞིག་བཞག་གོ །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་སོགས་པ་
བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པའི་མདོ་མང་པོར་ཡོད་འཛིན་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་
རང་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྒྱལ་བ་
རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད། །ལྟ་ཀུན་ངེས་པར་འབྱིན་པར་གསུངས། །གང་དག་སྟོང་པ་
ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེས་ན་
རང་སྟོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་
དྲང་བའི་དོན་གྱི་ཆ་ཡང་མང་དུ་ཡོད་དོ། །རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གི་ཁྱད་པར་ལེགས་
པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི། འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་རྣམས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་ལོ་
ཐ་མ་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །དོན་འདི་ཉིད་དགོངས་པ་
ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོར། དེ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
དང་པོར་ཡུལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ལ་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་
པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པར་བསྟན་
པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྔོན་ལྷར་གྱུར་པའམ་མིར་གྱུར་པ་སུས་
ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བསྐོར་བ་གཅིག་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། 
དྲང་བའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་
6-1-337


རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་
མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་
སྟོང་པ་ཉིད་སྨོས་པའི་རྣམ་པས་ཆེས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
གཉིས་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་
མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ཀྱི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས། སྐྱེ་བ་
མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་
དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་ཐེག་པ་
ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་ལྡན་
པ་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་བསྐོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ནི། བླ་ན་མ་མཆིས་པ། སྐབས་མ་མཆིས་པ། 
ངེས་པའི་དོན་ལགས་ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འཁོར་ལོ་བར་པར་རང་སྟོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་
སྟོང་དུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དྲང་དོན་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཞེས་
པའི་དོན་ཏོ། །ལུང་འདི་ཞིབ་ཏུ་བཤད་ན་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་
ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྤྲོ་བར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་འདིར་མ་སྤྲོས་
སོ། །
ཡང་ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ལ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་ན། 
ལས་རྒྱུ་འབྲས་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྙམ་ཞེས་པ་
འདི་ཡང་ལེགས་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དོན་དམ་གྱི་དོན་ལ་
མི་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་ན་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དོན་དམ་གྱི་དོན་ནི་འདུས་མ་བྱས་
ཡིན་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པར་ཡང་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་
སྒྱུ་འབྲས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་དོན་ལ་མི་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་ན། ཁྱབ་པ་མེད་དེ། 
འདུས་མ་བྱས་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་
འབྲས་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རམ་ཅི། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དུ་མར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟེན་འབྲེལ་
ལས་མ་འདས་ན། རྟེན་འབྲེལ་དུ་འདོད་དགོས་ཤིང༌། འདུས་བྱས་སུའང་འདོད་དགོས་
6-1-338


པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང་བརྫུན་པ་བསླུ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་འདོད་དགོས་ལ། དེའང་
རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། རབ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཚད་མར་
བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་བསྟན་གྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་ནི་འབྲས་བུ་
རྣམ་པ་དགོད་པ་བསྟན་པ་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དགོངས་འགྲེལ་གྱི་
མདོར་ཡང༌། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་
ནི། རྒྱུ་ལས་འབྲེལ་ཏེ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་
པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་པ་དེ་ལས་དོན་དམ་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་མི་
བྱ་སྟེ། རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་གནས་པའི་
དབྱིངས་དེ་ནི་འདུག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་པ་རྣམས་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་
དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་འདས་ན་མཐར་ཐུག་གི་འགོག་པའི་བདེན་
པ་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་འདས་པར་འགྱུར་ལ། འདོད་ན་འདུས་མ་བྱས་ལས་མ་
འདས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ནའང༌། མི་རྟག་པ་དང་བརྫུན་པ་དང་བསླུ་བའི་ཆོས་
ཅན་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེའང་
གསུང་རབ་མཐར་ཐུག་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་
སྐད་དུ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ། ལྷ་མོ་དཔལ་ཕྲེང་གི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་
པོའི་མདོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལས་བདེན་པ་
གསུམ་ནི་མི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །བདེན་པ་གཅིག་ནི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་
ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདེན་པ་གསུམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་
སླད་དུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་
པ་ལགས་སོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་གང་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་མི་བདེན་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལགས་ཏེ་
སྐྱབས་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ལགས་པས་འཕགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་
བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་
བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཡང༌། ཡང་དག་པར་ན་མི་བདེན་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་
ལགས་ཏེ་སྐྱབས་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བདེན་པ་གཅིག་ནི། འདུས་
བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདུས་
6-1-339


བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །གང་རྟག་པ་དེ་ནི་
མི་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མི་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་
བདེན་པ་དང་རྟག་པ་དང་སྐྱབས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ལགས་པ་འདི་
ལ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་ན་བདེན་པ་དང་རྟག་པ་
དང་སྐྱབས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འདུས་བྱས་སུ་
འདོད་པ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། འགྱུར་མེད་མ་ཡིན་པར་འདོད་པའང་
སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ན། ཆོས་ཉིད་གཉུག་མ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་
བཞིན་བདེན་པ་གཅིག་ཡིན་ན། ཁྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་ཡོད་པའམ་རྟག་པའམ་བདེན་པའི་
མཐའ་དང་ལྡན་པས། སངས་རྒྱས་སམ་ཆོས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐའ་ལས་མ་
འདས་པར་བདེན་པར་ཡོད་པ་རྟག་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་
གདའ་བས། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དེ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་རྟག་པ་
དང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཁྱེད་བཞེད་པ་ཡིན་ན། དེའང་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་
གསུང་རབ་ཟབ་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཟབ་པ་རྣམས་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་
ཏེ། གསུང་རབ་ཟབ་མོ་རྣམས་སུ་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་བདག་དང་གཙང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ལྷ་མོ་དཔལ་ཕྲེང་གི་སེང་གེའི་སྒྲ་
ཆེན་པོའི་མདོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོག་མ་མ་
མཆིས་པའི་དུས་ནས་མཆིས་པ། མ་བགྱིས་པ། མ་སྐྱེས་པ། མི་བས་པ། བས་པ་མ་མཆིས་པ། 
རྟག་པ་བརྟན་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
སྦུབས་ནས་ངེས་པར་གྲོལ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐ་དད་དུ་མི་གནས་པ་གྲོལ་བས་ཤེས་
པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པ་སྙེད་དང་ལྡན་པ་ནི། སྡུག་
བསྔལ་འགོག་པའི་མིང་གིས་བསྟན་པའི་སླད་དུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ལ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ནས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་
ཞེས་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་དེ་
6-1-340


བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྙིང་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྔོན་མ་མཐོང་མ་རྟོགས་
ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་
དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ནི། འདི་
གཉིས་ལགས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦུབས་དང་ཐ་དད་དུ་གནས་པས་མ་གྲོལ་
བའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་
པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐ་དད་དུ་མི་གནས་ཤིང་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་{འདི་ཡང་རྟོག་
དཀའ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏེ་ཇི་བཞིན་གྱི་ལེགས་པར་}བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་
གི་བྱེ་མ་ལས་འདས་པ་རྙེད་དག་གིས་མི་སྟོང་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་ཞིང༌། གློ་བུར་དྲི་
མའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པར་བསྟན་པས་གཞན་སྟོང་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །སངས་རྒྱས་
ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར། རིགས་ཀྱི་བུ། རྟག་པ་དང་བཅས་བདེ་བ་དང་བཅས་
ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་
གསུངས་ཤིང༌། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འདུས་མ་བྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་རྟག་
པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྟག་པ་ནི་བདག་གོ །བདག་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡོངས་
སུ་དག་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང༌། བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་
པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། ནམ་མཁའ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། 
སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། བྱེད་པ་མ་ཡིན། བྱས་པ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། བྱེད་པ་མ་ཡིན། བྱས་པ་
མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། བྱེད་པ་མ་ཡིན། 
བྱས་པ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དེ་འདུས་བྱས་ལས་འདས་པར་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པར་ཡང་གྲུབ་བོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། འོད་སྲུང་
འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ནམ་མཁའ་ནི་མཆོག་གོ །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར། ཕུལ་དུ་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་
6-1-341


དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་
ཆོས་རྣམས་སོ། །དོན་དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་
འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་སྐྱེ་བོ་མ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་
ལྷ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཞེས་སྨྲ་བ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། རྟག་པའི་ཆོས་སུ་
གྲགས་པ་འདི་ནི་མདོར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱ་ཡི་ཆོས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། དགའ་བོ་དེ་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་རྟག་པར་གནས་པ་མི་
འགྱུར་མི་འཕོ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་དང་སྐྱབས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་
བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་གཅིག་ཀྱང་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་མེད་དེ། ཞེས་པ་
དང༌། {དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་}ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྟག་པ་མི་འགྱུར་མི་
འཕོ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་གདུང་བ་དང༌། འགྱུར་བ་དང༌། འཕོ་
བ་མེད་པ་དེ་བས་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྟག་པར་གནས་པ་མི་འགྱུར་བ་བསིལ་
བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རིགས་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་
རིགས་མེད་པས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་
ནམ་མཁའ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཀུན་
ཏུ་ཁྱབ་པས་རྟག་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་རྔ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། 
རྟག་པ་བརྟན་པ་ཞི་བ་ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་དེ་
དག་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ནང་དུ་བགྲང་བར་འགྱུར་གྱི་ཐར་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
འཕགས་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཕན་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་
བརྟན་ཐེར་ཟུག་ཅེས། །རབ་ཏུ་དགའ་ངོམས་ཧ་ཧ་ལེགས་བརྗོད་པ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
དེ་ནི་བདག་ཐོབ་ཤོག །ཅེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཐེག་
པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་བདེན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་བདེན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཐེར་ཟུག་གོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་བདེན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་བ་མ་ལགས་
སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐེར་ཟུག་གི་མཆོག་གོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་བདེན་གྱི་
འགོག་པ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞི་བའོ། །ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་
6-1-342


བདེན་གྱི་ལམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་བཞིའོ། །ཞེས་
པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་གཡུང་དྲུང་གི་མཆོག་བསིལ་བར་གྱུར་
པ། ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཞེས་པ་དང༌། མི་
དགེ་བ་དགེ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་ངའི་ལུས་ཡང་དང་ཡང་བཏང་བས་ན་ངའི་ལུས་མ་
སྐྱེས་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ངའི་ལུས་མི་ཤིགས་པའི་
འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ལུས་མཚུངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་རྒ་བ་མེད་པའི་སྐུར་
གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ནད་མེད་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་མི་འཆི་བའི་སྐུར་གྱུར་
ཏོ། །ངའི་ལུས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ཟག་པ་མེད་པའི་སྐུར་
གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་གནོད་པ་མེད་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་བདེན་པ་རྟག་པའི་སྐུར་
གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་
ལུས་དགེ་བའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་མྱ་ངན་མེད་པ་མྱ་ངན་དང་བྲལ་བའི་སྐུར་གྱུར་
ཏོ། །ངའི་ལུས་རྡུལ་མེད་ཅིང་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
དང༌། ངའི་ལུས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་རྟག་པའི་སྐུར་གྱུར་
ཏོ། །ངའི་ལུས་མི་འཇིག་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་མཚུངས་པ་མེད་པ་མཐའ་ཡས་
པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ཟབ་མོའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་ལྟར་མི་མཐོང་བའི་སྐུར་
གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། ངའི་ལུས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་དབྱིངས་
ཀྱི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། ངའི་ལུས་འགོག་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་གནས་
མེད་པའི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ངའི་ལུས་སྐྱབས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་
ཞིང་ཡང་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་གསུངས་ནས། སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་བསྐལ་པ་གྲངས་
མེད་པ་མང་པོར་འདི་ཉིད་ན་འདུག་བཞིན་དུ། ང་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་ཏེ། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐར་པའོ། །ཐར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་
དཔལ་དེ་བཞིན་དེ། ལྷོ་ཕྱོགས་པའི་རྒྱུད་དུ་ངའི་བསྟན་པ་ལོ་དུ་མ་ཞིག་གནས་པར་
འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ལྟ་བུ་{ཤིན་ཏུ་}དཀའ་བ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་
གི་སྲོག་བཏང་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐེར་ཟུག་
པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཡུང་དྲུང་ངོ༌། །ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་སོགས་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་སོ། །
6-1-343


དེ་བཞིན་དུ། མདོ་དེ་ཉིད་ལས། མ་བྱས་ཡང་དག་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞེས་པ་
དང༌། དེ་བཞིན་སྦྱར་ཏེ། ཞི་བ་མ་སྐྱེས་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཐའ་
ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྒ་བ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞེས་པ་དང༌། ང་ནི་བདེན་
པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་རབ་གནས་ཏེ། །ང་ནི་ཤེས་པའི་
མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ང་ནི་བདེན་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་
མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མྱ་ངན་བྲལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །རྡུལ་མེད་པ་ཡི་
མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །{རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །}ཞེས་དང༌། ཟབ་
མོ་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །བལྟ་དཀའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཕྲ་བའི་
ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མཁས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །མཐོང་བར་
དཀའ་བའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཀུན་གཞི་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་སོ། །ཞེས་པ་
དང༌། བདེ་མཆོག་མྱ་ངན་འདས་མཐར་ང་གནས་ཏེ། །རྟག་བརྟན་མཆོག་ཤིས་རབ་
བསིལ་མཐར་ང་གནས། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་
འཇུག་པ་བསྟན་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མོས་ཤིང་ཡིད་
ཆེས་ན་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་{ཅིང་གྲངས་མེད་}པ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་
པ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པར་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་མདོ་དེ་ཉིད་
ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བདག་གི་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
{པ་ཡིན་}ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར། བདག་མེད་པ་ལ་
བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས། བདག་ལ་བདག་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག །འཇིག་
རྟེན་པ་ཡང་བདག་{ཡོད་{མེད་}པར་སྨྲ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་{ལས་}ཡང་བདག་ཡོད་
པར་སྨྲ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དག་བདག་ཡོད་པར་སྨྲ་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཡོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་བས་ན་
བདག་ལ་བདག་{མེད་{ཡོད་}པར་འདུ་ཤེས་པར་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་
ཅན་གྱི{ས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན་པས}་ཆོས་ལ་ནི་ངེས་པར་བདག་
མེད་དོ། །གང་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐུ་
མཐའ་ཡས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲ་བ་མེད་པ་མི་བྱེད་པ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་
6-1-344


བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་
དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་བདག་ཅེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་
བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་བྱ་བའི་གནས་མེད་དོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བའི་རང་
བཞིན་ཉིད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་སྙིང་པོའོ། །དེ་ལྟར་གསང་བའི་སྙིང་
པོ་དེ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་ཅིང་མེད་པར་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པ་དང༌། 
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་
སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་དབང་པོ་གཅིག་གིས་གཟུགས་མཐོང༌། སྒྲ་ཐོས། དྲི་ཚོར། རོ་མྱོང༌། རེག་བྱ་
ཚོར་ཞིང༌། ཆོས་ཤེས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་དྲུག་གིས་གཟུགས་མི་
མཐོང༌། སྒྲ་མི་ཐོས། དྲི་མི་ཚོར། རོ་མི་མྱོང༌། རེག་བྱ་མི་ཚོར། ཆོས་མི་ཤེས་ཏེ། དབང་གི་
ཕྱིར་དབང་པོས་དབང་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། 
ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་གཟིགས་པར་ཞུའོ། །
མདོ་འདི་དག་གི་དགོངས་པ་གཅིག་པུ་བསྡུས་པ། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་
ཀྱང༌། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་ཉིད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་འབྲས། །ཞེས་པ་
དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་དག་ན། །བདག་མེད་མཆོག་གི་བདག་ཐོབ་ཐབས། །སངས་
རྒྱས་{དག་པའི་བདག་{ཐོབ་པའི་དབང་}ཐོབ་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་བདག་ཏུ་
འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་
ཡིན་པར་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་ནི་གར་ཡང་གཤེགས་པའམ། བྱོན་པ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་
ལས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་འོང་བའམ། འགྲོ་བ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ནི་འོང་
བའམ། འགྲོ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་
པ་བདེན་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྙིང་པོ་རྟག་པར་གསུངས་པ་དེ། རྒྱུན་རྟག་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་གིས་ནི་
6-1-345


མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་
འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བ་ཡིས་ནི་
རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན། རྒྱུ་འབྲས་ལས་
མ་འདས་ཤིང་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་ལུང་དང་འགལ་ཏེ། ཇི་
སྐད་དུ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར། རྟག་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་
ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་དེ་དང་
འདྲ་བར་དུས་གསུམ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འདིས་ཀྱང་དོན་དམ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་ལས་
འདས་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་
པོ་རྟག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། བདག་གི་མཐར་ཐུག་པར་སྨྲ་ན། རྟག་པར་ལྟ་བ་དང་
བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་ན། མི་འགྱུར་གྱི་དེ་ནི་ཡང་དག་
པའི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལྷ་མོ་དཔལ་ཕྲེང་གི་སེང་གེའི་སྒྲ་
ཆེན་པོའི་མདོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་གཉིས་མཐར་ལྟ་བ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། གཉིས་གང་
ཞེ་ན། ཆད་པར་ལྟ་བ་དང་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འདུ་
བྱེད་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པར་ལྟ་ན། དེ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་
དག་པའི་ལྟ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟག་
པར་ལྟ་ན། དེ་ནི་དེའི་རྟག་པར་ལྟ་བ་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་
ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྟོག་གེ་བ་དག་གི་ལྟ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། 
ལུས་དང་དབང་པོ་དང་ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འཇིག་པར་
མཐོང་ནས། སྲིད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་བགྱིད་ཅིང༌། མ་འཚལ་བས་
སྟོངས་པར་གྱུར་པ་སྐད་དེ། ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟོག་གེ་དེ་
དག་གི་ལྟ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྨོངས་ཤིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་ཡང་འཇིག་
པར་མི་བགྱིད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་སྐད་དེ། རྟག་པར་ལྟ་བ་
འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་རྟོག་གེ་བ་དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལགས་
6-1-346


སྐད་དེ། དེ་དག་ནི་དོན་དེ་ལས་ཐལ་བའི་ལྟ་བ་དང་དོན་དེའི་མཐར་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་
གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདྲེས་པའི་ལྟ་བས་ཆད་པར་རློམ་སེམས་བགྱིད་པ་དང༌། 
རྟག་པར་རློམ་སེམས་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཟིན་
པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་མི་
རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། 
བདག་མ་མཆིས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འདུ་
ཤེས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དང༌། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་
པ་དག་པས་ཀྱང་སྔོན་མ་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པས། རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་
དང༌། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་རྟག་པའི་སྐུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དང༌། བདེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། གཙང་བའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་
ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྲས་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཆོས་ལས་
སྐྱེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་གསུངས་སོ། །
འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་ཅིང་བརྟན་ལ་ཐེར་ཟུག་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟ་
བུར་ལྟ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མདོ་གང་དང་ལྡན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འགྱུར་
བ་དང༌། ཞེས་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་
མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཉིད་ཤིན་
ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱལ་པོར་ཡང་འགྱུར་ལ། 
6-1-347


དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཐེར་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་
དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞི་བའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ལྟ་བ་ཕུན་
སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཐེར་ཟུག་པ་
དང་བརྟན་པ་དང་ཞི་བའོ། །ཞེས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་
དུ་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་
བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ནི་མི་ཕྱེད་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་
པ་ཡང་དག་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་རུས་པ་མ་
ཡིན་ཞིང་ཤ་མ་ཡིན་ལ་ཁྲག་མ་ཡིན་ཏེ། རུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་
ཡང་འགྱུར་བ་དང༌། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་རྟག་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་ཞི་བའི་སྒྲའི་ཚིག་གི་
བཅུད་ཀྱི་རོ་དངར་བ་དང༌། རོ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་
པར་མཛད་དུ་གསོལ། སྔར་སྨོས་པའི་ཚིག་གསུངས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོར་བར་བགྱིད་པ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྤྲིན་
ཆེན་སྙིང་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཞེས་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྤྲིན་ཆེན་སྙིང་པོ་
སྤྲིན་ཆེན་པོ་མདོ་ལས། རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པ་རིན་པོ་
ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གྱི་སྒོ་བཞི་བརྒྱ་རྒྱས་པར་ཉོན་ཅིག  སྤྲིན་ཆེན་སྙིང་པོ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་
ཟབ་མོ་བསྟན་པའི་ཆུའི་རྒྱ་མཚོའི་དུས་ཚོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་
འཛིན་དེ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གྱི་རྒྱ་མཚོར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནས། རྒྱས་པར་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་རྟག་པ་དང་ཐེར་ཟུག་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་བསྔགས་
པ་བརྗོད་པའི་རྒྱལ་པོར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པའི་སྐུ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་ཐེར་ཟུག་ཏུ་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞི་བའི་རང་བཞིན་
ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཐེར་ཟུག་པ་དང་བརྟན་པ་དང་ཞི་བའོ། །ཞེས་པ་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་ལྟ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་
ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
6-1-348


རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ནི་མི་ཕྱེད་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར་
རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་རུས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཤ་མ་ཡིན་ལ་ཁྲག་མ་ཡིན་ཏེ། 
རུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
ནས། སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྟོང་པར་ཡང་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་
ཆོས་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དོན་
རྟགས་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་
མདོ་དེ་ཉིད་ལས་གཟིགས་པར་བྱའོ། །
དབུ་མ་ཚིག་གསལ་དུ་མདོ་དྲངས་པ་ཡང༌། དེ་ཁོ་ནའི་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་བདེན་པ་དམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསླུ་བ་
མེད་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་
ཆོས་ཅན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སངས་རྒྱས་
ཆོས་སྐུ་བདེན་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དེ་གཉུག་མའམ། 
རང་བཞིན་མ་ཡིན་ན། གློ་བུར་བའམ། བཅོམ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་མཐར་ཐུག་ངེས་དོན་སྟོན་པའི་བཀའ་
ལུང་རྣམས་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་
མདོར། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་བཅོས་མ་མིན། །དེ་
བཞིན་གཤེགས་རྣམས་མ་སྐྱེས་ཏེ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་འཁྲེགས་པའི་སྐུ། །ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་
ལྡན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བཅོམ་ལྡན་སྐུ་ནི་
དེ་འདྲ་ལ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་འདྲ་སྟེ། །ཞེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་སུ་གསུངས་ཤིང་བཅོམ་མ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་
བདེན་པ་རང་བཞིན་{ཡིན་}པར་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ནི་བདག་གི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་བདག་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྔ་བོ་ཆེ་ཆེན་
པོའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་གཞིག་པའི་ཕྱིར་
བདག་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལས་མ་གསུངས་ན་ཇི་
ལྟར་གྲོང་བ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་མེད་པར་
གསུང་བར་གྲག་གོ །ཞེས་ཡ་མཚན་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱུ་དང་གཏན་
6-1-349


ཚིགས་བརྒྱ་སྟོང་གིས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་དོ། །དེ་ལྟར་བཙུད་པ་ལས་གང་གི་ཚེ། ཡང་
གོང་མ་ལ་དད་པ་སྐྱེས་ཤིང་ཞུགས་པ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སློབ་པར་བྱེད། 
བརྩོན་པར་བྱེད། འབད་པར་བྱེད། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་ལ་ཐར་པ་ནི། ཞི་བ་རྟག་
པ་གཟུགས་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཁ་ཅིག་ཐར་པ་
ཡོད་དོ་ཟེར་ཏེ། ངས་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ནི་ཅུང་ཟད་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་
གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྟོན་པས་ལྟ་བ་ཆུད་གསོན་པར་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བ་མ་
བསྟན་ན། ཇི་ལྟར་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་
གཏན་ཚིགས་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཐར་པ་ཆུད་གསོན་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་གསུངས་
སོ། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཐར་པ་ཆུད་གསོན་པའི་ལྟ་བ་མཐོང་ན་མི་བླུན་པོ་རྣམས་
ཉམས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་འོག་ཏུ་ངས་ཡང་རྒྱུ་དང་གཏན་ཚིགས་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཐར་
པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ངས་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བདག་
ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ན་སུ་ཞིག་དད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དད་པར་གྱུར་ན། འཇིག་ཚོགས་
ལ་བལྟ་བའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱི་མཐུན་པས་ངའི་ཡང་དེར་
འགྱུར་རོ། །ངས་ཀྱང༌། ཡུལ་ཙམ་པ་ཀ་ན་གནས་པའི་མི་བཞིན་དུ་ཐོག་མར་བདག་མེད་
པ་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་དང་བདག་གི་
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་བཤད་དོ། །འོད་སྲུངས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །འོད་
སྲུངས་གཞན་ཡང་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལམ་པོ་ཆེ་ཞིག་ནས་འབྲོག་དགོན་པར་སོང་བ་
ལས་བྱ་རབ་གནོད་ཅེས་བྱ་བར་སྒྲ་ཕྱུང་བ་དང༌། དེ་ནས་མི་དེས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་
བ་ལས་བྱའི་སྐད་དེ་ཐོས་ནས་བསམས་པ། ཅི་ཆོམ་རྐུན་མ་བྱུང་ངམ་ཞེས་ཏེ། ཆོམ་རྐུན་
པས་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ་བྱོལ་བ་ལས། དགོན་པ་གང་ན་སྟག་ཡོད་པ་དེར་ཆུད་ནས་ཚུལ་མ་
ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་
སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་བདག་དང་བདག་
གི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་
སེམས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོ་ཆད་པའི་ལྟ་བ་སྨྲ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་སངས་རྒྱས་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མདོ་ལྟ་བུ་
འདི་དག་ལ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་
པའི་དུས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ནས། རྟག་པ་བརྟན་པ་ཞི་བ་ཐེར་ཟུག་པ་བདག་
ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་གཞི་བསྟན་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་བདག་ཅི་
6-1-350


འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་གོམས་པར་
བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངའི་མ་
ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་སྤངས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ངས་ལེགས་
པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་
དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། བདག་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་
དམིགས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་དག་འཆད་པར་མི་འགྱུར་
བ་དེར་ཕན་པ་སྟོན་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་དང་ལྡན་པ་ཕལ་པ་གཞན་
དག་སྟོན་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་དེ་དག་གིས་མདོ་འདི་ལྟ་བུ་མང་པོ་དག་
མཐོང་ཐོས་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་སློབ་ཅིང་དེ་དག་གིས་ལོབས་ནས་གང་གི་ཚེ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་
མདོ་འདི་ལྟ་བུ་མང་པོ་དག་མཐོང་ཐོས་ནས་དེ་དག་ཡིད་གཉིས་དང་ཐེ་ཚོམ་འཐོབ་
ཅིང་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། འོད་སྲུངས་ངས་སེམས་ཅན་མོས་པ་སྣ་
ཚོགས་རྣམས་ལ་དགོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་བསྟན་པ་ན། དེ་ལ་སྙོམ་ལས་ཅན་
ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་མ་བསྡམས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་བོར་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་ལེའུའི་མདོ་དག་ལ་སློབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་འདྲེན་པར་
བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་ཕན་ཚུན་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དག་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་
པ་ཉིད་བདག་མེད་པའི་དོན་མ་ཤེས་པའི་མི་བླུན་པོ་རྣམས་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་གཏམ་བསྟན་པ་ན། སྨོད་པས་
སངས་རྒྱས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་{འམ། 
སངས་རྒྱས་}ཐེར་ཟུག་ཏུ་བཞུགས་པར་དོན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་སྟོན་པ་ལ་ཡང་
ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མདོ་དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་དུ་སངས་རྒྱས་
རྟག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པ་གཞན་ཡང་སྒྲོགས་ཤིང་
མི་སྤོང་བ་རྟག་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་སྟོང་པས། སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འདུས་
བྱས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཐེར་ཟུག་མཆོག་གི་གཞི་དེ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་
ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྟན་པ་དག་སྟེ། ཡོན་ཏན་ལྷག་མ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་
6-1-351


བོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྟག་པ་དང༌། 
བརྟན་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཐེར་ཟུག་པ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་
ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་དབང་བསྐུར་བའི་ཅོད་པན་འཆིང་བར་མཛད་དོ། །ཞེས་
པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་མདོ་དེ་རྣམས་གཟིགས་པར་བྱའོ། །
གཞན་ཡང༌། དོན་དམ་པ་ཆོས་ཉིད་གཉུག་མ་འགྱུར་མེད་བདེན་པ་མ་ཡིན་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོར། གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་
པའོ། །གང་ངེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །གང་ངེས་པའི་དོན་དེ་ནི་དོན་
དམ་པའོ། །ཞེས་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ངེས་པའི་དོན་དང༌། དམ་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་
དང་ཡང་འགལ་ལོ། །ཡང་བདེན་པ་ནི་གཅིག་པུ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ལྷའི་བུ་བློ་གྲོས་རབ་གནས་ཀྱི་ཞུས་པའི་མདོ་
ལས། ལྷའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། འཇམ་དཔལ་
གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་འགྲིབ་
པའམ་འཕེལ་བའམ་འབྱུང་བའམ། འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དེ་
ནི་ཡང་དག་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་
དོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །ཡང་
དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་བྱུང་བའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་བ་ཁོ་
ནའོ། །
གཞན་ཡང༌། ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ན། ཁོ་བོའི་གོ་ཡུལ་ན། སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར་
རྟེན་འབྲེལ་གྲུབ། །རྟེན་འབྲེལ་གྲུབ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པ་སྙམ་བགྱིད་ཅེས་པ་གདའ། དེ་
ལྟ་ན་ནི། འོ་ན་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་{དང་། རང་བཞིན་འགྱུར་བ་
མེད་ཡང་}སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་{དགོས་}ལ། 
འདོད་ན་{དེ་གཞན་དབང་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་
དོ། །ཞེས་བསམ་དུ་མི་རུང་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་དང་གཞན་དབང་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ཡང་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཆོས་
རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་
འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པའི་
ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་
6-1-352


ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་
དུའོ། །ཞེས་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་གཞན་དབང་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཡང་མདོ་དེ་
ཉིད་དུ། དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། 
གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་དེ་
ནི་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ལས་འབྱུང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་
བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལས་སྐྱེས་
པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་རང་ལས་མི་སྐྱེ་བར་གསུངས་ལ། འཕགས་པ་ལས་
ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་མདོར་ཡང༌། ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་
གཞན་དང་གཞན་གྱིས་གཞན་སྐྱེའོ། །གཞན་འགག་གོ་ཞེས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐྱེ་བ་ཐམས་
ཅད་གཞན་སྐྱེ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་དང་གཞན་དབང་དང༌། གཞན་
སྐྱེ་རྣམས་ནི་དོན་གཅིག་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིས་ནི་དབུ་མ་པར་ཁས་འཆེ་བ་ལ་ལ་ཀུན་རྫོབ་
ཏུ་གཞན་དབང་དང་གཞན་སྐྱེ་བཀག་ནས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐྱེ་བ་མི་འགོག་པར་འདོད་
པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་དང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་
མི་ལུང་འདི་དག་མ་མཐོང་ཞིང་མ་ཐོས་པར་ཟད་ལ་དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡང་མེད་པར་བས་
སོ། །གཞན་ཡང༌། རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་
འབྲེལ་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ལ།}དེ་འདོད་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བཅོས་མ་
ཡིན་པར་འགྱུར་དགོས་ན་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། དབུ་མ་རྩ་བ་ལས། རང་བཞིན་རྒྱུ་
དང་རྐྱེན་ལས་ནི། །འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །རང་
བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་ཞེས་བྱར། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་རུང་
བར་འགྱུར། །རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང༌། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་
ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའང་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ། །{རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་
བས་ཁྱབ་པ་ཡང་གོང་དུ་བསྒྲུབ་ཟིན་ཏོ། །}མཐར་ཐུག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྟོང་
ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདོད་པར་ནུས་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་འཕྲུལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་ཐེག་
པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གང་མི་
རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་བདག་མེད་པའོ། །གང་བདག་མེད་
པ་དེ་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །གང་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་སྣང་བ་མེད་པའོ། །གང་སྣང་བ་
6-1-353


མེད་པ་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་
ཆོས་སོ། །གང་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་དེ་མི་བདེན་པའོ། །གང་མི་བདེན་པ་དེ་དེ་བཞིན་
ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་
གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ལོག་པ། བདེན་བར་སྨྲ་བ། ཡང་དག་པར་སྨྲ་
བ། ཤེས་པ་སྨྲ་བ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཅན་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ། ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ། ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ། སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞིའི་
དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ། མི་རྟོག་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། མི་གོས་པ། ནམ་
མཁའ་དང་མཚུངས་པ། གྲངས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་བགྲང་བ། མ་བྱས་པ། མ་སྐྱེས་པ། 
མ་འགགས་པ། འཇུག་པ་མེད་པ། མཐའ་ཡས་པ། གནས་མེད་པ། རྣམ་པར་མི་རིག་པ། 
རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ། ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཉོན་མོངས་
པ་མེད་པ། མ་བྱུང་བ། སྤྱོད་པ་མེད་པ་གནས་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རྟེན་འབྲེལ་ཏུ་གྲུབ་པ་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་སུ་གྱུར་པ་ཧ་ཅང་
ཐལ་ལོ། །དེ་འདོད་ན་དེའང་ལུང་དང་འགལ་ཏེ། འཕགས་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཕན་
པའི་མདོར། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ནན་ཏན་དུ་བཙལ་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྐྱེས་པ་མ་{རྙེད་དོ།{བརྙེས་ཏེ}། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་སྐྱེས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མཐའ་ཡས་པས་
བརྒྱན་པའི་དབྱིངས་ཡོད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། མ་བྱུང་བའི་དབྱིངས་དང༌། 
རྟག་པའི་དབྱིངས་དང༌། ཐེར་ཟུག་པའི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱར་ཏེ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་བརྟན་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཡང་གྲུབ་བོ། །
གཞན་ཡང༌། སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ན། དོན་དམ་མཐར་ཐུག་གཏན་
གྱི་སྐྱབས་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པར་འགྱུར་
ལ། དེ་འདོད་ན་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའང་འདོད་ན་དེ་དོན་དམ་མཐར་
ཐུག་གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱབ་པ་
མེད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་བསམ་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མར། སྤང་
ཕྱིར་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་འཇིག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་
6-1-354


གཉིས་དང་འཕགས་པའི་ཚོགས། །གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་
པའི་ནང་ནས། ཁྱད་པར་དུ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར། གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་
ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། དེ་ལ་ལམ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་ལ། འདུས་
བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན། གང་
བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་མི་བདེན་པ། གང་མི་བདེན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ། གང་
མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་
ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཞིག །བསླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་
ཞེས་གསུངས། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བསླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་
ཡིན། །ཞེས་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བ་བྱམས་པས། 
འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ། །མཁྱེན་དང་
བརྩེ་དང་ནུས་པར་ལྡན། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་
ཕྱིར་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་འདུས་བྱས་ལས་འདས་པར་
གྲུབ་བོ། །
གཞན་ཡང༌། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཡིན་ན། མཐར་ཐུག་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་
ཡིན་པར་འདོད་དགོས་ལ། དེ་འདོད་ན་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ། །དེ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་བར་མ་ལས། གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་
མེད་པ་དང༌། གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཟད་པ། ཞེ་
སྡང་ཟད་པ། གཏི་མུག་ཟད་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་
པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་
པའི་དབྱིངས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ། རབ་འབྱོར། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་
བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་སྟོང་
ཉིད་ཡིན་པ་ལྟར། སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་འབྲེལ་དུ་བཞེད་པ་འདིའང་བོད་ཀྱི་སློབ་
དཔོན་འགའ་ཞིག་དང་མཐུན་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་
དགོངས་པ་དང་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་ནོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས་ཀྱི། སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་
6-1-355


འབྲེལ་དུ་གསུངས་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་
དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་འབྲེལ་དུ་གསུངས་པར་གྲུབ་བོ། །ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་
ནི་འོ་ན་སྡིག་པ་གང་ཡིན་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་སྡིག་པ་ཡིན་
ཞེས་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྡིག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་དགེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཞན་ཡང་དེས་དེར་འགྱུར་ན། སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་པ་
མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་ཉིད་བདེ་
བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། མི་ཡིན་ཚད་ལ་སེམས་
ཡོད་པར་བསྟན་པས་སེམས་ཡོད་ཚད་མི་ཡིན་པར་{བསྟན་པར་}འགྱུར་རམ་ཅི། ཞེས་
པ་ལ་སོགས་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་
མགོ་འཇུག་ལོག་པའི་རྩི་ལུགས་འདི་འདྲ་རིགས་པའི་རྣམ་བཞག་མི་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱི་
ལུགས་ལགས་པས། ད་ནི་ལུགས་དེ་དོར་ནས་རྣམ་དག་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་གཅིག་
ཙམ་ཡང་གསན་ན་འཐད་ལགས། འོན་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་གང་ཡིན་སྟོང་ཉིད་དུ་གསུངས་
པས་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་རྟེན་འབྲེལ་དུ་མི་འགྲུབ་མོད། སྟོང་ཉིད་ལ་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་
ཁྱབ་པར་གསུངས་པ་མང་པོ་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ནི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་
འདས་པའི་རང་སྟོང་ཁོ་ན་ལ་དགོངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་
གསུང་རབ་རྣམས་ན་ནང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ལས། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མི་སྲིད་
དོ། །དེས་ན་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་ཟབ་མོ་རྣམས་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་
ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་
སུ་དོན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་{རྣམས་}གཞན་སྟོང་
ཡིན་པར་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་
རྗེ་དབྱེར་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་རྣམས་གཞན་སྟོང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ནི། རྩ་རྒྱུད་
འབུམ་ཕྲག་ལྔ་པ་ལས། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འགགས་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་
མེད། །རྡུལ་མེད་རྡུལ་བྲལ་དྲི་མ་མེད། །ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྐྱོན་མེད་པ། །ཤིན་ཏུ་སད་པ་
སད་པའི་བདག །ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འགགས་པ་
6-1-356


ཡིས། །རྒྱལ་བའི་དབང་པོའི་སྐུ་གཞན་ཡིན། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་བདེ་བ་གཞན། །ཕུང་
པོའི་ཚོགས་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གཞན། །ཡུལ་དང་དབང་པོ་
རྣམ་དང་ནི། །དེ་བཞིན་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། །ལས་ཀྱི་དབང་པོ་བྱ་བ་གཞན། །ཀུན་
ནས་ཕྱག་དང་ཞབས་ལ་སོགས། །ཀུན་ནས་སྤྱན་དང་ཞལ་དང་དབུ། །ཀུན་ནས་ཐོས་
ལྡན་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཁྱབ་པར་བཞུགས། །ཞེས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱིས་བསྡུས་
པའི་ཕུང་པོ་རང་སྟོང་དུ་གནས་པ་འདི་རྣམས་འགགས་པས་ཕུང་པོ་གཞན་ལ་སོགས་
པའི་ཁྱབ་པར་གསུངས་པ་འདིས་ཀྱང་རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་ཁམས་སོགས་
ཡོད་པར་གསུངས་ལ། དེ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་སྟོང་ལས་
གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་ལེགས་པར་གྲུབ་ཅིང་དེ་ཡང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཡིན་ནོ། །དེ་
ཉིད་ཀུན་ནས་ཕྱག་དང་ཞབས་སོགས། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་དབྱེར་
མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་པར་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཉིད་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་བཞུགས་
པར་ཡང་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་སྐུ་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་དང་གཅིག་གོ །
དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གཅིག་པུ་འདི་ནི་
དུས་མཐའི་སྤྲིན་དང་མཚུངས་པ་ཧེ་རུ་ཀར་ནི་བྱུང་བར་གྱུར། །གདུག་པ་རྣམས་ནི་སྨིན་
པའི་དོན་དེ་དེ་ཡང་དམ་ཚིག་རྒྱལ་བ་རྨོངས་པ་རྣམས་ནི་བདེ་བའི་དོན། །རིན་ཆེན་
དབང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཡང་པད་འཛིན་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་
པའི་སླད། །བགེགས་རྣམས་དག་ནི་གཞོམ་པའི་དོན་དུ་ཕྱག་གི་པད་མ་རལ་གྲི་དོན་ཡོད་
གྲུབ་པར་བྱུང་བར་གྱུར། །ཞེ་སྡང་ལས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་གང་དུས་མཐའི་རྩེ་མོ་ཅན་
མཚུངས་དེ་ནི་མཁའ་འགྲོ་མར་བྱུང་གྱུར། །གཏི་མུག་དག་པས་སྤྱན་མ་ཞེས་བྱ་མཆོག་གི་
སྙིང་རྗེ་མཱ་མ་ཀཱི་ནི་ང་རྒྱལ་རྒྱུ་ལས་སོ། །ཆགས་ལས་དེ་ནི་གོས་དཀར་ཞེས་བྱ་མཐའ་དག་
ཡོན་ཏན་གཏེར་ཏེ་སྒྲོལ་མ་ཡང་ནི་ཕྲག་དོག་ལས། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་གཉིས་པོ་
འདི་དག་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཞན་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་
པའི་འགྲེལ་པར། སྔར་གསུངས་པའི་རྡོ་རྗེས་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་གཅིག་པུ་འདི་ནི་
དུས་མཐའི་སྤྲིན་དང་མཚུངས་པ་ནག་པོའི་ཧེ་རུ་ཀར་ནི་བྱུང་བར་གྱུར། འཕོ་བ་མེད་
པའི་ཆོས་ཀྱི་{དབྱིངས་}རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དེ་ནི་ཧེ་རུ་ཀ་སྟེ་དེ་ཡང་གདུག་པ་
རྣམས་ནི་སྨིན་པའི་དོན་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྤྲོས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་
རྨོངས་པ་རྣམས་སྨིན་པའི་དོན་དུ་གཟུགས་གཞན་དེ་ནི་དམ་ཚིག་རྒྱལ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་
6-1-357


སྣང་མཛད་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་རིན་ཆེན་དབང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལྡན་པ་
རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའི་དོན་ཏེ། འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོར་བ་གཞན་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་པད་
འཛིན་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་པའི་སླད་དུ་སྟེ། འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་
གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་པོ་སྣང་བ་མཐའ་
ཡས་སུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་བགེགས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞོམ་པའི་དོན་དུ་ཕྱག་གི་
པདྨ་རལ་གྲི་སྟེ་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་{གཞན་}གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
རྣམས་{སེམས་}སྒྲིབ་པ་མེད་པར་བྱེད་ཅིང་བདུད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་
འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལྔ་
{རྣམ་པར་}དག་པའོ། །དེ་ནི་ཁམས་ལྔ་རྣམས་གསུངས་པ། ཞེ་སྡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
སྟེ། འདིར་ཐ་མལ་པའི་ཞེ་སྡང་ཟད་པའི་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྡོ་
རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་མར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། 
གཏི་མུག་ཟད་པའི་གཏི་མུག་ཆེན་པོ་ལས་སྤྱན་མའོ། །མཆོག་གི་སྙིང་རྗེ་མཱ་མ་ཀཱི་ནི་ང་
རྒྱལ་ཟད་པའི་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཆགས་པ་ཟད་པའི་ཆགས་
པ་ཆེན་པོ་ལས་དེ་ནི་གོས་དཀར་མོའོ། །ཕྲག་དོག་ཟད་པའི་ཕྲག་དོག་ཆེན་པོ་ལས་དོན་
དེ་ནི་མཐའ་དག་ཡོན་ཏན་གཏེར་སྒྲོལ་མར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་
ཁམས་གཞན་དང་སའི་ཁམས་གཞན་དང་ཆུའི་ཁམས་གཞན་དང་མེའི་ཁམས་གཞན་
དང་རླུང་གི་ཁམས་གཞན་ནོ། །ཞེས་པ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་
གཟུགས་དང་མི་འཕོ་བའི་བདེ་བ་ལས་སོ། །ཞེས་གྲུབ་བོ། །དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་སྣ་
ཚོགས་ཡུམ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་
གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཞན་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བྱུང་བར་
གྱུར་ཏེ། དྲི་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་དེ་དག་རྣམས་དང༌། རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་
དེ་དག་རྣམས་དང༌། ངག་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་རྣམས་དང༌། ལས་ཀྱི་
དབང་པོའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། ཀུན་ནས་ཕྱག་དང་ཞབས་
ལ་སོགས། །ཀུན་ཏུ་སྤྱན་དང་དབུ་དང་ཞལ། །ཀུན་ཏུ་ཐོས་ལྡན་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཐམས་
ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་བཞུགས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར། བདག་རིག་
གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཀུན་ལ་ཕན་པའི་གང་ཟག་མཆོག །འཇིག་རྟེན་དཔེ་ལས་
6-1-358


འདས་པ་སྟེ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་པོ་མཆོག །ཅེས་པ་དང༌། ཡང་འགྲེལ་མཆོག་དེ་
ཉིད་དུ། འདིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན། གཞན་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་
དེ་དག་རྣམས་སོ། །དེས་ན་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་
ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་དྲི་མེད་ནོར་བུའི་ཕྱག་ཅེས་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་
ཏེ། དང་ཡིག་ནི་སྡུད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། འདུ་ཤེས་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་
སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་འཁོར་ལོ་ཅན་ཞེས་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །འདི་དག་ནི་
སླར་མི་བསྐྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རི་བོང་ཅན་ཞེས་པ་ཁུ་བ་དང༌། སྟོབས་ཞེས་པ་ཤ་
དང༌། ཁྲག་དང༌། གཅི་བ་དང་གཤང་བ་སྟེ། འདི་རྣམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་
པས་རྣམ་པར་{ཤེས་{དག་}པ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ལྷ་མོ་དྲུག་ཅེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་
མ་དང༌། སྒྲོལ་མ་དང༌། གོས་དཀར་མོ་དང༌། མཱ་མ་ཀཱི་དང༌། སྤྱན་མ་སྟེ། ཁམས་རྣམས་
ཀྱིས་ཞེས་པ་ཡེ་ཤེས་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། རླུང་དང༌། མེ་དང༌། ཆུ་དང༌། སའི་ཁམས་
རྣམས་འགགས་པས་གཞན་ཁམས་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དྲུག་དང༌།མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་
ཅན་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་དང་གཞན་མིག་
ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་
ལྷན་ཅིག་ཏུ་སའི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱག་རྒྱར་བཅས་པ་
དག་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས། རང་སྟོང་དུ་གནས་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་ལས་
གཞན་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་ཡང་ཡིན་ལ། སྟོང་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པ་
ཤིན་ཏུ་མང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ཡོད་
པར་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ། གློ་བུར་དྲི་མའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་རང་སྟོང་དུ་གནས་པ་
རྣམས་འགགས་པས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷར་
བཞུགས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་འདིས་ཀྱང༌། སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་ཟད་པས་སྦྱང་གཞི་
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མི་ཟད་པར་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་
ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དངོས་པོའི་འཆིང་བ་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་
པ་བཅིངས་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དེ་
རྣམས་འགགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲོལ་
བར་འགྱུར་བ་ནི། ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་
6-1-359


རྣམས་མཐོང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དག་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་
ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། 
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཕྱག་
དང་ཞབས། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྤྱན་ཞལ་དབུ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་སྒྲ་གསན་དང་
ལྡན། །ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཁྱབ་པར་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་
རྣམས་མ་འགགས་ན་བཅིངས་པ་དང༌། འགགས་ན་གྲོལ་བར་བསྟན་ཅིང༌། རྣམ་ཤེས་
གཞན་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་བཞུགས་
པར་གསུངས་པ་འདི་ཡང་རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། དཔལ་ལྡན་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འོད་དུ་
ཡང༌། ས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་དབུས་སུ་རྡོ་རྗེ་ཅན་ནི་རང་བཞིན་མིན་ཞིང་རྣམ་
འགྱུར་མིན་ཏེ། ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །གང་གིས་ཕྱིར་འཁོར་བའི་བག་ཆགས་
ལས་གྲོལ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་{སེམས་}ཡོད་པའི་སེམས་དེ་ནི་
སེམས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འཁོར་བའི་སེམས་དང་བྲལ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སེམས་
གཞན་ཡོད་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་མིང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་
སྟེ། རྒྱས་པར་བླ་མའི་མན་ངག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །
གཞན་ཡང༌། དེ་ཉིད་དུ། འདིར་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྐུ་
བཞིའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བཟློག་པར་དཀའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མས་ཀུན་
ནས་བགོས་པ་བྷ་ག་དང་དབང་པོའི་བདག་ཉིད་བཞི་པའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་
པའི་སེམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པའོ། །མུན་པས་ཟིལ་གྱིས་
མནན་པ་ཤིན་ཏུ་གཉིད་ལོག་པའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། 
ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །སྲོག་གིས་བསྐྱེད་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱིས་
དངོས་པོ་མེད་པའི་སེམས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ། ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་སྐུ་ཞེས་
བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མའི་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་སད་པའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་
པའི་སེམས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་པད་མའི་འདབ་མ་རྒྱས་པའི་སྤྱན་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་
གསུངས་ཏེ། འདི་དག་གིས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་
བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། བཞི་པའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་གློ་བུར་དྲི་མ་
ཡིན་པའི་རང་སྟོང་ངོ༌། །དེ་མེད་པའི་གཞི་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འགྱུར་མེད་
བདེ་བའི་སེམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གཙང་བ་དང་
6-1-360


བདེ་བ་དང་རྟག་པ་དང་བདག་གི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་སྟོང་ནི་མ་ཡིན་
ལ། སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞུང་འདིས་ཀྱང་དོན་དམ་པ་གཞན་སྟོང་དུ་
གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཉིད་སྟུག་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། སད་པའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་
རྣམས་ནི་རང་སྟོང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་མེད་པའི་གཞི་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་
ཐུགས་དང་གསུང་དང་སྐུའི་སེམས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་
དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དོན་དམ་པས་བསྡུས་པ་དག་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་སྟོང་
ངོ༌། །འདིར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་པ་ལན་བཞི་གསུངས་པ། འདི་
རྣམས་ཀྱང་སྔར་སྨོས་པའི། གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་དེས་སྟོང་ངོ༌། །འདི་ལ་ལྷག་མ་
གང་ཡོད་པ་དེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་སོགས་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཤེས་
ཚུལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་གིས་ནི་སྦྱར་བྱའི་དྲི་མ་དང་སྦྱང་བའི་གཞི་ཐ་དད་
པར་ཡང་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོས་མ་གློ་བུར་
བ་དང་རང་བཞིན་གཉུག་མའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་
པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་
བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་
ཕྱིར་དང༌། ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་ཚང་བ་དང་མ་ཚང་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
གཞོམ་དུ་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཆེས་ཆེ་བ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་
ཁྱད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྔགས་ནས་སྤང་བྱ་གསུངས་པར་གཞུང་
འདིར་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། སེམས་གང་ཞིག་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་ནི་
སེམས་མེད་པ་ཞེས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་གྱི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པ་ལས་
ཀྱང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གསུངས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། འདིར་དོན་དམ་གྱི་སེམས་ནི་
ཡོད་པའི་སེམས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སེམས་ནི་མེད་པའི་སེམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་གང་
ཞིག་ཡོད་པའི་སེམས་ཞེས་པ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་
སྟེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས་ཆེན་པོ། །རང་བཞིན་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད། །ཅེས་གསུངས་
པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སེམས་མེད་པ་ཞེས་པ་རང་གི་ངོ་བོར་སེམས་དང་ཡིད་དང་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཀུན་
རྫོབ་དང་རང་སྟོང་གི་སེམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་སེམས་
6-1-361


རང་བཞིན་པ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པར་དགོངས་སོ། །དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་སེམས་རང་
བཞིན་པ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པར་དགོངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། སེམས་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྡོ་
རྗེ་ཞེས་ཡང་ཡང་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། 
འདིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སེམས་མེད་པའི་གཞི་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྟེ། མི་
ཆོད་པ་དང་མི་ཤིགས་པ་ཆེན་པོ་དོན་དམ་པའི་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཀུན་
ལྡན་རྣམ་པ་མེད། །ཅེས་པ་ཡང༌། རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་སེམས་
ཏེ། རྣམ་པ་མེད་ཅེས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པའམ་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་དཔལ་
ལྡན་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ། རྣམ་པར་བཅས་ཀྱང་རྣམ་མེད་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་
རབ་མ་སྟེ་དེ་ཡིས་འཁྱུད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་སྟེ། དོན་
དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་དབྱེར་མེད་དུ་འཁྱུད་པར་གསུངས་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་
རྣམ་པ་མེད་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དམིགས་པ་དང་བཅས་
པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་
ཉིད་ཅེས་པ་ཡང༌། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་དགོངས་ཀྱི། གཟུགས་{སོགས་}རང་བཞིན་
གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱི་རང་སྟོང་གིས་ནི་དེ་དག་གི་གོ་མི་ཆོད་དོ། །དེ་དག་གི་
ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་གསུངས་པ་རྣམས་དེ་ལ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་
པ་ཆེན་པོ་ཡི་གེ་ལྔ་དང༌། ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་དྲུག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་རང་སྟོང་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གདོད་མ་ཉིད་ནས་སྒྲིབ་བྲལ་རོ་མཉམ་གཞོམ་མེད་རྡོ་རྗེའམ། རང་
བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་དང་ཁམས་གཞན་དང་དབང་པོ་གཞན་དང༌། 
ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་
རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པ་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་
ཁྱབ་པ་པོ་དང༌། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཆེ་བ་པོ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ་དང༌། ཨ་
ནི་ཡིག་འབྲུ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དང༌། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག་དང༌། གཟུགས་
མེད་གཟུགས་བཟང་དམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམས་སུ་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་
གི་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱེད་ཐུན་མོང་
མ་ཡིན་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བར་བདོག་ཀྱང༌། དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བྲིས་ན་ཡི་གེ་ཧ་ཅང་
མང་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྲིས་ནས་སྣོད་མ་བརྟགས་པ་ལ་བསྐུར་བ་
6-1-362


གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོར་བསྡུས་པ་ཙམ་བྲིས་ཀྱང་
རིགས་ལྡན་ས་བཅུ་པའི་མན་ངག་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་ཞིང༌། སླར་
ལོག་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་ཇེ་མང་ལ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་{འདིར་}མ་བྲིས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ཕྱག་བཅུ་དྲུག་དང༌། དུར་ཁྲོད་བཅུ་དྲུག་དང༌། པད་འདབ་བཅུ་དྲུག་
དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆ་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་དོན་དམ་
གཞན་སྟོང་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཚུལ་
ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཞིག་གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་སུ་གསུངས་ཤིང་དེ་རྣམ་རང་སྟོང་མ་
ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་{ཡང་དག་པ་}ཡང་བདོག་སྟེ་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
གཞན་ཡང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་
དབྱིངས་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་དང༌། ཨེ་ཡིག་དང༌། གསང་བ་དང༌། གསང་ཆེན་དང༌། མཁའ་ཁམས་དང༌། བྷ་
ག་དང༌། ཆོས་འབྱུང་དང༌། ཆུ་སྐྱེས་དང༌། སེང་གེའི་ཁྲི་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཨ་ཡིག་དང༌། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཡུམ་དང༌། རྡོ་རྗེ་
ཕག་མོ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདག་མེད་མ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་དང༌། དོན་གཅིག་པའི་སྟོང་པ་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ཞིང༌། རང་སྟོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་
ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཡིན་མི་སྲིད་པའི་{ཕྱིར།}གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མ་
གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་ཡོད་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་
རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་
ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་
སོ། །གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་
དང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་དེ་གོ་རིམ་བཞིན། །ཞེས་པ་
དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་དེ་ཉིད་ནི། །དེ་
བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་
ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་
གཉིས་པར་ཡང༌། ཨེ་གསང་མཁའ་ཁམས་བྷ་ག་འམ། །ཆོས་འབྱུང་ཆུ་སྐྱེས་སེང་གེའི་
ཁྲི། །ཞེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེ་
བཞིན་དུ། ཨེ་ཡིག་དང༌། གསང་བ་དང༌། པད་མ་དང༌། ཆོས་འབྱུང་དང༌། ནམ་མཁའི་
དབྱིངས་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་དང༌། སེང་གེའི་ཁྲི་དང༌། བྷ་ག་དང༌། གསང་
6-1-363


བའི་མིང་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། ཨེ་ཡིག་གཅིག་པུ་གཙོ་བོའི་མིང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་
ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་མིང་སྟོང་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་
ཏེ། གཅིག་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་ཚང་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་སྲིད་
དོ། །དེ་བས་ན་ཨེ་ཡིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཅན། དོན་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་
མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་གསུངས་པའི་སྟོང་
ཉིད་ནི་གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་ཉིད་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་
ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་མི་ཆོད་དོ། །གལ་
ཏེ་ཆོད་ན་ལོག་སྲེད་ཅན་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་
གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་མ་གྲུབ་
པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་དེ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་
བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་མདོར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་
ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་
ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །ཅེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་བརྒྱད་སྟོང་པར་
ཡང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་འོང་བའམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་
སྟོན་པའི་ལུང་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་ཡང༌། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ན། གཞན་དང་གཞན་
དུ་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རང་ངོ་
བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་གཞན་དང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་
པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ཏེ། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་
ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། རྒྱལ་
བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། གཞན་མིན་ཞེས་{པ་གཞན་དང་}གཞན་དུ་མི་
འགྱུར་བའི་དོན་དང༌། ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རང་
སྟོང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་ན། མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་{རང་}རང་གི་ངོ་བོས་
སྟོང་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དགེ་བ་ཡིན་པར་ཧ་
6-1-364


ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དོན་དམ་པའི་དགེ་བ་
གང་ཞེ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང༌། 
རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དགེ་བ་
ཡིན་པའི་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་
རྣམས་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་
སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཡང་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་རང་
བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་གཅིག་པུ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་པར་
འདོད་ན། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་
པར་གསུང་རབ་འདི་དག་གིས་{ཀྱང་}ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་
ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་རང་སྟོང་དེས་ཡང་དག་པའི་མཐའི་གོ་ཆོད་ན། 
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་
དག་པའི་མཐའ་{ཡང་}ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པར་ཧ་
ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་
ཞེས་ཡང་དག་པའི་མཐའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་
མཚན་མ་མ་འགགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་{པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་
ཡིན་}པའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་མཚན་
མ་འགགས་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་གྱི་ཞལ་སྔ་
ནས། དེ་འགགས་ཞེས་མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་མཚན་མ་དེ་འགགས་པ་ལ་
གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་
མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་མ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་
བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་ཆོས་ཅན་
དང་འགལ་ཞིང༌། གཞན་ཡང་སྒྲིབ་པ་གཉིས་པོ་དེ་གང་གིས་ཀྱང་སྤང་དུ་རུང་མི་སྲིད་
པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་དེ་ཁས་
བླངས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་རང་རིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་
པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་མགོན་བྱམས་པའི་ཞལ་ལྔ་ནས། འཕགས་པའི་
སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་རང་རིག་གི་
སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱིས་ཀྱང༌། 
6-1-365


ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གོ་ཆོད་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་འཁོར་བ་ངན་སོང་གི་
རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་{པ་
ཡིན་}པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་
རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་མགོན་
པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །ཞེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་
འཕགས་པའི་ཆོས་{རྣམས་}ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་
ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་
གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན་པ་སྡིག་པའི་
སེམས་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་ཆོས་
ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་
ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཐོག་
མཐའ་མེད་ཅིང་ཞི་བ་སྟེ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཟད་པའི་གཙོ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་
དབྱེར་མེད་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཞེས་གསུང་རབ་མང་པོར་གང་
གསུངས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་
གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལས་
གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མེད་ན། ངེས་དོན་གྱི་བྷ་ག་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་
གྲངས་མང་པོ་གསུངས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་
གྲངས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་རང་སྟོང་གང་ཡིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྷ་ག་ཡིན་པ་
དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྷ་ག་གང་ཡིན་རང་སྟོང་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་རྣམ་གྲངས་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་
ཏན་ཚང་བ་མ་ཡིན་པ། གློ་བུར་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྷ་ག་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་
ཡོན་ཏན་རྣམས་ཚང་བའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་ཟ་མ་ཏོག་ཡིན་པར་ཧ་ཅིང་ཐལ་བར་
6-1-366


འགྱུར་ཏེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་དུ། ཇི་ལྟར་ཏིལ་སོགས་ཏིལ་མར་དང༌། །ཇི་
ལྟར་ཤིང་ལ་གནས་པའི་མེ། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡང་དག་གནས་
ཀྱང་མི་མཐོང་བ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་བྷ་གར་བཤད། །བྷ་ག་རིན་ཆེན་ཟ་མ་ཏོག །གང་
ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་སོགས་ཡོན་ཏན། །ལྡན་པ་དེ་ཕྱིར་བྷ་གར་བཤད། །ཆོས་ནི་བྷ་ག་ཞེས་
བྱར་གྲགས། །དབྱིངས་ནི་སེམས་སུ་ཤེས་པར་དྲན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཁྱབ་
པ་ཡོད་དོ། །འདིར། དབྱིངས་ནི་སེམས་སུ་ཤེས་པར་དྲན། །ཞེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་
དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ལས་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། རང་
བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པར་ཡང་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་རང་
སྟོང་གིས་ངེས་དོན་གྱི་བྷ་གའི་གོ་ཆོད་ན། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་
མོངས་པ་རྣམས་མ་བཅོམ་ཞིང༌། གཞན་གྱི་ཐུབ་པའི་སེམས་ཅན་ངན་པ་སྡིག་ཅན་
རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངེས་དོན་གྱི་བྷ་ག་ཡིན་པར་
འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དེ་ལ་ངེས་དོན་གྱི་བྷ་གའི་ཡོན་ཏན་ཚང་བར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་རོ། །དེ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་གཅོད་བྱེད་
ཅིང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམས་བཅོམ་གཞན་མི་ཐུབ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་བྷ་གར་བརྗོད། །ཅེས་ནཱ་
རོ་འགྲེལ་ཆེན་དུ། རྗེ་ནཱ་རོ་པཎ་ཆེན་གྱིས་དྲངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་
དུ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་དག་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱང་
རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྷ་ག་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་
དེའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཚང་བར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། 
ཇི་སྐད་དུ། དབང་ཕྱུག་དང་ནི་གཟུགས་བཟང་དང༌། །དཔལ་དང་གྲགས་དང་ཡེ་ཤེས་
དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། །དྲུག་རྣམས་བྷ་ག་ཞེས་པར་བཤད། །སུམ་
ཅུ་རྩ་དྲུག་ཁམས་དག་པ། །ས་སོགས་རྡོ་རྗེ་བཙུན་མོ་རྣམས། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་དབང་ཕྱུག་
སོགས། །དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་བྷ་གར་གྲགས། །ཞེས་རྩ་རྒྱུད་མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་
ལས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྷ་ག་ཡིན་པར་
འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན། འཇོམས་བྱེད་བྷ་ག་ཞེས་བྱ་སྟེ། །བདུད་དང་ཉོན་མོངས་དགྲ་
འཇོམས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཞོམ་ཉོན་མོངས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་བྷ་གར་
བརྗོད། །ཅེས་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་ལུང༌། སློབ་དཔོན་ཨ་ཙ་ལ་གརྦྷས་དྲངས་པ་{འདི་}དང་ཡང་
6-1-367


འགལ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མཛོད་ཅིག །དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་
བྱེད་པ་རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
མཐར་ཐུག་ངེས་དོན་གྱི་བྷ་ག་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྷ་ག་
བཅོམ་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ཞེས་གཉིས་མེད་རྣལ་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུད་མན་ངག་སྙེ་མར་དྲངས་
པའི་ཕྱིར་དང༌། བྷ་ག་ཞེས་བྱ་ཡེ་ཤེས་བརྗོད། །ཅེས་བརྟག་པ་གཉིས་པར་གསུངས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་རྡོ་རྗེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། ཆོས་དབྱིངས་བྷ་ག་ཞེས་
ནི་བཤད། །བྷ་ག་རིན་ཆེན་ཟ་མ་ཏོག །གང་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་སོགས་ཡོན་ཏན། །ལྡན་པ་
དེ་ཕྱིར་བྷ་གར་བརྗོད། །བྷ་ག་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ནི། །དབྱིངས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་
གསུངས། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་དགོངས་པ་ལུང་སྟོན་པའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་
ཀུན་གྱི་གང་བསྟེན་པ། །བཅུ་གསུམ་པ་ཡི་སར་གྱུར་གང༌། །དེ་ནི་བཙུན་མོར་ཡང་དག་
བཤད། །དམ་ཆོས་བྷ་ག་ཞེས་པར་ཡང༌། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་སངས་རྒྱས་ཐོད་པའི་
རྒྱུད་དུ་ཡང༌། མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཇི་བཞིན་པ། །བྷ་གའི་དབུས་ན་རྣམ་པར་
བཞུགས། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེར་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོའི་
རྒྱུད་དུ་ཡང༌། གོང་བུ་དགུག་པ་པད་མ་ཉིད། །བྷ་གའི་ནང་དུ་ངེས་ཆུད་པ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་
མཚོ་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གསང་འདུས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་སྒྲོན་གསལ་
དུ་དྲངས་པ་ཡང༌། བཙུན་མོ་ལེགས་སྦྱངས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །བྷ་ག་ལེགས་སྦྱངས་པད་
མའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་བརྟག་པ་གཉིས་པར་ཡང༌། སངས་རྒྱས་
འདི་ལ་བྷ་ག་མངའ། །བཅོམ་ལྡན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །བྷ་ག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་
བརྗོད། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་ལ་སོགས་
བདུད། །འཇོམས་ཕྱིར་བྷ་ག་ལྡན་ཞེས་བརྗོད། །ཅེས་པ་དང༌། དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་
དུ་ཡང༌། ཉོན་མོངས་ལས་དང་དེ་ཡི་སྐྱེ། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་དེ་བཞིན། །མི་
མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གང་བཅོམ། །དེ་ནི་བྷ་ག་ལྡན་ཞེས་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། མངོན་
པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུད་བླ་མའི་བླ་མ་ལས་ཀྱང༌། དམ་ཚིག་གསང་གསུམ་སྦྱོར་བ་ཡིས། །བྷ་
གའི་དབུས་སུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། བྷ་ག་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་ནི། །གསང་བ་གསུམ་དུ་
རྣམ་པར་བསྒོམ། །ཞེས་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་བྷ་ག་ཡིན་པར་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་
ལྡན། །བྷ་ག་ཡང་ན་བདུན་བཅོམ་ཕྱིར། །གང་ལ་དེ་མངའི་ཕྱིར་ན་འདི། །བཅོམ་ལྡན་
6-1-368


ཁམས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་གསུང༌། །ཞེས་དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པར་
དྲངས་ཤིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། བྷ་ག་ཝན་
འཆད་བའི་སྐབས་སུ། བཅོམ་ནི་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་
པའམ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྐལ་བ་
སྟེ། དེ་འདི་ལ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་བྷ་ག་ཝན་ཞེས་པ་
བཅོམ་ལྡན་དུ་འགྱུར་བར་ལྟར། སྐལ་ལྡན་དུ་ཡང་འགྱུར་བས་སྐད་སོར་བཞག་ཉིད་ལ་
བཤད་ན་འགྲིག་ཅིང་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་
ཡང༌། གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་ཅིང་མཉམ་དང་མི་མཉམ་པ་ཡང་མཉམ་པ་
གཡས་གཡོན་མདུན་རྒྱབ་དང༌། །སྟེང་འོག་ཀུན་ནས་དཀར་ལྗང་སྣ་ཚོགས་ཁ་དོག་ཆེན་
པོ་གཅིག་གི་གཟུགས་ཏེ་ཐུང་ངུ་རིང་པོ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ཡོན་ཏན་མེད་ཅེས་ཡོན་
ཏན་དང་བཅས་བུད་མེད་སྐྱེས་པའང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་མིན། །གང་ཞིག་ཀུན་གྱི་རྟེན་
ཅིག་བྷ་ག་བཟང་མོ་མཆོག་གི་བྷ་ག་ཁྱོད་ལ་འདུད་དེ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་པ་དང༌། 
དེའི་འགྲེལ་པར་ཡང༌། བྷ་ག་བཟང་མོ་ཞེས་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་
གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །མཆོག་གི་བྷ་ག་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་མཆོག་གོ །རྒྱུ་དེས་ན་མགོ་བོས་
འདུད་པ་སྟེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ། གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་རྣམས་སུ་ངེས་
དོན་གྱི་བྷ་ག་ལ་ཟག་པ་མེད་ཅིང་མི་འབྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚང་བར་
གསུངས་ཏེ། ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་པ་རྣམས་
སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། རང་སྟོང་གིས་ངེས་དོན་གྱི་བྷ་གའི་གོ་མི་ཆོད་དེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་
ཆོད་ཡོད་པར་གྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་ཚང་བའི་བྷ་ག་ཡོད་
པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་བྱེད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་
ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིད་ཅག་ཁོ་ནར་མ་
ཟད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མེད་པར་འདོད་པ་
གཞན་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ངེས་དོན་ཆོས་ཉིད་{ཀྱི་}བྷ་གའི་དོན་མ་ཤེས་པ་
ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
གཞན་རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་སུ་སྟོང་ཉིད་རྡོ་རྗེར་གསུངས་པ་
དེ་ཡང་དོན་དམ་{གཞན་}སྟོང་ཉིད་ལ་དགོངས་ཀྱི། གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་གང་
དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་གིས་ནི་དེའི་གོ་མི་ཆོད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོད་ན། སྙི་བ་དང༌། 
6-1-369


སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཁོང་སྟོང་ཅན་དང༌། གཅད་དུ་ཡོད་ཅིང་དབྱེར་ཡོད་པ་དང༌། 
འཚིག་པ་དང༌། འཇིག་པའི་དངོས་པོ་ངན་པ་སབ་སུབ་དང་ལྗན་ལྗིན་དང་ལུད་ཁུང་ལ་
སོགས་པའི་མི་གཙང་བའི་རྫས་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། མཐར་
ཐུག་གི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་སྲ་བ་དང༌། སྙིང་པོ་དང༌། ཁོང་སྟོང་མེད་
པ་ལ་སོགས་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་དུ། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་
ཞེས་གསུངས་པ། །ཅིས་འདི་རྡོ་རྗེར་བརྗོད་ཅེ་ན། །སྲ་ཞིང་སྙིང་པོ་ཁོང་སྟོང་
མེད། །གཅད་མེད་དབྱེར་མེད་མཚན་ཉིད་ཅན། །མི་འཚིག་འཇིགས་པ་མ་ཡིན་པ། །སྟོང་
ཉིད་རྡོ་རྗེར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྟོང་པ་
ཉིད་ནི་རྡོ་རྗེ་བརྗོད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རང་སྟོང་
གི་མཐར་ཐུག་རྡོ་རྗེའི་གོ་ཆོད་ན། ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཆེན་མི་ཕྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་
དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། 
འདོད་ན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཆེན་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་
དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། རྡོ་རྗེ་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཆེན་རྣམ་པར་མི་ཕྱེད་པའོ། །ཞེས་
གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྡོ་རྗེ་མི་ཕྱེད་ཅེས་པར་བརྗོད། །ཅེས་དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ལ་
སོགས་པ་རྒྱུད་སྡེ་རྣམ་དག་མང་པོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །དེ་
བཞིན་དུ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་འགྱུར་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་དབྱིངས་བརྟན་པ་མ་
ཡིན་པ་གློ་བུར་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་
འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན། དེ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སེམས་འགྱུར་མེད་དེ་
བཞིན་ཉིད། ཆོས་དབྱིངས་བརྟན་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་
ཐམས་ཅད་གསང་བའི་རྒྱུད་དུ། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་འོད་གསལ་བའི། །སེམས་ནི་རྡོ་རྗེ་
མངོན་བརྗོད་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་དུ། འགྱུར་བ་
མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་བརྟན་པ་གང༌། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་འདི་རྡོ་
རྗེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །ཡང་དོན་{མེད་{དམ་
པར་}བརྫུན་པ་སྐྱེ་འགག་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ངན་སོང་གསུམ་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་
སྟོང་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་བདེན་པ་དོན་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་
ཉིད་སྐྱེ་འགག་འགྱུར་མེད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་རྡོ་
རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་དུ། བདེན་ཞིང་དོན་ཡོད་དེ་བཞིན་ཉིད། །འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་
མེད། །འགག་མེད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གང༌། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། 
6-1-370


འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཡེ་ཤེས་དང་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པ་འཁོར་བའི་
སྡུག་བསྔལ་མི་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་
འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དེ་སངས་རྒྱས་ལྔ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མི་ཆོད་མི་ཕྱེད་
པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དུ། ཞི་
བ་གཉིས་མེད་རྣམ་པ་བྲལ། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་བདག །བདེ་ཆེན་ཞེས་ནི་
འདི་ལ་བརྗོད། །རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དངོས་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་རང་བཞིན་
ཅན། །ཞེས་པ་དང༌། མི་ཆོད་མི་ཕྱེད་མི་འགྱུར་བ། །མི་འཚིག་པ་དང་མཆོག་ཏུ་
འབིགས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་མཆོག །རང་བཞིན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་ནི་བརྗོད། །ཅེས་
གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །ཡང་འཁོར་བའི་ཉེས་བྱས་ཉོན་མོངས་
རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ངེས་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་
འདོད་ན། འཁོར་བའི་ཉེས་བྱས་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་དུ། འགྲོ་དྲུག་
འཁོར་ལོ་ཉེས་བྱས་ཀྱང༌། །རྡོ་རྗེ་ཡིས་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་གང་དེ་རྡོ་
རྗེ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཁྱབ་
པ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྡོ་རྗེ་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་གཟུངས་ལས་ཀྱང༌། མི་ཆོད་པ། 
མི་ཤིགས་པ། བདེན་པ། སྲ་བ། བརྟན་པ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ། ཐམས་ཅད་
དུ་མ་ཕམ་པ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་
ལས་ཀྱང༌། གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེ་བདག །ཅེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་འཇིགས་
བྱེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་གྲགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་གསུས་པོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་
རྡོ་རྗེའི་བདག །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་མཁའ་འདྲ་བ། །ཞེས་དང༌། རྡོ་རྗེ་གད་མོ་ཆེར་གྲོགས་
པ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་བདེ་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་དགའ་
བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོག །མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེའི་མདའ་ཐོགས་པ། །རྡོ་རྗེ་རལ་གྲིས་མ་
ལུས་གཅོད། །རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་རྡོ་རྗེ་ཅན། །རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་གཡུལ་སེལ་བ། །རྡོ་རྗེ་འབར་
བ་མིག་མི་ཟད། །སྐྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་འབེབས་པ་ཆེ། །མིག་བརྒྱ་
པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་མིག །ལུས་ནི་རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ་ཅན། །རྡོ་རྗེའི་སྤུ་ནི་གཅིག་པུའི་ལུས། །སེན་མོ་
སྐྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྩེ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་པགས་པ་མཁྲེགས། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་དཔལ་དང་
ལྡན། །རྡོ་རྗེ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། ཡི་གེ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲ། །ཞེས་པ་
དང༌། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་དབང་བསྐུར་དཔལ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་
6-1-371


རྗེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཅེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་
རྣོན་པོ་རལ་གྲི་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་མཚོན་ཆ་རྡོ་རྗེ་ཆོས། །རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོ་ཛི་ན་
ཛིག །རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་དོན་བཞིན་རིག །ཅེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་གདན་ནི་མ་ལུས་ལྡན། །ཞེས་
པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་བསྟན་ལ། 
དེ་བཞིན་དུ། རྐང་པ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་པར་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད། རྡོ་རྗེའི་ཚོགས། 
རྡོ་རྗེའི་སྐུ། རྡོ་རྗེའི་སྤྱན། རྡོ་རྗེའི་སྙན། རྡོ་རྗེའི་ཤངས། རྡོ་རྗེའི་ལྗགས། རྡོ་རྗེའི་ཚེམས། རྡོ་
རྗེའི་སེན་མོ། རྡོ་རྗེའི་སྐྲ། རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ། རྡོ་རྗེའི་རྒྱན། རྡོ་རྗེའི་བཞད་པ། རྡོ་རྗེའི་གླུ། རྡོ་
རྗེའི་གར། རྡོ་རྗེའི་མཚོན་ཆ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་དུ་
གསུངས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ། ངན་སོང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་
ཀུན་བས་སྔར་སངས་རྒྱས། །མི་ཤེས་དྲི་མ་ཀུན་བཅོམ་པ། །རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ། །རྡོ་
རྗེ་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཛིན། །རྡོ་རྗེ་སྐུ་སྟེ་སྐུ་ཆེ་བ། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད། །རྡོ་རྗེ་
ཡན་ལག་རྡོ་རྗེ་མཆོག །རྡོ་རྗེ་འབར་བ་ཆེར་འབར་བ། །རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཏེ་ཤུགས་ཆེ་བ། །རྡོ་
རྗེ་མཚོན་ཆ་རྡོ་རྗེ་ཆེ། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཕྱག་ཆེན་པོ། །རྡོ་རྗེ་མདའ་སྟེ་རབ་འབིགས་པ། །རྡོ་
རྗེ་རྣོན་པོ་རྣོ་བ་ཆེ། །ཆེ་བའི་ཆེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་པད་མ་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་
སངས་རྒྱས་རང་བྱུང་བ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱ་ཆེན་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །རྡོ་རྗེ་སྒྱུ་མ་རྣམ་སྦྱོང་བ། །རྡོ་རྗེ་སྒྱུ་
སྟེ་གནོད་སྦྱིན་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་པད་མ་རྣམ་སྦྱོང་བ། །རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་བོ་མ་རུངས་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་དགྲ་སྟེ་
འཇོམས་པའི་གཙོ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་པ་བསྲུང་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་དོན་ཡོད་བྱེད། །རྡོ་
རྗེ་རོ་ལངས་རོ་ལངས་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་སྲིན་པོ་ཟ་བ་པོ། །རྡོ་རྗེ་གནོད་སྦྱིན་གནོད་སྦྱིན་ཆེ། །རྡོ་
རྗེ་གདོན་ཏེ་གདོན་གྱི་མཆོག །འཇིགས་བྱེད་དགྲ་སྟེ་དྲག་པོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་
རྔམ་བྱེད་པ། །བསྒྲུབ་དཀའི་སྒྲུབ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་དགེས་མཛད་པ། །རྡོ་
རྗེ་དགའ་བ་དགའ་བ་ཆེ། །དགའ་བའི་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱེད་པ། །{རྡོ་རྗེ་གཟི་བརྗིད་གཟི་
བརྗིད་ཆེ། །}ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དབང་བསྐུར་རིན་ཆེན་མཆོག །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་
མཚན་ཡོན་ཏན་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འདོད་
པ་འདོད་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རབ་དགེས་རྡོ་རྗེ་སེམས། །ཞེས་པ་ནས། ཐམས་ཅད་
རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཙོ། །ཞེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་རྡོ་
རྗེར་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདུས་
པར་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན། །རྡོ་
6-1-372


རྗེ་དང་པོ་ཀུན་ཏུ་བཟང༌། །ཕྱག་འཚལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་
མཆོག །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ངེས་པའི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་མཆོག །ཕྱག་
འཚལ་རྡོ་རྗེ་འགུགས་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་ཆགས་པ་བདེ་ཆེན་པོ། །རྡོ་རྗེ་མདའ་ནི་དབང་བྱེད་
པ། །བདུད་ཀྱི་འདོད་པ་རྡོ་རྗེ་ཆེ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་གཞུ་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་སེམས་
དཔའ་མཆོག །རྡོ་རྗེ་མགུ་བ་དགའ་བ་ཆེ། །རབ་དགེས་རྒྱལ་པོ་རྡོ་རྗེ་མཆོག །ཕྱག་འཚལ་
རྡོ་རྗེ་དགེས་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་དོན། །རྡོ་རྗེ་ནམ་མཁའ་ནོར་བུ་ཆེ། །ནམ་
མཁའི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་ཕྱུག །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་གཟི་བརྗིད་ཆེར་འབར་
བ། །རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་རྒྱལ་བའི་འོད། །རྡོ་རྗེ་འོད་ཟེར་གཟི་བརྗིད་ཆེ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་འོད་
ཁྱོད་ལ། །སེམས་ཅན་དོན་རབ་རྡོ་རྗེ་དཔལ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་རབ་དགའ་བྱེད། །རྡོ་རྗེ་
ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་དཔལ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་དཔལ་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་བཞད་པ་བཞད་པ་
ཆེ། །རྡོ་རྗེ་འཛུམ་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། །དགའ་ཞིང་རབ་དགའ་རྡོ་རྗེ་སྟོན། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་
དགའ་བ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ཆོས་རབ་དེ་ཉིད་སྟོན། །རྡོ་རྗེ་པད་མ་རབ་དགའ་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་
དབང་རབ་རྡོ་རྗེ་སྤྱན། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་སྤྱན་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་རྣོ་བ་ཐེག་པ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་
རལ་གྲི་མཚོན་ཆེན་པོ། །འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་རབ་ཏུ་ཟབ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་བློ་ཁྱོད་
ལ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱུ་དང་སྙིང་པོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་འཁོར་ལོ་ཚུལ་ཆེན་པོ། །རབ་བསྐོར་རྡོ་རྗེ་ལས་བྱུང་
བ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་གསུང་བ་རང་རིག་མཆོག །རྡོ་རྗེ་བཟློས་པ་
རབ་གྲུབ་སྦྱིན། །མི་གསུང་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གྲུབ་པ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་གསུང་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་
ལས་རབ་རྡོ་རྗེ་བཀའ། །ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ཀུན་རབ་སྒྲོལ། །རྡོ་རྗེ་ངེས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ། །ཕྱག་
འཚལ་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ཁྱོད་ལ། །རྡོ་རྗེ་བསྲུང་བ་བརྟན་པ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་གོ་ཆ་སྲ་བ་ཆེ། །བརྩོན་
འགྲུས་མཆོག་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་བརྩོན་འགྲུས་ལ། །རྡོ་རྗེ་གནོད་
སྦྱིན་ཐབས་ཆེན་པོ། །རྡོ་རྗེ་མཆེ་བ་འཇིགས་པ་ཆེ། །བདུད་འཇོམས་རྡོ་རྗེ་མི་བཟད་
བ། །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་མཚམས་སྦྱོར་རབ་ཏུ་འདུད། །རྡོ་རྗེ་འཆིང་བ་
རབ་གྲོལ་བྱེད། །རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་དམ་ཚིག་མཆོག །ཕྱག་འཚལ་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་ལ། །ཞེས་པ་
དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་མགོན་པོ་རབ་བསྒྲུབ་མཛད། །རྡོ་
རྗེ་དབང་བསྐུར་རྡོ་རྗེ་འོད། །རྡོ་རྗེ་དཔལ་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྡོ་རྗེ་བཞད་པ་ཆོས་ཆེན་
པོ། །རྡོ་རྗེ་རལ་གྲི་མཆོག་ཆེན་པོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མཆོག །སྤྲོས་མེད་ཁྱོད་
ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་
ཡེ་ཤེས་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བདག་རབ་རྡོ་རྗེ་མཆོག །ཅེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་
6-1-373


དང་གསང་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་གསང་བ་རབ་གསང་འཆང༌། །རྡོ་རྗེ་ཕྲ་བ་བསམ་གཏན་ཆེ། །རྡོ་
རྗེ་དགོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་རྡོ་རྗེ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཀུན། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འདོད་པ་དག་པ་ཆེ། །ཀུན་གྱི་བདེ་བ་བདེ་བ་
ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་དགེས་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་པོ་
ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གཟི་བརྗིད་གཟི་བརྗིད་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་
དཔལ་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བཞད་པ་བཞད་པ་ཆེ། །དགྱེས་པ་ཆེ་ཞིང་རབ་དགེས་
པ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཆོས་ནི་ཆོས་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་རལ་གྲི་
ཆེ། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་བློ་གྲོས་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྒྱུ་སྟེ་འཁོར་ལོ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། 
རྡོ་རྗེ་གསུང་བ་གསུང་བ་ཆེ། །སྤྲོས་མེད་ཡི་གེ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཡི་གེ་མེད་པ་བཟླས་པ་
ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བསུང་བ་གོ་ཆ་སྟེ། །གོ་ཆའི་མཆོག་སྟེ་བརྟན་པ་ཆེ། །བསྲུང་བ་ཆེ་
ཞིང་སྙིང་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གནོད་སྦྱིན་ཁྲོ་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་བསྡམས་
པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ། །རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་
ཕྱག་འཚལ། །རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྡོ་རྗེ་ལས་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་མཆོག་དང་པོ་ལས་ཀྱང༌། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ། 
ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ། །དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་གྱི་
མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་
རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་
པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་
{མཁྱེན་{མཉམ་}པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་
པོའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེར་
གསུངས་ཤིང༌། ལུང་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་
ནས་ཡང་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོར་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟན། །དེ་ཉིད་
ཡེ་ཤེས་མངོན་སངས་རྒྱས། །ཞེས་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཤིན་
ཏུ་བརྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། རྒྱུད་དང་རྒྱུད་
གཞན་མང་པོར། རྡོ་རྗེ་སྟོན། རྡོ་རྗེ་དགུན། རྡོ་རྗེ་དཔྱིད། རྡོ་རྗེ་དབྱར། ཞེས་པ་ལ་སོགས་
6-1-374


པ་དང༌། སྐུ་རྡོ་རྗེ། གསུང་རྡོ་རྗེ། ཐུགས་རྡོ་རྗེ། ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། 
རྡོ་རྗེའི་འདུ་ཤེས། རྡོ་རྗེའི་འདུ་བྱེད། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ། རྡོ་རྗེའི་
སྔགས། རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར། རྡོ་རྗེའི་སྐྱེ་མཆེད། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའམ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པ་
ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོས་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གི་རྡོ་རྗེ་གང་གསུངས་པ་ཐམས་
ཅད་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཡིན་གྱི། གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་
གི་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོད་པར་འདོད་ན། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་
དངོས་པོ་ངན་པ་རྣམས་དང༌། སྡིག་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་དེ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་
བས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ། གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དཔལ་བདེ་མཆོག་
འཁོར་ལོའི་འགྲེལ་པར། རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཤེས་རབ་
བོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་རྡོ་རྗེ{འི་ཞལ་}འདི་ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཡིན་གྱི། ཀུན་རྫོབ་
དང་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྔར་དྲངས་པའི་རྡོ་རྗེ་རྣམས་ཀྱང་
ངོ༌། །གཞན་ཡང༌། རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་རྣམས་ན། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྡོ་
རྗེ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་སྟོན་པའི་ཆེས་མང་བར་བཞུགས་གདའ་ནའང༌། 
འདིར་ཧ་ཅང་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པར་རྟོགས་ན། དོན་དམ་
གཞན་སྟོང་ཡང་ལེགས་པར་རྟོགས་ལ། དེ་མ་རྟོགས་ན་དེ་ཡང་མི་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་
པས་ཉིད་ཅག་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་
ཆོད་མེད་པར་འདོད་ན་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་དམ་མཐར་ཐུག་གི་རྡོ་རྗེ་མ་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་རང་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ལས་གཞན་
པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མེད་པར་འདོད་ན། རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་
དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་
ཤེར་ཕྱིན་ཡང་མེད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་སྟོང་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་
ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོད་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པའི་དུག་དང་
བཤང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་
རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་
6-1-375


ནས་ཀྱང༌། ཕྲ་རབ་རྡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་འདས། །པྲ་ཕབ་པ་ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །རྣམ་པ་
ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་མ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་འདུད། །ཅེས་པ་དང༌། གང་ཞིག་ཕུང་པོ་
ལ་སོགས་སྒྲིབ་པ་རབ་བཅོམ་ཡུལ་ནི་པྲ་ཕབ་བརྒྱད་ལྟ་བུ། །ཀུན་མཁྱེན་བདེ་སྟེར་དེ་
ཉིད་གཅིག་པུ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་སྟེ། །ཞེས་པ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་ནི་
རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
མཆོག་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་
མཛད་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཤིང༌། རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ཡང༌། ཕྱག་
རྒྱ་སྒྱུ་མའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིད་དང་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་མེ་ལོང་དག་ལ་གཟུགས་བཞིན་
ཏེ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་དྲི་མེད་གློག་དང་མཚུངས་པའི་འོད་ཟེར་
དུ་མ་འཕྲོ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མཁའ་འགྲོ་མ་རྡོ་རྗེ་གུར་དུ་ཡང༌། 
ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཇི་སྙེད་པར། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་སྟོང་ཕྲག་ན། །བདེ་ཆེན་ཕུན་
ཚོགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་བཞུགས། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་
འདུས་པར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་
ཚུལ་དུ་ཡང༌། ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་འཛིན་གྲུབ་པ། །ཞེས་པ་དང༌། གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་
ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དངོས་གྲུབ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་འདོད་པའི་དངོས་
གྲུབ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། 
ལམ་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། སྟོབས་བཅུ་
དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་སྟེར་བར་
བྱེད་པ་མོ་སྟེ། ཞེས་པ་དང༌། ནང་དུ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་མ་ལུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་དང༌། ཞེས་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་པྲ་ཕབ་པ་ལྟ་བུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་
{སྤྲིན་{འཕྲིན་ལས་}མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་རྣམ་
པར་སྤྲས་པ། ཞེས་པ་དང༌། དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་
ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རིགས་ལྡན་མ་དང༌། པད་མ་ཞེས་བརྗོད་པར་
བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། བཱོ་ལའི་བདེ་བ་ཕྱག་
རྒྱ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཉིད། །གསང་བའི་སྙོམས་འཇུག་འདི་ཡིས་ནི། །ཕྱི་
6-1-376


རོལ་གཉིས་གཉིས་བསྟན་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ག་པུར་ཉིད་ནི་བདག་
མེད་མ། །བདེ་བ་བདག་མེད་ཚུལ་ཅན་ཉིད། །དེ་ཡི་བདེ་བ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ལྟེ་བའི་དཀྱིལ་
འཁོར་ཉིད་དུ་གནས། །དང་པོའི་དབྱངས་ཡིག་རང་བཞིན་ཏེ། །བློ་ཞེས་སངས་རྒྱས་
རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་ཤེས་རབ་མ། །དེ་ནི་རང་མིན་
ཐུང་བ་མིན། །གྲུ་བཞི་མ་ཡིན་ཟླུམ་པོ་མིན། །རོ་དང་མྱང་ལས་རྣམ་པར་འདས། །ལྷན་
ཅིག་སྐྱེས་དགའ་བྱེད་པ་ཅན། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་ཡི་བདེ་བ་ཟ་བ་
ཉིད། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང༌། དེ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་
སྐྱེས་པའི་གཟུགས། །བདེ་ཆེན་བཟང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་མ། །དེ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་ལོ་
དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །དེ་ནི་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་གཟུགས། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་
ཤེས་དངོས་པོ་ཅན། །ཡང་དག་གྱུར་པ་སོ་སོར་རྟོག །དེ་ཉིད་བྱ་བ་ནན་ཏན་ཏེ། །ཆོས་
དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ། །དེ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་བདག་པོ་དང༌། །དེ་ཉིད་བདག་
མེད་རྣལ་འབྱོར་མ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་ཅན། །ཞེས་པ་དང༌། དངོས་གྲུབ་
མཚན་ཉིད་མི་ཕྱེད་པ། །ཕྱག་རྒྱ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་འགྲུབ། །ཅེས་པ་དང༌། རྗེ་ནཱ་རོ་པཎ་
ཆེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས། །གང་གི་ངོ་བོས་རྟོགས་བྱ་
བ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དེ་ཉིད་ལ། །ཀུན་ཏུ་གུས་པས་བདག་ཕྱག་འཚལ། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཐོབ་བྱ་ཞེས་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
དང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་གཅིག་པ་{དེ་}ཉིད་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གི་བཱོ་
ལའི་བདེ་བ་དང༌། བདག་མེད་མ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་དང༌། ཨ་ཡིག་
དང༌། པད་མ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སྟོང་ཉིད་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ་དང༌། 
རིགས་ལྡན་མ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་
དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་ལ། དེ་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་
རྣམས་ཀྱི་གོ་ཆོད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱེད་འདི་དག་གིས་ཀྱང་
དོན་དམ་ཆོས་དབྱིངས་{རང་བྱུང་}ཡེ་ཤེས་གཞན་སྟོང་དུ་ལེགས་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་གང་ཟག་སུ་ཡིན་ཡང་རུང༌། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་
ཉིད་གོ་ཆོད་མི་སྲིད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོའི་སྟོང་
ཚུལ་ལེགས་པར་མ་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་རང་ངོ་
བོས་སྟོང་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མི་སྲིད་པར་འདོད་ན། རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་
མཐར་ཐུག་ངེས་དོན་གྱི་གསང་ཆེན་ནམ་གསང་བ་ཞེས་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་
6-1-377


རྣམས་སུ་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཙམ་ཡིན་
པར་འགྱུར་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མང་དུ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་རང་སྟོང་
གིས་གསང་ཆེན་ནམ་གསང་བ་ངེས་དོན་གྱི་གོ་ཆོད་ན། ཤེར་ཕྱིན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་
ལྔ་ཡང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ངེས་དོན་གྱི་གསང་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་
འདོད་ན་དེ་ཤེར་ཕྱིན་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་
རྗེའི་ཞལ་ནས་ཀྱང༌། གསང་བ་ཞེས་པ་དྲང་བའི་དོན་གྱིས་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་བྷ་ག་
བརྗོད་དེ། ངེས་པའི་དོན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་
གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །འདིར་ཤེར་ཕྱིན་མཚན་ཉིད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་
དུ་གསུངས་པ་འདི་ཡང་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་དགོངས་ཀྱི། ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ལ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །ཡང༌། གལ་ཏེ་ཤེར་ཕྱིན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་པ་འདི་རང་མི་སྲིད་
དོ། །ཞེས་ཀྱང་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ནི་ཤེས་རབ་མ་ཡིན་གཟུགས་ལ་ཤེས་རབ་
མེད། །རྣམ་ཤེས་འདུ་ཤེས་ཚོར་བ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ནི། །ཤེས་རབ་མ་ཡིན་འདི་
དག་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། གསང་བ་དེ་ཉིད་
གསང་གནས་ཆེན་མོ་དང༌། མཁའ་འགྲོ་མ་དང༌། ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་
རྣམ་གྲངས་སུ་ཡང་བསྟན་ཏེ། དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པ་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པར། 
གསང་གནས་ཆེན་མོ་མཁའ་འགྲོ་མ་གསང་བ། །ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་རྟག་ཏུ་
བཞུགས། །ཞེས་དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་འཁོར་ལོ་
སྡོམ་པ་ཉུང་ངུའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། གསང་ཆེན་མཆོག་ཏུ་དགྱེས་པ་གང༌། །ཀུན་གྱི་བདག་
ཉིད་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་སྟོང་
ལས་ལྷག་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་འགལ་ཚབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་
རིག་པར་བྱའོ། །
གཞན་ཡང༌། རང་སྟོང་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མི་སྲིད་པར་འདོད་ན། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་འབྱུང་དང༌། གྲུ་གསུམ་དང༌། ཨེ་ཡིག་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རོལ་
པ་དང༌། བཙུན་མོ་བྷ་ག་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པར་
གསུངས་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ཡང་རང་སྟོང་ཙམ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་
འདོད་ན། དེ་ལ་ལུང་དང་རིགས་པ་རྣམ་དག་གི་གནོད་བྱེད་ཆར་བཞིན་འབབ་བོ། །ཇི་
ལྟར་འབབ་ཅེ་ན། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཙམ་གྱིས་ངེས་དོན་གྱི་ཆོས་འབྱུང་ལ་སོགས་
པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཆོད་ན། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང༌། ལོག་ལྟ་ཚབས་
6-1-378


པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་སྡིག་པ་མི་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ངེས་
དོན་གྱི་ཆོས་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན། དེ་རྣམས་
སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟེན་བྱ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་ཉམས་དགའ་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་ལ་
སོགས་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་རྒྱུད་དུ། 
སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བསྟེན་པ་ཡིས། །གྲུ་གསུམ་རྣམ་དག་འདི་ཉིད་ནི། །དབུས་སུ་ཝཾ་
གིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །ཨེ་ཡིག་ཆ་བྱད་ཇི་བཞིན་དུ། །གྲུ་གསུམ་དཀྱིལ་འཁོར་ཉམས་དགའ་
བར། །རྡོ་རྗེ་རོལ་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། །བཙུན་མོའི་བྷ་ག་ཞེས་བྱ་ཞིང༌། །ཆོས་འབྱུང་ཞེས་
ཀྱང་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། རྒྱུད་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་སྟེ། །གྲུ་གསུམ་ཤིན་ཏུ་
ཡངས་པའི་གཟུགས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་པ། །ལྷ་མིན་ལྷར་བཅས་ཚངས་
སོགས་ཀྱིས། །གནས་སུ་དེ་ནི་གྱུར་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་
ཕྱིན། །དེ་ཉིད་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་གྱི་སྙིང་ལ་གནས། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དོ། །མཁའ་འགྲོ་མ་རྡོ་རྗེ་གུར་དུ་ཡང༌། 
བདེ་བ་ཅན་དང་གྲུ་གསུམ་དང༌། །རྡུལ་མེད་དང་ནི་སྐྱོན་བྲལ་དང༌། །རྡུལ་བྲལ་དང་ནི་
སྡིག་བཅོམ་དང༌། །རང་བཞིན་རྦ་རླབས་མེད་པ་དང༌། །མཐའ་ཡི་བདེ་དང་བདེ་རིགས་
དང༌། །གསང་བ་མཆོག་དང་དགྱེས་པ་དང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་
ཆོས་འབྱུང་གྲུ་གསུམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གསུངས་སོ། །
གཞན་ཡང་རང་སྟོང་གིས་ཆོས་འབྱུང་ལ་སོགས་པའི་གོ་ཆོད་ན། སྟོབས་བཅུ་ལ་
སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མི་འབྱུང་བར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་འབྱུང་བའི་སྡིག་པ་
ཐམས་ཅད་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ཆོས་འབྱུང་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་
ན། དེ་རྣམས་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་
བཞི་སྟོང་གི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་
བའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས། ཆོས་འབྱུང་གི་སྒྲས་ཀྱང་དེ་བརྗོད་དེ། ཆོས་འབྱུང་གང་ལས་
རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་
རྣམས་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་
སྟོང་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་འབྱུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
ངོ༌། །ཞེས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འབྱུང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་སྣ་
ཚོགས་ཡུམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་འཁྱུད་པ་{རྣམས་དུས་}ཐམས་ཅད་
དུ་སྒྲིབ་པ་{ཐམས་ཅད་}དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདི་
6-1-379


ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ། གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་
ཀྱང༌། གསང་ཆེན་མཆོག་ལ་བཞུགས་པ། ཞེས་པ་ལ། ཆོས་འབྱུང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་
གསང་ཆེན་ཏེ། །དེ་ལ་བཞུགས་པ་ནི་གསང་ཆེན་མཆོག་ལ་བཞུགས་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ངེས་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཆོས་འབྱུང་དང༌། གསང་བ་
དང༌། གསང་ཆེན་དང༌། གྲུ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཅན་དོན་དམ་ཆོས་
དབྱིངས་གཞན་སྟོང་གི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་གསུངས་པ་མང་དུ་ཡོད་དེ། རེ་ཞིག་
དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པར། ཨེ་དང་བྷ་ག་པདྨ་དང༌། །དག་དང་བདེ་
གནས་བདེ་བ་ཅན། །སེང་གེ་ཁྲི་དང་དམིགས་པ་མེད། །རང་བཞིན་ཉིད་དང་ཕ་རོལ་
ཕྱིན། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། མཁའ་འགྲོ་མ་རྡོ་རྗེ་གུར་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
གསུངས་པ། མཁའ་དབྱིངས་བེམ་མིན་དང་བ་དང༌། །གོ་འབྱེད་རབ་ཏུ་གསལ་བ་
དང༌། །སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་གནས་དང་བཞི། །ཀུན་གྱི་དབྱིངས་དང་ཡིད་འོང་བ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་ནས། གསང་བ་མཆོག་ཏུ་དགྱེས་པ་དང༌། །ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་ན་རྟག་
བཞུགས། །ཞེས་པས་བར་གྱིས་མིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གནས་བརྟན་པ་གསུངས་
སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གསུངས་
སོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྡུལ་མེད་དང༌། རྡུལ་བྲལ་དང༌། སྐྱོན་མེད་དང༌། སྡིག་བཅོམ་དང༌། 
རང་བཞིན་དང༌། རྦ་རླབས་མེད་པ་དང༌། བདེ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་དང༌། དེ་རང་རིག་
པ་དང༌། གསང་བའི་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟེ། ལུང་ནི་སྔར་དྲངས་པ་བཞིན་
ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོར་ཡང༌། གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་{ཅན་}ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། 
རང་བཞིན་མར་གྱི་ཉིང་ཁུ་དང་འདྲ་བས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ་མོ། །དཔའ་
བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རྟག་པ་དང༌། བདེ་
བ་དང༌། བདག་དང་ཡོངས་སུ་རྟག་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་
དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་མོད་ཀྱི་མ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་སྟེ། དེའི་
ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མ་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། 
དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནི་མིང་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཅི་དང་ཅིར་ལྡན་པ་དེ་དང་དེའི་སྐབས་སུ་མིང་འདོགས་
6-1-380


སོ། །ཞེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་གྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དེ་ཉོན་
མོངས་པས་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། 
ཡང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་
པའོ། །དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་དང༌། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་དོན་གཅིག་པར་གསུངས་པ་དང༌། 
ཡང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཚེས་པ་ནི་མི་མཐོང་མོད་ཀྱི་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་
ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱིས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
མི་མཐོང་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་
བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། 
{སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང༌།} སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་
པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡོད་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པ་
ཡོངས་སུ་བཅོམ་ན་གདོད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་ལོག་སྲེད་
ཡོངས་སུ་བཅོམ་ན་གདོད་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་
དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་ངས་རྟག་
ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཞུགས་པའི་སྤྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་སྟོབས་
སོགས་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་
ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། 
{སྟོབས་བཅུ་དང༌།}མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་གསུམ་དང༌། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་{ལ་
སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་
པ་}ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང༌། ཐབས་མཁས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་
སྙེད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་
བྱའོ། །དེ་ལ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་
དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་དང༌། ལས་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། རྣམ་
པར་སྨིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་
6-1-381


བཅུ་གཉིས་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་དེས་
སྟོང་པ་དང༌། དེ་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡོད་པ་དེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་གསུངས་
སོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པར་ཡང༌། 
དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཆོས་འབྱུང་དང༌། བྷ་ག་དང༌། གསང་
བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཅན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་གྲངས་
མང་པོ་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་{ཐམས་ཅད་}མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་
བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་དང༌། 
ཡང་དག་པ་དང། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་
དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། {ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌།}ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། {ཆོས་གནས་མེད་
པ་དང༌། {ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང༌།}ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་
ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཞེས་པ་{ནས་{ལ་
སོགས་པས་}སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་
ཏུ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ། འདིའི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་མཁྱེན་པ་བཞི་གསུངས་པ་
ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཨེ་ཡིག་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་འདིའི་རྣམ་
གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་ཡང་ཡིན་ལ། སྟོང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་པ་
འདི་ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་དགོངས་ཀྱི། གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་རང་བཞིན་མ་
གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་གིས་ནི་རྣམ་གྲགས་མང་པོ་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་དེ། གལ་ཏེ་
ཆོད་པར་འདོད་ན་ཉེས་སྐྱོན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆར་ཆེན་པོ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
ལྟར་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཅན་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་དེ་ལ་ནི། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་
ཉིད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་བར་མ་ལས། དེ་ལ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་
སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་
བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་དེ་
6-1-382


བཞིན་ཉིད་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་གི་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། 
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པ་དེ། རང་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་
གང་དང་གང་གིས་སྟོང་ཞེ་ན། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་
ཡང་རུང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། 
{ཆོས་ཉིད་དང༌།}ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་
ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ནི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་ཀྱང་མེད། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། 
གསོ་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དང༌། གང་ཟག་དང༌། ཤེད་ཅན་དང༌། ཤེད་བདག་དང༌། བྱེད་པ་
པོ་དང༌། ཚོར་བ་པོ་དང༌། ཤེས་པ་པོ་དང༌། མཐོང་བ་པོ་ཡང་མེད་ན། དེ་ལ་གཟུགས་ལྟ་
ག་ལ་ཡོད། ཅེས་པ་ནས། རྒ་ཤིའི་བར་དུ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་
བའི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། ཆོས་དེ་དག་མེད་ན་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་གང་ནས་
སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྲོལ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད། ཚོར་བ་མེད། འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་བྱེད་མེད། རྣམ་
པར་ཤེས་པ་མེད། མིག་མེད། རྣ་བ་མེད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། 
གློ་བུར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་
ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་དང༌། གློ་བུར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་
གསུང་རབ་དྲི་མེད་རྣམས་སུ་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྟོང་པ་དང༌། སྟོང་
པའི་གཞི་གང་ཡིན་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་ལས། གཙོ་བོར་གང་སྟོན་པ་ནི། 
སྐབས་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་དགོས། དེ་ལ་གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་རང་བཞིན་མ་
གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་དེ་ནི་གང་སྟོང་པའམ་གང་གིས་སྟོང་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་
སོགས་ཆོས་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པའི་གཞི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན། དེ་ནི། ཀུན་རྫོབ་སྟོང་
པ་ཉིད་དུ་བཤད། །སྟོང་ཉིད་ཁོ་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །བྱས་དང་མི་རྟག་པ་བཞིན་དུ། །མེད་ན་
མི་འབྱུང་ངེས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་
ཡིན་གྱི། ཤེར་ཕྱིན་དང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། སྟོབས་བཅུ་ལ་
སོགས་པ་དང་གཅིག་པའི་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། དེ་
6-1-383


བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་སྔར་སྨོས་པ་དེ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་
ལྟར་གང་སྟོང་པ་དང༌། གང་གིས་སྟོང་པའི་གཞི་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ལྟར། རང་
བཞིན་མེད་པ་ཙམ་དང༌། རང་བཞིན་མེད་པའི་གཞི་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་རོ། །གང་གིས་རྣམ་
པར་དག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་གཞི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་འགག་{ལ་སོགས་
པ་}མེད་པ་དང་མེད་པའི་གཞི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འགོག་པའམ་འགགས་པ་དང་
འགགས་པའི་གཞི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱས་པར་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་དག་གི་
མན་ངག་ཟབ་མོ་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པ་
ལས་གཞན་པའི་སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་མེད་ཅེས་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་པའི་གཞི་མ་
རྟོགས་པས་ལན་པ་ཉིད་དོ། །རྐང་པ་གཉིས་པ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་ལན་ནོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། གཞན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་ཡེ་ཤེས་དང་གཅིག་
པའི་ངོས་ནས་འཐད་མོད་ནའང༌། ཡེ་ཤེས་{ལྔ་}དང་རིགས་ལྔ་དང་བདེ་མཆོག་དང་
དགྱེས་རྡོར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་རྣམས་དང༌། དོན་དམ་དང༌། བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་{དང༌།}ཆོས་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་གཅིག་པར་བཞེད་པ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཞེས་
པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཡོངས་གྲུབ་བཏགས་པ་བ་དག་པ་གཞན་
དབང་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་
དང༌། རང་བཞིན་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་གཞན་དབང་མ་ཡིན་ལ། 
ཡོངས་གྲུབ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་པས། གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དེ་
ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་བཀོད་གདའ། དེ་ལ་ཁྱེད་ལྟར་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་
ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པ་
ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལྟར་ན། ཡེ་ཤེས་དེ་གཞན་དབང་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ལ། 
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་གཞན་དབང་མ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་གྲུབ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ཞེས་
པ་དང་ནང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ལ། གཉིས་པ་ལྟར་ན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་
ཡེ་ཤེས་དང་གཅིག་པའི་ངོས་ནས་འཐད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ཁས་བླངས་
ནང་འགལ་བ་ཆེན་པོའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ལྟར་ན་ཡང༌། དོན་དམ་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་དེ་རྣམས་གཞན་དབང་ཉིད་ལས་མ་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ལས་
མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་ལས་མ་འདས་པར་ནི་ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་
ཁས་བླངས་ཤིང༌། རྟེན་འབྲེལ་དང་གཞན་དབང་དོན་གཅིག་ཡིན་པར་ཡང་སྔར་ལུང་
6-1-384


གིས་བསྒྲུབས་སོ། །དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་གསུངས་པའི་
དོན་ཡང་ཉིད་ཅག་གི་བཞེད་པ་ལྟར་ན། ཕྱི་སྣང་བ། ནང་སྟོང་པ། གཞན་དབྱེར་མེད་དུ་
ཤེས་པ་དེ་ལ་སོགས་པའི་ཤན་འདྲེ་བ་རྣམས་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ཡང༌། 
སྐྱེས་བུའི་བརྗོད་འདོད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱེད་གང་ནས་ཀྱང་
གསུངས་པ་མེད་དོ། །དེར་མ་ཟད་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་པས་རིམ་པ་
ལྟར། ཕྱི་དང་ནང་དང་གཞན་གྱི་གོ་ཆོད་ན། ཕྱི་ཡང་ནང་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ནང་
ཡང་ཕྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་མ་ཡིན་པ་སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་པའི་རྣམ་
ཤེས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མང་དུ་ཡོད་ཅིང༌། ཕྱི་
ནང་གཉིས་སྣོད་བཅུད་ལ་{བཞེད་པ་}འཐད་ཅེས་པ་འདི་དང་ནང་འགལ་ཡང་ཡོད་
དོ། །སྤྱིར་གྱིས་ཀྱང་གཞུང་ལུགས་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེའི་ཚིག་དང་དོན་
རྣམས་གཞུང་དེ་དག་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས་པ་བླ་མ་མཁས་པའི་ལེགས་བཤད་ཚུལ་
བཞིན་ནོས་པ་ལས་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་མོད།
ཁྱད་པར་དུ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་བརྗོད་བྱ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ནི། 
ལུང་དང་རིགས་པ་མན་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་
ལེགས་པར་བཤད་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལས་གཞན་དུ་གཞན་
གྱི་ཟེར་བཟློས་བཟླས་པ་ཙམ་དང༌། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོད་དཔོགས་ཙམ་གྱིས་ནི་ཚུལ་བཞིན་
དུ་རྟོགས་པར་དཀའོ། །གཞན་ཡང་མཐར་ཐུག་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་མང་པོ་
རྣམས་སུ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་རིགས་ལྔ་དང་བདེ་མཆོག་དགྱེས་རྡོར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ལ་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མའི་སྒོ་ནས་
གསུངས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་
ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཤེས་
བྱེད་ཀྱི་ལུང་སྔར་ཡང་ཉུང་ཤས་ཙམ་བཀོད་པས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད་མོད། 
འདིར་ཡང་མདོ་ཙམ་ཞིག་དགོད་པར་བྱའོ། །
དེ་ལ་རེ་ཞིག །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བསྟོད་པར། 
ས་ཡི་དཀྱིལ་ན་ཡོད་པའི་ཆུ། །དྲི་མ་མེད་པར་གནས་པ་ལྟར། །ཉོན་མོངས་ནང་ན་ཡེ་
ཤེས་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་གནས། །ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འོ་མ་དང་འདྲེས་
ཆུ། །སྣོད་གཅིག་ལ་ནི་གནས་པ་ལས། །ངང་བས་འོ་མ་འཐུང་བྱེད་ཅིང༌། །ཆུ་ནི་འཐུང་བ་
མ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རང་གི་ཉོན་མོངས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལུས་འདི་གཅིག་གནས་
6-1-385


ཀྱང༌། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་ཡེ་ཤེས་ལེན། །མི་ཤེས་པ་ནི་འདོར་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་
སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་ངས་ནི་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅན་ཀྱང༌། །གསེར་བཟང་འཇིམ་པས་གཡོགས་པ་འདྲ་བ་སྟེ། །ཕྱི་རོལ་
ཤུན་པ་ཉོན་མོངས་སྦུབས་ཡིན་ལ། །ནང་ན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པར་མཐོང༌། །ཞེས་
གསུངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཕལ་བོ་ཆེའི་མདོར་ཡང༌། གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ཡེ་ཤེས་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་མ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་
འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་
མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
{སེམས་ཀྱི་}རྒྱུད་ལ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ལང་
ཀར་གཤེགས་པའི་མདོར་ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་
གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་མ་དང་མིང་དང་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ཐོབ་པས་འཕགས་པ་
སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
རང་བཞིན་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐུགས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཉིད་
ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གི་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་
ཆུད་པ་ནི་ལྟ་བ་དང༌། ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་
དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང་ཐུགས་དང་དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་པ་ཉིད་
ཆེན་པོར་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ། འདུས་བྱས་ཀྱི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་གྱི། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། དོན་དམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདིར་གལ་
ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གདོད་མ་ཉིད་ནས་ཡོད་ན་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ལ་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་
ན་མི་འགྱུར་ཏེ། གློ་བུར་དྲི་མའི་སྦུབས་དབྱེ་བར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོའི་མདོར། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་སུ་གྱུར་
6-1-386


པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་ང་འདྲ་བར་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་མིག་དང་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་མང་པོ་{འཁོད་ཅིང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་མི་གཡོ་བར་འཁོར་བ་མཐོང་
སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་ནང་ན་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་མི་གཡོ་ཞིང་སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་
གོས་པ་དག་མཐོང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ནི་ང་དང་འདྲའོ། །ཞེས་སྨྲས་
སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིག་ནི་དེ་ལྟར་མཛེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་མིག་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་
ཅན་དུ་མཐོང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ལྷའི་མིག་ཅན་ལ་ལ་
ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁ་དོག་ངན་ཅིང་འདི་ལྟར་དྲི་ང་བའི་པད་མ་ཁ་མ་བྱེ་ཞིང་མ་གྱེས་
པ་དག་ལ་ལྟས་ཏེ། དེའི་དབུས་དང་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྐྱིལ་
མོ་ཀྲུང་བཅས་ཤིང་འདུག་པར་རིག་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ལྟ་བར་
འདོད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཡང་དག་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་དང༌། པད་
མའི་འདབ་མ་ཁ་དོག་ངན་ཅིང་དྲི་ང་ལ་སྨད་པར་འོས་པ་དེ་དག་འབྱེད་ཅིང་སེལ་བ། 
དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིག་གིས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་མཐོང་ནས། སེམས་ཅན་
དེ་དག་གི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པའི་ཉོན་
མོངས་པའི་སྦུབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བསྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་
གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་རང་བྱུང་
ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཀྱི་ཤུན་པས་དཀྲིས་ཤིང་གནས་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་པ་
དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱང་རུང་སྟེ། 
སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དཀྲི་བར་དཀྲིས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་
ན་ཡང་}དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ང་ཅི་འདྲ་བ་ཡོད་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །དེ་ཉིད་དུ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་
དཔའ་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང༌། ཧེ་རུ་ཀ་དང༌། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། དང་
པོའི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་
དུ་མས་གསུངས་པ་ནི། དགོངས་པ་ལུང་སྟོན་པ་ལས། འོད་གསལ་བ་ནི་གསལ་པོར་
ནི། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་ཏེ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཆོག །རབ་ཏུ་སད་
6-1-387


ཅིང་རྟག་ཏུ་འཆར། །ཞེས་པ་དང༌། གང་གི་བཞུགས་གནས་སྲིད་པ་གསུམ། །དངོས་གྲུབ་
ཀུན་བྱེད་དཔལ་དང་ལྡན། །སྐལ་པ་བཟང་པོ་ཀུན་འཕེལ་བ། །རྡོ་རྗེ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་
སེམས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་དང༌། །ཧེ་རུ་ཀ་དང་དུས་འཁོར་ལོ། །དང་པོའི་
སངས་རྒྱས་ཐུབ་པ་ཆེ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་འཇམ་དཔལ་དང༌། །སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་རྣམ་
པར་གྲོལ། །སྣ་ཚོགས་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཀྱི་གཞི། །ཀུན་ནས་སྤྲོ་བའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། །རྣལ་
འབྱོར་ཆེན་པོ་དྲི་མ་མེད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་གསལ་བ་ནི། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་གནས་པ་
མེད། །ཆོས་དབྱིངས་འགྲོ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞེས་པའོ། །དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དུ་
ཡང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་རང་རིག་དང༌། །ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་རྟག་བཞུགས་པ། །རྣལ་
འབྱོར་གཅིག་པུས་རྟོགས་པ་སྟེ། །རྟོག་གེ་བ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། 
སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གྲངས་སུ་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་གཞན་
སྟོང་ཡིན་ནོ། །དཔལ་རྡོ་རྗེ་གདན་བཞིའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། རྣལ་འབྱོར་མ་ལྔ་སངས་རྒྱས་
ཏེ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རྟག །ཅེས་རྣལ་འབྱོར་མ་དང༌། སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་ཉིད་
ལ་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། མཚན་ཉིད་མཚོན་པ་སྟོང་པ་ཡི། །སྙིང་པོ་མེད་
པའི་སྙིང་པོ་རྣམས། །བདུད་རྩི་ཆུ་ཤིང་སྙེ་མ་བཞིན། །དབུས་སུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་
ནི། །ཡེ་ཤེས་གཟུགས་ནི་གཟུགས་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྙིང་པོ་མེད་པ་འཁོར་
བའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འོད་གསལ་བ་ནི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་དབུས་
སུ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་རང་བྱུང་
ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲུབ་བོ། །དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་
ལེའུར་ཡང༌། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་
སྤངས། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་པོ། །ལུས་ལ་གནས་ཀྱང་ལུས་སྐྱེས་མིན། །ཞེས་གསུངས་
ཤིང༌། དེའི་འགྲེལ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་
པར། ཨེ་ཝཾ་གི་ཡི་གེར་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ལུས་གནས་ཏེ་ལྟེ་
བར་གནས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་གནས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་
སྤངས་པར་གྲུབ་སྟེ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་བཞི་ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་
{རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་}རྟོག་པའི་དྲ་བ་དང་
བྲལ་བ་ཞེས་པ་ངེས་པའོ། །{དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཀུན་ཏུ་
བསྐྱེད་པའི་ཧེ་རུ་ཀ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་པོ། །}ཞེས་པ་ཕུང་པོ་
དྲུག་རྣམས་དང༌། ཁམས་དྲུག་རྣམས་དང༌། དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་དང༌། ཡུལ་དྲུག་
6-1-388


རྣམས་དང༌། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་དང༌། ལས་དང་ལས་ཀྱི་དབང་པོའི་བྱ་བ་
དྲུག་རྣམས་ཏེ། དངོས་པོ་འདི་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །ལུས་ལ་གནས་ཀྱང་
ལུས་སྐྱེས་མིན་ཞེས་པ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་སྟེ། 
ཀུན་རྟོག་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་
སེམས་དཔའ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ལུས་ལ་གནས་ཤིང་སྐྱེ་འཇིག་མེད་པར་བསྟན་པ་འདི་ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱང་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་སློབ་དཔོན་ནཱ་རོ་
པཎ་ཆེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མཆོག་ཏུ་མི་
འགྱུར་བའི་བདེ་བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་
གསུམ་བསྐྱོད་པའི་ཧེ་རུ་ཀ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྔར་
བཤད་པ་དང་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །ཡང་སློབ་དཔོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་པ་གཉིས་
པའི་འགྲེལ་པར། དཔལ་དམ་ཚིག་གསུམ་གྱི་རྒྱན་ལས་དྲངས་པ། སྒྱུ་མའི་ངོ་བོར་ཀུན་
རྟོགས་ནས། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་མྱ་ངན་འདས། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་སེམས་ཀྱིས་
ནི། །འདིར་ནི་སྒྱུ་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར། །མ་
མོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་འཁྲིགས། །རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་མཆོག་ལྡན་པ། །ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་རོལ་པའོ། །ཞེས་པས་དོན་དམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང༌། ལྷ་ཐམས་ཅད་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མཐར་ཐུག་གི་ཡེ་ཤེས་དང་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་འགྲེལ་ཆེན་
དེ་ཉིད་དུ། སམ་བུ་ཊིའི་ལུང་དྲངས་པ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
སུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ། །བསྡུས་ན་གོང་བུའི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རང་ཉིད་
འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྩ་བའི་རྒྱུད་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་དཔལ་ལྡན་དྲི་མ་
མེད་པའི་འོད་དུ་བཤད་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་
གོས་པ་མེད། །རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སོན་ཅིང་
རྟོགས། །ཞེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འདིར་གདོད་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་{ཡེ་{རྣམ་}ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་
དེ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡང་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་
6-1-389


དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དེ་ཉིད་དུ། དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་པ། རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཕོ་བའི་བདེ་བ་དང༌། རྟོག་པའི་སྒྲིབ་པ་
ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། {དབང་{ཕུང་}པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་
པར་དག་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་
སོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མེ་ལོང་མཉམ་
ཉིད་ཡེ་ཤེས་དང༌། །གསུམ་པ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན། །ཆོས་
དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་དང༌། །འདུ་བྱེད་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ཉིད། །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་ནི། །རླུང་དང་ལྔ་པ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་
རྣམ་དག་པ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་ལྔ། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་
ཅན། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་འཆང་བ་པོ། །རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་ཞེས་བཤད་པ། །སྐྱེས་བུ་
གང་ཟག་ཆེན་པོ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཅན་པ། །འགྲོ་བའི་གཙོ་བོར་ཕྱག་འཚལ་
ནས། །ཞེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ཤེས་པ་བཅུར་གསུངས་པ་ཡིན་
ནོ། །འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མུན་པ་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་ལ། །འོད་གསལ་བློ་
གྲོས་ཤིན་ཏུ་དྭངས། །རྟག་ཏུ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཅན། །དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་
ཉིད་ནི། །ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་
གསུངས་ཏེ། འདིར་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་འོད་
གསལ་ཡང་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་
གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་གིས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རང་གིས་རང་རིག་
པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ནི། ཤེས་རབ་མ་
དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དང༌། དོན་དམ་པའི་གཟུགས་སྒྲ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྐུ་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། 
ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་ལོ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བདག་པོ་དང༌། བདག་
མེད་མ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་མ་ལ་སོགས་པར། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་དུ་གསུངས་ཏེ། རང་རིག་
པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དེ་དང་དེར་གསུངས་པ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་ཤེས་
རབ་མ། །དེ་ནི་རིང་མིན་ཐུང་བ་མིན། །གྲུ་བཞི་མ་ཡིན་ཟླུམ་པོ་མིན། །དྲི་དང་རོ་དང་
མྱང་ལས་འདས། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའ་བྱེད་པ་ཅན། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་
པ། །དེ་ཡི་བདེ་བ་ཟ་བ་ཉིད། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །བདེ་བ་སྦྱིན་པའི་དངོས་
གྲུབ་འགྱུར། །གཟུགས་སྒྲ་དེ་བཞིན་དྲི་དང་ནི། །རོ་དང་དེ་བཞིན་རེག་བྱ་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་
6-1-390


དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང༌། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དཔྱད་པར་བྱ། །དེ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་
པའི་གཟུགས། །བདེ་ཆེན་བཟང་མོའི་རྣལ་འབྱོར་མ། །དེ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་ལོ་
དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་རང་བཞིན་ཅན། །དེ་ནི་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་གཟུགས། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་
ཤེས་དངོས་པོ་ཅན། །ཡང་དག་གྱུར་པ་སོ་སོར་རྟོག །དེ་ཉིད་བྱ་བ་ནན་ཏན་ཏེ། །ཆོས་
དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་པ། །དེ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་བདག་པོ་དང༌། །དེ་ཉིད་བདག་
མེད་རྣལ་འབྱོར་མ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན། །ཞེས་པའོ། །
ཡང་ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཉིད་མི་
གཅིག་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཀོད་གདའ་བ་འདི་ཡང་
རྣམ་པར་དཔྱད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་བ་ལགས་ཏེ། ཤེས་པ་
དང་ཤེས་བྱ་{ཐམས་ཅད་}ཐ་དད་པ་ནི་ཐ་སྙད་པའི་ཚུལ་ལ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པའི་
ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དབྱེར་མེད་དེ་གཅིག་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དོན་
དམ་པའི་ཤེས་བྱ་ནི། ཤེས་བྱ་གཞན་ཤེས་རབ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་མཆོག་དང་ལྡན་པའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་ཐབས་
{དམིགས་པ་}མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་ནི་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དབྱེར་མེད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་འཕགས་པ་
འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། དཔལ་ལྡན་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ་ཡང༌། ཤེས་
དང་ཤེས་བྱ་གཅིག་པའི་སྐུ། །ཞེས་པ་དང༌། ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་གཅིག་གྱུར་རྒྱལ་བ་མཆོག་
གི་འདུས་པ། ཞེས་པ་དང༌། ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་མེད་སྲིད་བྲལ་སྲིད་གནས་འདི་ནི་
རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་པ་དང༌། འདིར་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ཤེས་པ་
སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི། དུས་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཐབས་སོ། །ཁམས་
གསུམ་པའི་ཤེས་བྱ་དངོས་པོ་མཐའ་ཡས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཁོར་ལོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་
ཤེས་རབ་བོ། །ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་འདི་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་པ་
སྟེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
འདིར་ཁམས་གསུམ་པའི་ཤེས་བྱ་དངོས་པོ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་པ་ནི། ཕྱི་ནང་དུ་
གཏོགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་ཡིན་ལ། དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པ་ནི་རེ་ཞིག་སྐབས་སུ་
མ་བབ་པས་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གཞན་དང་ཤེས་བྱ་གཞན་གདོད་མ་ཉིད་ནས་
གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། གཉིས་སུ་མེད་པ་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་པས། 
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྩ་བའི་
6-1-391


རྒྱུད་མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་གསུངས་པ། ཡོད་དང་མེད་ལས་རྣམ་པར་
འདས། །གཉིས་མེད་དངོས་དང་དངོས་མེད་ཟད། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པ། །རྡོ་
རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ཆེ། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་འདས། །སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་
པར་སྤངས། །རྟག་དང་ཆད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་རིགས་མེད་
པ། །ཞེས་སོ། །འདིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་
བདེ་བ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་དེ་
ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ཁོ་ན་
ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་འདས། །སྟོང་
པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་པ་འདིས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངོ་
བོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ་གསུངས་པ། སྟོང་པ་ལ་
ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྲེས་པ་ཞེས་པ་ལ་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་
མེད་པ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་
བའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་
བསྲེས་པའོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་རོ་མཉམ་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཤེས་པ་
དང་ཤེས་བྱའི་འབྲེལ་བ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ནི་འགྱུར་མེད་རྟག་པ་སྟེ་མཆོག་
ཏུ་མི་འགྱུར་བའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྩ་རྒྱུད་འབུམ་
ཕྲག་ལྔ་པར་ཡང༌། ཤེས་རབ་ཐབས་དང་སྙོམས་འཇུག་པ། །དབྱེར་མེད་མཚན་ཉིད་རྡོ་
རྗེ་གསུམ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་དག་གཅིག་པ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་གཉིས་མེད་པའོ། །ཞེས་
པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གང་གསུངས་པ། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་གཉིས་རྟོགས་མེད། །ཅེས་
པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དཔལ་བདེ་མཆོག་སྡོམ་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་དུ་
ཡང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སེམས་དེ་ཡང༌། །བསམ་པ་ཀུན་གྱི་བརྗོད་ལས་འདས། །སྣ་
ཚོགས་རྟོག་པའི་རྟོག་པ་མེད། །ཆགས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་
མཆོག །{དབང་{དང་}པོ་ཀུན་འདས་རྣམ་པ་མེད། །{དངོས་དང་དངོས་མེད་བདག་
ཉིད་དེ།།}དངོས་དང་དངོས་མེད་རྣམ་པར་སྤངས། །བེམ་པོ་མིན་ཕྱིར་བདག་ཉིད་
རིག །མི་ཤེས་རྣམ་པར་མི་མཐོང་བའོ། །གཟུགས་མེད་གང་ཡང་མི་གནས་པ། །འགྱུར་པ་
མེད་ཅིང་བརྟན་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དགའ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིས། །ཤེས་རབ་ཕ་
རོལ་ཕྱིན་པའི་མཆོག །དགའ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ། །འདི་ནི་དངོས་མེད་བྱང་ཆུབ་
བོ། །གཉིས་མེད་རོ་གཅིག་དབྱེར་མེད་པ། །དགའ་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད། །ཤེས་རབ་
6-1-392


སྙིང་རྗེའི་དབྱེ་བ་ནི། །སྒྲོན་མ་དང་ནི་འོད་ཟེར་བཞིན། །འདི་གཉིས་མི་ཕྱེད་བདག་ཉིད་
ནི། །རོ་གཅིག་དངོས་པོའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྗེ་ནཱ་རོ་
པའི་ཞལ་ནས་ཀྱང༌། དཔལ་ལྡན་བརྟག་པ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པར། སམ་བུ་ཊིའི་ལུང་
དྲངས་པ། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད། །ཤེས་རབ་ཅེས་པར་ཡོངས་སུ་
བསྒྲགས། །ཡིད་བཞིན་ནོར་ལྟར་མ་ལུས་པའི། །སེམས་ཅན་དོན་མཛད་སྙིང་
རྗེའོ། །དམིགས་མེད་གནས་སུ་ཤེས་རབ་དང༌། །དམིགས་མེད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉིད། །བློ་
དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟ་འོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་
རྒྱུད་དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་
བདག་ཉིད་མཆོག །མཁའ་མཉམ་སྟོང་པ་རྡུལ་དང་བྲལ། །ཆགས་དང་ཆགས་བྲལ་
འདྲེས་པ་སྟེ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་འདྲེས། །དེ་ཉིད་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་
སྲོག །དེ་ཉིད་མི་འགྱུར་དམ་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཁྱབ། །དེ་འདིར་སངས་
རྒྱས་ཡེ་ཤེས་དེ། །དཔལ་ལྡན་ཧེ་རུ་ཀ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པའོ། །མངོན་བརྗོད་བླ་མར་ཡང༌། 
དེ་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྲོག །དེ་ཉིད་མི་འགྱུར་དམ་པ་ཡིན། །དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་བྱེད་དེ། །ལུས་ཀུན་ལ་ནི་རྣམ་པར་གནས། །དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་དེ། །ཧེ་རུ་
ཀ་དཔལ་ཡིན་པར་བཤད། །ཅེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་
ཆེ་དེ་དག་ཉིད་གཟིགས་ན་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེའི་ཕྱིར་དངོས་
པོ་གཅིག་ལ་ཡང་མིང་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མིང་གིས་རྣམ་
པར་རྟོག་པར་མི་བྱ་སྟེ། བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་གིས་གསེར་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་
ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཏེ་དོན་ལ་རྟོན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་རིགས་ལྔ་དང༌། བདེ་མཆོག་དགྱེས་རྡོར་ལ་
སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དང༌། དོན་དམ་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། ཆོས་ཉིད་
དང༌། རང་བཞིན་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་པ་རྣམས་
དོན་གཅིག་པར་སྨྲ་བ་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པའི་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། གསལ་
བྱེད་པ་ལྟར། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང༌། 
མཐར་ཐུག་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་རྒྱུད་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཅོ་འདྲི་
བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་
སོགས་པ་གཅིག་པར་གསུངས་པ་ནི། བཏགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཡེ་ཤེས་ལ་
6-1-393


སོགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཆོས་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་
ཡེ་ཤེས་དངོས་ཡིན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང༌། སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ཤིན་
ཏུ་མང་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་
དང༌། ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་{ཡིན་{མིན་}ཞིང༌། ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་
པས་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྟོང་ཚད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གོ་མི་
ཆོད་ཅིང༌། {ཆོས་ཉིད་{སྟོང་ཉིད་}གོ་ཆོད་ཡིན་ན་དེ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་
{ཡིན་{མེད་}པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་ལས་འདས་ཤིང་འདུས་
{བྱས་}མ་{ཡིན་{བྱས་}པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ཤེས་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་སྔར་ཡང་མང་
དུ་བཀོད་ཅིང༌། མ་བཀོད་པ་གཞན་ཡང་གསུང་རབ་དམ་པ་རྣམས་ན་ཤིན་ཏུ་མང་བར་
བཞུགས་སོ། །དེས་ན་རང་གི་བློ་དང་མ་མཐུན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་དབང་ཟ་བ་ནི་
ཆོས་སྤོང་གི་ལས་ཆེན་པོར་གསུངས་སོ། །ཡང་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ལ་
དགོངས་ནས། ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་ལས། ཡེ་ཤེས་མེད། ཐོབ་པ་མེད། མ་ཐོབ་པ་མེད། ཅེས་
པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་
དངོས་པོར་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་པ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཤིང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་
སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས། ཐོབ་པ་མེད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་
འགྲེལ་པར། གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་དོན་དམ་པར་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཚེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་
ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཚེ། ཡེ་ཤེས་
དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ། །ཞེས་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ། གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་བརྟེན་
པ་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཚེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །མ་ཐོབ་པའོ། །སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། 
དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་འདུས་བགྱིས་པའམ་ཡོན་ཏན་མ་
ལགས་པས་འདུས་བགྱིས་པ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་དེ་
ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེའི་སླད་དུ། ཡོན་ཏན་ནམ་ཡོན་ཏན་མ་ལགས་པར་ཡང་
ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་བགྱི། གང་གི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེའི་སླད་
དུ། ཡེ་ཤེས་དེ་བསམ་དུ་མ་མཆིས་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་
དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐོབ་པ་གཏན་མེད་
པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཐོབ་པའི་རློམ་སེམས་མེད་{པར་གྱུར་}པ་ལ་ཐོབ་པ་མེད་ཅེས་
གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པར། འཕགས་པ་
6-1-394


ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་{དབྱེར་}མེད་པར་བསྟན་པའི་མདོར། འཇམ་དཔལ་
གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་སྤྲུལ་པའི་དགེ་སློང་གིས། དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་བཏུལ་བའི་ཚུལ་རྒྱས་
པར་གསུངས་ནས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་གིས་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅིང༌། ཅི་ཞིག་མངོན་པར་
རྟོགས་ནས་རང་རང་གི་བླ་གོས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་{མངོན་
པར་}བཀབ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཅི་ཡང་ཐོབས་
པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་རང་གིས་
བླ་གོས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་མངོན་པར་བཀབ་བོ། །བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཐོབ་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཁོ་བོ་
ཅག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འཁོད་དེ་དོང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ཐོབ་པའི་འདུ་ཤེས་
དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སླར་ལྷགས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རློམ་སེམས་{མིན་{ཡིན་}ཏེ། ཞེས་པ་
དང༌། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་ལ་ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་མེད་
པ་དེ་ནི་རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་གསུངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་མེད་པ་
དང༌། བྱང་ཆུབ་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོབ་པ་མེད་པ་
དང༌། མངོན་པར་{རྫོགས་{རྟོགས་}པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པ་ལ་
སོགས་པ་གཞན་དེ་ལྟ་བུ་གསུངས་པ་ནི། འབྲས་བུ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་གཉེན་
པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའི། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་མི་
བྱའོ། །གལ་ཏེ་བཟུང་ན་ནི། མི་མཁས་པ་དག་ཆད་པ་ཆེན་པོའི་མཐར་ལྟུང་བའི་ཉེས་པ་
དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་
བ་ལ་ཕན་པའི་མདོར། ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་{ནའང་}དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པའི་སྐྱེས་བུ་
གཉིས་ཡོད་དེ། གང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དང༌། གང་འཇིག་རྟེན་ན་བདག་ཏུ་
སྨྲ་བ་འདི་གཉིས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཁས་འབུབ་
པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དབུ་མ་རྩ་ཤེར་ཡང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་
རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ཉེས་དང༌། །རིགས་སྔགས་ཉེས་
པར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། གཞན་ཡང་གསུང་རབ་མང་པོ་རྣམས་ནས་
ཅང་མེད་སྟོང་པར་སྨྲ་བའི་ཉེས་དམིགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
6-1-395


བས་ན། ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཅི་ཡང་མེད་པར་སྨྲ་བ་
ནི། སངས་རྒྱས་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་ཅོ་འདྲི་བར་བྱེད་
པའོ། །གཞན་ཡང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པར་མེད་ན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་རྣམས་
ཀྱིས་ནི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་པས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པར་ཡང་མེད་
ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ན་དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མེད་པས། 
མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་གཏན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་སྡུད་པར་ཡང༌། ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཡོན་ཏན་
འཕེལ་མེད་བྱང་ཆུབ་མེད། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་
འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་དུ་འདོད་པ་ལ་
གནོད་བྱེད་མང་པོ་གསུང་རབ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་རྣམས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་
དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་པ་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པར་བསྒྲུབས་
ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དོན་དམ་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་སྐུ་
རྣམ་གཉིས་ཀྱིའང་རྟེན་ཡིན་པ་དང༌། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་
པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་འདིར་དེ་ཙམ་ལས་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ན། སྦྱང་གཞི་དེ་ཀུན་གཞི་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། དོན་
དམ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན། ཀུན་གཞི་ལ་རྟོག་པའི་ཆ་ཤས་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བས་ཐོག་མར་
འཁྱུད་པར་གྱུར་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཞེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱང་གཞི་ཡིན། 
གནས་སྐབས་སུ་དེ་ལས་གྱུར་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྩ་དང་རླུང་
དང་ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་
ཐམས་ཅད་སྦྱང་གཞི་ཡིན། ཞེས་བཀོད་པ་གདའ་བ་འདི་རྣམས་ལ་ཤེས་བྱེད་ཡང་དག་
པ་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །
གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། 
བརྟག་གྲངས་དང་པོ་ལྟར་ན། ཀུན་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲི་བཅས་སྤྲིན་འཁྲིགས་
པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་བར་གྱི་
རྣམ་གྲངས་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་འགལ་ཞེས་བཀོད་པ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་ཏེ། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་བཅས་ཉིད་ལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དྲི་བཅས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེས་ན་ནང་འགལ་བ་མེད་པ་ལ་ནང་འགལ་དུ་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་འདི་ནི་ཆོས་
6-1-396


ཀྱི་དབྱིངས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཟད་པས། སྔར་དབྱིངས་
རིག་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་དེ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཞིབ་ཏུ་མཛད་པར་ཞུ། 
གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཡིན་ན། ཀུན་གཞི་ནི་
སྦྱང་གཞི་མ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་སྦྱང་གཞི་ཡིན་པ་འདི་ཡང་ནང་འགལ་བ་
ཆེན་པོའོ། །སྦྱང་གཞི་ཀུན་གཞི་མ་ཡིན་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་གཞི་ནི་གསུངས་པ་མེད་
དོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་གཞི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྱས་ནས་ཀུན་གཞི་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་
ཤེས་ཞེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི། དབྱེ་གཞི་དེ་ཉིད་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་དུ་བྱས་པའི་
སྐྱོན་ཡང་ཡོད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཀུན་གཞི་ཡང་གསུངས་ཤིང༌། རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་
ཀུན་གཞི་ཡང་གསུངས་པས། ཀུན་གཞི་ཞེས་པ་དེ་ལ་ཕྱེ་ན། ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དང༌། 
ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྔ་མ་དེ་ན། 
སྦྱང་གཞི་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ཡོད་ཀྱི། ཀུན་གཞི་གང་ཡིན་སྦྱང་གཞིར་
སྟོན་པ་ནི་མེད་པས། ད་དུང་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་པར་ཞུ། 
གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འདི་ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་དང་
ཆོས་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་མཐར་ཐུག་ཏུ་གསུངས་ལ། དེ་ཉིད་སྦྱང་བའི་གཞིར་ཡང་
གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྦྱང་བའི་གཞི་ནི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
བདེ་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོར། ཇི་ལྟར་འདི་ན་སྦྲང་ཚང་ཡོད་པ་ལ། །བུང་པས་
ཀུན་ཏུ་བསྲུངས་ཤིང་སྦས་གྱུར་པ། །མི་གང་སྦྲང་རྩི་འདོད་པས་དེ་མཐོང་ན། །དེས་ནི་
བུང་བ་རབ་ཏུ་སྐྲོད་པར་བྱེད། །དེ་བཞིན་འདིར་ཡང་སྦྲང་ཚང་ལྟ་བུ་ནི། །སྲིད་པ་གསུམ་
གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་བྱེ་བ་མང་པོ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་དབུས་
ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་འདུག་མཐོང༌། །ང་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྦྱང་དོན་དུ། །བུང་
བ་སྐྲོད་པ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་སེལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྦྱང་
དོན་དུ་ཞེས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ནི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའོ། །དེ་
རྣམ་པར་སྦྱང་ཞེས་པ་སྦྱང་བའི་གཞི་ཡིན་གྱི། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་
གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་
འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། མ་
བྱུང་ཡང་རུང༌། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་
ཡིན་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྨད་པར་འོས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་རྣམས་ཀྱིས་
6-1-397


གཡོགས་པས། དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པའི་སྤུབས་གཞིག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། བྱ་བ་
འདི་ལ་ཡང་མོས་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་བྱུང་
ཡེ་ཤེས་དེ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་ཞེས་པ་སྦྱང་བའི་གཞི་ཡིན་གྱི། 
སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་གློ་བུར་དྲི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་
ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་འབྲས་ས་ལུའམ། ནས་སམ། ཅི་ཙེའམ་འབྲུ་རྣམས་ནི་སྙིང་པོ་
ཕུབ་མ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རང་གི་ཕུབ་མ་ལས་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་
བཟའ་བ་དང༌། བཅའ་བ་དང་མྱང་བའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ཀྱི། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྐྱེས་པའམ་
བུད་མེད་གང་དག་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟས་སྐོམ་གྱི་བྱ་བ་འདོད་པ་དེ་
དག་གིས་བརྔས་ཤིང་བརྡུངས་ཏེ། ཕུབ་མའི་སྦུབས་དང་ཕྱི་ཤུན་སེལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
དག་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱིས་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་རང་བྱུང་ཉིད་ཉོན་
མོངས་པའི་སྤུབས་ཀྱི་ཤུན་པས་དཀྲིས་ཤིང་གནས་པར་མཐོང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་
ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཀྱི་ཤུན་པ་{བསལ་བ་དང༌། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཉོན་
མོངས་པའི་སྦུབས་ཀྱི་ཤུན་པ་}ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་
འགྲོ་བར་འགྱུར་སྙམ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འབྲུ་འམ་ས་ལུའི་
འབྲས་ཀྱང་རུང༌། །ཅི་ཙེའམ་ནི་འོན་ཏེ་ནས་ཀྱང་རུང༌། །ཇི་སྲིད་བར་དུ་དེ་དག་ཕུབ་
བཅས་པ། །དེ་སྲིད་བར་དུ་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། །དེ་དག་གིས་ནི་བརྡུངས་ནས་ཕུབ་བསལ་
ན། །བྱ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་ཀྱང་བྱེད། །སྙིང་པོ་ཕུབ་མ་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི། །སེམས་
ཅན་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སངས་རྒྱས་པ། །ཉོན་
མོངས་རྣམས་ཀྱིས་ཁེབས་པར་ངས་མཐོང་ནས། །ངས་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་
དང༌། །སངས་རྒྱས་མྱུར་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ང་འདྲའི་ཆོས་
6-1-398


ཉིད་ནི། །ཉོན་མོངས་བརྒྱ་ཡིས་དཀྲིས་ནས་གང་ཡོད་པ། །དེ་ནི་རྣམ་སྦྱངས་ཐམས་ཅད་
ཇི་ལྟ་བུར། །རྒྱལ་བར་མྱུར་འགྱུར་བྱ་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡང༌། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་དང༌། ཞེས་པ་དང༌། ངས་ནི་དེ་དག་རྣམ་
པར་སྦྱང་བ་དང༌། ཞེས་པ་འདི་དག་གིས་སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་
བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྤུབས་ཀྱི་ཤུན་བ་བསལ་བ་དང༌། 
ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྦྱང་བར་བྱ་པའི་དྲི་མ་བསྟན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་འབྲས་བུའི་སྙིང་པོ་
དང་ཤུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། ཇི་ལྟར་མི་ཡི་གསེར་གྱི་གར་བུ་ནི། །ཉལ་
ཉིལ་རྣམ་པའི་ནང་དུ་ལྷུང་གྱུར་པ། །དེ་ལྟར་ལོ་ནི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ། །དེ་ལྟར་གནས་
ཀྱང་མི་འཇིག་ཆོས་ཅན་ནོ། །ལྷ་ཡིས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་དེ་མཐོང་ནས། །རྣམ་པར་སྦྱང་ཕྱིར་
གཞན་ལ་སྨྲས་པ་ནི། །འདི་ན་རིན་ཆེན་མཆོག་གི་གསེར་ཡོད་པ། །རྣམ་པར་སྦྱོངས་ལ་
དེས་ནི་བྱ་བ་གྱིས། །དེ་བཞིན་ངས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་
ཀྱིས་ཡུན་རིང་རྟག་ནོན་མཐོང༌། །དེ་དག་གི་ནི་གློ་བུར་ཉོན་མོངས་ཤེས། །རང་བཞིན་
སྦྱང་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡང་རང་བཞིན་སྦྱང་ཞེས་
པ་ལ། རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཏེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའོ། །དེ་ལྟར་སྦྱང་
ཞེས་པ་སྦྱང་བའི་གཞི་ཡིན་གྱི། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་འོད་
གསལ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཏེ། །དྲི་མ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་
བ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། ཇི་ལྟར་སྤ་ཡི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི། །ནང་ན་སྤ་ཡི་མྱུ་གུ་
ཡོད་པ་སྟེ། །ཏ་ལ་དང་ནི་འཛམ་བུ་ཀུན་ལའང་ཡོད། །ནང་ན་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་
བསྐྱེད་ན་སྐྱེ། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འདྲེན་པ་ཡང༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྤ་
ཡི་འབྲས་བུ་འདྲ། །དེ་ཀུན་ནང་ན་བདེ་གཤེགས་སྐུ་ཡོད་པར། །ཟག་མེད་སངས་རྒྱས་
སྤྱན་ནི་དམ་པས་མཐོང༌། །སྦུབས་བཤིག་མ་གྱུར་དེ་ནི་སེམས་ཅན་བརྗོད། །མི་ཤེས་ནང་
ན་གནས་ཀྱང་རློམ་སེམས་མེད། །ཏིང་འཛིན་ཐོབ་སྟེ་གནས་ནས་རབ་ཞི་སྟེ། །དེ་ལ་གཡོ་
བ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །དཔེར་ན་སྡོང་ཆེན་ས་བོན་ལས་བྱུང་ལྟར། །སེམས་ཅན་
འདི་དག་ཇི་ལྟར་འཚང་རྒྱ་ཞིང༌། །ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱབས་གྱུར་
ཞེས། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་དོན་དུ་ཆོས་གཏམ་སྨྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་ཡོངས་
སུ་སྦྱོང་བའི་དོན་དུ་ཞེས་པ་འདིས་སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་གསུངས་
6-1-399


ཏེ། རྒྱུ་མཚན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། 
དཔེར་ན་སྤྲ་ཚིལ་ལས་རྟའི་གཟུགས་སམ། གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སམ། བུད་མེད་ཀྱི་
གཟུགས་སམ། སྐྱེས་པའི་གཟུགས་དག་གཅིག་བྱས་ཏེ། འཇིམ་པའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་
གཡོགས་ལ་བཞུ་སྟེ། ཟགས་པར་བྱས་ལ། གསེར་བཞུ་སྟེ་ཞུ་བར་གྱུར་པས་བཀང་ན། རིམ་
གྱིས་གྲངས་པར་གྱུར་ནས་མཉམ་པར་གནས་པར་གྱུར་པའི་གཟུགས་དེ་དག་ཐམས་
ཅད། ཕྱི་རོལ་གྱིས་འཇིམ་པ་ནག་ཅིང་ཁ་དོག་མི་སྡུག་ཀྱང་ནང་གི་{ཆོས་རྣམས་{རྣམ་
པ་}ནི་གསེར་ལས་བྱས་པ་དག་གོ །དེ་ནས་མགར་པའམ་མགར་བའི་སློབ་མ་ཞིག་གིས་
དེ་ལས་གཟུགས་གང་དང་གང་གྲངས་པར་གྱུར་པ་དེ་དང་དེ་དག་གི་ཕྱི་རིམ་གྱི་འཇིམ་
པ་ཐོ་བས་བཀོག་ན། དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་ནང་ནས་གསེར་ལས་བྱས་པའི་གཟུགས་
ཡོད་པ་དག་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇིམ་པའི་
གཟུགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཀྱི་
ནང་གི་མྱུ་གུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་གང་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་མཛེས་པ་ནང་ན་འདུག་པ་མཐོང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་ལ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་མཐོང་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ནང་དུ་སོང་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་
སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཞི་ཞིང་བསིལ་བར་གྱུར་པ་དེ་
དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ཐོ་བས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འགོགས་
སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་
སྦྱང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་
མཚན་སྔ་མ་རྣམས་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དཔེ་གཞན་དང་གཞན་རྣམས་མང་
པོའི་སྒོ་ནས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་གཡོགས་པའི་གློ་བུར་དྲི་མའི་སྦུབས་སྦྱང་བ་དང༌། 
བསལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང༌། སྦྱང་གཞི་བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། སྦྱང་བྱའི་སྐྱོན་གློ་བུར་དྲི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པས་རྒྱས་པར་མདོ་
དེ་ཉིད་དུ་གཟིགས་ནས་དཔེ་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་ཞིབ་ཏུ་བཏང་འཚལ་བར་
གདའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་བླ་མར་ཡང༌། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་ནི། །རྣམ་བཞག་
རྣམ་པ་བཅུ་ཞེས་བརྗོད། །ཉོན་མོངས་སྦུབས་ན་གནས་པ་སྟེ། །དཔེ་དག་གིས་ནི་ཤེས་
6-1-400


པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་པད་ངན་སྦྲང་རྩི་སྦྲང་མ་ལ། །སྦུན་ལ་སྙིང་པོ་མི་གཙང་ནང་ན་
གསེར། །ས་ལ་གཏེར་དང་མྱུག་སོགས་འབྲས་ཤུན་དང༌། །གོས་ཧྲུལ་ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་
དང་ནི། །བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་དབང་དང༌། །ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་ཡོད་ཇི་ལྟ་
བར། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་
ཁམས་འདི་གནས། །དྲི་མ་པད་མ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙང་ས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་
དང༌། །སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་
མཚུངས། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་ཀྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །གླིང་
བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད། །ཅེས་
དཔེ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་གློ་བུར་དྲི་མའི་སྦུབས་ན་བཞུགས་པའི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་
སྦྱང་བའི་གཞིར་བསྟན་ཏེ། གཞུང་དེ་ཉིད་དུ། ཇི་ལྟར་ལྗ་ལྗིན་རུལ་བའི་གནས་སུ་ལྟུང་
བའི་གསེར་ནི་ལྷ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ནས། །ཀུན་ཏུ་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་མཛེས་པའི་
མི་ལ་ནན་གྱིས་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་ཉོན་མོངས་མི་གཙང་ཆེན་པོར་ལྷུང་
གྱུར་རྫོགས་སངས་རིན་པོ་ཆེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་དག་སྦྱང་ཕྱིར་
ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་དེ་དག་སྦྱང་ཕྱིར་ཞེས་པ་
འདིས་ཀྱང་སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གཞུང་དེ་ཉིད་དུ། རྟོགས་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ཡིས་
ནི། །{ཡན་ལག་{ཡང་དག་}རྟོགས་པར་བྱེད་ཕྱིར་ཏེ། །གོ་རིམ་ཇི་བཞིན་གནས་ཅིག་
ནི། །དག་རྒྱུ་གསུམ་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དག་པར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པར་
གསུངས་ལ། དག་པར་བྱ་རྒྱུའི་དྲི་མ་ནི་མ་ཡིན་པས་དག་པར་བྱ་རྒྱུའི་གཞི་{དེ་}ཉིད་
ལས་འོས་མེད་དུ་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་{དེ་ཉིད་}གློ་བུར་དྲི་
མ་དང་བཅས་པའི་དུས་ན་སྦྱང་གཞི་དང༌། དྲི་མ་དེས་དག་པའི་དུས་ན་སྦྱངས་འབྲས་
ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། སྦྱང་གཞི་དང་
སྦྱངས་འབྲས་ལ་དྲི་བཅས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དྲི་མ་མེད། ཅེས་དང༌། རྟོགས་བྱ་
རྟོགས་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་
བའི་མདོར་ཡང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་དོན་གཅིག་པའི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང༌། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དག་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱང་བར་བྱ་བའི་གཞིར་གསུངས་
ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྒོ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་
པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒོ་དེས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་
6-1-401


རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དེ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་
བྱེད་ཅིང་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་དང༌། 
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ཉེ་བར་ལེན་དུ་ཡང་འཛུད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་
དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མ་གནས་པའི་གཞི་དང༌། དེ་སྦྱང་
བའི་གཞི་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པར་ཡང༌། རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་
པར་མདོ་དྲངས་ནས་བཤད་པ། ཐོག་མ་མེད་དུས་ཅན་གྱི་ཁམས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་
གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ནི་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པ་
ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་
བསྟན་ཅིང་རབ་ཏུ་བཞག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གང་ལགས་པ། འདི་འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་
པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འབྲེལ་བ། རྣམ་པར་
དབྱེ་བ་མེད་པ། བྲལ་མི་ཤེས་པ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་དང་གཞི་
དང་རྟེན་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་མ་འབྲེལ་བ་
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་བྲལ་ཤེས་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་{སྤང་གཞི་དང་
གནས་དང་རྟེན་{ཆོས་རྣམས་ཀྱིའང་གནས་དང་རྟེན་དང་གཞི་}ལགས་སོ། །ཞེས་
གསུངས་པའོ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཆིས་ན་དེ་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་ཚིགས་གིས་
བཏགས་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཐོབ་པར་
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྙིང་པོ་མ་མཆིས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་ཡིད་འབྱུང་བ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཡང་འདོད་{པ་དང་}དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་སྨོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང༌། ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་
ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང༌། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་
6-1-402


གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་
གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་
བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་
གསུངས་ཤིང༌། དེའི་འགྲེལ་པར་མདོ་དྲངས་པ་ཡང༌། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ། དཔེར་མཛད་ནས། དེ་བཞིན་དུ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་
མཆེད་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཚུལ་
བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེས་ན་སེམས་ཀྱི་
རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་མེད་
པའོ། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང་དེར་མདོ་དྲངས་པ་ཇི་སྐད་དུ། 
རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་གང་གཱའི་ཀླུང་
གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བསྟན་པ་
སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་
སྦུབས་ལས་མ་གྲོལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
རྒྱན་སྟུག་པོའི་མདོར་ཡང༌། ས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་གཞི་སྟེ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་
དགེ་བའང་དེ། །སྙིང་པོ་དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་སྟོན་པར་
མཛད། །སྙིང་པོ་ཀུན་གཞིར་བསྒྲགས་པ་ཡང༌། །བློ་ཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་
དང༌། སྙིང་པོ་ཀུན་གཞིར་བསྒྲགས་པ་ནི། །རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། ལང་དཀར་གཤེགས་པར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་
དགེ །རྟོག་གེ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཅེས་པ་དང༌། སེམས་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་
ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དགེ །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་
ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞི། །གནས་མེད་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་
པ། །ཞི་བའི་སྲིད་པ་འཇོམས་བྱེད་པ། །སྟོང་ཉིད་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་བསྒོམ། །ཞེས་པ་དང༌། 
དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། དེ་དག་དབུས་ན་གནས་པའི་ཁམས། །ཁྱབ་ཅིང་
སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཏིལ་ལ་ཏིལ་མར་དང༌། །ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་མེ་བཞིན་དུ། །དེ་
བཞིན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཁྱབ་ཀྱང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་
དུ་དྲི་མ་མེད། །ཆོས་ཀུན་གྱི་ནི་གཞི་ཡི་མཆོག །ཅེས་པ་དང༌། མཁའ་འགྲོ་མ་རྡོ་རྗེ་གུར་
6-1-403


དུ་ཡང༌། ནམ་མཁའ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞིར་གྱུར་
བཞིན། །བདེ་མཆོག་དག་པའི་སེམས་ཉིད་དེ། །མཁའ་བཞིན་དག་པའི་སེམས་ཉིད་
ཀྱང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡང་
ཡིན་ལ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ཞིང༌། སྟོང་པ་གཉིས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་
བདེ་མཆོག་དག་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡིན་པར་གསུངས་པ་འདི་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་
དགོངས་ཀྱི། གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་{རང་བཞིན་}མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་གིས་ནི་
དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོད་པར་འདོད་ན་ཉེས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་
པ་གནམ་ལྕགས་བཞིན་དུ་འབབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། {ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་
དང༌།}ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་
བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་
སོ། །མངོན་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། མངོན་པར་
ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །སྟོན་ཏོ། །བརྗོད་དོ། །འགྲེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་
དོ། །གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་
གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཅན་གྱི་བདེ་
གཤེགས་སྙིང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སམ་གཞི་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། གློ་བུར་དྲི་མའི་ཆོས་རྣམས་གནས་པའི་གཞི་ཡང་ཡིན་ལ། དྲི་མ་དེ་རྣམས་སྦྱང་
བའི་གཞི་ཡང་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ལེགས་པར་གྲུབ་བོ། །འདི་སྦྱང་གཞིར་སྟོན་པའི་ལུང་རྣམ་
དག་གཞན་ཡང་མང་དུ་བཞུགས་ཏེ། འདིར་དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ནུས་པའི་
ཕྱིར་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་ཉིད་ཅག་གི་གསུང་ཡིག་ན། ཀུན་བཏགས་ཐམས་ཅད་སྦྱང་གཞི་མ་དག་པ་
གཞན་དབང་སྦྱང་བྱ་ཞེས་པ་འདི་ལ། སྦྱང་གཞི་ཀུན་བཏགས་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་
ཤེས་ཡིན་པར་འགལ་ཞིང༌། སྦྱང་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་ན་ཡང་ཀུན་བཏགས་
ཡིན་པར་འགལ་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་གཞན་དབང་ཡིན་གྱི་ཀུན་བཏགས་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིར་ཡང་གྲུབ་མཐའ་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་ལགས་སོ། །གཞན་ཡང་མ་
དག་པ་གཞན་དབང་སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་{སྦྱང་བྱ་དྲི་
མ་}ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་དག་པ་གཞན་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་སྦྱང་
གཞིར་འདོད་པ་དང་ཡང་འགལ་ཚབས་ཅན་དུ་སོང་བ་ལགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་
6-1-404


བཏགས་སྦྱང་གཞི་ཡིན་པར་འདོད་དམ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱང་རུང་
སྟེ། དེ་གཉིས་ཀ་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་དང་འགལ་ཚབས་ཅན་དུ་
སོང་ནས་གདའ་བས། གསུང་རབ་{མང་པོ་{ཟབ་མོ་}གཟིགས་པ་མ་གྲུབ་ནའང་མྱང་
འདས་ཆེན་པོ་ཙམ་ཞིག་གཟིགས་ནས་རྟོག་དཔྱོད་ཞིབ་ཏུ་མཛད་པར་ཞུ། དེ་མ་གྲུབ་
ནའང་སོར་མོའི་ཕྲེང་པ་ལ་ཕན་པའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་རྔ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་མདོ་
དང༌། འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་མདོ་དང༌། འཕགས་པ་དཔལ་ཕྲེང་གི་མདོ་ཙམ་
གཟིགས་པར་ཞུ། དེ་ཡང་མ་གྲུབ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང༌། རྒྱུད་
བླ་མ་རྩ་འགྲེལ་ཙམ་ཡང་གཟིགས་པར་ཞུ། དེ་ཡང་མ་གྲུབ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་
འཇུག་པའི་གཟུངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བསྟོད་པ་ཙམ་ཡང་གཟིགས་ནས་སྦྱང་
བྱའི་དྲི་མ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་སྦྱང་བའི་གཞི་གང་ཡིན་པའི་དོན་ལ་ཐུགས་དགོངས་
ཞིབ་ཏུ་གཏོང་འཚལ་བར་གདའ་ལགས། དེའི་རྒྱུ་མཚན། བུ་ཆུང་གི་གནའ་གཏམ་
{དང་}། ལོང་བའི་ལྷ་རིས་བཞིན་དུ་མ་སོང་ན་དགའ་བར་གདའ་བ་མ་གཏོགས་
འདོད་པ་གཞན་མི་བདོག  ལར་འདི་དག་ཉིད་ཅག་གི་བློ་སྐྱོན་ཁོ་ན་མ་ཡིན་མཆིས་ཏེ། 
སློབ་དཔོན་སྔ་མ་ལ་ལས་ཆོས་ཀྱི་བཤད་པ་ནོར་བས་ཀྱང་ལན་པ་ལགས་མཆི། དེ་ལྟ་
བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་སྦྱང་གཞིར་འདོད་པ་ལ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་
རྣམ་དག་ནི་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །དེར་མ་ཟད་དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་
རིགས་པ་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་གློ་
བུར་དྲི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱང་བྱ་{སྒྲིབ་པ་{དྲི་མ་}ཡིན་གྱི་དྲི་མ་དེ་སྦྱང་བའི་གཞི་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་སྤང་བྱ་ཡིན་པར་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་
འདས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་
དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་སྤང་བར་བྱ་བ་མུན་པ་ལྟ་བུ་
དང༌། དེ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉིན་མོར་བྱེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ཡང་ཡང་
གསུངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པ་ལ་དབུགས་དང་རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་གཏན་
ནས་འགག་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང༌། སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡི་མངོན་སུམ་
མཛད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་དེ་དང་མཐུན་པ་མང་དུ་
གསུངས་པ་དང༌། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ{འི་མདོ་}ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་
6-1-405


ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་ཡང་ཡང་
གསུངས་པ་རྣམས་ལས་ལེགས་པར་ཤེས་སོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ཡིན་པར་ནི། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། 
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཛིན་པར་བལྟ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་ལ། 
ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་
ཀུན་རྟོག་ཡིན་པར་ནི། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་
ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། ཀུན་རྟོག་དེ་ལས་ཕྱེ་
ན་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་
དུ་བསྟན། །དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་
གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་སྤང་བྱ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །གཞན་
ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་ལས་མ་འདས་ཏེ། ལེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་
པའི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། 
རྩ་བའི་རྣམ་ཤེས་དང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུང་མ་
བསྟན་གྱི་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་
ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཞན་ཐམས་
ཅད་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དྲི་མ་སྐྱེད་བྱེད་{ཡིན་པ་}ཉིད་ཀྱིས་སྦྱང་གཞི་
ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། སྦྱང་གཞིའི་དོན་ནི་དྲི་མ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་
རང་བཟོ་ཉིད་དུ་བས་ཀྱི་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་
དོ། །གཞན་ཡང་སྦྱང་གཞི་དང༌། དྲི་མ་སྐྱེད་བྱེད་དོན་གཅིག་ན། དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་
ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དྲི་མ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱང་གཞི་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞི་{ལས་བྱུང་བའི་{ལ་འཁྱུད་པའི་}རྟོག་པའི་ཆ་ཤས་དང༌། 
གནས་སྐབས་སུ་དེ་ལས་གྱུར་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྩ་དང་
རླུང་དང་ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་
པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུང་ཡིག་ན་བཀོད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱང་སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་ལས་མ་
འདས་པའི་ཕྱིར། དྲི་མ་དེ་སྦྱང་བའི་གཞི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་སྦྱངས་འབྲས་ཀྱི་
{མིང་}ཡེ་ཤེས་ལྔ་རིགས་ལྔ་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུའམ། སྐུ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་
6-1-406


དུ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། དོན་གྱི་ཆོས་སྐུ་གཅིག་པ་འདི་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་
ཡིན་པར་མངོན། ཞེས་པ་དང༌། སྦྱངས་འབྲས་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་ཞེས་བཀོད་གདའ་བ་
འདི་ཡང༌། སྔར་གྱི་ཁས་བླངས་དང་འགལ་བ་ལགས་ཏེ། སྔར་ནི། ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་
རྣམས་ཡོངས་གྲུབ་བཏགས་པ་བ། དག་པ་གཞན་དབང་མཚན་ཉིད་པར་ཁས་བླངས་ལ། 
འདིར་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་སྦྱངས་འབྲས་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་ཤིང༌། སྦྱངས་
འབྲས་ཀྱང་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་གཞན་དབང་
སྦྱོང་བྱེད་དུ་བཞེད་པ་དང༌། སྦྱངས་འབྲས་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དག་པ་གཞན་
དབང་ཡིན་པ་འདི་ཡང་འགལ་ཏེ། སྦྱོང་བྱེད་ནི་སློབ་ལམ་གྱི་ཆོས་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ལ་
སོགས་པ་སྦྱངས་འབྲས་མཐར་ཐུག་ནི་སློབ་ལམ་ཡིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། 
དགེ་བ་ཟག་མེད་ཐམས་ཅད་སྦྱོང་བྱེད་ཡིན་ན། སྦྱངས་འབྲས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མི་
སློབ་པའི་ལམ་ཡང༌། སྦྱོང་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་སློབ་ལམ་དུ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་རོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་ཡི་གེར་བཀོད་པ་ན། ཁོ་བོས་སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་
སྦྱངས་འབྲས་ངོ་བོ་ཐ་དད་མ་ཡིན་བྱས་པ། མ་གཏོགས་པ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་མ་ཡིན་པར་
ཁས་བླངས་པ་མི་བདོག །ཅེས་པ་དང༌། སྦྱང་གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་རྣམས་
རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པར་སྔར་ཡང་ཁས་བླངས་ཏེ། ད་དུང་ཡང་འདི་དག་ལ་ཐེ་
ཚོམ་ཡོད་རེ་སྐན། ཞེས་པ་གདའ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དཀོན་བཟང་བའི་གསུང་གིས་སྦྱང་
གཞི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་{རྣམས་}ཐ་དད་དུ་ཁས་བླངས་ཀྱི་ངོ་བོའམ། རང་
བཞིན་ཐ་དད་དུ་ཁས་བླངས་པ་མེད་ལ། ཡི་གེ་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ཐ་དད་ཅེས་པ་
བྲིས་འདུག  །དེ་ལ་ཁྱེད་རང་གི་ཡི་གེ་བྲིས་ཀྱང་སོད་མེད་ཅེས་སྐད་ཐོངས་ཡོད་ཅིང༌། 
དཔོན་བྱང་པའང་སྦྱང་གཞི་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་{དེ་}རྣམས་ཐ་དད་གཏན་མེད་དུ་
འདོད་ཀྱིན་འདུག་པའི་དོན་ལ་ངེད་མ་འཆམ་པ་ཡིན་པས་དེའི་ལུགས་གཞིར་བཞག་པ་
ལ་ཤགས་དྲང་པོར་འབྱེད་པར་ཞུ། ཞེས་གསུང་གིན་གདའ། ཁོང་པ་ཆོས་པ་ཡིན་པས་
བརྫུན་མི་འོང་སྙམ་ནས། ངེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་ལུགས་གཞིར་བཞག་པ་ལ་ཤགས་དྲང་
བོར་ཕྱེ་བ་ལགས། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་མ་ལགས་ན། ཉིད་ཅག་གཉིས་རང་ཞལ་འཛོམ་ནས་
ཐུགས་བསྡུར་བར་ཞུ། 
གང་ལྟར་ཡང༌། གཞུང་ལུགས་རྣམས་སུ་ཐ་དད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གསུམ་མམ་བཞི་
གསུངས་པ་ལས་འདི་སྦྱང་བའི་གཞི་དང༌། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ནི་ངོ་བོ་ཐ་དད་དང༌། ངོ་བོ་
6-1-407


གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དང༌། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཙམ་གྱི་ཐ་དད་རྣམས་གང་ཡང་མ་
ཡིན་ལ། ཐ་དད་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། དེ་
ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཐ་དད་དོ། །སྦྱང་བྱ་དྲི་མ་དང་སྦྱོང་བྱེད་ནི་
གཉིས་ཀ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྦྱང་གཞི་
དང་སྦྱངས་འབྲས་ནི་གཉིས་ཀ་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཞིང་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། གལ་ཏེ། སྦྱང་གཞི་འམ་ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡིན་
ན། དེ་ནི་འཁོར་བ་དང་རྣམ་བྱང་གཉིས་ཀའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་བྱང་ཡང་སྦྱང་
བྱར་འགྱུར་ཞེས་པ་གདའ་མོད། དེ་ལྟ་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འཁོར་བ་དང་རྣམ་བྱང་
གཉིས་ཀའི་གཞི་ཡིན་ཞིང་སྦྱང་གཞི་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་བྱང་སྦྱང་བྱ་ཡིན་པར་
ཁྱེད་ཉིད་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ཀུན་བཏགས་ཐམས་ཅད་སྦྱང་གཞི་མ་དག་
པ་གཞན་དབང་{སྦྱང་བྱ་དག་པ་གཞན་དབང་}སྦྱོད་བྱེད། སྦྱངས་འབྲས་ཡོངས་གྲུབ་
ཡིན་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ། 
དགོངས་འགྲེལ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་བཀོད་གདའ་མོད། 
དགོངས་འགྲེལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་སྟོན་པའི་གཞུང་དེ་དག་གིས་ཀུན་བཏགས་
ཐམས་ཅད་སྦྱང་གཞིར་བསྟན་པ་ཡང་མི་མདོག  སྦྱང་གཞི་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཐ་
དད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡང་མི་བདོག་པས། རང་བཟོའི་བཤད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་
མཆི། །གཞུང་དེ་དག་གིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་སོ་སོར་ངོས་བཟུང་ནས། ཀུན་
བཏགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ན། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་
དབང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་དང༌། 
ཡོངས་གྲུབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ན། རྣམ་བྱང་གི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་དང༌། 
དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡང༌། གཞན་དབང་ལ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་
པར་ཤེས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པའི་ཆོས་རྣམས་སྤང་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
དོན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞན་དབང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་{ནི་}སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་དུ་བྱ་བ་
ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་པར་མཚུངས་པས་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་དོ། །སྙམ་ན་འདི་ལ་
ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །དེ་མ་དག་པ་གཞན་དབང་སྦྱང་བྱ་དང༌། 
6-1-408


དག་པ་གཞན་དབང་སྦྱོང་བྱེད་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་ཡིན་ནམ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། བརྟག་
གྲངས་དང་པོ་ལྟར་ན་མི་སྲིད་དོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་གཞན་དབང་གཉིས་ཀ་ལ་ཀུན་
རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་གཉེན་དང་དག་མ་དག་གི་སྒོ་ནས་{ཀུན་རྫོབ་
ཏུ་དངོས་པོ་{ངོ་བོ་}ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་དེ་གཉིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་
ཐ་དད་མེད་པར་མ་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དབང་དེ་གཉིས་ལ་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་མ་
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། འོ་ན་ཚ་
རེག་གྲང་རེག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་
ཏུ་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་མེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དབང་དེ་གཉིས་དོན་དམ་{པར་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་
དམ་}པར་རང་བཞིན་ཐ་དད་མ་གྲུབ་པ་དང༌། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་ལ་ཡང་དོན་དམ་
པར་རང་བཞིན་ཐ་དད་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་གཞན་ཡང་འདོད་ཅིང༌། སློབ་དཔོན་
དཀོན་བཟང་པ་ཡང་བཞེད་མཆི། གལ་ཏེ་མི་བཞེད་ན་ད་དུང་ཞལ་འཛོམ་ནས་གསུང་
གླེང་མཛད་པར་ཞུ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་གཉིས་ཀ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་གྱི་དོན་
དམ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དོན་དམ་དུ་དེ་གཉིས་གཏན་{ནས་}མ་གྲུབ་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་
སྣང་མུན་ལྟར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་
པ་གསུམ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ལ་མི་མཁས་ཀྱང་མཁས་པར་རློམ་པ་འགའ་ཞིག་
གིས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲགས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་ལུགས་དང་མི་མཐུན་ཏེ། སྟོང་པར་གསུངས་པ་ཐམས་
ཅད་རང་སྟོང་ཉིད་དུ་བསྒྲགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་དོན་དམ་པའི་ངོ་
བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པས། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། 
དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་པས། དོན་དམ་པ་རང་སྟོང་དུ་མི་འགྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་ལུགས་ཀྱིས་ནི། 
ཀུན་བཏགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་
བོ་མེད་པ་དང༌། གཞན་དབང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཞན་ལས་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་ཀྱི་རང་
ལས་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོར་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། 
མ་སྐྱེས་མ་འགགས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་ཞིང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་
ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས། དོན་དམ་པར་རང་{གི་{རང་}ངོ་བོ་ཡོད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་
ཏུ་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོར་ཡང་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྔ་མ་གཉིས་རང་གི་ངོ་བོ་
6-1-409


མེད་པ་དང༌། ཕྱི་མ་འདི་གཞན་གྱིས་ངོ་བོ་མེད་{པ་ཡིན་}པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་མེད་ལུགས་
གསུམ་པོ་དེ་བསྡུ་ན། ངོ་བོ་མེད་ལུགས་གཉིས་སུ་ཡང་འདུ་སྟེ། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྟོང་
ལུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་དེ་དོན་དམ་པར་རང་གི་ངོ་བོ་
མེད་ན་དེ་དོན་དམ་བདེན་པའི་ངོ་བོར་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན། དོན་དམ་
ཆོས་སྐུ་འམ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དེ་དོན་དམ་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེའང་འདོད་ན་ཀུན་
རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་གང་གིས་ཀྱང་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་གོ་ཆོད་
པ་གཏན་ནས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྐུ་དེ་གཉིས་བདེན་པ་གཉིས་ཀ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་
རོ། །འདོད་ན་བདེན་པ་གཉིས་{ཀ་{ལས་}གཞན་དུ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྐུ་དེ་
གཉིས་རི་བོང་གི་རྭ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལ་གཏན་ནས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་
རོ། །དེ་ཡང་འདོད་ན། སྐུ་དེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་དང༌། དེས་
གསུངས་པའི་ཆོས་དང༌། དེ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དགེ་འདུན་ཡང་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་
བས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ག་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་སྡིག་ལྟ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། ཧ་
ཅང་ཐལ་བ་གཞན་ཡང་གྲངས་ལས་འདས་པ་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་བཞིན་དུ་
འབབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་གྱི་སྐུ་ནི་དོན་དམ་གྱི་ངོ་བོར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རང་དོན་གཞན་དོན་དོན་དམ་སྐུ་དང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་
པའི་ཀུན་རྫོབ་སྐུ་ཉིད་དེ། །བྲལ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིས། །ཡོན་ཏན་དབྱེ་
བ་དྲུག་ཅུ་བཞི་འདི་དག །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་འབྱོར་པའི་གནས། །དམ་པའི་དོན་ཀྱི་སྐུ་
ཡིན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་ཡི་སྐུ། །ཕ་རོལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས། །དང་
པོའི་སྐུ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས། །བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །{གཉིས་
{གཅིག་}པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན། །རྣམ་སྨིན་ཡོན་ཏན་དག་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་
དང༌། སྐུ་གསུམ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྐུ་གསུམ་དག་
གིས་རང་གཞན་གྱི། །དོན་འདི་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟན། །ཞེས་པ་དང༌། {དངོས་
{དང་}པོ་གཉིས་པོའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྐུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དོན་
དམ་གྱི་སྐུ་ཡིན་པ་དང༌། རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་
དོན་མཛད་པའི་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་
གསུང་རབ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གདའ་སྟེ། འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་ལ་ངོ་བོ་{ཉིད་}མེད་
ལུགས་དེ་ལྟར་གསུམ་མམ་གཉིས་སུ་ཤེས་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་
6-1-410


མི་འགྱུར་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགོངས་འགྲེལ་གྱི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་རྣམས་
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་དང༌། །ཆོས་རྣམས་མ་འགགས་ཆོས་རྣམས་གཟོད་ནས་
ཞི་བ་དང༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དགོངས་པ་
མེད་པར་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱེད། །མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་དང༌། །དོན་དམ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ། །མཁས་པ་གང་ཞིག་
དགོངས་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ནི། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་དུ་དེ་མི་
འགྲོ། །ཞེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་
པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་དགོངས་པ་གང་
ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་དང༌། 
རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། བྱིས་པས་བཟུང་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། 
གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དོན་དམ་པ་ངོ་
བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་མགོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། 
འདི་དག་དང་མཐུན་པར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་མེད་ལུགས་གསུམ་དང༌། དེ་ཡང་བསྡུ་
ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ལུགས་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཀུན་རྫོབ་དང༌། 
གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་དོན་དམ་མོ། །དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དང༌། 
དོན་དམ་གཞན་སྟོང་གི་དོན་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་མེད་ལུགས་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་
མཐར་མི་ལྟུང་བས་དབུ་མའི་ལམ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འགའ་ཞིག་
{གི་}འདོད་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་ན་མེད་
པའི་མཐར་ལྟུང་བའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་ལས་ཉམས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་
གཞིས་སྦྱང་གཞི་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་སྦྱང་གཞིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་བྱང་གི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཆ་ལ་
མ་ཁྱབ་བོ། །ཞེས་པའང་གསུངས་རབ་དང་མི་མཐུན་ཏེ། སྦྱང་གཞི་དང་ཀུན་གཞི་ཡེ་
ཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དོན་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་གདམ་ངག་ཟབ་མོ་དང་བྲལ་
བའི་སྐྱོན་དུ་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ངེད་ཀྱིས་སྦྱང་གཞི་དང་སྦྱང་བྱའི་དཔེ་དོན་མང་པོ་
བཀོད་པ་རྣམས་ལ་འགལ་འདུས་མང་དུ་འདུག་གསུང་བ་གདའ་སྟེ། དཔེ་དོན་གྱི་འདྲ་
བའི་ཆོས་སྦྱོར་ཚུལ་མ་མཁྱེན་པ་ལགས་མཆི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་
རྣམ་དག་མང་པོ་ནས་གློ་བུར་དྲི་མ་དང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་དཔེ་དོན་མང་པོ་
གསུངས་གདའ་བ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ནང་འགལ་མང་པོ་བདོག་གམ་ཅི། ངེད་ཀྱིས་ནི་
6-1-411


མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཀོད་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང༌། རྒྱུད་བླ་མ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་དེ་རྣམས་
གཟིགས་ན་གསལ་ལོ། །
གཞན་ཡང༌། ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་མུན་པ་དང་སྣང་བ་ལྟར་
ཡིན་པས་སྦྱངས་འབྲས་ཐོབ་པ་དེ་ལྡོག་པའི་ངོས་ནས་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་ནམ་ངོ་
བོའམ་ཆ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ལ་སྣང་མུན་གཉིས་མ་གྲུབ། ལྡོག་པ་ཐ་
དད་{པ་}མེད་པར་འདོད་མཁན་{ནི་}མི་བདོག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་གདའ་
བ་འདི་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྣང་མུན་གཉིས་དང་སྦྱང་
བྱ་སྦྱོང་བྱེད་གཉིས་ལ་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་ཅེས་པ་དེ་དོན་དམ་དུ་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནམ། 
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན། བརྟག་གྲངས་དང་པོ་ལྟར་ན། སྣང་མུན་དང་སྦྱང་བྱ་
སྦྱོང་བྱེད་ཐམས་ཅད་དོན་{དམ་}དུ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་གཏན་ནས་མ་གྲུབ་པའི་
ཕྱིར། དེ་དག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་{པས་}ཀྱང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྣང་
མུན་དང་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་དེ་དག་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ཡང་ངོ་བོ་གཏན་ནས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་འདི་
ཁས་བླངས་སོ། །འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མིའི་རང་བཞིན་ཚ་བ་དང༌། བུ་རམ་གྱི་རང་
བཞིན་མངར་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་{དོན་དམ་གྱི་{ཀུན་རྫོབ་
ཀྱི་}རང་བཞིན་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་{ཀྱི་{ཏུ་}རང་བཞིན་གྲུབ་པར་གསུངས་པའི་
ལུང་དང་རིགས་པ་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ནི་རང་
བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ཞེས་པ་དེ་ལ་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་འབྱེད་ཚུལ་མ་
མཁྱེན་པའི་སྐྱོན་ཏེ། འདི་འདྲ་ལ་དགོངས་ནས། གང་དག་བདེན་པ་འདི་གཉིས་
ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། །ཟབ་མོ་དེ་ཉིད་
{རྣམས་མི་ཤེས{མཐོང་བ་མེད}། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་
ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་དག་མ་ལུས་ཚོགས་བསགས་
ནས། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་པའི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཙམ་གྱིས་ནི་སྦྱང་བྱ་སྦྱོང་བྱེད་
གཉིས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་དོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་ཡི་གེར་བཀོད་པ་ན། {ལར་{བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་}ཡང་རླུང་
སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་འགགས་པའི་ཚེ་མི་རྟོག་པ་འོང་མོད། ཡེ་ཤེས་ག་ལ་འཆར། གལ་
6-1-412


ཏེ་དུས་དེར་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཡིན་ན། གཉིད་དང་འཆི་བའི་འོད་གསལ་མ་ཤར་བའི་
སྔོན། སྣང་བ་ནུབ་པའི་དུས་དེར་རླུང་སེམས་འགགས་པ་ཡིན་པས། ཞེས་པ་དང༌། རླུང་
སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་མ་འགགས་པར་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་གདའ་
བ་འདི་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམ་བཅའ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། སྒྲུབ་བྱེད་
ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱུད་དང་འགྲེལ་པ་རྣམ་དག་རྣམས་
ནས་ནི། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་རླུང་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་འགགས་དགོས་པ་དང༌། རླུང་
སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་མ་འགགས་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
དཔལ་རྡོ་རྗེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དུ་གསུངས་པ། རྡོ་རྗེ་བཟླས་པར་རབ་སྦྱོར་བས། །རླུང་གི་
མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་ནི། །རྣམ་རྟོག་རླུང་རྣམས་རྣམ་པར་གཅོད། །སེམས་ལ་དམིགས་པ་
ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དངོས་གྲུབ་ཆེ། །ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་
ཏིང་འཛིན་གྱིས། །རྣམ་རྟོག་མེད་པར་ཞུགས་ན་ནི། །ཐོབ་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་
པ་དང༌། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པར་ཡང༌། རླུང་ནི་ཐམས་ཅད་འགོགས་པ་ཡང༌། །ཡང་
དག་རིག་པ་དག་གིས་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་དུ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རླུང་
གཉིས་ནི། །དེ་ནས་རྣམ་པར་བཅད་ནས་འགྲོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རླུང་ཆེན་པོ། །སྐུ་
{གསུང་{གསུམ་}རྡོ་རྗེས་བཅད་ནས་ནི། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་བདེ་བ་སྟེར། །སྔགས་ཀྱི་
དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་ས་ར་ཧའི་ཞབས་ཀྱིས་ཀྱང་
གསུངས་པ། རྣམ་རྟོག་ཉམས་པས་བློ་ཉམས་ཞེས། །བློ་ངན་རྗེས་སུ་རྟོག་བྱེད་ལོ། །འདི་
ཉིད་ལས་ནི་བློ་བཟང་ལ། །ནམ་མཁའ་ལས་ལྷག་ཅི་ཡང་འབྱུང༌། །སྔོན་མེད་དཔྱིད་བྱུང་
ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་འབྲས། །ལག་པས་འཐོག་རེག་བྱར་མེད་ས་བ་རི། །མིག་མི་འཛུམ་
དང་ལྟ་དང་མི་བསམ་པ། །རླུང་འགོག་པ་ནི་བླ་མ་དམ་པའི་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་
ཤིང༌། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་འགོག་པ་
ཡིས། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཉིད། །གཉིས་ཀ་བསྲེགས་ན་སྔགས་པ་
རྣམས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་ཟད་པ་ཡིས། །ཡན་ལག་
བཅུ་གཉིས་ཟད་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འགགས་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་
གང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དང༌། དཔལ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འོད་
དུ་ཡང༌། རླུང་དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་རིམ་གྱིས་འགགས་པ་ལས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
ཡེ་ཤེས་ས་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་
ཀྱི་བྱ་བ་ལས་བྱུང་བ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་
6-1-413


གཤེགས་པའི་ས་འདི་རྣམས་འཐོབ་སྟེ། མི་འཕོ་བའི་སྐད་ཅིག་བརྒྱ་ཕྲག་བཅོ་བརྒྱད་
ཐོབ་པས་ས་དང་པོ་འཐོབ་བོ། །གྲངས་འདི་ས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་རོ། །མི་
འགྱུར་བའི་སྐད་གཅིག་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱིས་ས་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་སྟེ། 
ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པར་འདོད་དོ། །དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་
འགགས་པས་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་འགོག་གོ །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་འགགས་པས་ཉིན་ཞག་སུམ་
བརྒྱ་དྲུག་བཅུ་འགག་གོ །ཉིན་ཞག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་བཅུ་འགགས་པས་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཁྲི་ཆིག་
སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྣམས་འགགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ལུས་ལ་ཆུ་ཚོད་
ཀྱི་གྲངས་ཀྱིས་དབུགས་རྣམས་འགག་གོ །དབུགས་འགགས་པས་ལུས་འགགས་ཏེ། བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། 
འཁོར་ལོ་སྡོམ་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་མ་རྣམས་གནས་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་བདེན་
དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་{སུ་}སྟོན་པའི་སྐབས་སུ། གཞུ་འགགས་པས་རྒ་ཤི་འགགས་
པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ནས། ཆུ་སྲིན་འགགས་པས་མ་རིག་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་
མཐར་ཐུག་པས་རླུང་དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་འགགས་པས་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་
གཉིས་འགགས་པའི་གཞི་དོན་དམ་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས། ཡང་
གསུངས་པ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགགས་པ་ཡིས། །དུས་སྦྱོར་རྣམས་ནི་མི་འབབ་
ཕྱིར། །ས་རྣམས་བཅུ་གཉིས་ཞེས་གྲགས་པ། །དོན་དམ་པར་ནི་གནས་ལ་སོགས། །ཞེས་པ་
དང༌། གཞུ་ལ་སོགས་པ་ལུགས་བཟློག་གིས། །རྒ་ཤི་ལ་སོགས་དེ་དག་རྣམས། །སྒྲིབ་པ་
མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི། །དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་ལས། །མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་
ཁམས། །རྣམ་པ་བདུན་ཅུ་གཉིས་རབ་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྩ་རྒྱུད་
འབུམ་{ལྔར་{པར་}ཡང༌། རླུང་སེམས་འགགས་པས་གློ་བུར་བའི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་
འགག་ཚུལ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་བརྟག་པ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པ་
འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོས་མཛད་པ་དང༌། རྗེ་ནཱ་རོ་པཎ་ཆེན་གྱིས་མཛད་པ་གཉིས་ན་
རབ་ཏུ་གསལ་བར་བཞུགས་པས་དེ་དག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་
འཆར་བ་ལ་རླུང་སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་འགག་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ལུང་དུ་མ་ཡོད་
མོད་ཀྱང་འདིར་ཡི་གེར་མང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་མ་བྲིས་སོ། །
ལུང་དེ་དག་གི་བཤད་པ་ནི། གསལ་བར་སྟོན་པ་སྐབས་སུ་མ་བབ་པས་རེ་ཞིག་
བཞག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། གཉིད་དང་འཆི་བའི་འོད་གསལ་མ་ཤར་བའི་སྔོན། སྣང་
བ་ནུབ་པའི་དུས་དེར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ་སྙམ་ན། འདི་ཤིན་ཏུ་
6-1-414


ཡང་མ་བརྟགས་པར་སྨྲ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། གཉིད་ལོག་པའི་སྐྱེས་བུ་རླུང་མ་འགགས་པ་ཚད་
མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། སེམས་
འགགས་པ་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་འགགས་པ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །དེ་
བཞིན་དུ། འཆི་བའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མཚུངས་སོ། །གཞན་ཡང་འཆི་ཁའི་
སྐྱེས་བུ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲོག་དང་ལྷན་ཅིག་པས་སྲིད་པ་གཞན་དུ་ཉིང་མཚམས་
སྦྱོར་བ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། རླུང་སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་
པར་མི་ནུས་ཏེ། དཔལ་ལྡན་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲོག་གི་རླུང་དང་
ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་གཞན་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ནོར་ལས་རྒྱལ་བའི་རླུང་གིས་ཤི་
བའི་ལུས་ཀྱང་རེ་ཞིག་མི་གཏོང་བར་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་ལོ། །ལེགས་པར་
བརྟགས་ན་འཆི་བའི་འོད་གསལ་མ་ཤར་བའི་སྔོན། སྣང་བ་ནུབ་པའི་དུས་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་
བུ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། སྣང་བ་ནུབ་པའི་དུས་དང་འཆི་བའི་འོད་གསལ་འཆར་བ་ཡང་
མཉམ་དུ་འབྱུང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྲིབ་པའི་རྩ་བ་ཡང་རླུང་
སེམས་འགྱུ་བའི་བག་ཆགས་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རླུང་སེམས་འགྱུ་བའི་ཆ་ཅི་
ཙམ་འགགས་པ་ལྟར། སྒྲིབ་པའི་ཆ་ཡང་དེ་ཙམ་ཞིག་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། སྒྲིབ་པའི་ཆ་ཅི་
ཙམ་སྤངས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་འཆར་བ་ཡིན་ཏེ། སྤངས་པ་དང་རྟོགས་
པ་གྲུབ་སྟེ་གཅིག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཉེར་བསྡོགས་སུ་རླུང་
སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་འགགས་པ་ཡིན་ལ། རླུང་སེམས་འགྱུ་བའི་རྒྱུན་མ་འགགས་པར་
ཡེ་ཤེས་སྐྱེའོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་འགལ་ཏེ། ཉེར་བསྡོགས་ནི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ལ། 
རྒྱུ་མ་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་སྦྱང་གཞི་སྦྱངས་
པས་དག་པའི་ཚེ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ན། གཞི་དེ་ལས་སླར་ཡང་སྦྱང་བྱ་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་
བར་འགྱུར་བས་ན། སྦྱངས་འབྲས་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པའི་དུས་མི་ཡང་སྟེ། མཐའ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡང་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་
ནོ། །གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལྟར་ན་ནི་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དག་ནས་མེད་
པར་སོང་ཡང༌། སྦྱང་གཞི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཆོས་དབྱིངས་
དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས། །ཞེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་འདས། །གཉིས་མེད་
ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་
6-1-415


པོའི་མདོར་ཡང༌། མར་མེ་ཟད་ནས་མེད་པར་སོང་ཡང་དེའི་སྣོད་མེད་པར་ཡང་མ་སོང་
བ་དང༌། ལྗོན་ཤིང་རྙིང་པ་ན་ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སོང་ཡང༌། ཤིང་གི་སྙིང་པོ་
མེད་པར་མ་སོང་བ་དང༌། ལྕགས་མེར་འབར་བ་ལས་གྲང་པར་གྱུར་པ་ན་ཚ་བ་མེད་
པར་སོང་ཡང་ལྕགས་ཉིད་མེད་པར་མ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་མང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་
སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ན། གློ་བུར་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སོང་ཡང་རང་བཞིན་འོད་
གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་
པའི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཉིད་མེད་པར་མ་སོང་ཞིང་ནམ་ཡང་མེད་པར་མི་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་པའི་དོན་འདི་ཡང་{དང་}ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རྒྱས་པར་མདོ་དེ་ཉིད་
གཟིགས་འཚལ་ཞིང༌། བདག་གིས་ཀྱང་ཉུང་ཤས་ཙམ་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ལོགས་ཤིག་ན་
ཡང་བདོག་གོ །སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་ཟད་ཀྱང་སྦྱང་གཞིའི་ངོ་བོ་མི་ཟད་པ་ནི། རྩ་བའི་རྒྱུད་
མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པར་ཡང་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་
ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཟངས་ཀྱི་དྲི་མ་ནི། །རོ་ཡི་སྦྱོར་བས་ཉམས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་
ཡོད་ཉིད་ཉམས་པ་མེད། །དྲི་མེད་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་གནས། །དེ་བཞིན་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་
ནི། །སྟོང་ཉིད་སྦྱོར་བས་རྣམས་ཉམས་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཉམས་མེད། །དྲི་མེད་
ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལྟར་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ནི་
ནམ་ཡང་མི་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་
དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའི་རང་བཞིན་
གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཤིང་ལོག་ཀྱང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ནམ་
ཡང་ཉམས་པ་མི་སྲིད་དོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་
ནས་ཀྱང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པའི་མདོ། །རྒྱལ་བས་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་གང༌། །དེ་དག་
ཀུན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ལྡོག །ཁམས་དེ་ཉམས་པར་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དྷཱ་དུ་
ཞེས་པ་སྐབས་འདིར་དབྱིངས་སུ་བསྒྱུར་ན་ལེགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དོ། །གསེར་འོད་
དམ་པ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་གསེར་བཟང་པོ་བཞུ་ཞིང་བཏུལ་ཏེ་སྦྱངས་པ་ལ་རྡུལ་དང་
དྲི་མས་ཕྱིར་མི་གོས་ཤིང་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་གསེར་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ། གསེར་
གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དང༌། དཔེར་
ན་ཆུ་རྙོག་མ་ཅན་དྭངས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་ནས་ཆུའི་རང་བཞིན་གསལ་བར་གྱུར་པ་
ཡིན་གྱི། ཆུ་དེ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ཉོན་
མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་འདུས་པ་སྤངས་ནས། བག་ཆགས་མ་ལུས་པར་
6-1-416


སྤངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། དངོས་
པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང༌། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་དུ་བ་དང་སྤྲིན་
དང༌། རྡུལ་དང་ན་བུན་གྱིས་བསྒྲིབས་པ་དེ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་དེ་
རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། ནམ་མཁའ་དེ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་
ཞེས་བྱ་{བའི་{ཡིས་}སྐུ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་ཤིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོར་ཡང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་མངའ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་
པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ནི་འགོག་གོ །དོན་དམ་པའི་ཆོས་ནི་མི་འཇིག་མི་འགོག་
གོ །ཞེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བསྟོད་པར་ཡང༌། ཇི་ལྟར་
མེ་ཡིས་དག་པའི་གོས། །སྣ་ཚོགས་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན། །མེ་ནང་བཅུག་ན་དྲི་མ་
འཚིག །གོས་ཉིད་མིན་པ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཡི་སེམས། །ཆགས་སྐྱེས་དྲི་
མས་དྲི་མ་ཅན། །ཡེ་ཤེས་མེ་ཡིས་དྲི་མ་བསྲེག །དེ་ཡིས་འོད་གསལ་བསྲེག་མ་ཡིན། །ཞེས་
གསུངས་ཤིང༌། དེ་དང་མཐུན་པར། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་གསུངས་པ་
མང་དུ་ཡོད་དོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ས་བོན་སྤངས་ན་སླར་སྐྱེ་ཞིང་ལྡོག་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། 
ཇི་སྐད་དུ། བདག་ལྟའི་ས་བོན་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །སླར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་
ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱངས་འབྲས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་ནི། གློ་བུར་དྲི་མ་
ཐམས་ཅད་འགགས་ནས། རང་བཞིན་འོད་གསལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་གདོད་ནས་བཞུགས་
པ་དེ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དག་ཚུལ་
དཔེར་མཛད་ནས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་ཆུ་རྙོག་པ་ལ་དྭངས་པ་ན། །དྭངས་པ་ཉིད་དེ་དེ་
ལ་སྐྱེས་མིན་གྱི། །དེ་ནི་དེ་ལ་དྲི་མ་བྲལ་བར་ཟད། །དེ་བཞིན་རང་སེམས་དག་ལ་ཚུལ་དེ་
ཉིད། །ཅེས་པ་དང༌། རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཞེས་བརྗོད་གང་ཡིན་ཉིད་དང་མཁའ་
བཞིན་གློ་བུར་གྱི། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྤྲིན་ཚོགས་སྟུག་པོའི་སྒྲིབ་པ་ཡིས་ནི་བསྒྲིབས་
གྱུར་པ། །དྲི་མེད་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་རྟག་བརྟན་གཡུང་དྲུང་སངས་རྒྱས་
ཉིད། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་མི་རྟོག་རྣམ་འབྱེད་ཡེ་ཤེས་དག་ལས་རྟེན་ནས་འཐོབ། །ཅེས་པ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་
ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་{འདི་དག་}རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དོར་ནས་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་
ལེན་པར་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་འོ་མ་དང་འདྲེས་ཆུ། །སྣོད་གཅིག་ལ་ནི་གནས་པ་
6-1-417


ལས། །ངང་པས་འོ་མ་འཐུང་བྱེད་ཅིང༌། །ཆུ་ནི་འཐུང་བ་མ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རང་
གི་ཉོན་མོངས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ལུས་འདིར་གཅིག་གནས་ཀྱང༌། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་ཡེ་
ཤེས་ལེན། །མི་ཤེས་པ་ནི་འདོར་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང༌། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་
སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་གསུངས་པ། ཆུ་ཤིང་སྙིང་པོ་མེད་དོ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་
དཔེར་བྱས་ཀྱང༌། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་སྙིང་པོ་ཉིད། །མངར་པོ་ཟ་བར་བྱེད་པ་ལྟར། །སྙིང་པོ་
མེད་པའི་འཁོར་བ་ལས། །ཉོན་མོངས་གཟེབ་དང་བྲལ་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་སངས་
རྒྱས་ཉིད། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་བདུད་རྩིར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་
རྟེན་མགོན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། འཁོར་བ་སྙིང་པོ་མེད་དེ་ཟད་
གྱུར་པ། །དེ་ལས་སྐྱེས་བུའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འབྲས་ཏེ། །ཆུ་ཤིང་གི་ནི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་
དག །ཆུ་ཤིང་ཉམས་པས་ཡང་དག་འབྱུང་བ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་
མ་ཟད་པར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་མི་སྲིད་ལ། དེ་མ་ཟད་པས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་
ཡང་མི་སྲིད་དེ། མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། ཇི་ལྟར་ཟླ་ཤར་རིམ་པ་
ཡིས། །ཆ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་པར་འགྱུར། །གྲིབ་མ་ཉམས་པ་རྫོགས་པ་སྟེ། །ཟླ་བ་ཆད་
དང་རྫོགས་པ་མིན། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ཤར་རིམ་པས། །ས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་པར་
འགྱུར། །ཉོན་མོངས་ལ་སོགས་ཉམས་པས་རྫོགས། །ཡེ་ཤེས་ཆད་དང་རྫོགས་པ་
མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་ནི་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་ཟླ་བ་
ཉམས་པ་དང་རྫོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང༌། དོན་ལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་བྲི་བ་དང་
འཕེལ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ལྟར་གཉེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གློ་བུར་དྲི་མ་མ་བཅོམ་པ་དང་
བཅོམ་པ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཆད་པ་དང་རྫོགས་པ་ལྟ་བུར་མི་མཁས་པ་
འགའ་ཞིག་གིས་བརྟགས་ཀྱང༌། དོན་ལ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནམ་ཡང་ཆད་པ་དང་འཕེལ་བ་
མེད་པ། ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྟག་ཏུ་
བཞུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱངས་འབྲས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ནི་ནམ་མཁའ་
རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ལ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དག་པ་ལྟར། དོན་དམ་བྱང་སེམས་
རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་གློ་བུར་དྲི་མས་ཀྱང་དག་པ་ཐོབ་ན་སྦྱངས་འབྲས་ཐོབ་པ་ཞེས་
བྱ་སྟེ། {དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱངས་{བྲལ་}འབྲས་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་
ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་གི་གནས་སྐབས་འདིར་གནས་གྱུར་གྱི་དོན་ནི་མི་མཁས་
པ་འགའ་ཞིག་གིས་བརྟགས་པ་ལྟར་ངོ་བོ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་
{ལ་}འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང༌། སྔར་གློ་བུར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ལས། ཕྱིས་དྲི་མ་དེ་གཏན་
6-1-418


ནས་མེད་པར་གྱུར་པ་ན། གློ་བུར་དྲི་མ་མི་སྣང་ཞིང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྣང་བ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་
ནས། གནས་གྱུར་གྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ། དེ་ལ་ངོ་བོར་འཇུག་པ་ནི། །གློ་བུར་བ་
ཡི་དྲི་མ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བ་དང༌། །སྣང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིད་ཉིད། །དྲི་མ་
མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་སངས་རྒྱས་ངོས་འཛིན་པའི་
སྐབས་སུ། སྔ་མ་ཕྱི་མར་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་
སངས་རྒྱས་འདོད། །དག་པ་མ་ཡིན་མ་དག་མིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་དྲི་བཅས་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་དྲི་མ་སྣང་གི །དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བ་དང༌། ཕྱིས་དྲི་
བྲལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་སྣང་གི །དྲི་མ་མི་སྣང་བ་དེ་ལ་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང༌། དྲི་བཅས་དྲི་བྲལ་དུ་
གནས་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་བཞེད་ལ། དེ་ཡང་རང་
བཞིན་སྔར་བས་དག་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དྲི་མ་གློ་བུར་བས་དག་པར་མ་བྱས་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུད་བླ་མའི་འགྲེལ་པར་ཡང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་
བཞིན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་
དྲི་མའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པར་རྣམ་པར་
བཞག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་རྩ་འགྲེལ་དུ་
ཡང༌། ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བའི་གནས་གྱུར་གསུངས་པ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་
དག །དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་སྤངས་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གལ་ཏེ་
དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ལ། དྲི་མ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ན། འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་
ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་
ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཅེས་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་
བྲལ་བ་ལ་བྱ་ཡི། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །དེ་བཞིན་
དུ། ཉིད་ཅག་གིས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་དྲངས་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་གནས་གྱུར་གསུམ་དུ་
མཛད་ཅིང༌། དཔེ་གསུམ་དང་སོ་སོར་སྦྱོར་བ་འདི་ཡང་སྐུ་དབང་ནི་ཆེ། གཞུང་དེ་རྩ་
འགྲེལ་གཉིས་ཀའི་དགོངས་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུམ་པོ་
དེ་ལ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་གཞི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གཅིག་ལས་མེད་པར་གསུངས་པ། 
རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་བའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་
6-1-419


ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་
མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། །འདི་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཉོན་
མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། །ཅེས་པའོ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་ཞེས་པ་ཀུན་
བཏགས་ཏེ་དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་ཞེས་པ་གཞན་དབང་སྟེ། 
དེ་ནི་སྦང་བར་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་
པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་གང་ཞེས་པ་ཡོངས་གྲུབ་ནི། རྣམ་
པར་སྦྱང་བ་སྟེ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་{དང་ཞིང་རྣམ་པར་{ནི་}དག་པ་
གནས་གྱུར་ན་གློ་བུར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། ཅེས་པ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་
དུ་གྱུར་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་གཞི་རང་བཞིན་
རྣམ་དག་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར། དྲི་བྲལ་དུ་གནས་གྱུར་པའི་སྦྱངས་འབྲས་རང་
བཞིན་རྣམ་དག་ཀྱང་གཅིག་ལས་མེད་དེ། བྲལ་འབྲས་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་
ཏེ་འདི་དག་ལ་མཐར་ཐུག་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་གནས་གྱུར་གསུམ་ཡོད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་
གསུམ་ག་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟགས་ནི་དོན་གྱི་
ཁས་བླངས་སོ། །དེ་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རིམ་པ་ལྟར། ཤེས་བྱ་
སྤང་བྱ་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་ཞེས་སོ་སོར་སྦྱར་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་དྲི་
མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་ཡོངས་གྲུབ་ཁོ་ན་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་
སྦྱང་བྱ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེས་གཞུང་རྩ་བ་དང་མི་
མཐུན་ནོ། །འགྲེལ་པ་དང་ཡང་མི་མཐུན་ཏེ། ཀུན་བཏགས་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་
གསུམ་ངོས་བཟུང་བའི་མཐར་གསུངས་པ། དང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་
ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་གློ་བུར་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་སྦྱང་
བར་བྱ་བའི་དོན་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་གོ །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྩ་
འགྲེལ་གཉིས་ཀར་ཡང་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ནི་སྦྱང་བྱར་རང་བཞིན་རྣམ་དག་
ཏུ་གསུངས་པ་མེད་དོ། །སྦྱང་བྱ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་མེད་ན། སྦྱངས་འབྲས་རང་བཞིན་
རྣམ་དག་མེད་པའི་{ཕྱིར།}ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གནས་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་
རྣམ་དག་མི་སྲིད་དོ། །རང་བཞིན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་སྟོང་ཙམ་གྱིས་ནི་རང་
བཞིན་རྣམ་དག་གི་གོ་མི་ཆོད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོད་ན་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་
ཀྱང་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་ཉིད་མིན་
པའི་ཆོས་འགའ་ཙམ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མི་
6-1-420


སྲིད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་དུ། ཀྱེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་མ་
དག་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་
ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དངོས་པོའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་རྒྱས་བཤད་
དང་བཅས་པ་གཟུང་འཛིན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་དག་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡུམ་ལས་རྣམ་དག་ལེའུར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཐུན་མོང་
མ་ཡིན་པ་ཡང༌། ཉིད་ཅག་{གི་}བཞེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་ཤེས་
བྱེད་ལུང་སྔར་ཡང་ནཱ་རོ་འགྲེལ་ཆེན་དང༌། དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་གཞུང་ཅུང་ཟད་
དྲངས་ཤིང༌། ད་དུང་ཡང་འདྲེན་དགོས་ན། ལུང་རྣམ་དག་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་མང་
བར་ཡོད་ལ། ལུང་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་ལ་དོན་དམ་གཞན་
སྟོང་ཆེན་པོའི་གནས་ལུགས་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་སོ། །གཞན་ཡང་ནམ་མཁའ་དང་
གསེར་དང་ཆུ་རྣམས་གནས་གྱུར་གསུམ་གྱི་དཔེར་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང༌། རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་
དང་མི་མཐུན་ཏེ། རྩ་བར་དེ་ནི་ཞེས་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྦྱང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་
ངོས་འཛིན་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་དང་སྤང་བྱ་དག་ལས་བཀར་ནས་གསུམ་པ་སྦྱང་བྱ་གང་ཡིན་
པ་དེའི་དམིགས་འཛིན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྦྱང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་དེ་ནི་གློ་བུར་
དྲི་མས་དག་པའི་གནས་གྱུར་ཚུལ་དཔེ་གསུམ་དང་མཚུངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་
པ་སོ་སོ་རེ་རེ་ཡང་དོན་གཅིག་པོ་དེའི་དཔེར་རུང་ཞེས་དགོངས་ནས། ནམ་མཁའ་
གསེར་དང་ཆུ་ལྟར་ཞེས་གསུམ་ག་གནས་གྱུར་གཅིག་པོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་གསུངས་པའི་
ཕྱིར་དང༌། འགྲེལ་པར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་
གསེར་དང་ཆུ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་
སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་
བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རང་བཞིན་
རྣམ་དག་དྲི་བྲལ་དུ་གནས་གྱུར་པའི་དཔེར་ནམ་མཁའ་དང་གསེར་དང་ཆུ་རྣམས་
གསུངས་ཀྱི། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གནས་གྱུར་པའི་དཔེར་དེ་རྣམས་མ་གསུངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྤྱིར་སྦྱང་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕུང་པོ་ཁམས་
དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་
རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱང་གཞི་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཡང༌། 
ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་སྦྱང་གཞིར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གྱི་རང་
6-1-421


བཟོ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་རྣམ་དག་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་
མེད་ཅིང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་རྣམ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བཞུགས་སོ། །
གཞན་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་སྤྱི་དང་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བྱེ་བྲག་
ཏུ་བཞེད་པ་འདི་ཡང༌། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གོ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་ཕུང་
པོ་ལྔའི་ནང་ནས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གཏོགས་ཤིང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་སྐྱེ་
མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཏོགས་ཀྱི། 
དེ་དག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་སྤྱི་དང༌། ཀུན་
གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི་{དེ་རྣམས་ཀྱི་}བྱེ་བྲག་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་
དག་གི་རྣམ་དབྱེ་ཡིན་པ་ནས་ལེགས་པར་མཁྱེན་པ་ལ་{ཆོས་མངོན་པ་མཁྱེན་པ་
ལ་}ཆོས་མངོན་པ་མཁྱེན་འཚལ་བ་ལགས། གཞན་ཡང་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་དག་ཀྱང༌། སྣོད་
སྤྱད་བཀྲུས་པ་ལྟར་སྦྱང་གཞི་ཟད་པའམ་གནས་མ་གྱུར་པར་དྲི་མ་བཀྲུས་པའི་སྣོད་སྤྱད་
ལྟར་སྦྱང་གཞི་དེ་བཞུགས་ས་གཅིག་ལགས་ན། སྦྱངས་འབྲས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་དང༌། 
སྦྱངས་འབྲས་དེ་བཞུགས་ས་གཅིག་ཐུགས་ལ་འདོགས་པར་ཞུ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་དྲི་
མ་དག་ཀྱང་སྦྱང་གཞི་བཞུགས་པ་དང༌། སྦྱངས་འབྲས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་ནི་བསྟན་ཟིན་ལ། 
སྦྱངས་འབྲས་དེའི་བཞུགས་ས་ནི་འདི་ལྟར་ལགས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱངས་འབྲས་མཐར་ཐུག་
པ་ནི། དག་པ་གཉིས་ལྡན་{གྱི་}སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེའི་
བཞུགས་ས་ནི་བྷ་ག་དང་སེང་གེའི་ཁྲི་དང་གསང་བ་དང་པད་མ་དང་ཨེ་ཡིག་དང་
ཆོས་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་བཙུན་མོའི་བྷ་ག་རྣམས་ལ་བཞུགས་སོ། །ཞེས་
བཞུགས་ས་རྡོ་རྗེ་བཙུན་མོའི་བྷ་ག་ཡིན་པར། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་དང༌། དཔལ་
ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་དང༌། དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མ་རྣམས་སུ་
གསུངས་ལ། མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པར། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཉི་མའི་སྐུ་ཡང་མི་ཟད་པ། །དཔལ་ལྡན་པད་འདབ་རྒྱས་པའི་
སྤྱན། །སངས་རྒྱས་སེང་གེའི་ཁྲིར་བཞུགས་པ། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་
རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ཡང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་དང་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་སྐུ་
སྟེ། པད་མ་འདབ་མ་རྒྱས་པའི་སྤྱན། །སངས་རྒྱས་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས། །ཞེས་
གསུངས་ཤིང༌། རྒྱས་འགྲེལ་ཆེན་པོ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འོད་དུ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་སེང་
གེའི་ཁྲིར་བཞུགས་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་དག་པ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱིས་
6-1-422


མཆོད། །ཞེས་པ་དང༌། སྐུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ནི། །རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་གདན་ལ་
བཞུགས། །ཞེས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་{ས་ནི་}རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲི་ཟླ་བ་
དང་ཉི་མ་དང་{དུས་}མེའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔྱད་དུ་མེད་ཅིང་དབྱེར་མེད་པའམ། ཨེ་
ཡིག་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲིའོ། །{དེ་ལ་བཞུགས་ས་ནི་}རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་
ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཝཾ་ཡིག་སྟེ། རྡོ་
རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ་ཞེས་སྦྱངས་འབྲས་ཀྱི་བཞུགས་ས་རྡོ་རྗེ་སེང་གེའི་ཁྲི་
{འམ་}གདན་དང༌། ཨེ་ཡིག་དང༌། མཁའ་ཁམས་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང༌། དཔལ་བདེ་
མཆོག་འཁོར་ལོའི་རྩ་བའི་རྒྱུད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འབུམ་པར་ཡང༌། ཕོ་ཉ་ཀུན་གྱི་
གསང་བ་ལ། །སེམས་དཔའ་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་གནས། །སེམས་དཔའ་ཕོ་ཉ་ཀུན་རང་
བཞིན། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་བདེ་བ་ཆེ། །ཞེས་སྦྱངས་འབྲས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་བདེ་བ་
ཆེན་པོ་བཞུགས་ས་ཕོ་ཉ་ཀུན་གྱི་གསང་བ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། རྣལ་འབྱོར་རྗེས་སུ་
རིག་པའི་རྒྱུད་སུམ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་པར་ཡང༌། ལྷག་པའི་ལྷ་ནི་གཅིག་པུ་འདི། །རྡོ་རྗེ་
མཁའ་འགྲོའི་པད་མར་གནས། །ལྷན་སྐྱེས་དགའ་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་ནི། །སྲིད་གསུམ་
བདག་ཉིད་དག་ལ་གནས། །ཞེས་སྦྱངས་འབྲས་ལྷག་པའི་ལྷ་གཅིག་པུ་ལྷན་སྐྱེས་{དགའ་
བའི་{དག་པའི་}བཞུགས་ས་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོའི་པད་མ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་
བཞིན་དུ། དུས་འཁོར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། ཝཾ་ཡིག་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་བཞུགས་ས། ཨེ་
ཡིག་མཁའ་ཁམས་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཨེ་ཡིག་མཁའ་ཁམས་དབུས་སུ་
ནི། །ཝཾ་ཡིག་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཉིད། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པས། །ཐིག་ལེ་ཟླ་
བ་ཁུ་བ་སྐུ། །རྣམ་པར་བཅད་པ་རྡུལ་ཉི་གསུང༌། །ཨ་ཡིག་མུན་ཅན་ཐུགས་རབ་
བརྗོད། །མཁའ་ཁམས་ཨེ་ལ་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྒྱུད་གཞན་དང་
གཞན་རྣམས་སུ་ཡང༌། ཨེ་ཡིག་དབུས་སུ་ཝཾ་ཡིག་སྟེ། །ཞེས་པ་དང༌། ཨེ་ཡིག་ཆ་བྱད་
བཟང་པོ་གང༌། །དབུས་སུ་ཝཾ་གིས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་
གེའི་རྣམ་པ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་སྦྱངས་འབྲས་ཝཾ་ཡིག་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་བཞུགས་ས་ཨེ་
ཡིག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་
འང་གཟུགས་སོགས་མཐའ་དག་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ཙམ་ནི་མིན་གྱི། 
དེ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསང་བ་ལས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གསང་བ་གཅིག་
ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེ་བཙུན་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་
ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་སམ་བཞུགས་ས་{ནི་}ཆོས་
6-1-423


འབྱུང་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་འབྱུང་གི་སྒྲས་ཀྱང་དེ་བརྗོད་དེ། ཆོས་
འབྱུང་གང་ལས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །རང་
བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་
ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་འབྱུང་སྟེ་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ། 
བདེ་བའི་གནས་དང་སྐྱེ་བའི་གནས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་ཞེས་པ་
ནི། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དོག་པ་མེད་
པའི་ཆོས་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་གྱི་དཔེ་ལས་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་བདེ་བ་ཆེན་
པོའི་{གནས་དང་སྐྱེ་བའི་}གནས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །
དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པར་ཡང༌། ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་
པར་གནས། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྩ་རྒྱུད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པར། ཨེ་གསང་
མཁའ་ཁམས་བྷ་ག་འམ། །ཆོས་འབྱུང་ཆུ་སྐྱེས་སེང་གེའི་ཁྲིར། །བཞུགས་པའི་རྡོ་རྗེ་{ཅན་
{སྤྱན་}ཝཾ་དང༌། །རྡོ་རྗེ་ཅན་དང་རྡོ་རྗེ་སེམས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་
དང༌། །ཧེ་རུ་ཀ་དང་དུས་འཁོར་དང༌། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་མཚན། །སྣ་
ཚོགས་ཡུམ་གྱི་མིང་རྣམས་ཀྱིས། །རྒྱུད་གཞན་དག་ཏུ་བདག་གིས་བསྟན། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པས་བཞུགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་དང༌། བཞུགས་པ་པོའི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་
གསུངས་ཏེ། བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །
གལ་ཏེ་བཞུགས་ས་བྷ་ག་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་གང་ལ་བཞུགས་ཞེ་ན། བརྟེན་
པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་གསུངས་ཏེ། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། 
སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། གསུང་རབ་གཞན་དང་གཞན་མང་པོར་ཡང༌། གང་ལ་ཡང་མི་བརྟེན་
པ་དང༌། མི་གནས་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་དང༌། གོས་པ་མེད་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་
ལ་སོགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་གྲངས་མང་པོའི་སྒོ་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གང་ལ་
ཡང་མི་གནས་པར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་ཉིད་ཁྱབ་པར་བཞུགས་པའི་བཞུགས་
ཚུལ་གྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བཞུགས་ཏེ། འདི་ལ་དགོངས་ནས། ང་ཡིས་
འདི་ཀུན་ཁྱབ་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་དང༌། འཇུག་ཕྱིར་ཁྱབ་འཇུག་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་དང༌། 
གསུང་རབ་མང་པོར་ཡང༌། ཁྱབ་བདག་ཅེས་ཡང་ཡང་འབྱུང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ནམ་
མཁའ་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །དེ་བཞིན་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཀུན་སོང་འདོད། །ཅེས་པ་ལ་
6-1-424


སོགས་པ་དང༌། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཡང༌། མཁའ་ཁྱབ་མཁའ་ཡི་རྡོ་རྗེ་
ཅན། །ཞེས་པ་དང༌། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པར་ཡང༌། བརྟན་དང་གཡོ་ལ་ཁྱབ་ནས་
གནས། །སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ཅན་ཉིད་དུ་འདོད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟན་གཡོ་ཐམས་
ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གསུངས་ལ། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་མདོར་ཡང༌། 
ནམ་མཁའ་འདི་ནི་ཅི་ཙམ་པར། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་
དང་རྣམ་གྲོལ་དང༌། །རྣམ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་དེ་ཙམ། །ནམ་མཁའི་ཚད་ནི་ཅི་ཙམ་
པ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱང་དེ་ཙམ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་དབུ་གཙུག་
ཀྱང༌། །ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པ་ལགས། །ནམ་མཁས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་
པ། །སྐུས་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཁྱབ་པ་ལགས། །སྐུ་ཡིས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། །འོད་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་དེ་
སྙེད་ཁྱབ། །འོད་ཀྱིས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། །གསུང་གིས་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། །གསུང་
གིས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། །ཐུགས་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། །ཐུགས་ཀྱིས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་
གྱུར་པ། །བྱམས་པས་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། །བྱམས་པས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། །ཡེ་ཤེས་
ཀྱིས་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། །ཡེ་ཤེས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། །སྐུ་ཡིས་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། །ཅེས་
པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། མངོན་བརྗོད་བླ་མ་དང༌། བདེ་མཆོག་ཉུང་ངུའི་རྒྱུད་ལ་
སོགས་པ་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོར་ཡང༌། ཀུན་ནས་ཕྱག་དང་ཞབས་ལ་སོགས། །ཀུན་ནས་སྤྱན་
དང་དབུ་དང་ཞལ། །ཀུན་ནས་ཐོས་ལྡན་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་
ནས་བཞུགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་བཞུགས་པའི་ལུང་ཤིན་ཏུ་མང་བར་
ཡོད་དོ། །འཕགས་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་ཕན་པའི་མདོར། ཆོས་སྐུ་ལ་གཟུགས་སྐུ་
གནས་པར་ཡང་གསུངས་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ། མ་བྱས་ཡང་དག་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞི་བ་
མ་སྐྱེས་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་མཐའ་ལ་ང་གནས་ཏེ། །ཞེས་པ་ལ་
སོགས་པ་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། སྟོང་ཆེན་ལ་བདེ་ཆེན་བཞུགས་པར་ཡང་བཤད་
དུ་རུང་ངོ༌། །ཡང་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དོན་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་ལ། གཟུགས་
སོགས་གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་
གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དུ་ཤེས་པ་
དེ་འདྲ་རྣམས་གོ་བ་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེས་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་
གྱིས་གོ་མི་ཆོད། རྟོགས་པ་དེ་ནི་དེ་དང་མི་འདྲ་སྟེ་གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མེད་པ་
ལ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ལ་ཟེར། དེའི་ཚེ་ན་ཟད་པར་ཟིལ་གནོན་ལ་
སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྤྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་
6-1-425


མི་སྲིད། ཅེས་པ་གསལ་བར་གདའ། འདི་ཡང་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་གཟུགས་
སོགས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དུ་ཤེས་པ་དེ་གོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། 
དེ་ལྟར་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན། བརྟག་གྲངས་སྔ་མའོ་སྙམ་ན་དེ་
ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོ་བ་དང་རྟོགས་པ་ནི་སྐད་གཅིག་ལ་འགྱུར་མི་འདྲ་བར་གྱུར་
པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔར་བོད་འགའ་ཞིག་
གིས་གོ་བ་དང་རྟོགས་པ་ནི་ཤན་འབྱེད་བྱས་པ་ལ། ཆོས་རྗེ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་དགག་པ་
མཛད་པ། ལ་ལ་ཉམས་དང་གོ་བ་དང༌། །རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་རྣམ་པ་གསུམ། །ཉམས་ནི་
ངན་ལ་གོ་བ་འབྲིང༌། །རྟོགས་པ་བཟང་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར། །འདི་ཡང་རེ་ཞིག་བརྟག་པར་
བྱ། །ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ཉམས་མྱོང་ལ། །ཟེར་ན་སེམས་ཡོད་ཐམས་ཅད་ལ། །མྱོང་བ་དེ་
ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བསྒོམས་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ། །ཟེར་ན་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་
ནས། །མཐར་ཕྱིན་ལམ་གྱི་བར་དུ་ཡོད། །འོན་ཏེ་སོ་སོར་རང་རིག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན་
འཕགས་པ་ཡི། །གང་ཟག་རྣམས་ལ་ཉམས་དེ་ཡོད། །གོ་བ་དང་ནི་རྟོགས་པ་
གཉིས། །རྣམ་གྲངས་སྒྲ་ཡིས་ངོ་བོ་གཅིག། རྒྱ་སྐད་གཅིག་ལ་ལོ་ཙཱ་བའི། །འགྱུར་གྱི་དབྱེ་
བ་ཁོ་ནར་ཟད། །ཅེས་སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བཀོད་དེ། འགྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་
ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ། སྒྲུབ་བརྗོད་རྟོགས་པའི་དོན་{གཅིག་
{ཅན་}ཉིད། །ཡིན་ཡང་རྨོངས་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད། །ཅེས་པ་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་
བསྒྱུར་བ་ལ། ཡང་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་ཞིག་གིས། བསྒྲུབ་བརྗོད་གོ་བའི་དོན་ཉིད་
ནའང༌། །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད། །ཞེས་པར་བསྒྱུར་བ། གོ་རྟོགས་ཀྱི་རྒྱ་སྐད་
གཅིག་པར་མངོན་ཡང༌། གཞན་ལ་བསྟན་པ་བྱ་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་ཞིག་
གིས་བསྒྱུར་བ་ལ། {ཡང་}འགའ་ཞིག་གིས། གཞན་གྱི་རྟོགས་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཞེས་པར་
བསྒྱུར་ཡང༌། དེ་ལས་འགྱུར་བར་ཡང་དག་ཤེས། །ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་ཞིག་
གིས། དེ་ལས་འགྱུར་བར་ཡང་དག་རྟོགས། །ཞེས་པར་ཡང་བསྒྱུར་བས་འདི་དག་གི་རྒྱ་
སྐད་ཀྱང་གཅིག་པར་མངོན། གཞན་ཡང་གོ་བ་དང་ཤེས་པ་ལ་རྟོགས་པར་གསུངས་པ་
ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། དངོས་ཡོད་རྟོགས་པ་ཚད་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་རྟོགས་
པའི་དོན་ཅན་ཕྱིར། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ནི་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡིས། །རྟོགས་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་
གཉིས་སུ་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། རྣམ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མཐོང༌། །ཞེས་པ་
དང༌། གཞན་སེམས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཕྱིར་ཡང༌། །ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་
དང༌། མ་མཐོང་བདག་ཉིད་ངོ་བོ་དེའི། །རྟོགས་པའི་རྟེན་ནི་དོན་གཞན་ཡིན། །ཞེས་པ་
6-1-426


དང༌། དེ་ཡི་བདག་ཉིད་འཛིན་པ་སྟེ། །དོན་རྟོགས་པ་ཡི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་པ་དང༌། 
འབྲས་རྟོགས་ན་ཡང་དེ་མཐོང་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་མེ་ནི་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ཆ་
གང་གིས་ནི་མེ་རྟོགས་པའི། །རྟེན་ཡིན་དེས་ན་དུ་བསྐྱེད་པ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་
འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། མྱོང་བའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལས། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་
འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། དཔེར་བརྗོད་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། རང་
ཉིད་མངོན་སུམ་ལ་རྟོགས་པས། །རང་ཉིད་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཅན། །དེ་མེད་རྣམ་
གཞན་གོ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། གང་དེ་དེ་རྟེན་དང་འབྲེལ་ཅན། །ཡིན་ན་དེ་ཚེ་གོ་
བྱེད་ཉིད། །དེ་ཚེ་གོ་བྱེད་རྗེས་འགྲོ་བ། །སྤྱི་ཡི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་རྟོགས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་
སྙད་པའི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཞལ་བྱའི་དོན་རྟོགས་པར་ཡང་དང་ཡང་དུ་
གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཚད་མ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་སྦྱར་མེད་ཀྱང་བརྗོད་
འདོད་ལས། །དེ་དོན་ཉིད་ནི་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཟླ་བོ་རྣམ་གཅོད་
པས། །དོན་རྣམས་ལ་ནི་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པ་དང༌། དོན་གྱི་དོན་རྟོགས་ཕྱིར་དོན་
ལ། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། དོན་གཉིས་ཀྱིས་དོན་གོ་བར་བྱེད། །ཞེས་གོ་བ་{དང་}རྟོགས་
པ་དོན་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པ་དང༌། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ཡིན། །གཞལ་བྱ་
རྟོགས་{འགྱུར་ཏེ{པའོ}། ཞེས་པ་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནི། 
མྱོང་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་ལ། མྱོང་བའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནི། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་
བདག་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། ནུས་པ་གཞན་དག་ཡོད་ཀྱང༌། 
འབྲས་{བུ་}མི་སྐྱེ་བས་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ནི་ཇི་ལྟ་
བུའི་རྣམ་པ་ཅན། རང་བཞིན་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་གོ་བར་
བྱེད་ལ། འབྲེལ་བ་ལས་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
ཞེས་པ་དང༌། གཞན་བློ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཕྱིར་དང༌། །འགའ་ཞིག་འགོག་པར་བྱེད་ཕྱིར་
ཡང༌། །ཚད་མ་གཞན་ནི་སྲིད་པ་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཐམས་
ཅད་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་ཡང༌། མི་གཙང་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་ལུས། །མི་
རྟོགས་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་ཡི། །རང་ཉིད་མི་གཙང་ཉིད་ཡིན་པར། །རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ངོ་
མཚར་ཆེ། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། རང་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་
གང་ཡིན་པའི་ལུས་ཁྱེད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ཏེ་མ་གོ་པའོ། །ཞེས་མ་རྟོགས་པའི་
དོན་མ་གོ་བ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་དོན་གོ་བ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་
6-1-427


གསུངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་སཾ་ཀྲྀ་ཏའི་སྐད་ལ། བིད་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་གོ་བའམ། 
རྟོགས་པའམ། ཤེས་པའམ་རིག་པར་བསྒྱུར་བ་ཤིན་ཏུ་ཡང་མང་བར་བདོག་གོ །དེ་ལྟར་
རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་{མ་}ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་དེ་ཡང་ཅི། རྟོགས་བྱའི་དོན་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཞེས་ཟེར་རམ། འོན་ཏེ། 
རྟོགས་བྱེད་ཤེས་པ་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཟེར། སྔ་མ་ལྟར་ན་མི་རུང་སྟེ། ཚད་
མས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་ལ་གཞལ་བྱ་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་རྟོགས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་སྐྱེས་
པ་དང༌། དངོས་མེད་རྟོགས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་དངོས་མེད་སྐྱེས་པར་ཐལ་བ་ལ་
སོགས་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དུ་མར་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ལ་
ཟེར་ན། གོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟོགས་བྱེད་ཤེས་པ་རྒྱུད་
ལ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་བ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་ནི་གོང་དུ་བསྒྲུབས་
ལ། གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་དེའི་རྟོགས་བྱེད་ཤེས་པ་ནི་མི་སྲིད་
དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གོ་བ་དང་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་འདི་ཡང་མཁས་པ་ཆེན་པོ་
རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མེད་ཅིང༌། གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་འདྲིས་ཆུང་བའི་གང་ཟག་
འབའ་ཞིག་གིས་རང་བཟོ་ཙམ་དུ་བས་སོ། །གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་
ལྟར་ན། རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚད་
མས་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་དམ་གྱི་ཚད་མས་རྟོགས་པ་དང༌། རྟོག་བཅས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་
དང༌། རྟོག་མེད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེ་དཔག་གིས་
རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ལུགས་མང་དུ་གསུངས་པ་ཡོད་ཅིང༌། རྟོགས་པ་
{ལ་}བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་མང་དུ་ཡོད་དེ་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
གཞན་ཡང༌། ཁྱེད་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལས་ལྷག་
པའི་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་འབྱོར་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་གཟིགས་པ་མད་མཆི། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་ནི། བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སུ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཏུ་སྦས་ཤིང༌། རྩ་བའི་
རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པ། སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར། 
ཁྱེད་བཞེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དཔལ་དུས་ཀྱི་
འཁོར་ལོར། རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་དག་ཏུ་ངེས་པར་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་རྡོ་རྗེ་ཅན་
གྱིས་སྦས་པ་སྟེ། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སུ་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པའི་སླད་དུ་མ་
ལུས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་དག་ལས་
6-1-428


མཐའ་དག་མ་ཚང་མེད་པའི་རྒྱུད་ནི་བླ་མ་སྟེ། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་ནི་དང་པོའི་སངས་
རྒྱས་མཐའ་དག་རྒྱལ་བའི་བདག་པོ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཟླ་བ་བཟང༌། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་དག་ནི་སེམས་དང་དེ་ཡི་སྣང་བ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཉིད་དུ་
འགྱུར། །དབང་ནི་དྲི་མེད་རི་བོང་ཅན་མཚུངས་མེ་ལོང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་འདི་ལ་
ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡི་བདེ་བ་འཕོ་མེད་ལྷན་ཅིག་
སྐྱེས་པ་འགྱུར་མེད་དག་ནི་བཞི་པ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཞལ་འདི་གང་གི་ཐུགས་དང་ཞལ་
ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པའོ། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་
པ་དང༌། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་མེ་ནི་ཤིང་
ལ་རྟག་གནས་ཀྱང༌། །བཅད་དང་དབྱེ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་མི་མཐོང་སྟེ། །རྩུབ་ཤིང་རྩུབ་
བསྟན་ལག་པས་བསྲུབས་པ་ལས། །དེ་ལ་གནས་པ་ཡང་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་
བཞིན་སེམས་ཀྱི་འོད་གསལ་རྟོག་པ་ཡི། །བསྒོམ་པའི་ཐབས་རྣམས་དག་གིས་མི་མཐོང་
སྟེ། །དེ་ཉིད་དུ་{ནི་{འདི་}རྐྱང་མ་དག་དང་ནི། །རོ་མ་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་བས་མཐོང་བར་
འགྱུར། །སྣ་ཚོགས་རྣམ་རྟོག་ལ་སོགས་ལམ་གྱིས་ནི། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
གང་གསུངས་པ། །བཅུ་དྲུག་བཞི་ཡི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཅན། །ལམ་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། གང་ཞིག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཡིས། །གཞན་དོན་དགེ་
ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡི། །སློབ་མ་དག་པ་རྣམས་ལ་ལམ་དག་ནི། །བླ་མ་དམ་པའི་དྲིན་
ལས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཕྱིར་བླ་མ་དམ་པས་གནང་བ་ཡི། །ལམ་བཟང་
རིན་ཆེན་འདི་ནི་སློབ་མ་ཡིས། །ཆོམ་རྐུན་རྩ་ལག་ཡོངས་སུ་སྤང་བྱ་སྟེ། །འབད་པས་ཤིན་
ཏུ་ལེགས་པར་སྦ་བར་བྱ། །{དབང་{དཔའ་}པོའི་རིམ་པ་བདག་བྱིན་བརླབས་པ་
ཡི། །རིམ་པ་དག་ཀྱང་ཐར་པའི་ལམ་མ་ཡིན། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་རིམ་པ་གཅིག་པུ་
ནི། །ཐར་པའི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན། །ཞེས་པ་དང༌། འདི་ཡི་དཔལ་ནི་
མྱུར་ཐོབ་སླད། །རྟག་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་མ་རྣམས་ཞབས། །རྣལ་འབྱོར་གང་གིས་སྒོམ་པ་
དེའི། །བགེགས་ནི་རྟག་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་
ཀྱིས་འཇུག་པ་གཟིགས་ནས། རྩ་བའི་རྒྱུད་འགའ་ཞིག་དང༌། བསྡུས་པའི་རྒྱུད་རྣམས་སུ་
དབང་བཞི་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལམ་ཤིན་ཏུ་སྦས་པའི་ཚུལ་དུ་རྒྱ་ཆེར་སྤྲོས་ནས་གསུངས་
པའི་མཐར་ཡང་གསུངས་པ། རྣམ་{པར་{འབྱོར་}དག་པའི་རིམ་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་
དངོས་གྲུབ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་པོ་འདི་མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སུ་རབ་ཏུ་གསལ་
6-1-429


བར་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ། ཆུ་བོ་ཤཱི་ཏའི་བྱང་དུ་སེམས་ཅན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་
རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ལྷག་པར་མོས་པ་མཁྱེན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་ཅིང་
ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །
གཞན་ཡང༌། རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དེ་དག་གི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་ས་
བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་གཞུང་རྣམས་སུ་སྦྱོང་བྱེད་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་
འབྱོར་གསུངས་མོད་ཀྱང༌། ཟབ་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཟབ་པ་གསང་བ་ལས་ཀྱང་ཆེས་
གསང་བའི་ལམ་དེ་ལྟ་བུ་འདིར་གསལ་པོར་བསྟན་ནས་སྣོད་མ་བརྟགས་པ་ལ་ཐག་
རིང་དུ་བསྐུར་བ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་ཁྱེད་རྣམ་རྟོག་མ་འགགས་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མི་ཐོབ་པ་{ལ་}མཚར་དུ་
བརྩིས་ནས། རྣམ་རྟོག་འགགས་པའི་མི་རྟོག་པ་དེ་{དག་}གཏི་མུག་ཏུ་མཛད་པར་
གདའ། དེ་ལྟར་གང་ནས་བཤད་པ་ལགས་སམ། འདི་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་
གསུང་རབ་ལས་ཆེས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པར་མངོན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་
ཀྱིས་ངོ་བོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་{དང་}། རྣམ་རྟོག་འགགས་པ་ཉིད་ལས་མི་རྟོག་ཡེ་
ཤེས་ཐོབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས། རབ་
འབྱོར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་
ལས་སངས་རྒྱས་སུ་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་པ་
ལ་སོགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོར་ཡང༌། རིགས་ཀྱི་བུ། རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་གུད་ན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་སྡུད་པར་ཡང༌། སྐྱེ་བ་མེད་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀར་མི་
རྟོག་པ། །འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་
སོ། །དཔལ་ཀྱེའི་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །རྟོག་པ་ཐམས་
ཅད་ཡང་དག་སྤངས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་
སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་བཞུགས། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་
དག་སྤངས་པར་གྲུབ་སྟེ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་ལས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་
རྒྱའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོག་པའི་དྲ་བ་དང་
བྲལ་བ་ཞེས་པ་ངེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔལ་སམ་བུ་ཊི་ལས་ཀྱང༌། ཀུན་རྟོག་
ཐམས་ཅད་རྣམ་སྤངས་པ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་པོ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་ཕུང་
པོ་ཅན། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད། །ཅེས་པ་དང༌། རྟོག་པའི་གནས་ནི་སྤངས་
6-1-430


ནས་སུ། །བློ་ལྡན་གང་ཞིག་མི་རྟོག་གནས། །ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་གསུངས་པ་བཞིན། །དེ་
{ལས་{ལ་}དངོས་གྲུབ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །རྟོག་པས་དམྱལ་བར་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང༌། །འགྲོ་
དྲུག་རྒྱ་མཚོར་འཁོར་བར་འགྱུར། །རྟོག་པ་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་{ནས{ན}། །དྲི་མེད་ཞི་
བའི་གནས་སུ་འགྲོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྣམ་རྟོག་མ་རིག་ཆེན་པོ་སྟེ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་
ལྟུང་བྱེད་ཡིན། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་ན། །མཁའ་བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་
འགྱུར། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་
པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། ཐམས་ཅན་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་འང་
འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོར་རོ་གཅིག་པ་ལགས་
སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་བགྱིས་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་རྟོག་པ་དང་
རྣམ་པ{ར་རྟོག་པ་}ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། མི་རྟོག་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལགས་
སོ། །ཞེས་པ་དང༌། །རྟོག་པ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུར་འགྱུར་བ། །ཇི་སྲིད་མ་སྤངས་བར་དུ་
ནི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སངས་རྒྱས་མིན། །ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། རྣམ་རྟོག་ཀུན་ནས་ཟད་པ་
ལས། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་བདེ་ཆེན་སྐྱེས། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དབང་བསྐུར་
བའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། རྟོག་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་མངོན་སངས་
རྒྱས། །རྟོག་པ་བྲལ་བ་དེ་ལ་ནི། །གསང་སྔགས་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་འབྲས་
བུ་རྣམ་དག་པ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་འོད་གསལ་འགྱུར། །གང་ཞིག་རྟོག་ལ་གནས་བྱེད་
པ། །དེ་ལ་དངོས་གྲུབ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟོག་སྤངས་ལ། །སྔགས་ཀྱི་གཟུགས་
ཀྱིས་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པ་འབུམ་པར་ཡང་
གསུངས་པ། ཡེ་ཤེས་སྐུ་ནི་རབ་སྒྲུབ་ཕྱིར། །ཀུན་རྟོག་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡི། །བསྒོམ་པ་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་གསུང་རབ་དྲི་མ་
མེད་པ་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བསྔགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡི་གེ་
མང་དུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདེ་བ་
ཆེན་པོའི་སྐུ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་རྣམ་རྟོག་འགགས་
པའི་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏི་མུག་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་
ཡང༌། རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང༌། །དེ་ནི་
ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པར་འདོད། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་རྣམ་རྟོག་གང༌། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་སྒྲིབ་
6-1-431


པར་འདོད། །ཅེས་པ་དང༌། དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་
འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཤིང༌། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཀྱང༌། རྣམ་པར་རྟོག་ལས་
མ་གཏོགས་པའི། །འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །རྣམ་རྟོག་དེ་དང་བྲལ་བས་ན། ཁྱེད་
ནི་རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོས་ཀྱང༌། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་
པ་དང༌། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་མ་འདས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཏི་
མུག་ཟད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏི་མུག་ཟད་པའི་གཏི་མུག་ཀུན་རྫོབ་པ་ནི་མི་སྲིད་
དོ། །
ཡང་ཁྱེད་ན་རེ། མཚན་བཅས་ཀྱི་བསྐྱེད་རྫོགས་སྦྱོང་བྱེད་མ་ཡིན་ན། དེ་དག་སྒོམ་པ་
ལ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་གསུང་བར་གདའ་སྟེ། མཚན་བཅས་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་ཞེས་
པ་འདི་ནི། རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སུ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པའི་ལམ་
རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཏུ་སྤས་ཤིང༌། མཐའ་དྲུག་གི་རྒྱས་གདབ་སྟེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་མ་
མཁྱེན་པའི་པཎྜི་ཏ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མི་ལྡན་པ་ཁ་ཅིག་གིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་
པ་ལས་བྱུང་ཞིང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་འགའ་ཞིག་གི་བཞེད་པ་
ལ་ཡོད་ཀྱི། དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་
ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྣམས་ན་ནི་མེད་ཅིང༌། 
རྫོགས་རིམ་གྱི་གོ་ཆོད་པ་ལ་མཚན་མེད་དགོས་པར་གསུངས་པས། སངས་རྒྱས་སྲས་
དང་བཅས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དག་
པའི་ལུང་དང་རིགས་པ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་དཔྱད་པ་བྱར་ཡོད་ཀྱང༌། ཡི་གེ་མང་པས་
འཇིགས་པའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡོངས་
སུ་མ་སྨིན་པའི་བློ་ཅན་གྱི་གདུལ་བྱ་འབྲིང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་རིམ་གྱིས་
གཞུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ལམ་གྱི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དང༌། འཇིག་རྟེན་
པའི་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ལམ་དངོས་ཡིན་
པར་ནི་མ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། ལྷ་ཡི་དམིགས་པ་གང་
ཡིན་མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །མངོན་
སུམ་དག་ནི་དེ་ཉིད་སྦྱོར་བས་མཁའ་ལ་སྐར་མ་བཞིན་དུ་དུ་མ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་
6-1-432


སྐུ། །མངོན་སུམ་མིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཤི་བའི་ལུས་བཞིན་དེ་ཉིད་མིན་པ་ཡིས་ནི་
བརྟགས་པ་གང༌། །དེ་ནི་རི་མོ་སོགས་ལ་བལྟ་བྱ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་བློ་ཅན་རྣལ་འབྱོར་
རྣམས་ཀྱིས་སྒོམ་པའི་དོན། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པ་
འབུམ་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའི་
ཕྱིར། །སྔགས་བཟླས་དེ་བཞིན་ཆོ་ག་དང༌། །རྣམ་རྟོག་སྒོམ་པ་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་པ་
དང༌། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་རྩ་རྒྱུད་འབུམ་{ལྔ་}པར་ཡང༌། དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་ལོའི་ཁང་པ་
དང༌། །ལྷ་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དགུག་དང་དབང་བསྐུར་དང༌། །དེ་
བཞིན་འཁོར་ལོ་རྩ་དང་ནི། །ཁུ་བ་རླུང་རྣམས་གང་བསྟན་ཏེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་གཞུག་
པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་བསྟན་པ་ཡིན། །ངེས་དོན་མ་ཡིན་གཞན་དུ་
དཔྱད། །དཀྱིལ་འཁོར་ཚུལ་དང་ལྷ་དག་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དགུག་དང་དབང་བསྐུར་
དང༌། །ཁུ་བ་རླུང་དུ་སུ་ལྟ་བ། །ཀྱེ་ཡི་རྡོ་རྗེ་དེས་མི་ཤེས། །ཞེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བ་པོ་
རྣམས་ལ། །ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུ་ལས་ཀུན་བྱེད། །བཟླས་མིན་ཕྲེང་བ་མེད་པ་དང༌། སྦྱིན་
སྲེག་སྔགས་དང་མཆོད་པ་མེད། །བསམ་གཏན་ཙམ་གྱིས་ལས་ཀུན་ནི། །རྣལ་འབྱོར་
རྣམས་ལ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེ་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པར། 
འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པའི་ཤེས་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་
བྱ་བ་དེས་མི་བྱེད། །རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དུ། །རང་རིག་གྱུར་པ་གང་ཡིན་
ཏེ། །རྫོགས་པའི་རིམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །སངས་རྒྱས་བྱ་བ་བྱེད་མཆོག་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཕྱག་རྒྱ་དཀྱིལ་འཁོར་སྔགས་ལ་སོགས། །ཡིད་འོང་བདག་གིས་གང་བཤད་པ། །ཟབ་ཅིང་
རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་ཀྱི་ནི། །སྐལ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ལའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཕྲེང་བ་མེད་ཅིང་
བརྗོད་པ་མེད། །སྔགས་བཟླས་མཆོད་དང་སྦྱིན་སྲེག་དང༌། །ཆོ་ག་གཞན་དང་ཚིམ་པ་
ནི། །གཞན་པ་མཆོག་ལས་ཉམས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། གཞལ་ཡས་ཁང་
དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་ནི་དྲང་པའི་དོན་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་སོ། །
དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ཡང༌། དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་པོར་རང་སེམས་དྲི་
མ་རྣམ་པར་བྲལ་བ་དག་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་{དབང་{བདག་}པོར་རབ་ཏུ་བྱ། །ཞེས་
གསུངས་པའི་འགྲེལ་པར། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། འདིར་
གང་ཞིག་བརྟགས་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་དེ་ནི་འཁྲུལ་བ་ཞེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ཐབས་
མཐའ་དག་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་རང་སེམས་དྲི་མ་རྣམ་པར་བྲལ་བ་སྟེ། 
6-1-433


བརྟགས་པ་དང་བྲལ་བ་དག་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབང་པོར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་
རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་
ཞལ་དང་ཕྱག་དང་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་
ཅན་གྱི་བསམ་པའི་དབང་གིས་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་བརྩོན་འགྲུས་དམན་པ། དོན་དམ་
པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་
སེམས་སྐྲག་པ། ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བསྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། དབང་པོ་
ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་པ། རལ་གྲི་དང༌། རིལ་བུ་དང༌། མིག་སྨན་དང༌། 
བཅུད་དང༌། བཅུད་ལེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་གྲུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་
དགའ་བ་རྣམས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་
འབྱུང་བའི་{དབང་{དངོས་}པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་{ཉི་ཚེ་བ་}ཉེ་ཚེ་བའི་དོན་བྱེད་
{ནུས་}པ་གསུངས་སོ། །ཉི་ཚེ་བའི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་གསུངས་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། 
འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་གྲུབ་བསྒྲུབ་བའི་དོན་དུ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་འཁོར་ལོ་སྒོམ་པ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོའི་ལྷ་མངོན་
སུམ་དུ་བྱས་པ་ལས། རལ་གྲི་ལ་སོགས་པའི་དངོས་གྲུབ་རྣམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། 
སྒྲུབ་པ་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ནི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་
པ་དང༌། 
ཡང༌། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པར་གསུངས་པའི་ཧཱུཾ་དང་ནི། །ཕཊ་ཡིག་ལ་སོགས་རྟོག་པ་
དང་བྲལ་བ། །རྫོགས་པའི་རིམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ་ཉིད་དེ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་སྒྲུབ་ཐབས་
གཞན་ཡོད་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འཁོར་
ལོ་སྒོམ་པ་གོམས་པར་གྱུར་པས་ནི། །གྲུབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་འགྲུབ་
འགྱུར་གྱི། །འདོད་པའི་དངོས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལན་རེ་ཙམ་
གཟིགས་ནས་རྟོགས་དཔྱོད་ཞིབ་ཏུ་མཛད་ན་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་
བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ལ་སོགས་{པ་}མཚན་བཅས་ཀྱི་སྒོམ་པ་དུ་མ་རྣམས་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་
ལམ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང༌། དོན་མེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན། སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་
6-1-434


ལམ་དངོས་མ་ཡིན་པ་ལམ་གྱི་རྒྱུར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པར་ཁྱེད་
ཉིད་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །
གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་སྦྱང་བྱ་མི་དགེ་བའི་སྦྱོང་བྱེད་དགེ་བ་ཟག་བཅས་
རྣམས་ཡིན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུང་དང་རིགས་
པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་སྐྱོན་མང་དུ་གདའ་སྟེ་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གོ །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པ་སྔགས་ནས་སྤང་གཉེན་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་
བྱེད་དུ། མན་ངག་སྙེ་མའི་ལུང་དྲངས་ནས། སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་
མཉེན་པོར་གྱུར་པས་སྤོང་བ་དེ་{ལ་}མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལག་ལེན་དངོས་གཞི། དུག་གི་
ནུས་པ་ཚ་བ་དེ་སྨན་བསིལ་བས་འཇོམས་པ་ལྟ་བུ། སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལ་གནོད་
བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོས་མི་འཇོམས་པར། དེ་ཉིད་{ཐབས་}ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པས་
ཉམས་སུ་བླངས་ལ། སླར་ཡང་ལམ་གྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བ། དུག་གི་ནུས་པ་སྔགས་ཀྱིས་
སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་འདྲ་བ། ཇི་ལྟར་མི་ཡིས་ཚིག་པ་ལ། །མེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གདུང་བར་
བྱ། །ཞེས་པའི་དོན་དེ་རྣམས་སྔགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའམ། མྱུར་བདེར་
གསུངས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གསུངས་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། གསུང་རབ་རྒྱུད་
སྡེ་སེམས་དཔའི་རྒྱ་འགྲེལ་དང་བཅས་པའི་དགོངས་པ་ལས་ཕྱིར་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས་
སོ། །དེར་མ་ཟད་མན་ངག་སྙེ་མ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ཡང་མི་མཐུན་ཏེ། མན་ངག་
སྙེ་མར་ནི། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པར་སྤང་གཉེན་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ལྟར་སྤང་གཉེན་གྱི་ཚུལ་
གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྙེ་མ་གཉིས་པར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་འདི་རྣམས་ཐོབ་པ་
ལས། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པར་
མཐོང་ནས་བསྒོམས་པས་ཡང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སྤང་བའི་ཆེད་དུ་ཕུང་པོ་གསུམ་
པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་མོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དུ་འཇམ་
དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་པ། དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རིགས་ཅན་གྱིས་མ་རིག་པ་སྤང་
བའི་ཆེད་དུ་འབད་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པ་ལས་མི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་
ཆོས་འདི་རྣམས་འགགས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཤེས་པ་སྤངས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་
སྤངས་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་མི་རྒྱུ། འགྲོ་བ་རྣམས་མི་འཇུག །འཁོར་བའི་རྒྱུད་རྣམས་
འགགས་པར་འགྱུར། མྱང་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་
དང༌། ཡང་གང་གི་ཕྱིར་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་འདི་རྣམས་
བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། སྙེ་མ་བཞི་པར་ཡང་གསུངས་པ། བག་ཆགས་དང་
6-1-435


བཅས་པའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་པ་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་རང་
བཞིན་སྙིང་རྗེ་དག་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་
སྐད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། སྙེ་མ་བཅུ་པར་ཡང༌། ལམ་{རྫོགས་{རྟོགས་}པའི་རིམ་པ་ལ་
རིམ་གྱིས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་པ་ན། འབྲས་བུའི་{རྒྱུད་རྫོགས་{རྒྱུ་རྟོགས་}པ་ལ་ནི་
བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་དྲུངས་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ངོ༌། །ཞེས་
པ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་དང་སྔགས་
ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཉེན་པོས་འཇོམས་པའི་སྒོ་ནས་སྤོང་བ་
ཁྱད་པར་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཡུན་རིང་མོ་ནས་སྤོང་བ་དང༌། ཚེགས་
ཆུང་ངུས་མྱུར་དུ་སྤོང་བའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡོད་དེ། ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་{མ་འབྲེལ་
དང་}། འབྲེལ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། ཇི་ལྟར་མེ་ཡིས་
ཚིག་པ་ལ། །མེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གདུང་བར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། མན་ངག་སྙེ་མར་ཡང༌། འོ་ན་
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་
ཞེ་ན་བདེན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། གོང་མ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར། 
ཐེག་པ་མཆོག་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཚུལ་གཞན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་
ནོ། །དེར་ནི་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གསུངས་ཤིང༌། འདིར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་
པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེའི་རང་བཞིན་རྣམས་
ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་{ཉིད་}ཀྱི་ཆེད་དུ་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་
པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སེམས་པ་མེད་གང་གིས། །དུག་ཟོས་པ་ན་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །དུག་
མེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་འདིར་སེམས་པའོ། །རྨོངས་སྤངས་ནི། འདིར་དུག་
གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུག་འཕྲོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འདིའི་ཡིད་ཡིན་
པ། ཞེས་པ་ནི། དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཅན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རླུང་གིས་རླུང་ནི་
འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་སྲན་མ་མ་ཤས་ནི་རླུང་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ཡུན་རིང་པོར་
བསགས་པའི་རླུང་འབྱིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་བཞིན་པས་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་
བཟློག་པའི་སྨན་དེ་ནད་དང་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །སྙམ་དུ་
སེམས་པར་གྱུར་པས་ན། འདི་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞུང་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་
ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་ཉེ་བར་
ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་
6-1-436


འཆིང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། སླར་མྱུར་དུ་གྲོལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སྤང་བར་
བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུད་སྡེ་
རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་པ་དུ་མ་རྣལ་འབྱོར་
པས་བྱ་བར་གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་བདོག་ཀྱང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ཤིན་ཏུ་
གསང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
དེས་ན་འཆིང་བར་འགྱུར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡང་
ཤིན་ཏུ་སྤང་བྱ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། མན་ངག་སྙེ་མར་ཡང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ཉོན་
མོངས་པ་མཐའ་དག་འཇོམས་པའོ། །དེ་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་
རབ་ཡེ་ཤེས་བརྟེན་ན་འཁོར་བ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ངན་འགྲོ་ཡང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་
མོངས་པའི་སེམས་སྤངས་པ་ལ་དག་པའི་སེམས་ཏེ། དག་པའི་ཤེས་རབ་{དག་པའི་}ཡེ་
ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་
སྒྲིབ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། གང་སོ་སོར་
རིམ་གྱིས་སྤངས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམས་འཐོབ་
བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་{ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ་{པ་སྟེ་}ཉོན་མོངས་པའི་
སྒྲུབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐར་པ་ཐོབ་པ་{མ་}ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པས་གེགས་
བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པ་ལ་སྒོ་གླེགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་གེགས་བྱེད་
ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡོད་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་
འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པར་ཡང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་
གསུངས་ཏེ། མན་ངག་སྙེ་མར། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་ལུང་དྲངས་པར། འོད་སྲུང་
འདི་ལྟར་འབྲས་ས་ལུའི་ཞིང་རྣམས་ལ་ལུད་ཀྱི་ཕུང་པོས་ཕན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་
རོ། །{དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་པར་བྱེད་
པར་འགྱུར་རོ། །}འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔགས་དང་སྨན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་དུག་
གིས་ལྟུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་
མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལྟུང་ངོ༌། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་དུ། དབུ་མ་བཞི་བརྒྱ་པའི་
ལུང་དྲངས་པར། ཕན་མིན་པར་ཡང་གང་མཐོང་བ། །མཁས་པས་ལ་ལར་དེ་ཕན་
ཏེ། །ནད་ཀྱི་དབང་ལས་ཐམས་ཅད་ནི། །སྨན་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་མིན་པ། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་དེར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་ལུང་དྲངས་པ། ཐབས་ཆེན་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་
6-1-437


ནི། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །འཁོར་བའང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དུའོ། །དེ་
སྲིད་རྒྱལ་སྲས་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་
འཕགས་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་ན་བཞུགས་ཀྱང་འཆིང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱིད་འཚལ་ལོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་ལ། ཉོན་མོངས་
པ་སྤོང་བ་དང༌། མི་སྤོང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལམ་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང༌། འགྱུར་བའི་
ཁྱད་པར་སྨྲ་བ་དེ་ནི་སུ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བློ་
ཁ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཕྱོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྤྱིར་སྔགས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་
གཅིག་པ་དང༌། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཚུལ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཐེག་
པ་དང༌། རྒྱུའི་ཐེག་པ་འཇོག་པའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ད་ལྟ་བོད་ཕལ་ཆེར་ལ་
གྲགས་པ་འདི་ལས་གཞན་པ་རྩ་བའི་རྒྱུད་རྣམས་དང༌། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་
ཀྱིས་མཛད་པའི་གཞུང་དུ་གྲགས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞིབ་མོར་བྱ་ནུས་ན་ཡང༌། 
འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་པས་མ་བྲིས་སོ། ། 
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་སྔགས་ཀྱི་ལག་ལེན་ལ་སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དེ། གཉེན་པོས་མི་
འཇོམས་པའི་དཔེར། དུག་གི་ནུས་པ་སྔགས་ཀྱིས་སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་བཀོད་པ་འདི་ཡང་
དཔེ་དོན་ཅི་འདྲར་འགྲིག་སྟེ། དུག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་སྔགས་ཀྱིས་
མ་བཅོམ་ན་ནི་དེ་སྨན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ན་ནི་དེ་སྤང་བྱ་གཉེན་པོས་འཇོམས་
པའི་དཔེར་འགྱུར་གྱི། མི་འཇོམས་པའི་དཔེར་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་
ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུད་འགྲེལ་ཟབ་མོ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་རྣམས་སུ་སྤང་གཉེན་
གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ༌། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར། 
འཕོ་བའི་བདེ་བ་སྤང་བྱར་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལྟར་སེམས་ནི་རྣམ་བཞི་སྲིད་པ་
གསུམ་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཐིག་ལེའི་དབུས་སུ་སྟེ། །རྣལ་འབྱོར་དབང་
པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་མཉམ་འབྲས་སྟེར་ཁྱབ་བྱེད་དག་ནི་ཐར་པའི་སླད་དུ་བསྲུང་བར་
བྱ། །ཐིག་ལེ་བཏང་ན་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་མཆོག་གི་བདེ་བ་སོང་ལ་
ཐར་པ་གང༌། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་བདེ་བ་སྐད་ཅིག་འདི་ནི་སྡོམ་བརྩོན་རྣམས་ཀྱིས་
ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར་ཡང༌། འགྱུར་བ་དང་
འཛག་པ་དང་གཡོ་བ་དོར་བར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངེས་
པའོ། །ཞེས་དང༌། མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པར་ཡང༌། འཕོ་
6-1-438


བའི་ཆགས་པ་སྤང་བྱར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕོས་པ་ལ་ནི་ཆགས་བྲལ་
འགྱུར། །ཆགས་བྲལ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང༌། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་བུའི་ཁམས་ཟད་
བྱེད། །ཟད་པ་ལས་ནི་འཆི་བར་བརྗོད། །ཤི་ལས་སླར་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །སྲིད་པའི་
སྲིད་ལས་སླར་འཆི་འཕོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་སྲིད་པ། །ཆགས་བྲལ་ལས་བྱུང་གཞན་
དུ་མིན། །དེ་ཕྱིར་འབད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །འཕོ་བའི་ཆགས་པ་རྣམ་པར་སྤང༌། །ཞེས་
པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། ཆགས་སོགས་དྲི་མ་ལྡན་པའི་སེམས། །འགྱུར་བ་
འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་དག །རང་བཞིན་དྲི་མེད་དག་
པའོ། །ཞེས་པའོ། །མཁའ་འགྲོ་མ་རྡོ་རྗེ་གུར་དུ་ཡང༌། ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ཀྱི། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྦྱང་ཞིང༌། །ཞེས་པ་དང༌། གཏི་མུག་ཀུན་ཏུ་ཟད་བྱའི་
ཕྱིར། །མགོན་པོ་རྒྱལ་བ་རྣམ་སྣང་མཛད། །ཅེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་རྨོངས་པས་གཟིར་
གཟིགས་ནས། །གཏི་མུག་ཐམས་ཅད་ཟད་མཛད་པ། །ཞེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་ཁེངས་པས་
གཟིར་གཟིགས་ནས། །ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཟད་མཛད་པ། །ཞེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་ཆགས་
པས་གཟིར་གཟིགས་ནས། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་མཛད་པ། །ཞེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་
ཕྲག་དོག་གིས་གཟིར་གཟིགས། །ཕྲག་དོག་ཐམས་ཅད་ཟད་མཛད་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་
པ་གསུངས་སོ། །དཔལ་ཁ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་
ཏེ། །མཁས་པས་རང་རིག་ཙམ་གྱིས་ནི། །སྦྱོར་བའི་{མཐར་ཐུག་{མཐའ་དྲུག་}བསམ་
གཏན་གནས། །ཉིན་དང་མཚན་དུ་གོམས་པར་མཛོད། །ཅེས་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ལོངས་
སྤྱོད་འདོད་པ་ཡིས། །ངག་གི་ཡི་གེ་སྤངས་ནས་སུ། །ཡིད་ཀྱི་བཟླས་དང་ཡང་དག་
ལྡན། །རྟག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱིས། །མི་གཡོ་གོ་འཕང་རྒྱུན་དུ་གནས། །རྟག་ཏུ་ཕྲ་
ཞིང་གོས་མེད་པས། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་རྣམ་ཤེས་ཐིམ། །རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གྱུར་ན། །བྱང་
ཆུབ་རིམ་པ་མཐོང་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བདུད་རྩི་དོན་གཉེར་
བས། །སྙིང་པོ་བླངས་ཏེ་རྩིགས་མ་འདོར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ལྔའི་བདུད་རྩི་ནི། །རྙེད་ནས་
རྟོག་པ་ཀུན་སྤངས་བྱ། །རྟོག་པའི་གནས་ནི་བཏང་ནས་སུ། །བློ་ལྡན་གང་ཞིག་མི་རྟོག་
གནས། །ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གསུངས་པ་བཞིན། །དེ་ལ་དངོས་གྲུབ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །རྟོག་པས་
དམྱལ་བར་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང༌། །འགྲོ་དྲུག་རྒྱ་མཚོར་འཁོར་བར་འགྱུར། །རྟོག་པ་ལས་ནི་
རྣམ་གྲོལ་ན། །དྲི་མེད་ཞི་བའི་གནས་སུ་འགྲོ། །དེས་ན་རྟོག་པའི་དྲ་བ་བཅད། །ཅེས་པ་
དང༌། བདག་དང་གཞན་དུ་འཛིན་སྤངས་ཤིང༌། །རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་
པ་དང༌། ཀུན་ཕན་ཞི་བ་མཚུངས་མེད་པས། །རྟག་ཆད་འགྲོ་སྐྱོབ་རྣམ་རྟོག་སྤངས། །ཞེས་
6-1-439


པ་དང༌། ཡང༌། མི་ཤེས་རྨོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཇི་སྲིད་ཡེ་ཤེས་རྣམ་སྤངས་
ཏེ། །ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་ལ་གནས་ཤིང༌། །རྟོག་པའི་དྲ་བས་དཀྲིས་པའི་ཚེ། །བསོད་ནམས་
དང་ནི་སྡིག་པ་ཡི། །ཕུང་པོ་གཉིས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཆོས་འདིའི་རང་བཞིན་རྣམ་
དག་སྟེ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་ལས། །མི་ཤེས་སྒྲིབ་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །སྡིག་དང་བསོད་
ནམས་སངས་རྒྱས་གསུངས། །དྲང་བའི་ཐབས་སུ་མཛད་པས་ན། །སྡིག་དང་བསོད་
ནམས་གཉིས་ཀ་སྤང༌། །དཔེར་ན་ཆུ་ཡི་གང་བའི་ཀླུང༌། །བརྒལ་འདོད་སྐྱེ་བོས་ཤིང་དང་
ནི། །རྩ་སོགས་བསྡུས་ཏེ་འཇུས་ནས་སུ། །རྐྱལ་ཏེ་ཕ་རོལ་བརྒལ་བ་དང༌། །དེས་ན་བདེ་
བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ལ། །བརྟེན་ནས་འཁོར་བའི་ཕ་
རོལ་འགྲོ། །བདེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རབ་ཏུ་སྤོང༌། །དེ་
བས་རྟོག་པའི་ཚོགས་སྤངས་ཏེ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་གསུངས་པའི་ལམ། །ལམ་རིག་པ་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །རྣམ་རྟོག་རྨོངས་པ་ཆེན་པོ་
སྟེ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བྱེད་ཡིན། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་ན། །མཁའ་
བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྤང་བྱ་དང༌། དེ་སྤང་བྱེད་གཉེན་
པོ་ཡང་ཡང་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་ལས་
ཀྱང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བྱར་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟོག་པ་སྡུག་
བསྔལ་རྒྱུར་གྱུར་པ། །ཇི་སྲིད་མ་སྤངས་བར་དུ་ནི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་སངས་རྒྱས་
མིན། །ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་གོ་འཕང་འདོད་པ་
ཡི། །རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ། །དེ་ཀུན་གང་ལ་མེད་གྱུར་པ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་
པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང༌། སམ་བུ་ཊི་ལས། གཏི་མུག་ཆགས་སྡང་ང་རྒྱལ་
དང༌། །ཕྲག་དོག་དང་ནི་ཉོན་མོངས་ལྔས། །སེམས་ཅན་སོ་སོར་བཅིངས་པ་གང༌། །རང་
རིག་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱིས་འཇོམས། །འདིས་ནི་འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་བཅིངས། །འཁོར་
བར་འཁོར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཉིད། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་རྨོངས་གྱུར་པ། །སྡིག་པ་དུ་མ་བྱེད་པར་
འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་འདི་བཅོམ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང༌། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་
ཡང་དག་སྤངས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་
བསྟོད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང༌། མཉམ་ཉིད་སེམས་ནི་བསྐྱེད་ནས་ནི། །འདོད་ཆགས་ལ་
སོགས་རིང་དུ་སྤངས། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། མི་མཐུན་པ་
དང་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་གསུངས། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལྟ་སྟོང་
ཉིད་དབྱེ་བ་ཡང༌། །བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་མི་མཐུན་
6-1-440


ཕྱོགས། །བླ་མ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཤེས་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཛག་མེད་དུ་བརྟན་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་
སོགས་པ་སྤང་བྱར་གསུངས་པ་ཡང༌། དམ་པ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ། ལས་ཀྱི་
ཕྱག་རྒྱ་བརྟགས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ཕྱག་རྒྱ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་སྦྱོར་བ་
ཡིས། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་དུ་
ཡང༌། སེམས་ནི་རྙོག་པ་དང་བཅས་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་དང་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕྱག་
རྒྱ་སྤང་བྱ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དཔལ་དོན་དམ་པའི་བསྙེན་པར་ཡང༌། ཐལ་
བའི་དཔལ་མོ་མ་ཉམས་བདེ་བ་དེ། །དོར་ནས་དགེ་མེད་གཞོན་ནུ་མར་བརྩེ་བ། །ཕལ་
ཆེན་སྔོན་བསགས་དྲག་པོའི་ལས་གང་གིས། །བདུད་རྩི་དོར་ནས་དུག་ནི་འཐུང་བར་
བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ནཱ་རོ་འགྲེལ་ཆེན་དུ་ཡང་དྲངས་ཤིང༌། རྒྱ་འགྲེལ་ཆེན་པོ་དྲི་བྲལ་
འོད་དུ་ཡང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡོངས་དོར་ཞིང༌། །ཡེ་ཤེས་ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཕྱག་
རྒྱ་ཆེ་ལས་ཡང་དག་སྐྱེས། །ལྷན་སྐྱེས་གཞན་དང་འགྲོགས་པས་མིན། །རྣམ་རྟོག་སྒོམ་པ་
ལས་འདས་པ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མི་འགྱུར་བདེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་དབྱིབས་དག་
དང༌། །རྟོག་དང་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་
ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་བསྙེན་པ་སྟེ། ལུས་དང་རྫས་ལ་སྲེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི། །ཞེས་
པ་དང༌། འདིར་ལྷ་རྣམས་མཆོག་སྟེར་བར་འགྱུར་གྱི། སྲིད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པས་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར། བདུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
འཁོར་བའི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཁོར་
བའི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། སེམས་གང་ཞིག་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་ནི་སེམས་མ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་འཁོར་བའི་བག་
ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདུད་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡིན་ལ། སངས་
རྒྱས་ཉིད་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་འཁོར་བའི་སེམས་ཀྱི་
བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་རྣམས་བདུད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤང་བྱར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་
ལ་བདུད་ཡོད་པའི་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་སྒྲིབ་པ་དང་
བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པའི་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་བདུད་མེད་
དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་
ངག་དང་སེམས་དང་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བདུད་ནི་བདུད་བཞི་སྟེ། །ཞེས་པ་
6-1-441


དང༌། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་དང་མ་རིག་པའི་བདུད་སྔར་བརྗོད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་
སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་འགྱུར་བའི་སྐད་ཅིག་སྟེ། འདོད་པའི་ལྷར་མངོན་པར་བརྗོད་
དོ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་སྐད་ཅིག་གིས་རྣམ་པར་
བཅོམ་མོ། །དེ་བཅོམ་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་དཔུང་བཅོམ་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་
དང་གཏི་མུག་དང་ཁོང་ཁྲོ་དང༌། མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཟད་པའོ། །ཞེས་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་དང་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་དྲི་
མ་དང་བདུད་བཞིར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྤང་བྱ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་
བའི་བདེ་བའི་སྐད་ཅིག་གིས་བཅོམ་པར་གསུངས་པས། མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་
བའི་སྐད་ཅིག་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ། འགྱུར་བའི་མ་རིག་པ་ལ་
སོགས་པ་དང་མི་འགྱུར་བའི་རིག་པ་བདེ་བའི་སྐད་ཅིག་རྣམས་སྤང་གཉེན་དུ་གསུངས་
པ་ཡང༌། དེ་ཉིད་ལས། དེ་བཞིན་དུ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི། འགྱུར་བའི་
འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུངས་འདིའི་
ཕྱིར། འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ནི་འགྱུར་བའི་འདོད་ཆགས་ཏེ་མ་རིག་པའོ། །འདིར་གང་གི་
ཚེ་འགྱུར་བའི་འདོད་ཆགས་ཉམས་པ་དེའི་ཚེ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ། 
མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོའོ། །འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་ལས་ཆགས་
བྲལ་ཉམས་པ་སྟེ། ཆགས་བྲལ་ཞེས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །ཞེ་སྡང་ཟད་པ་ལས་ཞེ་སྡང་ཆེན་
པོར་འགྱུར་ཏེ། ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་ལས་བརྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཏི་མུག་ཉམས་པའོ། །གཏི་
མུག་ཉམས་པ་ལས་གཏི་མུག་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་དང༌། ཞེ་སྡང་
ཆེན་པོ་དང༌། གཏི་མུག་ཆེན་པོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་
བདག་ཉིད་མ་རིག་པ་ཉམས་པའོ། །མ་རིག་པ་ཟད་པ་ལས་མ་རིག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་
རོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་གོ །དེ་བཞིན་དུ། འདུ་བྱེད་ནས་རྒ་
ཤིའི་བར་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འགགས་པ་ལས་ཆོས་མི་མཐུན་པས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། 
དགྱེས་རྡོར་འབུམ་ལྔར་ཡང༌། དེ་དང་མཐུན་པ་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། རྒྱུད་གཞན་
རྣམས་སུ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར། འཚེ་
དང་མི་བདེན་གཞན་གྱི་བུད་མེད་སྤང་བྱ་གཞན་གྱི་ནོར་དང་ཆང་གི་བཏུང་བ་དེ་
བཞིན་ཉིད། །འཁོར་བར་རྡོ་རྗེའི་ཞགས་པ་དག་སྟེ་རང་གི་དགེ་བ་འཇོམས་བྱེད་སྡིག་པ་
ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །ཞེས་པ་དང༌། ཆོ་ལོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བཅས་པའི་ཟས་དང་ཚིག་ངན་ཀློག་
6-1-442


དང་འབྱུང་པོ་ལྷ་མིན་དབང་པོའི་ཆོས། །བ་ལང་བྱིས་པ་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་
ལྷ་མིའི་བླ་མ་གསོད་པ་ལྔ་ནི་མི་བྱའོ། །གྲོགས་པོ་རྗེ་བོ་རྣམས་དང་ལྷ་དང་མི་ཡི་བླ་མ་
དགེ་འདུན་ཡིད་བརྟན་རྣམས་ལ་འཁུ་བ་ཡང༌། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཆགས་པ་
དག་སྟེ་དེ་ལྟར་སྲིད་པའི་བདག་པོའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཉི་ཤུ་ལྔ། །ཞེས་པ་འཚེ་བ་ལ་སོགས་
པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྤང་བྱར་གསུངས་པ་དང༌། རྒྱུད་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང༌། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་
བཅུ་བཞི་སྤང་བྱར་གསུངས་ཤིང༌། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་མ་
སྤངས་ན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་གཡོ་སྒྱུའི་དབང་གིས་རྩ་བའི་
ལྟུང་བ་བྱུང་ན་དམྱལ་བར་འགྲོ་སྟེ་འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། དཔལ་ལྡན་
བླ་མའི་ཐུགས་དཀྲུགས་པ་ལས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་རི་བོང་འཛིན་པར་
འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
དཔལ་ལྡན་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འོད་དུ་ཡང༌། ལམ་བཟང་རིན་ཆེན་འདི་ནི་བག་
མེད་ཀྱི། །སེམས་ཅན་གཞན་པ་དག་ལ་བྱིན་པ་ན། །རང་ཁྱིམ་དགོན་པ་དག་ཏུ་རབ་
བཞུགས་ལ། །ཡུལ་ངན་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོག་པར་བྱེད། །ཐེ་ཚོམ་འགྱོད་པ་དག་
དང་གཉིད་དང་ནི། །ལེ་ལོ་རྒོད་པའི་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །གཉེན་འདུན་
འཐིབས་པོའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ཡི། །ལམ་བཟང་རིན་ཆེན་དག་ནི་འཕྲོག་པར་
བྱེད། །སྲོག་གཅོད་མ་བྱིན་གཞན་གྱི་བུད་མེད་དང༌། །བརྫུན་དང་ཚིག་རྩུབ་དག་དང་ཕྲ་
མ་དང༌། །འཁྱལ་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་དང་བརྣབ་སེམས་དང༌། །གནོད་སེམས་ལྟ་བ་
ངན་པའི་ཆོམ་རྐུན་དང༌། །ཡོད་པའི་སྡིག་དང་ཉེ་བའི་སྡིག་པ་དང༌། །གསོད་འཁུ་དབང་
པོ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། །ཆོམ་རྐུན་ལྔ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས། །རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྟག་ཏུ་
འཕྲོག་པར་བྱེད། །ཤིན་ཏུ་བཟའ་དང་བཏུང་བ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་དུ་མའི་
ཆོམ་རྐུན་དེ་དག་གིས། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བག་མེད་ཅིང༌། །རྒྱལ་བར་གྱུར་
པ་ཉིད་ལ་འཕྲོག་པར་བྱེད། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པར། །རིན་ཐང་
ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་མ་ཡིན། །ཤེས་པར་བྱ་ཕྱིར་གཡོ་ཅན་གཞན་ལ་སྟོན། །དེ་ཡི་ཚིགས་
གིས་རིན་ཆེན་འདོར་བར་བྱེད། །གང་དག་རིན་ཆེན་བཟང་པོའི་རིག་པ་རྣམས། །རིན་
ཆེན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཏུ་གཞུག །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་དག་ཚིག་གིས་ནི། །རང་
གི་རིན་ཆེན་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དང༌། །ཕ་དང་མ་དང་བུ་མོ་སྲིང་མོ་དང༌། །བུ་དང་སྤུན་ཟླ་འདོད་པའི་ཆུང་མ་
ཡི། །གཟུགས་རྣམས་དག་གིས་བདུད་རྣམས་གེགས་བྱེད་དོ། །དེ་ཕྱིར་བླ་མ་དམ་པས་
6-1-443


གནང་བ་ཡི། །ལམ་བཟང་རིན་ཆེན་དག་ནི་སློབ་མ་ཡིས། །ཆོམ་རྐུན་རྩ་ལགས་ཡོངས་སུ་
བཏང་བྱ་སྟེ། །འབད་པས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་སྦ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་རྣམས་
ཀྱིས་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང༌། མི་དགེ་བ་བཅུ་དང༌། ཡོད་པའི་སྡིག་པ་ལྔ། ཉེ་བའི་སྡིག་པ་ལྔ། 
གསོད་པ་གཞན་ལྔ། འཁུ་བ་ལྔ། དབང་པོ་ལྔ། མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། བརྟུལ་ཞུགས་ཉི་ཤུ་
རྩ་ལྔའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉེར་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་དང༌། ཐར་པའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་
པའི་བདུད་ཐམས་ཅད་སྤང་བྱར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཉོན་མོངས་
པ་སྤང་བྱར་མ་གསུངས་པས། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཅི་དགར་སྤྱད་པས་ཆོག་
གོ །ཞེས་ལམ་ཉམས་པའི་སྔགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་སྨྲ་བ་ནི། བདུད་ཀྱི་རིགས་ཆེན་པོར་
མཁྱེན་པར་མཛད་འཚལ་ལོ། །དེ་ཡང༌། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་
གི་ཞལ་སྔ་ནས། མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས་གསུངས་པ། དེ་ལྟར་
བརྗོད་པའི་རིམ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུང་ཐོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ནའང་སེམས་ཅན་
རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་
བརྟགས་ནས་མི་འཛིན་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་བླ་མ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་
མི་བསྟེན་ཏེ། རྨོངས་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་འདི་
ཉིད་ལ་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་རུལ་བའི་ལུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའི་
བསམ་པ་བརྐམ་ཆགས་ཅན་རྣམས་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་དང༌། བླ་མ་
དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་མན་ངག་ལས། འདིར་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའི་བདུད་
རྩི་ལྔ་དང༌། གོ་ཀུ་ད་ཧ་ན་ལ་སོགས་པའི་ཤ་རྣམས་ནི་བཟའ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་
པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། འདི་རྣམས་ཟོས་པས་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་
པའི་ལུས་སུ་འགྱུར་ཞིང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡང་མཆོག་{ཏུ་}སྦྱིན་པར་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཞན་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་
པས་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བྱའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གདུག་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཚིག་
ཚད་མར་བྱས་ནས་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་བྱེད་དོ། །སྦྱང་བར་མ་བྱས་པ་
དང༌། རྟོགས་པར་མ་བྱས་པ་དང༌། སྦར་བར་མ་བྱས་པ་དང༌། བདུད་རྩིར་མ་བྱས་པའི་
རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བཟའ་བར་བྱེད་དོ། །བདུད་རྩི་ལྔ་པོ་དེ་དག་
ནི་ཟ་བ་པོ་དེ་དག་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟེར་བར་བྱེད་པ་པོར་མི་
འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་
དུ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་པ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་རྨོངས་པ་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་
6-1-444


ཤེས་པ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱིས་སད་པར་བྱས་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། 
བཀའ་དེ་ཡང་སྟེར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་མགུ་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། བདག་
ཅག་རྣམས་བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་གྲོལ་ལོ། །ད་ནི་བདག་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་བྱས་ཏེ། མི་
གཙང་བ་བཟའ་བར་བྱའོ། །རིགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་བསྒྲོད་པར་བྱའོ། །སྲོག་
གཅོད་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། ཆང་བཏུང་བ་ལ་
སོགས་པ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྣམས་འདིར་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་དོན་དུ་
བྱེད་དེ། མཆོག་གི་དབང་ཕྱུག་གི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་འགྲུབ་པར་
འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རིག་པར་
འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
མེས་ཚིག་པ་མེ་ཉིད་ཀྱིས་གདུང་བ་དཔེར་མཛད་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེས་ཚིག་
པ་འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་གྲོལ་བར་གསུངས་པ་རྣམས་ནི། ཐིག་ལེ་མི་འཛག་པའི་
འདོད་ཆགས་ལ་དགོངས་ཀྱི། འཛག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་སླར་འཆིང་བར་
གསུངས་ཏེ། དེས་ན་འཛག་མི་འཛག་གི་འདོད་ཆགས་ནི་མིང་འདྲ་ཡང་དོན་ཁྱད་པར་
ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས། འཛག་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་ནས་འཛག་མེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་
བསྟེན་པའི་དོན་དུ། ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པ་གསུམ་མམ་བཞི་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་སུ་
གསུངས་པའི་དགོངས་པ་མཁྱེན་འཚལ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་
དགོངས་པ་མ་ཤེས་པར་ལམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྔགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་འགྲེལ་པ་སྐོར་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དང་མཇལ་ན་དགའ་བར་གདའ། 
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་བཞེད་པས། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པར་
གསུངས་ཏེ། ད་ལྟ་ཐ་མལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། 
མ་དག་པ{འི་གཟུགས་}འདི་རང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དུ་འདོད་པ་ནི་སུ་ཡང་མ་འཆི། 
ཞེས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ནང་འགལ་དུ་སོང་གདའ་སྟེ། ད་ལྟའི་ཐ་མལ་པའི་གཟུགས་
{དང༌།}མ་དག་པའི་གཟུགས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་འདིའི་
རང་བཞིན་{རྣམ་དག་}རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དུ་གསུངས་པར་ཁས་ལེན་ཞེས་གསུངས་
པར་གདའ་སྟེ། གཟུགས་{ཀྱི་}རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཅེས་པ་དེ་ཡང་ཁྱེད་བཞེད་པ་ལྟར། 
གཟུགས་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་རང་སྟོང་ལ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ཅི་སྟེ་ན། གཟུགས་ཀྱིས་
རང་སྟོང་དེ་གཟུགས་ཉིད་ལས་མ་འདས་པར་གསུངས་ཤིང༌། གཟུགས་ཀྱང་མ་དག་པ་
ཉིད་དུ་གསུངས་པར་གོང་དུ་སྨོས་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་པྲ་ཕབ་པ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ལ་སོགས་
6-1-445


པ་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུགས་ནི་གོང་དུ་མདོ་ཙམ་ཞིག་སྨོས་ལ། ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ནི་
འདིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་སྐབས་སུ་མ་བབ་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གོ།
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། རི་བོང་གཉིད་དུ་སོང་བ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང༌། བཟི་བ་
དང༌། ན་ཆུང་གི་སྣང་བ་པྲ་ཕབ་པའི་སྣང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བས་ན་
ཐམས་ཅད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ་ཞེས་པ་གདའ། འདིར་
ཡང་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། པྲ་ཕབ་པའི་སྣང་གཟུགས་ཉིད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་
པ་ནི་སུ་ཡང་མེད་ལ། པྲ་ཕབ་པའི་སྣང་གཟུགས་ལྟ་བུ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཞན་ནི་མེ་
ལོང་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་
{སུ་}གྲུབ་པར། རྩ་རྒྱུད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པ་དྲངས་ནས་བཀྲལ་བ། སྟོང་པ་ལ་ནི་
དངོས་པོའི་ཚོགས། །བརྟགས་པའི་གཟུགས་སྤངས་བེམ་པོ་མིན། །འདི་ནི་མཐོང་སྟེ་མེ་
ལོང་ལ། །པྲ་ཕབ་གཞོན་ནུ་མ་ཡི་བཞིན། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེན་
པ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཐུགས་ལ་འབབ་དཀའ་བའི་རིགས་སུ་གདའ་བས་ཞིབ་
བཤད་མ་བྱས་སོ། །འོན་ཏེ་བུ་ཆུང་གི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་
མ་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་འཕེན་པ་ནི། མ་མཐོང་བའི་
ཆོས་ཀྱི་སྐྱོན་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་གདོན་མི་
ཟའོ། །གཞན་ཡང་དེ་དང་དེ་འདྲ་བས་དེ་ཡིན་པར་ཐལ་ཞེས་པ་ཡང་མཁས་པ་རྣམས་
ཀྱི་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་ལགས་ན། དེའང་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བས་དེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་
པ་འདི་འདྲ་ཀུན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། 
ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་གནས་འགྱུར་གྱི་རིམ་པ་འགའ་ཞིག་བཀོད་གདའ་སྟེ། གསུང་བ་ནི་
སྐུ་དབང་ཆེ། ལུང་རྣམ་དག་དང་མཐུན་པ་ནི་འགའ་ཡང་མི་གདའ། གནས་འགྱུར་གྱི་
དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཡང་སྔར་ཅུང་ཟད་སྨོས་ཤིང༌། རྒྱས་པར་ནི་ཡི་གེ་མང་དུ་
དོགས་པའི་ཕྱིར་མ་བྲིས་སོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དབུ་མ་རྩ་ཤེ་ལས། སྟོང་ཉིད་དེ་
ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི། །ངོ་བོས་སྟོང་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་དྲངས་པའི་ལུང་འདི་ཡང༌། 
དབུ་མ་རྩ་ཤེ་ན་མེད་དོ། །
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། སྔགས་ནས་སྤང་གཉེན་དུ་འདོད་པ་མེད་ངེས། སྔགས་
ལའང་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་གསལ་མོད། རང་བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ཐ་
6-1-446


དད་མེད་པར་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡང༌། མཁས་པ་ཆེན་
པོ་ཨ་བྷ་ཡ་ཀ་རའི་མན་ངག་སྙེ་མ་ལས། གཞི་སྤོང་བས་ལམ་བགྲོད་པ་དུག་གིས་གཉེན་
པོར་སྨན་སྦྱོར་བ་ལྟ་བུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ། གཞི་གྲོལ་བས་ལམ་བགྲོད་པ་དུག་ལ་
སྔགས་བཏབ་པས་སླར་ཡང་བཅུད་ལེན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་
གསལ་པོར་གསུང༌། ཞེས་དྲངས་པའི་ལུང་འདི་ཡང༌། སློབ་དཔོན་ཨ་བྷ་ཡ་ཀ་རས་
མཛད་པའི་མན་ངག་སྙེ་མ་ན་མེད་དོ། །ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་
ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་རྒྱུད་ལས། ངའི་བཀའ་ཐམས་ཅད་མཐའ་དྲུག་ཚུལ་
བཞིས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་དྲངས་པའི་ལུང་འདི་ཡང་རྒྱུད་དེ་ན་མེད་པས། བརྫུན་
ལུང་མང་པོ་འདྲེན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྡིག་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །
དེ་དག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། རྒྱུད་སྡེ་བོད་དུ་བསྒྱུར་བ་
དུམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལྷག་པའི་ནང་ན་བཞུགས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡང་འདི་དག་
གི་དཔང་པོར་ལུང་དྲངས་ན། བཀའ་མདོ་རྒྱུད་སེམས་དཔའ་མཁས་གྲུབ་ཀྱི་འགྲེལ་པ་
ལྟ་བ་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་འདིའི་རྒྱབ་ཏུ་འབྱོན་ཏེ། ཞེས་པ་དང༌། ཡང་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་མངོན། ལུང་དྲངས་ནའང་ཐམས་ཅད་བཞུགས་པ་ལགས་
སོ། །ཞེས་པ་དང༌། དགེ་བ་ཟག་མེད་ཐམས་ཅད་དེ་སྦྱོང་བའི་སྦྱོང་བྱེད་ཡིན་པ་འདི་
བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་མངོན་པས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱང་ཆ་མེད་ཀྱི་རྒྱུས་གཏམ་དུ་སོང་གདའ་བས། ད་བཟོད་ལུང་དེ་རྣམས་
གཟིགས་པ་གྲུབ་ན་འཐད་པར་གདའ་ཞིང༌། དེ་རྣམས་གཟིགས་པ་ལ་ཡང༌། དེའི་མན་
ངག་ཟབ་མོ་གལ་ཆེ་བ་ལགས། དེའི་དོན་ལ་ཉིད་ཅག་གི་ཞབས་ཐོག་ཏུ་འགྱུར་རམ་སྙམ་
ནས་མན་ངག་ཟབ་མོ་དང་མཐུན་པའི་ལུང་གསལ་བོ་དེ་རྣམས་བཀོད་པ་ལགས་པས། 
ཐུགས་མཉེས་པར་མཛད་པ་ཞུ། 
ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཡིག་ན། {གསུང་རབ་}བོད་དུ་གྲགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྣང་བར་
མ་ངེས། རྒྱ་གར་དུ་མ་ཕྱིན་པས་དེ་ན་ཨེ་ཡོད་ནི་རྒྱུས་མི་བདོག །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་
དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་གསུང་མང་དུ་བཀོད་གདའ་སྟེ། འདི་རྣམས་ཀྱི་བརྟགས་དཔྱད་ལ་
སོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས། སློབ་དཔོན་པ་ལ་ངག་ལོན་དུ་བསྐུར་བདོག་པས་གསུང་གླེང་
ཞིབ་ཏུ་མཛད་པར་ཞུ། དེ་བཞིན་དུ། ཡི་གེ་སྔ་མ་དེའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེ་བ་ཐུགས་
ཀྱིས་མ་དགོངས་པའི་རིགས་སུ་གདའ་བས། དེ་ལ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་པ་དང་གསུང་གླེང་
ཞིབ་ཏུ་མཛད་པར་ཞུ། ཡི་གེ་ཕྱི་མ་འདི་ལ་ཡང་སྐབས་ལ་ལར་ཚུལ་{བཞིན་}མི་
6-1-447


དགོངས་པ་འབྱུང་སྲིད་ཀྱང༌། ཁྱད་པར་དུ་ལུང་ལ་འགྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་སྐབས་རྣམས་
དང༌། མན་ངག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྟོགས་པས་བཤད་དགོས་པའི་སྐབས་རྣམས་དང༌། 
གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་རྒྱ་དམ་པོ་ཡོད་པ་ཡི་གེར་མ་བྲིས་པའི་སྐབས་རྣམས་དང༌། 
ངེད་སྙོམས་ལས་དང་བྲེལ་བ་མང་བའི་སྟབས་ཀྱིས་སྔར་མ་གྲུབ་ཅིང༌། མདང་ཞག་སློབ་
དཔོན་པ་གཤེགས་ཁར་ལུང་མེད་ཐུག་ཐབས་སུ་སོང་བས་ཞིབ་པར་བྲི་བར་མ་གྲུབ་པ་
རྣམས་ལ། མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅི་རིགས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་བྱུང་ན། 
སློབ་དཔོན་པ་དང་གསུང་གླེང་ཞིབ་ཏུ་མཛད་པར་ཞུ། ངག་ལོན་ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པར་
བསྐུར་བདོག །ལར་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱི་ཐུགས་རབ་ཆེན་པོས་བྱ་བ་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་ཀྱང་
ཆོས་ལ་རྟོག་འཇུག་མཛད་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་ངོ་མཚར་ཆེ། དེ་ལྟར་ཐུགས་རབ་དང་
དོན་གཉེར་འཛོམ་པ་དེ་ཐུགས་སྐབས་འདྲ་བྱུང་ན། སེམས་འགྲེལ་སྐོར་གསུམ་དང༌། ནཱ་
རོ་འགྲེལ་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཙམ་ཞིག་མན་ངག་དང་བཅས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་
མཁས་པ་འདྲ་ལ་ལེགས་པར་གསན་ནས་ནན་ཏན་མཛད་ན། ཁྱད་ཆེ་བ་ཅིག་མཆི་བའི་
འོས་སུ་གདའ་བས། ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་པར་ཞུ། རང་འདོད་ཡོད་པའི་ལུགས་མ་ལགས། 
ཡི་གེ་གཟིགས་པའི་རྟེན་ཙམ་དུ། རྟེན་ཁེབས་གཅིག་འབུལ།{ཞེས་པ་འདི་དཔོན་བྱང་
པས་ཞུས་པའི་ལན། བཙུན་པ་དོལ་པོ་པས་ཡི་གེར་བྲིས་པ་རྫོགས་སོ། །}དགེ་ཞིང་བཀྲ་
ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག །མངྒ་ལཾ་བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༥༤༤ གཞི་བྱས་ནས། འཛམ་ཐང་པར་མ་དང་ཛ་འགོའི་
པར་རྙིང་ལ་ཁ་གསབ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་ཡིན། གོར་རྟགས་{ { }འདིའི་ནང་དུ་ཕན་ཚུན་ཚིག་མི་
འདྲ་བ་རྣམས་སྔོན་མ་འཛམ་པར་དང་ཕྱི་མ་འབྲས་དཔེ་རྙིང་ཡིན་པས་འདེམས་དགོས། གོར་རྟགས་{ }འདིའི་ནང་དུ་
འཛམ་པར་ལྷག་མ་ཁོ་ན་ལ་ཡིན།)
6-1-448


༄༅། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དང༌། དཔལ་ཡོངས་
གྲུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཆོད་དོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དུས་
ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ།
བདེན་གཉིས་ལོག་པར་གསལ་གཞག་གསལ་མཛད་ནས། །ཡོད་ལ་ཡོད་དང་མེད་ལ་
མེད་ཇི་ལྟར། །གནས་བཞིན་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བཏུད་དེ། །དེ་ལ་འཁྲུལ་འཇོམས་མ་
ནོར་ལུང་རྣམས་བྲི། །
དེ་ལ་འདིར། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་བློ་ཁྱད་ཀྱིས། །གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད། །ཅེས་
པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་རས་ཆོད་དང༌། གཟུ་ལུམ་དང་རང་
བཟོ་སྟེ། གོ་རིམ་དཀྲུག་པ་དང༌། དབྲི་བསྣན་དུ་མ་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་ས་
བཅུ་པ་ལ་སོགས་ཀྱི་མན་ངག་གམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་མེད་པར། སྒྲ་ཚད་ལ་སོགས་
པ་ཐུན་མོང་པ་རྣམས་ལ་མཁས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས། ངེས་དོན་གྱི་མདོ་རྒྱུད་
ཟབ་མོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་འགྲེལ་པ་དང༌། བཤད་པ་བྱེད་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་
པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་ལུང་བསྡུས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། 
རྗེ་བཙུན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཐེག་པ་མཆོག་གི་དོན་འགྲེལ་
པར་མི་དབང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་དང་རང་བཟོའི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་
འཁྲུལ་བ་གསུངས་པ། ཇི་སྐད་དུ། མངོན་ཤེས་མེད་གང་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ལ་
གནས་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་ཡི། །རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་དང་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་དྲེགས་ལྡན་
རྒྱས་འགྲེལ་ཆེན་པོ་དག །བྱེད་པ་དེ་ནི་གླང་ཆེན་ལོང་བ་མྱོས་བཞིན་དགྲ་ཡི་རྒྱུད་ནི་
6-1-449


རྒྱལ་བའི་སླད། །གང་གནས་དེ་ཡིས་རང་གི་རྒྱུད་ནི་ཉམས་བྱེད་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་བདུད་
ཀྱི་གཉེན། །མཁས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་རྒྱལ་བདག་གསུངས་ནི་མི་ཤེས་
ངང་ཚུལ་རྟག་ལོང་བས། །ཐེག་མཆོག་རྒྱས་འགྲེལ་བྱས་ཏེ་ལོང་བ་གཞན་དག་ལྷུང་དུ་
བཅུག་ནས་དམྱལ་བར་རབ་འཇུག་པ། །འགྱོད་པ་དང་ནི་སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་མི་
དགེའི་ལམ་ལ་བུད་མེད་བདེ་བས་སེམས་དྲངས་ཤིང༌། །དཔལ་ལྡན་ཤེས་རབ་བདེ་
ཉམས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅོམ་ཕྱི་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་མནན་པའོ། །ཞེས་དང༌། 
གང་དག་མངོན་ཤེས་ལྔ་མེད་དེ་དག་བདག་ཅག་རྒྱལ་དབང་ཡིན་ཞེས་བདེན་པ་མིན་
པ་སྨྲ། །མ་འོངས་དུས་ན་རྟག་ཏུ་རྟོག་གེ་ལ་སོགས་བསྟན་བཅོས་ལ་གཏད་སྣ་ཚོགས་
བློས། །སངས་རྒྱས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་རྟོག་གེ་དང་ཕྲད་དབང་གིས་ལོག་པ་འབྱུང་འགྱུར་
ཏེ། །རྟོག་གེ་ལ་གཏད་དེ་ཡིས་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ལམ་ནི་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང༌། །དེ་
རྣམས་ཉིད་ཀྱི་བློ་ངན་སྐྱོན་ནི་འཇོམས་བྱེད་རྒྱས་འགྲེལ་བདག་གིས་བྲི་བར་བྱ། །ཞེས་
དང༌། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། སྙིགས་མ་ལྔ་ཡི་དུས་འདི་
རུ། །སློབ་དཔོན་གང་རྣམས་འབྱུང་འགྱུར་བ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སྟོན་བྱེད་ཅིང༌། །ཡང་
དག་ལམ་ལ་གནས་མིན་པ། །འགྲེལ་པ་མེད་པ་ཉུང་ངུའི་རྒྱུད། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཚུལ་
ངན་པ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་ནོར་འདོད་པས། །དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་ཆེས་བརྩོན་
པ། །མངོན་ཤེས་ལྔ་སོགས་མེད་པར་ནི། །ཁ་ཅིག་འགྲེལ་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །རྟོག་གེའི་
བསྟན་བཅོས་ང་རྒྱལ་གྱིས། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ལ་བརྙས་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་
སེམས་དཔའ་ཉིད། །འབད་པའི་དབང་གིས་བཟུང་ནས་སོ། །བདག་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་
ཞེས། །མི་འགའ་མི་ལ་སྨྲ་བར་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་འཛིན་པ་ཡི། །དགེ་སློང་
རྣམས་ལ་ཕྱག་མི་བྱེད། །ས་ལ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་རང་ཉིད། །གོས་དཀར་ཅན་བདག་ཕྱག་འོས་
ཟེར། །བསྟེན་བྱེད་ཚོང་པ་དམངས་རིགས་དང༌། །གང་རྣམས་ཞིང་བའི་ལས་ལ་
དགའ། །རྨོངས་པ་དམ་ཆོས་འཚོང་བྱེད་པ། །སྤྱད་བྱ་མ་ཡིན་ལོངས་སྤྱོད་པ། །བདུད་ཀྱི་
རིས་གཏོགས་དེ་རྣམས་ནི། །སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་
6-1-450


ཆེའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །སྐལ་བ་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་ལ། །ཕྱག་རྒྱ་དཀྱིལ་འཁོར་སྔགས་
སོགས་ཀྱིས། །ཡིད་འོང་བདག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཕྱག་རྒྱ་དཀྱིལ་འཁོར་སྔགས་སོགས་
ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཉིད། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་འོངས་པའི། །སློབ་
དཔོན་རྣམས་ནི་བདུད་ཀྱི་རིས། །ཞེས་དང༌། གང་ཞིག་འགྲེལ་པ་མེད་པར་ཉུང་རྒྱུད་
ངེས་པར་བཏུས་ལ་གསང་ཚིག་སྟོན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལོང་བ་ཆུ་ལ་སྦྲུལ་ཞུགས་ཡུན་རིང་
ལོན་པའི་རྗེས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན། །ཞེས་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཐའ་དྲུག་གིས་
བསྐོར་འདུས་པ་ལ་སོགས་རྒྱུད་རྣམས་གང་གསུངས་པ། །བསྟན་བཅོས་མཁས་པའི་ང་
རྒྱལ་གཅོད་བྱེད་དེ་ནི་རྟོག་གེས་རྟོགས་བྱ་ག་ལ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། གསང་བདག་ཕྱག་ན་
རྡོ་རྗེའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ནི། 
གཙོ་བོར་རྩ་བའི་རྒྱུད་དམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་
གྱིས་མཐའ་དྲུག་གི་དོན་འདི་ཐམས་ཅད་ཡུལ་གཞན་ལྷོ་དང་བྱང་དུ་སོང་སྟེ་ཤེས་པར་
བྱའོ། །གཞན་དུ་མཁས་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་རྒྱས་
འགྲེལ་གྱིས་གསང་བའི་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
གསུངས་སོ། །ཞེས་སོ། །
རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་དུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་པཎྜི་ཏ་དང༌། རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
རང་བཟོ་དང༌། གཟུ་ལུམ་དང༌། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་ལུང་
བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྗེ་བཙུན་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། འཕགས་
པའི་ཡུལ་འདིར་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་རྫས་ལ་བརྐམ་པ་དག་འབྱུང་
བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱུག་པོའི་རྫས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཁེངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས་
རྫས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་འཚོང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྫས་ལ་ཆགས་པས་སྐལ་བ་
དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབང་སྟེར་བར་འགྱུར་བ་དང༌། 
དང་པོ་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་མངག་གཞུག་པ་ཕྱི་ནས་བླ་མར་འགྱུར་བ་དང༌། རྫས་ཀྱི་
དམན་པའི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་སྐལ་བ་
6-1-451


དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གཞན་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབང་མི་སྟེར་བར་
འགྱུར་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྫས་ཀྱི་དབང་
གིས་གདུག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་
བ་དང༌། གཞན་ཡང༌། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་མི་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་རྩོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་
དང༌། མཁས་པའི་མངོན་པར་ཁེངས་པས་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུད་ཀྱི་
རྒྱས་འགྲེལ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདུད་ཀྱི་རིས་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བླ་
མར་གྱུར་ནས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་དབང་པོ་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བར་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་
འགྱུར་བ་དང༌། གསུམ་པ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་བཞི་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་
པའི་སྒྲས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེ་བ་མེད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ཞེས་
གསུམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འཕགས་པའི་ཡུལ་
གང་དུ་མཁས་པའི་མངོན་པར་ཁེངས་པས་གླེགས་བམ་མཐོང་ནས་དབང་བསྐུར་མེད་
པར་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་སྟོན་པ་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མ་འོངས་པའི་དུས་
ཀྱི་གདུག་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གཟིགས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་རྒྱུད་དང་རྒྱུད་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ། བཞི་པ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་
གསལ་པོར་མ་མཛད་དེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་བསྟན་པ་གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་བདེ་མཆོག་སྟོད་འགྲེལ་དུ་
བཀོད་པ་ཡང༌། འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདིར་སྙིགས་མ་ལྔའི་
དུས་སུ་འཛམ་བུའི་གླིང་པའི་མི་རྣམས་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ཚེ་
ཐུང་ཞིང་ཤེས་རབ་དམན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གང་ཡིན་པ་དེ་
རྣམས་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ལ་འཇུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་རྣམས་མི་དགེ་བ་
བཅུ་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྫས་ཉེ་
བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མཁས་པ་རྣམས་མ་ཐོས་པའི་རྒྱུད་འཆད་པ་
6-1-452


འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མཁས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱུད་ལ་དཀའ་འགྲེལ་དང་
རྒྱས་འགྲེལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྟན་ནས་
དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་རྨོངས་པ་དེ་རྣམས་
བླུན་པོའི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་
པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ་རྣམས་སུན་འབྱིན་པ་
འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སློབ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་བླ་མ་དམ་པའི་སྐྱོན་ཚོལ་བ་
འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བླ་མ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བཟའ་བ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྣམས་
ལ་བསྟོད་པ་དང་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུངས་ལས་བླ་མ་
མཉེས་པར་བྱ་བར་གསུངས་པ་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་མི་དགེ་བ་
བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཟའ་བ་
དང་བཏུང་བ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཆགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བུད་མེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་
རྣམས་འདོད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྐམ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ལས་བསྡུས་པའི་རྒྱུད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་རྡོ་རྗེའི་
ཚིག་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་བླ་མ་དམ་པས་
ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་
དང༌། རྒྱུད་ནི་རྒྱུད་གཞན་དུ་གསུངས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །དེའི་ཕྱིར། པཎྜི་ཏ་ཡིན་ཚད་དང༌། རྒྱས་འགྲེལ་ཡིན་ཚད་དང༌། རྒྱ་དཔེ་ན་ཡོད་ཚད་
ལ་ཚང་མར་བྱེད་ཅིང་དཔང་དུ་བྱེད་པ་རྣམས། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
གསུངས་འདི་རྣམས་དང་འགྲིག་གམ་གཟིགས་པར་ཞུ། 
དེས་ན་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་ཡོན་ཏན་ལ་གུས་ཤིང་སྐྱོན་བསལ་
དགོས་ཀྱི། བླུན་པོའི་དད་པ་ལྷག་པོ་ཤིན་ཏུ་གོལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། དྲི་མེད་
འོད་ལས། མཁས་རྣམས་ཡོན་ཏན་ལ་གུས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་དབང་ཕྱུག་སོགས་ལ་
མིན། །ཡོན་ཏན་མེད་ལ་གུས་པ་གང༌། །དེ་བླུན་མི་དགེའི་ལས་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །དེ་
6-1-453


ནས་བླ་མ་ཡང་ལེགས་པར་བརྟགས་ཤིང་སྔར་འབྲེལ་བ་ཡོད་རུང་མེད་རུང་དད་པ་
ལྷག་པོ་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རྗེ་བཙུན་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། 
སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་བླ་མ་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་མི་བསྟེན་ཏེ་རྨོངས་པ་
ཆེན་པོ་ཆགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་གྱུར་པ། ཞེས་དང༌། དེ་ལྟར་གདུག་པའི་སློབ་
དཔོན་གྱི་ཚིག་ཚད་མར་བྱས་ནས་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་བྱེད་དོ། །ཞེས་
སོ། །
བཤང་གཅི་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་བ་རྣམས་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་དང་
ཉོན་མོངས་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པར་སྨྲ་
བ་ལ་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གིས་བཀའ་བཀྱོན་མཛད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདིར་གལ་
ཏེ་གདུག་པ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་བསླུ་བར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཅོ་
འདྲི་བ་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་འདྲལ་བར་བྱེད་པ་མནར་མེད་པའི་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་མ་
དག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་
རྣམས་རྣལ་འབྱོར་པའི་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད། ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་ལ་སྡང་ཞིང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱི་
སྤྱོད་པ་དང་འགྲོ་ས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གིས་ལུང་བསྟན་པ་
འདི་ལྟ་སྟེ། གདུག་པའི་སློབ་དཔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་
པ་ཡུལ་ལ་དབང་པོ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་ཤིང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་མ་
མཐོང་བའི་སྐྱོན་བཟུང་བ་ལས་མནར་མེད་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
བཀའ་བར་པའི་མཐར་ཐུག་གི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཙམ་གྱི་མེད་
དགག་ཏུ་སྟོན་པའི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་པའི་བླ་མ་རྣམས་འབྱུང་བར། བཅོམ་ལྡན་འདས་
འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གིས་ལུང་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་དང་
བྲལ་ཞིང་ཆད་པ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བར་འགྱུར་བའི་གདུག་པའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་
པའི་བློ་ཅན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་
6-1-454


ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར། ཞེས་དང༌། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་མི་མཁས་པ་བསམ་པ་
མེད་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་པ་ཆགས་པ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བ་འགའ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་རྟག་ཆད་གཉིས་ལས་གྲོལ་བའི་གནས་ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་
དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
སྐུ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པས་བསྟན་པ་ཇི་སྙེད་པ་སྟེ། དེ་མ་ཤེས་ན་ཐེག་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་དང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་ཤེས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། གང་གིས་མཆོག་གི་དང་
པོའི་སངས་རྒྱས་མི་ཤེས་པ་དེས། མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་མི་ཤེས་སོ། །གང་གིས་
མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་མི་ཤེས་པ་དེས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མི་ཤེས་
སོ། །གང་གིས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མི་ཤེས་པ་དེས་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་ཤེས་
སོ། །གང་གིས་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁོར་བ་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ལམ་དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་མཚན་ཡང་དག་པར་
བརྗོད་པའི་དོན་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཤེས་ན་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་
པའི་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་མི་ཤེས་ལ། དེ་མ་ཤེས་ན་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་གཉིས་ཀ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཉམས་པར་འགྱུར་བས། མཁས་པར་རློམ་ཡང་དེ་ལྟར་བས་ཤིང༌། མདོ་
སྔགས་བསྲེས་པའི་བཤད་པ་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དབང་
ཕྱུག་གི་ཞལ་སྔ་ནས། ཉན་ཐོས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་རྣམས་
ཀྱི་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་སྙིང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ནི་མཚན་ཡང་
དག་པར་བརྗོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་ཏོ། །
འདིའི་དོན་མི་ཤེས་པ་བླ་མ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉམས་པ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་
ཤེས་ཉམས་པ་རྣམས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཉམས་པ་
དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉམས་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མཚན་ཡང་
དག་པར་བརྗོད་པའི་དོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དོན་དམ་
6-1-455


རྟག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཤེས་ན་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ངེས་པའི་དོན་
གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་གཅིག་ན་ཡང་མ་རྨོངས་དང༌། །ཐབས་མང་དཀའ་བ་
མེད་པ་དང༌། །དབང་པོ་རྣོན་པོའི་དབང་བྱས་པས། །སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་
འཕགས། །ཞེས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ཡང་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་
བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི། དོན་གསལ་བར་སྟོན་པས་མ་རྨོངས་པ་དང༌། བྱེད་པ་
བཅིངས་པའི་སྦྱོར་བ་སོགས་ཐབས་མང་བ་དང༌། མཚམས་མེད་པ་བྱས་པ་ཡང་ཚེ་འདི་
ཉིད་ལ་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་
དཀའ་བ་མེད་པ་དང༌། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་སྟེ། ཆོས་བཞི་
པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པས་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་ཏོ། །གནས་
ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྒོ་ནས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་
མེད་དོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདིས་ནི། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པའི་
དོན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཆེ་བ་སངས་
རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་གཉིས་སུ་
མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་དང་རྟེན་དང་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཆོས་
ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། བསྐྱེད་རིམ་ལ་སོགས་
པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མ་འདྲེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་
མགོན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་
ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་ཏུ་
བཟང་པོ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་
ཀུན་ནས་སྣང་བར་བྱེད་པ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཟབ་ཅིང་
རྒྱ་ཆེ་བའི་གཟུགས་འཆང་བ། རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་
6-1-456


བདག་དང་བདག་གི་བའི་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་
དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་དུས་ཐམས་ཅད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་རང་བཞིན་མཁྱེན་པ་འཁོར་བའི་བག་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འགྲོ་བ་དང་
འོང་བ་དང་བྲལ་བ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་ཅིང་འཕེལ་བའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན། བུམ་པ་བཟང་པོ་དང་དཔག་
བསམ་གྱི་ཤིང་དང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་
པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། 
སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་
གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། སྲིད་པ་གསུམ་གྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་རྣལ་
འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་པ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་འདི་ཉིད་ནི་རྣལ་
འབྱོར་པས་དོར་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །དབང་བཞི་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་རྟོགས་ན་དབང་ཐམས་ཅད་དོན་
མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། དབང་བཞི་པ་མ་
རྟོགས་ན་དབང་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་དབང་
བཞི་པའི་དོན་མི་ཤེས་པའི་པཎྜི་ཏ་དང་བླ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་རྟོན་པ་ནི་བླུན་པོའི་
དད་པ་ལྷག་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོག་གེའི་
ལམ་ནས་ཆོས་ཉྀད་ལ་ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་
ཞལ་སྔ་ནས། གང་ཞིག་རྟོག་གེའི་ལམ་ནས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཁྲིད་ན། །ཐུབ་པའི་བསྟན་ལས་
ཆེས་རིང་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་ཤེས་ནི་ལམ་བདེན་
གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་
དང་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་ཁྱད་འཕགས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་ལུང་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་ཚད་མར་གྱུར་ཅིང་དཔང་དུ་གྱུར་པ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་གནས་
སུ་རུང་གི །དེ་མན་ཆད་ཀྱི་པཎྜི་ཏ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་བ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་
6-1-457


རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ངེས་པར་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་པཎྜི་
ཏ་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ལྟ་བུའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བར་པ་དང་ཐ་མ་གཉིས་
གོ་རིམ་དཀྲུག་པ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་བཅོས་ཐབས་དང༌། ཞུ་ཏུག་དང་དག་
དར་དུ་མ་བྱས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་བཟུང་སྟེ། མི་འཐད་པའི་ཆ་
དོར་ཞིང་ལེགས་པའི་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་འདོམས་
པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལས་ཀྱང༌། མཁས་པ་དེ་རྣམས་ཚད་མར་རིགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་
སོགས་པ་ས་བཅུ་པ་རྣམས་ནི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་
ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
དང༌། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྐད་དུ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། གང་ཞིག་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་
འགའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་མིན་ལ། །མ་ལུས་དེ་ཉིད་མཆོག་ནི་ཚུལ་བཞིན་
ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་མཁྱེན་གཞན་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་མདོ་སྡེ་
གང་ཡིན་དེ་མི་དཀྲུག །ཐུབ་ཚུལ་བཤིག་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་ཆོས་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པར་
འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བ་མ་ཕམ་པ་འདི་ཡང་བརྫུན་གསུངས་པ་པོ་ཡིན་
ནམ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པར་ཞུ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་སྲིད་དེ། 
དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། སྐྱོབ་པ་ཉིད་གཟུགས་ལམ་གསུང་བ། །འབྲས་
མེད་ཕྱིར་ན་བརྫུན་མི་གསུང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་དེས་ན་རང་གི་བློ་ཚོད་དང་བསྟུན་
པའི་གཤག་རལ་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འཛིན་པ་ནི་ཧ་
ཅང་ཐལ་ཏེ། འོག་མ་རྣམས་ཀྱིས་གོང་མ་རྣམས་ལ་མི་གནོད་ཅིང་གོང་མའི་བྱ་བ་ནི་
འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་
རྟེན་མགོན་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། ལས་དང་པོ་པས་རྣལ་འབྱོར་པའི་བྱ་བ་མི་བྱའོ། །རྣལ་
འབྱོར་པས་གྲུབ་པའི་བྱ་བ་མི་བྱའོ། །གྲུབ་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བྱ་བ་མི་
བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་བློ་ཁྱད་ཀྱིས། །གོང་མ་གོང་མ་
6-1-458


རྣམས་ཀྱིས་གནོད། །ཅེས་པའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་དེའི་དོན་ཡང་གནས་སུ་ཕྱིན་པ་
ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་ཏེ། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་ལས་ཆེས་
ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ།།      །།མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༡༥༤ དབུ་ཅན་བྲིས་མ་ཡིན།)
6-1-459


༄༅། །བཀའ་ཡང་དག་ཀུན་གྱི་གནད་ནས་བཟུང་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །བཀའ་ཡང་དག་ཀུན་གྱི་གནད་ནས་བཟུང་བ། 
དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དང་དཔལ་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་
སུ་མཆིའོ། །བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ།
དོན་དམ་ཡིན་ན་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཡིན་མི་
སྲིད། །ཆོས་དབྱིངས་ཡིན་ན་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཆོས་དབྱིངས་
ཡིན་མི་སྲིད། །ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཆོས་ཉིད་
ཡིན་མི་སྲིད། །ཆོས་སྐུ་ཡིན་ན་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཆོས་སྐུ་ཡིན་མི་
སྲིད། །ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་ན་རང་སྟོང་ཡིན་མི་སྲིད། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཡོངས་གྲུབ་ཡིན་མི་
སྲིད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་
ཡིན། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཡང་དག་མཐའ་མ་
ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་གནས་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་གནས་མ་
ཡིན། །ཆོས་སྐྱོན་མེད་ནི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པར་
མིན། །ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཤེར་ཕྱིན་ཟབ་མོ་
མིན། །དབུས་མ་ཟབ་མོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དབུས་མ་ཟབ་མོ་
མིན། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་
མིན། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་
མིན། །འགོག་བདེན་ཟབ་མོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་འགོག་བདེན་ཟབ་
མོ་མིན། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྦྱོར་
མིན། །དོན་དམ་ཚད་མ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཚད་མ་
མིན། །དོན་དམ་སངས་རྒྱས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སངས་
6-1-460


རྒྱས་མིན། །དོན་དམ་དམ་ཆོས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་དམ་
ཆོས་མིན། །དོན་དམ་དགེ་འདུན་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་དགེ་
འདུན་མིན། །དོན་དམ་དཀོན་མཆོག་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
དཀོན་མཆོག་མིན། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
ཡེ་ཤེས་མིན། །དོན་དམ་ལྷ་ཚོགས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ལྷ་
ཚོགས་མིན། །དོན་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
དཀྱིལ་འཁོར་མིན། །དོན་དམ་གསང་སྔགས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་
དོན་དམ་གསང་སྔགས་མིན། །དོན་དམ་རྒྱུད་སྡེ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་
དོན་དམ་རྒྱུ་སྡེ་མིན། །དོན་དམ་ཕྱག་རྒྱ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་ཕྱག་རྒྱ་མིན། །དོན་དམ་དངོས་གྲུབ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་དངོས་གྲུབ་མིན། །དོན་དམ་རྡོ་རྗེ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་རྡོ་རྗེ་མིན། །དོན་དམ་སེམས་དཔའ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་སེམས་དཔའ་མིན། །དོན་དམ་པད་མ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་པད་མ་མིན། །དོན་དམ་བྷ་ག་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་བྷ་
ག་མིན། །དོན་དམ་ཁུ་རྡུལ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཁུ་རྡུལ་
མིན། །དོན་དམ་ཟླ་ཉི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཟླ་ཉི་མིན། །དོན་
དམ་སྒྲ་གཅན་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྒྲ་གཅན་མིན། །དོན་
དམ་དུས་མེ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་དུས་མེ་མིན། །དོན་དམ་
སྲིད་གསུམ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྲིད་གསུམ་མིན། །དོན་
དམ་ཁམས་གསུམ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཁམས་གསུམ་
མིན། །དོན་དམ་དུས་གསུམ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་དུས་
གསུམ་མིན། །དོན་དམ་སྐུ་གསུམ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྐུ་
གསུམ་མིན། །དོན་དམ་སྐུ་བཞི་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྐུ་བཞི་
6-1-461


མིན། །དོན་དམ་སྐུ་ལྔ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྐུ་ལྔ་
མིན། །དོན་དམ་རྣམ་མཁྱེན་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་རྣམ་
མཁྱེན་མིན། །དོན་དམ་འདོད་ཆགས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
འདོད་ཆགས་མིན། །དོན་དམ་ཞེ་སྡང་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
ཞེ་སྡང་མིན། །དོན་དམ་གཏི་མུག་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
གཏི་མུག་མིན། །དོན་དམ་ང་རྒྱལ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ང་
རྒྱལ་མིན། །དོན་དམ་ཕྲག་དོག་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཕྲག་
དོག་མིན། །དོན་དམ་སེར་སྣ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སེར་སྣ་
མིན། །དོན་དམ་ཕུང་པོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཕུང་པོ་
མིན། །དོན་དམ་ཁམས་རྣམས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་ཁམས་
རྣམས་མིན། །དོན་དམ་སྐྱེ་མཆེད་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྐྱེ་
མཆེད་མིན། །དོན་དམ་རྟེན་འབྲེལ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
རྟེན་འབྲེལ་མིན། །དོན་དམ་ཕར་ཕྱིན་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
ཕར་ཕྱིན་མིན། །དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
སྟོང་ཉིད་མིན། །དོན་དམ་དྲན་པ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
དྲན་པ་མིན། །དོན་དམ་སྤོང་བ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་སྤོང་
བ་མིན། །དོན་དམ་རྫུ་འཕྲུལ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་རྫུ་
འཕྲུལ་མིན། །དོན་དམ་དབང་པོ་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་དམ་
དབང་པོ་མིན། །དོན་དམ་སྟོབས་རྣམས་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ལ། །རང་སྟོང་ཡིན་ན་དོན་
དམ་སྟོབས་རྣམས་མིན། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རང་སྟོང་མ་ཡིན་ཏེ། །འཕགས་ལམ་ཡན་
ལག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བསམ་གཏན་ཚད་མེད་སོགས། །དོན་
དམ་རྣམ་མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་ཀུན་ཡང༌། །རང་སྟོང་མ་ཡིན་ཡིན་ན་དོན་དམ་གྱི། །ཆོས་
རྣམས་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་
6-1-462


གིས། །ཁྱད་པར་རྟོགས་ནས་བསྟན་པ་གསལ་ནུས་སོ། །འདི་ཡང་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ལུགས་
སུ་བཀོད་པ་སྟེ། གསུམ་ལྡན་མར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་ལས་ཆེས་ཁྱད་དུ་འཕགས་
པའོ།།      །།སརྦ་མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-463


༄༅། །དོན་ཟབ་དགོངས་འགྲེལ་བཞུགས།
༄༅། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་ཟབ་
དགོངས་འགྲེལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེའང་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་ཡིད་ཅན་གྱི་གང་ཟག་
གིས་བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྣལ་
འབྱོར་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ་འབྱུང་བའི་ཟླ་ཉི་དང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་འོད་
གསལ་གྱི་སྣང་བ་འཆར་བའི་ལམ་ལ་གོམས་ཀྱང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་མི་
འགྱུར་ཞིང༌། མུ་སྟེགས་པ་དང་ཉན་རང་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལང་ཀར་གཤེགས་པར། 
འགྲོ་བ་ཀུན་ཏུ་རབ་འཁོར་བས། །སྲིད་པ་ལ་ནི་སྐྱོ་བའི་ཡིད། །ཞི་བའི་ཞི་ལམ་སོང་ནས་
ཀྱང༌། །རྣལ་འབྱོར་སྣ་ཚོགས་ དག་ལ་བརྩོན། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་བརྩོན་བྱས་ནས། །ཉི་
མ་ཟླ་བའི་དབྱིབས་འདྲ་དང༌། །འོད་དང་པདྨ་ལྟ་བུ་དང༌། །རི་མོ་ནམ་མཁའི་མེ་འདྲ་
མཐོང༌། །མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ནི། །མུ་སྟེགས་ཅན་ལམ་ཁྲིད་པར་བྱེད། །ཉན་ཐོས་
དག་དང་རང་རྒྱལ་དང༌། །སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འང་ལྷུང་བར་བྱེད། །ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་མེད་
པའི་ཕྱིར། །འགོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྟར། །དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད། །ཅེས་དང༌། རྒྱན་ སྟུག་པོར་ཡང༌། རང་རྒྱལ་རྒྱལ་བའི་
སྲས་རྣམས་དང༌། །ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཅན། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་
འདི། །གང་འབྱུང་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། །པད་མོའི་གནས་སུ་བརྟེན་བཅས་ཏེ། །དཀྱིལ་
མོ་ཀྲུང་དུ་མཉམ་བཞག་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་སྦྱར་བར་གྱིས། །འདོད་དང་བདེ་
ལས་རྣམ་པར་དབེན། །དབང་པོ་དབང་པོའི་དོན་གྱི་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་
བཟློག་ཅིང༌། །ལྕགས་ཀྱུས་གླང་པོ་ཇི་བཞིན་དུ། །སེམས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པར་
གྱིས། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པར་བསྟན། །གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
དགེ །འདོད་དང་དགའ་བ་དབེན་ལ་སོགས། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲགས་པ་
དང༌། །ཁྱད་པར་དུ་འང་གཟུགས་མེད་དང༌། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་བསམ་གཏན་
6-1-464


དང༌། །ནམ་མཁའ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་དང༌། །འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་
རྣམས། །ཉི་མ་དང་ནི་ཟླ་བའི་དབྱིབས། །པད་མོ་དང་ནི་འོད་འདྲ་ཞིང༌། །ནམ་མཁའི་རི་
མོ་མེ་འདྲ་བར། །རྣལ་འབྱོར་ཞུགས་པས་རབ་ཏུ་མཐོང༌། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྤངས་
ནས་སུ། །སྣང་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་གནས། །གང་ཚེ་མཚན་མེད་རྣལ་འབྱོར་ཅན། །རྣམ་
པར་མི་རྟོག་ཆགས་མེད་ལ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང༌། །ཞིང་དང་ཞིང་ནས་
མཉམ་བཞག་པ། །དེ་དག་ཕྱག་གི་དབང་བསྐུར་བར། །དེ་ཡི་སྤྱི་བོར་དབང་བསྐུར་
ཏེ། །སངས་རྒྱས་ས་ལ་བཞུགས་པ་དང༌། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །སྣ་
ཚོགས་ཚུལ་གྱིས་དངོས་ཐོབ་ནས། །ཀུན་མཁྱེན་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར། །སྟོབས་
དང་མངོན་ཤེས་དབང་ཡང་ཐོབ། །གཟུངས་དང་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན། །ཐམས་
ཅད་ཀྱི་ནི་འབྱུང་གནས་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དགོངས་ན། དེ་ནི་བྱིས་
པ་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་དུས་ཀྱི་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་བདག་དང་
གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བདེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདེན་པ་
བཟུང་ནས། དེ་དང་དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཆགས་པ་དང༌། མངོན་
པར་ཞེན་པར་གྱུར་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལམ་དུ་ཁྲིད་ཅིང༌། ཉན་རང་དུ་ལྟུང་བ་སྲིད་པ་
གསུངས་ཏེ། ལང་ཀར་གཤེགས་པར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱི་
ཡུལ་ཅན་རྣམས་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པར་འཛིན་པ་ཞིག་འཇུག་
ཏུ་ཟིན་ན་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། གསོ་བར་འཛིན་པ་དང༌། སྐྱེས་
བུར་འཛིན་པ་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་
ལ་བྱིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་
དང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་གཟུགས་དང༌། ཀེང་རུས་དང༌། མི་རྟག་པ་
དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྔོན་ དུ་
6-1-465


བཏང་སྟེ། འདི་ནི་མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བལྟས་
ནས། དང་པོ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་འདུ་ཤེས་འགོག་པའི་བར་དུ་བྱིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་
ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་མུ་
སྟེགས་བྱེད་པ་བདག་དང༌། གཞན་གཉིས་མེད་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་གོ་རིམ་ཅན་ནི་དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བསམ་
གཏན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་གང་
ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བཏགས་པ་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་
དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་
གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་འཇུག་པ་དང༌། འཕགས་
པ་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པས། སེམས་ཅན་གྱི་
དོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་
བཤད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དོན་རབ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། །ཡང་
དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ལྟས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་
སྤྲོས་བྲལ་ཡིན་པ་ལ། སྤྲོས་བྲལ་དུ་ཤེས་ནས་མཚན་མར་མི་འཛིན་ཅིང་ཆགས་ཞེན་དང་
བྲལ་བ་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་གསུངས་ཏེ། ལང་གཤེགས་ལས། ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་མེད་པའི་
ཕྱིར། །འགོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྟར། །དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད། །མཁས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ལྟར། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་
སྟེ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀུན་ལས་སྐྱེས་ཤིང༌། །མཚན་ ཉིད་མེད་པར་སྣང་བའོ།།ཞེས་དང༌། རྒྱན་
སྟུག་པོར་ཡང༌། གང་ཚེ་མཚན་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་ ཅན། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཆགས་མེད་
ན། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་
6-1-466


པར། འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྤངས་ནས། །སྣང་བ་མེད་པར་རྣམ་གྱུར་པ། །ཞེས་པའི་
དོན་སངས་རྒྱས་ལ་གཟུགས་སོགས་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་མེད་པ་ཅིག་དགོས་པ་ཡིན་ན། སྣ་
ཚོགས་གཟུགས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །སྣ་ཚོགས་ཚུལ་གྱི་དངོས་ཐོབ་ནས། །ཀུན་མཁྱེན་
ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་མི་འགལ། དེས་ན་རྟོགས་ལྡན་དུ་
རློམ་པ་དག་གིས་མདོ་ཟབ་མོ་འདི་དག་ནི་ཞིབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། མདོ་
དག་གི་དོན་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་དགེ་བའི་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན་ནི། སངས་རྒྱས་
པ་མི་སྲིད་ལ། བརྩོན་པར་བྱས་ན་ནི་རྟགས་དེ་དག་འབྱུང་བར་མདོའི་དེ་ཉིད་དུ་
གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེ་དག་འབྱུང་བས་ལམ་ལོག་པར་ཁྲིད་ན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་
བ་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་ཤེས་ལྡན་རྣམས་ཇི་ལྟར་སེམས། ལུང་འདི་ལན་
གསུམ་དུ་ལང་གཤེགས་སུ་གསུངས་པའི་དང་པོ། དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་དུ་འཛིན་
པ་མེད་པ་དགོས། ཞེས་པ་འཕྲོས་ཤིང༌། ཡོད་མེད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ་བླ་ན་
མེད་པའི་ཐེག་ཆེན་སྟོན་པའི་ཀླུ་སྒྲུབ་འབྱུང་ཞེས་ལུང་བསྟན་ནས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་
སུ་མི་འཛིན་པ་དགོས། ཞེས་པ་ལ་འཕྲོས་ཤིང༌། རྒྱས་པར་མདོ་དེ་དག་གི་མགོ་མཇུག་
ཞིབ་པ་གཟིགས་པས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་
གྱིས་བྲིས་པའོ།།      །།འདིས་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་
འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག། 
མདོ་ལས། མཚམས་མེད་ལྔ་ནི་བྱས་པ་བས། །དགོངས་དོན་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་ལ།། 
གང་གིས་བློས་ནི་མ་རིག་པར། །ལོག་པར་བཤད་པ་སྡིག་པ་ལྕི། །ཞེས་གསུངས་སོ།། 
སརྦ་མངྒ་ལཾ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-467


༄༅། །ལུང་དོན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ན་མོ་བཛྲ་སཏྭ་ཡ། ལུང་དོན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་
མགོན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས།གསང་སྔགས་ཟབ་མོའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་ཀྱི་
སར་ཁམས་དྲུག་ལྡན་པའི་མིར་སྐྱེས་པ་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་གཅིག་གིས་གསང་
སྔགས་ཉམས་སུ་བླང་ན། རབ་སྐྱེ་བ་འདི་ལ།འབྲིང་འཆི་ཁ་བར་དོ། །ཐ་མ་ཡང་སྐྱེ་བ་
བདུན་ནམ།བཅུ་དྲུག་ལ་སངས་རྒྱས་པར་དམ་པ་རྣམས་བཞེད་ཅིང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་
ཡང་རིམ་པ་ལྟར། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་ལས། གདོལ་པ་སྙུག་མ་མཁན་པོ་དང༌། །མཚམས་
མེད་ལྔ་ནི་བྱེད་པ་རྣམས། །སྔགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སྤྱད་ན། །སྐྱེ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་
འགྱུར། །ཞེས་དང༌།སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ། ཞེས་སོགས་
དང༌། ཡེ་ཤེས་ཐིག་ལེ་ལས།བློ་གྲོས་ཆེ་ཡང་ཐེག་གཞན་གྱིས། །གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་སངས་
རྒྱས་ཡིན། །སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་ན། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱའོ། །ཞེས་དང༌། རྒྱུད་
སྡེ་འོག་མ་རྣམས་ལས་ཀྱང་གསུང་སྟེ།འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། སྐྱེ་བ་འདི་ལ་འགྲུབ་
པར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཚེ་འདི་
ཉིད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང༌། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལས། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རུ་
བྱུང༌། །སའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག །གང་ཕྱིར་གསང་བ་མཐོ་བ་ཐོབ། །རབ་ཏུ་དགའ་
བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ་བརྩོན། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་
འདའ། །ཞེས་སོགས་དང༌། 
6-1-468


གཉིས་པ་ནི། ཞལ་ལུང་ཆེན་མོ་ལས། བདག་སེམས་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པའི་ཚེ། །གསལ་
ཞིང་རབ་དགའ་མཁའ་འདྲ་རྟོགས། །ཞེས་སོགས་དང༌། གལ་ཏེ་སྐུ་གསུམ་མ་གྲུབ་
ན། །རིག་པ་འཛིན་པའི་གཙོར་གྱུར་ཏེ། །རིམ་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། 
གདན་བཞི་ལས།འཆི་བར་གྱུར་པའི་དུས་བྱུང་ན། །རིམས་ལ་སོགས་པས་མ་ཕོག་
པར། །འཕོ་བའི་སྦྱོར་བ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། དེའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཚིག་
དགུ་ལས་ནི་ཡར་གཏོད་ན། །མདོ་ལས་འཕོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉིན་རེ་བྲམ་ཟེ་གསོད་པ་
དང༌། །མཚམས་མེད་ལྔ་དག་བྱེད་པ་དང༌། །རྐུ་དང་འདོད་པ་ལོག་སྤྱོད་དང༌། །འདི་ཡི་
ལམ་གྱིས་འགག་པར་འགྱུར། །སྡིག་གིས་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྲིད་པའི་དངོས་པོ་
རིང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཐིག་ལེ་ལས། ཡང་ན་ལུས་འདི་སྤང་མ་ཐག །བླ་ན་
མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །བརྩོན་པར་མི་ལྡན་པས་ཀྱང་འགྲུབ། །བརྩོན་གྲུས་ལྡན་ན་སྨོས་ཅི་
དགོས། །ཞེས་སོ། །
གསུམ་པ་ནི། གསང་བའི་མཛོད་ལས། དབང་བསྐུར་ཡང་དག་སྦྱིན་ལྡན་ན། །སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་
བར་དབང་བསྐུར་འགྱུར། །དེ་ཡིས་སྐྱེ་བ་བདུན་ན་ནི། །མ་བསྒོམ་པར་ཡང་སངས་རྒྱས་
ཐོབ། །ཅེས་དང༌། དྲི་མེད་འོད་ལས་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་བདུན་གྱི་མཐར་ཐུག་པས་བརྩོན་འགྲུས་
དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཡེ་ཤེས་མ་བསྒོམ་པས་ཀྱང་ངོ༌། །ཞེས་སོ། །རྩེ་མོར། སྐྱེ་དང་སྐྱེ་
བ་ཐམས་ཅད་དུ། །རྡོ་རྗེ་ཅན་ནི་མངོན་བརྩོན་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་བཅུ་དྲུག་མཐར་ཐུག་
པས། །ཞི་བ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། ཡང་ན་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། །སྐྱེ་
བ་བཅུ་དྲུག་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཁ་ཅིག་ན་རེ། སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱ་བའི་དོན་ཚེ་འདི་ཉིད་ནས་བཟུང་ནས་ཡང་ཡང་
བརྒྱུད་པའི་མེའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་འགྲེལ་པར། སྐྱེ་
བ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྟེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་མའི་སྐྱེ་བ་བླང་
ནས་གྲུབ་པ་ལ་བྱ་ཡི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་ཡི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འགྱུར་དག་པ་འགའ་ལ་ལུང་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
6-1-469


མེད་ཅིང༌། ཡང་དང་ཡང་དེའི་དོན། སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱ་བ་ལ་མིའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་
གཅིག་ངེས་པར་དགོས་ཞེས་པ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རམ། རྒྱ་དཔེ་མ་
དག་པ་ཡིན་པའང་སྲིད་དོ། །དཔེ་དག་ཅིང་དོན་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། ཚེ་འདི་ལ་
ཞེས་པའི་ལུང་རྣམས་དང་ཡང་འགལ་ཞིང༌། སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་
མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་ལུགས་ལའང་བཞེད་མོད། དེ་སྔགས་ཟབ་པར་ཅིའི་ཕྱིར་
འཇོག །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཅོ་འདྲི་བའི་ལྟ་ངན་འདི་དུག་བཞིན་དུ་རིང་དུ་སྤོངས་
ཤིག །ཤེས་ལྡན་རྣམས། འགའ་ཞིག་ཚེ་ཡི་རིག་འཛིན་སྒྲུབ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་འདོད་
པའང་མི་རིགས་ཏེ། བར་དོར་སངས་རྒྱས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་བདུན་དང་བཅུ་དྲུག་ནས་
སངས་རྒྱས་པ་ལས་ཐ་མར་འགྱུར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དཔལ་ལྡན་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས། 
རང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་དེས་ཀྱང༌། སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་ན་ཚེ་ཐུང་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་
ཆུང་བའི་སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་འདིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྟེར་བར་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམ་
པའི་ཐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་དོན་དམ་པའི་གནས་ཀྱི་གང་ཟག་
གཅིག་ལ་དགོངས་ཀྱི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་ལས། 
གདོལ་པ་སྙུག་མ་མཁན་སོགས་དང༌། །མཚམས་མེད་ལྔ་ནི་བྱེད་པ་རྣམས། །སྔགས་ཀྱི་
སྤྱོད་པ་རྗེས་སྤྱད་ན། །སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །ཞེས་པས། མཚམས་མེད་བྱེད་
བཞིན་པའི་གང་ཟག་ཀྱང༌། ཕྱིས་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་ན་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་པར་
བཤད་ཅིང༌། འཕགས་པས་མཚམས་མེད་བྱེད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྩེ་མོར། སོ་སོར་
སྐྱེ་བོ་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་དང་ཡང་
འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་ཛྙ་ན་ཀ་ར་ལ་སོགས་སངས་རྒྱས་པའི་དོན། ས་ཐོབ་པའི་རིག་འཛིན་ཐོབ་པ་ལ་
བཞེད་པ་རྣམས་ནི། རྣམ་པར་མ་བསམ་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཚེ་
གཅིག་ལས་ཐོབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་འདི་ལ་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། 
6-1-470


སྟོབས་བཅུ། མི་འཇིགས་པ་བཞི། མཁྱེན་པ་བཞི། ས་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པའི་སྲིད་གསུམ་བླ་
མར་གསུངས་ཏེ། དུས་འཁོར་འགྲེལ་པར། རང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པས། སྐྱེ་བ་འདི་ལ་
སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་སྟེ། མིའི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་
སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་རྒྱུད་ཀྱྀ་རྒྱལ་པོའོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ལྔའི་སྐྱེ་
བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་ས་མ་ཡིན་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མིའི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་
བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ངེས་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་ཚོགས་དག་ལས་ཁམས་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་
ལའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ལས་ངན་པ་དང་ལྡན་པའི་མིའི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་
རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ངེས་པའོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་མཐར། དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་རིམ་པས་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་
རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བ་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའོ། །སངས་
རྒྱས་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། 
ལམ་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། སྟོབས་བཅུ་
དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་འབྱོར་བའོ། །དེ་སྟེར་བ་ནི་
སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བའོ། །ཞེས་དང༌། ཡེ་ལེའི་རྒྱུད་དུ། རོ་ཡི་འགྲོ་
བ་རྣམས་ལ་གནས་པའི་སྲོག་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཀུག་ཅིང་ཉོན་མོངས་བདུད་རྣམས་
བཅོམ་བྱས་ནས། །རྫུ་འཕྲུལ་ཀུན་མཁྱེན་པ་དང་སྲིད་གསུམ་བླ་མ་ཉིད་ནི་རྣལ་འབྱོར་
རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། །གལ་ཏེ་ལམ་དུ་རང་ཞུགས་ཤི་བར་གྱུར་ན་དེ་ཚེ་དེ་ཡི་
འཛིན་པས་སྐྱེ་བ་གཞན་པའོ། །ཞེས་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར། རོའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་
གནས་པ་སྟེ། ས་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་གནས་པའོ། །སྲོག་རྣམས་
ཐམས་ཅད་བཀུག་ཅིང་ཞེས་པ་ནི། ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་
བདུད་རྣམས་བཅོམ་བྱས་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་མཁྱེན་གྱི་ས་བཅུ་གཉིས་འཆད་པར་
6-1-471


འགྱུར་བ་རྣམས་དང༌། སྲིད་གསུམ་བླ་མ་ཉིད་ཅེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ལ་སོགས་པའི་འབྱོར་བ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པ་བརྩོན་
འགྲུས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སྟེར་བར་བྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་གང་གི་ལམ་དུ་རབ་
ཏུ་ཞུགས་པར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཐོབ་པར་ཤི་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་འཛིན་པ་སྟེ་བག་
ཆགས་ཀྱིས་སླར་ཡང་མིའི་སྐྱེ་བ། གཞན་ལ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྩོན་
འགྲུས་དང་མི་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཡེ་ཤེས་མ་བསྒོམ་ཀྱང་སྐྱེ་བ་བདུན་གྱི་མཐར་ཐུག་
པས་སོ་ཞེས་པ་ངེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་གི་ལུང་
དྲངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ལུང་རྣམ་དག་མང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་
ཡིན་ལུགས་ལ། ལས་ཀྱི་སར་ཁམས་དྲུག་ལྡན་པའི་མིར་སྐྱེས་པ་ཚོགས་བསགས་པའི་སོ་
སོ་སྐྱེ་བོ་གཅིག་གིས་སྔགས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཉམས་སུ་བླང་ན། ཚེའི་རིག་འཛིན་ལམ་
བསྒྲུབ་པར་ཚེ་འདི་ལ་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཅེས་པ་ངེས་
པའོ། །ལུང་དོན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ནི། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་
ནོར་གྱིས་ཕྱུག་པ་བླ་མ་དགའ་ལྡན་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱི་གསུང་གིས་བསྐུལ་བ་དང༌། 
གང་ཟག་ཆེན་པོ་མང་པོ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང༌། དོན་མ་བསླབ་པའི་ལོག་
རྟོག་འདུག་པས་དེ་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ལུང་རིགས་མན་ངག་མཆོག་ལ་སྦྱངས་པའི་
རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བྲིས་པའོ།། །།
འདིས་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག། 
སརྦ་མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། ཤུབྷཾ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-472


༄༅། །ཆོས་དབྱིངས་དུ་མ་རོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མེ་ལོང་བཞུགས། 
༄༅། །ན་མཿཤྲཱི་བཛྲ་གུ་རུ་ཝེ། ན་མོ་རཏྣ་ཏྲ་ཡཱ་ཡ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་པའི་གསུང་
ཡིག་ལ། མཁས་པ་འགའི་གསུང་གིས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་སྟོབས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་
ཏན་ཚང་བར་གསུངས་པ་དེ་དག་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། དོན་ལ་མ་ཚང་སྟེ་གློ་བུར་
དྲི་མས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པས། འདི་ལའང་ལན་གསུང་དུ་
གསོལ་ཞེས་པ་ལ། 
ལན་ནི། སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་
ལུགས་དང༌། དོན་དམ་བདེན་པར་གཏོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་
ཡིན་ལུགས་ལ་སོགས་པ་སྔར་ཡང་གསལ་བར་བཀོད་ཅིང༌། འདུས་མ་བྱས་ལ་སྐྱེ་
འགགས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས། ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་བྲལ་གཞི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་
དབྱེར་མེད་དུ་མེད་ན། བྲལ་འབྲས་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ལ་ཡང་དབྱེར་མེད་དུ་མེད་པར་
འགྱུར་ཏེ། ཉེས་པ་གློ་བུར་དང་ལྡན་དང༌། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཉིད་ལྡན་ཕྱིར། །ཇི་
ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཡུམ་རྒྱས་
པར། གཟུགས་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། ཞེས་པ་ནས། མ་འདྲེས་པའི་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་མཐར་
ཐུག་པ་རེ་རེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་
རྒྱ་ཆེར་བཀའ་སྩལ་པའི་ཡང་ཕྱིར་སྟོབས་སོགས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་
བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་མེད་ན་གཞན་གང་ལ་ཡོད། དང་པོ་ནས་མེད་ན་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་
ཡང་འགལ་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གློ་བུར་དྲི་མས་ཟིལ་གྱིས་
མནན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་དེ་དང་ཁྱབ་མཉམ་
6-1-473


དབྱེར་མེད་རོ་གཅིག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་
ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི། ཐུབ་པ་མེད་པ་དཔེ་མེད་པ། །ཞེས་དང༌། ཚུགས་པ་མེད་ཅིང་ཆེ་
བར་གྲགས། །ཞེས་སོགས་དང༌། བདེན་པ། སྲ་བ། བརྟན་པ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་
མེད་པ། ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཕམ་པ། ཞེས་དང༌། མི་ཤིགས་པའམ། གཞོམ་དུ་མེད་པ་ལ་
སོགས་པ་དང༌། སྲ་ཞིང་སྙིང་པོ་ཁོང་སྟོང་མེད། །བཅད་དང་གཞིག་པར་བྱ་བ་
མེད། །ཅེས་སོགས་ལུང་རྣམ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་ཡང༌། ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་མེད་དེ། ཉི་འོད་ཤར་བ་ན་
སྐར་མ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཡང་མེད་པར་མ་སོང་བ་བཞིན་དང༌། རྒྱལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་
འོད་ཀྱིས་ལྷའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འོད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་
ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པས་ནི། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཟིལ་གྱིས་
གནོན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཞེས་སོགས་
དེ་ཙམ་གྱིས་དེར་མི་འགྲུབ་པའི་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གནོན་པའི་
ཕྱིར། ཁྱབ་པ་དེ་འདྲ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་སུ་རིག་པར་
བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། ཟིལ་གྱིས་གནན་བྱ་དང་གནོན་བྱེད་གཉིས་མེད་ན་ཟིལ་གྱིས་མནན་
པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཁྱབ་པ་འགལ་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ཁྱབ་
གང་རུང་གཅིག་མ་ཚང་ནའང་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་ཏུ་མི་རུང་ན། གཉིས་ཀ་མ་ཚང་ན་
ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་མཚན་ལྟར་སྣང་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ནས་རང་
གཞན་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་ལ་སྦྱོར་བར་མ་གྱུར་ཅིག །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སོགས་
པ་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཡས་གསུངས་པ་རྣམས་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་
དགུའི་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་དང༌། གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་
གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་
ལས་འདས་པའི་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་གསུངས་པ་
རྣམས་ཀྱང་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པར་གྱུར་ཅིག། གཞན་ཡང༌། དེ་སྐད་ཟེར་བ་དེ་ལ་འདི་
6-1-474


སྐད་དྲི་བར་བྱའོ། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་སྟོབས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མ་ཚང་བ་ལ་
ཤེས་བྱེད་དང༌། ཚང་བ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ལུང་གང་གང་བདོག་ཅེས་བསྟན་པ་དང་
འགྲོ་བའི་དོན་ལ་བསམས་ནས་བློ་གཟུ་བོར་གནས་པས་དྲིས་ནའང་གཏན་ལ་ཕབ་པར་
འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་བཟློག་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཤེས་བྱེད་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ལུང་རིགས་རྣམ་
དག་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང༌། ལུང་རིགས་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །སེམས་
འགྲེལ་སྐོར་བཅུ་ཆ་ལག་བཅས། །ངེས་དོན་མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་དང༌། །སྙིང་པོའི་མདོ་
བཅུ་ལ་སོགས་པ། །འཁོར་ལོ་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞི། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་རྣམ་དག་
ལ། །རྟོན་པ་རྣམ་བཞིས་ལེགས་བརྒྱན་ཅིང༌། །{དཔའ་གསལ་{སྤག་སལ་}གྲགས་གསུམ་
སྤངས་པ་ཡིས། །ལེགས་པར་གཟིགས་ན་རབ་གསལ་འགྱུར། །འདི་ལྟར། བདེ་གཤེགས་
སྙིང་པོ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་དགུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་
དང༌། རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སྐུ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ལ་སོགས་པ་
མིང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་གཅིག་ཚུལ་དང༌། དེ་ལ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཉིད་
འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་དུ་{ཚང་བའི་{ཆོད་པའི་}ལུང་
རིགས་མང་པོ་སྔར་ཡང་བཀོད་ཅིང༌། གཞན་ཡང༌། ཡུམ་ཆེན་མོར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་
ཡོན་ཏན་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཅིག་བརྗོད་པར་བགྱི་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚད་མ་
མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་
བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། 
ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་
དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་དང༌། ཡུམ་བར་མར་ཡང༌། དེ་དང་
མཐུན་པར་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། རྒྱུད་བླ་མར། འོད་གསལ་བྱས་མིན་དབྱེར་མེད་
པར། །འཇུག་ཅན་གངྒཱའི་ཀླུང་གིས་ནི། །རྡུལ་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་
རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །ཅེས་སོགས་དང༌། དཔལ་ཕྲེང་དུ་ཡང༌། དེ་དང་མཐུན་
པར་གསུངས་ཤིང༌། སོར་ཕྲེང་དུ་ཡང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
6-1-475


དབྱིངས་མ་སྐྱེས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མཐའ་ཡས་པས་བརྒྱན་པ་ཡོད་
དོ། །ཞེས་སོགས་དཔག་ཡས་དང༌། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང༌། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་པའོ། །རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་པའོ། །ཞེས། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་རྣམ་
མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་པ་རྣམ་གྲངས་སུ་གསུངས་ཤིང༌། རབ་ཞི་རྣམ་ངེས་སུ་
ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །ཞེས་
སོགས་དང༌། ཤེར་ཕྱིན་བདུན་བརྒྱ་པར་ཡང༌། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཞེས་
དེ་རྣམས་དོན་གཅིག་པར་གསུངས་ལ། རྒྱན་སྟུག་པོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་
རྟག་པ་བརྟན་པ་ཐེར་ཟུག་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པའི་
རྣལ་འབྱོར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའོ། །ཞེས་
བསྒྲགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མི་འཇིག་པ་སྟེ། 
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིག་གིས་འདས་པ་དང༌། བྱུང་བ་དང་
འབྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང༌། མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། 
ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། མཁས་པས་སོ་སོར་རང་རིག་པ། །ཡང་དག་ཉིད་དང་
ཡང་དག་མཐའ། །ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་འདས་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་དངོས་པོ་མི་སྣང་
སྟེ། །སངས་རྒྱས་སྒྲས་ནི་མྱ་ངན་འདས། །མྱ་ངན་འདས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཏེ། །རྣམ་རྟོག་
རྟོག་དང་བྲལ་བས་ན། །དེ་ནི་བསྟན་དུ་མི་ནུས་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྟེ། །ཡོད་
དང་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །རྡོ་བ་ཕྱེ་མར་བཏགས་པ་ལ། །གསེར་ནི་ཡོད་པར་མི་སྣང་
སྟེ། །སྦྱང་བའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས། །གསེར་ནི་སྣང་བ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་
དང༌། ཡུམ་པར་མར་ཡང༌། ཀོའུ་ཤི་ཀ །དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཤེས་རབ་
6-1-476


ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། 
གཞན་ཡང༌། ལུང་ཁྱད་འཕགས་ཤིན་ཏུ་མང་པོས། ཤེར་ཕྱིན་མཚན་ཉིད་པ་དང༌། དེ་
བཞིན་ཉིད་དང༌། འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་ཚུལ་དང༌། དེ་རྣམས་
ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཀྱང་དབྱེར་མེད་རོ་
མཉམ་འདུས་མ་བྱས་སུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པར་གྱུར་
ཅིག །གཞན་ཡང༌། ཆོས་དབྱིངས་གདོད་ནས་དྲི་བྲལ་དུ་གསུངས་པ་དེ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་
དྲི་མ་ཡིན་གྱི། དྲི་མ་གཞན་དང་མ་བྲལ་གསུངས་པས་འདི་ལའང་ལན་བཀའ་སྩལ་དུ་
གསོལ། ཞེས་པ་ལ། ཀུན་བཏགས་ཞེས་པ་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཏགས་དང་
ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་དེ་ཡིན་ནམ། རང་བཞིན་གསུམ་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་
དེ་ཡིན་ནམ། སྤང་བྱ་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་དེ་ཡིན་ནམ། དེ་
རྣམས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་དྲི་མ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ། ཞེས་
བརྟགས་ནས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །
དེ་ལ་དང་པོ་ལྟར་ན། དེར་མ་འདུས་པའི་དྲི་མ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་
དབྱིངས་དྲི་བྲལ་དུ་གསུངས་པ་ལ་སྐྱོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང༌། ཁོ་རང་གི་ཚིག་ནང་
འགལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །
གཉིས་པ་ལྟར་ན། དྲི་མེད་འོད་དུ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། 
ཞེས་དང༌། རྣམ་གསུམ་སྲིད་གནས་ཞེས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཕུང་པོ་
ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཞེས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངེས་པའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་
བསྟོད་པར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྐྱེ་མ་ཡིན། །ནམ་ཡང་འགག་པར་འགྱུར་བ་མེད། །དུས་
རྣམས་ཀུན་ཏུ་ཉོན་མོངས་མེད། །ཐོག་མ་བར་མཐའ་དྲི་མ་བྲལ། །ཞེས་དང༌། གཞན་དུ་
ཡང༌། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་སྤངས། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་པོ། །ཞེས་སོགས་
དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཞེས་
6-1-477


དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས། །ཞེས་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་
དང༌། །ཞེས་དང༌། ཉོན་མོངས་ཉེ་ཉོན་ཀུན་ཉོན་མོངས། །བག་ཆགས་བཅས་པ་གཏན་
སྤངས་པ། །ཞེས་སོགས་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོངས་བདག་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་
གདོད་ནས་ཟད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། ཟད་པ་གཉེན་པོས་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྔོན་ནས་
ཟད་པས་དེ་ཕྱིར་ཟད་ཅེས་བསྟན། །ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་
གི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་
མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་ངེས་དོན་གྱི་ལུང་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གནོད་དོ། །
གསུམ་པ་ལྟར་ན། མཐོང་སྤང་དང་བྲལ་སྒོམ་སྤང་དང་མ་བྲལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གསུང་
བར་ཞུས་ཤིང༌། སྔར་གྱི་ལུང་རྣམ་དག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་དོ། །
བཞི་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ནི་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་མེད་ཅིང༌། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་རློམ་ན། 
གསལ་བར་སྟོན་ཅིག་དང་དེའི་ཚེ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །འདིར་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཆོས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། 
ཡོན་ཏན་མེད་པའི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའང་ཤེས་བྱ་
ལ་མི་སྲིད་ཅིང༌། དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དབྱེར་མེད་རོ་མཉམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་
དབྱིངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ། རྟོག་གེ་དང༌། རྣམ་ཤེས་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་དང༌། སྐད་
ཅིག་ལས་འདས་ཤིང༌། སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བདེ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། 
ཤེས་རབ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། འོད་གསལ་བ་དང༌། གདོད་
ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་
གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་གཉིས་དང༌། སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་གདོད་
ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཚང་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་
དང༌། ཕྱག་མཆོད་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་དད་གུས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་
གྱུར་ཅིང༌། ཆོས་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་
ཡོན་ཏན་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཚད་མེད་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ། ནམ་
6-1-478


མཁའ་ལྟར་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་ནམ་ཡང་གང་ནའང་བཞུགས་པའི་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད། 
འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད། བདེན་བཞི་དབྱེར་མེད། དུ་མ་རོ་
གཅིག་སྟོང་གཞི་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། 
སྐུར་བ་གདབ་པར་མི་བྱ་ཡི་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཡང་
རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པ་བྱས་པའི་
ཉེས་དམིགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསུང་རབ་ཤིན་ཏུ་མང་པོར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བཀའ་
སྩལ་པ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་འགའ་ཞིག་ནི་ཁོ་བོས་ཀྱང་གཞུང་གཞན་དག་ཏུ་དྲངས་
པས་འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་དོགས་ནས་རྒྱ་ཆེར་མི་འབྲིའོ། །
ཅུང་ཟད་ཙམ་འབྲི་ན། རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་མདོར། འཇམ་
དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལས་ལྷའི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཕྱོགས་བཅུའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་འཁོར་བཞི་ལ་ཅི་འདོད་པ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། རིགས་ཀྱི་
བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གཞན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་གཡུང་དྲུང་ངོ༌། །ཞེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་ན་ཡང༌། དེ་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་
གྲངས་མེད་པར་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། གཞན་དུ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་
ལ་ཞིག་གིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལ་སྤྱད་པ་བས། 
འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་
པའོ། །སྙམ་དུ་མོས་པ་བྱེད་ན་འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་བསྐྱེད་
དོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། སོར་ཕྲེང་གི་མདོར་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་
བརྙས་པའི་རྒྱུས་འགྲོ་བ་ལྔའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཡན་ལག་མ་ཚང་བར་འགྱུར། འཁོར་
བ་སྡུག་བསྔལ་བར་འཁྱམས་པ་ན། སྡུག་བསྔལ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་
སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གང་ཕན་པར་སྟོན་ཅིང༌། བདག་
ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་
ཐོས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་གང་པོ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པའི་
6-1-479


སེམས་ཅན་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཐོས་ནས་སྨོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་
ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་བསྲེགས་ཤིང༌། ཀྱེ་མ་དུས་གསུམ་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་
མྱ་ངན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྟོན་པར་འདོད་པས་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྟག་པ་དང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྔགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་
པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླང་དོར་གྱི་
གནས་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཛད་པ་ཞུ་ཞེས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། ཞུ་ཞིང་གསོལ་བ་
ཞེ་ཐག་པ་ནས་འདེབས་ལགས་པས་ཞུ་བ་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། 
དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཕན་ཡོན་དང་ཉེས་དམིགས་རླབས་པོ་ཆེ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་
ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་པ་ལས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གཤིས་ལ་
བཞུགས་པ་གྲུབ་སྟེ། དེ་མ་གྲུབ་ན་དེ་ཙམ་གསུངས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་
རིགས་པ་གསུངས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ། དཔང་དུ་གྱུར་
པ། ཚད་མ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་
དུ་གློ་བུར་དྲི་མས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཡོན་ཏན་
ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་མ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེས་
ཀྱང་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཡོན་ཏན་མེད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་
ཡོན་ཏན་དང་སེམས་ཅན་པ་ནི་བདག་གཅིག་སྟེ་བྱུང༌། གང་དུ་ཡང་མ་འབྲེལ་ཞིང༌། ངོ་
བོ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བས་མུན་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་འམ། 
ཆོས་དབྱིངས་ཟབ་མོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །
ཡང་གལ་ཏེ་གློ་བུར་དྲི་མས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཡོན་ཏན་བསྒྲིབས་ནས་མི་མཐོང་
བར་བྱས་པ་ལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་དོན་དུ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་རྣམ་པ་གསལ་
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་མི་མཐོང་བར་
བྱས། དང་པོ་ནི་རྒྱལ་བའི་ལུང་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་འདོད་ཅིང༌། 
6-1-480


རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མ་མཐོང་བས་མེད་པར་ནི་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་སྣང་རུང་མ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི། རྒྱལ་བའི་ལུང་རྣམ་དག་མང་པོས་གནོད་དོ། །
གཞན་ཡང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པར་འདོད་ན། འདུས་
བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་རང་གི་ཆོས་སམ། ཡོན་ཏན་དུ་
གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཚང་ངམ་མ་ཚང༌། 
དང་པོ་ལྟར་ན། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་རང་གི་ཆོས་སམ་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་
དེ་ཚང་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་འདྲའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་སྨྲོས་ཤིག །གལ་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ནམ་
མཁའོ་ཞེ་ན། དེ་ལའང་རང་གི་ཆོས་སམ་ཡོན་ཏན་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་
ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཚང་ཞིང༌། རྒྱུད་བླ་མར། ས་སོགས་ལ་ཡོད་ཆོས་གང་
ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ནམ་མཁའི་མིན། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྒྲིབ་མེད་ལ་
སོགས་ཡོན་ཏན་གང་ཏེ་གཟུགས་ལ་མེད། །ཅེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན། རང་རང་གི་ཆོས་སམ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡང་
མི་སྲིད་ཅིང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ཡང༌། 
རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོན་ཏན་འབའ་
ཞིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། ཡུམ་པར་མར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བ། ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཟག་པ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་
ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་
ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། གང་དང་ཡང་
བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་
ཡོད་ལ་དེའི་ཆོས་སམ་ཡོན་ཏན་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུང་
རིགས་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བས་བདག་གཞན་ལེགས་སུ་འདོད་པ་
དག་གིས་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་མ་སྤངས་ན་སྡིག་ལྟ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ཆོས་ཀྱི་
6-1-481


ཕོངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེ་གཤེགས་
སྙིང་པོ་ལ་རང་གི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཤེས་བྱེད་
རྣམ་དག་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང༌། གནོད་བྱེད་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་སྙིང་
པོའི་མདོ་ལྔ་ངེས་དོན་མདོ་བཅུ་ལ་སོགས་ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་རབ་ཟབ་མོ་ཆེས་མང་བ་
རྣམས་ལས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་བའི་ཕྱིར། ཕྲ་མ་སྔ་བཙན་
གྱི་དགྲ་ལ་ཞེ་ཟོན་མཛད་ཅིང༌། ཐུགས་གཟུ་བོར་གནས་པས་ཞིབ་ཏུ་གཟིགས་པར་ཞུ་
མཛོད་དང༌། དེ་ནས་གསལ་བར་འགྱུར་ལགས་ཀྱིས། 
ཡང་ན། རང་རང་གི་ཆོས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་དོན་ལ་
མི་སྲིད་ཀྱང༌། འགའ་ཞིག་སྲིད་པར་འདོད་ན་དེ་གང་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གང་དུ་
གཏོགས་ཞེས་ལེགས་པར་མཐའ་ཆོད་ངོས་ཤེས་པ་དྲི་འཚལ་ཏེ། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་
རྣམས་ལས་དེ་གང་དུ་གཏོགས། དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་བྱ། གཞི་ལྔ། ཆོས་ལྔ། ཆོས་བཞི། 
བདེན་པ་བཞི། རྒྱུད་སྡེ་བཞི། ཆོས་གསུམ། རང་བཞིན་གསུམ། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ། 
གཞི་ལས་འབྲས་གསུམ། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ། ཐེག་པ་གསུམ། འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་དོན། 
ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ། དབུས་དང་མཐའ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད། རང་བཞིན་དང་
བཅོས་མ། གཉུག་མ་དང་གློ་བུར། སྙིང་པོ་དང་ཤུན་པ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས། 
བེམ་པོ་དང་རིག་པ། རྣམ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས། རང་བྱུང་དང་གཞན་བྱུང༌། རང་རིག་དང་
གཞན་རིག །རང་བཞིན་དང་རྒྱས་པ། བསྐྱེད་འབྲས་དང་བྲལ་འབྲས། སྐྱེད་བྱེད་དང་
དག་བྱེད། རྟོག་གེ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་
ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཤིན་ཏུ་མང་བར་གསུངས་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ནས་སྨོས་ཤིང༌། 
ཁྱེད་འདོད་པའི་ཆོས་དེ་སྡེ་ཚན་དེ་རྣམས་གང་དུ་གཏོགས་ཞེས་བློ་རྣལ་དུ་ཕབ་སྟེ། ཞི་
ཞིང་དུལ་བའི་སྒོ་ནས་ཞིབ་ཏུ་འདྲི་བར་ཞུ། 
དེ་འདྲའི་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་བཙལ་ན་བློ་ལྡན་གཟུར་གནས་དོན་གཉེར་ཅན་རྣམས་
ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་མཐའ་ཆོད་ཅིང་དྲས་ཐག་ཆོད་པར་འགྱུར་བས། ལོག་རྟོག་གཞན་དང༌། 
6-1-482


ལྟ་ལོག་གཞན་དང༌། སྡིག་ལྟ་གཞན་དང༌། གཞན་ཇི་སྙེད་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་འགྱུར་
ཐམས་ཅད་ལ་ཚུལ་འདི་ཡང་དང་ཡང་དུ་དྲན་པར་མཛོད་ཅིག། དེ་ལྟ་བས་ན་སྡུག་
བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྐྱོན་ཡིན་ཡང༌། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་སྐྱོན་ནི་ཡིན་མི་སྲིད་དོ། །
ཡང་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ནོར་ཡང་སྤྱོད་པ་མ་ནོར་ན་དེས་ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ན། 
ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ཉམས་བླ་ཡི། །ལྟ་ལས་ནམ་ཡང་ཉམས་མི་བྱ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་
བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ལྟ་བས་གོ་འཕང་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། གང་ཟག་ལོག་
པར་ལྟ་བས་དགེ་སྤྱད་ཀྱང༌། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་ཟད་ལྡན། །ཞེས་དང༌། 
མེད་པ་པོ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཡོད་པ་པོ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །གཉིས་ལ་མི་གནས་ཐར་
པར་འགྲོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱང་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་
ནས་ཉམས་སུ་ལེན་ཅིང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེན་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་
གྱུར་ཅིག ། མ་མཐོང་བའི་ཆོས་སྤོང་བ་ལ་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའམ་དེའི་ཡོན་ཏན་གཤིས་ལ་མེད་
པ་མ་ཡིན་གྱི། ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་ནམ་ཡང་བཞུགས་ཞེས་བྱས་ནས་དེ་
དངོས་པོའམ་དངོས་མེད་གང་རུང་དུ་གྲུབ་པ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་བས་དུམ་ཙམ་ལ་
འཐོགས་ནས་དབུ་མ་ལ་མ་སླེབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་གཤེས་ལ་གྲུབ་ཀྱང་དངོས་པོ་དངོས་མེད་
གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང་མཐའ་དེ་གཉིས་སྤངས་པའི་དབུས་སམ་བར་མ་ཕུང་པོ་
གསུམ་ལ་མ་ནིང་གི་གོ་འཕང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་མེད་ལ་
སོགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཡང༌། བྲལ་ཙམ་གྱི་མེད་དགག་མ་ཡིན་པ་བྲལ་
བའི་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོངས་
གྲུབ་འདོད་ན་སེམས་ཙམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་
གྲུབ་དང་དབུ་མ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་དོན་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་
ཡིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གི་གནད་ཟབ་མོ་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
6-1-483


གཤིས་ལ་གྲུབ་རྒྱུ་ཅིག་བྱུང་ན་དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་གང་རུང་ལས་མི་འདའ་
བས་མཐར་ལྷུང་བ་ཡིན་གྱི། དབུ་མ་ལ་མ་སླེབ་བོ། །ཞེས་དང༌། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཤེས་
བྱ་ལ་ཕྱེ་ན་དངོས་པོ་དངོས་མེད་གཉིས་སུ་ཟད། ཅེས་པ་དང༌། སྟོང་ཉིད་གོ་ཆོད་པོ་རང་
སྟོང་ཁོ་ན་ཡིན། ཞེས་དང༌། གཞན་སྟོང་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པས་མུ་སྟེགས་བྱེད་
ཀྱི་ལུགས་ཡིན། ཞེས་དང༌། བེམ་རིག་གཉིས་པོ་དངོས་པོ་ལ་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པས་
འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཤེས་པའམ། བདེ་བའམ། རིག་པའམ། ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ལ་
མི་སྲིད། ཅེས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སེམས་ཙམ་པ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི། དབུ་མ་པ་མི་
འདོད་ཅེས་སོགས་དོན་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། གསུང་རབ་ཁྱད་འཕགས་མང་པོ་དང་
འགལ་བའི་རྣམ་བཞག་མང་དུ་བྱས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲགས་ཤིང༌། དེ་ལ་གོམས་ཤས་
ཆེས་ཆེ་བའི་བག་ཆགས་མ་བཟློག་པ་རྣམས་དེ་སྐད་སྨྲ་བར་ཟད་ཅིང༌། དགྲ་ལ་ཞེ་ཟོན་
བྱས་པའི་འདུན་ལྡན་དག་གིས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཟབ་ཡངས་དཔང་དུ་བྱས་ནས་བལྟས་
པ་ལ་ནི་རྣམ་བཞག་ནོར་བ་དེ་རྣམས་དོར་ནས། དགོངས་ཆེན་ཟབ་མོ་ཡང་དག་པའི་
དོན་ལ་ཞུགས་ན་ལེགས་པར་མཐོང་ངོ༌། །
ཐུབ་པའི་བཀའ་ནི་མི་བསླུ་བས། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཕྱིས་མཐོང་འགྱུར། །ཆོས་དབྱིངས་དུ་
མ་རོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མེ་ལོང་གྲུབ་བོ། །ལེགས་
པར་གྲུབ་བོ། །ཨ་ལ་ལ་ཧོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག །ཁྱད་འཕགས་
འདི་ནི་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོ་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་ཐོར་བུར་བརྗོད་པའོ།།      །།མངྒ་
ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༤༢༡ གཞི་བྱས་ནས། འཛམ་ཐང་པར་མ་ཡིན། གོར་རྟགས་
{{}འདིའི་ནང་དུ་ཕན་ཚུན་ཚིག་མི་འདྲ་བ་རྣམས་སྔོན་མ་འཛམ་པར་དང་ཕྱི་མ་འབྲས་དཔེ་རྙིང་ཡིན་པས་
འདེམས་དགོས།)
6-1-484


l༄༅། །ཤ་ཆང་བཀག་པའི་ལུང་འདྲེན་རྣམས་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱོ་ན་མོ་ན་མཿ དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དང་དབྱེར་
མེད་པའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་
མཆིའོ། །བདག་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས། དུས་
ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། 
ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་རླབས་ཆེན་གྱི། །སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་ཀུན་སྤངས་
ཤིང༌། །མཁྱེན་གཉིས་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པའི། །ཐུབ་དབང་སྲས་དང་བཅས་ལ་
འདུད། །དེ་ཡིས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་བཀའ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་རྣམས་
ལས། །ཚུལ་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་དོན་དང༌། །དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བསྲུང་
བྱའི་རིམ་པ་འགའ་ཞིག་དག །ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་འདིར་བརྗོད་བྱ། །
དེ་ལ་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་ཚིག་གི་རྣམ་བཞག་རྒྱ་ཆེན་པོ་གསུངས་པ་ལས། བློ་
དམན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་པ་དང༌། རང་ཉིད་ཀྱིའང་དྲན་པ་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། 
དམ་ཚིག་གི་རྣམ་བཞག་འཐོར་བུ་པ་འགའ་ཞིག་བཤད་པར་བྱ་བ་ལ། 
དོན་གཉིས་ཏེ། ཐོག་མར་ཉེས་བྱེད་ཆང་གི་རྣམ་བཞག་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དང༌། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་དབུགས་ལ་རྔམ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཤའི་ཉེས་དམིགས་དང་རྣམ་
བཤད་གཉིས་སོ། །
དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི། གསང་བ་བྱང་སེམས་ཀྱི། ནང་གསང་སྔགས་ཀྱི་
བསླབ་པ་དང་འགལ་ཚུལ་ལོ། །
དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དགེ་བསྙེན་གྱི་བསླབ་བྱ་ལ་ཞུགས་པ་ཙམ་ནས། འབྲས་དང་ནས་དང༌། 
6-1-485


རྒུན་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་འབྲུའི་ཆང་མཐའ་དག་དང༌། བུར་ཆང་དང༌། སྦྲང་ཆང་རྟ་ཆང་
ལ་སོགས་པ་བཅོས་པའི་ཆང་མཐའ་དག་དང༌། མདོར་ན་མྱོས་འགྱུར་ཙམ་བཀག་ཅིང་
གནང་བ་ནི་མེད་མོད་ཀྱི། ཆོ་ག་མ་དག་པ་འགའ་ཞིག་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་དང་
དགེ་སློང་གི་བསླབ་པའི་དུས་མཁན་སློབ་དག་གིས་ཆང་འཐུང་བ་ནི་ཉེས་པ་ཤིན་ཏུ་
ཡང་ཆེ་མོད་ཀྱང༌། འདོད་ཡོན་ལ་ཆེས་ཆེར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་དག་གིས་ཉེས་པ་ལ་ཅི་
ཞིག་སེམས། སྐྱོན་སུས་བརྩི། ཀྱེ་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ག་དར་བྱེད་པའི་མཁས་པ་
ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཟབ་མོ་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་རྒྱ་
ཆེར་ལྟ་ཞིང་ཉེས་པའི་གནས་མཐའ་དག་སྤང་བར་བྱའོ། །འདུལ་བར་ནི། ནད་པ་ལའང་
ནི་ཆང་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོལ་གྲངས་བྱས་པ་ལ་སྨན་སྦྱར་ནས་གཏོང་བར་གསུངས་
སོ། །དེའང་ལས་མཆོག་ཏུ་འབྲུའི་ཆང་དང༌། བཅོས་པའི་ཆང་དང༌། མྱོས་པར་འགྱུར་བ། 
བག་མེད་པའི་གནས་སྤངས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། དེ་མ་སྤངས་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་སྙམ་
ན། སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོར། འབྲུའི་ཆང་དང༌། བཙོས་པའི་ཆང་དང༌། མྱོས་པར་འགྱུར་
བ་འཐུང་ན་ལྟུང་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཀཱ་རི་ཀར་ཡང༌། འབྲུ་བཏགས་ཕབ་དང་སྦྱར་བ་
ཡི། །བཏུང་བའི་བྱེ་བྲག་འབྲུ་ཡི་ཆང༌། །སྡོང་བུ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ལས། །སྦྱར་བའི་ཁུ་བ་
བཅོས་པའི་ཆང༌། །དེས་ནི་མྱོས་པར་འགྱུར་རིགས་དང༌། །སྡོམ་བརྩོན་ཕན་འདོད་མི་
བཏུང་ངོ༌། །དེ་འཐུངས་ནས་ནི་དྲན་ཉམས་ཤིང༌། །བརྟུལ་ཞུགས་ལྡན་པ་བག་མེད་
འགྱུར། །བག་མེད་པ་ལས་བརྟུལ་ཞུགས་ཉམས། །དེ་བས་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་བྱ། །མྱོས་
འགྱུར་ཉེས་པ་འཕེལ་གྱུར་བས། །རྩྭ་མཆོག་གིས་ཀྱང་མི་བཏུང་ངོ༌། །མྱོས་པར་འགྱུར་
བའི་ལྟུང་བྱེད་འབྱུང་བའོ། །སློབ་དཔོན་མ་ཏི་ཙི་ཏྲས་ཀྱང༌། ཆང་ཞིམ་དག་ལ་དགའ་
བའི་མི། །ཤི་ནས་གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་པ། །ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་
གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་མང་མོད་ཡི་གེ་མང་ལ་འཇིགས་པས་
མ་བྲིས་སོ། །དེས་ན་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆང་བཏུང་བར་མི་
བྱའོ། །གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆང་བཏུང་བར་མི་བྱའོ། །
6-1-486


གཉིས་པ་ནི། དྲིན་ལན་བསབ་པའི་མདོར། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པའི་གཞུག་
ཏུ། དགེ་བསྙེན་ཞིག་གིས་ཆང་འཐུངས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་འདོད་པས་
ལོག་པར་གཡེམ་པ་ཡང་བྱས། ཕ་རོལ་པོའི་བྱ་ཕོ་རྐུས་ནས་བསད་པ་དང༌། གཞན་དག་
གིས་ཁྱོད་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་ནས་ཅི་བྱེད་བྱས་པས་མ་བྱས་ཟེར་ནས། བརྫུན་ཀྱང་སྨྲས་པས་རྩ་
བ་བཞི་ཀའང་ཆང་ཁོ་ནས་བརླག་པར་བྱས་པར་གསུངས་ཤིང༌། གཞན་ཡང༌། མདོ་དེ་
ཉིད་དུ། མདོ་སྡེ་ཀླགས་པ་དང༌། ཁ་དོན་དུ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རེ་ཞིག་འདོར་
བར་བྱེད་པས་ཆང་སྤང་བར་བྱའོ། །གསུངས་པ་དང༌། མཐུན་སྣང་དུ་ཡང༌། དེ་རིང་བྱ་
རྒྱུའི་ལས་འགའ་ཞིག་ཀྱང༌། བརྗེད་ལ་ལུས་པ་དང༌། ཐོས་བསམ་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་
ཤིན་ཏུ་གནོད་ཅིང་སྙོམ་ལས་ལ་འདུས་པ་དང༌། རང་ཉིད་གཡང་དང་ཆུས་ཁྱེར་བ་
ཡང་མི་ཚོར་བ་དང༌། གཞན་ཡང་ཕུང་ཁྲོལ་མཐའ་དག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཆང་ཡིན་པས། 
ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆང་སྤང་བར་
བྱའོ། །ཐ་ན་ཚེ་འདིར་གྲུང་པོར་འདོད་པ་དང༌། རྒོད་པོར་འདོད་པ་དང༌། གཙང་བར་
འདོད་པ་དང༌། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང༌། ནོར་རྫས་འདོད་པ་
རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆང་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ། གསོ་སྦྱོང་གི་ཆོ་ག་ལས་ཀྱང༌། སྐྱོན་ནི་
མང་པོ་ཉེར་བརྟེན་པ། །ཆང་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྷ་སྒྲུབ་
པའི་ཐབས་ཀུན་ཏུའང་ཆང་སྤང་གསུངས་པ་དང༌། དོན་ཞགས་ཀྱི་མདོར་ཡང༌། ཆང་
དང༌། ཤ་དང༌། ཙོང་དང༌། སྒོག་སྐྱ་དང༌། བདེ་བྱེད་ལ་བྱིན་པའི་ལྷག་མ་ཁྱད་པར་དུ་
བསྲུང་བར་འདོད་པས་འདི་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་དང༌། མྱང་འདས་སུ། དགེ་
སློང་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ལྔ་བྱེད་དུ་མི་གནང་བ་འཆད་དེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། མི་དང༌། 
མཚོན་དང༌། ཆང་དང༌། ཞོ་དང༌། འབྲུ་མར་འཚོང་དུ་མི་གནང་སྟེ། ཞེས་དང༌། གནས་
ལྔར་འགྲོར་མི་གནང་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། བཤན་པ་དང༌། སྨད་འཚོང་མ་དང༌། ཆང་
འཚོང་མ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་ནང་དང༌། རིགས་ངན་གྱི་ཁྱིམ་སྟེ་ལྔའོ། །ཞེས་པ་ནི་
ཉེས་པ་ཆུང་ཀྱང་བཀག་པ་དང༌། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཐབས་ཀྱི་
6-1-487


ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསྟན་པའི་མདོར་ཡང༌། ཆང་དགའ་དགོངས་པ་ཐམས་
ཅད་ལ། །རྟག་ཏུ་བག་མེད་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་འགྱུར་
ཞིང༌། །འདི་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྨོངས། །དེ་བས་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་ཡིས། །ཆང་ལ་
དགའ་བ་སྤང་བར་བགྱི། །དེས་ནི་ཡོན་ཏན་འགྲུབ་པར་བགྱི། །གཞན་དུའང་སྟོན་པར་
བགྱིད་པ་ལགས། །ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་དུ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆང་གི་བཏུང་བ་ནི་དྲན་
པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆང་བཏུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། །རྒྱས་པར་ནི་མདོ་སྡེར་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་
པས་དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ། །
གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྲང་བའི་དོན་དང༌། ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལའང༌། སྒྲ་ཅི་
བཞིན་པ་དང༌། ཅི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དང་པོ་ནི། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོར། ཕུང་ཁྲོལ་ཀུན་གྱི་
རྩ་བ་ནི། །ཆང་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་དང༌། མི་གཡོ་བ་གཏུམ་པོའི་རྒྱུད་དུ། 
སྲོག་ཆགས་བསད་པར་མི་བྱ་ཞིང༌། །ཕ་རོལ་ནོར་ནི་ཕྲོག་མི་བྱ། །བརྫུན་གྱི་ཚིག་ཀྱང་སྨྲ་
མི་བྱ། །བློ་ལྡན་ཆང་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །འཇིག་རྟེན་སྨོད་པ་སྤང་པར་བྱ། །རབ་གསལ་
བསླབ་པའི་གནས་འདི་ནི། །གུས་པ་དང་བཅས་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་
དུ། མྱོས་བྱེད་ཆང་གི་བཏུང་བ་ནི། །བདག་གིས་གང་དུའང་བཏུང་མི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །
གཉིས་པ་ནི། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེར། ཆང་ནི་སྤང་བར་མི་བྱ་སྟེ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་ཤ་ཉིད་
དོ། །ཞེས་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོར་ཆང་བཏུང་བར་གསུངས་ཤིང༌། ཁྱད་པར་
དུ་ཚོགས་འཁོར་གྱི་དུས་སུ་ཆང་གི་བཏུང་བ་གནང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཟེར་ན། དེ་ནི་
བདེན་མོད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དུས་སུ་ཆང་བཏུང་བར་གསུངས་ཀྱང༌། གནས་
གང་ཐོད་ཐོད་དུ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་མི་སུ་ཐོད་ཐོད་ཀྱི་རྩར་ཆང་བཏུང་བར་མ་
གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཐ་མལ་བའི་གཟུགས་དང་བསྐྱེད་རིམ་ལ་བརྟན་པ་མ་
ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆང་བཏུང་བར་མ་གསུངས་ན། རབ་ཏུ་བྱུང་
6-1-488


བས་ནི་ཆང་གི་བཏུང་བ་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་རིགས་པས་བཏུང་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་
བཏུང་བར་སེམས་ཤིང་བཏུང་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་
ཆོས་མཐའ་དག་མཁན་སློབ་ལ་ཕུལ་ནས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཆས་སུ་ཞུགས་པར་བྱ་སྟེ། 
སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷས་ཆང་གསོལ་བ་དང༌། བིརྺ་པས་ཆང་གསོལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ལས་
ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆང་བཏུང་བར་ནུས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་བསྐྱེད་རྫོགས་
གཉིས་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པས་གང་འཐུང་ཐམས་ཅད་བདུད་རྩིར་བསྒྱུར་ནུས་པས་དུག་
ཧ་ལ་ནག་པོས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། སླར་བདུད་རྩིར་འགྱུར་བ་སྟེ། ནཱ་རོ་པ་ལྟ་
བུ་མི་རྒོད་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་ཁྲི་ཕུལ་བ་བདུད་རྩིར་བསྒྱུར་ནས་གསོལ་བ་དང༌། ཅི་ཙམ་
བཏུང་ཀྱང་མྱོས་པར་མི་འགྱུར་བ་བིརྺ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་
རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་དུས་
བཟང་པོ་ལ་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ་རྣམས་མཆོད་པའི་དོན་དུ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་
བདུད་རྩི་ལྔ་དང་ཆང་དང་ཤ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་བཟའ་བ་རྣམས་བཟའ་བར་གསུངས་ཏེ། 
འདིའི་ལུང་རྣམས་ནི་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོ་མཐའ་དག་ཏུ་ནི་ནང་མཆོད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་
པའི་སྐབས་དང༌། གཏོར་མ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པས། དེ་
རྣམས་ལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་མ་དིང་སང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འགའ། །གསང་སྔགས་
པ་ཞེས་སྔགས་ལ་ཁག་བསྐུས་ནས། །དཔའ་བོ་གཅིག་པ་ཙམ་ཡང་མི་དྲན་པར། །སྤྱོད་
ལོག་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་བདུད་ཀྱིས་མ་བསླུས་སམ། །
གཉིས་པ་ནི། ཁམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཛག་མེད་དུ་བརྟན་པའི་ཆང་བཏུང་བ་ནི་
རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། དེའང་རླུང་སེམས་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་ཁམས་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་བརྟན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆང་བཏུང་བའི་མཆོག་སྟེ། 
དགའ་བ་བཅུ་དྲུག་ཀྱང་མངོན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་སྐད་དུ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས། བཅུ་
དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་འཛིན། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་བྱང་སེམས་ཡར་བརྟན་པས་
སྐུ་བཞི་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་ཡི་རྩེ་མོ་འཆང༌། །ཞེས་པ་དང༌། སྙན་
6-1-489


རྒྱུད་དུ། ཐིག་ལེ་གྱེན་ལོག་སྤྱི་བོར་འགྲོ། །རྡོ་རྗེ་ནོར་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཆོས་དང་
ལོངས་སྐུ་དང༌། །སྤྲུལ་སྐུ་རྣམ་བཞི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། དུས་འཁོར་འགྲེལ་ཆེན་
དུ། དེའི་རྣམ་བཤད་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པས་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་བྱང་སེམས་
ལྟུང་བར་གྱུར་ཅིང༌། ཆང་དེ་འཐུང་མ་ནུས་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་བསམ་ན། རྩ་རྒྱུད་དུ། 
ཆགས་བྲལ་བར་ནི་མི་བྱའོ། །འཕོ་བ་ལས་ནི་ཆགས་བྲལ་འགྱུར། །ཆགས་བྲལ་ལས་ནི་
སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་བུའི་ཁམས་ཟད་བྱེད། །ཟད་ལས་འཆི་བ་ཞེས་སུ་
བརྗོད། །འཆི་ནས་དེ་ནས་སླད་ཡང་སྲིད། །སྲིད་པ་ལས་ནི་སླར་འཆི་འཕོ། །ཞེས་དང༌། 
བསྡུས་རྒྱུད་དུ། ས་བོན་ཐིག་ལེ་བཏང་ན་ཐར་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་
བདེ་བ་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བརྟུལ་ཤུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུན་དུ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་
དང༌། དབང་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ། རྩ་རྒྱུད་ལས། གཙོ་བོའི་མདུན་དུ་བླངས་པ་ཡི། །སྡོམ་
པ་སྐྱོང་བར་མི་བྱེད་ན། །དེ་ཚེ་ངུ་འབོད་དུ་འགྲོར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། ཁམས་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་སེམས་སྤངས་པས་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ལྔ་པའང་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །
དེས་ན་ཉེས་བྱེད་འདི་དག་སྤངས་ནས་ངེས་པའི་དོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཛག་མེད་
དུ་བརྟན་པའི་ཆང་བཏུང་བར་བྱ་བ་ནི་མཆོག་གོ །དེ་བཞིན་དུ། ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏཱིའི་ནང་དུ་
རྡུལ་གྱི་ཁམས་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྲག་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། འཛག་པ་མེད་པའི་བཤང་བ་
ནི་བཟའ་བ་དང༌། གཅི་བ་ནི་བཏུང་བ་དང༌། ཁྲག་དང༌། ཤ་ནི་རོ་མཆོག་ཏུ་མཉམ་
པའོ། །དེ་སྐད་དུ། དུས་འཁོར་འགྲེལ་ཆེན་དུ། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་གསུངས་པ། དེ་ནི་
བདུད་རྩི་བཏུང་བ་གསུངས་པ། གང་ཟག་གི་ཁྲག་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ཕྱི་
རོལ་ཏུ་དྲང་བའི་དོན་གྱིས་གང་ཞིག་གི་ཁྲག་འཐུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྦྲང་བུའོ། །ངེས་
པའི་དོན་གྱིས་ནི་ཨ་བ་དྷཱུ་ཏཱི་གང་ཞིག་འཕོ་བའི་དུས་སུ་རྡུལ་གྱི་ཁམས་འཐུང་
བའོ། །རབ་མཆོག་ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱྀ་སྦྲང་བུ་དེ་ནི་བདུད་རྩི་སྟེ་ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏཱི་གཅིག་པུར་
འགོག་པའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཟས་ཀྱིས་སྐྱུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་
པའི་དོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྐྱུགས་པ་གསང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་ནས་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་
6-1-490


ལ་གནས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆུ་སྐྱེས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། འཕོ་
བ་མེད་པའི་བཤང་བ་དང༌། གཅི་བ་དང༌། ཁྲག་དང༌། ཤ་ནི་མཆོག་ཏུ་རོ་མཉམ་སྟེ་མི་
ཟག་པ་སྐྱུགས་པའི་དབུས་སུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་པ་འགགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པར་མེད་
པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩིར་འགྱུར་ཞིང༌། འཕོ་བ་མེད་པའི་
བདུད་རྩི་ལྔ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་བླ་མ་ཡིས་རྒྱུད་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བསྟན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་
བཤང་བ་ལ་སོགས་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ནི་སླད་དུ་བསྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་
ཕྱིར། འདིར་འགའ་ཞིག་དག་གཏོར་མའི་ནང་དུའང་མི་གཙང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་
དང༌། མི་གཙང་བ་ཟོས་པས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་འདྲའོ།།      །།
༈ གཉིས་པ་ཤ་ཟོས་པའི་ཉེས་དམིགས་ལ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ཉན་ཐོས། གསང་བ་བྱང་
སེམས་ཀྱི། ནང་གསང་སྔགས་བསླབ་པ་རྣམས་སུའང་བཀག་ཚུལ་ལོ། །
དང་པོ་ཉན་ཐོས་གསུང་གི་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི། ཚོང་དུས་འགྲིམ་ཞིང་ཆེད་དུ་མ་བསད་
པ་ཙམ་ཞིག་གནང་ངོ༌། །ཞེས་འཆད་མོད་ན་ཡང༌། འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པར་བྱ་བར་ཤ་ཡེ་ནས་གནང་བ་མེད་དེ། 
འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས། ཞེ་སྡང་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་ཤ་རྣམས་མ་
འཕྲོག་ཅིང༌། །ཐུབ་པས་རང་གི་ཤ་རྣམས་བྱིན། །སྐྱེ་བ་འདིར་ནི་ཁྱོད་སངས་རྒྱས། །ཞེས་
དང༌། ཡང༌། རྫས་ཀྱིས་ཉོས་པ་ཉ་ཡི་ཤ །ཟོས་པ་བླུས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། །གླང་པོའི་རྩལ་
དང་སྤྲིན་ཆེན་དང༌། །མྱང་འདས་དང་ནི་སོར་ཕྲེང་ཅན། །ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་
གཉིས་ལས། །བདག་གིས་ཤ་ནི་མ་གནང་ངོ༌། །རྫས་ཐོབ་དོན་དུ་སྲོག་གཅོད་
དང༌། །བཟའ་བའི་དོན་དུ་རིན་འཇལ་བ། །གཉིས་པོ་དག་ཀྱང་གསོད་པོ་སྟེ། །ངུ་འབོད་
ལ་སོགས་རྣམས་སུ་འཚེད། །རྫས་ཀྱི་དོན་དུ་སེམས་ཅན་གསོད། །རྫས་སྟེར་མེད་ན་སུས་
ཀྱང་མིན། །བྱ་དག་བྱེད་པོ་ཡང་དག་འབྲེལ། །རྟག་ཏུ་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་པོ། །གང་ཚེ་
རྫས་ཀྱི་ཉ་ཉོས་པས། །ཁྱིམ་གནས་རྣམས་ལ་སྡིག་མེད་ན། །དེ་བཞིན་སྐུ་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ། །བྱས་པའང་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་རྩིགས་མཁན་གྱིས་
6-1-491


བྱས་དང༌། །ཉ་ནི་ཉ་པས་བསད་པ་སྟེ། །མཆོད་རྟེན་ཕྱག་བྱེད་བྱེད་པོ་མིན། །ཉ་ཟོས་
གསོད་པ་པོ་ལ་མིན། །གང་ཚེ་ཉ་དེ་ཟོས་པ་ཡི། །སྡིག་པ་ཟ་བ་པོར་མེད་ན། །དེ་ཚེ་མཆོད་
རྟེན་མཆོད་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་མཆོད་བྱེད་པོ་ལ་མེད། །གསོད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་
པོ། །གཉིས་པོ་དག་ཀྱང་སོ་སོ་སྟེ། །གསོད་པ་པོ་ན་ནོར་ལ་སྲེད། །ཟ་བ་པོ་ནི་ཟས་ཀྱི་
དོན། །གསོད་པོ་ནོར་ལ་སྲེད་པ་དག ། བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་འཚེད་པའོ། །ཟ་བོ་ཤ་ལ་སྲེད་
པ་དང༌། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་འཚེད་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་ཆེད་དག་ཏུ། །ཉ་བས་ཉ་ནི་
བསད་པ་དང༌། །བྲམ་ཟེ་ཡི་ནི་ཆེད་དག་ཏུ། །ཆང་མས་ཆང་ནི་བྱས་པ་དང༌། །ཁ་ན་མ་
ཐོ་མེད་གཞན་མིན། །ཤ་ཟ་བ་ཡི་མི་གང་ཞིག ། དང་པོ་ཡི་དྭགས་འགྲོ་བ་སྟེ། །ཕྱི་ནས་ངུ་
འབོད་འགྲོ་བའོ། །ཤ་ཟ་བ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང༌། །ཆང་འཐུང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། །ཕ་རོལ་
བུད་མེད་འཛིན་གསུངས་པ། །སྨད་པའི་ལས་བྱེད་བཏང་སྙོམས་མེད། །ཅེས་པ་འདི་ནི་
གསང་སྔགས་སུའང་གཏོགས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཐབས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསྟན་པའི་མདོ་
ལས། རྒྱལ་པོ་མཁས་པས་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་མི་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་
ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་དེ་གང་ཟག་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་
དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་
བའི་སླད་དུའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བགྱི་སྟེ། སྲོག་གཅོད་བགྱིད་པའི་གང་ཟག་ནི། །ཚེ་
ཐུང་ནད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མང༌། །གང་ན་མི་བདེ་ཆེ་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་
འགྱུར། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་མི་འཚལ་ཞིང༌། །ཚེ་འདིར་བདེ་འཚལ་མཁས་པ་
ཡིས། །གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་མི་བགྱི་སྟེ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་བདག་བཞིན་
བསྲུངས། །ཞེས་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སྙིང་བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་རྒྱུ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱ་
སྟེ། དེ་དག་ལས་ཕྱོགས་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྲོག་ཆགས་ཡུན་
རིང་པོ་ནས་འཁོར་བ་རྣམས་ལ་གང༌། ཕའམ། མའམ། སྤུན་ནམ། སྲིང་མོའམ། བུའམ། བུ་
6-1-492


མོའམ། གཉེན་ བཤེས་སམ། གཉེན་ནམ། གཉེན་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བར་མ་གྱུར་པའི་
སེམས་ཅན་དེ་ནི་རྙེད་པར་སླ་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གཉེན་དང་གཉེན་ལྟ་
བུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཚེ་གཞན་དུ་ལུས་རྗེས་པ། རི་དྭགས་དང༌། ཕྱུགས་དང༌། བྱའི་སྐྱེ་
གནས་གང་ཡང་རུང་བར་གྱུར་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདོད་པ་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བདག་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པར་
འདོད་པས། སྐྱེ་བོ་སྲོག་ཆགས་ལས་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བའི་ཤ་ཇི་སྐད་དུ་ཟ་
བ་བྱ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་
ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་ནས་ཤ་ཟ་བ་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་ཅིང༌། སྲིན་པོའི་རང་བཞིན་དང་
བྲལ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན། ཆོས་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྨོས་ཅི་དགོས། དེ་
ལྟར་ན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚེ་རབས་འཕོས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
གཉེན་བཤེས་དང་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་
གཅིག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་བརྩེ་བའི་བདག་
ཉིད་ཅན་གྱི་ཤ་ཐམས་ཅད་མི་ཟའོ། །ཞེས་དང༌། 
བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཙང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤ་ནི་ཁུ་ཆུ་
དང་ཁྲག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ཡང་ཤ་མི་ཟའོ། །འབྱུང་པོ་རྣམས་དངང་བར་བྱེད་པའི་
ཕྱིར་ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པར་འདོད་པ་དང༌། རྣལ་
འབྱོར་ཅན་གྱིས་ཤ་ཐམས་ཅད་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྨེ་ཤ་
ཅན། གདོལ་པ་དང་ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱིའི་ཤ་ཟ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱང་མ་
ནས་མཐོང་ཡང༌། ཁྱི་རྣམས་འཇིགས་པར་ཟུག་སྟེ། ལ་ལ་ནི་བདག་ཅག་ཀྱང་གསོད་དུ་
འོང་ངོ་ཞེས་ཤི་ལ་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་དང་ས་
དང་ཆུ་ལ་གནས་པའི་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་གཞན་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤ་ཟ་བ་རྣམས་
རྒྱང་མ་ནས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ། སྣའི་དབང་པོ་རྣོན་པོས་དྲི་ཚོར་ནས། སྲིན་པོ་ལས་ཡི་
དྭགས་མྱུར་དུ་འབྱོལ་པ་བཞིན་ཏེ། ལ་ལ་ནི་ཤིར་དགོས་པས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་
6-1-493


ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱིར་དངང་བར་འགྱུར་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་གནས་
པས་ཤ་མི་ཟའོ། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་
དང༌། བསྟན་པ་ལ་སྐུར་བ་སྤང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་
བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་ཤ་མི་ཟའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ན་བསྟན་པ་ལ་
སྐུར་བར་སྨྲ་བ་དག་ཡོད་དེ། ཀྱེ་མ་འདི་དག་གི་དགེ་སྦྱོར་ནི་ཇི་ཞིག་ཡོད། འདི་དག་གི་
ཚངས་པར་འཇུག་པ་ཡང་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་འདི་དག་གི་དགེ་སྦྱོར་ཉིད་ནི་ཉམས་
སོ། །འདི་དག་གི་སྡིག་སྤངས་པ་ཉིད་ནི་ཞིག་གོ །འདི་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱང་མེད། འདུལ་
བ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་སྡང་བའི་སེམས་འཆང་བ་རྣམས། རྣམ་པ་དུ་མས་བསྟན་
པ་ལ་བསྐུར། དེའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་
དང༌། བསྟན་པ་ལ་སྐུར་བ་སྤང་བར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་བརྩེ་བའི་
བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་ཤ་ཐམས་ཅད་མི་ཟའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། 
ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་འདུལ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་རྣམ་པ་མང་པོས་སྨྲ་བ། ཤ་ཟན་གྱི་རིགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བགོས་པ། རོ་ལ་སྲེད་པ་
ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་གསོད་པའི་ཁ་ཟས་ཡིན་པར་མི་འཛིན་ཏེ། བློ་གྲོས་
ཆེན་པོ་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དད་པ་ཅན་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་མི་མངའ་བ་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཕོ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལུས་
དང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པ། རོ་ལ་མ་ཞེན་པ། རོ་ལ་མ་བརྐམ་པ། སྙིང་རྗེ་
ཅན་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་བདག་བཞིན་དུ་རྙེད་པར་འདོད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ལ་བུ་གཅིག་བཞིན་དུ་སྡུག་པར་ལྟ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་དེ་
སྙམ་དུ་འཛིན་པར་བཤད་དོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། 
ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཡང་ཁྱིམ་བདུན་པོའི་གྲོང་ན། ཤ་ལ་ཤིན་ཏུ་
བརྐམ་ཞིང་མ་འོངས་པར་བསྟེན་ན། མིའི་ཟ་བའི་ཕྲ་མིན་དང༌། ཕྲ་མིན་མ་རུང་པ་དག་
6-1-494


ཏུ་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཚེ་རྗེས་ནས་ཀྱང༌། ཤའི་རོ་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། 
སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། གཟིག་དང༌། སྤྱང་ཀུ་དང༌། རྟ་རག་ཤུ་དང༌། བྱི་ལ་དང༌། ཝ་
དང༌། འུག་ པ་ཤ་མང་པོ་ཟ་བའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། ཤ་མང་དུ་ཟ་བའི་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ་
ཤིན་ཏུ་གཏུམ་པའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཡང་ལྟུང་བར་བྱེད་དོ། །དེར་ལྟུང་བ་རྣམས་མིའི་སྐྱེ་
གནས་ཀྱང་ཐོབ་པར་དཀའ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཤ་
ཟ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཤ་སུ་ཡང་མི་ཟ་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་
རྣམས་ཀྱང་གསོད་པར་མི་འགྱུར་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྲོག་ཆགས་ཉེས་པ་མེད་པར་རིན་
གྱི་ཕྱིར་བསད་པ་ལ་ནི་ཕལ་ཆེའོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་གྱི་ཕྱིར་ན་ཉུང་ངུའོ། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ང་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་
ཤཱཀྱའི་སྲས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ངུར་སྨྲིག་གི་རྒྱལ་མཚན་ཐོགས་པ། སྐྱེས་བུ་གླེན་
པ་ལོག་པའི་རྟོག་གེས་སེམས་ཉམས་པར་གྱུར་པ་འདུལ་བ་ལ་རྣམ་པ་མང་པོར་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་སྨྲ་བ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྒྱས་པ། རོའི་སྲེད་པ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཤ་ཟ་
བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅད་པར་སྣང་བ་དེ་དང་དེ་དག་བསྟན་ཏེ། ང་ལ་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པར་བསྐུར་འདེབས་པར་སེམས་སོ། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། དེའི་ཆེད་དུ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་བཀག་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཤི་བ་
བཅུའི་ཤ་ནི་མ་བཀག་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
དུ་ཀུན་ཐབས་མེད་པར་རིལ་གྱིས་བཀག་སྟེ། དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངས་ཤའི་ཟས་ནི་
སུ་ལའང་མ་གནང་མི་གནང༌། གནང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོར་རབ་ཏུ་བྱུང་
བ་རྣམས་ལ་ཤའི་ཟས་ནི་མི་རུང་བར་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གང་ཡང་ང་ལ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་གསོལ་ཏེ། ཞེས་སྐུར་བ་འདེབས་པར་སེམས་པ་དེ་ཡང་བློ་གྲོས་
ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་རང་གི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ལ་ཡུན་
རིང་པོར་དོན་མེད་པ་དང༌། གནོད་པ་དང༌། མི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་
6-1-495


དང༌། 
ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱིས། །ཤ་དང་ཆང་དང་སྒོག་ཚོང་
དང༌། །བཟའ་ཞིང་བཏུང་བར་མི་བགྱིའོ། །ཞེས་དང༌། ཡང༌། ཁུ་ཆུ་ཁྲག་ལས་བྱུང་བའི་
ཕྱིར། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དངང་འགྱུར་བས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་ཤ་མི་ཟ། །ཤ་རྣམས་
དང་ནི་སྒོག་ཚོང་དང༌། །ཆང་དག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །{ཤི་[ཀི་]དང་སྒོག་སྐྱ་དེ་
བཞིན་ཏེ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་རྟག་ཏུ་སྤང༌། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། ཁེ་ཡི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཅན་གསོད། །ཤ་ཡི་ཕྱིར་ནི་ནོར་སྦྱིན་བྱེད། །དེ་དག་གཉིས་ཀ་
སྡིག་ལས་ཅན། །ངུ་འབོད་ལ་སོགས་རྣམས་སུ་འཚེད། །གང་གི་ཐུབ་པའི་ཚིག་འདས་
ཏེ། །བསམ་པ་ངན་པ་ཤ་ཟ་ན། །འཇིག་རྟེན་གཉིས་ནི་གཞིག་པའི་ཕྱིར། །ཤཱཀྱའི་བསྟན་
ལ་བརྟུལ་ཤུགས་བླངས། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་དམྱལ་བར་ཡང༌། །སྡིག་གི་ལས་ཅན་དེ་དག་
འདོད། །མ་རུང་འོད་དོད་འབོད་སོགས་སུ། །ཤ་ཟ་དེ་དག་བཙོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བ། །ཤ་ཟན་དག་གི་རིགས་སུ་སྐྱེ། །དྲི་མི་ཞིམ་ཞིང་
སྨད་པ་དང༌། །སྨྱོན་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གདོལ་པ་སྨེ་ཤ་ཅན་རིགས་དང༌། །བཙོ་
བླགས་མཁན་དུ་ཡང་སྐྱེའོ།། ཕྲ་མིན་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་དང༌། །ཤ་ཟའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་
བསྟན། །མི་ཡི་ཐ་མ་དེ་དག་ནི། །སྲིན་དང་བྱི་ལའི་མངལ་དུ་སྐྱེ། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། དེ་ལྟར་ཤ་དང་ཆང་ལ་སོགས། །བར་ཆད་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །མ་འོངས་པ་ཡི་
དུས་སུ་ནི། །ཤ་ཟན་གཏི་མུག་སྨྲ་བ་དག །ཤ་ནི་སྡིག་མེད་རུང་བ་ཞེས། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
ནི་བཤད་ཅེས་ཟེར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་རྣམས་སུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །
འདུལ་བར་ཡང༌། ཤ་ལ་གནང་བའི་སྐབས་མེད་པར་རིགས་དགོངས་ཏེ་རང་སངས་
རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་འདུལ་བར་མ་གནང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་རྩར་གནང་ངོ་ཞེ་
ན། འདི་གཞི་ཡོད་སྨྲའི་ཡིན་ལ་སྡེ་པ་གཞན་བཞིར་ཡང་ལྟ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ད་ནི་གསུམ་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་ཅི་བཞིན་པ་དང༌། ཅི་བཞིན་
6-1-496


མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་སུ་གནང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། འདིར་བསད་པའི་ཤ་ནི་ཡེ་ནས་མ་གནང་སྟེ། སྔར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་
གྱིས་གསུངས་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ཕྱི་མར། ཡན་ལག་ལྔ་པོས་སྲོག་ཆགས་
བསད་དེ་སེང་གེ་སྦྲུལ་དང་ནེའུ་ལེ་སྟག་དང་བྱ་རོག་སོགས་སུ་སྐྱེ། །རྒྱལ་པོ་སྐྱེ་དགུའི་
གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འགྱུར་ཏེ་བྱས་དང་བྱེད་དུ་བཅུག་དང་ཡི་རང་ཉིད་ལས་
ཀྱང༌། །དགེ་སློང་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ལྕེ་ཡིས་ཤའི་རོ་མྱོང་རོ་རྣམས་སུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་
བྱེད་རྣམས་ཀྱིས། །བདག་ཉིད་གསོད་པ་ལ་སོགས་སྐྱོན་གྱིས་དམྱལ་བར་རབ་ཏུ་འཇུག་
སྟེ་དགེ་ཚུལ་དག་དང་དགེ་སློང་ཡང༌། །དགེ་སློང་ནད་པ་རྣམས་ལ་སྨན་པས་ཁྲག་ཆེན་
པོའི་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། །ཕའི་ཕྱོགས་དང་མཆོད་སྦྱིན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་གློག་དག་མེ་
ཆུ་ཚེ་ཟད་སྐྱོན་གྱིས་ཤི་རྣམས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟར་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་གང་ཚེ་ཉེས་པར་
གྱུར་པ་མིན་པ་དེ་ཚེ་བཟའ་བར་གསུངས་པ་སྟེ། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཤ་ནི་གང་དེ་
སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པས་འཆི་ན་གཞོམ་པ་ལས་ནི་གཞན་པ་མིན། །ཤ་ལ་སོགས་པ་ཟོས་
པས་གདོན་མི་ཟ་བར་ས་ཡི་འོག་ཏུ་གང་གིས་ལུས་ནི་ཆེས་ཆེ་བ། །སྲོག་ཆགས་ཡི་དྭགས་
སོགས་སུ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་སོགས་དུ་མ་གསུངས་པ་དང༌། དང་པོའི་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་ཡང༌། ཟ་བ་པོ་དང་གསོད་པ་པོ། །གཉིས་པོ་དག་ཀྱང་གསོད་པ་
སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འོ་ན་ཤ་ལྔ་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་འདིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཤི་བ་སྟེ། ཤའི་ཆེད་དུ་
མ་བསད་པའི་ཤ་ལྔ་ལ་བདུད་རྩིའི་རིལ་ལུ་བསྒྲུབས་ནས། རྒྱ་ཤུག་གི་ཚིག་ཙམ་རྣལ་
འབྱོར་པས་དམ་ཚིག་གི་དོན་དུ་བཟའ་བར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་འཕེལ་བ་དང༌། རིགས་
ཀྱི་ང་རྒྱལ་བཅག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དེ་དག་དྲང་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྣལ་
འབྱོར་པས་ཤ་ཟོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དྲང་ནུས་པ་མ་གཏོགས་པས་ཤ་བཟའ་བར་
བྱ་བ་མིན་ཏེ། ཀྱེའི་རྡོ་རྗེར། ཤ་ནི་མཁས་པས་བཟའ་བྱ་བ། །སེམས་ཅན་དེ་དེ་དབང་དུ་
6-1-497


འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
གཉིས་པ་ངེས་པའི་དོན་དུ་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ཡུལ་ལ་མི་རྒྱུག་པར་
ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་སྟེ། དུས་འཁོར་དུ། ནང་དུ་བདུད་རྩི་ལྔ་ནི་ཕུང་པོ་
ལྔ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་སྒྲོན་མ་ལྔའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་
བསྙེན་པ་སྟེ། ལུས་དང་རྫས་ལ་སྲེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཞེས་དང༌། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་
མཚོར། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཤ་ཀུན་སྟེ། །སྤར་བ་བདེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ཞེས་དང༌། 
དེའི་འགྲེལ་པར། གྲུ་གཟིངས་དུ་པད་མ་བཛྲས། པ་ལ་ཤ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣ་བའི་
དབང་པོ་སྡོམས་པས་བ་ལང་སྟེ། ཞེས་དང༌། ཡང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཡང༌། གླང་པོའི་ཤ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྣའི་དབང་
པོར་ཞེས་དང༌། ཡང༌། ཕག་མོ་ལ་ནི་ཤ་ཐམས་ཅད། །ཅེས་གསུངས་པ་ནི། ལྕེའི་དབང་
པོར་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་དང༌། ཡང༌། ཁྱི་དང༌། རྟ་དང༌། མ་ཧེ་ལ་སོགས་པའི་ཤ་ནི། རོ་དང་
རེག་བྱ་དང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་མཐོང་སྟེ། གསང་བའི་གདན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རོ་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་རོ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ཞེས་དང༌། 
ཡང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་
སུ་རྟོག་པ་ཟ་བ་སྤང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རིགས་པར་བྱའོ། །
འདིར་རྣམ་པར་བཤད་ན། ཤ་ལྔ་ནི་ཡུལ་ལྔ་ལ་རྒྱུག་པའི་དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ལྔ་ཟ་
ཞིང་རྟོག་མེད་ཀྱི་སྟོབས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རླུང་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྒྱུ་
བ་མེད་པར་དབུ་མར་གཞུག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་ལྔ་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་རྟོག་གྱི་ཤ་ཐམས་
ཅད་ཟ་བར་བྱ་ཞིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་རྒྱས་པར་ཤ་ལྔ་ཟ་བའོ། །
ཀྱེ་མ་མདོ་རྒྱུད་ཉི་ཟླ་མ་མཐོང་ཞིང༌། །མུན་པའི་ཁྲོད་དུ་དམུས་ལོང་ནོར་བུ་ཚོལ། །ཟས་
ལ་སྲེད་པས་རྒྱལ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས། །ཀྱེ་མ་འགྲོ་བའི་གནས་གཅིག་གང་དུ་ཡོད། །ཀྱེ་མ་
ཐེག་ཆེན་པ་ཞེས་ཁ་འཆིས་ཡང༌། །མཐའ་དྲུག་ཚུལ་བཞིའི་སྒོ་ལྕགས་དམ་པོ་ལ། །བླ་མ་
རིགས་ལྡན་མན་ངག་ལྡེ་མེད་པར། །དབང་ཆེན་ནོར་གྱིས་བྱེད་པར་རློམ་པ་
6-1-498


འཁྲུལ། །མཐའ་དྲུག་ཚུལ་བཞིའི་ལྡེ་མིག་ཚོལ་འདོད་ཀྱང༌། །ཤེས་རབ་མིག་བྲལ་བརྩོན་
འགྲུས་ལག་པས་སྟོང༌། །ནོར་ཤ་ལྡག་པས་འདོད་ཡོན་ཁྲི་ལ་བཞུགས། །ལོག་བློ་ལྡན་པས་
མདོ་རྒྱུད་དོན་རྟོགས་སྨྲ། །བློ་མིག་རྣམ་དག་བྲལ་བས་དོན་མིན་གྱི། །བསྟན་བཅོས་མང་
པོས་རང་གཞན་མ་བསླུས་སམ། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཞེས་ཚུལ་མིན་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །ཆོས་
ལྡན་མཐོང་ནས་དཔུང་གིས་སུན་འབྱིན་བྱེད། །རང་ཉིད་མ་སྤྱོད་གཞན་གྱིས་བྱས་ཀྱང་
འགེགས། །ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་མདོ་རྒྱུད་དོར་བ་འཕངས།། མདོ་རྒྱུད་གཏམ་གྱིས་སྤྲེལ་ན་ཁ་
ཆོས་མཁན། །ཅང་མེད་སྟོང་པར་བསྟན་ན་རྐང་གཉིས་གཙོ། །བདེན་གཉིས་ཤན་འབྱེད་
བྱས་ན་ཐ་སྙད་མཁན། །ཀྱེ་མ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས། །ཞེས་པ་ནི་བར་
སྐབས་པའོ། །
འདི་བཀོད་དགེ་རྩ་གང་ཡིན་དེས། །ཁམས་སུམ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཉོན་
མོངས་དྲི་མ་དང་བྲལ་ནས། །དྲི་མེད་བསླབ་གསུམ་བསྲུང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པ་འདི་ནི་ཁྲོ་
བོའི་ལོ་རྒྱལ་གྱི་ཟླ་བའི་ཚེས་ཉེར་གཅིག་གི་ཉིན་ཆུ་བོ་གང་གཱ་དང་ཉེ་བའི་གནས་ཀླུ་མ་
དྲོས་པའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་མ་བང་གི་འགྲམ་དུ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བཀོད་
པའོ།།      །།འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག །སརྦ་མངྒ་ལཾ། །
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-499


༄༅། །མཆོད་རྟེན་ཆགས་ཚད་བཞུགས།
༄༅། །ན་མོ་བུདྡྷ་ཡ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ནི། སངས་རྒྱས་
དཀྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། དཔངས་སུ་ཕྱེད་དང་བཅས་པའི་
སོར་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་པའོ། །དེ་ཆ་ལྔར་བྱས་པའི་ཆ་རེ་རེས་གདན་ཁྲི་དང༌། ཁོག་པའི་
སྨད་དང༌། ཁོག་པའི་སྟོད་དང༌། མགྲིན་པ་ནས་མཛོད་སྤུའི་བར་དང༌། མཛོད་སྤུ་ནས་
གཙུག་ཏོར་གྱི་ བར་ཏེ། རེ་རེའང༌། སོར་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་བཅུ་གསུམ་གྱི་བདག་
ཉིད་དོ། །རྒྱའི་ཚད་ནི། གདན་ཁྲི་གྲུ་བཞི་ཐད་ཀར་སོར་ཉེར་ལྔ་སྟེ། དེའི་ཕྱོགས་བཞིར་གློ་
འབུར་ལ་དེའི་གསུམ་ཆ་རེ་དང༌། ཕྱིར་འབུར་བའི་ཚད་ལ་སོར་ཕྱེད་དང་གཉིས་
སོ། །དེའི་སྟེང་དུ་པད་གདན་ཟླུམ་པོའི་རྒྱ་གདན་ཁྲི་དང་མཉམ་པ་སྟེ། དཔངས་སུ་སོར་
བཞིའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་ཁོག་པ་ཟླུམ་པོའི་རྒྱ་ལ་སོར་ཉེར་ལྔ་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀ་མཚུངས་
པ་སྟེ། དཔངས་ཀྱང་སོར་ཕྱེད་དང་དགུ་དགུར་མཚུངས་སོ། །སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་དབུས་
སུ་ཐུགས་ཀའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔངས་ལ་སོར་བཞི་དང༌། རྒྱ་པད་མའི་མཐའ་དང་
མཉམ་པའོ། །པད་མའི་འདབ་མའི་རྩ་བའི་རྒྱ་ནི་ཁོག་པ་དང་མཉམ་པའོ། ཁོག་པའི་
སྟོད་དཔུང་མགོ་བཞིན་ཟླུམ་པོ་སྟེ། དེའི་སྟེང་དུ་མགྲིན་པ་གྲུབ་བཞིའི་དཔངས་ལ་སོར་
བཞི་དང༌། རྒྱ་ལ་སོར་གསུམ་ཆ་དང་བཅས་པའི་སོར་བརྒྱད་དེ། དེའི་གསུམ་ཆ་ཕྱོགས་
བཞིའི་གློ་འབུར་གྱི་ཚད་དོ། །ཕྱིར་འབུར་བའི་ཚད་ནི་སོར་ཕྱེད་དོ། །དེའི་སྟེང་དུ་གདོང་
པ་གྲུ་བཞི་དཔངས་སུ་སོར་ཕྱེད་དང་དགུ་སྟེ། རྒྱ་ནི་སོར་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་དེའི་
གསུམ་ཆས་ཕྱོགས་བཞིའི་གློ་འབུར་གྱི་རྒྱའོ། །ཕྱིར་འབུར་བའི་ཚད་ནི་སོར་བཞི་གསུམ་
མོ། །དེའི་སྟེང་དུ་སོར་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་ལ་གདུགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ཕྲེང་བ་ཆར་ཁེབ་
ཏོག་དང་བཅས་པར་བྱའོ། །ཆར་ཁེབ་ཀྱི་རྒྱ་ནི་གདུགས་བདུན་པའི་ཚད་དོ། །གདོང་ལ་
ཕྱེ་ན་ཤངས་ལ་སོར་བཞི་དང༌། དེའི་འོག་ནས་ཀོས་ཀོའི་མཐའ་ལ་སོར་ཕྱེད་དང་
ལྔའོ། །འདིར་སོར་རྣམས་ནི་ཁྲུའི་ཉེར་ལྔའི་ཚད་དོ། ། གདན་ནི་རྨང་དུ་གྲགས་པ་དང་
6-1-500


གཅིག་ཅིང༌། ཁོག་སྟོད་ཁོག་སྨད་ནི་བུམ་སྟོད་བུམ་སྨད་དུ་གྲགས་པ་དང༌། གཅིག་ལ་
མགྲིན་པ་ནི་བྲེ་དང་གཅིག་ཅིང༌། གདོང་པ་ནི་པདྨ་དང་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུའི་
ལྷུན་པོ་ནི་མཆོད་རྟེན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ལྷུན་པོ་ལ་ཉི་ཟླ་ལ་སོགས་པས་གཡས་སྐོར་དུ་
བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་བསྐོར་བ་བྱེད་ཅིང་དད་གུས་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །འདིའང་བདུན་
ལྡན་ཞབས་ཀྱིས་བཀོད་པའོ།།      །།སརྦ་མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-501


༄༅། །ལྟ་བ་ཤན་འབྱེད་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །༄༅། །ཨོཾ་བདེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །གཙང་བདག་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུ་དང༌། །གཟུགས་སྐུ་
འཁོར་བཅས་ལ་བཏུད་དེ། །རང་གཞན་ལམ་གྱི་ལྟ་བ་ཡི། །མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ་བརྩམ་པར་
བགྱི། །འཕགས་ཚོགས་བདག་ལ་སྐྱབས་མཛོད་ཅིག །ཐར་འདོད་ཤེས་ལྡན་དོན་གཉེར་
ཀུན། །གྲུབ་མཐའ་གྲགས་པའི་རྗེས་འབྲང་དང༌། །ཞེན་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་རབ་རིབ་
ཀུན། །བསལ་ཏེ་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་རིགས། །ཆོས་ལའང་ཆོས་ཚུལ་དུ་མ་སྣང༌། །ལྟ་སྤྱོད་
སྒོམ་པ་ཆོས་ཀྱི་གཞུང༌། །ལྟ་བ་འཁྲུལ་ན་སྤྱོད་པ་ནོར། །དེ་ནས་སྒོམ་པའང་ཉམས་པར་
འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཐོག་མར་ལྟ་བ་གཅེས། །ཡོད་མེད་འབྲེལ་བ་དག་ལ་ཡོད། །ལུགས་ལྡོག་
སྒྲིབ་པ་ཟད་ལ་མེད། །རྒྱས་རྟག་རྟག་ཆད་བདེན་རྫུན་སོགས། །ཕན་ཚུན་འཆོལ་བའི་སྒྲོ་
སྐུར་སོགས། །སྤངས་ཏེ་བདེན་གཉིས་རང་སར་བལྟ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་རང་གིས་
སྟོང༌། །སྟོང་ཡང་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་དཔེ། །འཁྲུལ་ཡང་མི་བསླུ་བདེན་པའི་དོན། །མ་
བརྟགས་མ་དཔྱད་བློ་ངོར་ཡོད། །དཔྱད་ན་ཅུང་ཟད་གྲུབ་པ་མེད། །ལུགས་འབྱུང་འགྱུར་
ཆེན་ཙམ་ལ་ཡོད། །ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཉིད་ཐེབས་ལ་མེད། །རྐྱེན་གྱིས་འགྱུར་ཕྱིར་རྟག་པ་
མིན། །རྒྱུན་དག་གནས་ཕྱིར་ཆད་པའང་མིན། །ངོ་བོ་སྟོང་ཕྱིར་བདེན་པའང་མིན། །རྒྱུ་
རྐྱེན་ངེས་ཕྱིར་རྫུན་པའང་མིན། །དོན་དམ་མི་སྟོང་རང་ཉིད་གྲུབ། །གྲུབ་ཅིང་མི་བསླུ་
བདེན་པར་ཡོད། །ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཡེ་ཡོད་ཡིན། །གཉུག་མ་གཤིས་ལ་གྲུབ་པ་
ཡིན། །མཁའ་སྟོང་འོད་གསལ་ཀུན་ཁྱབ་ཡིན། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཚོགས་
གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་ཡིན། །དང་པོ་ཉིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཐོག་མཐའ་
གཉིས་མེད་དབུས་གཅིག་ཡིན། །ཀུན་ལ་ཕན་པའི་གང་ཟག་ཡིན། །གང་ཟག་མཆོག་སྟེ་
རྟེན་པའི་རིགས། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་རྟེན་པའི་རིགས། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མའི་དོན་དམ་
བྱེད། །ཡོད་པ་མིན་ཞིང་མེད་པའང་མིན། །རྟག་པ་མིན་ཞིང་ཆད་པའང་མིན། །བདེན་
6-1-502


མིན་རྫུན་པའང་མིན་པར་གྲགས། །དོན་དམ་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །དེ་ཉིད་རྟོགས་པའང་
ཡོད་མིན་འབྱུང༌། །འདོད་ན་འདོད་མིན་སུ་ཡིས་ཤེས། །རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་འགོག་གམ་
ཅི། །རྟེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ནི། །བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕེལ་མེད་འགྱུར། །མཐར་ཕྱིན་
ཆོས་སྐུའང་མེད་པར་འགྱུར། །དོན་དམ་ཡོད་པ་མིན་བཞིན་དུ། །དེ་ཉིད་རྟོགས་ན་ལོག་
ཤེས་འགྱུར། །ཡུལ་དེ་མེད་ཀྱང་དེར་འཛིན་བློ། །འཁྲུལ་བའི་རྣམ་བཞག་བྱས་མིན་
ནམ། །སོ་སོ་རང་རིག་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །སྒྲ་རྟོག་ཐ་སྙད་ཡུལ་མ་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་པའང་བློ་
ཁྱད་ཀྱིས། །གོང་མ་གོང་མས་གནོད་ཅེས་གསུངས། །ཞི་ཞིང་ཕྲ་ལ་བླཽ་རྒྱས་ཕྱིར། །དོན་
དམ་བླཽ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་འདོད་གསུངས། །མིན་ན་ཁྱོད་ཀྱང་སྨྲ་
ཞེ་ན། །བདེན་མོད་འོན་ཀྱང་གསུང་ལ་བརྟེན། །བརྟེན་པ་ངེད་ལ་མཚུངས་ཞེ་ན། །བདེན་
ཏེ་འོན་ཏེ་མཚུངས་མི་མཚུངས། །རིགས་པས་གནོད་པ་འབབ་མི་འབབ། །ལུང་རྣམས་
དགོངས་པ་ཡིན་མ་ཡིན། །ཚིག་རྣམས་དོན་དང་འབྲེལ་མི་འབྲེལ། །རིགས་པ་ཅན་གྱིས་
དཔྱད་ན་ཤེས། །ལུང་རིགས་ཅན་གྱིས་བཀྲོལ་ན་ཤེས། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལ་གསུངས་ན་
ཤེས། །རྒྱུད་དང་མདོ་ལུང་བསྟན་ན་ཤེས། །ཕྱོགས་རིས་མེད་པས་བལྟ་ན་ཤེས། །སྐལ་བ་
ཅན་གྱིས་བསྒོམ་ན་ཤེས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་མཐོང་ན་ཤེས། །རྒྱུད་འགྲེལ་རྣམས་སུ་
གསུངས་ན་ཤེས། །སྤྱིར་གྱི་ཡོད་ཙམ་མཐའ་ཡིན་ན། །ཁྱེད་ཀྱི་དབུ་མ་ཡོད་མཐར་
ཐལ། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །འཁོར་གསུམ་ཁྱེད་ལ་མ་སོང་ངམ། །དེ་ཡང་
ཡོད་པ་མིན་ཞེ་ན། །སླར་ཡང་དབུ་མ་མེད་མཐར་ཐལ། །མཐའ་དབུས་གང་ནའང་མེད་
པའི་ཕྱྀར། །འཁོར་གསུམ་དེ་ཡང་ཁྱེད་ལ་འཁོར། །མེད་པ་དག་ཀྱང་མིན་ཞེ་ན། །ཁྱེད་ཀྱི་
མེད་མིན་མིན་པ་སྟེ། །མེད་པ་དག་ནི་ཁེགས་མ་ཁེགས། །ཁེགས་ན་མེད་པ་མིན་པར་
འགྱུར། །དེས་ན་ཡོད་པར་ཅིས་མི་འགྱུར། །དགག་གཉིས་རྣལ་མ་གོ་མིན་ནམ། །དགག་པ་
བཀག་པས་སྒྲུབ་པ་དང༌། །སྒྲུབ་པ་བཀག་པས་དགག་པ་དག །གྲུབ་པ་དོན་གྱི་གནས་
ལུགས་དང༌། །མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་དག་ལ་འབྱུང༌། །ཆོས་དེ་ཁེགས་ཀྱང་དེ་མིན་
ན། །རི་བོང་མགོ་ལ་རྭ་ཁེགས་ཀྱང༌། །དེ་ཉིད་མེད་པ་མིན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མེད་པ་
6-1-503


མ་ཁེགས་ན། །མེད་པ་དག་ནི་སོ་ན་གནས། །མེད་མིན་སྨྲ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །སྒྲུབ་བྱེད་དམ་
པ་དོན་མེད་ཉིད། །དབུ་མ་དབུས་ན་མེད་པར་འགྱུར། །ཆོས་དེ་བཀག་པ་མ་ཡིན་
ཀྱང༌། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །འདི་ལྟར་ཆོས་འགའ་མེད་པར་འགྱུར། །ད་དུང་ཁྱོད་
ཀྱི་དབུ་མ་དེ། །མཐའ་དང་བྲལ་ལམ་མ་བྲལ་དཔྱད། །བྲལ་ན་དེ་ཕྱིར་མཐའ་མེད་
འགྱུར། །དེས་ན་མེད་པའི་མཐའ་ཅན་འགྱུར། །ཆོས་དེ་བྲལ་ཡང་དེ་མིན་ན། །སྐྱེས་བུ་
སྐྱོན་དང་བྲལ་ན་ཡང༌། །སྐྱོན་མེད་དམ་པ་མིན་པར་འགྱུར། །ནམ་མཁའ་སྤྲིན་སོགས་
བྲལ་ན་ཡང༌། །སྤྲིན་མེད་དྭངས་པ་མིན་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མཐའ་དང་མ་བྲལ་ན། །འོ་
ན་མཐའ་དང་བཅས་པར་འགྱུར། །ཆོས་དེ་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཀྱང༌། །དེ་དང་ལྡན་པ་མིན་
ན་ནི། །སྐྱེས་བུ་སྲོག་དང་བྲལ་མིན་ཀྱང༌། །སྲོག་དང་ལྡན་པ་མིན་པའམ། །ཆུ་སོགས་རྙོག་
པ་བྲལ་མིན་ཀྱང༌། །རྙོག་སོགས་ལྡན་པ་མིན་པར་འགྱུར། །བྲལ་དང་མ་བྲལ་བརྟགས་
མེད་ན། །འོ་ན་མཐའ་བྲལ་རྣམ་བཞག་འགལ། །བརྗོད་མེད་ཕྱིར་ན་མེད་མཐར་
འགྱུར། །ཁྱེད་ལ་ཁུངས་འདོད་ཡོད་མོད་ཀྱང༌། །ཡོད་མེད་བདེན་རྫུན་བཟང་ངན་
སོགས། །ཆོས་འགའ་ཁྱེད་ཀྱིས་མ་མཐོང་ན། །གཞན་གྱི་ལྟ་སྤྱོད་འཁྲུལ་བ་སོགས། །མཐོང་
དེ་བརྩེ་ལྡན་ཁྱེད་ཀྱིས་ནི། །མ་བཟོད་བཟློག་པར་འདོད་མིན་ནམ། །རང་གཞན་དངོས་
པོར་སྨྲ་བ་སོགས། །གཞོམ་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། །གཞན་གྱི་ཁས་བླངས་གཞན་
དག་ལ། །འཁོར་བར་ཁྱེད་ཉིད་སྨྲ་ཡིན་ནམ། །ཁས་བླངས་མེད་པར་གཡོ་སྒྱུའི་ཚིག །བློ་
གྲོས་ཆེ་ལ་བློ་རྐུན་ཞིང༌། །བློ་གྲོས་དམན་ལ་བརྙས་པར་ཟད། །དམན་པར་འདོད་ན་
གསུང་འབུར་སྨྲོས། །མྱ་ངན་འདས་དང་སྲིད་པ་ཀུན། །རང་སྟོང་ཙམ་དུ་གོ་ནས་
ནི། །ཟུང་འཇུག་བདེ་ཆེན་དབུ་མ་ལ། །རྩོད་ཅིང་གཞོམ་འདོད་ལུང་རིགས་ཏེ། །གཡོག་
འབངས་ཁེངས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །རྗེ་བོ་སྨད་པར་འདོད་པའམ། །བུ་ངན་ཕ་ལ་རྒོལ་
དང་མཚུངས། །ཁྲིམས་ལུགས་མ་ཞིག་བཟང་པོ་བསྟེན། །ཡོད་མིན་དོན་དེ་གང་གིས་
འཇོག ། སྒྲུབ་བྱེད་ཚིག་དེ་མཐའ་རྒྱུད་ཆད། །མཐའ་ཡི་དབུ་གཅིག་བསྒྲུབ་བམ་
ཅི། །བརྒལ་ན་ཁྱེད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་འཇིག །དཔྱད་ན་ཁྱེད་ལ་གྲུབ་མཐའ་མེད། །མེད་པར་
6-1-504


འདོད་ན་གྲུབ་མཐའ་ཀུན། །ཞེན་པས་མ་འཛིན་ལྕེ་འཕྲུལ་ཅན། །གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་
བཟློག་ཕྱིར་ན། །རང་ཡང་ལོག་པའི་ལམ་ལ་འཇུག །གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། །འོ་
ན་དེ་ཙམ་ཞེ་སྡང་ཅི། །ཤེས་བྱ་འདི་ལ་རྒྱལ་བ་མཁས། །རྒྱལ་བས་བརྫུན་མིན་བདེན་པ་
གསུངས། །བདེན་པའི་ཆོས་འཁོར་གསུམ་དུ་གསུངས། །ཆོས་འཁོར་དང་པོ་བདེན་བཞི་
གསུངས། །དེས་ན་འགོག་པའི་བདེན་པ་བདེན། །རྒྱུ་འབྲས་བདེན་པ་རྟོགས་ཕྱིར་
ཡིན། །བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གསུངས། །དེས་ན་མཐའ་བཞི་སྤྲོས་བྲལ་བདེན། །ཀུན་
རྫོབ་རང་སྟོང་རྟོགས་ཕྱིར་ཡིན། །ཐ་མ་དོན་དམ་ངེས་པ་གསུངས། །དེས་ན་ཟབ་མོ་སྣང་
བའང་བདེན། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་རྟོགས་ཕྱིར་ཡིན། །ཆོས་ཀུན་བདེན་པའང་བཞི་
རུ་ཕྱེ། །ཡོད་པའི་དབྱེ་གྲངས་ཡྀན་པའི་ཕྱིར། །འགོག་པའི་བདེན་པའང་ཡོད་པར་
འགྱུར། །ཤེས་བྱ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ། །ཤེས་བྱའི་བསྡུས་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དོན་
དམ་བདེན་པའང་ཤེས་བྱར་འགྱུར། །ཤེས་བྱ་ཡིན་ན་ཡོད་དམ་མེད། །ཡོད་ན་དོན་དམ་
མཐའ་མེད་གྲུབ། །འཁོར་གསུམ་དག་ཅིག་དངོས་སུ་འཕེན། །མེད་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་མི་
ནུས། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་ན་ལོག་བསྒྲུབ་འགྱུར། །ཡོངས་སུ་གྲགས་པའང་འཇིག་བྱེད་
དང༌། །འོན་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་འདི་ཡང་འཁོར། །ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིས། །དོན་
དེ་མེད་པར་མི་སྟོན་ན། །དབུལ་བའི་ཕུང་པོ་གསེར་རྣམ་དག ། ཡོད་མེད་དྲིས་པས་ཡོད་
མེད་ཅེས། །སྨྲ་ན་གསེར་མེད་མི་ཤེས་སམ། །མེད་པ་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིས། །ཆོས་དེ་
ཡོད་པར་མི་སྟོན་ན། །ཕྱུག་པོ་དག་ལ་ལོངས་སྤྱཽད་དག །ཡོད་མེད་དྲིས་པས་མེད་མིན་
ཞེས། །སྨྲ་ན་ནོར་ཡོད་མི་ཤེས་སམ། །རྟག་མིན་མི་རྟག་མི་སྟོན་ན། །སྒྲ་རྟག་མི་རྟག་ཤེས་
འདོད་དམ། །རྟག་པར་འདོད་པ་དག་ལ་ཡང༌། །བྱས་སོགས་རྒྱུ་མཚན་སྒྲ་རྟག་
མིན། །བུམ་སོགས་དཔེ་དང་བཅས་པའི་ཚིག །མི་རྟག་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། །མི་རྟག་སྟོན་
པར་མི་འགྲུབ་བམ། །རྟག་དང་མི་རྟག་མི་འགལ་ལམ། །དགག་བྱ་བསྒྲུབ་བྱ་གཅིག་ཉིད་
དམ། །ཐ་སྙད་མང་པོ་འཇིག་ལགས་པས། །དེ་འདྲ་མ་གསུང་མཁས་པ་ཀུན། །ཐལ་སྦྱར་
ཁྱེད་ལ་ཞུ་བར་བགྱི། །དོན་དམ་ཐ་སྙད་མི་མཚུངས་ན། །དོན་དམ་ཡོད་པ་འགོག་པ་
6-1-505


ལ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐ་སྙད་རིགས་པའང་ཅི། །འདུས་བྱས་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་དཔེ། །འཇིག་མེད་དངོས་ལ་སྐྱོན་མཚུངས་ཅི། །ཀུན་རྫོབ་རང་གིས་སྟོང་པའི་དཔེ། །དོན་དམ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་ཅི། །གཟུ་བོར་མནོས་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་ཀུན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཟབ་མོ་ཤེར་ཕྱིན་ཏེ། །དུས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་ཡོད་མིན་ན། །ཐོག་མ་མཐར་དགེ་མིན་པར་འགྱུར། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་མིན་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་སུ་ཡིས་བསྐྱེད། །བསྐྲུན་པར་གསུངས་པ་སུ་ཞིག་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡོད་པ་མིན་བཞིན་དུ། །གཞན་དག་བསྐྱེད་ན་ངོ་མཚར་ཆེ། །འོ་ན་ཀུན་གྱིས་ཀུན་བསྐྱེད་འགྱུར། །རི་བོང་རྭས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་འབྲས་གོ་རིམ་འཆོལ་བར་འགྱུར། །ཆོས་དེ་དགེ་བ་ཡིན་ནམ་མིན། །དགེ་བ་ཡིན་ན་ཡོད་དམ་མེད། །ཡོད་ན་ཡོད་ལ་ཅི་ཞིག་སྡང༌། །འཁོར་གསུམ་དག་ཅིག་འདིར་ཡང་འཁོར། །མེད་ན་མེད་ལས་ཀུན་མེད་པས། །ལམ་བདེན་དགེ་བའང་མེད་འགྱུར་ལ། །མེད་མཐའི་ཕྱིར་ནའང་འཁོར་གསུམ་འཁོར། །ཆོས་དེ་དགེ་བ་མིན་ན་ནི། །དེ་ཉིད་ལུང་མ་བསྟན་པའམ། །མི་དགེ་བ་ནི་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཆོས་དེ་དགེ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་བླང་བྱ་མིན་པར་འགྱུར། །འཕགས་པའི་མངོན་སུམ་མིན་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མིན་པར་འགྱུར། །འོན་ཀྱང་རང་སྡིག་མི་སྨྲ་མོད། །མུ་སྟེགས་ཡིན་ན་ཅི་ཆ་ཡོད། །གལ་ཏེ་དེ་སྨྲ་རྣ་བ་འགེབས། །གནོད་པ་མང་པོ་འབབ་ན་ཡང༌། །དེ་འདྲ་དག་ལ་ལན་མི་འདེབས། །གཞན་སྡེ་ཡིན་ན་གཞོམ་པར་བྱ། །ཁྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་ཡོངས་གྲུབ་དག །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པར་འགྱུར། །དགེ་བ་བདེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །བདེན་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །བདེན་དེ་དགེ་བ་མེད་པར་ཐལ། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །རྟགས་གསལ་ཁས་བླངས་ཁྱབ་པ་གྲུབ། །ལན་གྱིས་མི་བཟློག་ཐལ་འགྱུར་མེད། །གལ་ཏེ་རྗེས་ཁྱབ་མེད་ན་ནི། །ཡོད་པ་མིན་ཡང་ཡོད་འགྱུར་བས། །བདེན་པའི་ངོས་ལས་ཡོད་པར་འགྱུར། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །འཁོར་གསུམ་འདི་དག་དངོས་མིན་ནམ། །བརྒྱ་ལ་དོན་འགལ་ཡོད་འགྱུར་ལ། །མེད་པ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །ཡོངས་གྲུབ་ལ་ཡང་ཅིས་མི་སྤོང༌། །ལོག་ན་བཟློག་པ་མེད་ན་ནི། །ཡོད་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བས། །དོན་དམ་ཡོད་
6-1-506


པར་མི་འགྱུར་བས། །དོན་དམ་ཡོད་པར་འགོག་པ་ལ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཡོད་མི་འགྱུར། །དེ་དག་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །འཁོར་གསུམ་འདི་ཡང་འཁོར་མིན་ནམ། །ཡོད་པ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་ཕྱིར། །གཞན་དབང་དག་ཀྱང་མེད་འགྱུར་བས། །ཡོད་པར་འགོག་བྱེད་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཐལ་འགྱུར་སྔ་མའང་བཟློག་མེད་ན། །ཡོད་པ་མིན་ཀྱང་བདེན་འགྱུར་བས། །གཙང་བདག་དངོས་པོའང་བདེན་པར་ཐལ། །དེ་དག་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །འཁོར་གསུམ་འདི་ཡང་དངོས་མིན་ནམ། །ཡོད་པ་མིན་ཀྱང་བདེན་ན་ནི། །ཡོད་པ་དག་ནི་ཅིས་མི་བདེན། །དེས་ན་བརྫུན་པ་མི་སྲིད་པས། །དོན་དམ་ཡོད་པའང་ཅིས་མི་བདེན། །མེད་མིན་ཡོད་པའང་དོན་མིན་ན། །མེད་ལ་གནོད་པ་སུ་ཞིག་ཡིན། །ཡོད་མེད་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་མེད་ལ་ཡོད་པས་གནོད། །ཡོད་པ་དག་ལའང་མེད་པ་འགལ། །མིན་ན་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །ཡོད་པའང་མེད་མིན་མ་ཡིན་ནམ། །མིན་ན་ཡོད་པ་ཅི་ཞིག་འཇོག །འཇོག་བྱེད་དགེ་བ་ཡོད་པ་ཡིས། །མེད་པ་དག་ནི་ཁེགས་པ་ཉིད། །དེས་ན་ཡོད་མེད་དངོས་སུ་འགལ། །ཁྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་དབུ་མ་དག །ཁྱེད་ཉིད་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། །ཁྱོད་ཉིད་ཟབ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །འདོད་ན་བདེན་པ་མཐའ་ཅན་ཕྱིར། །བདེན་མེད་དབུ་མ་འཇིག་པར་འགྱུར། །བདེན་མིན་དམ་བཅའ་དངོས་སུ་འགལ། །ཟབ་ཀྱང་བདེན་པ་མིན་ན་ནི། །རྫུན་པ་དག་ཅིག་ཟབ་འགྱུར་ལ། །ཟབ་པ་དེ་དག་ཟབ་མི་འགྱུར། །བདེན་ལས་ཟབ་གཞན་མི་སྲིད་ཕྱིར། །ཟབ་པ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །མཐའ་བྲལ་དག་ཀྱང་ཟབ་མི་འགྱུར། །བདེན་པ་མིན་ཀྱང་ཟབ་ན་ནི། །བདེན་པ་དག་ནི་ཅིས་མི་ཟབ། །ཟབ་མིན་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །ཡོད་པའི་དབུ་མའང་ཟབ་པར་ཐལ། །བདེན་པ་ཟབ་པ་མིན་ན་ནི། །བདེན་པ་དག་ཀྱང་བདེན་མི་འགྱུར། །ཟབ་པ་བདེན་གཞན་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་མིན་ཀྱང་བདེན་ན་ནི། །ཡོད་དེ་མཐའ་ཡང་བདེན་པར་ཐལ། །དེ་དག་ཟབ་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །འདི་དག་ཀུན་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་འགྲིག །ཁྱེད་ཀྱི་མཐའ་བྲལ་དབུ་མ་ནི། །དེ་དག་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། །འཇིག་མེད་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་པ་མེད་ཀྱང་རྟག་མིན་ན། །འཇིག་མེད་དེ་ཡང་འཇིག་
6-1-507


པར་ཐལ། །དེ་དག་རྟག་མིན་ཆོས་མིན་ཕྱིར། །རྟག་པ་མིན་ཀྱང་འཇིག་མེད་ན། །འཇིག་པ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །རྟག་པའི་དངོས་པོའང་གཞིག་ཏུ་མེད། །རྟག་མིན་རྟག་པ་ལོག་མིན་ན། །རྟག་ལོག་མི་རྟག་མ་ཡིན་ནམ། །མི་རྟག་ལོག་ཡང་རྟག་མིན་ན། །ཡོད་པ་ལོག་པ་མེད་མིན་ནམ། །མེད་པའང་ཡོད་མིན་མ་ཡིན་འགྱུར། །མེད་མིན་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །ལ་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་མིན་ཏེ། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་མིན་པའང་མིན་ན་ནི། །རྒྱ་མཚོར་མེད་པ་ཡོད་མེད་དེ། །དེ་དག་མེད་པ་མིན་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་དག་ནི་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད། །མེད་པ་དག་ནི་དགག་ཏུ་མེད། །རིགས་པ་འདི་ནི་འགྲོ་བ་ལ། །དགག་སྒྲུབ་ཅུང་ཟད་མིན་པར་འགྱུར། །འདོད་ན་ངེད་ལ་ཅི་ཞིག་འགེགས། །ཁྱོད་རང་འདོད་པ་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ། །དགག་སྒྲུབ་མ་ཤིག་དགག་སྒྲུབ་ཅན། །ཡོད་མེད་བར་ན་ཕུང་གསུམ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི། །རྒོལ་འདི་སྤོང་ལ་གང་རུང་སྨྲོས། །མི་སྤོང་འོ་ན་གཉིས་མིན་འདི། །མུ་སྟེགས་ཐེ་ཚོམ་ཞོན་དང་ནི། །གཉིས་བཅས་སྦྱོར་བ་དག་དང་མཚུངས། །དེས་ན་ཅིས་ཀྱང་མཐའ་རིགས་སོ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྟོན་པ་ཡིས། །ལུང་རྣམས་མང་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། །མེད་ཡོད་ཡོད་ན་བསྟན་ཏུ་གསོལ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། །གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་མིན་པའང་མིན། །མཐའ་བཞི་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བའི། །བདེ་ཆེན་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕྱག་ཡུལ་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུ་དེ། །ཀུན་རྫོབ་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན། །དོན་དམ་ངོ་བོར་མེད་པ་མིན། །གཉིས་ཀའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན། །ཡོད་མེད་མཐའ་བཞིའི་སྐྱོན་བྲལ་བ། །ཕྱག་ཡུལ་བདེ་ཆེན་སྐུ་ལ་འདུད། །ཅེས་པ་ལུང་གིས་དགོངས་པར་ཟད། །མེད་པ་མ་ཡིན་ཕྱག་ཡུལ་བཤད། །ཡོད་མིན་ཕྱག་དག་སུ་ལ་འཚལ། །གང་ཞིག་ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཞེས། །དོན་དམ་ཡོད་པ་མིན་བཞིན་དུ། །དེ་ཉིད་རྟོགས་ན་ལོག་ཤེས་འགྱུར། །ཡོད་མེད་མིན་ལས་གཞན་དུའང༌། །བརྟག་པར་མི་ནུས་ངེས་ཚིག་བྲལ། །ཞེས་པའང་འདི་ཡི་འགྲེལ་པར་ཟད། །མེད་མིན་སོ་སོ་རང་གིས་བཤད། །ཡོད་མིན་འོད་ཟེར་སྣང་ལྡན་ཅི། །འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ནི། །ཞིང་དང་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་མེད། །འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི། །སྐྱེ་བ་ཟད་ན་ཞི་ཐོབ་
6-1-508


གསུངས། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་འདི་ལ། །དོན་དམ་བདེན་པའི་དབང་བྱས་ནས། །སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཞི་བའི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་མེད། །མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་དབང་བྱས་ནས། །སྲིད་ཟད་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི། །སྐྱེ་བ་ཟད་ན་ཞི་བ་ཐོབ། །ཅེས་པ་ལུང་གི་དགོངས་པར་མངོན། །འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །བཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ། །གདོད་ནས་དག་པའི་ཆོས་འདི་ལ། །བསལ་བྱའི་དྲི་མ་ཅི་ཡང་མེད། །སྔར་མེད་ཡོན་ཏན་བཞག་དགོས་མེད། །ཡང་དག་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་ལ། །སྒྲོ་སྐུར་མེད་པར་ཡང་དག་བལྟ། །ཡིད་བཞིན་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་དང་དོན་དམ་དག །གཅིག་དང་ཐ་དད་མཚན་ཉིད་བྲལ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་རྟོགས་པ། །ཚུལ་མིན་ལྟ་བ་ཞུགས་གསུངས་པའང༌། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །དོན་དམ་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་དག ། བཟང་ངན་ཡོད་ཕྱིར་གཅིག་མ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་སྟོང་ཕྱིར་ཐ་དད་མིན། །གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་རྟོགས་པ། །ཚུལ་མིན་ལོག་ལྟར་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་པའང་ལུང་གི་དགོངས་པར་ཟད། །གཞན་ཡང་འདི་འདྲའི་རིགས་ཅན་འགའ། །འདི་དག་རིགས་པས་བཀྲོལ་བར་བྱ། །ཚིག་གི་སྦུ་བའི་ལུང་ནང་དུ། །དོན་གྱི་དངོས་པོ་བཅུག་ནས་ནི། །འཁྲུལ་བའི་ཐེ་གུས་མ་འཆིངས་པ། །བློ་ཡི་པདྨོའི་ཁ་ཕྱེ་ལ། །ལུང་དོན་ཟེ་འབྲུ་གསལ་བར་མཛོད། །གཙང་རྟག་ལྷུན་གྲུབ་དོན་དམ་དང༌། །གསོག་གསོབ་སྒྱུ་མ་ཀུན་རྫོབ་དག །མཉམ་ཉིད་འདོད་པ་འདི་འདྲ་ནི། །གནམ་ས་གཅིག་ཏུ་བསྡེབས་པའམ། །དུག་དང་སྨན་བསྲེ་དག་དང་མཚུངས། །སྒྲོ་སྐུར་མ་བྱེད་གསུང་ངོ་ཀུན། །དཔྱད་ནས་ཅུང་ཟད་མ་གྲུབ་པས། །ཀུན་རྫོབ་དག་ནི་ཡོད་འདོད་ལ། །སོ་སོ་རང་རིག་དོན་དམ་དག །ཡོད་མིན་པ་ཡི་གྲུབ་མཐའ་དག །རྗེ་ཁོལ་གོ་ས་བརྗེས་པའམ། །ལུས་པོ་མགོ་བཤམས་བཟློག་དང་མཚུངས། །བསྟན་པ་མ་དཀྲུགས་བསྟན་འཛིན་ཀུན། །ཡོད་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ། །རང་རེ་ཀུན་གྱི་ས་མཁན་དང༌། །བཀྲོངས་པ་མེད་མོད་ཞེ་ལ་སྡང༌། །ཟུངས་ཤིག་སྒོམས་ཤིག་སྤོངས་ཤིག་སོགས། །དང་པོ་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་
6-1-509


བསྟན། །མེད་དོ་ཡིན་ནོ་མཐའ་བྲལ་སོགས། །བར་བ་སྒོམ་པའི་དོན་དུ་བསྟན། །ཡོད་དོ་མེད་དོ་རྟག་ཆད་སོགས། །ལྟ་བ་ཤན་འབྱེད་དོན་དུ་གསུངས། །ཡོད་དོ་རྟག་གོ་གཙང་ངོ་སོགས། །ཐ་མ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་བསྟན། །འབྲས་མེད་མ་ཡིན་གཞི་འབྲས་གསུངས། །ལམ་ཀུན་འབྲས་བུ་ཡོད་མིན་ན། །ལམ་བསྒྲུབ་དམ་པ་དུ་མ་ཡང༌། །འབྲས་མེད་རྒྱུ་ལ་འབད་དམ་ཀྱེ། །འབྲས་བུ་ཡོད་ན་མིན་པ་འགལ། །དེ་མིན་འགོག་པ་པོ་མིན་ན། །འགོག་ཡོད་མིན་ན་སྤངས་པ་འགལ། །སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་པ་ཡོད་མིན་ནམ། །གཉེན་པོ་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་མི་སྲིད། །སྲིད་ན་སྐྱོན་སྤངས་ངལ་བ་འཁྲུལ། །སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་ཡོད་མིན་ན། །སངས་རྒྱས་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཀུན་མཁྱེན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ཀུན་གྱི་སྐྱབས་དང་དཔང་པོ་སུ། །ཡོད་མིན་དག་གིས་སྐྱོན་གྱི་ནི། །སྐྱབས་མེད་སྐྱབས་ནི་ཚོལ་བ་ཡི། །སྐྱབས་དག་མ་རྙེད་གོང་དུ་ཡང༌། །སྐྱབས་ཡོད་མིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སྐྱབས་ཚོལ་ངལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །འབྲས་བུ་ཡིན་ཀྱང་ཡོད་མིན་ན། །གཟུགས་སྐུ་དག་ཀྱང་ཡོད་མིན་ལ། །འབྲས་བུ་ཀུན་ཀྱང་ཡོད་མིན་ན། །སྡིག་འབྲས་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པའང་ཅི། །ཡོད་མྀན་འབྲས་བུར་གྲུབ་ན་ནི། །ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །འབྲས་བུ་ཡོན་ཏན་མ་གྲུབ་བོ། །ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་ངལ་ཅི་ཞིག་བྱ། །སླར་ཡང་ཡོན་ཏན་མི་བསྒྲུབས་ན། །ནོར་མེད་སྐྱེ་བོས་ནོར་བསྒྲུབས་པ། །འབད་རྩོལ་མ་བསླབས་གོང་དུ་ཡང༌། །འབྲས་བུ་ནོར་ཡོད་མིན་ལ་ཡོད། །ནོར་སྒྲུབ་རྩོལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །སྡིག་སྤྱོད་སྐྱེ་བོ་དག་ལའང༌། །འགོག་བདེན་ཡོད་ཡིན་དེ་ཡོད་ཕྱིར། །དེས་ཀྱང་འགོག་པ་འགྲུབ་འགྱུར་རམ། །འབྲས་ཀུན་རྣམ་དག་གཉིས་སུ་ངེས། །སྐྱེད་འབྲས་སྔར་མེད་གསར་དུ་བྱས། །བྲལ་འབྲས་སྔར་ཡོད་གསར་མ་བྱས། །དེ་ཕྱིར་འབྲས་ཀུན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་མིན་ན་འབྲས་བུ་མིན། །འབྲས་བུ་ཡིན་ན་མེད་པ་མིན། །འབྲས་བུ་ལ་ལ་ཡོད་མིན་ནམ། །ལ་ལ་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་ལ་ནུས་མེད་ལ། །ལ་ལ་ནུས་དང་བཅས་པར་འགྱུར། །འདི་ཡོད་ཕྱིར་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །རྒྱུ་འབྲས་ངེས་དང་བརྫུན་པར་འགྱུར། །མི་བརྫུན་རྒྱུ་རྐྱེན་ནུས་མཉམ་ལ། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་མཉམ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེ། །གཞི་ནི་
6-1-510


ཆོས་ཉིད་རྒྱུ་དེ་ལ། །ལམ་བདེན་རྐྱེན་གྱིས་གསལ་བྱ་སྟེ། །འབྲས་བུ་བདེ་འབྱུང་རྟེན་འབྲེལ་ཆེ། །གཞི་ལ་འབྲས་ཡོད་མིན་ན་ནི། །མཁྱེན་པ་གསུམ་ཡང་ཡོད་མིན་མཚུངས། །རྣམ་མཁྱེན་ཡོད་པ་མིན་ན་ནི། །རང་འབྲས་འཕགས་བཞི་སུ་ཡིས་བསྐྱེད། །ཡོད་མེད་རྣམ་པ་སུ་ཡིས་གཞལ། །ལམ་དག་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཞི་དག་ཤེས་པའང་སུ་ཡིས་མཐོང༌། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར། །འགོག་བདེན་ཆོས་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཀུན་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་མིན་ཞེ་ན། །མདོ་མཆོག་གསེར་འོད་དམ་པར་ཡང༌། །ཆོས་སྐུ་བརྟེན་ནས་ལོངས་སྐུ་འབྱུང༌། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་འཕྲོ་ཞེས་གསུངས། །ང་ལས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང༌། །ང་ཡིས་འདི་ཀུན་ཁྱབ་པ་སྟེ། །འགྲོ་བའི་རང་བཞིན་གཞན་མ་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་རྒྱུད་རྒྱལ་གཞན་ལ་ཡང༌། །བྱེད་པ་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད། །ཕན་འདོགས་སེམས་ཅན་མཉེས་གཤིན་པ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་བསྐྱེད་པ་པོ། །ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོ། །ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་རྒྱུད་རྒྱལ་དེར། །དོན་དམ་མཚན་བརྗོད་མ་གསུངས་སམ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ལ་ཐོ་མ་འཚམས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་དེ། །ནམ་མཁའ་དག་དང་མཚུངས་མི་མཚུངས། །མཚུངས་ན་མཁའ་སྤྱོད་ཕྱིར་ཏེ་ཡོད། །མི་མཚུངས་སྟོང་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་དེ་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ནམ་མཁའ་དག་ཀྱང་ཡོད་མིན་ན། །ས་སོགས་འབྱུང་བ་བརྟེན་པ་ཅི། །གཞན་དག་རྟེན་ཕྱིར་མཁའ་ཡོད་འགྱུར། །དེ་མཚུངས་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་སྐྱོན་མིན་ཡོད་འཛིན་སྐྱོན། །རྟག་པ་སྐྱོན་མིན་རྟག་འཛིན་སྐྱོན། །དངོས་པོ་སྐྱོན་མིན་དངོས་འཛིན་སྐྱོན། །སྣང་བ་སྐྱོན་མིན་ཞེན་པ་སྐྱོན། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་ན་ནི། །མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཁེགས་མི་སྲིད། །དེས་ན་ཞེན་པ་ཁེགས་པར་རམ། །གསེར་མིན་གསེར་དུ་འཛིན་ན་སྐྱོན། །གསེར་ལེགས་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །ཟས་མིན་དུག་ནི་ཟོས་ན་སྐྱོན། །ཟས་མཆོག་ཟོས་པས་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །གཉེན་མིན་དགྲ་དང་ཕྲད་ན་སྐྱོན། །གཉེན་དང་ཕྲད་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །མི་མིན་ཐོ་ཡོར་མིར་འཛིན་སྐྱོན། །མི་དངོས་མཐོང་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །བདེན་མིན་བརྫུན་པ་མཐོང་ན་སྐྱོན། །བདེན་པ་མཐོང་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །སྐྱབས་མིན་འདྲེ་ལ་སྐྱབས་
6-1-511


ན་སྐྱོན། །སྐྱབས་མཆོག་བསྟེན་པས་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །བདག་མིན་བདག་ཏུ་འཛིན་ན་སྐྱོན། །བདག་མཆོག་རྟོགས་པས་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །བདག་རང་ཡོད་པ་མིན་ཞེ་ན། །ཡོད་མོད་འགྲོ་བའི་བདག་པོ་ནི། །རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ནི་བདག་པོའི་མཆོག །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག ། སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན། །གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེག་རྡོ་རྗེའི་བདག །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བདག །ནམ་མཁའི་བདག་པོ་སྣ་ཚོགས་སྟོན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་དངོས་པོ་མཆོག །དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག །མི་གཡོ་རབ་ཏུ་དང་བའི་བདག །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་པོ་མཆོག །གཙོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་རྒྱུད་འགྲེལ་གཞན་དུ་ཡང༌། །འཆད་པ་པོ་ང་ཆོས་ཀྱང་ང༌། །རང་གི་ཚོགས་ལྡན་ཉན་པ་ང༌། །འཇིག་རྟེན་སྟོན་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ང༌། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ང༌། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་བདག་རང་བཞིན་ང༌། །ང་ཞེས་གསུངས་པའི་ང་བདག་མིན། །བདག་རྣམས་གསུངས་པའང་བདག་མིན་ན། །ཚིག་ཀུན་དགོངས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །བདག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །འགྲོ་རྣམས་མགོ་བཅད་མི་བཞིན་གསུངས། །གཞན་བདག་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པ་ཡི། །མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སུ་གཟིགས་ལགས་མོད། །མ་གཟིགས་ན་ནི་གཟིགས་སུ་གསོལ། །གཟིགས་ན་དོན་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ། །གསུངས་པ་དྲང་དོན་ཡིན་ཞེ་ན། །འཆུགས་མེད་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌། །རྒྱུད་སྡེར་གསུངས་པ་དྲང་དོན་ལ། །དེ་བས་ངེས་པ་ཡོད་ན་མཚར། །ཡང་ན་དྲང་དོན་ཅི་ཞིག་སྐྱོན། །རྒྱལ་བས་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་ཀུན། །གཞན་གྱི་ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔ་རུ། །འགྲོ་བ་དྲང་ཕྱིར་དོན་མིན་ནམ། །འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མ་བསྟན་པར། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་མི་སེམས་པས། །ཝཱ་ར་ཎཱ་སཱིར་སོང་ནས་སུ། །ངས་ནི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ཞེས་གསུངས། །བརྗོད་དེ་ཚིག་ཀུན་དྲང་དོན་ཙམ། །བརྗོད་བྱ་དོན་གནས་ངེས་དོན་ཡིན། །ཡང་ན་དྲང་དོན་ངེས་དོན་དག །ལྟོས་ཏེ་ལྟོས་ཏེ་ངེས་མིན་ནམ། །ཞི་བས་ལམ་ངེས་འགོག་པ་ངེས། །ཐེག་པ་གསུམ་ངེས་འབྱུང་བ་ལ། །ཐེག་པ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་གནས། །གནས་པར་གསུངས་པའང་བྱ་མིན་ནམ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད། །གསུངས་ཤིང་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ཡང་
6-1-512


གསུངས། །དངོས་པོར་གསུངས་ཀྱང་དངོས་མིན་ཞིང༌། །འགྲུབ་པར་གསུངས་ཀྱང་འགྲུབ་མིན་ནས། །གསུངས་པ་ཕལ་ཆེར་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ལུང་བརྗོད་བྱས་ཀྱང་སྟོང་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་བརྫུན་པ་གསུངས་ན་ནི། །བསླུ་མེད་སྐྱབས་གནས་གང་ན་བགྱི། །བདེན་པ་འབའ་ཞིག་གསུངས་པ་ན། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་ལ་ཡང་བ་ཉིད། །གལ་ཏེ་བདག་ཅིག་ཡོད་ན་ནི། །ཕྱི་རོལ་གཞན་དག་བདག་འདོད་པ། །ཇི་ལྟར་དགག་པར་བགྱི་ཞེ་ན། །བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་མི་མཚུངས་མོད། །རྣམ་སེམས་ཕུང་པོ་བདག་དང་ནི། །ཕུང་པོ་བདག་དང་བདག་གི་བར། །འཁྲུལ་ཏེ་བདག་འདོད་འབྱུང་མིན་ནམ། །ཕུང་པོ་བདག་གཞན་བདེན་བརྫུན་བརྟག །གཞན་གྱི་ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔ་རུ། །ཁ་ཚོན་གཅོད་སོགས་འཁྲུལ་བརྙན་བརྟགས། །བདག་གིས་ཤེས་རིག་སྐྱེས་བུ་ལ། །འགལ་བའི་སྐྱོན་ཀུན་ཡོད་མེད་བརྟག །བདག་ཉིད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ན་ནི། །བདག་གིས་ཡོད་པ་གཞན་དག་ཏུ། །ཕུང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་ཇི་ལྟར་དགོས། །བདག་ཉིད་རྟག་པ་གཅིག་པུ་ལ། །བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་མ་རྙེད་ཇི་ལྟར་འཐད། །བདག་ཉིད་ཤེས་རིག་སྐྱེས་ལ་འང༌། །གཉིད་རྨོངས་འཁྲུལ་བ་ལ་སོགས་ཀྱིས། །བསླུས་ཤིང་འགྱོད་སོགས་ཇི་ལྟར་འཐད། །སྐྱོན་དག་གཞན་ཡང་མང་ཡོད་ཀྱང༌། །དེ་མིན་བདག་མཆོག་གཞན་ལ་ནི། །གནོད་པའི་སྐྱོན་དག་ཅི་ཞིག་བྱ། །བདག་མིན་སྒྲུབ་བྱེད་ཅི་ཞིག་མཐོང༌། །དངོས་པོར་འགྱུར་སོགས་ཅི་ཞིག་མཐོང༌། །སྐྱེ་བ་མཐོང་ངམ་འཇིག་པ་མཐོང༌། །འཕེལ་བ་མཐོང་ངམ་འགྲིབ་པ་མཐོང༌། །བྱུང་བ་མཐོང་ངམ་སོང་བ་མཐོང༌། །དར་བ་མཐོང་ངམ་རྒུད་པ་མཐོང༌། །དངོས་སུ་སངས་རྒྱས་གྲུབ་མཐའ་ལ། །འགོག་བྱེད་གནོད་བྱེད་ཅི་ཞིག་ནུས། །ནུས་ན་སངས་རྒྱས་མཁས་མི་འགྱུར། །རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱང་འཁྲུལ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཞེན་པ་དེ་མི་ཁེགས། །གཟུགས་རྣམས་སྟོང་པ་སྟོང་པའི་གཟུགས། །གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་གཞན་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །གཟུགས་སོགས་རྣམས་ལས་ཡོད་པ་མིན། །སྟོང་པ་དེ་དང་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །དེས་ན་སྟོང་པ་དོན་མིན་ན། །དོན་དམ་བདེན་པ་སྟོང་པ་མིན། །སྟོང་ཙམ་དོན་དམ་ཡིན་ན་
6-1-513


ནི། །ཀུན་རྫོབ་ཀུན་ཀྱང་དོན་དམ་འགྱུར། །སྟོང་ཙམ་ཀུན་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །བདེན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི། །སྟོང་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཡོད་མིན་འགྱུར། །ངོ་བོ་མེད་ན་དོན་དམ་འགལ། །དེ་ཕྱིར་ཡོད་ནའང་བདེན་པ་ཉིད། །བདེན་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད། །ཡོད་པ་མིན་ན་བདེན་པ་ཉིད། །ཡོད་ལས་བདེན་པ་གཞན་མེད་ཕྱིར། །བདེན་པ་མིན་ན་ཡོད་པ་མིན། །བདེན་ལས་ཡོད་པ་གཞན་མེད་ཕྱིར། །རྟེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་དག །རྒྱུ་ལ་ཡོད་མིན་འགྲོ་བ་ཀུན། །སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱིས་གདུང་བྱའི་ཕྱིར། །མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་ལྡན་མིན་ཞེ་ན། །མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་ལྡན་གཟུགས་སྐུ་ཡང༌། །འགྲོ་ལ་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་བཞིན་དུ། །འགྲོ་ཀུན་སྐྱབས་མེད་གདུང་བ་ཅི། །ཟས་སོགས་ས་སྟེང་གནས་བཞིན་དུ། །ཡི་དྭགས་ཟས་མེད་བཀྲེས་སམ་ཅི། །གྲང་བ་སེལ་ནུས་ཉི་མ་དག །མཐོང་བའི་ནམ་མཁར་ཡོད་བཞིན་དུ། །སྐྱེས་བུ་ཡོངས་སུ་འཁྱག་པ་ཅི། །ནད་དག་སེལ་ནུས་སྨན་ཀུན་དང༌། །སྨན་པ་མཁས་པ་སྔས་མགོ་ན། །ཡོད་བཞིན་ནད་པ་ཤི་བ་ཅི། །དབུལ་བོའི་ཕུག་གི་ས་འོག་ན། །གཏེར་དག་ཡོད་བཞིན་དབུལ་བ་ཅི། །ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང༌། །ས་བོན་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱོན་གྱུར་ཀྱང༌། །སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང༌། །དད་པ་མེད་པའི་མི་དག་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱུང་སྟེ། །ས་བོན་མེ་ཡིས་ཚིག་པ་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་མི་འབྱུང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་རྒྱུད་རྒྱལ་དག་ཏུའང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འོན་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་འབྱུང་མིན་ནམ། །མ་གསུངས་མ་གསུངས་སྐྱེས་བུ་ཀུན། །ལེགས་པར་རྟོགས་ཏེ་དགོངས་པར་ཞུ། །སྨྲ་ཞིང་ཉམས་སུ་ལེན་པར་མཛོད། །ལོངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བཀྲལ་བར་མཛོད། །ལྟ་བ་ཤན་འབྱེད་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་ཞེས་བྱ་བ། །གངས་ཅན་ཁྲོད་འདིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྲགས་པ་ཡི། །ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་བདག་གིས་ལེགས་པར་བཀོད་པ་ཡིན། །དགེ་བས་འགྲོ་ཀུན་སངས་རྒྱས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་ཤོག།  །། ༈ ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རབ་རིབ་དྲི་མས་མ་བསྒྲིབས་ཐམས་ཅད་
6-1-514


མཁྱེན། །རྒྱལ་བ་སྟོན་པའི་མཚན་བཞིན་གསོལ་ནས་ནི། །མཚན་མཆོག་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་ཐོས་ཙམ་གྲོལ། །དཔལ་ལྡན་བླ་མ་ཀུན་མཁྱེན་ཁྱེད་ཀྱིས་ནི། །བཟང་ཟབ་གཞན་སྟོང་ཟབ་མོ་བསྐྱངས་ནས་ནི། །བོད་ཡུལ་ལ་སོགས་ས་སྟེང་ལྟ་ངན་ཀུན། །མྱུར་དུ་བསལ་མཛད་ཁྱེད་ལ་སྤྱི་བོས་འདུད། །རིགས་ལྡན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ཁྱེད། །བོད་ཡུལ་དབང་རྟུལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །ལྷག་པར་ཐུགས་བརྩེས་དུག་གསུམ་སེལ་མཛད་པའི། །ཉོན་མོངས་ནད་སེལ་ཀུན་མཁྱེན་ཁྱེད་ལ་འདུད། །རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ། །སྟོན་པའི་ཇི་ལྟར་དགོངས་བཞིན་འགྲོ་ལ་གསུངས། །འགྲོ་རྣམས་མྱུར་དུ་ཐར་པའི་ལམ་དུ་བཀོད། །ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་ཀུན་མཁྱེན་ཁྱེད་ལ་འདུད། །འགའ་ཞིག་སེམས་ལ་དྲག་པོའི་བདུད་ཞུགས་ནས། །ངེས་དོན་ཟབ་མོ་རྣམས་ནི་ཆོས་མིན་སྨྲ། །སྐྱབས་གྲོལ་ཁྱེད་ལ་མ་དད་ལོག་ལྟ་བསྐྱེད། །རྒྱལ་སྲས་འཕགས་པའི་ཚོགས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ། །སྒོ་གསུམ་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་ཤོར་བ་རྣམས། །ཀུན་མཁྱེན་ཁྱེད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།  །།སརྦ་མངྒ་ལཾ།  (མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
6-1-515


༄༅། །བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
(ངེས་དོན་དབུ་མའི་མཐར་ཐུག་གི་གསུང་རབ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟེན་པར་བྱའོ།།)
༄༅། །ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་རྒྱུན་ཆད་མེད་སྣང་ཞིང༌། །ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་
གཏན་ནས་སྤངས། །ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཤེས་བྱ་ཀུན་མཁྱེན་པའི། །བླ་མ་མཆོག་དང་འཇམ་
པའི་དབྱངས་ལ་འདུད། །དིང་སང་མཁས་པར་གྲགས་པ་ཕལ། །དབུ་སེམས་ཁྱད་པར་མ་
དགོངས་པར། །བདེན་གཉིས་ཚུལ་ལ་རྨོངས་གྱུར་ནས། །ཡིན་ལུགས་གྲུབ་པའི་མཐའ་
ལས་གོལ། །དེ་ཡི་ངན་རྟོག་མུན་པ་ཡིས། །བསྟན་པའི་གཟུགས་མཆོག་རྣམ་པར་
བསྒྲིབས། །ལོག་རྟོག་མུན་པ་གཞོམ་པ་དང༌། །ཡིན་ལུགས་སྣང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཡང་
དག་ལུང་རིགས་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས། །བདེན་གཉིས་གནས་ལུགས་གསལ་བར་བྱ། །
འདི་ལ་བཞི། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་མ་ཤེས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན། བདེན་གཉིས་ཀྱི་
རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ། དབུ་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ། དེ་ལྟར་བདེན་
གཉིས་སོགས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ལྷུར་བྱ་བར་གདམས་པའོ། །
དང་པོ་ནི། རྩ་ཤེ་ལས། གང་དག་བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་
པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཞེས་དང༌། གཞུང་
གཞན་ལས་ཀྱང་(བདེན་གཉིས)། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་
མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་དག་མ་ལུས་ཚོགས་བསགས་ནས། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་
ཉིད། །ཅེས་འབྱུང༌། 
གཉིས་པ་ལ། བདེན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚོན་བྱ། རྣམ་གྲངས། མཚན་གཞིའི་
དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ། དངོས་དང༌། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ། དོན་བསྡུ་པའོ། །དང་པོ་ནི། 
རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཞིག །གཤིས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་
བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་གང་ཞིག །གཤིས་ལ་
རང་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་མི་སྟོང་པ་ནི། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། (བདེན་
གཉིས་ལས།)ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དམ་པའི་དོན། །བདེན་གཉིས་ཐུབ་པས་གསུངས་
པ་ལ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཁོ་ན། །ཀུན་རྫོབ་གཞན་ནི་ཅིག་ཤོས་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པ་
6-1-516


ལྟར་ཡང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་འདི། ཞེས་པ་ནི། རྣམ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་འདིའོ། །གཞན་ནི་
ཞེས་པ་ནི། རྣམ་ཤེས་ལ་མི་སྣང་བར་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་ནི། ཅིག་ཤོས་དོན་དམ་པ་ཡིན་
ཞེས་པ་ལྟར་ན་ལེགས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི། དོན་ལ་མེད་པས་རང་སྟོང་དང༌། རྣམ་ཤེས་ལ་
སྣང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་མི་སྣང་བ་དང༌། དོན་དམ་ནི། དོན་ལ་ཡོད་པས་རང་གིས་མི་སྟོང་པ་
གཞན་སྟོང་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་གིས་རྣམ་ཤེས་ལ་གཏན་ནས་མི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དབུ་
མ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་ལས། བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། །ཡང་དག་མིན་པ་
ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་
སྣང༌། །དོན་མེད་པ་དང་དོན་ཡོད་དག །མི་སྣང་སྣང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ། །དེ་ནི་གནས་
གཞན་གྱུར་པ་སྟེ། །འདོད་རྒུར་སྤྱོད་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡིན། །འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་
ལ་རང་གི་ངང་གིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མཚན་མ་ཁོ་ན་སྣང་གི །ཡང་དག་པ་དེ་
བཞིན་ཉིད་ནི་མིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རང་གི་
ངང་གིས་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་སྣང་གི །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་
ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དོན་མེད་པ་མཚན་མ་ནི་མི་སྣང་བ་ཉིད་དང༌། དོན་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་
སྣང་བ་ནི་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། (དེས་དེ་དག་མི་སྣང་བ་དང་སྣང་
བ་ཡིན་ནོ།།)ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་ཐོབ་པ་དང༌། 
འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་གྱུར་མ་ཐོབ་པར་ཡང་ཐལ་ལོ། །ཚུལ་འདི་དང་མཐུན་པར་
སློབ་དཔོན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་ཀྱང༌། (དབུ་མ་འཇུག་པར།) ཡང་དག་མཐོང་ཡུལ་གང་ཡིན་དེ་
ཉིད་དེ། །མཐོང་བ་འཁྲུལ་བ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་འདོད། །ཅེས་བཤད། རྗེ་ཕོ་རི་པས། 
ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་རང་གིས་སྟོང་པ་དང༌། །དོན་དམ་བདེན་པ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་
སྟེ། །བདེན་གཉིས་སྟོང་ཚུལ་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་
ཉེན་གདའོ། །ཞེས་སོ། །དབུ་མ་རྩ་ཤེ་ལས། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང༌། །སྤྲོས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་རྟོག་ཐ་དད་མིན། །དེ་ནི་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་
དོ། །ཞེས་དང༌། དབུ་མ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་དུ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དེ་བཞིན་མིན་
གཞན་མིན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་མེད་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་
དག་པའང་མེད། །རྣམ་པར་དག་འགྱུར་འདི་ནི་དོན་དམ་མཚན། །གཉིས་མེད་པའི་དོན་
ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། གཉིས་མེད་པའི་དོན་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་སྟོན་ཏེ། ཀུན་བཏགས་པ་
དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བཏགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དེ་
6-1-517


དག་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་
དག་ཁོ་ན་དང་གཞན་པ་ཉིད་མེད་པས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་
པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འཇིག་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་
དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར་འབྲི་
བར་ཡང་མི་འགྱུར་འཕེལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གློ་བུར་གྱི་ཉོན་
མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་འདག་པ་ཡང་མ་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་
མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་
བྱའོ། །ཞེས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་རྣམས་ཀྱང་སྔར་བསྟན་པའི་དོན་དམ་གྱི་
མཚན་ཉིད་དུ་འདུས་སོ། །
གཉིས་པ་ལ་ལྔ། དོན་དམ་རང་སྟོང་ཡིན་པའི་རྩོད་པ་སྤང་བ་དང༌། དོན་དམ་བློ་
གང་གི་ཡང་ཡུལ་མིན་པའི་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་
མི་སྣང་ན་མི་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བའི་དང༌། བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་ཐལ་བའི་
རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །
དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་དམ་རང་གིས་མི་སྟོང་ན། ལང་གཤེགས་སུ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་
ཐམས་ཅད་ཡོད། །དམ་པའི་དོན་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་
ལ། །ཡོད་དང་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགལ། །ཞེས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་བཤད་ཚད་
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པར་བཤད་ཚད་དོན་དམ་དུ་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེ་
ན། མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་དགོངས་ཏེ། དངོས་
པོ་གཅིག་ཉིད་ལ་ཞེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་ཡིན་ཏེ། རྩ་ཤེར། 
གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་བྱས་འགྱུར། །དངོས་པོ་
འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ། །གང་ན་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སློབ་དཔོན་སེང་བཟང་
གིས། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཉི་ཤུར་འདོད། །ཅེས་པ་ནི། དོན་
དང་མི་མཐུན་པ་དང༌། ཆད་པའི་སྟོང་པ་དང༌། དོན་དམ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡིན་
པས་གཞན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐད་དུ་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། 
འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པའི་མདོ། །རྒྱལ་
བས་ཇི་སྙེད་གསུངས་པ་གང༌། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ཟློག །ཁམས་དེ་ཉམས་
པར་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཉོན་མོངས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དང༌། ཁམས་དོན་དམ་གཞན་
6-1-518


སྟོང་གཉིས་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པར་བཤད་པ་དང༌། སྒོམ་རིམ་དུ། མ་སྐྱེས་པ་ཡི་
སྟོང་ཉིད་གཅིག །གཅིག་ནི་སྐྱེས་པའི་སྟོང་པ་སྟེ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡི་སྟོང་ཉིད་མཆོག །སྐྱེས་
པའི་སྟོང་པ་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་དུ། དགེ་དང་མི་དགེའི་
རྣམ་རྟོག་ནི། །རྒྱུན་ཆད་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་ཅན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་
གསུངས། །གཞན་ནི་སྟོང་པར་མི་བཞེད་དོ། །དོན་དམ་མ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་ཉིད་གཞན་
སྟོང་དང༌། ཀུན་རྫོབ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་ཉིད་རང་སྟོང་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གསུངས་པ་དང༌། 
མགོན་པོ་བྱམས་པས། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་
རིམ་པས་དགོངས་ཏེ། དབུས་མཐར། དངོས་མེད་དེ་ཡི་དངོས་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་གྱིས་
ནི་སྟོང་པར་འདོད། །ཅེས་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན་དུ། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང༌། །དེ་
བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་
ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་པོ་གཉིས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དང༌། ཕྱི་
མ་དོན་དམ་གཞན་སྟོང་ལ་དགོངས་ནས། དབུས་མཐར། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་
ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དངོས་མེད་པ་ཡི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་
སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་དང༌། རྒྱུད་བླར། རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་
བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གི །རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་
སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དང་མཐུན་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོའི་མདོར། གང་ན་གང་
མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་ངོ༌། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། དེ་ལ་
ལྷག་མར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ན་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
དུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མི་སྟོང་པའི་
སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང༌། དཀོན་མཆོག་
སྤྲིན་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དོན་
མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་
རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཡོད་པས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དོན་དམ་པ་
ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་དང༌། དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་
གསུངས་པའི་གནོད་པ་ཇི་ལྟར་ཟློག ། 
གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ། དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་
འདོད། །ཅེས་པས། དོན་དམ་ནི་བློ་གང་གི་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་
6-1-519


ཁོ་ན་ལ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །ཞེས་
དང༌། རྒྱུད་བླར། དོན་དམ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང༌། སངས་རྒྱས་
ཁམས་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་དང༌། །ཞེས་པ་ནས། (སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་འཕྲིན་
ལས་ཏེ། །དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱིས་ཀྱང་བསམ་བྱ་མིན།།) འདི་ནི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་
ཡིན། །ཞེས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་གང་ཡིན་དེ་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་བཞག་
པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང༌། །ཞེས་དང༌། དབུས་མཐར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་
བསྡུས་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་
དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་
འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་
དོན་ནི་གོ་རིམ་བཞིན། །ཞེས་དོན་དམ་བདེན་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་
གསུངས་པ་དང༌། མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་སུ། ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། 
འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཨཱརྱ་དེ་
བས། མུན་པ་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་ལ། །འོད་གསལ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་དྭངས། །རྟག་ཏུ་སྣང་
བའི་རང་བཞིན་ཅན། །དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་འོད་
གསལ་བ། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གནོད་པ་ཇི་ལྟར་
ཟློག །དེས་ན་བློ་དང་རིག་པ་དང་སེམས་པ་དང་ཡིད་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བདེན་
པ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཡོད་ཅིང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་སོགས་ནི་རྣམ་ཤེས་དང༌། དོན་དམ་གྱི་
བློ་སོགས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་གྱི་བློ་སོགས་ཀྱང་འདི་ལྟར་བཤད་དེ། སྡུད་པར། 
འདས་དང་མ་བྱོན་ད་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྣམས། །དེ་དག་འདི་ལས་འཁྲུངས་
ཀྱང་ཆོས་དབྱིངས་ཟད་མི་འགྱུར། །ཞེས་ཆོས་དབྱིངས་ཉིད་ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་དུ་བཤད་པ་
དང༌། འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་སུ། སེམས་རྟོགས་ན་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་
མི་བཙལ། ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་ཁོ་ན་
ལ། །གནས་པའི་བློ་ལ་སངས་རྒྱས་བརྗོད། །ཅེས་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་དང༌། བློ་གཤིས་
ལུགས་སངས་རྒྱས་སུ་བཤད་པ་དང༌། རྒྱུད་བླར། ལུས་ཅན་ལ་ཡོད་ཟག་པ་མེད་པའི་
ཤེས་པ་སྦྲང་མའི་རྩི་དང་འདྲ། །ཞེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཀུན་མཁྱེན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་
གསེར་འདྲའི་ཞི་བའི་ཡིད་ནི་མཁྱེན་གྱུར་ནས། །ཞེས་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན་དུ། ཆོས་ཉིད་
སེམས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་གཞན་ནི། །(འོད་གསལ་མ་ཡིན་རང་བཞིན་ལ་བརྗོད་དོ།།) ཞེས་
དང༌། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། དྲི་མེད་ཉི་མ་ཟླ་བ་ཡང༌། །སྤྲིན་དང་དུ་བ་
6-1-520


ཁུག་རྣ་དང༌། །སྒྲ་གཅན་གདོང་དང་རྡུལ་ལ་སོགས། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་ཡིས་བསྒྲིབ་པར་
འགྱུར། །དེ་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཡི་སེམས། །འདོད་དང་གནོད་སེམས་ལེ་ལོ་དང༌། །རྒོད་
པ་དང་ནི་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་ཡིས་བསྒྲིབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། ས་ཡི་དཀྱིལ་ན་
ཡོད་པའི་ཆུ། །དྲི་མ་མེད་པར་གནས་པ་ལྟར། །ཉོན་མོངས་ནང་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །དེ་
བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་གནས། །ཞེས་ཆོས་དབྱིངས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཉིད་ཤེར་ཕྱིན་
དང༌། བློ་དང་ཤེས་པ་དང་ཡིད་དང་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་
སོགས་དང༌། དོན་དམ་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གསུམ་པ་ལ་གཉིས། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་
ཏེ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་དུ། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། །འགྲོ་བ་སྣང་བར་བྱེད་པ་
ལྟར། །དེ་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཆར་སྣང༌། །ཞེས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བཤད་པས། ཀུན་རྫོབ་མི་སྣང་
བར་འགལ་ལོ། །ཞེ་ན། མིན་ཏེ། ལུང་དེས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འགྲོ་བ་སྣང་བར་བྱེད་
པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཕར་སྣང་བྱེད་ཅེས་
པར་སྟོན་གྱི། ཚུར་སྣང་མ་ཡིན་ཏེ། ལ་ཞེས་པའི་འདུས་པའི་ཚིག་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་
ཅེས་པ་ལ་འབྲེལ་གྱི། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་ལ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞུང་ལ་
ནང་འགལ་མེད་ཅིང་གཞུང་དེ་ཉིད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་
དག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་པར། དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ལ་རང་གི་ངང་གིས་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་སྣང་གི །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །བདེན་གཉིས་སུ། བརྟགས་པའི་དོན་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡིས། །ཇི་
ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཁོ་ན། །བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་
མངོན་སུམ་གཟིགས། །ཞེས་པ་ཡང༌། སྣང་བའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་གྱི་མཁྱེན་པའི་སྒོ་ནས་
ཡིན་ཏེ། འདིའི་རང་འགྲེལ་དུ། བརྟེན་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་གཅིག་ཆར་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་
བྱའོ། །ཞེས་སོ། །
གཉིས་པ་ལ་ལྔ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པའི། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་
སོགས་ཀྱི། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི། འཕགས་པ་ཞི་བ་ལྷའི་ལུང་རིགས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་བརྗོད་
པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་ན། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་
6-1-521


ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ལང་གཤེགས་སུ། བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དཀྲུགས་པའི་སེམས། །དོན་
དུ་སྣང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །དོན་ཡོད་མ་ཡིན་སེམས་ཉིད་དེ། །ཕྱི་རོལ་དོན་མཐོང་ལོག་
པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འདོད་ན། རྒྱུད་བླར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བདེན་པ་མཐོང་བ་
ཟློག་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་སྤྲོས་མེད་ཉིད། །ཅེས་
པས་བསལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཅན། ལྷག་མཐོང་མཐར་ཐུག་མིན་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་
སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཕལ་ཆེན་དུ། ལྷག་མཐོང་གིས་ནི་མཐོང་གྱུར་ན། །ཐམས་
ཅད་མཐོང་བ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ལྷག་མཐོང་མཐར་ཐུག་ཡིན་ལ། 
ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་མི་སྣང་བར། སྡུད་པར། གཟུགས་རྣམས་མི་མཐོང་ཚོར་བ་
དག་ཀྱང་མི་མཐོང་ཞིང༌། །ཞེས་ནས། (འདུ་ཤེས་མཐོང་བ་མེད་ལ་སེམས་པ་མི་མཐོང་ཞིང༌། །གང་ལ་
རྣམ་པར་ཤེས་དང་སེམས་ཡིད་མཐོང་མེད་པ།།) འདི་ནི་ཆོས་མཐོང་ཡིན་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་བསྟན། །ནམ་མཁའ་མཐོང་ཞེས་སེམས་ཅན་ཚིག་ཏུ་རབ་བརྗོད་ཀྱང༌། །ནམ་མཁའ་
ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་དོན་དེ་བརྟག་པར་གྱིས། །ཞེས་དང༌། བྱང་སར། དོན་གྱི་སྡེ་ཚན་གྱི་
མདོ་དྲངས་པར། འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཀུན་རྫོབ་གང་ཅིའང་རུང༌། །དེ་ཀུན་ཐུབ་པས་
ཞལ་གྱི་མི་བཞེས་ཏེ། །གཟིགས་དང་གསན་ལ་བཞེད་པ་མི་མངའ་བས། །དེ་ནི་ཞལ་གྱི་མི་
བཞེས་གང་གིས་འཛིན། །ཞེས་པས་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་མི་སྣང་བར་ཐལ། ཆོས་ཅན་
ཀུན་རྫོབ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དུ། དེ་སྣང་ཆོས་ཉིད་མི་
སྣང་ཞིང༌། །དེ་མི་སྣང་བས་ཆོས་ཉིད་སྣང༌། །ཞེས་སོ། །རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རྣམ་པར་
མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མིན་པར་ཐལ། གནས་གྱུར་རྫོགས་པར་མ་ཐོབ་པར་ཐལ། འཁྲུལ་བ་
སྣང་བར་ཐལ། དོན་ལ་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། གྲངས་བཞིན་དུ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་དུ། སྣང་བ་མེད་ལས་གཉིས་
དང་ནི། །དབང་པོ་ཡུལ་དང་རྣམ་རིག་དང༌། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྣང་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་
ནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་མདོ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། 
དེ་ལ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་དུ། །ཉེ་བར་སོན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད། །དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་
ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ། །སྣང་བ་དེ་ཡང་གནས་གྱུར་པ། །གྲུབ་པ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་དང༌། མེད་པ་སྣང་ཕྱིར་འཁྲུལ་བ་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །སྒྱུ་
མའི་གླང་ཆེན་སོགས་སྣང་བཞིན། །ཞེས་སོ། །རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། ཀུན་བཏགས་གཞན་
དབང་སྣང་བར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། མདོ་སྡེ་
6-1-522


རྒྱན་དུ། མིང་དང་དོན་དུ་སྣང་བ་དང༌། །དོན་དང་མིང་དུ་སྣང་བ་དང༌། །ཡང་དག་
མིན་རྟོག་མཚན་ཉིད་ནི། །ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་
སྣང་བ་ཅན། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་
ནི། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །རྣམ་གསུམ་དང་པོ། གནས་དང་དོན་
དང་ལུས་སུ་རྣམ་པ་གསུམ་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང༌། རྣམ་གསུམ་གཉིས་པ་ནི། 
ཉོན་ཡིད་དང༌། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཏུ་སྣང་བ་གསུམ་འཛིན་པའི་
མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འདོད་ན། དབུས་མཐར། རྣམ་རྟོག་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་གཉིས་
ཏེ། །གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུར་བརྗོད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་
རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དུ། ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སངས་
རྒྱས་ཀྱི། །མཁྱེན་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་གཟིགས་ཕྱིར། །ཞེས་པས་བསལ་ལོ། །
གསུམ་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མིན་པར་ཐལ། 
ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཐེག་
བསྡུས་སུ། ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་བ་རྟོག་མེད་ལ། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ཕྱིར། །དོན་མེད་
ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །དེ་མེད་པས་ན་རྣམ་རིག་མེད། །ཅེས་སོ། །ཡང་དོན་རྣམས་གཤིས་
ལ་གྲུབ་པར་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། 
གཤིས་ལ་གྲུབ་པར་ཐལ། དོན་དམ་བདེན་པར་ཐལ། ཆོས་ཉིད་དུ་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་ལ་
སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླང་ཞིང་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཀུན་ལས་བཏུས་སུ། ཅིའི་ཕྱིར་
དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་
དང༌། དབུས་མཐར། དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །ཞེས་དོན་དམ་འཕགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གསུངས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པར། འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་
ཆོས་ཉིད་ལྟ། །ཞེས་པའོ། །ཐེག་བསྡུས་སུ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང༌། །ལྷ་རྣམས་
ཇི་ལྟར་རིགས་རིགས་སུ། །དངོས་ཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །དོན་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་
ཡིན། །ཞེས་ཆུ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རིགས་དྲུག་གིས་མཐོང་སྣང་མི་འདྲ་བ་དྲུག་
ཏུ་མཐོང་བར་བཤད་པས། སངས་རྒྱས་ལ་གང་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ། དབུ་
མ་པ་དབྱིག་གཉེན་གྱི་གནོད་འཇོམས་སུ། འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་
པའི་ཁམས་དག་ནི་ཡང་དག་མིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བར་མཁྱེན་ཏོ། །ཞེས་
དང༌། གཟུགས་ནི་སྣང་བ་མེད་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་ནི། རི་
6-1-523


བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྣམ་བཤད་
རིག་པར། མ་རིག་གཉིད་ལས་སངས་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་དང༌། (སློབ་དཔོན་དཔའ་བོའི་) འབུམ་
ཊཱིཀ་ཏུ། དེ་ལྟར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྨི་ལམ་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་རྣམས་གཉིད་
སངས་ཚེ། དེ་ལྟར་མི་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་ལེན་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བཏགས་
པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མ་རིག་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་ཚེ་སྣང་བ་རྣམས། མ་རིག་པ་
སངས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཚེ། དེ་ལྟར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཏེ། སངས་
རྒྱས་ལ་ཁམས་གསུམ་སྣང་ན། མ་རིག་པའི་གཉིད་མ་སྤངས་པར་ཐལ་ལོ། །སློབ་དཔོན་
ཕྱོགས་གླང་གི་བརྒྱད་སྟོང་དོན་བསྡུར། གང་ཕྱིར་མ་རིག་པས་སྤྲུལ་པ། །དེ་ནི་མེད་པ་ཁོ་
ན་སྣང༌། །མེད་པ་སྟོན་པར་ནུས་པས་ན། །དེ་ནི་མ་རིག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གང་ཀུན་
རྫོབ་ཆོས་ཅན་སྣང་ན། སྣང་བ་ཅན་དེ་མ་རིག་པར་གསུངས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་
གོ་མིའི་འཇམ་དབྱངས་ལ་བསྟོད་པར། ཁྱོད་ནི་ཆོས་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་ལ་མཁས་ཀྱང་
ཆོས་ལམ་འགའ་ཡང་གཟིགས་པ་ཡོད་མ་ལགས། །ཞེས་པས་ཀྱང་གནོད་དོ། །
བཞི་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བ་གཟིགས་པར་ཐལ། རྣམ་རྟོག་དང་མ་
བྲལ་བར་ཐལ། མ་རིག་བག་ཆགས་མ་བཅོམ་པར་ཐལ། མ་དག་པའི་མུན་པ་ཡོད་པར་
ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་སྣང་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་འདོད་ན། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་
དབུ་མ་སྒོམ་རིམ་དུ། འཕགས་པས་འཁྲུལ་བ་མ་གཟིགས་ཕྱིར། །ཞེས་དང༌། ཇི་ལྟར་བྱིས་
ལ་མི་སྣང་བ། །དེ་ལྟར་མཁས་ལ་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་པས་བསལ་ལོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། 
སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པར། མ་རིག་རྐྱེན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཞེས། །གང་
ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཀྱང༌། །རྣམ་པར་
རྟོག་པར་ཅིས་མི་འཐད། །ཅེས་དང༌། འཕགས་པ་ལྷའི་དབུ་མ་འཁྲུལ་འཇོམས་སུ། ཡོད་
ལ་མེད་པར་འཁྲུལ་དང་མི་རྟག་ཉིད་དུ་འཁྲུལ། །མེད་ལ་ཡོད་པར་འཁྲུལ་དང་རྟག་པ་
ཉིད་དུ་འཁྲུལ། །འཁྲུལ་བས་འཁྲུལ་བ་བསླུས་ཤིང་འཁྲུལ་བར་འཁྲུལ་བ་གྲུབ། །འཁྲུལ་
བའི་དབང་གིས་ཡང་དག་དོན་ལ་སེམས་ཅན་འཁྲུལ། །རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ངན་
སོང་གསུམ་དུ་འཁྲུལ། །ཞེས་དང༌། གང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཕྱེ་བར་གྱུར་ཅིང་མ་རིག་པའི་
བག་ཆགས་ཀྱི་གཉིད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ནས་སད་པ་དང་འདྲ་བར། བདེ་བར་
གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་པར་ཤར་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཡང་མ་གཟིགས་
ཏེ། །ཞེས་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། རབ་རིབ་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་མིག །རྣམ་དག་
དྲི་མ་མེད་པ་ལ། །སྐྲ་དང་སྦྲང་བུ་ཟླ་གཉིས་དང༌། །རྨ་བྱའི་མདོངས་དག་མི་སྣང་
6-1-524


ལྟར། །མཁས་པ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་ཡི། །སྒྲིབ་མུན་རབ་རིབ་བྲལ་གྱུར་ཅིང༌། །ཡང་དག་
མཁྱེན་སྤྱན་དྲི་མེད་ལའང༌། །དེ་བཞིན་ཅི་ཡང་སྣང་བ་མེད། །དཔེར་ན་གཉིད་ལོག་
དབང་ཉིད་ལ། །བུ་དང་བུད་མེད་གཞལ་ཡས་ཁང༌། །གནས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་གྱུར་
པ། །སད་ནས་དེ་ནི་མི་མཐོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དག །བློ་གྲོས་མིག་ནི་ཕྱེ་
གྱུར་ཅིང༌། །མི་ཤེས་གཉིད་དང་བྲལ་གྱུར་ནས། །སད་པའི་ཚེ་ན་མི་གཟིགས་སོ། །དཔེར་
ན་མཚན་མོ་མུན་ཁྲོད་ན། །འབྱུང་པོ་ཡང་དག་མི་མཐོང་བ། །ཉི་མ་ཤར་ཞིང་མིག་ཕྱེའི་
ཚེ། །སྣང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་ཡང་དག་གི །ཤེས་པའི་ཉི་
མས་མི་ཤེས་པའི། །བག་ཆགས་མ་ལུས་བཅོམ་པའི་ཚེ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཡུལ་མི་
གཟིགས། །ཞེས་དང༌། (སློབ་དཔོན་ཟླ་གྲགས་ཀྱི་) སྐྱབས་གསུམ་བདུན་ཅུ་པར། མ་རིག་གཉིད་
ཀྱིས་ལོག་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་གང་གང་སྣང་དེ་ནི། །བརྫུན་ཏེ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་འདོད། །མ་
རིག་གཉིད་ནི་རྒྱུན་ཆད་ཅིང༌། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ངེས་འབྱུང་བས། །གང་ཞིག་མནལ་
སད་དེ་སངས་རྒྱས། །སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་མིག་ལ་
སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་དང༌། ཟླ་གཉིས་སོགས་མིག་སྐྱོན་མེད་ལ་མི་སྣང་བ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་
སྣང་བ་རྣམས་གཉིད་སད་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་པའི་དགོས་ཆོས་ཀུན་
རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མི་སྣང་བར་གསུངས་སོ། །
ལྔ་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། སྡིག་སེམས་ཡོད་པར་ཐལ། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྣང་
བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་ཤིང༌། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སྦྱོད་འཇུག་ལས། ལྕགས་བསྲེགས་ས་གཞི་སུ་ཡིས་བྱས། །མེ་ཚོགས་འདི་དག་ཅི་ལས་
བྱུང༌། །དེ་འདྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །སྡིག་སེམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་
གསུངས། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མྱང་འདས་
མཐར་ཐུག་མིན་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་
ཤིང༌། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་དུ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་དངོས་མཐོང་ཞིང༌། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་
མིན་པས་ན། །རྣལ་འབྱོར་པ་དང་འཇིག་རྟེན་རྩོད། །ཅེས་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་
ཉེས་མེད་དེ། །འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟོས་དེ་ཉིད་མཐོང༌། །ཞེས་དང༌། གང་ཚེ་དངོས་དང་
དངོས་མེད་པ། །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་
པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་སོ། །
བཞི་པ་ནི། འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་རྫོབ་མི་སྣང་ན། མི་མཁྱེན་པར་ཐལ་ལོ་སྙམ་
ན། ཁྱབ་པ་མེད་དེ། འདས་མ་འོངས་དུས་རིང་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྣང་ཡང་མཁྱེན་པ་
6-1-525


དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་སད་དུས་སྣང་བ་མེད་ཀྱང་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་
རྒྱས་ལ་ཆོས་རྣམས་དངོས་སུ་མི་སྣང་ཡང་ཆོས་ཉིད་དངོས་སུ་སྣང་ནས་མཁྱེན་སྟོབས་
ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཤུགས་ལ་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དུ། དེ་ལས་གཞན་ཡང་
དེ་དག་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཐུབ་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ཏེ། །ཞེས་
དང༌། འདིའི་མདོའི་འགྲེལ་པར། རབ་འབྱོར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དེ་
དག་གི་སེམས་བསྡུས་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་
མཁྱེན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་པས་སེམས་བསྡུས་པ་དང༌། སྤྲོས་
པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མིན་ཞིང་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ལ་སེམས་བསྡུས་པ་
དང༌། སྤྲོས་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་ཚུལ་ཡང༌། ཆོས་
ཉིད་དངོས་སུ་གཟིགས་སྟོབས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། རྒྱུད་བླར། ཤེས་བྱ་མཐར་ཐུག་རྟོགས་པའི་
བློས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་
པར། །མཐོང་ཕྱིར་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །
ལྔ་པ་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་ཐལ་བའི་རྩོད་སྤོང་ནི། གལ་ཏེ། བདེན་གཉིས་
ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གཉིས་མི་གཅིག་ཅིང༌། སྟོང་ལུགས་ཀྱང་མི་གཅིག་ན། བདེན་གཉིས་
ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། བདེན་གཉིས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། 
གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་དགོངས་
འགྲེལ་དུ། བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་མཐོང་བ་ན། དོན་
དམ་ཡང་མཐོང་བས་དེ་དག་གྲོལ་ཟིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ལ་ཟག་པ་འཕེལ་
བ་ལྟར། དོན་དམ་ལའང་འགྱུར་བས། དོན་དམ་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་
བ་དང༌། དོན་དམ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ལྟར། ཀུན་རྫོབ་ལའང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། 
ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་ཐོས་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་མེད་པ་ལྟར། དོན་དམ་ཡང་
ཐོས་བསམ་གྱིས་གཞན་དུ་བཙལ་དུ་མེད་པའི་སྐྱོན་བཞི་དང༌། ཅི་སྟེ་གཞན་ཡིན་ན། 
དོན་དམ་མཐོང་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བདེན་འཛིན་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དོན་དམ་
པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་མ་གྲུབ་ཙམ་གྱི་གཞི་དེ་
དོན་དམ་མིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གང་ཟག་གཅིག་ལ་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་
གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་བཞི་འབྱུང་བར་གསུངས་ཤིང༌། 
འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་
ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོགས་པ། །དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཞུགས་
6-1-526


པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཚུལ་ཡང༌། ཆོས་ཉིད་རྣམ་
འབྱེད་རྩ་འགྲེལ་དུ། གཉིས་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དང༌། །སོ་སོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་
པ་དང་ནི་མེད་པ་དག །ཁྱད་པར་ཡོད་དང་མེད་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ཆོས་
དང་ཆོས་ཉིད་དག་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་
ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་
ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་
དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་ནི་
མེད་པ་ཡིན་པས། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་
འགྱུར། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་
པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་ཅེ་ན། ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་
རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་
འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། གཉིས་དང་ཇི་ལྟར་མངོན་བརྗོད་པར། །སྣང་བ་ཡང་
དག་མིན་པ་ཡི། །ཀུན་རྟོག་པ་དེ་མེད་སྣང་ཕྱིར། །དེས་ན་ཡང་དག་མིན་པའོ། །དེ་ཡང་
ཐམས་ཅད་དོན་མེད་ཅིང༌། །རྟོག་ཙམ་ཡིན་པས་ཀུན་རྟོག་པའོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་
མཚན་ཉིད་ནི། །གཟུང་བ་དང་ནི་འཛིན་པ་དང༌། །བརྗོད་པར་བྱ་དང་རྗོད་པར་
བྱེད། །ཁྱད་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །
གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་ཤེས་སམ་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་ཞིང་བདེན་
ལ། ཡེ་ཤེས་སམ་མ་འཁྲུལ་བའི་ངོར་མི་སྣང་ཞིང་མི་བདེན་པའི་གཤིས་ལ་རང་གི་ངོ་
བོས་སྟོང་པའི་རང་སྟོང་དང༌། དོན་དམ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ཀླུ་
སྒྲུབ་ཀྱི་དབུ་མ་རྩ་ཤེར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་
ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་
པའོ། །གང་དག་བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་
རྒྱས་བསྟན་པ་ཡི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཞེས་དང༌། འདིའི་རང་འགྲེལ་ག་
ལས་འཇིགས་མེད་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་ནི། 
བདེན་པ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་པས་ཕྱིན་ཅི་
6-1-527


ལོག་མ་རྟོགས་པས། ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལ་
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི། འཕགས་
པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས། ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གཟིགས་པ་
གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པར་བདེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་དམ་
པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དེ་
གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་
ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ནི་ཀུན་རྫོབ་
ཀྱི་བདེན་པར་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་ཀྱི། 
ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་བདེན་ན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་འགལ་ཞིང༌། 
དོན་དམ་པར་མི་བདེན་ན་དོན་དམ་བདེན་པར་འགལ་བར་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་ཁ་
ཅིག །དོན་དམ་ཡང་དོན་དམ་དུ་བདེན་པ་མེད་ཅེས་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ཡང་སྐྱེ་
བའི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་དང༌། ལ་ལ་དོན་དམ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པར་ཡོད་པ་
དང༌། དོན་དམ་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས། དོན་དང་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ། 
བདེན་གཉིས་ལས་ཀྱང༌། རྩོད་ངན་གྲགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི། །ཡང་དག་པར་དངོས་མ་སྐྱེས་
པ། །མོ་གཤམ་བུ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཟེར། །ཞེས་དང༌། ཀུན་
རྫོབ་ནི་འཁྲུལ་ངོར། ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །འདི་ལ་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་
གོ །རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་ན་དོན། །གཞན་དུ་སོང་བས་གནོད་པར་འདོད། །ཞེས་
པས་ཀུན་རྫོབ་དཔྱད་ན་བདེན་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། ཀུན་
རྫོབ་འཇོག་པ་ན། དཔྱད་པའི་གནས་མིན་པས་ཞྭ་དཔེ་ལྷམ་ལ་མ་འགེབ་ཅིག །ཀུན་རྫོབ་
ཏུའང་བདེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ལྟ་བ་ནི། ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་བདེན་གཉིས་ལ་སྐུར་
འདེབས་ཡིན་པས། རིང་དུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གཉིས་ནི། 
གྲངས་བཞིན་དུ། རྣམ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་སྟེ། སྣང་ལུགས་གཉིས་
དང༌། གཤིས་ལ་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པས་རང་སྟོང༌། རང་རང་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པར་
ཆོས་གློ་བུར་བ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཡིན་པས་གཞན་སྟོང་སྟེ། སྟོང་ལུགས་གཉིས་
དང༌། བློའི་འཁྲུལ་ངོའམ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་ཡུལ་དུ་བདེན་པ་དང༌། བློ་མ་འཁྲུལ་
བའམ་འཕགས་པའི་ཤེས་ཡུལ་དུ་བདེན་པ་སྟེ། བདེན་ལུགས་གཉིས་དང༌། བཅོས་མ་
དང་རང་བཞིན་པ་གཉིས་དང༌། གློ་བུར་བ་དང་གཉུག་མ་གཉིས་དང༌། བཏགས་པ་
དང་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་དང༌། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་གཉིས་ལ་སོགས་པར་གྲངས་ངེས་པ་
6-1-528


ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་མཚོན་བྱའི་སྒྲ་དོན་ནི། སཾ་པྲྀ་ཏི་སཏ་ཏྱ་ཞེས་པའི་སཾ་ནི་ཡང་དག་པའོ། །པྲྀ་
ཏིའམ་ཨ་ཝ་ར་ཎ་འགེབས་པའམ་སྒྲིབ་པས་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་བས་སྟོང་ཉིད་
དོན་དམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲིབ་པའམ་འགེབས་པས་ན་ཀུན་
རྫོབ་བོ། །བདེན་གཉིས་སུ། གང་ཞིག་གིས་ན་གང་ཞིག་ལ། །ཡང་དག་སྒྲིབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་
འདོད། །ཅེས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་པ་ནི་དོན་འགྱུར་རོ། །སཏ་ཏྱ་ཞེས་པ་བདེན་པ་སྟེ། 
འཁྲུལ་བའི་ངོར་དུའོ། །དོན་དམ་གྱི་སྐད་དོད། པ་རཱ་མ་ཨརྠ་སཏ་ཏྱ་ཞེས་པའི་པ་རཱ་མ་
མཆོག་གམ་དམ་པ་དང༌། ཨརྠ་དོན་ཏེ་རྫུན་མེད་བསླུ་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དམ་པ་རྣམས་
ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཤེས་ཡུལ་དུ་བདེན་པས་
བདེན་པའོ། །རྒྱུད་བླར། བརྫུན་མེད་བསླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་དང༌། །ཞེས་དང༌། དབུས་མཐར། 
དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །ཞེས་སོ། །
གསུམ་པ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་གཉིས། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང༌། 
དེའི་དོན་སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། (བདེན་གཉིས་སུ་) ཇི་སྐད་དུ། བཏགས་ཙམ་སྣང་
གྲགས་དངོས་པོ་དང༌། །ཐ་སྙད་འཁྲུལ་བ་སྒྱུ་མ་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ནི་རྣམ་གྲངས་
སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཞེས་སོ། །དོན་དམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྣམས། རྒྱུད་བླར། 
ཆོས་སྐུ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་དེ། གང་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི་དེ་
བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཕྱིར་ཉི་
དང་ཟེར་བཞིན་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་མྱ་ངན་
འདས་པ་མེད། །མདོར་ན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ལ་ནི། །དོན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞི། །ཆོས་
ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །རྣམ་གྲངས་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་དག་གི་དོན་ཡང་གྲངས་
བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཆོས་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། །དེ་རིགས་དེ་བཞིན་ཐོབ་པ་
དང༌། །བརྫུན་མེད་བསླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་དང༌། །གདོད་ནས་རང་བཞིན་ཞི་ཉིད་དོ། །ཞེས་
སོ། །ཡང་དེ་རྣམས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པར་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་
བཤད་དེ། དེ་ཉིད་དུ། སངས་རྒྱས་ཡུམ་གྱུར་དེ་ཡི་མཚན། །དེ་དག་བདག་གིས་བརྗོད་
པར་བགྱི། །འབྱོར་བར་འདོད་པས་མཉན་པར་གྱིས། །ཤེར་ཕྱིན་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས། 
དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་སོགས་དང༌། ཞེས་སོ། །ཡང་དེ་རྣམས་
6-1-529


ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་དུ། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་
བཤད་དེ། དེ་ཉིད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་དེ་ཉིད་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་
མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་
སོ། །དེས་ན་དོན་དམ་བདེན་པ་གང་ཡིན། མཐར་ཐུག་གི་རིག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་
ཞིང༌། མཐར་ཐུག་གི་རིག་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་ཡང༌། དོན་དམ་བདེན་པ་དང་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་བདེན་པ། སོ་སོར་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་
བ་ཡིན་པའི་གནད་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །
གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་
དུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་
དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་
པའི་དབྱིངས་ཏེ། ཡོངས་གྲུབ་དགུར་གསུངས་ལ། ཆོས་ཅན་བརྟགས་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་
པ་རྣམས་རྨི་ལམ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། ཆུ་ཟླ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། 
བྲག་ཆ་དང༌། མིག་ཡོར་དང༌། གཟུགས་བརྙན་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བརྫུན་པའི་ཆོས་
དགུར་གསུངས་སོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་འགྲེལ་པར་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་ཡུམ་གྱི་
གཞུང་འགྲེལ་གནོད་འཇོམས་སུ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། 
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
འཇུག་པ་ཐ་དད་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྣམ་
པར་འཇིག་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། 
འགྱུར་བ་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་
དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དང༌། རྟོག་
གེའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ཤིང་མི་
འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ནོར་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་བ་
མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། 
གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཅེས་
གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་
6-1-530


ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་དང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་གནས་པ་ཉིད་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་དེ་
རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཡང་དག་པ་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་
ལོག་པ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་གེའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་
ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། སོ་སོ་
རང་རིག་པ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཞན་ཡང༌། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྟོགས་
པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ལས་ལོག་པ་ལ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་
བྱ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནོར་བར་
སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མ་ནོར་བའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཞན་དུ་གནས་ལ་
གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་
སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ཟླ་
ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
ལས་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་
ཞིང་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡུན་ཐུང་བའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་སྟེ། མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་
6-1-531


པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
ལས་ལོག་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་
ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པ་བརྫུན་མེད་བསླུ་མེད་རྟག་བརྟན་
གཡུང་དྲུང་སྙིང་པོའི་གནད་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་བསླུ་བ་སྙིང་པོ་མེད་
པ་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་བཏགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྫས་སུ་མེད་པ་བཏགས་པ་ཙམ་
དང་མིང་ཙམ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཆོས་རྣམས་ནི་རེ་ཞིག་རྫས་སུ་ཡོད་ཀྱང་
སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། བརྒྱད་སྟོང་དོན་བསྡུར། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་
ཀྱིས། །གཞན་གྱི་དཔང་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ཞེས་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་དུ། 
སངས་རྒྱས་རྣམ་སངས་རྒྱས་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་དེ་ལས་འདུས་བྱས་
དག །གསུངས་པ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་སྨིག་རྒྱུ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་མིག་ཡོར་བཞིན། །བྲག་
ཆ་ལྟ་བུ་དང་ནི་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་དང་སྤྲུལ་པ་འདྲར་ཤེས་བྱ། །དྲུག་དང་དྲུག་དང་
གཉིས་དང་དྲུག་ཚན་གཉིས་དང་གསུམ་པོ་རེ་རེར་འདོད། །གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱི་ཆོས་སྒྱུ་མ་ནས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་དེ་ལ། ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་
ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། བདག་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། དེ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། 
འཁྲུལ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་
ན་སྟེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་
མཆེད་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་དབང་
གིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་ནི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དྭངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ནི་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་
ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །འདི་
ནི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་
ཀུན་རྫོབ་པ་ཁོ་ན་ལ་དགོངས་པར་བསྟན་ཏོ། །
6-1-532


བཞི་པ་མཚན་གཞི་ལ། དབྱེ་གཞི་ནི་ཤེས་བྱ་ཙམ་མོ། །ཁ་ཅིག་རྟེན་འབྲེལ་དབྱེ་
གཞིར་བྱེད་པ་མི་འཐད་དེ། དོན་དམ་བདེན་པ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། 
དབུ་མ་རྩ་ཤེར། རང་བཞིན་དང་ནི་བཅོས་མིན་དང༌། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་
བཞིན། །ཞེས་སོ། །དབྱེ་ངོ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གཉིས་ལས། ཀུན་རྫོབ་ལ་དབང་ཤེས་
དང་ཡིད་ཤེས་འཕྲལ་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་མ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ཡུལ་སོགས་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་
དང༌། འཕྲལ་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་སོགས་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་ཏེ། 
བདེན་གཉིས་སུ། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དག །ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་
ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡང་དག་མིན་པ་ཡི། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། །ཅེས་པའང་འཐད་
ལྡན་ནོ། །ཡང་ན། ཀུན་རྫོབ་སྤྱིའི་མཚན་གྱིས་བསྡུས་པ་ཀུན་བཏགས་དང༌། རང་མཚན་
གྱིས་བསྡུས་པའི་གཞན་དབང་གཉིས་སོ། །དོན་དམ་ལ་རྣམ་གྲངས་པའི་དོན་དམ་དང༌། 
རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་མོ། །སྔ་མ་ནི་བདེན་གཉིས་སུ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བཀག་
པ་ཡང༌། །ཡང་དག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་འདོད། །ཅེས་
པའང་ལེགས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་སྟོང་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན། དབུས་
མཐར། དོན་དང་ཐོབ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། །དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་པ་དོན་
དམ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པ་དོན་དམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས། རྣམ་
གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་
གྲངས་ཀྱི་དོན་དམ་མོ། །གཅིག་ཐ་དད་ནི་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་དུ་
བརྗོད་པ་མེད་པ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་དོ། །གྲངས་ངེས་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་
དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དང༌། བཟོད་པ་
ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པས། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། དོན་
དམ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་སོ། །
གསུམ་པ་དབུ་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་རྒྱས་པར་ནི། ཤེར་ཕྱིན་མདོ་ལུགས་མའི་ཊཱི་
ཀར་བལྟ་ཞིང༌། མདོར་བསྡུས་པར་བསྟན་ན། མཐར་ཐུག་གི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་དང་
རྣམ་ཤེས་སུ་འདོད་པ་སེམས་ཙམ་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང་རྣམ་ཤེས་ལས་འདས་པ་ཡེ་
ཤེས་སུ་འདོད་པ་ནི་དབུ་མ་པ་སྟེ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། སེམས་ཙམ་པ་དང་དབུ་
མ་པའི་གྲུབ་མཐའ་རིམ་པར་གསུངས་པ། སྲིད་གསུམ་མཐའ་དག་རྣམ་ཤེས་ཉིད་དུ་སྨྲ་
བ་པོ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདོད་པར་བྱེད། །གང་ཞིག་སྙིང་རྗེ་སྟོང་ཉིད་གཉིས་སུ་
མེད་པར་སྨྲ་པོ་ཕྱོགས་ཉམས་དེ་ནི་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང༌། འདིའི་འགྲེལ་
6-1-533


པ་དྲི་མེད་འོད་དུ། གང་ཞིག་སྙིང་རྗེ་སྟོང་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་པོ་སྟེ། འདིར་
གང་གི་སྙིང་རྗེ་དམིགས་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དུས་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སླད་དུ། དུས་
གསུམ་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ངེས་པའོ། །ཞེས་དང༌། 
སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་
གསུངས་སོ། །ཞེས་དང༌། གཟུང་དང་འཛིན་པ་རྣམ་གྲོལ་བའི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་
དམ་ཡོད། །ཅེས་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང༌། །རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྣམས་
སྒྲོགས། །རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་དོན་དམ་དུ། །ཡོད་པར་མཁས་རྣམས་མི་འདོད་དེ། །གཅིག་
དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང༌། །བྲལ་བ་ནམ་མཁའི་པདྨོ་བཞིན། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་
ཡོད་མེད་མིན། །གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་མིན་པའང་མིན། །མཐའ་བཞི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
ཡི། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་སོ། །དབུ་མའི་ངོ་བོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུས་གསུམ་
མཁྱེན་པའི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་སུ་གསུངས་པ་དང༌། སེམས་ཙམ་པའི་
འདོད་པ་བརྗོད་པའི་ཐད་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་ཡོད། །ཅེས་སོགས་འབྱུང་
གི །ཡེ་ཤེས་དང་ཡོངས་གྲུབ་དང་སངས་རྒྱས་སོགས་དོན་དམ་ཡོད་ཅེས་སོགས་མི་
འབྱུང་ལ། དེ་ལ་དབུ་མ་པས་དགག་པ་བྱེད་པའི་ཐད་དུ་ཡང༌། རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་དོན་
དམ་དུ། །ཡོད་པར་མཁས་རྣམས་མི་འདོད་དེ། །ཞེས་སོགས་འབྱུང་གི །ཡེ་ཤེས་དང་
ཡོངས་གྲུབ་དང་སངས་རྒྱས་སོགས་ཡོད་པར་མཁས་རྣམས་མི་འདོད་དེ། ཞེས་སོགས་ནི་
མི་འབྱུང་བས། སེམས་ཙམ་གྱི་འདོད་པའི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡོད་པར་
འདོད་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་རང་བཞིན་གསུམ་སོགས་ཡིན་པར་བྱས་ནས། བཀའ་
འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་འཁོར་བཅས་སེམས་ཙམ་དུ་འདོད་པ་ནི་ཆོས་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། 
འཁོར་ལོ་གསུམ་པའི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་དོན་དམ་ཆོས་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་
ལྟར་ཁྱབ་པའི་དབང་གིས། ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དྲང་དོན་དང་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ཡིན་
ན། དུས་འཁོར་དང་བདེ་དགྱེས་སོགས་གསང་སྔགས་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་
དང་སེམས་ཙམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་འཁོར་དུ། བུམ་པའི་ནང་ནས་ཆུ་ནི་ལེན་པར་བྱེད་
པ་ན་ཡང་ནམ་མཁར་འགྲོ་བ་མིན་པ་ཇི་ལྟ་བར། །མཁའ་ཁྱབ་མཁའ་ཡི་རྡོ་རྗེ་ཅན་ནི་
ཡུལ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་ལུས་ཀྱི་དབུས་སུ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། སེམས་ཅན་
རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆེན་པོ་གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདིར་
6-1-534


ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། ཀྱཻའི་རྡོ་རྗེར། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འོན་
ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས། །དེ་ཉིད་བསལ་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་དང༌། རང་གི་
ལུས་ལ་སངས་རྒྱས་བཞུགས། །གཞན་དུ་གང་ནའང་སངས་རྒྱས་མེད། །ཅེས་དང༌། ལུས་
ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །ཞེས་ཏེ། འདིར་ལུས་ལ་ཞེས་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབུས་ཞེས་པ་
སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐེ་
ཚོམ་བཟློག་མི་དགོས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཞེས་པའང་ཉན་རང་དང་སློབ་ལམ་གྱི་ཡེ་
ཤེས་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །སེམས་ཅན་
རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ཡང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དེ་དོན་
དམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དངོས་ཡིན་ཞིང་དེ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་དོན་དམ་གྱི་སངས་རྒྱས་
མེད་ཅེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ། བདེ་མཆོག་རྩ་རྒྱུད་དང༌། མཁའ་འགྲོ་ཀུན་སྤྱོད་དང༌། 
སམ་བུ་ཊ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་དུ་མར། དེ་ཉིད་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྲོག །དེ་ཉིད་མི་
འགྱུར་དམ་པ་ཡིན། །དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་བྱེད་དེ། །ལུས་ཅན་ལ་ནི་རྣམ་པར་
གནས། །དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཧེ་རུ་ཀ་དཔལ་ཡིན་པར་བཤད། །ཅེས་སོགས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཧེ་རུ་ཀ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་
བཞུགས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་མི་འདོད་ན་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་རྣམས་གཏན་ནས་
མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཀའ་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དྲང་དོན་དུ་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་དུ་གསུངས་ལ། བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་
དང༌། གསང་སྔགས་རྣམས་དྲང་དོན་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པས་སོ། །དེས་ན་འཁོར་
ལོ་གསུམ་པ་སོགས་སེམས་ཙམ་ཡིན་པ་སོགས་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་མ་ཡོད་ཅིང༌། དབུ་མ་
ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟར། སེམས་ཙམ་མན་ཆད་ནི། དངོས་པོ་དོན་དམ་དུ་འདོད་
པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་དགོངས་འགྲེལ་དུ། བཀའ་འཁོར་ལོ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀ་ཆོས་རྣམས་ངོ་
བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་སོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ་གསུངས་པས་དེ་
གཉིས་དངོས་སྨྲ་ལས་འདས་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལང་གཤེགས་སུ། སེམས་ཙམ་
ལས་འདས་པའི་དབུ་མ་པ་རིམ་པ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་
སུ། །ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་མི་རྟོག་གོ །སྣང་བ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་
འདའ་བར་བྱ། །ཡང་དག་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སྣང་བ་མེད་ལས་འདས་པར་
བྱ། །སྣང་མེད་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་སེམས་
ཙམ་ལས་འདས་ནས་བཀའ་བར་པའི་དངོས་བསྟན་ཙམ། སྣང་མེད་གནས་སྐབས་ཀྱི་
6-1-535


དབུ་མ་ལ་གནས་པ་དང༌། དེ་ལས་འདས་ནས་བཀའ་ཐ་མའི་དགོངས་པ་སྣང་བཅས་
མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་ལ་གནས་དགོས་ཀྱི། སྣང་མེད་ཙམ་གྱིས་ཐེག་ཆེན་རྫོགས་པར་མི་
མཐོང་བར་གསུངས་ཤིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གྱི་རང་གི་ལྟ་བའི་འདོད་
པ་མདོར་བསྟན་དུ། འདིས་ནི་བདེན་པ་གསུངས་པ་ཡིས། །སྔ་མར་གསུངས་པ་བཀག་པ་
སྟེ། །སྔོན་ཉིད་དང་ནི་ཕྱི་མ་དག །རིམ་པ་ཕྱི་མ་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་
སྤྱོད་གསུངས་པ། །ཡེ་ཤེས་མེད་པར་སྨྲ་ལ་བསྟན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབུ་མའི་
ལུང༌། །དེ་བཞིན་མ་ཡིན་སྲས་ལ་གསུངས། །ཞེས་བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་དང༌། རྒྱུད་སྡེ་
བཞི་སོགས་ཀྱང་རིམ་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་ངེས་དོན་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སེམས་
ཙམ་མན་ཆད་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། རྒྱལ་སྲས་དབུ་མ་པ་རྣམས་ནི་དབུ་མའི་ཁྱད་
ཆོས་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གསུངས་པས་ཀྱང་བཀའ་འཁོར་ལོ་ཕྱི་མ་
གཉིས་ཀ་དབུ་མ་དང༌། ཁྱད་པར་བཀའ་ཐ་མ་དབུ་མ་མཐར་ཐུག་ཏུ་གྲུབ་ལ། བྱམས་
ཆོས་ཕྱི་མ་བཞི་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱང་མཐར་ཐུག་
གི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་སུ་གྲུབ་བོ། །དབུ་མ་སྣང་བར་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་
གྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པས་དབུ་མའི་ལམ། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པས་ངེས་
པའི་དོན་ཁོ་ནའི་གཞུང་འཛུགས་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །
བཞི་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ལྷུར་བྱ་བར་གདམས་པ་ནི། དེ་ལྟར་བརྗོད་བྱ་བདེན་
གཉིས་སོགས་དང་རྗོད་བྱེད་བཀའི་དོན་ལ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལྷུར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། 
དེས་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ལ། ལྟ་བ་དག་པས་ལམ་དག་ཅིང༌། དེས་འབྲས་བུ་
རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་
རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པར། བསྲེགས་བཅད་བདར་བའི་གསེར་བཞིན་དུ། །མཁས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་ཡོངས་བརྟགས་ནས། །བདག་གསུང་བླང་བྱ་དགེ་སློང་དག །གུས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། རྗེ་བཙུན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དྲི་མེད་འོད་དུ། མཁས་རྣམས་ཡོན་
ཏན་ལ་གུས་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་དབང་ཕྱུག་སོགས་ལ་མིན། །ཡོན་ཏན་མེད་ལ་གང་གུས་
པ། །དེ་བླུན་མི་དགེའི་ལས་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་དང༌། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པའི་མདོ་སྡེ་རྒྱན་དུ། 
ཆོས་བཟང་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་པ་ཅན། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱེད་
པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་
པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་བཤེས་སྤྲིང་དུ། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་
ཐར་པ་མངོན་བཞེད་ན། །ཡང་དག་ལྟ་བ་སྒོམ་པ་ཉིད་དུ་མཛོད། །གང་ཟག་ལོག་པར་ལྟ་
6-1-536


བས་དགེ་སྤྱད་ཀྱང༌། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་ལྡན། །ཞེས་དང༌། སློབ་
དཔོན་ཨཱརྱ་དེ་བའི་ཀྱང༌། (བཞི་བརྒྱ་པར།) ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ཉམས་བླ་ཡིས། །ལྟ་ལས་
ནམ་ཡང་ཉམས་མི་བྱ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ལྟ་བས་གོ་འཕང་མཆོག་
ཏུ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ལུང་དང་རིགས་པ་ལ། །བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་དག་
ཕྱིར་དང༌། །གང་དག་མོས་དགེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་བློ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་དང་
དབུ་མ་པར། །ཁས་འཆེ་དབུ་མ་ལྟར་སྣང་སྨྲ་རྣམས་ཀྱིས། །ཡང་དག་དབུ་མ་བསྒྲིབས་
པའི་མུན་པའི་ཚོགས། །འཇོམས་བྱེད་བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་འདི། །ཤེས་རབ་
རྒྱལ་མཚན་དཔལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྦྱར། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་འོད་ཟེར་
གྱིས། །མཁའ་མཉམ་འགྲོ་བའི་བློ་ཡི་མུན་བསལ་ནས། །བདེ་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་ལ་
འགོད་པ་དང༌། །ཀུན་ཁྱབ་བདེ་ཆེན་སྙིང་པོ་མངོན་གྱུར་ཤོག།   །།ཕྱོགས་དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག །གཅིག་ཞུས། མངྒ་ལཾ། 
མ་ཡིག་འཛམ་པར་དང་འབྲས་དཔེ་རྙིང་ཕྱི་ལ། ༤༢༡ ཡིན།