2-1-1


༄༅། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་བཤད་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །༄༅། །ལེགས་བཤད་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དང༌། དཔལ་ཡོངས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཤིང་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ནས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །གཤིས་ལུགས་ཟབ་མོ་མཐར་ཐུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །གཞི་འབྲས་མཐར་ཐུག་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང༌། །ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ལའང༌། །གུས་པས་བཏུད་ནས་དེ་དོན་བཤད་པར་འདོད། །ཀུན་རྫོབ་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པའི་གཞི། །འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ལ་ཕྱག་འཚལ། །དེ་ཐོབ་དེ་རྟོགས་དེ་སྟོན་སངས་རྒྱས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཁྱད་པར་དེ་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་མཛད་པ། །མི་ཕམ་མགོན་དང་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་དང༌། །ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ལ་སོགས་གཤིས་ལུགས་ཀྱི། །དོན་ཟབ་སྟོན་པ་ཀུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་གཞུང༌། །གང་ཡིན་དེ་ཡི་རྣམ་བཤད་མདོར་བསྡུས་བྲི། །
འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས། དཔལ་ལྡན་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང་མཐུན་པར་འཆད་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དོན་དང་མཐུན་པའི་མཚན་གྱི་དོན། དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ་སྤྱིའི་ཕྱག །དོན་མཆོག་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དངོས། དོན་དེ་
2-1-2


ལེགས་པར་བསྒྱུར་བའི་ཚུལ་ལོ། །
མཚན་གྱི་དོན་ནི། རྒྱ༷་ག༷ར་སྐ༷ད་དུ༵། མ༷ཧཱ༷་ཡཱ༷་ན༷་ཨུ༷ད་ཏ༷་ར༷་ཏ༷ན་ཤཱསྟྲ༵། བོ༷ད་སྐ༷ད་དུ༵། ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༵ས། ཞེས་པའོ། །
དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ་སྤྱིའི་ཕྱག་ནི། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ད༷ང་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔ༷འ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་ཕྱ༷ག་འཚ༷ལ་ལོ༵། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དོན་མཆོག་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དངོས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང༌། ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བའོ། །
1 ལུས་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་གྱི་དོན་དངོས་དང༌། ལུང་དང་སྦྱར་བ་དང༌། གོ་རིམ་ངེས་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། སྡོམ་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱུང་ནས་སློབ་མ་ལ་བྱིན་པས་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་དང་སྐུར་འདེབས་སྤང་བའམ། འཆད་པ་པོས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་མ་འཛིངས་པར་བཤད་སླ་བའི་ཆེད་དུ་གཞུང་འདི་དོན་ཇི་ཙམ་ཞིག་གིས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་དོན་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོ༷གས་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་དོན་དང༌། དེ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁ༷མས་སམ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་ད༷ང༌། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཁམས་དེ་ཉིད་དྲི་མ་མཐའ་དག་གིས་དག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཀྱི་དོན་ད༵ང༌། རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་འབྲེལ་བ་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་དོན་
2-1-3


དང༌། གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་ཐ༷་མ༷འམ་ཕྱི་མར་བསྟན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ༵། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་མཐའ་དག་གི་ཡན་ལག་ཀུ༷ན་གྱི༷་ལུ༷ས་སམ་དངོས་པོ་ནི༷་མདོ༷ར་བསྡུ༷ས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་ན༵་རྡོ༷་རྗེ༷་ལྟ་བུ་ཡི༷་ནི༷་གན༷ས་སམ་ཚིག་བདུ༷ན་པོ་འདི༷་ད༷ག་གོ༵ །ཞེས་པ་སྟེ། དོན་དེ་དག་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཕིགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། རྡོ་རྗེ་མི་ཕྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ལམ་གསལ་བར་སྟོན་ཅིང་གོ་བར་བྱེད་པས་ན་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བརྗོད་བྱ་རྣམས་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་གཞི་འམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་པོ་འདི༷་ད༷ག་ར༷ང་གི་མཚ༷ན་ཉིད་དམ་ངོ་བོ་ཉི༷ད་ཀྱི༷་རྗེ༷ས་སུ་འབྲེ༷ལ་བ༵ར་ལྷན་ཅིག་རྒྱུན་ཆགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང༌། འདིར་བསྟན་པའི་གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུ༷ངས་ཀྱི༷་དབང་ཕྱུག་རྒྱ༷ལ་པོ༷ས་ཞུས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་གྲགས་པའི༷་མདོ༵ར། གླེ༷ང་གཞི༷་ལ༷ས་ནི༷་རྡོ་རྗེའི་གན༷ས་དང་པོ་དཀོན་མཆོག་གསུ༷མ་བསྟན་པར་རི༷ག་པར་བྱ༷་སྟེ༵། དེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་པར་བསྐོར་བ། སློབ་མའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྷག་མའི་གནས་བཞི༷་ནི༷། གླེང་གཞིའི་རྗེས་སུ་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཡོན་ཏན་གྱི་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དྲུག་ཅུ་བསྟན་པས་དང་པོར་
2-1-4


སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་གསལ་བར་མཛད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟོད་པ་ལས། ཁམས་ཡོན་ན་ནི་ལས་བྱས་པས། །ས་ལེ་སྦྲམ་དག་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཁམས་མེད་ན་ནི་ལས་བྱས་ཀྱང༌། །ཉོན་མོངས་ངལ་བ་ཙམ་དུ་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དྲི་མ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་གཞི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་སྙིང་པོར་ཡོད་པ་ལས། དེ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་སྟོན་པར་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དྲུག་ཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱན་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། སྣང་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་དང༌། འཕྲིན་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ནས་རྡོ་རྗེའི་གནས་ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་རྒྱ༷ལ་བའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱེ༷་བ༷་བརྒྱད་ཅུ་བསྟན་པ་ལ༵ས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དབྱིངས་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་བསྟན་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དེའི་རྗེས་སུ་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པས་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་མཛད་དེ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བླ་ན་མེད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བསྟན་པས་འཕྲིན་ལས་གསལ་བར་མཛད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ་ཞེས་ལས་དང་ལས་ཅན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གསུངས་པས་སོ། །
གོ་རིམ་ངེས་ཚུལ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སང༷ས་རྒྱ༷ས་པ་ལ༷ས་ཆོ༷ས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལེགས་པར་བསྐོར་བ་འབྱུང་ཞིང༌། ཆོ༷ས་བསྟན་པ་ལྟར་བསྒྲུབས་པ་ལ༷ས་སློབ་མ་འཕ༷གས་པ༷འི་ཚོ༵གས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་ལ། ཚོ༷གས་དགེ་འདུན་དུ་གྱུར་པ་ལ༷ས་རང་གི་སྙི༷ང་པོ༷་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཁ༷མས་སྒྲིབ་པ་ཅི་རིགས་པས་དག་པའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཐོ༷བ་ནས། རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་མཐ༵ར་རང་
2-1-5


བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ༷་ཤེ༷ས་དེ༷་ཉིད་གློ་བུར་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ཐོ༷བ་པ་ནི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་མཆོ༷ག་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་ཡན་ལག་སྟོ༷བས་ལ་སོ༵གས་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་ནས་དེ་དག་གི་བྱ་བ་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་གྱི་དོ༷ན་སྒྲུབ་པར་བྱེ༷ད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ད༷ང་ལྡ༵ན་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའོ། །
2 ད་ནི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས། ཐོབ་བྱ་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཐོབ་ཚུལ་གནས་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །ཐོབ་བྱ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཆོག་གསུམ་སོ་སོའི་ངོ་བོ། སྐྱབས་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོག་ཚུལ། ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་པའོ། །སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་གསུམ་སྟེ། 
3 སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོ། དེའི་བསྟན་པ་དམ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོ། དེ་ཉིད་འཛིན་པ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་བརྗོད་པ། དོན་དེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ། དེ་དག་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
དེ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ག༷ང་ཞི༷ག་ཐོ༷ག་མ༷་སྐྱེ་བ་དང་དབུ༷ས་གནས་པ་དང་མཐ༷འ་འཇིག་པ་སྟེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་མེ༷ད་པས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང༌། སྤྲོས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི༷་བས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ཀྱིས་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སོ་སོ་ར༷ང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བྱུང་གི་རྣ༷མ་པར་སང༷ས་རྒྱ༵ས་པས་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟར་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པས་རང་ཉིད་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ན༷ས་ནི༷་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་མཁྱེན་
2-1-6


པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་མ༷་རྟོ༷གས་པའི་འགྲོ་བ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་རྟོ༷གས་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་འཁོར་བར་འཇི༷གས་པ་མེ༷ད་ཅིང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་རྟ༷ག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ༷འི་ལ༷མ་སྟོ༷ན་པ༵འི་ཕྱིར། ཐུགས་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་མཁྱེ༷ན་པ་དང་བརྩེ༷་བའི་ར༷ལ་གྲི༷་དང་རྡོ༷་རྗེ༷་མཆོ༷ག་ལྟ་བུ་བསྣ༷མས་ནས། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་བརྩེ་རལ་གྲི་ལྟ་བུས་ནི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་ལ་གཞན་བསྐྱེད་པའི་མྱུ༷་གུ༷་ལྟ་བུ་གཅོ༷ད་པར་མཛ༷ད་པ་གཅི༵ག་པུར་གྱུར་ཅིང༌། མཁྱེན་བརྩེའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ལྟ༷་བ་ནགས་ཐི༷བས་པོ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ཡོངས་སུ་བསྐོ༷ར་བའི་ཐེ༷་ཚོ༷མ་རྩི༷ག་པ༷་བརྟན་པོ་དང་འདྲ་བ་འཇི༷ག་པར་མཛ༷ད་པའི་ནུས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ༷་ལ༷་སྒོ་གསུམ་གུས་པས་འདུ༵ད། ཅེས་པའོ། །
དོན་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་གཞུང་འདིས་ཡོན་ཏན་དྲུག་གམ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྟོན་པ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་པས་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་ཤི༷ང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་འབད་རྩོལ་མེད་པས་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༵བ་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། རང་གིས་རིག་པས་གཞ༷ན་གྱི༷་རྐྱེ༷ན་གྱི༷ས་རྟོ༷གས་པ་མི༷ན་པ༵འི་ཡོན་ཏན་དང༌། དེ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་མཁྱེ༷ན་པའི་ཡོན་ཏན་ད༷ང༌། གཞན་ཡང་དེ་ལ་འགོད་པས་ཐུགས་བརྩེ༷་བའི་ཡོན་ཏན་ད༷ང༌། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་སྤོང་བས་ནུ༷ས་པ༷ར་ལྡ༵ན་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྫས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་དྲུག་གམ་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན་སྔ་མ་གསུམ་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཕྱི་མ་གསུམ་གཞན་དོ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གཉི༷ས་ཏེ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡ༷ན་པ༷འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-7


དེ་དག་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། བསྟོད་པར་བསྟན་པ་རྣམས་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས། དབྱེ་བར་བསྟན་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྒྲུབ་པས་འཆད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཐོ༷ག་མ༷་དང་དབུ༷ས་དང་མཐ༷འ་མར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་མེ༷ད་པ༷འི༵་ར༷ང་བཞི༷ན་ཅན་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༵ས་པའོ། །ལུས་ངག་གི་སྤྲོས་པ་དང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་འབད་རྩོལ་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ༷་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷འི་བདག་ཉིད་ཅ༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་ན་འཕྲིན་ལས་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༷བ་པ་ཞེ༷ས་བྱ༷་བ༷ར་བརྗོ༵ད་དོ། །སོ༷་སོ༷་ར༷ང་གི༷ས་རིག་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོ༷གས་པར་བྱ༷་བ་ཡིན་པའི༷་ཕྱི༵ར་ན་གཞ༷ན་གྱི༷ས་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེ༷ན་གྱི༷ས་རྟོ༷གས་པར་བྱ་བ་མི༷ན་པ༵འོ། །དེ༷་ལྟ༷ར་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣ༷མ་པ་གསུ༷མ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་རྟོ༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་ན་མཁྱེ༵ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གདུལ་བྱ་གཞན་དག་ཀྱང་དག་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་དགོད་པའི་ཆེད་དུ་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལ༷མ་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པར་མཛད་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷་ཐུ༷གས་བརྩེ༷་བ༵་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ནུ༷ས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ༷་དང་ལྡན་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཡེ༷་ཤེས༷་དང་ཐུ༷གས་རྗེ༷་གཉིས་པོ་ཡི༵ས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མཐའ་དག་སྤོ༷ང་བར་ནུས་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ད༷ང་པོ༷་གསུ༷མ་གྱི༷ས་ནི་ར༷ང་གི་དོ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ༵། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཅིང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྒུད་པ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་རང་གི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི༷་མ༷་གསུ༷མ་གྱི༷ས་ནི་གཞ༷ན་གྱི་དོ༷ན་
2-1-8


ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ཡི༵ན་ཏེ། མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་ཁམས་གཟིགས་པ་ལྟར། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞུགས་ནས་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་དོན་མ་ལུས་པ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེའི་བསྟན་པ་དམ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ལ་བཞི་སྟེ། བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་བརྗོད་པ། དོན་དེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ། དེ་དག་བདེན་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ། དེ་རྣམས་སྦྱར་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པའོ། །
དེ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ག༷ང་ཞི༷ག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེ༷ད་པ་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་མི༷ན་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་བའི་དངོས་པོར་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོ༷ད་པ་རྟག་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་མི༷ན་ལ། དེ་དག་སོ་སོ་མ་ཡིན་པས་ཡ་གྱལ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཡོ༷ད་མེ༷ད་གཉིས་ཀ་ཚོགས་པའི་གཞི་མཐུན་པའང་མ༷་ཡི༷ན་ཞིང༌། ཡོད་མེད་གཉིས་ཡིན་མ་གྲུབ་པས་དེ་བཀག་པའི་ཡོ༷ད་མེ༷ད་གཉིས་ཀ་ལ༷ས་གཞ༷ན་པ་གཉིས་མ་ཡིན་དུ༷འ༵ང་བརྟ༷ག་པ༷ར་མི༷་ནུ༷ས་པའི་ཕྱིར་མུ་བཞིའི་སྤྲོས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ངེ༷ས་པའི་ཚི༷ག་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ་དང༌། དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང༌། གཞན་རིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ༷་སོ༷་ར༷ང་གི༷ས་རི༷ག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། འཁོར་བའི་རྩ་བ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཞི༷་བ༵ས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། འགོག་པའི་བདེན་པས་
2-1-9


བསྡུས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་གྱི་སྣ༷ང་བ་དང་ལྡ༷ན་པས་གསལ་བ་ཉིད་དང༌། དམི༷གས་པ༷ར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཀུ༷ན་ལ༷་སྡུག་པ་ལ་འདོད་ཅིང་ཆ༷གས་པ༷་ད༵ང༌། མི་སྡུག་པ་ལ་ཁྲོ་ཞིང་སྡ༷ང་བ་ད༷ང༌། བར་མ་ལ་རྨོངས་ཤིང་གཏི་མུག་པའི་ར༷བ་རི༷བ་མུན་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་རྣ༷མ་པ༷ར་འཇོ༷མས་པར་མཛ༷ད་པས་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། དོན་གསུམ་གྱིས་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཉི༷་མ༷་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་དེ༷་དག་ལ༷་ཀུན་ནས་དང་བས་འདུ༵ད། ཅེས་པའི་དོན་ནོ། ། 
དོན་དེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་གཞུང་འདིས་ཡོན་ཏན་དྲུག་གམ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་སྟོན་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་པའི་ཤེས་པས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་གཉི༷ས་སུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པ༵འི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་རྣམ་པར་ད༷ག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་གས༷ལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང༌། དུག་གསུམ་གྱི་མུན་པ་འཇོམས་པ་གཉེ༷ན་པོ༷འི་ཕྱོ༷གས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉི༷ད་ཀྱི༵ས་རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དྲུག་གམ་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན་སྔ་མ་གསུམ་འབྲས་བུ་ག༷ང་ཞི༷ག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཕྱི་མ་གསུམ་རྒྱུ་ག༷ང་གི༷ས་འདོད་ཆ༷གས་དང་བྲ༷ལ་བ༵ར་བྱེད་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདེ༷ན་པ་གཉི༷ས་ཀྱི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་ཅ༷ན་དང་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་དེ༷་ནི་དམ་པའི་ཆོ༵ས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་བདེན་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། འདོད་ཆ༷གས་དང་བྲ༷ལ་བ་ཉི༷ད་ལ་ཆོས་ཞེས་
2-1-10


བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི༷་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་འགོ༷ག་པའི་བདེན་པ༷་ད༵ང༌། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ལ༷མ་གྱི༷་བདེ༷ན་པ༷་ད༷ག་གི༷ས་བསྡུ༵ས་པ་ཡིན་ལ། གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་བདེན་པ་གཉིས་པོ་དེ༷་ད༷ག་ཀྱ༵ང༌། བསམ་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གསུ༷མ་གསུ༷མ་གྱི༷ས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པར་རི༷ག་པར་བྱ༵་ཞིང༌། དག་པ་དང་གསལ་བ་དང་གཉེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱིས་དག་པར་བྱེད་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །
དེ་རྣམས་སྦྱར་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་ནི། བསྟོད་པར་བསྟན་པ་རྣམས་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྒྲུབ་ཅིང་འཆད་པ་སྟེ། ཐོབ་བྱ་མཐར་ཐུག་འགོག་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། ཡོད་མེད་གཉིས་ཡིན་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མུ་བཞིར་འཛིན་པའི་རྟོག་པའི་རྟོག་གེས་བརྟ༷ག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ད༷ང༌། སྒྲ་དང་ཐ་སྙད་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སོགས་པས་བརྗོ༷ད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། འཕ༷གས་པ༷ས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེ༷ན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་ཏེ། རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་བློས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པ་ཉི༵ད་ཡིན་ཞིང༌། ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། དེ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི༷་བ་ཉི༷ད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི༷ས་སུ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ༵། ཇི་སྐད་དུ། ཤཱ་རིའི་བུ། འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ད༷ག་པ་དང་སོ༷གས་པའི་སྒྲས་གསལ་བ་དང་གཉེན་པོས་ཏེ་རྣམ་པ་གསུ༷མ་ནི༷་ཆོས་མཐུན་པ་
2-1-11


གསུམ་གྱིས་ཉི༷་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༵། །དེ་ཡང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཟུགས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང༌། མུན་པའི་གཉེན་པོ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བའི་གེགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 
དེ་ཉིད་འཛིན་པ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་བརྗོད་པ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ། དེ་རྣམས་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
དེ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེ༷མས་དེ༷་ནི་གཉེན་པོ་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་འོ༷ད་གས༷ལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ༷ས་ན༷་སྤང་བྱ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་ངོ༷་བོ༷་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེ༷ད་པར་གཟི༷གས་པ༵ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ག༷ང་ད༷ག་འགྲོ༷་བ་ཀུ༷ན་གྱི་རང་བཞིན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བད༷ག་མེ༷ད་པའི་མཐ༷འ་འམ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཞི༷་བ་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོ༷གས་པའི་སྒོ་ན༷ས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཅན་སེམས་ཅན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༵་ཆོས་ཉིད་རྫོ༷གས་པ༷འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ཁྱབ་པར་རྗེ༷ས་སུ་ཞུ༷གས་པར་གཟི༷གས་པ༷འི་སྒོ་ནས་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་པ་ལྟར་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་དང་ཐོགས་པའི་སྒྲི༷བ་པ༷་མེ༷ད་པ༷འི་བློ༷་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་མང༷འ་བ༵འི་སྒོ་ནས་སེམ༷ས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣ༷མ་པར་ད༷ག་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། དེ་སེམས་ཅན་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་མཁྱེན་པའི་ཡུ༷ལ་ཅ༷ན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་གཟི༷གས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མང༷འ་བས་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
2-1-12


སྐྱབས་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ༷་ལ༷་ཀུན་ནས་དང་བས་འདུ༵ད། ཅེས་པའོ། །
ཡོན་ཏན་དེ་དག་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་གཞུང་འདིས། ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་སྟོན་པ་སྟེ། ཡུལ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་ནས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་ནང་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པས་དག་པའི་ཕྱིར་ཇི༷་ལྟ༷་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡུལ་ཆོས་ཅན་སེམས་ཅན་ཇི༷་སྙེ༷ད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་ནས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་ན༷ང་སོ་སོ་རང་གི༷་ནི༵་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་གཟི༷གས་པ༷་ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་ད༷ག་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱི༷ར་མི༷་ལྡོ༷ག་པ༷འི་ཚོ༵གས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ཉན་རང་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བླ༷་ན་མེ༷ད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་རྣམས་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་བསྟན་པ། དེ་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །
དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་ཚུལ་ནི། འགྲོ༷་བ༷་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གདོད་མ་ནས་སྤྲོས་པ་ཞི༷་བ༷འི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་ཅན་དུ༵་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོ༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ཇི༷་ལྟ༷་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉི༷ད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ༷་ཡ༵ང་སེམས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི༷ས་ནི༷་ཡོ༷ངས་སུ་ད༷ག་ཅིང་འོད་གསལ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། དེ་གློ་བུར་གྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་
2-1-13


པ་གདོ༷ད་མ་ན༷ས་མ་སྐྱེས་པས་ཟ༷ད་ཅིང་འགགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་ཚུལ་ནི། ཡུལ་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་དེའི་མཐ༷ར་ཐུ༷ག་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོ༷གས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ༷འི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ༵ས་ཐ༷མས་ཅ༷ད་མཁྱེ༷ན་པ༷འི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི༵་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཇི་སྙེད་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་རང་བཞིན་དུ་ཁྱབ་ཡོ༷ད་པ༵ར་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར་ན། ཆོས་ཅན་ཇི༷་སྙེ༷ད་པ་ཡོ༷ད་པ༷་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །མཐོང་བ་དེ་ཡང་ས་དང་པོ་ནས་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ༷་ལྟ༷ར་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་རྟོ༷གས་པ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༵་ནི་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ༷་སོ༷་ར༷ང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེ༷ས་ཀྱིས་མཐོ༷ང་བ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་ལ༷་འཇུག་པས་ཆ༷གས་པ་དང་བཅས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མེ༷ད་པ་ད༵ང་དེ་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་རྟོགས་པས་ཐོ༷གས་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མེ༷ད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱི༷ར་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་དེ༷་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷འང་ཡི༵ན། ཞེས་སོ། །
དེ་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་ཡུལ་ལ་གཟི༷གས་པ༷་ཆགས་པ་དང་ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷ས་ན༵་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་གཟིགས་པ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱི༵ར་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་འཕ༷གས་པ༷་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱི༷ར་མི༷་ལྡོ༷ག་པ༷་རྣམས་ནི༵་
2-1-14


ལུ༷ས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་གྱི༷་ཚོར་བ་ལས་སྐྱོབ་པའི་སྐྱ༷བས་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
4 སྐྱབས་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོག་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུམ་དུ་འཇོག་ཚུལ། ཕྱི་མ་གཉིས་གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མིན་ཚུལ། དོན་དམ་གྱི་སྐྱབས་གནས་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །
དེ་ལ་གསུམ་དུ་འཇོག་ཚུལ་ནི། སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་སྟོ༷ན་པ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོན་གྱིས་དེའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དང༌། བྱེད་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་རྐང་གཉིས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐྱབས་གནས་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྐྱབས་གནས་དང་པོར་རྣ༷མ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོན་གྱིས་དེའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ། རང་ཉིད་རྟེན་འབྲེལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་རྟོགས་ཤིང་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། བྱེད་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐྱབས་གནས་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཆོས་ནི་སྐྱབས་གནས་གཉིས་པར་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ལ། བསྟ༷ན་པ༷་ལ་ཞུགས་པ་སློ༷བ་མ་དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དོ༷ན་གྱི༵ས་དེའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་ཐེ༷ག་པ་གསུ༷མ་གྱི་ནང་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཐོབ་པར་འདོད་པ༷་རྣམས་ད༷ང༌། བྱེ༷ད་པ་གསུ༷མ་གྱི་ནང་ནས་དགེ་འདུན་ལ༵་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མོ༷ས་པ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷་དབ༷ང་
2-1-15


དུ་བྱ༷ས་ན༵ས་སྐྱ༷བས་གནས་གསུ༷མ་གྱི་ནང་ནས་དགེ་འདུན་ནི་སྐྱབས་གནས་གསུམ་པར་རྣ༷མ་པ༷ར་བཞ༷ག་པ༷་ཡི༵ན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གང་ཟག་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐྱབས་གནས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པའོ། །
ཕྱི་མ་གཉིས་གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མིན་ཚུལ་ནི། རེ་ཤིག་པའི་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དག་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་མིན་ཞེས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལ་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལུང་གི་ཆོས་ནི། དོན་སྤྱི་ཙམ་རྟོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་ཡང་ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཆུ་བརྒལ་བའི་གཟིངས་བཞིན་དུ་སྤ༷ང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་གཉིས་ལས། གང་གིས་རྟོགས་པ་ལམ་གྱི་ཆོས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། མི་རྟག་པ། མི་བདེན་པ། སྤྲིན་གྱི་མཚན་མ་ལྟ་བུར་བརྫུན་པ་བསླུ༷་བ༷འི་ཆོ༷ས་ཅ༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། དེས་རྟོགས་པ་འགོག་པའི་ཆོས་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། ཉན་ཐོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མར་མེ་རྒྱུན་བཅད་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མེ༷ད་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། དགེ་འདུན་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་སྲིད་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རལ་གྲི་གདེངས་པའི་གཤེད་མ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པས་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སློབ་པ་བྱ་བ་དང་བཅས་པས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཁྱུ་མཆོག་གི་སར་མ་ཕྱིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇི༷གས་པ་ད༷ང་བཅ༷ས་པ༷འི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱི༵ར་ན་ལུང་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་ད༷ང༌། སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའི་འཕ༷གས་པ༷འི་ཚོ༵གས་དགེ་འདུན་རྣམས་ནི། རེ་ཤིག་པའི་སྐྱབས་གནས་ཡིན་གྱི། མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་དུས་ནའང་གཏ༷ན་གྱི༷་སྐྱབ༷ས་གནས་
2-1-16


མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ༷་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དོན་དམ་གྱི་སྐྱབས་གནས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ད༷མ་པ༷འི་དོ༷ན་དུ༷་ན་འགྲོ༷་བ༷་མཐའ་ཡས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་འཇིགས་པ་མེད་པ་རྟག་པའི༵་སྐྱ༷བས་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི༷་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉ༷ག་མ་གཅི༷ག་པུ་ཉི༵ད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱབས་གནས་སུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་དག་མཐར་ཐུག་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཐུ༷བ་པ༷་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ཅ༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཚོ༷གས་ཀྱ༷ང་སྤངས་རྟོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ལ། དེ༷འི༷་མཐ༷ར་ཐུ༷ག་པའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་པ་ནི། རཏྣའི་སྒྲ་དཀོན་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པས་ན་འདིར་ཡང་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་སྟོན་པའོ། །དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་འཇིག་རྟེན་ན་འབྱུ༷ང་བ༷་དཀོ༷ན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་བསྐལ་པ་མང་པོར་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་མ་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྲད་པ་ཙམ་ཡང་མི་འཐོབ་པས་འབྱུང་བ་དཀོན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། རིན་པོ་ཆེས་རྒུད་པ་སེལ་ཞིང་འབྱོར་བ་སྟེར་བའི་མཐུ་ཡོད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ༷་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ད༷ང༌། རིན་པོ་ཆེ་འཇི༷ག་
2-1-17


རྟེ༷ན་གྱི༵་རྒྱ༷ན་དུ་གྱུ༷ར་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དགེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་ད༷ང༌། རིན་པོ་ཆེ་བཅོས་མ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོ༷ག་ཉི༷ད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྟོད་སྨད་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་དད་པ་དང་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནམ་ཡང་འགྱུ༷ར་བ༷་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་ཉི༵ད། ཅེས་པའོ།།      །།
ད་ནི་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པའི་གནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། 
5 ཐོབ་ཚུལ་གནས་བཞིའི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང༌། དེ་དག་གི་ཕན་ཡོན་རྣམས་སོ། །
ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གནས་བཞི་དམ་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཚུལ། དེ་དག་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། རྟགས་ཚུལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །
དེ་ལ་དམ་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཚུལ་ནི། དྲི༷་མ་དང་བཅ༷ས་པའི་དེ༷་བཞི༷ན་ཉི༷ད་ད༷ང་ཞེས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ལས་མ་གྲོལ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲི༷་མ༷་མེ༵ད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྙིང་པོ་ལམ་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་གནས་
2-1-18


ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ནི། ཆོས་སྐུ་དེ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱ༷ལ་བ༷འི་མཛ༵ད་པ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ནུས་པས་སོ་སོ་དང་མཐུན་པར་བླ་ན་མེད་པའི་འཕྲིན་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་ག༷ང་ལ༷ས་འབྲས་བུ་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་དགེ༷་བ༷་གསུ༷མ་འབྱུ༷ང་བ༵འི་ཚུལ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གཟི༷གས་པ༷འི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པ་དང་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་ཁོ་ན་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། འབྲས་བུ་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གསུ༷མ་པོ༷་འདི༷་འབྱུང་ཞིང་འགྲུབ་པའི༷་རི༵གས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་གི་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ནི། ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་མངོན་སུམ་དུ་གཟི༷གས་པ༷་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི༷་སྦྱོད་ཡུ༵ལ་ཡིན་ཞིང༌། དེ༷་དག་གི་དོན་ཡ༷ང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པ་རྣ༷མ་པ་བཞི༷་པོ་འདི་རྣམས་གོ༷་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ༷་མཚན་བཞི༷་དང་ལྡན་པ་ཡི༷ས་ནི༷་ཕལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༵བ་བོ། །ཞེས་པའོ། །
དེའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་ནི། རྒྱུ་མཚན་བཞི་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི། ཅིག་ཆར་དུས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གདོད་མ་
2-1-19


ནས་རྣམ་པར་ད༷ག་པ་ཡང་ཡིན་པ་ད༷ང་། གནས་སྐབས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀུན་ནས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར། འགལ་བ་གཉིས་གཞི་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ལྟར་སྣང་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མོས་པ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དཔལ་ཕྲེང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ལྷ་མོ་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དང༌། སེམས་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྟོགས་པ་དཀའ་བའོ། །ལྷ་མོ་ཆོས་འདི་གཉིས་ཉན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱོད་དམ་ཆོས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མོ་ལྷག་མ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་འདི་གཉིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་ནི། སྔར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀུ༷ན་ན༷ས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ལམ་གོམས་པ་ལས་ཕྱིས་དྲི་མ་མཐའ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ད༷ག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཤེས་སོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་ནི། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་
2-1-20


ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་མ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་འགའ་ཡང་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་མངོན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །
རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་ནི། འབད་རྩོལ་མེད་པར་ལྷུ༷ན་གྱིས་གྲུ༷བ་ཅིང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་རེ་འདོད་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འདི་དང་འདི་བྱའོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣ༷མ་པ༷ར་མི༷་རྟོ༷ག་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ནི་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས། དུས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འཕྲིན་ལས་གང་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཡང་མི་འདོར་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར་ལ། སྒྲ་རྣམས་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཐུགས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་བསམ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།། 
རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་བཞག་ནི། དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལས་ཀྱང༌། ཤེས་བྱ་
2-1-21


ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྟོ༷གས་པར་བྱ༷་བའི་གནས་སོ། །དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རྟོ༷གས་པ༷འི་རང་གི་ངོ་བོའི་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི། རྟོགས་པ་དེ༷་ཡི༷་ནི༵་ཡ༷ན་ལ༷ག་གི་གནས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་པ་འཕྲིན་ལས་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་རྟོ༷གས་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷འི་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱི༵ར་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལས་གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་གན༷ས་གཅི༷ག་སྟེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ༵་ནི་ད༷ག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ༷་ཡིན་ཏེ། དེ་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཕྱི་མ་གསུ༷མ་ནི༷་དག་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེ༷ན་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
6 སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་དོན། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན། རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་ནོ། །
༈ དེ་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཤིག་དང་པོར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ལ་བརྒྱད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ། ཁྱབ་བྱེད་དེ་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ། སྡོམ་གྱི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། བཤད་པའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་མཚམས་སྦྱར་བ། མཚམས་སྦྱར་བ་ལྟར་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ། བསྟན་པའི་དོན་དད་པས་རྟོགས་ཚུལ། རྟོགས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དགོས་པའོ། །
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ༷་ནི༷། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཕྲོ༷་ཞིང་ཁྱབ་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ༷་
2-1-22


བཞི༷ན་ཉི༷ད་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ༷་བ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རི༷གས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་སྒྲིབ་པ་སྦྱང་རུང་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷་ལུ༷ས་ཅ༷ན་ཀུ༵ན་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ནས་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་དོན་དམ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ཅ༵ན་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
ཁྱབ་བྱེད་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་མདོར་བསྡུ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་ཉིད་རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ངོ༷་བོ༷འི་དོན་དང༌། ཁམས་ལ་ཡོད་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ༷འི་དོན་དང༌། དབྱིངས་དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ཐོབ་པ་འབྲ༷ས་བུའི་དོན་དང༌། རིགས་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐོང་ནས་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་འགྲུབ་པ་ལ༷ས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཁམས་དེ་ཉིད་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡ༷ན་པའི་དོན་དང༌། རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གསུམ་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་བརྟེན་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་འཇུ༷ག་པ༷འི་དོན་ད༵ང༌། འཇུག་པའི་དོན་དེ་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་གང་ཟག་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་སྐབས་གསུམ་དུ་མིང་ཙམ་ཐ་དད་པར་སྟོན་པ་གན༷ས་སྐ༷བས་ཀྱི་དོན་དང༌། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་ཁྱབ་པ་ཀུ༷ན་ཏུ༷་འགྲོ༷་བ༷འི་དོ༵ན་དང༌། རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ཏུ་སོང་ཡང་དེ་དག་གི་སྐྱོན་དང༌། ཡོན་
2-1-23


ཏན་གྱིས་ནམ་ཡང་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་མི༷་འགྱུ༷ར་བའི་དོན་དང༌། མི་འགྱུར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པའི་དོན་ཏེ། དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི༵་ཆོས་ཉིད་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་རང་བཞིན་གྱི༷ས་རྣམ་པར་དག་པའི་དགོ༷ངས་པའི་དོ༷ན་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡི༷ན་པར་ཤེ༷ས་པར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
སྡོམ་གྱི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད་དེ། ངོ་བོ་དང་རྒྱུ་ལས་དག་པའི་དོན། འབྲས་བུ་དང་བྱེད་ལས་འགྲུབ་པའི་དོན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་དོན། གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན། གནས་སྐབས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཕྱེ་བའི་དོན། ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན། དུས་རྟག་ཏུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དོན། ཡོན་ཏན་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ནོ། །
དག་པའི་དོན་ལ་གཉིས། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། སོ་སོའི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། ནོར་བུ་རི༷ན་ཆེ༷ན་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང༌། ན༷མ་མཁ༷འ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང༌། ཆུ༷་རང་བཞིན་གྱིས་ད༷ག་པ་བཞི༵ན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་རྟ༷ག་ཏུ༷་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་དྲི་མ་མེ༵ད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ༷ས་ལ་མོ༷ས་པ་དང་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྷ༷ག་པ༷འི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ད༵ང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ཚད་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བ༵འི་བྱང་ཆུབ་ནི་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-24


སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་གཉིས། དག་བྱ་ངོ་བོའི་དོན། དག་བྱེད་རྒྱུའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོའི་དོན་ནི། རང་བཞིན་གསུམ་པོ་འདི་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བསམ་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུ༷་ད༷ང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཐུན་ཞིང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་གཞ༷ན་དུ༷་མི༷་འགྱུ༷ར་བའི་ཕྱིར་ན་ནམ་མཁའ་ད༵ང་ཆོས་མཐུན་ལ། རིགས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྙིང་རྗེས་བརླ༷ན་པ་དང་བཅས་པ༷འི་ངོ༷་བོ༷འི་ར༷ང་བཞི༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་ཆུའི་ཡོན་ཏན་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི༷་ད༷ག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་གཏན་དུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་དང་། ནམ་མཁ༵འ་དང༌། ཆུ༷་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི༷་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ཆོ༷ས་མཐུ༷ན་པ་ཉི༵ད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱུའི་དོན་ལ་གཉིས། སྤང་བྱ་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྤོང་ཚུལ་དང༌། གཉེན་པོས་རྒྱལ་སྲས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྤོང་ཚུལ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ༷ས་ལ༷་ཁོ༷ང་ཁྲོ༷་བ་དང༌། གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་བད༷ག་ཏུ་ལྟ༷་བ་ད༵ང༌། འཁོ༷ར་བ༷འི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི༷ས་འཇི༷གས་ནས་རང་ཉིད་ཞི་བདེ་འདོད་པ་ད༵ང༌། སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་དོ༷ན་སྒྲུབ་པ་ལ༷་ལྟོ༷ས་པ་མེ༷ད་པ་ཉི༵ད་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་འདོ༷ད་ཆེ༷ན་པ་དང༌། མུ༷་སྟེ༷གས་ཅན་དང༌། ཉ༷ན་ཐོ༷ས་ད༵ང་ར༷ང་བྱུ༷ང་རང་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་གེགས་སྒྲི༷བ་པ་རྣ༷མ་པ་བཞི༵་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ད༷ག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལྷ༷ག་པ༷ར་མོ༷ས་པ༷་རྣམས་དང༌། ལ༵་སོ༷གས་པ༷འི་སྒྲས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་
2-1-25


དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ་ལམ་གྱི་ཆོ༷ས་ནི༷་རྣ༷མ་པ་བཞི༷་པོ་ཉི༵ད་རྟག་ཏུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ནོ།། 
གཉེན་པོས་རྒྱལ་སྲས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མ་དང་མངལ་དང་མ་མ་སྟེ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་ལས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་སུ་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བར། འདིར་ཡང་ཐེ༷ག་པ་གསུམ་ལས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ༷་མོ༷ས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ལས་ས༷་བོ༷ན་ལྟ་བུ་དང༌། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ནི༵་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ༷ད་པར་བྱེད་པས་མ༷་ལྟ་བུ་ད༷ང༌། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་བས༷མ་གཏ༷ན་གྱི༵་བདེ༷་བ༷་ནི་མི་ཉམས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་མང༷ལ་གྱི་གན༷ས་ལྟ་བུ་དང༌། སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོ་ནི་བསྐྱེད་བསྲིང་བར་བྱེད་པས་སྐྱོང་པའི༷་མ༷་མ༷་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཅ༵ན་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་ད༷ག་ནི་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ལས་རྗེ༷ས་སུ་སྐྱེ༷ས་ཤིང༌། གདུང་འཚོབ་བར་བྱེད་པས་རྒྱལ་བའི་སྲ༵ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ།། 
འབྲས་བུ་དང་བྱེད་ལས་འགྲུབ་པའི་དོན་ལ་གཉིས། འཐོབ་བྱ་ཐོབ་བྱེད་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། སོ་སོའི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་གཉེན་པོ་བཞི་བསྒོམས་ནས་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྦྱང་བ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཙ༷ང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བད༷ག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདེ༷་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ད༷ང༌། རྟ༷ག་པ་ཉི༷ད་ཀྱི༵་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་ཕྱི༷ན་པ༷་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་ནི་འབྲ༵ས་བུའི་དོན་ཡིན་ལ། འཁོར་བ་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་ལ་ཡི༷ད་འབྱུ༷ང་བ་དང༌། མྱ་ངན་འདས་པ་ཞི༷་བ་ལ་ཐོ༷བ་པ༵ར་འདུ༷ན་པ་ད༷ང༌། སྨོ༷ན་པ༷འི་ལ༷ས་ཅ༷ན་ནི་ཁམས་ཡོད་པའི་བྱེད་ལས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
2-1-26


སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་གཉིས། འཐོབ་བྱ་འབྲས་བུའི་དོན་དང༌། ཐོབ་བྱེད་ལས་ཀྱི་དོན་ནོ། །འབྲས་བུའི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤང་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་ཚུལ། སྤངས་པས་འབྲས་བུ་བཞི་འཐོབ་ཚུལ། ཐོབ་པ་མཐའ་གཉིས་ལས་གྲོལ་ཚུལ་ལོ། ། 
དེ་ལ་སྤོང་ཚུལ་ནི། དེ་ཡང་མོས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། སྙིང་རྗེ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བཞི་པོ་འདི༷་ད༷ག་གི་འབྲ༷ས་བུ་ནི༷་མདོ༷ར་བསྡུ༷་ན༵། གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ༷་མི་གཙང་བ་དང་བདག་མེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་སྟེ་ཕྱི༷ན་ཅི༷་ལོ༵ག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣ༷མ་པ༷་བཞི༷་ལ༷ས་བཟློ༷ག་པ༷འི༵་ཕྱིར། གཙང་བ་དང༌། བདག་དང༌། བདེ་བ་དང༌། རྟག་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་གཉེ༷ན་པོ༷ས་རབ༷་ཏུ༷་ཕྱེ༷་བ༷་ཉི༵ད་ཐོབ་བོ། །ཞེས་པའོ། །
འབྲས་བུ་བཞི་ཐོབ་ཚུལ་ནི། འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ༷་ནི༷་སྦྱིའི་མཚན་ཉིད་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་གདོད་མ་ནས་ཡོངས་སུ་ད༷ག་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་སྤ༷ངས་པའི་ཕྱི༷ར་གཙ༷ང་བ༷འི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡི༵ན་ལ། མུ་སྟེགས་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་པའི་བད༷ག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྤྲོས་པ་ད༷ང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་པའི་བད༷ག་མེ༷ད་པར་འཛིན་པའི་སྤྲོ༷ས་པ༷་མཐའ་ད༵ག་ཉེ༷་བ༷ར་ཞི༷་བ༷ས་ན། ད༷མ་པ༷འི་བད༵ག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་འགགས་པས་ཡི༷ད་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི་ཕུ༷ང་པོ༷་ད༵ང༌། ཀུན་འབྱུང་མཐའ་དག་སྤངས་པས་དེ༷འི་རྒྱུ༷་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི་སའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལོ༷ག་ཅིང་ཟད་པའི་ཕྱི༷ར་བདེ༷་བ༷འི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉི༵ད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་འཁོ༷ར་བ༷་ད༷ང་ནི༷་ཞི་བ་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༵ས་པ་དག་མཐར་ཐུག་པའི་དོན་དུ་ན་རང་
2-1-27


བཞིན་མཉ༷མ་པ༷་ཉི༷ད་དུ༷་རྟོ༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་དོན་གཉིས་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་རྟ༵ག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་མི་རྟག་པའི་སྐྱོན་དབྲི་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་ཆད་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་ཞིང༌། གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་པའི་ཡོན་ཏན་བསྣན་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་རྟག་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་བས། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་པའོ། །
མཐའ་གཉིས་ལས་གྲོལ་ཚུལ་ནི། ཕུང་པོ་ལ་བད༷ག་ཏུ་སྲེ༷ད་ཅིང་ཆགས་པ་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་པ་མ༷་ལུ༷ས་པ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཀྱི༷ས་བཅ༷ད་དེ༵། སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆེན་པ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་མ་ཡིན་ལ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་ལ་སྲེ༷ད་ཅིང་ཆགས་པས་དེ་དག་གི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱི༷ར་བརྩེ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཞི༷་བ་ཙམ་ཐོ༷བ་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་ཡང་མི༵ན་པ་དེ༷་ལྟ༷ར་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ༷་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་བརྩེ༷་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཐོབ་པའི་ཐ༷བས་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་བརྟེ༷ན་ན༵ས་གོམས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱལ་སྲས་འཕ༷གས་པ༷་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་འཁོ༷ར་བ༷འ༷མ་ཞི་བ་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ་གང་རུང་གི་མཐའ་ལ་གནས་པར་མི༷་འགྱུ༵ར་ཞིང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ལས་ཀྱི་དོན་ལ། དབྱིངས་མེད་ན་སྤོང་ལེན་མི་རྟོགས་པར་ཐལ་བ་དང༌། རིགས་ཡོད་པས་སྐྱོན་ཡོན་རྟོགས་པའི་བྱེད་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཐལ་བ་ནི། ག༷ལ་ཏེ༷་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཁ༷མས་སམ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མེ༷ད་ན༵་སེམས་
2-1-28


ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་སྡུ༷ག་བསྔལ་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་ལ༷ས་ཡིད་སྐྱོ༷་བ༷ར་ཡང་མི༷་འགྱུ༷ར་བར་ཐལ་ཞི༵ང་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ་ལ༷་བདེ་བའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་ལས་དེ་ཐོབ་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་འདོ༷ད་པ༷་ད༵ང༌། དེའི་ཐབས་ཚོལ་བའི་དོ༷ན་དུ་གཉེ༷ར་བ་དང༌། དེའི་དོན་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྨོ༷ན་པ༷འ༷ང་མེ༷ད་པ༷ར་ཐལ་བར་འགྱུ༵ར་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
བྱེད་ལས་ནི། སྲི༷ད་པ་འཁོར་བ་ད༷ང་ཞི་བ་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ་དག་ལ༷་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དང་དེ༵འི་སྡུ༷ག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ༷་བའི༷་སྐྱོ༷ན་དང་ཡོ༷ན་ཏན་དག་མཐོ༷ང་ནས་སྲིད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་ཡིད་འབྱུང་བ༷་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྤྲོ་བ་འདི༵་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིག༷ས་ཡོ༷ད་པ་ལ༷ས་འབྱུང་བ་ཡི༷ན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་ཞེ་ན། བླང་དོར་གྱི་བློ་དེ༵་དག་རེ་ཤིག་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རི༷གས་མེ༷ད་པའི་ལོག་སྲེད་ཅན་ད༷ག་ལ༷་ནི་ཇི་སྲིད་དུ། མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང༌། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་དང༌། །ཡང་དག་སྨོན་ལམ་སྔོན་ཡང་དགེ་བ་བགྱིས། །འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནི་ཁྱོད་ལ་མངའ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྲིད་ཞིའི་སྐྱོན་ཡོན་མཐོང་བ་འདི་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་དོན་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། སོ་སོའི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན། རྒྱ༷་མཚོ༷་ཆེན་པོ་སྣོད་རབ་ཏུ་ཡངས་པར་རིན་པོ་ཆེ༷་དང་ཆུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འདུ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་མོས་པའི་སྣོད་རབ་ཏུ་ཡངས་པར་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔ༷ག་ཏུ་མེ༷ད་པ༵འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་རི༷ན་ཆེ༷ན་དང་ཐུགས་རྗེའི་ཆུ་མི༷་ཟ༷ད་པའི་གན༵ས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་
2-1-29


རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྤངས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༵འི་ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དཔེར་ན་མ༷ར་མེ༷འི་སྣང་བ་དང་དྲོ་བ་དང༌། མདོག་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ་བཞི༵ན་དུ་གནས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ། རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང༌། འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཆོ༷ས་སྐུ༷་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་དང༌། རྒྱ༷ལ་བ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ད༵ང༌། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོ་འཇུག་པའི་རྒྱུའམ་ཁ༷མས་ནི༷་མ་ལུས་པ་བསྡུ༷ས་ཤིང་གནས་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ན། སྣོ༷ད་ཡངས་པ་ད༷ང་རི༷ན་ཆེ༷ན་དང་ཆུ༷་ཡོད་པ་སྟེ། ཆོས་མཐུན་པ་གསུམ་པོ་ཡི༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི༵་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཆེན་པོ་ད༷ང་ནི༷་མཚུ༷ངས་པ༷ར་བསྟ༵ན་ཏོ། །ཞེས་པའོ། །
འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་གན༷ས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ༷་ནི་མངོ༷ན་པར་ཤེ༷ས་པ་ལྔ་ད༵ང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་དང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་དེ༷་བཞིན་ཉི༷ད་ད༵ང༌། གནས་མ་ལུས་པར་གྱུར་པའི་སྤངས་པ་རྣམས་རྣ༷མ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པར་གནས་པའི་ཕྱི༷ར། དཔེར་ན་མ༷ར་མེ༷་ཡི༵་སྣ༷ང་བ་ད༷ང་དྲོ༷་བ་དང་མདོ༷ག་རྣམས་དབྱེར་མེད་པར་གནས་པ་དང་ཆོ༷ས་མཚུ༷ངས་པ་ཅ༵ན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན་ལ། རྟེན་གསུམ་གྱི་འཇུག་པས་གསུངས་ཚུལ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་དག་ཚུལ་ལོ། །གསུམ་གྱིས་གསུངས་ཚུལ་ནི། སོ༷་སོ༷་སྐྱེ༷་བོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། འཕ༷གས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི༵་དེ༷་བཞི༷ན་ཉི༷ད་གསུམ་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ༷་བའི༷་འཇུ༷ག་པ༷་ལ༵ས་བརྩམས་ནས་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་མངོན་སུམ་དུ་
2-1-30


གཟི༷གས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ༷ས་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ༵། རྒྱ༷ལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ༷འི་སྙི༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི༷་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་བསྟ༷ན་ཏོ༵། །ཞེས་པའོ། ། 
རིམ་གྱིས་དག་ཚུལ་ནི། བྱིས་པ་སོ༷་སོ༷འི་སྐྱེ༷་བོ༷་རྣམས་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་དང་ལྟ་བ་ཕྱི༷ན་ཅི༷་ལོ༵ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞིང༌། བདེ༷ན་པ༷་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བ༷འི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་དག་ལས་བཟློ༷ག་པ༷་སྟེ༵། འདུ་ཤེས་དང་སེམས་དང་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི༷་ལྟ༷་བ་བཞི༵ན་དུ་གཟིགས་པ་ཕྱི༷ན་ཅི༷་མ༷་ལོ༷ག་ཅིང་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་བཅོམ་པས་སྤྲོ༷ས་པ་མེ༷ད་པ་ཉི༵ད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་བརྟེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
འདི་མན་ཆད་དོན་རྣམ་པ་བཞིས་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ཉིད་ཚུལ་གཞན་གྱིས་འཆད་པ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་མིང་ཙམ་གྱི་དོན་ལ། སྐབས་གསུམ་དུ་མིང་འདོགས་ཚུལ་དང༌། མིང་གསུམ་གྱིས་དོན་དྲུག་བསྡུས་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་མིང་གསུམ་འདོགས་ཚུལ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་མ༷་ད༷ག་པ་དང༌། མ༷་ད༷ག་ད༷ག་པ༷་ད༵ང༌། ཤི༷ན་ཏུ༷་རྣ༷མ་ད༷ག་གི་གནས་སྐབས་གསུམ་ལ་གོ༷་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་སེ༷མས་ཅ༷ན་དང་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔ༷འ་ད༵ང་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་ཞེ༷ས་བྱ་བའི་མིང་ཐ་དད་པ་གསུམ་གྱིས་བརྗོ༷ད་ཅིང་བསྟན་ཏོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དོན་དྲུག་བསྡུས་ཚུལ་ནི། ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི་དོན་ལ༷་སོ༷གས་པ༷འི་སྒྲས་རྒྱུའི་དོ༵ན་དང༌། འབྲས་
2-1-31


བུའི་དོན་དང་ལས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང་འཇུག་པའི་དོན་ཏེ། དོན་འདི༷་དྲུ༷ག་གི༷ས་ནི༷་བསྡུ༷ས་ནས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ༷འི༵་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ནི༷། མ་དག་པ་དང༌། མ་དག་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གི་གན༷ས་སྐ༷བས་གསུ༷མ་པོ་ད༷ག་ཏུ༵་སེམས་ཅན་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མི༷ང་གསུ༷མ་གྱི༷ས་ནི༷་བཏགས་ནས་ཐ་དད་པ་ཙམ་དུ་བསྟ༷ན་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ། རྟོག་མེད་ཀྱིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཚུལ། སྤྱི་མཚན་ལ་དབྱེ་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅ༵ན་གྱི་ན༷མ་མཁ༷འ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ཀུ༷ན་ཏུ༷་རྗེ༷ས་སུ་སོ༷ང་ཞིང་ཁྱབ་པ་ལྟ༵ར། སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་འོད་གསལ་གདོད་མ་ནས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༵ངས་ཀྱང་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གང་ཟག་གི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་ཅིང་ཀུ༷ན་ཏུ༷་འགྲོ༷་བ༷ར་ཁྱབ་པ་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ༷་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི༷འི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་དམ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ༷ས་པ༷་ད༵ང་བཅས་པའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མཐ༷ར་ཐུ༷ག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་ཁྱ༷བ་པ༷་ཡིན་ཏེ༵། དཔེར་ན་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་རྣ༷མ་པ༷་དམ༷ན་པ༷་སའི་སྣོད་ད༵ང༌། བ༷ར་མ༷་ཟངས་ཀྱི་སྣོད་དང༌། མཆོ༷ག་གསེར་གྱི་སྣོད་ཐམས་ཅད་ལ༷་ན༷མ་མཁ༷འ་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་ཁྱབ་པ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-32


དུས་རྟག་ཏུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དོན་ལ། འགྱུར་མེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ། དེའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་སྔར་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ལས། ཕྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་ཉེ༷ས་པ༷་རྣམས་སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་བ་ཉིད་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ་ཡིན་གྱིས། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། ཕྱིས་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ར༷ང་བཞི༷ན་དུ་གདོད་མ་ཉི༷ད་ནས་ལྡ༷ན་པ་ཡིན་གྱི་གློ་བུར་དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་ན། ཇི༷་ལྟ༷ར་སྔ༷ར་འཁོར་བའི་ཁམས་སུ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཕྱི༷ས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དེ༷་བཞི༵ན་དུ་གནས་ཤིང་ནམ་ཡང་འགྱུ༷ར་བ༷་མེ༷ད་པ༷་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདིའི༷་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དམ་རང་བཞིན་ཉིད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་པས་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནའང་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ། མ་དག་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནའང་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གི་གནས་སྐབས་ནའང་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །
དང་པོ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པའོ། །འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ། དོན་བསྡུ་བ་གསུམ་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འདུས་མ་བྱས་པའི་ན༷མ་མཁ༷འ་གཟུགས་ཅན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཀུ༷ན་ཏུ་སོ༷ང་བ༵་ཡིན་ཡང་ཕྲ༷་བ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་རགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར། གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ནམ་ཡང་ཉེ༷་བ༷ར་གོ༷ས་པ༷་མེ༵ད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ། སེམ༷ས་ཅ༷ན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༵་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པར་གན༷ས་པའི་འོད་
2-1-33


གསལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི༷་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པས་ནམ་ཡང་ཉེ༷་བ༷ར་གོ༷ས་པ༷་མེ༵ད། ཅེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཆོས་ཅན་ལ་སྐྱེ་འཇིག་སྣང་ཚུལ། ཆོས་ཉིད་ལ་འཇིག་པ་མེད་ཚུལ། དེ་དག་གི་གནས་ལུགས་བསྟན་པ། གློ་བུར་བས་འཁོར་བར་འགྱུར་ཚུལ། རང་བཞིན་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །
དེ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་སྣང་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཕྱི་རོལ་སྣོད་ཀྱི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་འདི་རྣམ་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༵་ན༷མ་མཁ༷འ་གོ་ཕྱེ་བ་ལ༷་ནི༷་བརྟེན་ནས། དང་པོར་སྐྱེ༷་ཞི༷ང་ཆགས་ལ། མཐར་འཇི༵ག་ཅིང་འགག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་མེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ༵་བརྟེན་ནས། ནང་སེམས་ཅན་གྱི་དབ༷ང་པོ༷་རྣ༷མས་ནི༷་དང་པོ་སྐྱེ༷་ཞི༷ང་འཕེལ་ལ་མཐར་འཇི༵ག་ཅིང་འགག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་འཇིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཆོས་ཉིད་ལ་འཇིག་པ་མེད་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དུས་མཐའ་དང་དམྱལ་བ་དང་རང་བཞིན་པའི་མེ་གསུམ་གྱིས་འཚིག་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ན༷མ་མཁ༷འ་མེ༷་གསུམ་པོ་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༵ས་སྔོ༷ན་ཆ༷ད་ན༷མ་ཡ༷ང་ཚི༷ག་པ༷་མེ༵ད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་གསུམ་གྱིས་འཚིག་ཀྱང་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི༷་ནི༷་འཆི༷་བ༷་དུས་མཐའི་མེ་ད༵ང༌། ན༷་བ་དམྱལ་བའི་མེ་ད༷ང༌། རྒ༷་བ༷་རང་བཞིན་པའི༷་མེ༷་དང་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་མི༷་འཚི༵ག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་གི་གནས་ལུགས་བསྟན་པ་ལ། དཔེ་དང༌། དོན་དང༌། དེ་དག་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་
2-1-34


དཔེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆགས་ཤིང་གནས་པ་ན་ས༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ནི༷་ཆུ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ༷་བརྟེན་ཅིང༌། ཆུ༷་ཡང་རླུ༷ང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ༵་བརྟེན་ལ་རླུ༷ང་ནི༷་ནམ་མཁ༷འ་ལ༷་བརྟེན་ནས་ར༷བ་ཏུ༷་གན༵ས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། ནམ་མཁ༷འ་ནི༷་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རླུ༷ང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ད༷ང་ཆུ༷འི་ཕུང་པོ་ད༷ག་ད༵ང་ས༷འི༷་ཁ༷མས་ལ༷་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་གན༷ས་པ་ནི་མ༷་ཡི༵ན། ཞེས་བྱའོ། །
དོན་ནི། དཔེ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཕུ༷ང་པོ༷་ལྔ་དང༌། ཁ༷མས་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། དབ༷ང་པོ་དང༌། ཡུལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་བསྡུས་པའི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣ༵མས་ནི། དེ་དག་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ༷ས་ད༷ང་ཀུན་ནས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དག༷་ལ༷་གན༵ས་ལ༷ས་ད༷ང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་མི༵ན་པ་ཡི༷ད་ལ༷་བྱེ༷ད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ༷་བརྟེན་ནས་རྟ༷ག་ཏུ༷་གན༵ས་ལ། ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་མ༷་ཡི༷ན་པའི་ཡི༷ད་ལ་བྱེ༷ད་པ་ནི༵་སེམ༷ས་ཀྱི༷་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷་ལ༷་བརྟེན་ནས་ར༷བ་ཏུ་གན༵ས་མོད། འོན་ཀྱང་སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་འོད་གསལ་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གློ་བུར་བའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ནི༵་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་ནམ་ཡ༷ང་བརྟེན་ནས་གན༷ས་པ༷་མེ༵ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །དེ་དག་སྦྱར་བ་ནི། ས༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷ར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུ༷ང་པོ༷་ལྔ་ད༵ང༌། སྐྱེ༷་མཆེ༷ད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁ༷མས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་རྣ༷མས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་པར་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵་ཞིང་ཆུ༷འི་ཁ༷མས་ཀྱིས་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་འགྲུབ་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བར་ལུ༷ས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི༵་ལ༷ས་ཟག་པ་
2-1-35


དང་བཅས་པ་ད༷ང༌། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་རྣམས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་མ༷་ཡི༷ན་པའི་ཡི༷ད་ལ་བྱེ༷ད་པས་ནི༵་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཕྱིར་རླུ༷ང་གི༷་ཁ༷མས་ཀྱིས་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷ར་བལྟ༵་ཞིང་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་ན༷མ་མཁ༷འི་ཁ༷མས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་ཀྱང་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་བཞི༷ན་དུ༵་གློ་བུར་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་དེ༷་ཉིད་གཞི༷་གང་ལ་ཡང་བརྟེན་པ་ཅ༷ན་མི༷ན་ཞིང་གང་དུ་ཡང་གན༷ས་པ༷་མེ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
གློ་བུར་བས་འཁོར་བར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་ལྟར་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་མ༷་ཡི༷ན་པ་ཡི༷ད་ལ་བྱེ༷ད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི༵། སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་འོད་གསལ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ༷་སྒྲིབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་གན༷ས་ཏེ༵་རླུང་གིས་ཆུའི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་མ༷་ཡི༷ན་པའི་ཡི༷ད་ལ་བྱེ༷ད་པ་རྣམས་ཀྱི༵ས་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལ༷ས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ད༷ང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་སྐབས་ར༷བ་ཏུ༷་ཕྱེ༵་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱས་ལ། ཆུའི་ཕུང་པོ་བསྲུབས་པ་ལས་ས་གཞི་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པ་བཞིན་དུ་ལ༷ས་ད༷ང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་ཆུ༷་ལ༷ས་ནི༵་ཕུ༷ང་པོ༷་དང༌། སྐྱེ༷་མཆེ༷ད་དང༌། ཁ༷མས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་སྐྱེ་བ་རྣ༷མས་འབྱུ༵ང་ཞིང༌། མདོར་ན་ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་པའི་དབྱིངས་སུ་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ༷། སྔར་ཡོད་གསར་དུ་འཇི༷ག་པ༷་ད༷ང༌། སྔར་མེད་གསར་དུ་ཆག༷ས་པ༷ར་འགྱུར་བ་ལྟ༵ར། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུའང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་འཁོར་བའི་
2-1-36


དབང་གིས་དང་པོར་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང༌། མཐར་འཇི༷ག་པ༷ར་འགྱུ༷ར་བ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རང་བཞིན་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ནི། སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ན༷མ་མཁ༷འི༵་ཁ༷མས་འདུས་མ་བྱས་པ་ལྟ༷ར་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ༷་ལ་ལྟོས་པ་མེ༷ད་ཅིང༌། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེ༷ན་ལ་ལྟོས་པ་མེ༷ད་དེ༵། དེས་ན་དེ་དག་ཚོ༷གས་པ༷་ལའང་ལྟོས་པ་མེ༷ད་ཅི༷ང༌། དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་སྐྱེ༷་བ༷་ད༵ང་མཐར་འཇི༷ག་པ་ད༷ང༌། བར་དུ་གན༷ས་པ༷འང༷་ཡོ༷ད་པ་མ༷་ཡི༵ན་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་གྱིས་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་བསྡུ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་འོ༷ད་གས༷ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ༵་དེ༷་ནི༷་ན༷མ་མཁ༷འི་རང་བཞིན་སྤྲིན་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་འགྱུར་བ་བཞི༷ན་དུ༷། སྒྲིབ་པ་དག་པ་དང་མ་དག་པ་ལ་སོགས་པས་ནམ་ཡང་འགྱུ༷ར་བ་མེ༷ད་པ་ཉིད་དེ༵། ཡ༷ང་ད༷ག་པ་མི༷ན་པར་འཛིན་པའི་རྟོ༷ག་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་འདོ༷ད་ཆ༷གས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོ༵གས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་གྱི་དྲི༷་མ༷་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་དེ༷་གཏན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པར་མི༷་འགྱུ༵ར་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ།། ཞེས་པའོ། །
དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ལ། འགྱུར་མེད་སྐྱེ་འཇིག་གིས་དབེན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། འགྱུར་བ་མེ་གསུམ་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་གིས་དབེན་པ་ནི། ལ༷ས་ད༷ང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཆུ༷འི་ཕུང་པོ་སོགས་དང་འདྲ་བའི་ཚོ༷གས་རྣམས་ཀྱི༵ས་སེམས་ཀྱི་རང་
2-1-37


བཞིན་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི༷་ནི༷་སྔར་མེད་པ་གསར་དུ་མངོ༷ན་པ༷ར་བསྐྱེད་ཅིང་འགྲུ༷བ་པ་ཡང་མི༷ན་ཏེ༵། འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་འདི་འཆི༷་བ་དུས་མཐའི་མེ་ད༷ང༌། ན༷་བ་དམྱལ་བའི་མེ་ད༷ང༌། རྒ༷་བ༷་རང་བཞིན་གྱི་མེ༵་མི༷་ཟ༷ད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་དྲག་པ་མཐའ་ཡས་པ༷ས་ཀྱ༷ང་འཚི༷ག་པའམ་འཇིག་པར་མི༷་འགྱུ༵ར་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །
མེ་གསུམ་དང་མཐུན་པ་ནི། དུ༷ས་ཀྱི་མཐ༷ར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འགག་པར་བྱེད་པའི་མེ་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱ༷ལ་བ༷་རྣམས་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་མེ་དང༌། ར༷ང་བཞི༷ན་ཐ་མལ་གྱི༵་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་འབར་བའི་མེ༷་གསུ༷མ་པོ་འདི་རྣམས་ནི་སྲོག་འགྱུར་བ་འཆི༷་བའི་མེ་ད༷ང༌། ཁམས་འགྱུར་བ་ན༷་བ༷འི་མེ་ད༵ང༌། ན་ཚོད་འགྱུར་བ་རྒ༷་བ༷འི་མེ༷་གསུ༷མ་པོ་རྣམས་གོ་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༵་སྦྱར་ནས་དེ༷་ད༷ག་དང་ཕན་ཚུན་ཆོས་མཐུན་ཅིང་འདྲ༷་བ༷ར་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵། །
མ་དག་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནའང་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ལ། སྐྱེ་སོགས་ཀྱིས་མི་འགྱུར་བའི་དོན་དངོས་བསྟན་པ། ས་བཅུར་རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ངོས་བཟུང་བའོ། །
དོན་དངོས་བསྟན་པ་ལ། མི་འགྱུར་ཡང་འགྱུར་བར་སྣང་ཚུལ། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་སྣང་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ཕུང་པོ་གསར་དུ་གྲུབ་པའི་སྐྱེ༷་བ་དང༌། རྒྱུན་འགགས་པའི་འཆི༷་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ན༷་བ་ད༷ང༌། རྒྱུན་འགྱུར་བའི་རྒ༷་བ༷་རྣམས་ལ༷ས་གྲོ༷ལ་བ༵་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི༷་ཡི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་ནམ་གནས་ལུགས་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉི༷ད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོ༷གས་ཏེ༵་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ༷་བ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཕོ༷ངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡ༷ང་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ན་
2-1-38


ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་དེ༷འི༷་རྒྱུ༵ས་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ལ༷་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོ་བསྐྱེ༷ད་དེ་གནས་པའི་ཕྱི༷ར་རོ། །གཞན་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། རྟག་འཛིན་ལས་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་འཆི་བ་དང༌། ན་བ་དང་རྒ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟེ༵ན་ཅིང་འཁོར་བར་གནས་པས། གཞན་སྣང་ལ་མ་དག་ཅིང་འགྱུར་བ་དང་བཅས་པར་ཡང་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ། སྙིང་རྗེ་ལས་འགྱུར་བར་སྣང་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕ༷གས་པའི་ཚོགས་མ་ལུས་པ༷ས་རང་དབང་མེད་པར་འཆི༷་བའི་སྡུག་བསྔལ་ད༷ང༌། ན༷་བ༷འི་སྡུག་བསྔལ་ད༵ང༌། རྒ༷་བ༷འི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་རྣམས་རྩ༷་བ་ན༷ས་སྤ༵ངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱུན་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལ༷ས་ད༷ང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་དེའི་དབ༷ང་གི༷ས་འཁོར་བར་སྐྱེ༵་བ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ལ༷་ནི་རྒྱུ་དེ༷་རྣམས་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འགྱུར་བ་དེ༷་ཡང་མེ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
འགྱུར་བར་སྣང་ཚུལ་ནི། རྒྱལ་སྲས་འཕགས་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བ༷འི་ཕྱི༵ར། འཁོར་བར་རང་དབང་མེད་པར་སྐྱེ༷་བ་ལ་སོ༷གས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣ༷མས་ལ༷ས་འད༷ས་ཤིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུ༷ར་ཀྱ༵ང༌། དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་དུ་གྱུར་པ་ལས་ནི་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ༷་བ༷་ད༵ང༌། འཆི༷་བ་ད༷ང༌། རྒ༷་བ་ད༷ང༌། ན༷་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དུ་མའི་སྣང་བ༷ར་སྟོ༵ན་ཅིང་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་
2-1-39


སྨིན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ས་བཅུར་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ངོས་བཟུང་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན། སྤྱོད་པ་མཆོག་ལ་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན། སྐྱེ་བ་ཐ་མར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན། དོན་གཉིས་འགྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ནི། ས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་རྒྱ༷ལ་སྲ༷ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྱུ༷ར་བ་མེ༷ད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི༵་མངོན་སུམ་དུ་གསར་དུ་རྟོ༷གས་ན༷ས་རང་ཉིད་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་མཚན་ཉིད་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ཡང་མ༷་རི༷ག་པའི་ལིང་ཏོག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ལྡོ༷ངས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་རྣ༷མས་ཀྱི༵་སྐྱེ༷་བ༷་དང་ལ༷་སོ༷གས་པ་སྟེ། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བའི་ཚུལ་དག༷་ཏུ༷་ནི༵་མཐོ༷ང་ཞིང་སྣང་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་ངོ་མཚར་ཞིང་རྨ༷ད་དུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ༵། །
དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་རིང་དུ་འཕ༷གས་པ༷འི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཞིང་སྐྱེ་འཆི་ལས་གྲོལ་བའི་གོ་འཕང་ཐོ༷བ་པ༷་ག༵ང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱི༷ས་པ༷་སོ་སོའི༷་སྐྱེ་བོ་སྐྱེ་འཆི་ལས་མ་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་དུ༷་མ་སྟོ༷ན་ཅིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ༵། རྒྱུ་མཚན་དེ༷་ཉི༷ད་ཀྱི་ཕྱི༷ར་ན༷་འགྲོ༷་བ༷་མ་ལུས་པའི༵་གཉེ༷ན་ནམ་རྩ་ལག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་གཞན་གྱི༷་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཐ༷བས་ལ་མཁས་པ་ད༷ང༌། དེ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོ་ནི་མཆོ༵ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སྤྱོད་པ་མཆོག་ལ་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ས་གཉིས་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་ལ་གནས་
2-1-40


པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ནི༷། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་སྤྱོད་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༵ས་ཡང་དག་པར་འད༷ས་ཀྱ༷ང༌། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལ༷ས་མི༷་གཡོ༵ས་པར་གདུལ་བྱ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན༷་དུ༷་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༵་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་བཟུང་ནས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཉེས་པའི་དྲི༷་མ༷ས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ༷་གོ༷ས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོ༵ད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་རྣམས་སྤྱོད་དེ། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷་རྣམས་ཆུ༷འི་ན༷ང་དུ༵་སྐྱེ༷ས་པ༷་ཡིན་ཀྱང་ཆུ༷འི༷་སྐྱོན་ནམ་དྲི་མ་ལ་སོགས་པས་གོ༷ས་པ༷་མེ༵ད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱལ་སྲས་འཕགས་པ་འདི༷་ནི༷་གཞན་དོན་ལ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་དུ༵་སྐྱེ༷ས་ཀྱ༷ང་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་སྐྱོན་གྱི་ཆོ༷ས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་མི༷་གོ༵ས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་བྱ༷་བ༷་བསྒྲུ༷བ་པ་ལ༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་རང་གི་བློ༵་འབད་རྩོལ་མེད་པར་དཔེར་ན་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་ལ་མེ༷་སྟོབས་ལྡན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབར་བ་བཞི༷ན་དུ༷་ནི༷་འབ༷ར་བའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པ༷་ད༵ང༌། དེར་མ་ཟད་དེ་དང་ཅིག་ཅར་དུ་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ༷འི་བས༷མ་གཏ༷ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྙོ༷མས་འཇུ༷ག་ལ༵་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྙོ༷མས་པ༷ར་ཞུ༷གས་པ༷འང་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྔོ༷ན་ས་དགུ་པ་མན་ཆད་ཀྱི༷་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པའི་འཕེ༷ན་པ༷འི་དབ༷ང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ད༷ང་ནི༵། ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་ཏེ་བྲ༷ལ་བ༷འི་ཕྱི༵ར་ན། སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་དེ༷་ནི༷་གདུལ་བྱ་ལུ༷ས་ཅ༷ན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨི༷ན་པ༷འི༵་དོ༷ན་དུ༷་འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་བྱེ༷ད་དགོས་པ་ཡོད་པ་མ༷་ཡི༵ན་ཞིང༌། དེ་
2-1-41


ལྟར་ན་ཡང་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་བསྟ༷ན་པ་ད༷ང༌། སྐུ་ཡི་འཕྲིན་ལས་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གཟུ༷གས་ཀྱི་སྐུ༷འི་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟོན་པ་ད༷ག་ད༷ང་ནི༵། གཞན་དོན་གྱི་སྤྱོ༷ད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ད༷ང༌། འཆག་པ་དང༌། བཞེངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོ༷ད་ལ༷མ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ཀྱ༷ང་རུ༵ང་སྟེ། གདུལ་བྱ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཚུལ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ཐབས་ག༷ང་གི༷ས་འདུ༵ལ་བ་རྣམས་རྒྱལ་སྲས་དེ༷ས་ནི་འཕྲིན་ལས་དེ༷་ཇི་ལྟར་འོས་པ་དེ༷་ལྟ༷་ཉི༷ད་དུ༷་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཤེ༷ས་སོ། །འབད་པ་མེད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་པར་འཇུག་པ་དེ༷་ལྟ༷ར་ན་ཡུལ་ན༷མ་མཁ༷འི་མཐ༷ས་ཀླ༷ས་ཀྱི༵་འགྲོ༷་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཚུལ་འབད་རྩོལ་མེད་པས་ལྷུ༷ན་གྱིས་གྲུ༷བ་པ༵ར་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཡོད་ཅིང་ཐོ༷གས་པ་མེ༷ད་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་པོ་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ཡི༷་ནི༵། ཆེད་དུ་བྱ་བ་གདུལ་བྱ་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཆེད་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་དེ་དག་གི་དོ༷ན་སྒྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་ནི༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཇུ༵ག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ།། 
དོན་གཉིས་འགྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔ༷འ་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པའི་ཚུ༷ལ་འདི༷་ནི༵་རྗེ༷ས་ཐོ༷བ་ཏུ་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ་རྣ༷མས་ད༵ང༌། ཡང་གདུལ་བྱར་གྱུར་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་སྒྲོ༷ལ་བ༷་ལ༵་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༷་ནི༷་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་མཉ༷མ་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང༌། དབང་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་ལ་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་པ་དེ༷་ལྟ༷་མོ༷ད་ཀྱི༷་རང་དོན་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས༷འི་དཀྱིལ་
2-1-42


འཁོར་ཆེན་པོ་དང་རྡུ༷ལ་ཕྲན་གྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ད༵ང༌། རྒྱ༷་མཚོ༷་ཆེན་པོ་དང་བ༷་ལ༷ང་གི་རྨི༷ག་རྗེ༷ས་ཀྱི༵་ཆུའི་ཁྱ༷ད་པ༷ར་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ་ཙམ་དུ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ད༵ང༌། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔ༷འ་ས་བཅུ་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱ༷ད་པར་ཡང་དེ༷་ཙམ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་རྣམས་མ་སྤངས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གི་གནས་སྐབས་ནའང་འགྱུར་བ་མེད་ཚུལ་ལ། འགྱུར་མེད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི། ལུས་གཞན་དོར་ནས་གཞ༷ན་དུ་འགྱུ༷ར་བ་མི༷ན་པའི་བད༷ག་ཉིད་རྟག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་མི༷་ཟ༷ད་པས་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོ༷ས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ༷་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་བསླུ་བའི་སྐྱ༷བས་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཕྱི༷་མ༷འི་མཐ༷འ་མེ༷ད་པ་མུ༷ར་ཐུ༷ག་པ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སྐྱོབ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་དེ༷་ནི༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉི༷ས་སུ་མེ༷ད་པའི་རང་བཞིན་ཞི་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཉེས་དམིགས་དང་ཕན་ཡོན་ལ་རྣམ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །གཏན་ཏུ་འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཉིད་གཡུང་དྲུང་གི་དོན་ཅན་ཉིད་ཀྱ༷ང་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་
2-1-43


འདུས་མ༷་བྱ༷ས་པའི་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་སོགས་དང་བྲལ་བའི་དོན། དོན་བསྡུས་ཏེ་མཚམས་སྦྱར་བ། རྟག་སོགས་སུ་འཇོག་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་སོགས་དང་བྲལ་བའི་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། སོ་སོར་བསྟན་པ། སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། ། དེ་ལ་སོ་སོར་བསྟན་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་འདི་ནི་དང་པོར་སྐྱེ༷་བ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང་མཐར་འཆི༷་བ༷་མེ༵ད་ལ་བར་དུ་ན་བའི་གནོ༷ད་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། འགྱུར་བ་དང་རྒ༷་བ༷་མེ༷ད་པ༷་ཉིད་ཡིན་ཏེ༵་དེ༷་ནི༷་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟ༷ག་པའི་ཕྱིར་ད༷ང་བརྟ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང་ཞི༷་བ༷འི་ཕྱི༷ར་ད༷ང་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར། ཞེས་པའོ། །
སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་དེ༷་ནི༷་ཐོག་མར་ཡི༷ད་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི༵་ལུ༷ས་ཀྱི༷ས་ཀྱང་སྐྱེ༷་བ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་འགྱུར་ཞིང་རྟ༷ག་པ༷འི་ཕྱི༵ར། དེ་བཞིན་དུ་ཐ་མར་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པར་ཡོངས་སུ་འགྱུ༷ར་བའི་འཆི༷་འཕོ༷་བ་ཡི༵ས་ཀྱང་དབྱིངས་དེ༷་ནི༷་མི༷་འཆི༷་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་བསླུ་ཞིང་བརྟ༷ན་པ༷འི་ཕྱི༵ར། བར་དུ་མ་རིག་པའི་བ༷ག་ཆ༷གས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ༷་མོ༷འི་ན༷ད་རྣ༷མས་ཀྱི༵ས་ཀྱང་གནོ༷ད་པ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཉིས་འཛིན་ལ་སོགས་ཞི༷་བ༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷་ཕྱི༵ར་རོ། །ཟ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ལས་མངོ༷ན་པ༷ར་འདུ༷་བྱེ༷ད་པ་རྣམས་ཀྱི༵ས་ཀྱང་རྒ༷་བ༷་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ༷། མི་འཇིག་ཅིང་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི༵ར་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་ན། ཐ་མལ་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཞེས་པའོ། །
དོན་བསྡུས་ཏེ་མཚམས་སྦྱར་བ་ནི། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་དེ༷་ལ༷། གཞན་འགྱུར་མིན་བདག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚི༷ག་རྐང་རེ་རེས་
2-1-44


མདོར་བསྟན་པའི་རྒྱས་བཤད། མི་ཟད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་པ་གཉི༷ས་དང༌། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་མཐའི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་པ་གཉི༵ས་དང༌། རྣམ་པར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་པ་གཉི༷ས་ད༷ང༌། མ་བཅོས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་པ་གཉི༷ས་ཀྱི༷་གོ༷་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་པ་ཟག་པ་མེད་པ༷འི་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ༷་ནི༵་རྟ༷ག་པ༷འི་དོན་དང༌། ལ༷་སོ༷གས་པ་སྟེ་བརྟན་པའི་དོ༷ན་དང༌། ཞི་བའི་དོན་དང༌། གཡུང་དྲུང་གི་དོན་རྣམས་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
རྟག་སོགས་སུ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་མི༷་ཟ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མཐའ་ཡས་པ་ད༷ང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་ནམ་ཡང་གཞ༷ན་དུ་འགྱུ༷ར་བ་མི༷ན་པའི་བད༷ག་ཉིད་རྟ༷ག་པ༷འི་དོ༵ན་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཁོར་བའི་མཐ༷འི༷་མུ༷་ད༷ང་མཚུ༷ངས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ༷འི་ཕྱི༵ར། གཏན་དུ་མི་བསླུ་བའི་སྐྱ༷བས་ཀྱི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་བརྟ༷ན་པ༷འི་དོ༵ན་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཐའ་གཉིས་སུ་རྣ༷མ་པ༷ར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་རང༷་བཞི༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར། སྲིད་ཞི་གཉི༷ས་སུ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་ཞི༷་བ༷འི་དོ༵ན་དང༌། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ༷་བཅོ༷ས་ཤིང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ལྡན་པ་ཉི༷ད་ཀྱི༷་ཕྱི༵ར་ན། གཏན་ཏུ་འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་དོ༷ན་ནི༷་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ལ། མིང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་དེ༷་ཉིད་ནི༷་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
2-1-45


ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་ཡིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་དེ༷་ནི༷་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༵གས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ༷་ནི༷་འཕ༷གས་པ༷འི་བདེ༷ན་པ༷་དང༌། དོ༷ན་ད༷མ་པའི་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༵ས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཙམ་ཡིན་པ་དེ༷འི་ཕྱི༷ར། དཔེར་ན། ཉི༷་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ད༷ང་འོད་ཟེ༷ར་དག་དབྱེར་མེད་པ་བཞི༷ན་དུ། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དམ་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པ༵ས་ན་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ལ༷ས་མ༷་གཏོ༷གས་པའི་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ༷་མཚན་ཉིད་པ་གཞན་མེ༵ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་དག་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། དོན་བཞིའི་དབང་གིས་མིང་བཞིར་གསུངས་ཚུལ། དེ་རྣམས་དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མིང་བཞིར་གསུངས་ཚུལ་ནི། མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷་ཟ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ༷་ནི༵། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དབྱེར་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དོ༷ན་གྱི༷་ཆ་ཐ་དད་པའི་ར༷བ་ཏུ༷་དབྱེ༷་བ༷་རྣམ་པ་བཞི༵ས་དེ་དང་མཐུན་པར་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ༷་སོ༷གས་པ༷་བཤད་མ་ཐག་པའི༵་མིང་གི་རྣ༷མ་གྲ༷ངས་བཞི༷ར་ནི༷་རི༷ག་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་དང་སྦྱར་བ་ནི། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོ༷ས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་རྣམ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་པ༷་ད༵ང༌། སངས་རྒྱས་དེ༷འི་རི༷གས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་མངོན་སུམ་དུ་ཐོ༷བ་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པ༷་ད༵ང༌། སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ནམ་ཡང་བརྫུ༷ན་པ་མེ༷ད་ཅིང་རྟག་ཏུ་བསླུ༷་བ་མེ༷ད་ལ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་
2-1-46


པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་པ་ད༵ང༌། དབྱིངས་དེ་ཉིད་ཡེ་གདོ༷ད་མ་ན༷ས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་ཉེ་བར་ཞི༷་བ་ཉི༷ད་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དོན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། མྱང་འདས་ཀྱི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་ནི། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ༷མ་པ་ཀུ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པས་མངོ༷ན་པར་རྫོ༷གས་པར་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་པ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ད༵ང༌། གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ༷་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅ༷ས་པ་མ་ལུས་པ་སྤ༷ངས་པ༵་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་བཏགས་པ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་དང༌། སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་བཏགས་པའི་མི་གནས་པའི་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ༷་དག་ནི༵་མིང་གི་ཐ་དད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ད༷མ་པ༷འི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོ༷ན་དུ༷་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་ཅིང་བཅད་དུ་མེད་ལ་གཉི༷ས་སུ་མེ༷ད་པ་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
མྱང་འདས་ཀྱི་དོན་ནི། རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རིགས་མཐའ་དག་མ་ཚང་བ་མེད་པས་རྣ༷མ་པ༷་ཐ༷མས་ཅ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། གསལ་བ་མཐའ་ཡས་ཤིང་གཞལ་དུ་མེད་པས་ན་གྲ༷ངས་མེ༷ད་པ༵འི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་ན་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ན་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམས་ད༵ང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེ༷་བ་མེ༷ད་པའི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་ཅན་གྱི་ཆོས་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་ཐ༷ར་པ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་
2-1-47


བྱ་སྟེ༵། ཐ༷ར་པ༷་མཚན་ཉིད་པ་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཆ་ནས་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༵གས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། རི་མོའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཉི་མའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རི་མོའི་དཔེ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་རི༷་མོ༷་འབྲི༷་བར་བྱེ༷ད་པའི་མཁན་པོ་མགོ་དང་ལག་པ༵་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གཞ༷ན་ད༷ང་གཞ༷ན་གྱི་བྱེ་བྲག་རེ་རེ་ཁོ་ན་ལ༷་མཁ༷ས་པ༷་ད༵ག་ལས་རི་མོ་མཁན་ག༷ང་ཞི༷ག་མགོ་བོ་ལྟ་བུའི་ཡ༷ན་ལ༷ག་ག༷ང་རུང་གཅིག་ཤེ༷ས་པ༵་དེ༷་གཞ༷ན་དུ་སོང་ན། དེའི་སྐལ་བ་ངེ༷ས་པར་འཛི༷ན་ཞིང་འབྲི་བ་མེད༷་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། དེ༷་ན༷ས་རེ་ཤིག་ཅིག་ནས་རས་གཞི་འདི༷་ལ༷་རི་མོ་མཁན་ཁྱེ༷ད་ཀུ༷ན་གྱི༵ས་རྒྱལ་པོ་ང༷འི༷་གཟུ༷གས་ནི༷་རྫོགས་པར་བྲི༷ས་ཤི༷ག་ཅེ༵ས་པའི་མང༷འ་བད༷ག་རྒྱ༷ལ་པོ་ཆེན་པོ༷ས་རི་མོ་མཁན་དེ༷་ད༷ག་ལ༵་བཀ༷འ་ཡི༷ས་བསྒོ་ཞིང་ར༷ས་གཞི་ནི༷་བྱི༷ན་པར་གྱུར་པ༷་ད༵ང༌། དེ༷་ན༷ས་བཀའ་ལུང་དེ༷་ནི༷་ཐོ༷ས་པར་གྱུ༷ར་ཏེ༵་རང་རང་གིས་གང་དང་གང་ཤེས་པའི་རི༷་མོ༷་དེ་དང་དེ་འབྲི་བའི༷་ལ༷ས་ལ༷་རབ༷་ཏུ་སྦྱོ༷ར་རོ༵། །རི་མོ་དེ༷་ལ༷་མངོ༷ན་པ༷ར་སྦྱོ༷ར་ཞིང་འབྲི་བ་པོ་རྣ༷མས་ལ༵ས་མགོ་བོ་ལྟ་བུ་ཤེས་པ་གཅི༷ག་ཅི༷ག་གནས་དེ་ནས་ཡུ༷ལ་གཞ༷ན་དུ་སོ༷ང་བར་གྱུ༷ར་ན༵་མགོ་བོ་འབྲི་བ་པོ་དེ༷་ནི༷་ཡུ༷ལ་གཞ༷ན་དུ་སོ༷ང་བ༷ས་ན༵་རི་མོ་མཁན་གཅིག་པུ་དེ༷་མ༷་ཚ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་རི༷་མོ༷་དེ༵་མགོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡ༷ན་ལ༷ག་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ཡོ༷ངས་སུ་རྫོ༷གས་པ༵ར་མི༷་འགྱུ༷ར་བ་བཞི༷ན་དུ་ཞེ༷ས་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། དོན་འདི་མཚོན་པའི་དཔེ༷ར་བྱ༷ས་སོ༵། །ཡན་ལག་དེ༷་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་འབྲི༷་བར་བྱེ༷ད་པ་པོ་རི་མོ་མཁན་མང་པོས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་ག༷ང་དག་ཡི༷ན་པ༵་ནི་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྦྱི༷ན་པ་ད༷ང༌། ཉེས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་དང༌། ནམ་དུ་ཡང་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་བཟོ༷ད་པ་དང༌། ལ༷་
2-1-48


སོ༵གས་པའི་སྒྲས་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཐབས་ཀྱི་རྣ༷མ་པ༷་ཀུ༷ན་གྱི༷་མཆོ༷ག་དང་ལྡ༷ན་པ༵འི་སྟོ༷ང་པ༷་ཉི༷ད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི༷་ལེགས་པར་རི་མོ་བྲིས་པའི་རྒྱལ་པོའི་གཟུ༷གས་ཡོངས་སུ༷་རྫོགས་པ་ལྟ་བུར་བརྗོ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །མདོར་ན་འབྲི་བ་པོ་གཅིག་མ་ཚང་ཡང་རི་མོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། ཐམས་ཅད་ཚང་བ་ལས་རྫོགས་པར་འགྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཅིག་མ་ཚང་ནའང་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་མི་རྫོགས་ཤིང༌། ཐམས་ཅད་ཚང་བ་ལས་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྲུབ་ལ། དེ་དག་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཐར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུར་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ།། ཞེས་པའོ། །
ཉི་མའི་དཔེ་ལ། ཆོས་མཐུན་བཞིན་ཉི་མ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའི་མྱང་འདས་མེད་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཉི་མ་དང་མཚུངས་པ་ནི། ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡེ༷་ཤེ༷ས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བ་གང་ཡིན་པ་རྣ༵མས་ནི་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བར་གས༷ལ་བར་བྱེད་པ་ད༷ང༌། འཕྲོ༷་བར་བྱེད་པ་ད༷ང༌། ད༷ག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང་གསུམ་ག་ཡང་ཐ༷་ད༷ད་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན་འོ༷ད་གསལ་བ་ད༷ང༌། ཟེ༵ར་འཕྲོ་བ་དང༌། ཉི༷་མ༷འི་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དག་པ་དང༌། དེ་གསུམ་ཐ་དད་མེད་པ་རྣ༷མས་ད༷ང་ཆོས་མཚུ༵ངས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའི་མྱང་འདས་མེད་ཚུལ་ནི། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་ཅིང༌། དེ་མངོན་དུ་གྱུར་
2-1-49


པ་ནི་ཐར་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པ་དེ༷ས་ན༷་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་མངའ་བ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉིད་མ༷་ཐོ༷བ་པ༵ར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ༷་མཐར་ཕྱིན་པ་མི༷་ཐོ༷བ་སྟེ༵། དཔེར་ན། འོ༷ད་གསལ་བ་ད༷ང་འོ༷ད་ཟེ༷ར་འཕྲོ་བཞིན་པ་སྤ༷ངས་ན༷ས་ནི༵་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ་ལྟ༷་བ༷ར་མི༷་ནུ༷ས་པ་བཞི༵ན། ཞེས་པའོ། །
བཤད་པའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་མཚམས་སྦྱར་བ་ནི། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ༷་ལྟ༷ར་ན་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུ་དང་མཚུངས་པར་རྟག་པའི་ཆོས་ཉིད་རྒྱ༷ལ་བ༷་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི༷་སྙི༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི༵་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚུལ་ལམ་རྣ༷མ་པར་བཞ༷ག་པ་ནི་ངོ་བོའི་དོན་ནས་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་གྱི་བར་རྣ༷མ་པ༷་བཅུ༷་ཞེ༷ས་བྱ་བས་ལེགས་པར་བརྗོ༵ད་ཅིང་གསལ་བར་བྱས་སོ། །ཞེས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་ཀྱང་མ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྦུ༷བས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་བཏུམས་པའི་ན༷ང་ན་གན༷ས་པ༷་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་སྙིང་པོ་དེ༵་རྣམ་པ་གསལ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་དགུ་པོ་དེ་ད༷ག་གི༷ས་ནི༷། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པ་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །
མཚམས་སྦྱར་ལྟར་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་ལ། དྲི་བཅས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ་དང༌། དྲི་མ་དང་སྙིང་པོ་གཉིས་སོ་སོའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བའོ། །ཐུན་མོང་གི་ཆོས་མཐུན་ལ། འགྲོ་བ་ལ་དབྱིངས་ཀྱིས་ཁྱབ་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ། དེའི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་
2-1-50


བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །
མདོར་བསྟན་པ་ནི། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ་མདོག་ང༷ན་ཞིང་ཁ་ཟུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཡོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་གནས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་སྦྲ༷ང་རྩི༷་རོ་བཅུད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྦྲ༷ང་མ༷འི་ཚོགས་དུ་མས་བསྐོར་བའི་དབུས་ལ༵་ཡོད་པ་དང༌། གྲ་མ་དང་སྦུ༷ན་པའི་དབུས་ལ༷་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ༷་མ་ཉམས་པ་ཡོད་པ་དང༌། མི༷་གཙ༷ང་བའི་འདམ་རྫབ་ཆེན་པོའི་ན༷ང་ན༷་གསེ༵ར་སྦྲམ་བཟང་པོ་མི་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དང༌། ས༷་མང་པོས་གཡོགས་པའི་འོག་ལ༷་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་ཡོད་པ་ད༷ང༌། ལྗོན་ཤིང་གི་མྱུ༷་གུ་ལ་སོ༷གས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་འབྲ༷ས་ཆུ༷ང་ས་བོན་དང་ཤུན་པའི་ནང་ན་ཡོད་པ་ད༵ང༌། གོ༷ས་ཧྲུ༷ལ་དྲི་མ་ཅན་གྱིས་བཏུམས་པའི་ན༷ང་ན༷་རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པའི་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྐུ༷་གཟུགས་ཡོད་པ་ད༷ང་ནི༵། དེ་བཞིན་དུ་བུ༷ད་མེ༷ད་མདོག་དང་ཆ་ལུགས་ལ་སོགས་པ་ང༷ན་མ༷འི་ལྟོ༷་བའམ་མངལ་ན༷་མི༷འི་བད༷ག་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡོད་པ་ད༵ང༌། ལུགས་བཏང་བའི་དུས་ཀྱི་ས༷་འདམ་ནག་པོའི་ནང་ལ༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་གསེར་ལས་བྱས་པའི་གཟུ༷གས་བརྙན་ཡོ༷ད་པ་ཇི༷་ལྟ༷་བ༵ར་གློ༷་བུ༷ར་གྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་དྲི༷་མ༷ས་བསྒྲི༷བས་པ༷འི༵་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ལ༷་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ༷མས་སམ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི༷་ངེས་པར་གན༵ས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ༷་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷་དང་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་སྦྲང་མ་དང་གྲ་མ་ལས་གོས་
2-1-51


པའི་སྦུ༷ན་པ༷་དང༌། མི༷་གཙ༷ང་བའི་རྫབ་དང༌། ས༷འི་ཕུང་པོ་དང༌། འབྲ༷ས་ཤུན་དང༌། གོ༷ས་རུ༷ལ་པ་ད༵ང༌། མགོན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་འབ༷ར་བ༷ས་མངོ༷ན་པ༷ར་གདུ༷ང་བ༷འི་བུ༷ད་མེ༷ད་ངན་མ་དང༌། ས༷་འདམ་ནག་པོའི༷་ཁ༷མས་རྣམས་ད༷ང་མཚུ༵ངས་ལ། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྐུ་དང་སྤྲ༷ང་རྩི༷་དང༌། འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ༷་དང༌། གསེ༷ར་སྦྲམ་ད༷ང༌། རིན་པོ་ཆེའི་གཏེ༷ར་ད༷ང༌། ནྱ༷་གྲོ༷་དྷ་ལ་སོགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། རི༷ན་ཆེ༷ན་ལས་བྱས་པའི་སྐུ༵་གཟུགས་དང༌། གླི༷ང་བཞིའི་བད༷ག་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་མཆོ༷ག་ད༷ང༌། རི༷ན་ཆེ༷ན་གསེར་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙན་རྣམས་ད༷ང༌། དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁ༷མས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཚུ༷ངས་པ༷་ཉི༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དེའི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་དགུ་སྟེ། པད་ངན་ལ་སངས་རྒྱས་དང༌། སྦྲང་མ་ལ་སྦྲང་རྩི་དང༌། སྦུན་པ་ལ་སྙིང་པོ་དང༌། མི་གཙང་བ་ལ་གསེར་སྦྲམ་དང༌། ས་གཞི་ལ་གཏེར་ཆེན་དང༌། ཤུན་པ་ལ་མྱུ་གུ་དང༌། གོས་ཧྲུལ་ལ་སྐུ་གཟུགས་དང༌། བུད་མེད་ལ་རྒྱལ་པོ་དང༌། ས་འདམ་ལ་གསེར་གཟུགས་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དབྱིངས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། སླར་ཡང་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་གསལ་བར་བྱ་བའོ། །སྔ་མ་ལ་དང་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་དང༌། མཚོན་པར་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་པད་ངན་ལ་སངས་རྒྱས་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མདོ༷ག་ང༷ན་པ་ཅན་གྱི་པ༷ད་མ༷འི་འདབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཏུམས་པའི་ཁོ༷ང་ན་གན༷ས་པ༵་མཚ༷ན་དང་དཔེ་བྱད་གཟི་བརྗིད་སྟོ༷ང་ཕྲག་མང་པོ་དག་གི༷ས་འབ༷ར་ཞིང་གསལ་བའི་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་སྐུ༵་ནི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ལྷ༷འི༷་མི༷ག་དང་ལྡ༷ན་པའི་མངོན་ཤེས་ཅན་གྱིས་མི༷ས་ལེགས་པར་མཐོ༷ང་ན༵ས་གཞན་དག་ལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ཆུ༷་སྐྱེ༷ས་ཀྱི་འད༷བ་མ༷འི་སྦུ༷བས་
2-1-52


ན༷ས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དེ་འབྱི༷ན་པར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
དེས་མཚོན་པའི་དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐ་ན་མན༷ར་མེ༷ད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་གན༷ས་པ་རྣ༷མས་ལ༷འ༵ང་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དུ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱ༷ན་གྱི༷ས་ར༷ང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པར་གཟི༷གས་ཏེ༵་ཤིན་ཏུ་སྒྲི༷བ་པ་མེ༷ད་ཅིང་ཕྱི༷་མ༷འི་མཐར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་མཚུངས་པའི་མུ༷ར་གན༷ས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པར་བཞེད་པའི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༵་བད༷ག་ཉིད་ཅ༷ན་རྣམས་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཆེད་དུ་སྒྲི༷བ་པ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ལ༷ས་ནི༷་གདུལ་བྱར་གྱུར་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་གྲོ༷ལ་བ༷ར་བྱེ༵ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཁ་དོག་མི༷་སྡུ༷ག་པའི་མེ་ཏོག་པད༷་མ༷་རྣམས་ཁ་ཟུ༷མ་པ་ལ༷་ཡོ༷ད་པ༷འི་བདེ༷་བ༷ར་གཤེ༷གས་པའི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ༷་ནི༵་པད་མ་དེ༷འི༷་ཁོ༷ང་ན་གན༷ས་པར་ལྷ༷འི་མི༷ག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་དེ་མཐོ༷ང་ན༷ས་སྐུ་དེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་འད༷བ་མ༷འི་སྦུབས་རྣམས་ངེ༷ས་པ༷ར་གཅོ༷ད་ཅིང་སེལ་བར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༵ར་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆ༷གས་དང་ཞེ་སྡ༷ང་ལ༷་སོ༷གས་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ༷འི་སྦུ༷བས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲི༷བས་པའི་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འགྲོ༷་བ་མཐའ་དག་ལ་ཡོད་པར་གཟི༷གས་ཏེ༵་དེ་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཚད་མེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷ས་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབང་པོ་ཡང་སྐུའི་སྒྲུབ་བྱེད་པད་མའི་འདབ་མ་སེལ་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲི༷བ་པ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་དེ༷་ནི༷་ངེ༷ས་པ༷ར་འཇོ༷མས་པའི་ཆེད་དུ་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པ༷ར་མཛ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། ། 
2-1-53


སྦྲང་མ་ལ་སྦྲང་རྩི་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་ལའང༌། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་སྦྲང་མའི་ཚོ༷གས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོ༷ར་ཞིང་བསྲུང་བར་འགྱུར་བའི་སྦྲ༷ང་རྩི༷་རོ་བཅུད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི༵་སྐྱེ༷ས་བུ༷་སྦྲང་རྩི་བརྟག་པ་ལ་མཁ༷ས་པ༷་སྦྲང་རྩི་དེ༷་དོ༷ན་དུ་གཉེ༷ར་བ༷་ཡི༵ས། སྦྲང་མས་གཡོགས་པའི་དབུས་ན་ཡོད་པར་མཐོ༷ང་ན༷ས་དུ་བ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ༷བས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི༷ས་སྦྲང་རྩི་དེ༷་ད༷ང་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་སྦྲང་མའི་ཚོ༵གས་ཀུ༷ན་ན༷ས་ར༷བ་ཏུ༷་བྲ༷ལ་བ༷ར་བྱས་ཏེ། སྦྲང་རྩི་ཐོབ་པར་བྱེ༷ད་པ༷་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། ། 
དེའི་དོན་ནི། དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེ༷ན་པོ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཀུ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེ༷ན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱ༷ན་གྱི༷ས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁ༵མས་སོ་སོ་རང་གིས་རི༷ག་པ༷ར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་སྦྲ༷ང་རྩི༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ་འདི༷་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གཟི༷གས་ན༵ས་དབྱིངས་དེ༷འི༷་སྒྲི༷བ་པ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྲ༷ང་མ༷་དང༷་འདྲ༷་བ༵་རྣམས་ས་བོན་དང་བཅས་པ་གཏ༷ན་ན༷ས་ར༷བ་ཏུ༷་སྤོ༷ང་བའི་ལམ་སྟོན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ༷ར་མཛ༷ད་པ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་སྦྲང་རྩི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་སྦྲང་མ་བྱེ༷་བ༷་ཁྲ༷ག་ཁྲི༷ག་སྟོ༷ང་ཕྲག་མང་པོས་བསྒྲི༷བས་པ་ཞིག་སྦྲ༷ང་རྩི༷་དོ༷ན་དུ་གཉེ༷ར་བའི་མི༵ས་མཐོང་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦྲ༷ང་མ༷་དེ༷་ད༷ག་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བས༷ལ་ཏེ༷། རང་ཇི༷་ལྟ༷ར་འདོ༷ད་པ༷་བཞི༷ན་དུ༷་སྨན་དང་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྲ༷ང་རྩི༷འི་བྱ༷་བ་བྱེ༷ད་པ༵་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ལུ༷ས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟ༷ག་པ༷་མེ༷ད་པ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སྦྲ༷ང་མ༷འི་རྩི༷་ད༷ང་འདྲ༵་ལ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་སྦྲ༷ང་མ༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ་དེ༷་རྣམས་འཇོ༷མས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ༷འི་ཐབས་ལ༷་མཁ༷ས་པ༷་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྦྲང་རྩི་ལེན་
2-1-54


པའི་སྐྱེ༷ས་བུ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན། ཞེས་པའོ། །
སྦུན་པ་ལ་སྙིང་པོ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཕྱིའི་སྦུ༷ན་པ་དང་ལྡ༷ན་པའི་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་འབྲུ༷འི༷་སྙི༷ང་པོ༷་ནི༵་ཇི་སྲིད་དུ་སྦུན་པ་ལས་མ་གྲོལ་བ་དེ་སྲིད་དུ་མི༷་རྣ༷མས་ཀྱིས་ནི་ཡོ༷ངས་སུ༷་ལོངས་སྤྱ༷ད་པ༷ར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བཟང་པོར་མི༷་འགྱུ༷ར་ཞིང་སྦུན་པ་དང་བྲལ་ན་བཟའ་བ༵་ལ་སོགས་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བས་ན། ལོངས་སྤྱ༷ད་པར་བྱ༷་བ་ཟ༷ས་དང་སྐོམ་ལ་སོ༷གས་པ་དོ༷ན་དུ་གཉེ༷ར་བའི་མི་ག༷ང་ཡི༷ན་པ༵་དེ༷་ད༷ག་གི༷ས་ནི༷་ཕྱི་རོལ་སྦུ༷ན་པའི་ནང་ན༷ས་འབྲུའི་སྙིང་པོ་དེ༷་འབྱི༷ན་པར་བྱེད་པ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་ཀྱི༵་དྲི༷་མ༷་གློ་བུར་བ་རྣམས་ད༷ང་འདྲེ༷ས་པ་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའང༷་ཇི༷་སྲི༷ད་དུ༵་སྒྲིབ་པ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་དྲི༷་མ༷་དང་འདྲེ༷ས་པ་ལ༷ས་མ༷་གྲོ༷ལ་བ༵་དེ༷་སྲི༷ད་དུ། རྒྱ༷ལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛ༷ད་པ་འཕྲིན་ལས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲི༷ད་པ་གསུ༷མ་དུ༷་སྟོན་པར་མི༷་བྱེ༵ད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཀྱང་སྤྲོ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན། འབྲུ༷འི༷་གྲ༷་མ་དང་བཅ༷ས་པའི་འབྲས་སཱ༷་ལུ༷་དང་བྲ༷་བོ༷་ན༷ས་འབྲས་ལ་སོགས་པ་རྣ༷མས་རང་རང་གི་སྦུ༷ན་པ་ལ༷ས་ནི་མ༷་བྱུ༷ང་ཞི༵ང་ལོངས་སྤྱད་དུ་རུང་བར་ལེ༷གས་པ༷ར་མ༷་བསྒྲུ༷བས་པའི་སྙི༷ང་པོ༷་རྣམས་ནི་མི༷་རྣ༷མས་ཀྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱ༷ད་པར་བྱ༷་བའི་བཟ༷འ་བ༷་ལ་སོགས་པ་རོ་ཞི༷མ་པོ༷་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོར༷་མི༷་འགྱུ༷ར་བ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་རང་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༷་དབ༷ང་ཕྱུ༷ག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྦུ༷ན་པ་དང་འདྲ་བ་ལ༷ས་མ༷་གྲོ༷ལ་ལུ༵ས་སམ་སྐུ་
2-1-55


ཡང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་བཀྲེ༷ས་པ་དང་འདྲ་བའི་གདུང་བ་མཐའ་ཡས་པ༷་ཡིས༷་ཉེ༷ན་ཅིང་གདུངས་པ༷འི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ལ༷་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་དག༷འ་བ་དང༌། བདེ་བ༷འི་རོ༷་ཆེན་པོ་སྟེ༷ར་བར་འགྱུ༷ར་བ༷་མི༵ན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལས་ནི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་ཉིད་དོ།། ཞེས་པའོ། །
མི་གཙང་བ་ལ་གསེར་སྦྲམ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཕན་ཚུན་ལ༷མ་སྲང་དུ༷་རབ་ཏུ་རྒྱུ༷་ཞིང་འགྲོ་བའི་ཚེ༷་མི༷འི༷་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་ནོར་གྱི་དངོས་པོ་གསེ༵ར་སྦྲམ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ལ། བརྗེད་ངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་མི་གཙང་བའི་ལྗ༷ན་ལྗི༷ན་རུ༷ལ་པ་མང་པོས་གང་བ༷འི་གན༷ས་སུ༷་ལྷུ༷ང་ཞིང་སྟོར་བར་གྱུ༷ར་པ༵་ལས་རང་བཞིན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་མི༷་འཇི༷ག་པའི་ཆོ༷ས་ཅ༷ན་གྱི་གསེར་བཟང་པོ་དེ༷་ནི༷་གནས་དེ༷ར་སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བ་དེ༷་བཞི༵ན་དུ། ལོ༷་བརྒྱ༷་ཕྲག་མ༷ང་པོ༷་དག༷་ཏུ༷་གན༷ས་པ༷་ན༵་རེ་ཤིག་ལྷ༷འི་མི༷ག་རྣམ་པར་ད༷ག་པ་དང་ལྡ༷ན་པའི་ལྷ༷་ཡི༷ས་གནས་དེ༷ར་ནི༵་གསེར་དེ་ཡོད་པ་མཐོ༷ང་ན༷ས་ཕན་པའི་བསམ་པས་མི༷་འགའ་ཞིག་ལ༷་མི་གཙང་བའི་གནས་འདི༷་ན༷་ཡོ༷ད་པ༷འི་གསེ༵ར་བཟང་པོ་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་འདི༷་ལོངས་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདམ་རྫབ་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱ༷ངས་ཏེ༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི༵ས་བསྒྲུ༷བ་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་སྐུ་གཟུགས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གྱི༷ས་ཤིག་ཅེ༷ས་སྨྲ༷་བ༷་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཐུ༷བ་པ༷ས་ཀྱང་མི༷་གཙ༷ང་བ་ད༷ང་འདྲ༷་བ༵འི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་རྣམས་སུ༷་བྱི༷ང་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་གསེར་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ནི༵་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གཟི༷གས་ན༷ས་ཉོན་མོ༷ངས་པ་འད༷མ་རྫབ་དང་འདྲ་བ་དེ༷་རྣམས་ད༷ག་པར་བྱ༷་བའི༷་ཕྱི༵ར་དུ་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སྐྱེ༷་དགུ༷་རྣ༷མས་ལ༷་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཆུ༷འི་ཆ༷ར་པ་དང་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་
2-1-56


འབེ༵བས་ཤིང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མི་གཙང་བའི་ལྗ༷ན་ལྗི༷ན་རུ༷ལ་བ༷འི་ན༷ང་དུ༷་ལྷུ༷ང་ཞིང་སྟོར་བ༷འི་གསེ༷ར་བཟང་པོ་ནི༷་དུས་ཕྱིས་ལྷ༷་ཡི༷ས་མཐོ༷ང་བར་གྱུ༵ར་པས་མི་གཙང་བའི་འདམ་དེ་ཀུ༷ན་ཏུ༷་ད༷ག་པ༷ར་བྱ༷་བའི་ཕྱི༷ར་མཐོང་ནས་མཆོ༷ག་ཏུ༷་མཛེ༷ས་པ༷འི་གསེར་དེ་མི༷་ལ༷་ན༷ན་གྱི༷ས་སྟོ༷ན་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱ༷ལ་བ༷ས་ཀྱང་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མི༷་གཙ༷ང་བའི་འདམ་རྫབ་ཆེ༷ན་པོ་དང་འདྲ་བ་མང་པོ༷ར་ལྷུ༷ང་བར་གྱུ༷ར་པ་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་རི༷ན་པོ༷་ཆེ༵་དང་འདྲ་བ་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ལ༷་ཁྱབ་པར་གཟི༷གས་ན༷ས་དབྱིངས་དེ༷འི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ད༷ག་པར་བྱ༷་བའི་ཕྱི༷ར་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་ལུ༷ས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ལ༷་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པར་དམ་པའི་ཆོ༷ས་སྟོ༷ན་པར་མཛད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ས་གཞི་ལ་གཏེར་ཆེན་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་བཀྲེས་ཤིང་ཕོངས་པས་ཉེན་པའི་མི༷་དབུ༷ལ་པོ་འགའ་ཞིག་གི་རང་གི་ཁྱི༷མ་གྱི་ན༷ང་ས༷་མང་པོས་ནོན་པའི་འོ༷ག་ན༵་ཅི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་མི༷་ཟ༷ད་པ་དང་ལྡན་པ༷འི༷་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ནི༷་ཡོ༷ད་པར་གྱུ༷ར་ལ༵། དེ་ལྟ་ནའང་མི༷་དབུལ་པོ་དེ༷ས་གཏེར་ཆེན་པོ་དེ༷་རང་གི་ཁང་པ་ན་ཡོད་པར་མི༷་ཤེ༷ས་ཏེ༷། གཏེ༷ར་དེ༷་ཡ༵ང་མི་དེ༷་ལ༷་ང༷་ས་འོག་འདི༷ར་ཡོ༷ད་ཀྱིས་ཐོན་ལ་ཅི་དགའ་བར་སྤྱོད་ཅིག་ཅེ༷ས་མི༷་སྨྲ༷་བས་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ཡོད་བཞིན་དུ་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡི༷ད་ཀྱི༷་ན༷ང་དུ་ཆུ༷ད་པར་འགྱུར་བའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་གཏེ༵ར་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པས་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་གསར་དུ་བཞ༷ག་པར་བྱ་བ་ད༷ང༌། སྐྱོན་སྔར་ཡོད་བས༷ལ་བར་བྱ་བ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་
2-1-57


ཉི༷ད་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱ༵ང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མ༷་རྟོ༷གས་པ༷ས་ན༷། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་པས་དབུ༷ལ་བ༷་སྲིད་པའི༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་ནི༵་རྣ༷མ་པ་མ༷ང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་དུས་རྒྱུ༷ན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དུ༷་སྐྱེ༷་དགུ༷་མང་པོ་འདི༷ས་ཉམས་སུ་མྱོ༷ང་ངོ༵༌། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མི་དབུ༷ལ་པོ༷འི་ཁྱི༷མ་གྱི་ན༷ང་སའི་འོག་ཏུ༷་ནི༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་ཟད་མི་ཤེས་པའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ཆུ༷ད་པར་གྱུ༷ར་པ༷་ལས་མི༷་དབུལ་པོ་དེ་ལ༷་ནི༵་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་གཏེ༷ར་གྱིས་ཀྱང་བད༷ག་འདི་ན་ཡོ༷ད་ཅེ༷ས་རྗོ༷ད་པ༷ར་མི༷་བྱེ༷ད་ཅིང་གཏེར་དེ༷་ནི༷་རང་གི་ཁྱིམ་ན་ཡོད་པར་མི༷་དེ་ཡི༷ས་ཀྱང་ཤེ༷ས་པ་མི༷ན་པས་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་ཐར་བ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གཏེ༷ར་རང་གི་ཡི༷ད་ཀྱི༷་ཁྱི༷མ་ན་གན༷ས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ནི༷་གཏེར་ཡོད་ཀྱང་མ་རྙེད་པའི་དབུ༷ལ་པོ༷་ལྟ༷་བུ༷་སྟེ༵་སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཏེར་འདོན་པའི་ཐབས་སློབ་པ་དང་འདྲ་བར་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ༷་ད༷ག་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གཏེར་དེ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མའི་ས་འོག་ནས་བཏོན་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཆོས་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བའི་ཕྱི༷ར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་དག་ཏུ༷་ནི༷་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བལྟ༵མས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཤུན་པ་ལ་མྱུ་གུ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན། ཨ༷་མྲ༷་དང་ཏཱ་ལ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་ཤི༷ང་གི་འབྲ༷ས་ཤུན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ལ༵་ཡོ༷ད་པ༷འི་ས༷་བོ༷ན་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་མྱུ༷་གུ༷་འབྱུང་ལ་གེགས་ཀྱིས་འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༵ས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ས༷་གཤིན་
2-1-58


པོ་རྨོ༷ས་ལེགས་པ་དང་ཆུ༷་དུས་སུ་ཐོངས་པ་དང༌། ལུད་མང་བ་ལ་སོ༷གས་པ་མཐུན་པའི་རྐྱེན་རྣམས་དང་ལྡ༷ན་པ༷་ལས་ལྗོ༷ན་ཤི༷ང་གི༵་རྒྱ༷ལ་པོ༷། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི༷་དངོ༷ས་པོ༷་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོར་རི༷མ་གྱི༷ས་འགྲུ༷བ་པ༷་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་མ༷་རི༷ག་པ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་འབྲ༷ས་ཤུན་གྱི༵་པ༷གས་པའི་སྦུ༷བས་དང་འདྲ་བའི་ན༷ང་དུ་ཆུ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་ཁ༷མས་དགེ༷་བ༷་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡ༵ང་རྐྱེན་ཚང་བ་ལས་ལྗོན་ཤིང་རིམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་འགྲུབ་པའི་དགེ༷་བ༷་དེ༷་དང་དེ༷་ལ༷་དེ་བརྟེ༷ན་ན༵ས་ས་དང་ལམ་རྣམས་རི༷མ་གྱི༷ས་བགྲོད་དེ་ཐུ༷བ་པ༷འི་རྒྱ༷ལ་པོ༷་རྫོགས་པའི༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོ༷ས་པོ༷ར་འགྱུ༵ར། ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། དཔེར་ན། རླན་པར་བྱེད་པ་ཆུ༷་ད༷ང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉི༷་མ༷འི་འོ༷ད་ད༷ང༌། མི་འདྲུལ་བར་བྱེད་པ་རླུ༷ང་ད༷ང༌། འཛིན་པར་བྱེད་པ་ས༷་དང༌། སོས་ཀ་ལ་སོགས་དྲོ་བའི་དུ༷ས་དང༌། གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ནམ་མཁ༷འ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༵ས་ཏཱ༷་ལ༷་ད༷ང་ནི༷་ཨ༷་མྲ༷་ལ་སོགས་པའི་འབྲ༷ས་ཤུན་གྱི་སྦུ༷བས་ཀྱི་གསེ༷བ་ན༷ས་འབྲས་བུ་ཤི༷ང་གི་དངོས་པོར་རིམ་གྱིས་སྐྱེ༷་བ་ཇི༷་ལྟ༷་བ༵ར་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་གློ་བུར་བ་འབྲ༷ས་ཤུན་གྱི་པ༷གས་པ་དང་འདྲ་བའི་ན༷ང་དུ་ཆུ༷ད་པའི་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ས༷་བོ༷ན་གྱི་མྱུ༷་གུ༷་དང་འདྲ་བ་ཡ༵ང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་ཤིང་སྐྱེ་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ༷་བའི་རྐྱེ༷ན་དེ༷་ད༷ང་དེ༷་ལ༷ས་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བ་རིམ་གྱིས་འཕེ༷ལ་ནས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་བ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
གོས་རུལ་ལ་སྐུ་གཟུགས་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་
2-1-59


ལྟ༷ར་ན་རི༷ན་ཆེ༷ན་སྣ་ཚོགས་ལ༷ས་བྱ༷ས་པའི་རྒྱ༷ལ་བ༷་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི༷་སྐུ༵་གཟུགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་གོ༷ས་རུ༷ལ་བའི་དྲི༷་མ་ང༷ན་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ནི༷་བཏུ༷མས་པར་གྱུ༷ར་པ༵་དེ་ལ༷མ་གྱི་བཞི་མདོར་གན༷ས་ཀྱང་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ་ལས་རེ་ཤིག་གཅིག་ན་ལྷ༷་ཡི༷ས་དེ་མཐོ༷ང་བར་གྱུར་ན༷ས་སྒྲིབ་བྱེད་ངན་པ་དེ་ལས་གྲོ༷ལ་བར་བྱ༷་བའི༷་ཕྱི༵ར་དུ་ལ༷མ་གྱི་དབུས་ན་གན༷ས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་དོ༷ན་དེ༷་མི་དེ༷་དག་ལ༷་སྨྲ༷་ཞིང་སྟོན་པར་བྱེད་པ༷་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོ༷གས་པ་མེ༷ད་པར་གཟིགས་པ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱ༷ན་མང༷འ་བས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣ༷མ་པ༷་སྣ༷་ཚོ༷གས་ཀྱི༵ས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་གློ་བུར་བ་རྣམས་ཀྱི༷ས་བཏུ༷མས་པའི་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་སྙིང་པོའི་དངོ༷ས་པོ༷་ཉི༵ད་ནི། ཐ་ན་བཤང་བའི་སྲིན་བུ་ལ་སོགས་པ་དུ༷ད་འགྲོ༷ར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ༷་ཡ༷ང་ཁྱབ་པར་གཟི༷གས་ན༷ས་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་སྒྲིབ་བྱེད་སེལ་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ༵་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་ཐ༷ར་བ༷ར་བྱ༷་བ༷འི་དོ༷ན་དུ༷། ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐ༷བས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སྟོ༷ན་པར་མཛ༵ད་དོ།། ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་ལས་གྲུབ་པའི་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པའི་སྐུ༷་གཟུགས་མཛེས་པ་ཞིག་དྲི༷་མ་ང༷ན་པ་ཅན་གྱི་གོ༷ས་རུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཏུ༷མས་པར་གྱུར་པ༵་ལ༷མ་གྱི་བཞི་མདོ་དག་ན་གན༷ས་པ་ལས་ལྷ༷འི༷་མི༷ག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་འགའ་ཞིག་གི༷ས་དེ་མཐོ༷ང་ན༷ས་སྒྲིབ་བྱེད་ངན་པ་དེ་ལས་ཐ༷ར་བར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་མི༷་རྣམས་ལ༷་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་གོ༷ས་རུ༷ལ་བ་དང་འདྲ་བའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་བཏུ༷མས་ཤིང་སྲིད་པ་འཁོ༷ར་བ༷འི་ལ༷མ་ན༷་གན༷ས་པ༷འི་ཁ༵མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། ཐ་ན་དུ༷ད་འགྲོ༷་ལ༷་སོགས་པ་དམན་པ་རྣམས་ལའ༷ང་ཡོད་པར་
2-1-60


གཟི༷གས་ན༷ས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་ཐ༷ར་བ༷ར་བྱ༷་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་དམ་པའི་ཆོ༷ས་སྟོ༷ན་པར་མཛད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
བུད་མེད་ལ་རྒྱལ་པོ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མི༷་མོ༷་གཟུ༷གས་བྱད་ང༷ན་ཞིང་མགོ༷ན་དང་སྐྱབས་མེ༷ད་པ་འག༵འ་ཞིག་མགོ༷ན་མེ༷ད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདུ༷ག་གན༷ས་མགྲོན་ཁང་དང་བཞི་མདོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ༷་ནི༷་འདུ༷ག་པར་གྱུ༷ར་ལ༵་རང་གི་མང༷ལ་གྱི༷་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱ༷ལ་པོ༷འི་དཔ༷ལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་ཁྱེའུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་ནི༷་འཛི༷ན་པར་བྱེ༷ད་པ༵ས་ཀྱང་མངལ་སྦུབས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་ར༷ང་ཉིད་ཀྱི་ལྟོ༷་བ་ན༷་ཡོ༷ད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་མི༷འི་བད༷ག་ཡིན་པར་མི༷་ཤེ༷ས་པས་གཞན་གྱིས་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་ནི། སྲི༷ད་པ་འཁོར་བའི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ༷ར་སྐྱེ༷་བ༷་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། མགོ༷ན་དང་སྐྱབས་མེ༷ད་པའི་ཁྱི༷མ་ན་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༵་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མ༷་ད༷ག་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ནི་མགོན་སྐྱབས་ཡོད་ཀྱང་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། མང༷ལ་ན་རྒྱལ་པོ་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱིར་བུ༷ད་མེ༷ད་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ཞིང༌། བུད་མེད་དེ༷་ལ༷་རྒྱལ་པོ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཡོ༷ད་པ༷ས་མགོ༷ན་དང་བཅ༷ས་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་གང་ཞིག་ཡོད་པས་མགོན་གྱི་མཆོག་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ༵་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཁ༷མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་ན་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་བུད་མེད་དེ༷འི༷་མང༷ལ་ན་གན༷ས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་བུ༷ད་མེ༷ད་ལུ༷ས་ལ༷་དྲི༷་མ་དང་བཅ༷ས་པའི་གོ༷ས་རུལ་པ་
2-1-61


གྱོ༷ན་ཅིང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་མི༷་སྡུ༷ག་པའི་གཟུ༷གས་དང་ལྡ༷ན་པ༵་འགའ་ཞིག་ས༷འི་བད༷ག་པོར་གྱུར་པའི་ཁྱེའུ་མང༷ལ་གྱི་ནང་ན༷་གན༷ས་ཀྱ༷ང་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མགོ༷ན་དང་སྐྱབས་མེ༷ད་པའི་ཁ༷ང་པ༷ར་གནས་ཏེ་གཞན་གྱིས་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་མཆོ༷ག་ཏུ་མང་པོ་མྱོ༷ང་བ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བད༷ག་ར༷ང་གི་ན༷ང་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དུ་གན༷ས་པའི་མགོ༷ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡོ༷ད་པར་གྱུ༷ར་ཀྱ༷ང་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མགོ༷ན་དང་སྐྱབས་མེ༷ད་པའོ་སྙམ་པའི་བློ༷་དང་ལྡ༷ན་པ༵འི་འགྲོ༷་བ༷་རྣམས་ནི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་གློ་བུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དབ༷ང་གི༷ས་ཡི༷ད་རབ་ཏུ་མ༷་ཞི༷་བ༷ས་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྤྱོད་ཅིང༌། དེའི་རྒྱུས་འཁོར་བར་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་མྱོང་བའི་གཞི༷་ལ༷་གན༵ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ས་འདམ་ལ་གསེར་གཟུགས་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་ལའང༌། དབྱིངས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་དང༌། དེས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ས་འདམ་གྱི་ན༷ང་གི༷་གསེ༷ར་ཞུ༷ན་མ་ལས་བྱས་པའི་གཟུ༷གས་བརྙན་ཚད་དང་མཚན་ཉིད་རྒྱ༷ས་ཤིང་མཛེས་པ༵། རང་གི་ངོ་བོ་དྲི་མ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ༷ས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཕྱི༷་རོ༷ལ་ནས་ལུགས་ཀྱི་ས༷་འདམ་ནག་པོས་གཡོགས་པའི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་ཅ༵ན་དག་ཤེས་ལྡན་འགའ་ཞིག་གིས་མཐོ༷ང་ན༷ས། དེ༷་ལྟར་ཤེ༷ས་པ༷འི་སྐྱེ་བོ་ད༷ག་ན༷ང་གི༷་གསེ༵ར་བཟང་པོ་དེའི་དྲི་མ་སྦྱ༷ང་ཞིང་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་ཏུ་ཕྱི༷་རོ༷ལ་གྱི་ས་འདམ་ནག་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲི༷བ་པ༷་རྣམས་སེ༷ལ་བ༷ར་བྱེད་པ་ལ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དེས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི། སེམས་ཀྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་
2-1-62


ནི་གདོད་མ་ནས་འོ༷ད་གས༷ལ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི༷་མ༷་རྣ༷མས་ཀྱ༷ང་ནི༵་སྤང་དུ་རུང་བའི་གློ༷་བུ༷ར་བ་ཡིན་པ༷ར་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷ར་གཟི༷གས་པར་གྱུ༷ར་ན༵ས། རི༷ན་ཆེ༷ན་གསེར་བཟང་པོ་ལ་བྱས་པའི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུ༷ང་བའི་གན༷ས་ས་འདམ་གྱིས་གཡོགས་པའི་གོང་བུ་ལྟ༷་བུ༷འི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༵མས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐོང་བའི་སྒྲི༷བ་པ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ད༷ག་ལ༷ས་རྣམ་པར་སྦྱོ༷ང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛ༷ད་པ་ནི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་མཆོ༵ག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། ། 
སླར་ཡང་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་གསལ་བར་བྱ་བ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའི་གསེ༷ར་བཟང་པོ་འོད་རབ་ཏུ་འབ༷ར་བ་ལ༷ས་བྱ༷ས་ཤིང་ལུགས་གཏོང་བའི་དུས་ཀྱི་ས༷་འདམ་ནག་པོའི༷་ན༷ང་དུ༷་ཆུ༷ད་པར་གྱུ༷ར་པའི་གཟུ༵གས་བརྙན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དྲི་མ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ་དེ༷འི་རང་བཞིན་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་རྟོག་པ་ལ་མཁ༷ས་པའི་སྐྱེས་བུ་བློ་དང་ལྡན་པ༷ས་རི༷ག་ན༷ས་སྒྲིབ་བྱེད་ས༷་འདམ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་ད༷ག་རིམ་གྱིས་སེ༷ལ་བ༷ར་བྱེ༷ད་པའི་ཐབས་རྡེག་སྤྱད་དལ་བུས་བསྣུན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པར་ཀུ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེ༷ན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་དྲི་མ་རང་བཞིན་གྱིས་ད༷ག་པ༷འི་གསེ༷ར་བཟང་པོའི་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ༷་བར་ཉོན་མོངས་པ་གདོད་མ་ནས་ཞི༷་བ༷འི་ཡི༷ད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི༷་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེ༷ན་པར་གྱུ༷ར་ན༵ས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་ཆོ༷ས་འཆ༷ད་པའི་ཚུ༷ལ་གྱི༷ས་ཐབས་ས་འདམ་སེལ་བའི་རྡེ༷ག་སྤྱ༷ད་དང་འདྲ་བ་སྒྲུ༷བ་པ༷ས་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་སྒྲི༷བ་པ༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ད༷ག་ནི༷་སེ༷ལ་བ༷ར་མཛ༵ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྡུས་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། པ༷དྨ༷་མདོག་ངན་པ་ཅན་དང་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་བུ༷ང་
2-1-63


བ༷་ད༵ང༌། འབྲུའི་སྦུ༷ན་པ༷་ད༷ང་ནི༷་མི༷་གཙ༷ང་བའི་འདམ་དང༌། ས༵་གཞི་དང༌། ཤིང་གི་འབྲ༷ས་ཤུ༷ན་དང༌། གོ༷ས་རུ༷ལ་དྲི་མ་ཅན་དང༌། བུ༷ད་མེད༷་ཀྱི༵་མང༷ལ་ད༷ང༌། ས༷་འདམ་ནག་པོའི༷་སྦུ༷བས་ན༷་ཡ༵ང་ཞེས་པ་རྣམས་དྲི་མ་མཚོན་པའི་དཔེ་ཡིན་ཞིང༌། མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། རོ་བཅུད་དང་ལྡན་པའི་སྦྲ༷ང་རྩི༷་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། འབྲས་ལ་སོགས་པའི་སྙི༷ང་པོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དང༌། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་གསེ༷ར་སྦྲམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དང༌། ཟད་མི་ཤེས་པའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དང༌། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ལྗོ༷ན་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ༷་བཞི༵ན་དང༌། རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་སྐུ༷་གཟུགས་མཛེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། འཁོ༷ར་ལོ༷་ཡི༵ས་དབང་བསྒྱུ༷ར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཇི་ལྟ་བ༷་བཞི༷ན་ད༷ང༌། གསེ༷ར་བཟང་པོའི་གཟུ༷གས་བརྙན་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་ཞེས་པ་རྣམས་སྙིང་པོ་མཚོན་པའི་དཔེ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དཔེ་ནི། སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི༷་སྒྲིབ་བྱེད་ཉོ༷ན་མོང༷ས་པའི་སྦུ༵བས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་ལ་མ༷་འབྲེ༷ལ་པས་ན་གློ་བུར་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐོ༷ག་མ༷་མེ༷ད་པ༷་ནས། ཉེ་བར་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ན༵་སེམས་ཅན་གྱི་སེ༷མས་ཀྱི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གདོད་མ་ནས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི༵་ཐོ༷ག་མ༷་མེ༷ད་པ༷་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡི༷ན་པ༷ར་བརྗོ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དྲི་མ་དང་སྙིང་པོ་གཉིས་སོ་སོའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། གློ་བུར་དྲི་མ་ཁྱད་པར་དུ་མཚོན་ཚུལ། རང་བཞིན་ཆོས་དབྱིངས་ཁྱད་པར་དུ་མཚོན་ཚུལ་ལོ། །དྲི་མ་མཚོན་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། སྒྲིབ་བྱེད་དྲི་མའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། དེས་འགྲོ་བའི་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་ཚུལ། སོ་སོའི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་སྦྱར་བ། སླར་ཡང་དེ་རྣམས་སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བའོ། །
དེ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་དྲི་མའི་དབྱེ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་
2-1-64


ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ནི། རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆ༷གས་ད༷ང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ལ་ཡོད་པའི་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང༌། ཞེ་སྡ༷ང་གི་བག་ལ་ཉལ་ད༷ང༌། རྨོ༷ངས་པ་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་ཏེ་དེ་དག་གི་གནས་ངན་ལེན་ནམ། ས་བོན་གསུམ་པོ་རེ་རེར་བགྲངས་པ་ད༷ང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འདོད་པའི་ཁམས་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ༵འི་ཀུ༷ན་ནས་ལྡ༷ང་བ་དྲ༷ག་པོ་སྟེ། དུག་གསུམ་མངོན་གྱུར་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ད༷ང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་རིག་བ༷ག་ཆ༷གས་ཀྱི་སས་བསྡུས་པ་ད༵ང༌། ཐུན་མོང་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སློབ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོ༷ང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། འཕགས་པས་སློབ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཟིན་སྒོ༷མ་པའི་ལ༷མ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པས་སྤ༷ང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་མཐར་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དག་པ་ས་གསུམ་སྒོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ༷་ད༷ག་པ༵འི་ས་ལ་བརྟེན་པའི་སྤང་བར་
2-1-65


བྱ་བ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དག༷་པ༷འི་ས༷་ལ༷་བརྟེ༷ན་པ༷འི༵་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རགས་པ་རྟོགས་སླ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི༷་མ༷་རྣ༷མ་དགུ༷་ནི་པ༷ད་མ༷འི༵་སྦུ༷བས་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོ༷གས་པའི་དཔེ༷་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཡི༷ས་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བར་མཚོན་ཞིང་གསལ་བར་ར༷བ་ཏུ་བསྟ༷ན་ཏེ༵། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ཉེ༷་བ༷འི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྦུ༷བས་ཀྱི༷ས་ནི༵་རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། དབྱེ༷་བ༷་བྱེ༷་བ༷་མཐ༷འ་ཡས་པ་ལ༷ས་འད༵ས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བཞིན་ནོ། །
དེ་ཡིས་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་ཚུལ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི༷་ད༷ག་གི༷ས་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་བྱི༷ས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣ༷མས་ད༵ང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་རྣམས་དང༌། ཐུན་མོང་དུ་སློ༷བ་པ༷འི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ༷་ལྡ༷ན་རྣ༵མས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་(མདོ༷ར་བསྡུ༷ས་ན༷ས་ནི༷་གོང་ལྟར་)གོ་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ། (དཔེ་པ༷ད་མ༷འི་སྦུ༷བས་དང༌། བུང་བ། སྦུན་པ། མི་གཙང་ས་ལ༷་སོ༷གས་པ༷་ཡི༵། དཔེ༷་དགུ༷་ད༷ག་གི༷ས་སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ། གསེར་སོགས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་བསྟ༵ན།) སྒྲིབ་པ་དང་པོ་བཞི༷འི་དུག་གསུམ་གྱི་(དྲི༷་མ་)བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱིས་ཁམས་གོང་མ་(འདི༷་ད༷ག་གི༷ས་)བྱིས་པ་རྣམས་མ་དག་ཅིང༌། དེ་དག་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དྲག་པོས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་མ་
2-1-66


དག་པ་ད༷ང༌། (དགྲ༷་བཅོ༷མ་སློ༷བ་པ༷་བློ༷་གྲོས་དང་ལྡ༷ན་པ་རྣ༵མས་ཀྱིས་གོ་རི༷མ་བཞི༷ན་མ་དག་པ་བཞི༷་ད༷ང༌། དེ་ཡང་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་དང་པོ་བཞིའི་དུག་གསུམ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཀྱིས་ཁམས་གོང་མའི་བྱིས་པ་རྣམས་མ་དག་ཅིང༌། དེ་དག་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དྲག་པོས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་མ་དག་པ་དང༌། གུག་རྟགས་ནང་ཡོད་པ་རྣམས་འཛམ་པར་མ་གཏོགས་ཡིག་རྙིང་རྣམས་ན་མེད།)མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་གཅི༷ག་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་མ་དག་པ་ད༷ང་ནི༵། དེ་བཞིན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་དང༌། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་གཉི༷ས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སློབ་པ་ད༷ང༌། འཕགས་པ་སློབ་པ་གཉིས་མ་དག་པ་དང༌། མ་དག་པའི་ས་བདུན་ལ་བརྟེན་པའི་དྲི་མ་དང༌། དག་པ་ས་གསུམ་ལ་བརྟེན་པའི་དྲི་མ་གཉི༷ས་ཀྱི༷ས་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མ༷་ད༷ག་ཅིང༌། གང་ཟག་དེ་དང་དེ་ལ་སྤང་བྱ་དེ་དང་དེ་གཙོ་ཆེ་བར་ལྡན་པས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་གེགས་བྱས་པ་ཉི༵ད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
སོ་སོའི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་སྦྱར་བ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷་འད༷བ་རྫབ་ལས་གསར་དུ་སྐྱེ༷ས་ཏེ༵་ལྟ་བ་པོའི་མདུ༷ན་དུ༷་གྱུ༷ར་མ་ཐག་ན༷་ཡི༷ད་རབ་ཏུ་དག༷འ་བར་བྱེད་པ་ད༵ང༌། ཕྱི༷་ན༷ས་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བརྙིངས་ཤིང་དག༷འ་བ༷་མེ༷ད་པར་གྱུ༷ར་པ༵་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་འདོ༷ད་ཆག༷ས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཆགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ན་དགའ་བ་དང༌། ཕྱི་ནས་འགགས་པ་ན་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་པད་མ་མཐོང་བའི་དག༷འ་བ༷འང་དེ༷་བཞི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ནི་པད་མ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་སྦྲང་རྩི་ལ་ཆགས་པའི་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་སྦྲ༷ང་མ༷་ནི༵་གཞན་གྱིས་སྦྲང་རྩི་བླངས་པ་ན་ཡིད་ཞེ་སྡང་གིས་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཁྲུ༷གས་ཏེ༷་མདུ༷ང་བརྡེ༷ག་
2-1-67


ཅིང་ཟུག་རྔུ་བསྐྱེད་པ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེ༷་སྡ༷ང་གི་བག་ལ་ཉལ་འཕེལ་བ་ལས་ཁོང་ཁྲོ་མངོན་དུ་སྐྱེ༷ས་པ༷ས་ན༵་ཡང༌། རང་གཞན་གྱི་སྙི༷ང་ལ༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་ཟུག་རྔུ་སྐྱེ༷ད་པ༷ར་བྱེ༵ད་དོ། །ཞེས་པས་ཞེ་སྡང་གི་བག་ལ་ཉལ་ནི་སྦྲང་མ་ལྟ་བུ་དང༌། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འབྲ༷ས་ལ་སོ༷གས་པ་འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ༷་ནི༵་ཕྱི༷་རོ༷ལ་གྱི་གྲ་མ་དང་གོངས་མ་ལ་སོགས་པ་སྦུ༷ན་པ༷ས་བསྒྲི༷བས་པ༷ས་མི་མཐོང་བ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙི༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་དོ༷ན་མཐོ༷ང་བ༵་ཡང་མ༷་རི༷ག་པ་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་ལ་སོགས་པ་སྒོ༷་ང༷འི་སྦུ༷བས་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི༷ས་བསྒྲི༵བས་པས་མི་མཐོང་བར་བྱས་སོ། །ཞེས་པ་གཏི་མུག་གི་བག་ལ་ཉལ་ནི་སྦུན་པ་ལྟ་བུ། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མི༷་གཙ༷ང་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མི༷་མཐུ༷ན་པའི་ཕྱོགས་ཉམ་ང་བའི་གནས་ཡིན་པ༵་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཆ༷གས་པ་ད༷ང་བཅ༷ས་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༵ས་འདོ༷ད་པ༷འི་ཡོན་ཏན་བརྟེ༷ན་པ༷་ལ་སོགས་པ་ཉེས་སྤྱོད་མང་པོའི༷་རྒྱུ༷་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར། ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་གྱིས་ཀུ༷ན་ན༷ས་ལྡ༷ང་བ༷་སྟེ་མངོན་གྱུར་དྲག་པོ་རྣམས་ནི་མི༷་གཙ༷ང་བའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ༵་བར་ཉོན་མོངས་ཤིང་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་དུག་གསུམ་མངོན་གྱུར་ནི་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ནོ༷ར་ཟད་མི་ཤེས་པའི་གཏེར་ཆེན་པོ་ནི༷་ས་མང་པོས་བསྒྲི༷བས་ཤིང་སྦས་པ༷་ན༵་དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནོར་ཡོད་པར་མི༷་ཤེ༷ས་ཤིང༌། གཏེ༷ར་དེ་ནི༷་མི༷་ཐོ༷བ་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དབུལ་པོ་དང་འདྲ་བའི་སྐྱེ༷་བོ་རྣམས་ལ༷་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་རང༷་བྱུ༷ང་གི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཉི༵ད་མ༷་རི༷ག་བ༷ག་ཆ༷གས་ཀྱི་ས༷་ཡི༷ས་བསྒྲི༵བས་པས་མི་མཐོང་བ་ལྟར་རོ། །ཞེས་པས་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་ས་ལྟ་བུ་དང༌། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྗོན་ཤིང་གི་མྱུ༷་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་ཡལ་ག་ལ་སོ༷གས་པ་རི༷མ་གྱིས་སྐྱེ༷་བ༵ས་ས༷་བོ༷ན་གྱི་ཤུ༷ན་པ༷་རྣམས་རིམ་གྱིས་གཅོ༷ད་པར་བྱེད་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་
2-1-68


བཞི༷ན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་རིམ་གྱིས་མཐོ༷ང་བ༷་ཡི༵ས། མཐོ༷ང་བས་སྤ༷ང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣ༷མས་ནི༷་རིམ་གྱིས་ལྡོ༷ག་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ་ཞེས་པས་མཐོང་སྤངས་རྣམས་ནི་འབྲས་ཤུན་ལྟ་བུ་དང༌། འཕ༷གས་པ༷འི་ལ༷མ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ད༷ང་འབྲེ༷ལ་བ༷་ལ༵ས་ཕུང་པོ་ལྔ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་འཇི༷ག་ཚོ༷གས་སུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤང་བྱའི་སྙི༷ང་པོ༷འམ་གཙོ་བོ་མཐོང་སྤངས་སྤང་བར་བྱ་བ་དགྲ་བཅོ༷མ་པ་རྣ༷མས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི༵ས་མཐོང་ཟིན་སྒོ༷མ་པའི་ལ༷མ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་སྤ༷ང་བར་བྱ༷་བ་རྣ༵མས་ནི། རགས་པ་ཟད་པའི་ལྷག་མ་ཡིན་པའམ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གོ༷ས་རུ༷ལ་བ་ད༷ག་ད༷ང་མཚུ༷ངས་པ༷ར་བསྟ༵ན་ཏོ། །ཞེས་པས་སྒོམ་སྤངས་རྣམས་ནི་གོས་རུལ་ལྟ་བུ་དང་མ་དག་པའི་ས༷་བདུ༷ན་ལ༷་བརྟེ༷ན་པའི་དྲི༷་མ༷་རྣམས་ནི༵་མཐོང་བྱ་ལ་སྒྲིབ་ཅིང་འབད་རྩོལ་དང་བཅས་པས་མང༷ལ་སྦུ༷བས་ཀྱི་དྲི༷་མ༷་ད༷ག་ད༷ང་མཚུ༵ངས་ལ། མང༷ལ་སྦུ༷བས་བྲ༷ལ་བ་དང་འདྲ༷་བར་དྲི་མ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པར་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པ༵འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རྣ༷མ་པ༷ར་སྨི༷ན་ཞིང་སྐྱེས་པ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པས་ས་བདུན་ལ་བརྟེན་པའི་དྲི་མ་ནི་མངལ་སྦུབས་ལྟ་བུ་དང༌། དག་པ་ས༷་གསུ༷མ་ལ་རྗེ༷ས་སུ་འབྲེ༷ལ་པའི་དྲི༷་མ༷་ཕྲ་མོ་རྣ༵མས་ནི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་སྤང་བར་ནུས་པས་གསེར་གྱི་གཟུགས་ས༷་འད༷མ་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་གོ༷ས་པ་བཞི༷ན་དུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། དེ་ཡང་གཉེན་པོ་བད༷ག་ཉི༷ད་ཆེ༷ན་པོ༷་རྣམས་ཀྱི་རྡོ༷་རྗེ༷་ལྟ༷་བུའི༵་ཏི༷ང་ངེ༷་འཛི༷ན་གྱི༷ས་གཞོ༷མ་པར་བྱ༷་བ་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་ས་གསུམ་ལ་འབྲེལ་པའི་དྲི་མ་ནི་ས་འདམ་ལྟ་བུར་སྟོན་པའོ། །
སླར་ཡང་སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གོང་དུ་ཆོས་མཐུན་རྒྱས་པར་སྦྱར་བའི་ཚུལ་དེ༷་ལྟ༷ར་ན་
2-1-69


འདོད་ཆ༷གས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོ༷གས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ༷་རྣམ་པ་དགུ༵་ནི། གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་པ༷ད་མ༷་དང་སྤྲང་མ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་དཔེ་དགུ་པོ་གང་ད༷ག་ད༷ང་ཆོས་མཚུ༵ངས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའི་དོན་ནོ། ། 
རང་བཞིན་ཆོས་དབྱིངས་ཁྱད་པར་དུ་མཚོན་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་དཔེ་དགུས་མཚོན་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ། དེའི་དོན་སོ་སོར་དབྱེ་བ། ཕྱེ་བའི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
དེ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ར༷ང་བཞི༷ན་རྣམ་པ་གསུ༷མ་གྱི༷ས་བསྡུ༷ས་པ༷འི་ཁ༵མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྐུ་དང་སྤྲང་རྩི་ལ་སོ༷གས་པ་སྙིང་པོ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་དགུ་པོ་རྣམས་ད༷ང་ཆོ༷ས་མཚུ༷ངས་སོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དབྱེ་བ་ནི། རང་བཞིན་གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི༷འི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་ད༵ང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ༷་བཞི༷ན་ཉི༷ད་ད༷ང༌། སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་རི༷གས་ཀྱ༷ང་སྟེ༵་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་རྣམས་དཔེ་དགུས་ཇི་ལྟར་མཚོན་སྙམ་ན། རང་བཞིན་གསུམ་པོ་དེ༷་ནི༷་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། སྦྲང་རྩི་དང་འབྲུའི་སྙིང་པོའི་དཔེ༷་གསུ༷མ་གྱིས་དབྱིངས་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང༌། གསེར་གྱི་དཔེ་གཅི༷ག་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ད༷ང་ནི༵། དེ་བཞིན་དུ་གཏེར་དང་ཤིང་ལྗོན་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། གསེར་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་དཔེ་ལྔ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ནི༷་སྐུ་གསུམ་འགྲུབ་པའི་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་སོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་སྐུའི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་
2-1-70


དཔེ་དོན་བསྟན་པ། རིགས་ཀྱི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །ཆོས་སྐུའི་དཔེ་དོན་ལ་གཉིས། ཆོས་སྐུའི་རྣམ་དབྱེ་བསྟན་པ། དེ་དག་དཔེ་དང་སྦྱར་བའོ། །
དེ་ལ་དབྱེ་བ་ནི། རང་བཞིན་ཆོ༷ས་སྐུ༷་དེ་ཡང་དངོས་དང་བཏགས་བའི་དབྱེ་བས་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་སུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཤི༷ན་ཏུ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མཚན་ཉིད་པ་རྟོགས་པ་ཆོས་སྐུ་ད༵ང༌། དེ༷་རྟོགས་པའམ་ཐོབ་པའི༷་རྒྱུ༷་མཐུ༷ན་པ་གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བར་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བའི་ལུང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་བཏགས་པ་བསྟན་པ་ཆོས་སྐུའོ། །དེ་དག་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའམ་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དབྱེ་བས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་བལྟའོ། །བསྟན་པ་ཆོས་སྐུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཟ༷བ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པ༷་ད༵ང༌། སེམས་ཅན་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚུ༷ལ་ནི༷་སྟོ༷ན་པ༷འོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། རྟོགས་པར་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འད༷ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༵་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི༷་ལ༷་མཚོན་པར་ནུས་པའི་དཔེ༷་ནི༷་འགའ་ཡང་མི༷་དམི༷གས་པ༵ས་པད་མའི་ནང་ན་གནས་པའི་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རང་འབྱུང་གི་སྐུ་ཉི༷ད་ད༷ང་ཁ༵མས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་པོ་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་འདྲ༷་བ༷་ཉི༷ད་དུ༷་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ན་ལ། དེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་
2-1-71


མཐུན་པ་གཏིང་དཔག་དཀའ་ཞིང་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པས་ཕྲ༷་མོ༷་ཟ༷བ་མོ༷་དོན་དམ་པའི༷་ཚུ༷ལ་བསྟ༷ན་པ་ནི༵་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྦྲ༷ང་རྩི༷་རྣམས་མངར་ཞིང་ཞིམ་པ་ཉིད་དུ་རོ༷་གཅི༷ག་པ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༵་རྒྱ་ཆེ་བ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ཀྱི་རྣ༷མ་པ༷་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ཚུ༷ལ་བསྟ༷ན་པ་ནི༵་སྙིང་པོའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་རིམ་གྱིས་དྲང་བའི་དོན་སྣ༷་ཚོ༷གས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། ཤུན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྦུ༷བས་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་བྱ་འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་དོན་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་ཡང་རུང༌། མ་བྱོན་ཡང་རུང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ན་ཡང་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞིང༌། དེ་ཉིད་གསེར་བཟང་པོ་མི་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བར་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུ༷ར་བ༷་མེ༷ད་པ༷་ད༵ང་གསེར་མཛེས་པ་དང་འདྲ་བར་རང་གཞིན་གྱིས་དགེ༷་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ད༷ང༌། གསེར་དྲི་མ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་གདོད་མ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་རྣ༷མ་པ༷ར་ད༷ག་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ༷་བཞི༷ན་ཉི༷ད་འདི༷་གསེ༷ར་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི༷་ནི༵་གཟུ༷གས་ད༷ང་ཆོས་མཚུ༷ངས་པ༷ར་བརྗོ༷ད་པ༷་ཡི༵ན། ཞེས་པའོ། །
རིགས་ཀྱི་དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་གཉིས་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ལས་སྐུ་གསུམ་འཐོབ་ཚུལ། དེ་རྣམས་དཔེ་དང་སྦྱར་བའོ། ། 
དེ་ལ་རིགས་གཉིས་དཔེས་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་འབད་རྩོལ་གྱིས་གསར་དུ་མ་
2-1-72


བསྒྲུབས་ཤིང་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་སའི་འོག་ན་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ད༷ང༌། འབད་རྩོལ་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་འབྲ༷ས་བུ༷་དང་བཅས་པའི༷་ཤི༷ང་ལྗོན་པ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༵་སྐུ་གསུམ་འབྱུང་དུ་རུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རི༷གས་དེ༷་ཡང་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་སུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། ཐོ༷ག་མ་མེ༷ད་པའི་དུས་ནས་སེམས་ཀྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་དུ་ཉེ་བར་གན༷ས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ༷་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ད༵ང༌། དེ་ལ་དམིགས་ཏེ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་འབད་རྩོལ་གྱིས་གསར་དུ་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བླ༷ངས་པ༷་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་ཉི༷ད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
སྐུ་གསུམ་འཐོབ་ཚུལ་ནི། རྒྱུ་རང་བཞིན་དང་རྒྱས་པའི་རི༷གས་འདི༷་གཉི༷ས་ལ༷ས་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི༵་སྐུ༷་གསུ༷མ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འདོ༷ད་པ༷་ཡི༵ན་ལ། དེ་ཡང་ད༷ང་པོ༷ར་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོས་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱས་ནས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ལས་སྐུ༷་ནི༷་ད༷ང་པོ༷་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་འཐོབ་པ་སྟེ༵། གཉི༷ས་པ༷་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་འཕེལ་བ་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡི༷ས་ནི༷་སྐུ་ཕྱི༷་མ༷་གདུལ་བྱ་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ལ་སྣང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉི༵ས་པོ་ཐོབ་བོ། །ཞེས་པའོ། །
དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། དོན་དམ་པའི་ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི་སྐུ༷་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་གྱི་དཔལ་གྱིས་མཆོག་ཏུ་མཛེ༷ས་པ༷་ནི༵་རི༷ན་ཆེ༷ན་ལས་གྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ༷་དང་འདྲ༷་བར༷་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། གདོད་མ་ནས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི༷ས་ནི༷་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞིང་འབད་རྩོལ་གྱིས་གསར་དུ་བྱ༷ས་པ་མི༷ན་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་རི༷ན་ཆེ༷ན་
2-1-73


ཟད་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏེ༷ར་ལྟ་བུ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོ༷ས་ཐེག་པ་ཆེ༷ན་པོའི་རྒྱ༷ལ་སྲི༷ད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཆེ༷ན་པོ་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་དག་པ་ལ་སྣང་བ་ལོ༷ངས་སྤྱོད་རྫོ༷གས་པའི་སྐུ་ནི་འཁོ༷ར་ལོ༷ས་སྒྱུ༷ར་བའི་རྒྱལ་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པའི་འབྱོར་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ནོ༵། །དོན་དམ་པའི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གདུལ་བྱའི་བློ་ངོར་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་གྱི༷་ནི༷་རྣམ་པ་ཙམ་ཤར་བའི་ར༷ང་བཞི༷ན་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར། ཐུན་མོང་དུ་སྣང་བ་སྤྲུ༷ལ་པ༷འི་སྐུ་ནི་གསེ༷ར་གྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙན་ལྟ༷་བུ༵འོ། །ཞེས་པའོ།།
བསྟན་པའི་དོན་དད་པས་རྟོགས་ཚུལ་ནི། གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྐྱེན་གཞན་དག་ལས་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་ར༷ང་བྱུ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཆོས་ཉིད་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ༵་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་དང་དེ་དག་གི་དགོངས་འགྲེལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས། ད༷ད་ཅིང་མོས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོ༷གས་པར་བྱ༷་བ་ཡི༵ན་གྱིས། ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བ་ལ་མིག་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དག་ཅིང་གསལ་ལ་འོ༷ད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབ༷ར་བཞིན་པ༵་དེ་སྐྱེ་བོ་མི༷ག་མེ༷ད་པར་གྱུར་པ༷ས་ནི༷་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བ༷་མེ༵ད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྟོགས་བྱའི་དོན་སྟོང་ཉིད་ངོས་གཟུང་བ་ནི། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གང་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་དོན་
2-1-74


དམ་པའི་བདེན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི༷་ལ༷་སྔར་ཡོད་བས༷ལ་བར་བྱ༷་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་ཅི༷་ཡང༷་མེ༵ད་དེ། གདོད་མ་ནས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཡོན་ཏན་སྔར་མེད་བཞ༷ག་པ༷ར་བྱ༷་བ༷འང་ཅུ༷ང་ཟ༷ད་མེ༵ད་དེ། སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་དོན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉི༷ད་ལ༷་ཡུལ་ཅན་དོན་དམ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བལྟ༵ས་ཤིང་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་གོམས་པ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བའི་ཡེ་ཤེས་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་ན༷ས་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་རྣ༷མ་པ༷ར་གྲོ༵ལ་བ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཡང་མཐོང་ལམ་དུ་མཐོང་སྤང་གི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། སྒོམ་ལམ་དུ་སྒོམ་སྤང་གི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་དུ་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣ༷མ་པར་དབྱེ༷་བ་དང་བཅ༷ས་པ་སོ་སོར་འབྲལ་ཤེས་པ༷འི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་ཅ༵ན་སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་གྱི་དྲི་མ་འདུས་བྱས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ད༷ག་གི༷ས་ཁ༷མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོ༷ང་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་གི༵ །ཆོས་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣ༷མ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་ཅིང་སོ་སོར་འབྲལ་མི་ཤེས་པ༷འི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་ཅ༵ན་སྤང་དུ་མི་རུང་བའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོ༷ང་པ་མ༷་ཡི༵ན་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་མཐའ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་མེད་
2-1-75


གཉིས་ཡིན་གྱི་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་ཞིང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དཀག་པའི་གཉིས་མ་ཡིན་གྱི་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བས། མཐའ་གཉིས་སམ་མུ་བཞི་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྲིས་ལན་གྱི་དགོས་པ་
མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །མདོར་བསྟན་པ་དྲི་བ་ནི། དཔེར་ན་
མི་བརྟན་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྤྲི༷ན་གྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་རྨི༷་ལམ༷་གྱི་སྣང་བ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྒྱུ༷་མའི་གཟུགས་བརྙན་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ། བཀའ་བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་ལ་སོགས་པ་དེ༷་ད༷ང་དེ༵ར་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་བ་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ཆོས་ཐ༷མས་ཅ༷ད་སྣང་ཡང་རྣ༷མ་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ་སྟོ༷ང་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པ༷འོ། །ཞེ༵ས་རྒྱ་ཆེར་གསུ༷ངས་ན༷ས་སླར་ཡ༷ང་བཀའ་ཐ་མ་དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་གསུང་རབ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་མང་པོ་འདི༷ར་རྒྱ༷ལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བདེན་པ་གསུང་བ་རྣ༷མས་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་ལ༵་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཡོད༷་དོ་ཞེ༷ས་ཅི༷་སྟེ༷་གསུ༵ངས། སྔར་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་འདིར་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དག་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ལན་ནི། འགལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི་བདེན་དངོས་སུ་འཛིན་པ་དགག་པའི་ཆེད་དུ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལྔའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོད་པར་བསྟན་པའོ། །ཞེས་འཆད་
2-1-76


པ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པར་མ་བསྟན་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རང་ལ་ཡོད་པར་མ་ཤེས་པས་བདག་ལྟ་བུས་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སྙམ་དུ་སེ༷མས་ཞུ༷མ་ཞིང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པར་མི་སྤྲོ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཡོད་པར་མ་ཤེས་པས་སེ༷མས་ཅ༷ན་འདི་དག་ནི་དམ༷ན་པའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་དེ་དག་ལ༷་བརྙ༷ས་པ་བྱེ༷ད་ཅིང་མི་གུས་པའི་ཉེས་པ་ད༵ང༌། རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་མ་ཤེས་པས་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་མི༷ན་པ་བཅོས་མ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མེད་པ་ལ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་འཛི༷ན་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱིངས་གདོད་མ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ༷་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་ལ་མེད་དམ་སྙམ་དུ་འཛིན་ཅིང༌། སྐུ༵ར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། བད༷ག་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པར་མ་ཤེས་པས་བདག་ཉིད་ལ་ཆ༷གས་པ་ལྷ༷ག་པར་འཕེལ་བ༷འི་ཉེས་པ་སྟེ་སྐྱོ༷ན་ནམ་ཉེས་དམིགས་ལྔ༷་པོ་འདི་རྣམས་གང་ཟག་གི་རིགས་ག༷ང་ད༷ག་ལ༵་ཤས་ཆེར་ཡོ༷ད་པ༷་དེ༷་ད༷ག་དེ༷་རྣམས་སྤ༷ངས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་སྤྲོ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གུས་པ་དང༌། གློ་བུར་བ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། རང་བཞིན་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བདག་གཞན་མཚུངས་པར་ཤེས་པའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་དོ༷ན་དུ༷་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པར་གསུ༵ངས། ཞེས་པའོ། ། 
རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས། གཞན་དུ་སྟོང་ཉིད་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཤད་པ། རྒྱུད་འདིར་ཆོས་དབྱིངས་གསུངས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དགོངས་པ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ན། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་
2-1-77


སོགས་པ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་མཐ༷འ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི༷་ཀུན་རྫོབ་འདུ༷ས་བྱ༷ས་གློ་བུར་གྱི༵་དྲི་མ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པའི་རྣ༷མ་པ༷ར་སྣང་བ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ཀྱིས་དབེ༷ན་ཞིང་སྟོང་པ་ལ་དགོངས་ནས་རང་བཞིན་མེད་པར་གསུངས་པ༷་སྟེ༵། གང་གིས་སྟོང་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱང་གང་ཡིན་སྙམ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ༷ས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ད༷ང༌། དེ་དག་གི་རྣ༷མ་པར་སྨི༷ན་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོ༵ན་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་པ་ལྟར་སྤྲི༷ན་ལ༷་སོ༷གས་པ༷འི་དཔེ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༷་མཚུངས་པར་བརྗོ༵ད་དོ། །དེ་ལ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཁྱབ་པར་སྒྲིབ་པ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྲི༷ན་དང་འདྲ༷་ཞིང་དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་བྱ༷་བ༷འི༵་ལ༷ས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི༷། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློས་བསྐྱེད་ཅིང་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི༷་ལ༷མ་གྱི་ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ལ། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་ལ༷ས་དང་ཟག་བཅས་ཀྱི༷་འབྲས་བུ་རྣ༷མ་པ༷ར་སྨི༵ན་པ་ཕུ༷ང་པོ༷་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་བདེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ༷་མ༷་དང་སྤྲུ༷ལ་པ༷་ལ་སོགས་པ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཉེས་པ་སྤང་བའི་དོན་དུ་ཆོས་དབྱིངས་གསུངས་ཚུལ། སྤང་བྱ་ཉེས་པ་ལྔ་པོ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཚུལ། ཉེས་པ་སྤངས་པས་ཕན་ཡོན་མྱུར་དུ་འཐོབ་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཆོས་དབྱིངས་གནས་ཚུལ་ནི། གདུལ་བྱ་རྣམས་རིམ་གྱིས་དྲང་བའི་ཕྱིར། བཀའ་དང་
2-1-78


པོ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་འགའ་ཞིག་གཟུགས་སོགས་བདེན་པར་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ན་དེ་སྤང་བའི་ཆེད་དུ་སྔ༷ར་བཀའ་བར་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་སྐབས་སུ་ནི༷་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་དེ༷་ལྟ༷ར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གཙོ་ཆེར་སྟོན་པའི་རྣ༷མ་གཞ༷ག་མཛད་ན༵ས། དེ་ཙམ་གྱིས་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བར་སླ༷ར་ཡ༷ང་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་སྟོན་པས་ན། བླ༷་མ༷འམ་འཁོར་ལོ་གསུམ་ལས་ཐ་མ་དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟོན་པས་ན་ཕྱི་མ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྟོན་པས་ན་རྒྱུ༷ད་དང་འདྲ་བར་མཐར་ཐུག་པའི་དོན་འཆད་པའི་སྐབས་འདི༷ར་ནི༵་རང་གི་སེམས་ཞུམ་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། གཞན་དག་ལ་བརྙས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དྲི་མ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མེད་པར་འཛིན་པ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་ལྷག་པ་སྟེ་སྐྱོན་ནམ་ཉེ༷ས་པ༷་ལྔ༷་པོ་འདི་ད༷ག་སྤ༷ངས་ནས་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ༷འི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༵ར་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོ༷ད་པ་ཉི༷ད་དོ་ཞེ༷ས་དཔེ་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཉེས་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཚུལ་ནི། འདི༷་ལྟ༷ར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ༷་ནི༷་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་མ་བསྟན་ན་ཐོས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་མ༷་ཐོ༷ས་པ༵ར་བད༷ག་ལྟ་བུས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་གང་ལས་ཐོབ་སྙམ་དུ་རང་ལ༷་བརྙ༷ས་ཤིང་སྒྱིད་ལུག་པ༷འི་ཉེ༷ས་པ༷་ཡི༵ས་སེ༷མས་ནི༷་ཞུ༷མ་ཞིང་ཡི་ཆད་པ༷་འག༷འ་ཞི༷ག་ལ༵་རང་གི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཀྱི་
2-1-79


སེ༷མས་ཁྱད་པར་ཅན་ནི༷་སྐྱེ༷་བར་མི༷་འགྱུ༵ར་བའི་ཉེས་པ་འབྱུང་ཞིང༌། ཡང་ག༷ང་ལ༷་ལ་ཞིག་ལ་གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཀྱི་སེ༷མས་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྐྱེ༷ས་པ༵ས་ཀྱང༌། བད༷ག་ནི༷་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པས་མཆོ༷ག་གམ་རབ་ཅེ༷ས་བྱ་བར་རླ༷མ་ཞིང་སེམས་ཁེངས་པ༷་ན༵། གཞན་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཏུ་སེ༷མས་མ༷་བསྐྱེ༷ད་པ༷་རྣམས་ལ༵་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པར་མ་ཤེས་པས་འདི་དག་ནི་དམ༷ན་པའོ་ཉམས་པ༷འི་འདུ༷་ཤེ༷ས་རབ༷་ཏུ༷་འཇུ༵ག་པའི་ཉེས་པ་འབྱུང་ལ། དེ༷་ལྟ༷ར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མེད་པར་སེ༷མས་པ༷འི་གང་ཟག་དེ༷་ལ༷་ནི༵་སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་དང་བྲལ་བ་ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་ཤེ༷ས་པ༷་མི༷་སྐྱེ༷་བ༵་དེ༷ས་ན༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་མི༷ན་པ་ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་བདེན་པར་ཡོད་པར་འཛི༷ན་ཅི༵ང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ཡང༷་ད༷ག་པའི་དོ༷ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པ་ནི༷་རི༷ག་པར་མི༷་འགྱུ༵ར་ཞིང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ཉེས་པའང་འབྱུང་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་བཅོ༷ས་མ༷་དང་སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་བ༷་ཉི༷ད་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་སྐྱོ༷ན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དེ༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མི༵ན་ཞིང་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་ན་ཉེ༷ས་པ་གློ་བུར་བ་དེ༷་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བད༷ག་གཉིས་སུ་མེ༷ད་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ལ་སོགས་པ༵་དོན་དམ་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་རྣམ་པར་ད༷ག་པར་ཡོད་པ༷་ཉིད་ཡི༵ན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡ༷ང་ད༷ག་པ་མི༷ན་པ༷འི་ཉེ༷ས་པ་གློ་བུར་བ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་འཛི༷ན་ཅི༵ང་སྒྲོ་འདོགས་ལ། ཡ༷ང་ད༷ག་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པ་ལ་མེད་དོ། །ཞེས་སྐུ༷ར་བ་འདེ༷བས་པ༵ས་ན་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བད༷ག་ཉིད་ད༷ང་སེ༷མས་ཅ༷ན་ནི༵་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་མཚུ༷ངས་པར་མཐོ༷ང་བའི་བྱ༷མས་པ༷་ཆེན་པོ་ཐོ༷བ་པར་མི༷་འགྱུ༵ར་ཞིང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་ལྷག་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་
2-1-80


འབྱུང་ངོ༌། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཉེས་པ་དེ་དག་སྤང་བའི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་པའོ། །
སྤངས་པས་ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ནི། འདི༷་ལྟ༷ར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ༷་ནི༷་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་རྣམས་ལས་བསྟན་ཅིང་གདུལ་བྱར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཐོ༷ས་པ༷་ལ༵ས། རང་གི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའོ་སྙམ་པས་ལམ་གྱི་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྤྲོ༷་བ་ད༷ང༌། གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་སངས་རྒྱས་སུ་ཤེས་པས་སྟོ༷ན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་གུ༷ས་པ༷་ད༵ང༌། ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བདག་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་དང༌། བདག་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་སུ་མཚུངས་པར་མཐོང་བ་ལས་གཞན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་བྱ༷མས་པ་ཆེ༷ན་པོ་རྣམས་སྐྱེ༵་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོ༷ས་ལྔ༷་སྐྱེ༷ས་པའི་ཕྱི༷ར་ཕན་ཡོན་དེ༷་དག་ལ༷ས་ནི༵་སེམས་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ༷་ན༷་མ༷་ཐོ༷་བ་མེ༷ད་ཅིང་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་མཚུ༷ངས་པར་ལྟ༵་སྟེ། སྐྱོ༷ན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་མེ༷ད་ཅིང་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་ལྡ༷ན་པ༷་རྣམས་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ད༵ང༌། བད༷ག་ཉིད་ད༷ང་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་མཚུ༷ངས་པར་མཐོང་བའི་བྱ༷མས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ༵ས་ལམ་རིམ་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་འབྲས་བུ་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ནི༷་གདོན་མི་ཟ་བར་མྱུ༷ར་དུ༷་ཐོ༵བ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༵ས། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་སྙི༷ང་པོ༷འི་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་ད༷ང་པོ༷འི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ༵།།      །།
2-1-81


7 ༈ ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ། བཤད་བྱ་དོན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མདོར་བསྟན་པ། འཆད་ཚུལ་སྡོམ་དུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ། དེ་དག་སྦྱར་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ནི། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཆད་པའོ། །དེའང་སྔར་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ད༷ག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དག་པ་གཉིས་ལྡན་དེ་ཐོ༷བ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་བསྒོམ་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་དག་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས། ཉོན་མོངས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲ༷ལ་བ༷་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྒུད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་འབྱོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པས་ར༷ང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་ཅིང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་གཞ༷ན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ལས་ཀྱི་དོ༵ན་ནོ། །དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ༷་དག་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟེ༷ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་
2-1-82


བྱང་ཆུབ་དེ་ཉིད་གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་ན་ཟ༷བ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ད༷ང༌། མཐུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་མངའ་བས་ན། རྒྱ༷་ཆེ༷་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ད༵ང༌། སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་མཛད་པས་ན་བད༷ག་ཉི༷ད་ཆེ༷ན་པོ༷་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ནོ། །སྐུ་གསུམ་པོ་དེ༷་ཡ༷ང་ནི༵་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་པ་དང་འགྲོ་བ་ཇི༷་སྲི༷ད་པའི་དུ༷ས་ད༷ང་མཚུངས་པར་འཇུག་ཅིང་གནས་པ་ནི་རྟག་པའི་དོན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཇི༷་ལྟ༷་བ་ཉི༵ད་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། ། 
སྡོམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ན་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ངོ༷་བོ༷་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མཉམ་གཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་གྱི་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་རྒྱུ༷འི་དོན་ད༷ང༌། ལམ་བསྒོམས་པ་ལས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲ༷ས་བུ༷འི་དོན་ད༵ང༌། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ལས་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ༷ས་ཀྱི་དོན་ད༷ང༌། དེ་དག་གི་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡ༷ན་པའི་དོན་ད༷ང༌། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་འཇུ༷ག་པ༷འི་དོན་ད༵ང༌། དེ༷་རྣམས་ཀྱང་འགྲོ་བ་དང་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་པར་རྟ༷ག་པའི་དོན་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བའི་ཚུལ་ནི། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་གྱི༷ས་མི༷་ཁྱ༷བ་པའི་དོན་ཏེ། དོན་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི༵ས་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ས༷ར་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷ར་བཞ༵ག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད་ཡོད་ཀྱང༌། དང་པོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཆད་པས་རེ་
2-1-83


ཤིག་དོན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། དག་ཐོབ་ལས་ངོ་བོ་རྒྱུའི་དོན། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲས་བུའི་དོན། རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ལས་ཀྱི་དོན། དེའི་རྟེན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན། སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དག་རྟག་པའི་དོན། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ནོ། །
ངོ་བོ་དང་རྒྱུའི་དོན་ལ་གཉིས། དག་པ་འཐོབ་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ། དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། སེམས་ཀྱི་ར༷ང་བཞི༷ན་གདོད་མ་ནས་འོད༷་གས༷ལ་བའོ། །ཞེ༷ས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གསུང་རབ་རྣམས་ལས་བརྗོ༷ད་པ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ་ཉིད་ཉི༷་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བའི་རྟོགས་པ་དང་ནམ་མཁ༷འ་བཞི༷ན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤངས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔར་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་གློ༷་བུ༷ར་གྱི༵་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་སྤྲི༷ན་ཚོ༷གས་སྟུ༷ག་པོ༷་དང་འདྲ་བའི༷་སྒྲི༷བ་པ༷་ཡི༷ས་ནི༷་བསྒྲི༷བས་པར་གྱུ༷ར་པ༵་ལས་མཐར་ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱིས་དྲི༷་མ་མཐའ་དག་མེ༷ད་པར་བྱས་ཏེ་སྤངས་པ་དང་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་དང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པར་ལྡ༷ན་ཞིང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བས་རྟ༷ག་ཅིང་བརྟ༷ན་ལ་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༵ད་ཐོབ་པ་ནི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ངོ་བོའི་དོན་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་དེ༷་ནི༷་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཆོ༷ས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ལ༷་དམིགས་ཏེ་རྣམ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་ལ་དམིགས་ཏེ་རབ་ཏུ་རྣ༷མ་པར་འབྱེ༷ད་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ད༷ག་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ལམ་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་འཐོ༵བ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-84


རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས། དག་པ་གཉིས་ལྡན་ངོ་བོའི་དོན་དང༌། འཐོབ་བྱེད་ཡེ་ཤེས་རྒྱུའི་དོན་ནོ། །ངོ་བོའི་དོན་ལ་གཉིས། དངོས་དང༌། ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་དངོས་ནི། དོན་དམ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ནི༷་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པ༵ར་གནས་པ་ལས་མཐར་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་ཡང་བྲལ་ནས་ད༷ག་པ༷་གཉིས་དང་ལྡན་པའི༷་ཆོ༷ས་ཀྱི༷ས་ར༷བ་ཏུ་ཕྱེ༷་བ༵་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཉི༷་མ༷་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དང༌། ནམ་མཁ༷འ་རང་བཞི༷ན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་འོད་གསལ་བའི་རྟོགས་པ་ད༵ང་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤ༷ངས་པ༷་སྟེ། སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉི༷ས་ཀྱི༷་མཚ༷ན་ཉི༷ད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཁྱད་པར་ལ་གཉིས་ལས། རང་བཞིན་འོད་གསལ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོ༷ད་གས༷ལ་བའི་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱ༷ས་པ་མི༷ན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་དབྱེ༷ར་མེ༷ད་པ༵ར་འཇུ༷ག་པ་ཅ༷ན་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཆུ་བོ་ག༷ང་གཱ༷འི་ཀླུ༷ང་གི༷་ནི༵་རྡུ༷ལ་གྱི་གྲངས་ལ༷ས་ཀྱང་འད༷ས་ཤིང་ཚད་མེད་པ༷འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི༵་ཡོན་ཏན་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ཀུ༷ན་ད༷ང་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ལྡ༷ན་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། དྲི་མ་རྣམས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི༷ས་ནི༷་གདོད་མ་ནས་བདེན་པར་མ༷་གྲུ༷བ་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། སྤང་དུ་རུང་བས་གློ༷་བུ༷ར་བ༷་ཉི༷ད་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པའི་གེགས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲི༷བ་པ༷་གཉིས་པོ་དག་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་དེ༵ར་སྤྲི༷ན་གྱིས་ཉི་མ་ད༷ང་ནམ་མཁའ་ལ་
2-1-85


སྒྲིབ་པ་དང་འདྲ༷་བ༷ར་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ལ་སྒྲིབ་པར་བརྗོ༷ད་པ༷་ཡི༵ན་ལ། སྒྲིབ་པ་དེ་དག་སྤངས་པ་ལས་ནི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
འཐོབ་བྱེད་ཡེ་ཤེས་རྒྱུའི་དོན་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲི༷བ་པ༷་གཉི༷ས་པོ་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷་ཡི༵ས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་ནི༷་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་གཉི༷ས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་བསྒོམས་པ་ཡི༷ན་ཏེ༵། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམས་པས་གཙོ་ཆེར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ༷་སྦྱོང་བ་ད༷ང༌། དེ༷་ཡི༷་ནི༵་རྗེ༷ས་ཐོ༷བ་ཏུ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམས་པས་གཙོ་ཆེར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བས་དེ༷་དག་ནི༷་ཡེ༷་ཤེ༷ས་གཉིས་ཡིན་པར་འདོ༵ད་ཅིང༌། དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲས་བུའི་དོན་ལ་གཉིས། དྲི་མེད་དཔེ་ཡིས་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། དཔེར་ན་རྙོག་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་ཆུ༷་མང་པོ་དང་ལྡ༷ན་ལ་རི༷མ་གྱིས་རྒྱ༷ས་པའི་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷ས་ཁྱབ་པར་ཁེ༷བས་པ༷འི་མཚོ༷་མཛེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ད༵ང༌། གཟའ་སྒྲ༷་གཅ༷ན་གྱི་ཁ༷་ནང་ན༷ས་ཐ༷ར་པ༷འི་ཟླ༷་བ༷་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཉ༷་གང་བ༷་ལྟ༷་བུ༷་ཉོན་མོངས་པ་ཞེ་སྡང་ལས་གྲོལ་བ་ད༵ང༌། སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་སྟུག་པོ་དང་འདྲ་བའི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་གཏི་མུག་ད༷ག་ལ༷ས་རྣམ་པར་གྲོ༷ལ་བ༷འི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་གསལ་བ་ལྟ༷་བུ༷ར་ནི༵་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་གཟིགས་པའི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་གྱི་སྣ༷ང་བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་
2-1-86


རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ཉོ༷ད་དོ༵། །ཞེས་པ་དང༌། 
ཡང་ཇི་ལྟར་ན་པད་མའི་སྦུབས་ལས་གྲོལ་བ་ཐུ༷བ་པ༷་ཁྱུ༷་མཆོ༷ག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལྟ་བུ་ནི། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་གྲོལ་བའི་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྦྲང་མ་དང་བྲལ་བའི་སྦྲ༷ང་རྩི༷་ལྟ་བུ་དང༌། སྦུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ༷་ལྟ་བུ་ད༵ང༌། མི་གཙང་བའི་འདམ་རྫབ་དང་བྲལ་བའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་གསེ༷ར་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ད༷ང༌། ས་འོག་ནས་ཕྱུང་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ད༷ང༌། ས་བོན་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་ལྗོ༷ན་པ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དང༌། གོས་རུལ་དང་བྲལ་ཞིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་ལས་གྲུབ་པའི་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་སྐུ༷་གཟུགས་ལྟ་བུ་ད༷ང་ནི༵། དེ་བཞིན་དུ་མངལ་ནས་འཁྲུངས་པའི་ས༷་བད༷ག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལྟ་བུ་དང༌། ས་འདམ་ནག་པོ་དང་བྲལ་བའི་གསེ༷ར་གྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙན་དང་འདྲ༷་བར་དྲི་མ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི༵ད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས། ཡེ་ཤེས་ལ་སྐུ་གཉིས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཆུ༷་མཚོ༷་རྙོག་པས་དག་པ་དང༌། སོ༷གས་པའི་སྒྲས་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ལས་ཐར་བ་དང༌། ཉི་མ་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་བཞི༷ན་དུ་སྡུག་པ་ལ་འདོ༷ད་ཆ༷གས་པ་དང༌། སོ༵གས་པའི་སྒྲས་མི་སྡུག་པ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང༌། བར་པ་ལ་གཏི་མུག་པ་སྟེ་གློ༷་བུ༷ར་གྱི་དྲི་མས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དུག་གསུམ་ལས་ཀྱང་ད༷ག་ནས་སྤངས་པ༷་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ནི༵་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷་མཉམ་གཞག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱི༵ས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲ༷ས་བུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་པ༷ར་ར༷བ་ཏུ༷་བརྗོ༵ད་
2-1-87


ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་སྟོང་པ་ཉིད་འོད་གསལ་རྣ༷མ་པ༷་ཀུ༷ན་གྱི༷་མཆོ༷ག་དང་ལྡ༷ན་པ༵འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་ནི༷་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ངེ༷ས་པར་མཐོ༷ང་བ༵་དེ༷་ནི༷་རྗེ༷ས་ལ༷ས་ཐོབ༷་པ༷འི༵་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་འབྲ༷ས་བུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་པ༷ར་ཡང་བསྟ༵ན་ཏོ། །ཞེས་པའོ། །
དུག་གསུམ་སྤངས་པས་དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་འདོ༷ད་ཆ༷གས་སེམས་རྙོག་པར་བྱེད་པའི་རྡུ༷ལ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ནི༷། མ་ལུས་པར་སྤ༷ངས་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། གདུ༷ལ་བྱ༷་གཞན་མང་པོ་ཡི༷་ནི༷་རྒྱུད་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷་དང་འདྲ་བ་ལ༵་ཆོས་བསྟན་པས་བས༷མ་གཏ༷ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆུ༷་ནི༷་འབ༷བ་ཅིང་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གིས་བརླན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༵་ནི་ཆུ༷་ད༷ག་པས་ཡོངས་སུ་གང་ཞིང་པད་མ་མང་པོས་ཁེབས་པའི་རྫི༷ང་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ད༷ང་མཚུ༷ངས་པ༷་ཡི༵ན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། རང་གི་རྒྱུད་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའི་ཞེ༷་སྡ༷ང་གདུག་པ་ཅན་སྒྲ༷་གཅ༷ན་ལྟ་བུའི་སྒྲིབ་པ་ལ༷ས་རྣམ་པར་གྲོ༷ལ་བ༵ས་གཞན་རྒྱུད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོ་དང༌། ཕན་པ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་བྱ༷མས་པ་ཆེ༷ན་པོ་འོ༷ད་ཟེ༷ར་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི༵ས་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་མཐའ་དག་ལ་ཁྱ༷བ་པར་མཛད་དེ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ༷འི་ཕྱི༷ར་ན༷་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༵་ནི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཟླ༷་བ༷་ཉ༷་གང་བ༷་གཟའ་ལས་ཐར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ཞིང༌། རང་གི་རྒྱུད་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པ་གཏི༷་མུ༷ག་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོགས་སྟུག་པོ་དང་འདྲ་བའི་སྒྲིབ་པ་ལ༷ས་རྣམ་པར་
2-1-88


གྲོ༷ལ་བ༵ས་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བ༷ར་དེ་དག་གི་རྒྱུད་དང་མཐུན་པར་ཆོས་བསྟན་པས་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་རྣམས་ཀྱི༵ས་མི་ཤེས་པའི་མུ༷ན་པ༷་མཐའ་དག་སེ༷ལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱི༷ར། དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༵ད་དེ༷་ནི༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་འོད་གསལ་བའི་ཉི༷་མ༷་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དྲི་མ་དག་པས་སྙིང་པོ་འཐོབ་ཚུལ་ནི། གཞན་གང་དང་ཡང་མི༷་མཉ༷མ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་དང་མཉ༷མ་པ༷འི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོ༷ས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཟབ་མོའི་རོ༷་བཅུད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི༷་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྦྱི༷ན་པར་མཛ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཤུ༷ན་པ༷་ད༷ང་ནི༷་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༵་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་པད་མ་ལས་འཐོན་པའི་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པ་དང༌། སྦྲང་མ་དང་བྲལ་བའི་སྦྲ༷ང་རྩི༷་དང༌། སྦུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲུའི་སྙི༷ང་པོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གློ་བུར་བའི་སྐྱོན་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ད༷ག་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་ནོར་རྫ༷ས་ཟད་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ནི༵་གདུལ་བྱའི་དབུ༷ལ་བ༷་དང་ཕོངས་པ་མཐའ་དག་སེ༷ལ་བ༷ར་བྱེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བའི་བདེ་ཆེན་གྱི་འབྲ༷ས་བུ༷་སྦྱི༷ན་པར་བྱེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་ན། སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི། མི་གཙང་བས་དག་པའི་གསེ༷ར་བཟང་པོ་ད༷ང༌། སའི་སྦུབས་ནས་འཐོན་པའི་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ད༷ང༌། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཤིང་ལྗོ༷ན་པ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ལ། དགོས་འདོད་འབྱུང་བའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་ལྟ་བུར་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང་གདུལ་བྱའི་གཙོ་བོ་རྐ༷ང་གཉི༷ས་པ་རྣམས་ཀྱི་བད༷ག་པོ༷འམ་འདྲེན་པ་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་འཐོབ་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། 
2-1-89


རི༷ན་ཆེ༷ན་གསེར་ལས་བྱས་པའི་གཟུ༷གས་བརྙན་གྱི༷་རྣ༷མ་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ༷འི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཕྱི༵ར་ན་སྐུ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་གོས་རུལ་དང་བྲལ་བའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་སྐུ་དང༌། མངལ་སྦུབས་དང་བྲལ་བའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱ༷ལ་པོ་དང༌། ས་འདམ་དང་བྲལ་བའི་གསེ༷ར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་གཉིས། དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། ཟ༷ག་པ༷་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པའི་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་པ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ། སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་གཏན་དུ་འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་ཅིང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོ༷ས་ཅ༷ན་ཡིན་ཏེ༵། རྒ་བ་མེད་པས་བརྟ༷ན་པ་དང༌། ན་བ་མེད་པས་ཞི༷་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟ༷ག་པ༷་དང༌། འཆི་བ་མེད་པས་འཕོ༷་བ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ནི། རང་གི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཉིད་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གན༷ས་ཡི༵ན་པས། གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་བྱེད་དེ། ཆོས་ཉིད་དེ༷་བཞི༷ན་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་གཤེ༷གས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁ༷འ་ཡིས་གོ་སྐབས་ཕྱེ་བས་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་ད༷མ་པ༷་ཡི༵་དབ༷ང་པོ༷་དྲུ༷ག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སོ་སོ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་དོ༷ན་ཉ༷མས་སུ༷་མྱོ༷ང་ཞིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ༷འི་རྒྱུ༵་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མིག་གི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་འབྱུ༷ང་བ་བཞི་ལས་གྱུར་པ་མེ༷ད་ཅིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་མ་ཡིན་ལ། དབང་འབྱོར་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུ༷གས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དོ༷ན་ལ་ལྟ༷་བ་ད༷ང༌། རྣ་བའི་
2-1-90


དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟག་ཏུ་མཚན་མ་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏ༷མ་བཟ༷ང་པོ་ནི༵་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པ་གཙ༷ང་མ༷འི་དོན་ལ་ཉ༷ན་པ་ད༷ང༌། སྣའི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ཀྱི༵་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནམ་ཡང་ཉེས་པའི་དྲི༷་མས་མ་གོས་པ་གཙ༷ང་བའི་དོན་ལ་སྣོ༷མ་པ་ད༷ང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་འཕ༷གས་པ་ཆེ༷ན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་རོ༵་མཆོག་བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་དོན་ལ་མྱོ༷ང་བ་ད༷ང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པའི་རེ༷ག་བྱའི་བདེ༷་བ་ཆེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་དོན་ཉ༷མས་སུ་མྱོ༷ང་བ་ད༵ང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་གདོད་མ་ནས་ར༷ང་གི༷་ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས་ཟ༷བ་ཅིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ༷འི་ཚུ༵ལ་བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་རྟོ༷གས་པ༷་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བའི༷་རྒྱུ༷ར་གྱུ༷ར་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི༷བ་མོ༷ར་བས༷མས་ཤིང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ༷་ན༵། གཞན་དོན་མཐར་ཐུག་པའང་དོ༷ན་ད༷མ་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ༷་བ་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མཛ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་ནི༵་འདུས་མ་བྱས་ན༷མ་མཁ༷འ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༷་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ༷་མཚ༷ན་རྣ༷མས་ད༷ང་བྲ༵ལ་ཞིང༌། འགྱུར་བ་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཚུལ་རྣམ་དབྱེ་དང་བཅས་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། བྱེད་ལས་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷་སློབ་ལམ་དུ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་གཉི༷ས་པོ༷་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་བསྒོམས་པའི་བྱ་བའི༵་ལ༷ས་སུ༷་སྐུ་གཉིས་པོ་འདི༷་ནི༷་འགྲུབ་པར་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། དེ་ཡང་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ལ་རྣམ་
2-1-91


པར་མི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ལས་རྣམ་པར་གྲོ༷ལ་བ༷འི་སྐུ༷་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི༷་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པར་ཐོབ་པ༷་ད༵ང༌། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི༷་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོ༷ང་ཞིང༌། སྦྱངས་པ་ལྟར་དྲི་མ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ༷འོ༵། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ད༷ག་ནི༵་སོ་སོར་ཟག་པ་མེད་པ་དང་ཁྱབ་པའི་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་པོ་རེ་རེ་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཐུན་མོང་དུ་འདུས་མ་བྱས་པའི་རྣ༷མ་པ་གཅི༷ག་དང་ལྡན་པར་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ནི་ཟ༷ག་པ༷་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པའི་སྤངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱ༷བ་པ༷འི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། གཉིས་ཀ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཉིད་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གན༷ས་ཉི༷ད་ཡིན་པའི་ཕྱི༵ར། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
རང་དོན་ཕུན་ཚོགས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ནི། གློ་བུར་གྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་རྣ༷མས་ནི༷་བ༷ག་ཆ༷གས་ད༵ང་བཅ༷ས་པ༷་མ་ལུས་པ་རྩ་བ་ནས་འག༷གས་ཤིང་སྤངས་པའི་ཕྱི༷ར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ནི་ཟ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ༵་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཟད་པས་ཡུལ་ལ་ཆ༷གས་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་ཡུལ་ལ་ཐོ༷གས་པ༷་མེ༷ད་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་རྟོགས་པས་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་རྣམ་པ༷་དང་ལྡན་པ་ཉི༷ད་དུ༷་འདོ༵ད་ཅིང་
2-1-92


གཉིས་ཀའང་གཏ༷ན་དུ༷་འཇི༷ག་པ༷འམ་འགྱུར་བ་མེད༷་པ༷འི༵་ར༷ང་བཞི༷ན་ཅན་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་མངོན་པར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༵ས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་པ་ཉི༷ད་ནི༷་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྟ༷ན་པ༷་སྟེ༵། བརྟ༷ན་པ་དང་སོ༷གས་པའི་སྒྲས་ཞི་བ་རྟག་པ་དང་འཕོ་བ་མེད་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ནི་འཇིག་པ་མེད་དེ༷་རྒྱས་པར་བཤ༷ད་པ་ཉིད་དོ༵། །དེའང་ལྡོག་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་ནས་འཆད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཇི༷ག་པ༷འི་ཚུལ་རྣ༷མ་པ་བཞི༷ར་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་སྟེ༵། བརྟ༷ན་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་མི་བརྟན་པ་དང༌། སོ༷གས་པའི་སྒྲས་ཞི་བ་ལས་བཟློག་སྟེ་མ་ཞི་བ་དང༌། རྟག་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་མི་རྟག་པ་དང༌། འཕོ་མེད་ད༷ག་ལ༷ས་ཟློ༷ག་སྟེ་འཕོ་བ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །བཞི་པོ་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཏེ་རུལ་ནས་མྱ༷གས་པའི་རྒ་བ་ད༷ང༌། ཁམས་རྣ༷མ་པར་འགྱུ༷ར་བ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ན་བ་དང༌། སྲིད་པ་སྔ་མ་རྒྱུན་ཆ༷ད་ཅིང་ཕྱི་མ་འགྲུབ་པའི་སྐྱེ་བ༷་ད༵ང༌། བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་ཅིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུ༷ར་བའི་འཆི་འཕོ༷་བ༷་སྟེ༵་བཞིའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་འཇིག་པ་བཞི་པོ་དེ༷་རྣམས་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷། རིམ་པ་ལྟར་རྒ་བ་མེད་པས་བརྟ༷ན་པ་དང༌། ན་བ་མེད་པས་ཞི༷་བ་ད༵ང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟ༷ག་པ་ད༷ང༌། འཆི་བ་མེད་པས་འཕོ༷་བ་མེ༷ད་པར་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
གཞན་དོན་ཕུན་ཚོགས་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེ༷ས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་རྟོགས་པ་དེ༷་དག་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི༵་ཆོ༷ས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི༷་འབྱུང་བའི་རྟེ༷ན་ནམ་གཞི་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གན༵ས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ༷་མི༷ན་ཞིང་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པའི་ན༷མ་མཁ༷འ་ནི༵་
2-1-93


མིག་གི་དབང་པོས་གཟུ༷གས་མཐོ༷ང་བ༷་ད༷ང༌། སྒྲ༷་ད༷ང་དྲི༵་དང་རོ༷་ད༷ང་རེ༷ག་བྱ་ད༷ང་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ནི༵། རིམ་པ་བཞིན་རྣ་བས་ཐོ༷ས་པ་དང་ལ༷་སོ༷གས་པ༷འི་སྒྲས་སྣས་དྲི་ཚོར་བ་དང༌། ལྕེས་མྱོང་བ་དང༌། ལུས་གྱིས་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་གོ་འབྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ༷་ཡི༷ན་པར་འཇོག་པ་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ༷་གཉི༷ས་པོ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲི༷བ་པ་མེ༷ད་པ༵ར་འགྱུར་བའི་སྦྱོ༷ར་བ༷་ལམ་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་བརྟ༷ན་པ༷་རྒྱལ་བའི༷་སྲས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབ༷ང་པོ་དྲུག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོ༷ན་ལ༵་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ་སོགས་པ་ཟ༷ག་པ༷་མེ༷ད་པ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་ཅིང༌། དོན་དམ་དུ་ཆོས་སྐུ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་ད༵ག་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱེ༷་བ༷་ཡི༷་ནི༷་རྒྱུ༷་བྱེད་པ་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དེའི་རྟེན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་ལ་གཉིས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། ཐོས་པ་ལ་སོགས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟ༷ག་པ་དང༌། རྒ་བ་མེད་པས་བརྟ༷ན་པ་དང༌། ན་བ་མེད་པས་ཞི༷་བ༷་དང༌། འཆི་བ་མེད་པས་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་ཉི༵ད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་རབ༷་ཏུ༷་ཞི༷་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ལ་ཁྱ༷བ་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པས་རྟོ༷ག་པ་དང་བྲ༷ལ་བ་དག་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ན༷མ་མཁ༷འ་བཞི༵ན་དུ་ཆ༷གས་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཡུལ་དུས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་ཐོ༷གས་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་རྩུ༷བ་པའི་རེ༷ག་བྱ་སྤ༵ངས་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་དང་བྲལ་བས་བལྟ༷ར་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་དང་བྲལ་བས་གཟུ༷ང་དུ་མེ༷ད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པས་དགེ༷་བ་
2-1-94


དང༌། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དག་པས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པ་ཉིད་དེ། དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བཅོ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༵ད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས། ཡོན་ཏན་དེ་དག་གང་ལ་ལྡན་ཚུལ། ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལྡན་ཚུལ་ནི། སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བའི་སྐུ་དང༌། ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་གཉིས་པོ་ད༷ག་གི༵ས་ར༷ང་གི་དོན་ད༷ང་གཞ༷ན་གྱི༷་དོ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་བསྟ༷ན་ཏེ༵། སྤང་བྱའི་འཆིང་བ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རང་གི་དོན་འགྲུབ་ཅིང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་གཞན་དོན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ར༷ང་གི་དོན་དང་གཞ༷ན་གྱི་དོ༷ན་གཉིས་ཀ་འགྲུབ་པའི་རྟེ༷ན་དུ་གྱུར་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་དེ༷་ལ༷་ནི༵་བློས་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་ཆོས་བཅོ་ལྔ་དང་ལྡ༵ན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས། ཟབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པའོ། །
ཟབ་པ་ལ་གསུམ་ལས། བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། ཐ༷མས་ཅ༷ད་མཁྱེ༷ན་པ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཁོ་ནའི་སྤྱོད་ཡུ༵ལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞིང༌། དོན་དམ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེ༷ས་རབ་གསུ༷མ་གྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་དུ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་ན་མཐར་ཐུག་པ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་སྐུ་དེ་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའི་ལུ༷ས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ནི༵་འདིའོ་ཞེས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ༷ར་རྟོ༷གས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། ། 
2-1-95


ཁྱད་པར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཕྲ༷་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱི༷ར་ན་ཐོ༷ས་པ༷་ལས་བྱུང་བའི༷་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་མི༷ན་ཏེ༵། དེ་བཞིན་དུ་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན། བས༷མ་པ༷་ལས་བྱུང་བའི༷་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མི༵ན་ཞིང༌། ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟ༷བ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་ན། འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པ༵འི་སྒོ༷མ་པ༷་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ༷་སོ༷གས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་མ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱུ་མཚན་དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་སྙམ་ན། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་གཟུ༷གས་སྣ་ཚོགས་པ་ལ༷་དམུ༷ས་ལོ༷ང་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མཐོང་མ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ། བྱི༷ས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པས་དྲི་མ་མེད་པ༷འི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ༷་སྔོ༷ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་མ༷་མྱོ༵ང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བཙ༷ས་མ་ཐག་པ༷འི་ཁྱི༷མ་ན་གན༷ས་པའི་བུ༷་ཆུ༷ང་གི༵ས་ཉི༷་མ༷འི་འོང་ཟེར་གྱི་གཟུ༷གས་ཅུང་ཟད་མཐོང་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བལྟ་མི་ནུས་པ་བཞི༷ན་དུ། རྒྱལ་སྲས་འཕ༷གས་པ་ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པ༷ས་ཀྱ༵ང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཡང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བལྟ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་གསུམ་ལས། མི་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་གདོད་མ་ནས་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་བརྟ༷ག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ༷་སྟེ༵། གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་འག༷ག་པ༷་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན་བརྟ༷ན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ༷་ཡི༵ན་ཞིང༌། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉི༷ས་ཀྱིས་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན་
2-1-96


སངས་རྒྱས་དེ༷་ཞི༷་བ༷འི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ༵། དེ་བས་ན་གཡུ༷ང་དྲུ༷ང་གི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོ༷ས་ཉི༷ད་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གདོད་མ་ནས་གན༷ས་ཤིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། ། 
སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི། སངས་རྒྱས་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་འགགས་པའི་འགོ༷ག་པ༷འི་བདེ༷ན་པ༷་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི༷་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོ༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ཞིང༌། དམིགས་པ་དང་མཚན་མ་གང་ལ་ཡང་གན༷ས་པ༷་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པ་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ༵་དག་གི་བདེ་བ་དང་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་ཐར་པའི་གེགས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤ༷ངས་པའི་ཕྱི༷ར་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ལ་ཆ༷གས་པ༷་མེ༵ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲི༷བ་པ་ཀུ༷ན་མ་ལུས་པ་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་ལ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༷་ནི༷་ཐོ༷གས་པ༷་མེ༵ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། བྱིང་རྒོད་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་ལུས་སེམས་འཇ༷མ་ཞི༷ང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ༷་རུ༷ང་བ༷འི་ཕྱི༵ར་རྩུ༷བ་པ༷འི་རེ༷ག་བྱ་ད༷ང་བྲལ༷་བ༷འི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡི༵ན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༷་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་གཟུ༷གས་མེ༷ད་ཅིང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་རྣམ་པར་འདས་པའི་ཕྱི༷ར་ཐ་མལ་བའི་དབང་པོས་བལྟ༷ར་མེ༷ད་པ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ༵་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་
2-1-97


པའི་མཚ༷ན་མ༷་མེ༷ད་ཅིང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱི༷ར། ཐ་མལ་བའི་བློས་གཟུ༷ང་དུ༷་མེ༵ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་དགེ༷་བ༷འི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་རྣམ་པར་ད༷ག་པ་དང་ལྡན་པ༷འི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཤིན་ཏུ་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ༷་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་སྤ༷ངས་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན་ལ་གཉིས། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མདོར་བསྟན་པ། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
མདོར་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མཚན་ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའང་ཐོ༷ག་མ༷་སྐྱེ་བ་དང་དབུ༷ས་གནས་མཐ༷ར་འཇིག་པ་སྟེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་མེ༷ད་ཅིང༷་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པས་རྣ༷མ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༵ད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉི༷ས་སུ་ལྷུང་བ་མེ༷ད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་གསུ༷མ་དང་བྲ༷ལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱར་མེ༵ད་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་ཉིད་རྟོ༷གས་པ༵་དུས་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ལ་མཉ༷མ་པ༷ར་བཞ༷ག་པ༷འི་རྣ༷ལ་འབྱོ༷ར་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ༷་ཡི༷ས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༵ང་བ་འོད་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྟགས་ཀྱིས་གཞ༷ལ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་གྲངས་ཀྱི་ཚད་བཟུང་བར་མི་ནུས་པ་ཆུ་
2-1-98


བོ་ག༷ང་གཱ༷འི་ཀླུང་གི་བྱེ༷་མ༷འི་གྲངས་ལ༷ས་ཀྱང་འད༷ས་པ༵འི་ཡོན་ཏན་དང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་བློས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞིང་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པས་མཉ༷མ་པ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣ༷མས་ད༷ང་ལྡ༵ན་ཞིང༌། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་ཤིན་ཏུ་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ༷་ནི༵་སྒྲིབ་གཉིས་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅ༷ས་པ༷འི་ཉེ༷ས་པ་རྣ༷མས་མ་ལུས་པར་སྤ༷ངས་པས་སྤངས་པ༷་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡང་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པས་གསུང་གི་བརྗོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རམ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་མང༷འ་བ༷འི་སྐུ༵ས་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་པོའི༷་ཆེད་དུ་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བའི་དོ༷ན་སྒྲུ༷བ་པ་ལ༷་བརྩོ༷ན་པར་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ༵་དང༌། དེ་ལྟར་མཛ༷ད་པ༷་ལའང་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷འི་རྒྱ༷ལ་པོས་རེ་འདོད་སྐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༵། རྟོག་པ་དང་རྩོལ་བས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཁ་དོག་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་དངོ༷ས་པོར་སྟོན་ཀྱ༷ང་དེ༷འི༷་ར༷ང་བཞི༷ན་དུ་བདེན་པ་མི༵ན་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་པའོ། །
སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེའང་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ཐ་མལ་པ་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞི༷་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི༷་ལ༷མ་ལ༷་འཇུ༷ག་པར་མཛད་པ༷་ད༵ང༌། ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་
2-1-99


ཆེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་རབ༷་ཏུ༷་སྨི༷ན་པར་མཛད་པ་ད༷ང༌། ཐེག་ཆེན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ལ་རིམ་གྱིས་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ལུ༷ང་སྟོ༷ན་པར་མཛད་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ༷ར་གྱུར་ཅིང་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི༷་གཟུ༵གས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་ཡ༷ང་སྐུ་སྔ་མར་མ་ཟད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་འདི༷ར་ནི༷་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྟ༷ག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གན༷ས་ཏེ༵། དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ན༷མ་མཁ༷འི་ཁམ༷ས་སུ༷་འདུས་བྱས་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་ཁ༷མས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་འཇིག་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐུན་མོང་གི་དབྱེ་བ། སོ་སོའི་རྣམ་གཞག །དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བའོ། །དེ་ཡང་དབྱེ་བ་ནི། གཞན་གྱི་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལས་པས་ན་ར༷ང་བྱུ༷ང་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཤེས་བྱ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་མཁྱེ༵ན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ལ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཆ་ནས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ཅེ༷ས་ག༷ང་བརྗོ༷ད་པ༵ར་བྱ་བ་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པས་མཆོ༷ག་ཏུ༷་མྱ༷་ངན་ལས་འད༷ས་ཤིང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པས་བས༷མ་དུ༷་མེ༵ད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བས་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་སོ༷་སོ༷་རང་གིས་རིག་པའི༷་བད༷ག་ཉིད་དུ་གྱུ༷ར་པ༵འི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ་དབྱེ༷་བ་བྱས་ནས། རྟོགས་པར་དཀའ་བས་ཟ༷བ་པའི་ཡོན་ཏན་ད༷ང༌། མཐུ་དང་ལྡན་པས་རྒྱ༷་ཆེ༷་བའི་ཡོན་ཏན་ད༵ང༌། སྐལ་བ་དང་མཐུན་པས་བད༷ག་ཉི༷ད་ཆེ༷ན་པོ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི༵་ཆོ༷ས་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ར༷བ་ཏུ་ཕྱེ༷་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཟབ་པ་ར༷ང་བཞི༷ན་ནམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལ༵་སོ༷གས་པ༷འི་སྒྲས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ༷་དང༌། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུ་གསུ༷མ་པོ་ད༷ག་གི༷ས་རང་གཞན་གྱི་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུ༵ག་གོ། ཞེས་པའོ། །
2-1-100


རྣམ་གཞག་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་རྣམ་བཞག །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རྣམ་བཞག །སྤྲུལ་པ་སྐུའི་རྣམ་བཞག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་རྣམ་བཞག་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
མདོར་བསྟན་ནི། དེ་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དབྱེ་བ་བྱས་ནས། སྐུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ༷་ལ༷་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ནི༵་རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི་སྐུ༷་དེ་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་དམ་ཁྱད་པར་ལྔ༵་དང་ལྡན་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམ་པ་ལྔ༷་ད༷ང་ནི༵་དབྱེར་མེད་པར་ལྡ༷ན་པ༷་ཉི༷ད་དུ༷་རི༷ག་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ།། 
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། མཚན་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པས་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་ཤི༷ང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པས་རྣ༷མ་པར་དབྱེ༷ར་མེ༵ད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐ༷འ་གཉི༷ས་པོ་ད༷ག་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷ར་སྤ༵ངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཡང་ཤེ༷ས་བྱ༷་ཤེས་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། དེའི་ཁྱད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟ་བར་འདོད་པ་བཞིན་སྙོ༷མས་པར་འཇུ༷ག་པ་མི་ཤེས་པ་སྙོམས་འཇུག་གི༵་སྒྲི༷བ་པ་གསུ༷མ་ལ༷ས་ནི༷་ངེ༷ས་པར་གྲོ༷ལ་ཏེ༵། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་དབྱེར་མེ༷ད་པ་ད༵ང༌། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་
2-1-101


འབྲེལ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣ༷ལ་འབྱོ༷ར་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར། ཟབ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་གདོད་མ་ནས་ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས་ནི༵་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷འི་ཕྱི༷ར་ན༷་རང་བཞིན་གྱིས་འོ༷ད་གས༷ལ་བ༵འི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་པའོ། །
ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། རྟགས་ཀྱིས་གཞ༷ལ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། གྲ༷ངས་ཀྱིས་བགྲང་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། བློས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་ད༵ང༌། གཞན་ཡང་མཉ༷མ་པ་མེ༷ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷་མཐ༷ར་ཐུ༷ག་པ༵འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣ༷མས་ད༷ང་ཡ༷ང་ད༷ག་པ༵ར་ན། ངོ༷་བོ༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷་སྐུ༷་དེ་དབྱེར་མེད་པར་ལྡ༷ན་པ་ཡིན་ཏེ༵། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ༷་ཆེ༷་བའི༷་ཕྱི༷ར་ད༷ང་གྲ༷ངས་འདིའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོ༷ག་གེ༷འི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་ནི༷་མི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། སངས་རྒྱས་འབ༷འ་ཞི༷ག་ལ་མངའ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་གཉིས་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་སྤ༷ངས་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞ༷ལ་དུ་མེ༷ད་པ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གོ༷་རི༷མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལྔ་དང་སྦྱར་ཏེ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ལ༷་རྫོ༷གས་པར་ལོ༷ངས་སྤྱོ༵ད་ཅིང་གནས་པའི་ཕྱིར་གསུང་གི་གདམས་ངག་བརྗོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། གཟུ༷གས་ཀྱི༷་སྐུའི་རང་བཞིན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ་སོགས་པའི་ཆོ༷ས་དང་ལྡན་པ་ནི༷་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་སྣ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར། སྐུའི་སྣང་བ་སྟོན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ད༵ང༌། སེམས་ཅན་
2-1-102


ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷འི་རྒྱུ༷་མཐུ༷ན་པ༵འི་འབྲས་བུ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་འགྲོ༷་དོ༷ན་རྒྱུ༷ན་མི༷་འཆ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ཐུགས་རྗེས་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ད༵ང༌། དེ་དག་ཀྱང་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་ཅིང་རང་གིས་ངང་གི་ལྷུ༷ན་གྱིས་གྲུ༷བ་པ༵ར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་འདོ༷ད་པ༷་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་རེ་བ་ཡོ༷ངས་སུ་སྐོ༷ང་བའི་ཕྱི༵ར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། གཞིའི་ཁ་དོག་གི་དབང་གིས་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་པ་མོས་པའི་དབང་གིས་ཁ་དོག་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་རྫུ༷་འཕྲུ༷ལ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱི༵ས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྫོ༷གས་པ༷ར་ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་པའི་སྐུར་རྣ༷མ་པ༷ར་གན༵ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་གསུང་གི་གདམས་ངག་བརྗོ༷ད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། སྐུའི་སྣང་བ་སྟོ༷ན་པ་རྒྱན་མི་འཆད་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེས་འཕྲིན་ལས་མཛ༷ད་པ་རྒྱུ༷ན་མི༷་འཆ༷ད་པ་ད༵ང༌། དེ་དག་ལ་འབད་རྩོལ་གྱིས་མངོ༷ན་པ༷ར་འདུ༷་བྱེ༷ད་པ་མེ༷ད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷་ད༵ང༌། སྐལ་བའི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དེ༷འི༷་ངོ༷་བོ༷་ཉིད་མི༷ན་པ་སྟོ༷ན་པ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ༵་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་འཆད་པའི་སྐབས་འདི༷ར་ནི༷་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣ༷མ་པ་ལྔ༷ར་བརྗོ༵ད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
ཁྱད་པར་རྐྱེན་ལས་སྣང་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འོག་གཞིའི་རས་ཀྱི་ཚོ༷ན་ནི༷་ཁ་དོག་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་རྐྱེན་གྱི༵ས་སྟེང་གི་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་དེ༷འི་དངོ༷ས་པོ་མི༷ན་ཡང༌། དང་བའི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣ༷ང་བ་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་
2-1-103


ཀྱི་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེ༷ན་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ༵ས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་སྐྱེ་དགུ་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་བད༷ག་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་པ་དེ༷འི་དངོ༷ས་པོ་མི༷ན་ཡང་ཁ་དོག་དང་ཚད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་བ༷ར་སྣ༵ང་ངོ༌། །ཞེས་པའོ། །
སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་གཉིས། མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཚུལ། དེའི་བྱེད་ལས་གདུལ་བྱ་རིམ་གྱིས་འདྲེན་ཚུལ་ལོ། །
དེ་ལ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཚུལ་ནི། སྟོན་ཅེས་འོག་ནས་འབྱུང་བ་གསལ་བྱེད་དུ་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་གང་ལ་སྟོན་ན། མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན༷་པོ༷ས་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བཞེད་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བར་སྟོན་པ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེ༵ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ལ༷་ལེགས་པར་གཟི༷གས་ན༷ས་ནི༵་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ངང་དུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ༷ས་ནམ་ཡང་མ༷་གཡོ༷ས་པ༵ར་རོ། །དོན་གང་དག་སྟོན་ན། སྤྲུ༷ལ་པ༷འི་ར༷ང་བཞི༷ན་རྣམ་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་རྣམས་ཀྱི༵ས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཚོན་ནས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་དགའ་ལྡན་པའི་ལྷའི་སྐྱེ༷་བ༷་དམ་པ་ཏོག་དཀར་ཞེས་བྱ་བར་མངོ༷ན་པ༷ར་སྐྱེ༷་བ༷འི་ཚུལ་བསྟན་ནས་ལྷའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་མང་པོ་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད་པ་ད༵ང༌། དག༷འ་ལྡ༷ན་གྱི་གན༷ས་ན༷ས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འཕོ༷་བ༷འི་མཛད་པ་ད༵ང༌། ཡུམ་གྱི་ལྷུ༷མས་སུ༷་འཇུ༷ག་པའི་མཛད་པ་ད༷ང༌། ལྷུམས་ནས་བལྟ༷མས་པའི་མཛད་པ༷་ད༵ང༌། བཟོ༷འི༷་གན༷ས་ལ༷་མཁ༷ས་པ༷འི་མཛད་པ་ད༵ང༌། བཙུ༷ན་མོ༷འི་འཁོ༷ར་གྱི་ནང་དུ་དགྱེ༷ས་པར་རོ༷ལ་བའི་མཛད་པ༷་ད༵ང༌། བཙུན་མོ་དང་བཅས་པའི་ཁབ་ནས་ངེ༷ས་པར་འབྱུ༷ང་བའི་མཛད་པ་དང༌། དཀ༷འ་བ༷་
2-1-104


སྤྱ༷ད་པའི་མཛད་པ༷་ད༵ང༌། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཀྱི་སྙི༷ང་པོ༷་རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་གཤེ༷གས་པའི་མཛད་པ༷་ད༵ང༌། བདུ༷ད་ཀྱི་སྡེ༷་དཔུང་དང་བཅས་པ་བྱམས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་འཇོ༷མས་པའི་མཛད་པ་ད༷ང༌། མངོན་པར་རྫོ༷གས་པ༷ར་ནི༵་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པའི་མཛད་པ་དང༌། ཆོ༷ས་ཀྱི༷་འཁོ༷ར་ལོ༷་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་ད༵ང༌། ཡོངས་སུ་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ༷ར་གཤེ༷གས་པའི་མཛ༷ད་པ་རྣ༵མས་སོ། །གནས་གང་དུ་སྟོན་ན། ཡོ༷ངས་སུ༷་མ༷་ད༷ག་པའི་ཞི༷ང་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་རྣ༷མས་སུ༵འོ། །དུས་ཇི་སྲིད་སྟོན་ན། གདུལ་བྱ་འཁོར་བའི་སྲི༷ད་པ༷་ཇི༷་སྲི༷ད་མ་སྟོངས་པར་གན༷ས་པའི་བར་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་སྟོ༵ན་ཏོ། །ཞེས་པའོ། །
གདུལ་བྱ་རིམ་གྱིས་འདྲེན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕལ་པ་ཐེག་དམན་ལ་འཇུག་ཚུལ། ཐེག་དམན་ཐེག་ཆེན་གྱིས་སྨིན་ཚུལ། ཐེག་ཆེན་རྣམ་གྲོལ་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཐེག་དམན་ལ་འཇུག་ཚུལ་ནི། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི༷་རྟ༷ག་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བད༷ག་མེ༷ད་པ་ད༵ང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཞི༷་ཞིང་བདེ་བའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྟོན་པ༷འི་སྒྲ༷་ཡི༷ས་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་ཐ༷བས་མཁྱེ༷ན་པ༵་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་སྲི༷ད་པ་གསུ༷མ་གྱི་ཉེས་དམིགས་མང་དུ་གསུངས་ཤིང༌། སྐྱོ༷་བ་བསྐྱེ༷ད་ན༵ས་རེ་ཤིག་དང་པོ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཙམ་གྱིས་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ༷་ཡང་ར༷བ་ཏུ་འཇུ༷ག་པར་མཛ༵ད། ཅེས་པའོ། །
ཐེག་ཆེན་གྱིས་སྨིན་ཚུལ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ༷ར་བྱེད་པའི༷་ཐབས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ༷མ་ལ༷་རབ༷་ཏུ་ཞུ༷གས་པ༵་ལས་དགྲ་བཅོམ་པ་
2-1-105


དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན། མཐར་ཕྱིན་པའི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་ཀྱང་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༷ས་པ་ཐོ༷བ་བོ་སྙམ་པའི་འདུ༷་ཤེ༷ས་ཅ༵ན་རྣམས་ལ། ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་པ༷ད་མ༷་དཀ༷ར་པོའི་མདོ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ༷་སོ༵གས་པ་རྣམས་ལས་ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༷་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་སྟོང་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འཇུག་པར་སྟོན་པའི་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་བགྲོད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དེ༷་ད༷ག་སྔ༷ར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོབ་པར་འཛི༷ན་པ་དེ་ལ༷ས་བཟློ༷ག་སྟེ༵་ཐ༷བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ད༷ང་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོ༷ངས་སུ་གཟུ༷ང་བ༵ས་ཐེ༷ག་པ༷་གསུམ་ལས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ༷་སྨི༷ན་པར་མཛ༷ད་དེ༵་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་བཀོད་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
རྣམ་གྲོལ་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་རིམ་གྱིས་སྨིན་པར་མཛད་ནས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཞིང་ཁམས་འདི་ཞེས་བྱ་བར་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པས་དུས་འདི་ཙམ་ཞིག་ན། བསྐལ་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཚང་རྒྱ་ཞིང༌། འཁོར་འདི་སྙེད་དང་བཅས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་འདི་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་གསུམ་ལས་མཆོ༷ག་ཏུ༷་གྱུར་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ལུ༷ང་སྟོ༷ན་པར་མཛད་དོ༵། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཞིང་དང་མིང་དང་ནི། །དུས་དང་བསྐལ་པའི་མིང་དང་ནི། །འཁོར་དང་དམ་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །གནས་པའི་སྒོ་ནས་དེར་འདོད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
དོན་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་ལས། རྒྱུ་མཚན་དང་སྦྱར་ཏེ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི། ཕྲ་ཞིང་རྟོགས་
2-1-106


པར་དཀའ་བས་ན་ཟ༷བ་པའི་ཕྱིར་ད༷ང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་མཐུ༷་ནི༷་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་ད༵ང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱི༷ས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ༷འི་དོ༷ན་དང་མཐུ༷ན་པར་བསྟན་པས་འཁོར་བ་ལས་རབ༷་ཏུ་འདྲེ༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་ན། སྐུ་གསུམ་པོ་འདི༷་ད༷ག་གྲ༷ངས་ཅི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཟ༷བ་པ༷་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ད༵ང༌། རྒྱ༷་ཆེ༷་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། བད༷ག་ཉི༷ད་ཆེ༷ན་པོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་སུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
གནས་ཚུལ་དང་སྦྱར་ཏེ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་འཆད་པའི་སྐབས་འདི༷ར་ནི༷་ད༷ང་པོ༷་ཟབ་པའི་སྐུ་དེ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷ར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ༵། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞིང༌། གཞན་རིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི༷་མ༷་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ད༷ག་ནི༷་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་སྐུ༵་ཡིན་ཏེ་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ན༷མ་མཁ༷འི་དབྱིངས་ལ༷་ནི༷་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུ༷གས་སྣ་ཚོགས་གན༷ས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ། ད༷ང་པོ༷་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ༷་ནི༷་ཐ༷་མ༷་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དག་གན༵ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དག་རྟག་པའི་དོན་ལ་གཉིས། རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ༷་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་གཞན་དོན་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ད༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སེམ༷ས་ཅ༷ན་མ་ལུས་པ་འདུལ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཤིང༌། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ལ་ཟ༷ད་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། གཞན་དོན་གྲུབ་པའི་ཀུན་སློང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་རྫུ་འཕྲུ༷ལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་
2-1-107


དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཁྱེ༷ན་པས་ནམ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་ད༵ང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༷་དབ༷ང་ཕྱུ༷ག་འཇིག་རྟེན་དུ་ཞུགས་ཀྱང་དེའི་ཉེས་པས་ནམ་ཡང་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་གཞན་དོན་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང༌། འཆི༷་བ༷་མེད་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པས་འཆི་བའི་བདག་པོའི༷་བདུ༷ད་བཅོ༷མ་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། གདོད་མ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ༷་བོ༷ར་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་ཐུག་པར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱབས་དང་མགོ༷ན་པོ༷ར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྟ༵ག་པ་ཡིན་ཏེ། མདོར་ན་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་བཅུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། གཟུགས་སྐུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཆོས་སྐུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན། དེ་རྣམས་སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བའོ། །
དེ་ལ་གཟུགས་སྐུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྔར་སློབ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ལུ༷ས་མགོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ད༷ང་སྲོ༷ག་ཚེའི་རྒྱུན་ཉིད་ད༷ང༌། ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་རྣ༵མས་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བཏ༷ང་ན༷ས་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་འཛི༷ན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱི༷ར་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ད༵ང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སེ༷མས་ཅ༷ན་ཇི་སྙེད་པ་ཀུ༷ན་ལ༷་ཕ༷ན་པ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི༷་ཕྱི༵ར་ད༷ང་པོ༷ར་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་འཁོར་བ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱའོ། །ཞེས་རང་གིས་ཇི་ལྟར་ད༷མ་བཅ༷ས་པའི་དོན་མཐ༷ར་ཕྱི༷ན་པར་མཛད་ཅིང༌། གདུལ་བྱ་ལ་ཟད་པ་མེད་
2-1-108


པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ལ༷་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པས༷་གཙ༷ང་བ༷་ད༵ང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་ད༷ག་པ༷འི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་ལ་ར༷བ་ཏུ་འཇུ༷ག་པ་མངའ་བའི་ཕྱི༵ར་དང༌། གཅིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཞིང་མང་པོར་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫུ༷་འཕྲུ༷ལ་དང་དེའི་རྐ༷ང་པ༷འི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་དབང་འབྱོར་བས་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པར་གཟུགས་སྐུའི་སྣང་བ་སྟོ༷ན་པ༷་ནི༵་སངས་རྒྱས་དེ༷་ཡི༷ས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་གན༷ས་ཤིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ༷ར་སྤྱོ༷ད་པར་ནུས་པ༷འི་ཕྱི༵ར་དང༌། མཁྱེ༷ན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ༷ས་སྲིད་པ་འཁོ༷ར་བ་ད༷ང་ཞི་བ་མྱ༷་ང༷ན་ལས་འད༵ས་པ་དག་རང་བཞིན་གཉི༷ས་སུ༷་འཛི༷ན་པ་ལ༷ས་གྲོ༷ལ་ནས་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སྐྱོ་བ་དང་བྲལ་བ༷འི་ཕྱི༵ར་དང༌། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་བས༷མ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཐའ་ཡ༷ས་པའི་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ཟག་མེད་ཀྱི༵་བདེ༷་བ༷་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་རྣམས་ད༷ང་ལྡ༷ན་པས་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། གཞན་དོན་དུ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༷་ནི༷་བཞུགས་ཤིང༌། དེ་དག་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོ༷ད་པ༷་ནི༵་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་ཆོ༷ས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་གོ༷ས་པ༷་མེ༵ད་པའི་ཕྱིར་ན། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཆོས་སྐུ་རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་གཉེན་པོ་མཐར་ཕྱིན་པའི་གོ་ནས་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འཆི༷་འཕོ་བ་མེ༷ད་ཅིང༌། སྐྱེ་འགག་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་ཞི༷་བ༷འི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆོག་ལ་གན༷ས་པའི་གོ་འཕང་ཐོ༷བ་པ་ལ༵་འཆི༷་བདག་གི་བདུ༷ད་ནམ་ཡང་རྒྱུ༷་བ༷་མེ༷ད་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་
2-1-109


པར་འདུ༷ས་མ༷་བྱ༷ས་པ༷འི་ར༷ང་བཞི༷ན་ཅན་གྱི༵་ཐུ༷བ་པ༷་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གདོ༷ད་མ་ན༷ས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི༷་ཕྱི༵ར་རོ། །མི་བསླུ་བས་ཀྱང་རྟ༷ག་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ༷་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐྱ༷བས་མེ༷ད་པའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ༷ས་ཀྱི༷་ནི༵་སྐྱ༷བས་དང་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་ལ༷་སོ༷གས་པ་མཐར་ཐུག་པ༷ར་འཐ༷ད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
དེ་རྣམས་སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ད༷ང་པོ༷་ཡི༷་ནི༷་རྒྱུ༷་མཚན་རྣམ་པ་བདུ༷ན་གྱི༵ས་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་སྐུ༷འི༷་གཞན་དོན་རྟ༷ག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉི༷ད་ཡིན་ཏེ༵། འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་པ་དང༌། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཕྱི༷་མ༷་གསུ༷མ་གྱི༷ས་སྟོ༷ན་པ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི༵་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷འི༷་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྟ༷ག་པ༷་ཉི༵ད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ལ་གཉིས། བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ལས་འདས་ཤིང༌། ང༷ག་གི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི༷ས་བསྡུ༷ས་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་གན༷ས་སམ་ཡུལ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། འཇལ་བར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ༷ས། ཡང་དག་པར་འད༷ས་པ༷འི་ཕྱི༵ར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ༷་ན༷་མེ༷ད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། སྲི༷ད་པ་འཁོར་བ་དང་ཞི༷་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱིས༷་མ༷་བསྡུ༷ས་པའི་ཕྱི༵ར་ན། རྒྱ༷ལ་བ་རྫོགས་པའི་
2-1-110


སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་ཡིན་གྱི་འཕ༷གས་པ་ས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ཀྱ༷ང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༵བ་པ་ཉིད་ན། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྒྱུ་མཚན་རྣམས་རིམ་པ་ལྟར་བཤད་པ་ནི། སྐུ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་འདིའོ་ཞེས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང་སྒྲས་བརྗོ༷ད་དུ༷་མེ༷ད་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ༷་བཞིན་དུ་ནི་སྒྲས་བརྗོ༷ད་དུ་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡི༷ན་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ཉིད་དོ༷ན་ད༷མ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟ༷ག་པར་བྱ༷་བའི་ཡུལ་ལམ་གནས་མི༷ན་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ཉིད་རྟོག་པས་བརྟ༷ག་པར་བྱ་བ་མི༷ན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པས་རྗེ༷ས་སུ་དཔ༷ག་པར་བྱ༷་བ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔ༷ག་པར་བྱ་བ་མི༷ན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཤིང་བླ༷་ན༷་མེ༷ད་པ་ཡིན་པ༷འི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ཉིད་བླ༷་ན༷་མེད༷་པ༷་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་དག་གིས་མ༷་བསྡུ༷ས་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ཡང་སྲིད་ཞིས་མ༷་བསྡུ༷ས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་མཐའ་གཉིས་ལ་གན༷ས་པ༷་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་རོ། །མི་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ༵། ཞི་བའི་མཐའ་ལ་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་སྲིད་པའི་རང་བཞིན་ལ་སྐྱོ༷ན་དུ་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །སྐུ་གཉིས་ལ་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བ་ནི། ངག་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ༷་མཚན་ལྔ༷་པོ་ད༷ག་གི༷ས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་ལ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ༷འི་ཕྱི༵ར་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་ཕལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའོ་ཞེས་བས༷མ་གྱི༷ས་མི༷་ཁྱ༷བ་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་སྟེ༵། སྲིད་ཞིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དྲུ༷ག་པ༷ས་སྲིད་ཞིའི་ཆོས་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པ་སྣང་ཡང་དེ༷འི༷་དངོ༷ས་པོར་
2-1-111


བདེན་པ་མི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་གཟུ༷གས་ཀྱི་སྐུ༷འི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ༷འོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཡོན་ཏན་ལས་བསམ་མི་ཁྱབ་ཚུལ་ནི། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་བླ༷་ན་མེ༷ད་པའི་མཁྱེན་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པས་མཐའ་ཡས་པའི་བརྩེ་བའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེ༷ན་པོ་འཕྲིན་ལས་ལ་སོ༷གས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི༵ས་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་བྱོ༷ན་པ༷འི་ཕྱིར། རྒྱ༷ལ་བ༷་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༵བ་སྟེ། དེ༷ས་ན༷་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པར་ར༷ང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུ༷ང་བ་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱང་རྣམ་བཞག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི༷་ཐ༷་མ༷་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི༷་ཚུ༷ལ་ལམ། ཡང་ན་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཚུལ་འདི༷་ནི༵། དྲ༷ང་སྲོ༷ང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེ༷ན་པོ༷་དག་པའི་ས་ལ་གནས་ཤིང༌། དབ༷ང་བཅུ་ཐོ༷བ་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ཀྱ༷ང་མངོན་སུམ་དུ་རི༷ག་པ་མི༵ན་ན་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། རིག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཀྱི༷་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་གཉི༷ས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ༷འོ༵།།      །།
8 ༈ ད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་ལ་གཉིས། སྐུ་གཉིས་དང་སྦྱར་ཏེ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། ཕྱེ་བའི་ཡོན་ཏན་
2-1-112


གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །
དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། སྐུ་དང་ཡོན་ཏན་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཞེས་པའང་ར༷ང་དོ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞ༷ན་དོ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྟེན་རང་དོ༷ན་དོན་ད༷མ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ༷་ད༷ང་ནི༵། དེ༷་ལ༷་བརྟེ༷ན་པ༷འི་གཞན་དོན་ཀུ༷ན་རྫོ༷བ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ༷་དེ་ཉི༷ད་དེ༵། སྐུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཕྱེ་ནའང་ཆོས་སྐུ་ལ་ཡོད་པ་བྲ༷ལ་བའི་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ད༷ང༌། གཟུགས་སྐུ་ལ་ཡོད་པ་རྣ༷མ་པ༷ར་སྨི༷ན་པ༷འི་འབྲ༷ས་བུ༷་ནི༵་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་ཀ་བསྡོམས་པ་ལས་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་དབྱེ༷་བ༷་དྲུ༷ག་ཅུ༷་རྩ་བཞི༷་པོ་འདི༷་ད༵ག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་སོ་སོར་སྦྱོར་བ་ནི། བད༷ག་ཉི༷ད་ཀྱི༷་ནི༷་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱོ༷ར་པ༷འི་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གན༵ས་སམ་གཞི་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ད༷མ་པ༷འི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོ༷ན་དུ་ཆོས་ཀྱི༷་སྐུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡི༷ན་ཏེ༵། དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་བརྡ༷་ཙམ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བསྟན་པའི༷་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ༵་ནི་གདུལ་བྱ་ཕ༷་རོ༷ལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕུ༷ན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷འི་གན༵ས་སམ་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་ད༷ང་པོ༷ར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ༷་ནི༷་སྟོ༷བས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ༷་སོ༵གས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་སྒྲིབ་པ་དང་བྲ༷ལ་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣ༷མས་ད༷ང༌། རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་ལྡ༵ན་ཞིང༌། གཉི༷ས་པ༷་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐྱེ༷ས་བུ༷་ཆེ༷ན་པོ༷འི་མཚ༵ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་རྣ༷མ་པར་སྨི༷ན་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣ༷མས་ད༷ང་ཡང་ལྡ༵ན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-113


ཕྱེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་བཞི་སྟེ། དཔེ་དོན་སྦྱར་ཏེ་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན། སོ་སོའི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་དག་སྟོན་པའི་ལུང་ལས་རྟོགས་ཚུལ། སླར་ཡང་དཔེ་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །
དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། རྒྱལ་བའི་སྟོ༷བས་བཅུ་པོ་ཉི༷ད་ཀྱིས་མ༷་རི༷ག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲི༷བ་པ་རྣམས་འཇོམས་པ་ལ༷་སྒྲིབ་པས་ནི་སླར་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡོ༷་རྗེ༷ས་དངོས་པོ་གཞན་རྣམས་འཇོམས་ཤིང་དེ་གཞན་གྱིས་མི་ཕྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ལ། མི༷་འཇི༷གས་པ་བཞི་པོ་ཉི༷ད་ཀྱིས་ནི༷་འཁོ༷ར་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པའི་ནང་དུ༷་འཇིགས་པ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར། སེ༷ང་གེ༷་རི་དྭགས་ཀྱི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ཞིང༌། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་མ༷་འདྲེ༷ས་པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་རྣམས་ནི་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁ༷འ་འབྱུང་བ་བཞི་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ཏེ༵། ཐུ༷བ་པ༷འི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་བསྟ༷ན་པ༷་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་པོ་ནི་བསྐལ་པའི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་དེ་དག་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ༷་དང་ནམ་མཁའ་ལ་ཤར་བའི་ཟླ༷་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་དོན་དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ལ་ཡོད་པ་བྲལ་འབྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། གཞན་དོན་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་སྐུ་ལ་ཡོད་པ་སྨིན་འབྲས་གྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །བྲལ་འབྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་གསུམ་སྟེ། རྒྱལ་བའི་སྟོབས་བཅུ་བཤད་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་བཤད་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བཤད་པའོ། ། 
2-1-114


སྟོབས་བཅུ་ལ་གཉིས། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ་ནི། སྔོན་སློབ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམ་བཅའ་བ་བསྟན་པོ་བྱས་པ་ལས། མཐར་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་སངས་རྒྱས་པ་ན། རང་བྱུང་གཉིས་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དག་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ལས་འབྱུང་བ་གནས་ཡིན་གྱི་བུད་མེད་ཀྱི་རྟེན་ལས་འབྱུང་བ་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་འབྲས་སྲིད་པ་དང་མི་སྲིད་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་གན༷ས་ད༷ང་གན༷ས་མི༷ན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་བྱས་པ་ལས། ལས་མི་དགེ་བ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་འབྱུང་ཞིང༌། ལས་དགེ་བ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་འབྲས་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ༷ས་རྣ༷མས་ཀྱི༵་རྣ༷མ་པ༷ར་སྨི༷ན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། སྔོན་ཡང་གདུལ་བྱའི་དབ༷ང་པོ༷་བརྟགས་ནས་དེ་ད༵ང་མཐུན་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣོ་བ་དང་འབྲིང་པོ་དང་རྟུལ་པོའི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དབང་པོ་མཆོག་དང༌། མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་ཡང་གདུལ་བྱའི་ཁ༷མས་དང་མཐུན་པར་བཞུགས་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣ༷མས་གནས་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་རིགས་སམ་ཁམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཁམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནི༷་སྔོན་ཡང་གདུལ་བྱ་མོ༷ས་པ༷་ད༵ང་མཐུན་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་འདི་ལ་མོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་མོས་པའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པའི་
2-1-115


སྟོབས་དང༌། སྔོན་ཡང་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཁམས་གསུམ་དང་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ་འགྲོ༷་བའི་ལ༷མ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། སྔོན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པ་ལྷུར་བླངས་པ་ལས། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་དུ་རྟོགས་པ་བས༷མ་གཏ༷ན་ལ༷་སོ༵གས་པ་ཉ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཅན་དང་དྲི༷་མ༷་མེ༷ད་པ༷་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༵ང༌། སྔོན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མ་གསན་ཅིང་བག་ཡོད་པར་བྱས་པ་ལས། རང་དང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཏེ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་དུ་མཁྱེན་པ་སྔོན་གྱི་གན༷ས་ནི༷་རྗེ༷ས་སུ༷་དྲ༷ན་པ༷འི་སྟོབས་ད༵ང༌། སྔོན་ཡང་སེམས་ཅན་གཞན་དཔའ་མི་བསྐོང་ཞིང་དེ་དག་གི་སྣང་བར་གྱུར་པས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གང་ནས་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། གང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་སྲིད་པ་བར་མའི་བཟང་ངན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་ལྷ༷འི༷་མི༷ག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། སྔོན་ཡང་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། རང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་ཞིང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་དུ་རྟོགས་པ་ཞི༷་བ༷་ད༵ག་མཁྱེ༷ན་པ༷འི་སྟོབས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རང་རང་གི་རྒྱུད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤང་བྱ་ལས་རྒྱལ་བའི་སྟོ༷བས་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷་བཅུ༵་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་རང་གཞན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བདུད་བཞི་འཇོམས་པར་མཛད་
2-1-116


པའོ། །ཞེས་པའོ། །
མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་གན༷ས་ད༷ང་གན༷ས་མི༷ན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་དང་རྣ༷མ་པར་སྨི༷ན་པ་བདག་གིར་བྱ་བའི་སྟོབས་དང༌། གདུལ་བྱའི་ཁ༷མས་སམ་རིགས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། འགྲོ༷་བའི་ལམ་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༷ང༌། སེམས་ཅན་གྱི་མོ༷ས་པ༷འམ་བསམ་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ད༵ང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབ༷ང་པོ༷འི་ཚོ༷གས་མཆོག་ད༷ང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཅན་དང༌། རྣ༷མ་པར་བྱ༷ང་བའི་ཁྱད་པར་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོ༷ན་གྱི་གན༷ས་རྗེ༷ས་སུ༷་དྲ༷ན་པ༷འི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ད༵ང༌། ལྷ༷འི༷་མི༷ག་གིས་འཆི་འཕོ་བ་ད༷ང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། རང་གཞན་གྱི་ཟ༷ག་པ༷་ཟ༷ད་པའི་ཚུ༷ལ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་མི༷་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་ཤེ༷ས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གོ༷་ཆ༷་སྲ་བ་དང༌། རྩི༷ག་པ་བརྟ༷ན་པོ་ད༵ང་ཤི༷ང་ནགས་འཐིབས་པོ་དང་འདྲ་བ་རྣ༷མས་རིམ་པ་ལྟར་འབི༷གས་པར་བྱེད་པ་ད༷ང་འཇི༷ག་པར་བྱེད་པ་ད༷ང་གཅོ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། རྒྱལ་པའི་སྟོ༷བས་བཅུ་པོ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ༷་དེ་རྣམས་ནི་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡོ༷་རྗེ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་དང་པོ་དྲུག་གིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གོ་ཆ་སྲ་བ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་འབིགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་ཤིང༌། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ལྷའི་མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་གསུམ་གྱིས་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་རྩིག་པ་བརྟན་པོ་དང་འདྲ་བ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་ལ། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་
2-1-117


གཅིག་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཤིང་ནགས་འཐིབས་པོ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །
མི་འཇིགས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ་དང༌། དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དོན་ལ་གཉིས། ངོ་བོ་ནི། སྔོན་ཡང་སེམས་སྙོམས་པའི་སྒོ་ནས་སེར་སྣ་མེད་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། རང་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་མངོ༷ན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བདག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོ༷གས་པ༷ར་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་བོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ད༵ང༌། སྔོན་ཡང་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མ་བརྟེན་པ་ལས་གཞན་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་གེ༷གས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི༷་འགོ༷ག་པ༷ར་བྱེ༷ད་དགོས་སོ་ཞེས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ༷་ལ་མི་འཇིགས་པ་ད༵ང༌། སྔོན་ཡང་དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་རྣམ་པར་བྱ་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ལས། གཞན་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཁོར་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལ༷མ་ཐམས་ཅད་སྟོ༷ན་པ༷་ལ་མི་འཇིགས་པ་ད༷ང༌། སྔོན་ཡང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་རང་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་ཟད་པའི་འགོ༷ག་པ་ཐོ༷བ་ཅེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལ༵་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅས། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས། ཚངས་པའི་གནས་སུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་དཀའ་ཐུབ་དང་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ནུས་པ་དང་ཆགས་བྲལ་གྱིས་ང་རྒྱལ་བའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་རྒོལ་བའམ་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བས། ལུས་བདེ་བ་དང་ངག་བག་ཚ་བ་མེད་པ་དང༌། སེམས་འཇིགས་པ་
2-1-118


མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མི༷་འཇི༷གས་པ༷འི་ཡོན་ཏན་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷་བཞི༵་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། ། 
བྱེད་ལས་ནི། མི་འཇིགས་པ་བཞི་བརྙེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བད༷ག་ཉིད་དང་གཞ༷ན་རྣམས་ཀྱི་དོ༷ན་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ། ཤེ༷ས་པར་བྱ༷་བའི༷་དངོ༷ས་པོ༷་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣ༷མ་པ་ཀུ༷ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེ༷ས་སོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ད༷ང༌། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཤེ༷ས་བྱ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་མཛ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། སྤ༷ང་བར་བྱ་བའི་དངོ༷ས་པོ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་འབྱུང་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤ༷ངས་སོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ད༷ང༌། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་སྤོ༷ང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཀུན་འབྱུང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་མཛ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ད༷ང༌། བསྟེ༷ན་པར་བྱ༷་བ་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟེ༷ན་ཏོ། །ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ད༷ང༌། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བསྟེ༷ན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་མཛ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བ་བླ༷་ན་མེ༷ད་ཅིང་ཤི༷ན་ཏུ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་བདག་གིས་ཐོ༷བ་བོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ད༷ང༌། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཐོ༷བ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟག་པ་ཟད་པ་འགོག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ༷ར་མཛ༷ད་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ར༷ང་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་དང༌། གཞ༷ན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོ༷ན་དུ༷། འཕགས་པའི་བདེ༷ན་པ༷་བཞི་གསུ༷ངས་པ་ལ་ནམ་ཡང་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱི༷ར། དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ག༷ང་དུ༷འ༷ང་དམ་པའི་ཆོས་གསུང་བ་ལ་ཐོ༷གས་པ༷་མེ༵ད་པར་འཇུག་གོ །ཞེས་པའོ། །
2-1-119


དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རི༷་དྭ༷གས་ཀྱི་དབ༷ང་པོ༷་སེང་གེ་ན༷གས་ཚལ་སྟུག་པོའི་མཐ༷ར་རྟ༷ག་པར་གནས་ཀྱང་རུང་འཇི༷གས་པ་མེ༵ད་ཅིང༌། སྟག་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པའི་རི༷་དྭ༷གས་རྣ༷མས་ལ༷་སྐྲ༷ག་པ༷་མེ༷ད་པ༷ར་རྒྱུ༷་བ༷་ན། རང་ཉིད་ལེགས་པར་གནས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང༌། བློ་བརྟན་པ་དང༌། རྩལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ང་རྒྱལ་ཅན་མང་པོ་འདུས་པའི་ཚོ༷གས་ན༷་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབ༷ང་པོ༷་མིའི་སེ༷ང་གེ༷་ཡ༵ང་འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་མེད་ཅིང་བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ལེ༷གས་པར་གན༷ས་པ་དང༌། གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པས་ལྟོ༷ས་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཐུགས་བརྟ༷ན་པ་དང༌། སྤང་བྱ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་སྤངས་པ༷ས་རྩ༷ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷ར་གན༵ས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
མ་འདྲེས་པ་ལ་གཉིས། དོན་དངོས་བསྟན་པ་དང༌། དཔེ་དང་སྦྱར་བའོ། །དོན་དངོས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས། མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་དང༌། སླར་ཡང་བཤད་དེ་བྱེད་ལས་དང་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། །དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱེ་སྟེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང༌། བསྡུས་ཏེ་གཞན་ཡང་བསྟན་པའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་སྡེ་ཚན་བཞི་ལས། སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་མངའ་བ་སྟོན་པའོ། །དེ་ཡང་སྔོན་སློབ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ལམ་སྟོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལམ་མ་ནོར་བར་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་མཐར་སངས་རྒྱས་པ་ན་མཆོང་བ་དང་རྒྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་དུག་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བླང་བའི་འཁྲུ༷ལ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ། སྐུའི་སྤྱོད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ད༷ང༌། སྔོན་རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་བླངས་ཤིང་རྫུན་ཚིག་དང་མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་
2-1-120


པ་སྤངས་པ་ལས་རྩོད་པ་དང་ཀྱལ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་ལས་ཀུན་ནས་བླངས་པའི་ཅ༷་ཅོ༷་མི༷་མང༷འ་བ་སྟེ༵། གསུང་གི་སྤྱོད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཅིག་དང༌། སྔོན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་སྟོ༷ན་པ་སངས་རྒྱས་ལ༷་འདས་པའི་དོན་རྗེད་པའི་དྲ༷ན་པ༷་ཉ༷མས་པ་མི༷་མང༵འ་བ་དང༌། སྔོན་གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཤིང༌། རྗེས་ཐོབ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་སོགས་པ་མཉ༷མ་པ༷ར་མ༷་བཞ༷ག་པའི་ཐུ༷གས་མི༷་མང༵འ་བ་དང༌། སྔོན་སེམས་དང་འདུ༷་ཤེ༷ས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རང་བཞིན་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་རྣམས་ཀྱ༷ང་མི༷་མང༵འ་བ་དང༌། སྔོན་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དང་སྲིད་ཞི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། གདུལ་བྱ་དུས་ལ་བབ་ཀྱང་སོ་སོར་མ༷་བརྟ༷གས་པའི་སྒོ་ནས་ཡལ་བར་འདོར་བའི་བཏ༷ང་སྙོ༷མས་མི༷་མང༷འ་བ་སྟེ༵། ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བཞིའོ། །
རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་དྲུག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་གནས་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ལས་མ་ཐོབ་པའི་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྔོན་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། དཀོན་མཆོག་གི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུ༷ན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། སྔོན་བླ་མ་བསྟེན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྩོ༷ན་འགྲུ༷ས་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། སྔོན་དྲ༷ན་པ༷་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཟིགས་པའི་དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ད༵ང༌། སྔོན་ཆོས་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་པས་ཤེས་
2-1-121


རབ་གསུམ་བསྐྱེད་པས་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། སྔོན་འདུ་འཛི་སྤངས་ཏེ་དབེན་པའི་གནས་སུ་རྣལ་འབྱོར་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། སྔོན་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ཤེས་རབ་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣ༷མ་པར་གྲོ༷ལ་བ་ཉིད་ཀྱི༵་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གཟི༷གས་པ༷་ཉ༷མས་པ་མི༷་མང༵འ་བ་རྣམས་སོ། །འདིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་སྨོས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་མངའ་བའི་ནང་དུ་འདུས་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་དྲན་པ་མ་སྨོས་པ་ཡང་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བར་འདུས་ཤིང༌། ལ་ལར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ལྟར་ན་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའམ། ཡང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ཉིད་དོ།།
མཛད་པས་བསྡུས་པ་གསུམ་ནི། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྔོན་གཡོ་སྒྱུ་ཚུལ་འཆོས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། ལུས་ཀྱི་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། སྔོན་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ཤིང་ཕན་པ་དང་རན་པ་དང་ཆོས་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་པ་ལུས་ངག་གི་ལས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། སྔོན་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་
2-1-122


ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་འཕྲིན་ལ༷ས་གསུ༷མ་ག་ཡང་ཡེ༷་ཤེ༷ས་སྔོ༷ན་དུ་འགྲོ༷་བ་ད༵ང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
མཁྱེན་པས་བསྡུས་པ་གསུམ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྔོན་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆགས་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་ལ་ཡིད་གཉིས་མི་ཟ་བར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་པར་མོས་པ་དང༌། བདག་གཞན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་པ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། རིམ་པ་ལྟར་འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་པས་ན་དུ༷ས་གསུམ་ལ༷་འཇུག་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་རྣམས་ཆགས་པ་དང༌། ཐོགས་པའི་སྒྲི༷བ་པ༷་གཉིས་མེ༵ད་པའོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྡུ་བ་ནི། དེ༷་ལྟ༷ར་ན་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་དྲུག །རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་དྲུག། མཛད་པས་བསྡུས་པ་གསུམ། མཁྱེན་པས་བསྡུས་པ་གསུམ་སྟེ། བཅོ༷་བརྒྱ༷ད་པོ་འདི༷་རྣམས་ད༷ང༌། གཞ༵ན་ཡང་སྐུ་ཚད་མེད་པ་དང་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྤྱི་གཙུག་ལྟར་མི་མངོན་པ་དང༌། རྩི་སྨན་དང་འདྲ་བར་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་སྟོ༷ན་པ༷་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི༷་ཡིན་པས། གང་ཟག་གཞན་དང་མ༷་འདྲེ༷ས་ཤིང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བཤད་དེ་བྱེད་ལས་དང་འཐོབ་ཚུལ་ནི། སྐུའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཁྲུ༷ལ་བ་མེད་པ་ད༷ང༌། གསུང་གི་སྤྱོད་པ་ལ་ཅ༷་ཅོ༷་མེད་པ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་དོན་བརྙེ༷ལ་བའི་དྲན་པ་མ་ཉམས་པ་ད༷ང༌། ཐུ༷གས་གཡོ༷་བའི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་པ་དང༌། འཁོར་འདས་རང་
2-1-123


བཞིན་ཐ༷་ད༷ད་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི༷ས་ནི༷་འདུ༷་ཤེ༷ས་སྣ་ཚོགས་མེད་པ་ད༵ང༌། གདུལ་བྱ་མ་བརྟགས་པར་རང་གི་ང༷ང་གི༷ས་བཏ༷ང་སྙོ༷མས་སུ་འཇོག་པ་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་སངས་རྒྱས་ལ༷་མེ༷ད་པ་སྟེ། སྤྱོད་པས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང༌། གཞན་ཕན་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུ༷ན་པ༷་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནི༷་གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོ༷ན་འགྲུ༷ས་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ད༵ང༌། དོན་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའི་དྲ༷ན་པ༷་རྣ༷མ་པར་ད༷ག་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣ༷མ་པ༷ར་གྲོ༷ལ་བ༷་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ད༵ང༌། ཤེ༷ས་བྱ༷་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི༷་དོ༷ན་ཀུ༷ན་མ་ལུས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གཟི༷གས་པ༷་རྣམ་པར་གྲོ༷ལ་བ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ལ༷ས་ནི༷་ནམ་ཡང་ཉ༷མས་པ་མི༷་མང༵འ་བ་སྟེ། རྟོགས་པས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང༌། སངས་རྒྱས་ག༷ང་གི༷་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་འཕྲིན་ལ༷ས་གསུ༷མ་པོ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ཀྱང༌། དང་པོར་ཡེ༷་ཤེ༷ས་སྔོ༷ན་དུ་འགྲོ༷་ཞིང་ཕྱི་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྗེ༷ས་སུ༷་འཇུ༷ག་པ༷ས་ཏེ། མཛད་པས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་ད༵ང༌། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དུ༷ས་གསུ༷མ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ལ་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཆགས་པ་དང་ཐོ༷གས་པ་མེ༷ད་པར་ངེ༷ས་པ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་རྒྱ༷་ཆེ༷ན་པོ་འཇུ༷ག་པ༷་མཁྱེན་པས་བསྡུས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་སྟེ༵། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ག༷ང་རྟོ༷གས་ཤིང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བ༷ར་འཇི༷གས་པ་དང༌། བག་ཚ་བ་མེ༷ད་པས་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་འཁོ༷ར་ལོ༷་རྒྱ་ཆེ༷ན་པོ༷་ར༷བ་ཏུ་བསྐོ༷ར་བ༵ར་མཛད་ལ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་ད༷ང་ལྡ༷ན་ཞིང་བདུད་བཞི་ལས་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྟོན་པ་གཅིག་པུ་ཉི༷ད་ཡིན་ཏེ། དེ༷་ཡང་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་སྔོན་སོ་སོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་བསྒོམས་ཤིང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་
2-1-124


དང་བྲལ་བ་ལས་མངོན་སུམ་དུ་བརྙེ༵ས་སོ། །ཞེས་པའོ། ། 
དཔེ་དང་སྦྱར་བ་ནི། ས༷་ལ་སོ༷གས་པ་འབྱུང་བ་བཞི་ལ༷་ཡོ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་སའི་མཚན་ཉིད་སྲ་བ་དང༌། ཆུའི་མཚན་ཉིད་གཤེར་བ་དང༌། མེའི་མཚན་ཉིད་དྲོ་བ་དང༌། རླུང་གི་མཚན་ཉིད་གཡོ་བ་ག༷ང་ཡི༷ན་པ༷་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་དེ༷་ནི༷་འདུས་མ་བྱས་ན༷མ་མཁ༷འི་མཚན་ཉིད་མི༵ན་ཞིང༌། ན༷མ་མཁ༷འི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་སྒྲི༷བ་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་ཡང་འབྱུང་བ་བཞིའི་གཟུ༷གས་ལ༷་མེ༵ད་པས་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གང་ཟག་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྐྱེ་འཇིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ལ་མེད་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམས་གང་ཟག་གཞན་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པས་མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའམ། ཡང་ན་དཔེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དེ། ས༷་དང་ཆུ༷་དང་མེ༷་དང་རླུ༷ང་དང༌། ན༷མ་མཁ༷འི་ཁམས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་ཙམ་ལ་སོགས་པར་མཚུ༷ངས་པ༷འི་ཕྱིར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་དག༷་ན༷་ཐུ༷ན་མོ༷ང་ཡིན་པ་ཡང་སྲིད་དེ༵། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ༷་འདྲེ༷ས་པ་ཉི༷ད་ནི༷་ཐ་ན་རྡུ༷ལ་ཕྲ༷ན་ཙ༷མ་ཡ༷ང་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ད༷ག་ན༷་ཐུ༷ན་མོ༷ང་དུ་གྱུར་པ་མི༵ན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཚོན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
སྨིན་འབྲས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། མཚོན་བྱ་མཚན་གྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ནི། སྔོན་སློབ་ལམ་གྱི་དུས་སུ་དམ་བཅའ་བ་བརྟན་པར་མཛད་པ་ལས། མཐར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལེ༷གས་པར་གན༷ས་ཤིང་རུས་སྦལ་གྱི་ལྟོ་བ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡོད་བྱད་སྣ་ཚོགས་སྦྱིན་པར་བཏང་བ་ལས་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོ༷ར་ལོ༷འི་རི་མོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པས་མཚ༷ན་པ༷་ཉིད་ད༵ང༌། 
2-1-125


སྔོན་གཞན་དག་ཁྱད་དུ་མ་བསད་པ་ལས་ཞབས་ཀྱི་རྟིང་པ་ཡང༷ས་ཤི༷ང་ཞ༷བས་ཀྱི་ལོ༷ང་བུ་མི༷་མངོ༷ན་པར་བྱིན་གྱིས་ཟླུམ་པ་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་བསྐྱབས་པ་ལས་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོ༷ར་མོ༷་རྣམས་རི༷ང་བ་ཉིད་ད༷ང༌། སྔོན་གཞན་གྱི་འཁོར་མ་ཕྱེ་བ་ལས་ཕྱ༷ག་དང་ཞ༷བས་ཀྱི་སོར་མོ་རྣ༵མས་གསེར་གྱི་དྲ༷་བ༷་ཡི༷ས་ནི་འབྲེ༷ལ་བ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་གོས་བཟང་པོ་སྣ་ཚོགས་བྱིན་པ་ལས་པ༷གས་པ་ཤིན་ཏུ་འཇ༷མ་ཞིང་སྐུ་གཞོ༷ན་ཤ༷་ཅ༷ན་དུ་གནས་པས་ལེ༷གས་པ་ཉི༵ད་དང༌། སྔོན་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་མཆོག་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་བྱིན་པ་ལས་སྐུ༷་ནི༷་ཞབས་ཀྱི་བོལ་གོང་གཉིས་དང༌། ཕྱག་གི་རྒྱབ་གཉིས་དང༌། ཕྲག་པའི་སྟེང་གཉིས་དང༌། ལྟག་པ་སྟེ་བདུ༷ན་ད༷ག་མཐོ༷་ཞིང་ཤས་རྒྱས་པར་སྣང་བ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལས་བྱི༷ན་པ༷་རི་དྭགས་ཨེ༷་ནྱ༷་ཡ༷་དང་འདྲ༷་བར་ཟླུམ་ཞིང་གྲིམས་ལ་རིམ་གྱིས་ཕྲ་བ་ཉིད་དང༌། སྔོན་གས༵ང་ཚིག་བསྲུངས་ཤིང་འཁྲིག་པ་སྤངས་པ་ལས་གསང་བའི་གནས་གླ༷ང་པོ༷་ཆེའམ་རྟ་ཅང་ཤེས་བཞི༷ན་དུ༷་སྦུ༷བས་སུ༷་ནུ༵བ་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་དགེ་བའི་ལས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐར་གྱིས་སྤྱད་པ་ལས་སྐུ༷་སྟོ༷ད་སེ༷ང་གེ༷་དང་འདྲ༷་བ༷ར་རྒྱས་པ་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པ་ལས་ཕྲག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཐ༷ལ་གོ༷ང་བ༷ར་སྟོང་པ་མེ༷ད་ཅིང་ཤ་རྒྱ༷ས་པ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་གཞན་ལ་མ་འཇིགས་པ་བྱིན་ཞིང་དབུགས་ཕྱུང་བ་ལས་དཔུ༷ང་བའི་མགོ༷་ལེ༷གས་པར་ཟླུ༷མ་ཞིང་ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་གཞན་གྱི་གྲོགས་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བས་ཞུགས་པ་ལས་ཕྱ༷ག་གཉིས་རེག་བྱ་འཇ༷མ་ཞི༵ང་དབྱིབས་ཟླུ༷མ་ལ༷་སྦོམ་ཕྲ་མཐོ༷་དམ༷ན་མེ༷ད་པ༷་ད༵ང༌། མ་བཏུད་ཀྱང་ཕྱ༷ག་གི་མཐིལ་གྱིས་པུས་མོའི་ལྷ་ངར་བསླེབས་པས་ཕྱག་རི༷ང་བ་ཉིད་དང༌། སྔོན་དགེ་བ་བཅུས་མི་ངོམས་པར་སྤྱད་པ་ལས་དྲི་མས་ཡོ༷ངས་སུ༷་ད༷ག་པ༷འི་སྐུ༵་འོ༷ད་ཀྱི༷་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་ནད་པ་རྣམས་ལ་སྨན་སྣ་ཚོགས་པ་བྱིན་པ་ལས་
2-1-126


མགྲི༷ན་པ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་དུ༷ང་རིམ་པ་གསུམ་དང་འདྲ༷་བ་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྒྲུབས་པ་ལས་འགྲ༷མ་པ༷་རི༷་དྭ༷གས་ཀྱི་རྒྱ༷ལ་པོ༷་སེང་གེ་དང་འདྲ༵་བར་རྒྱས་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པར་བྱས་པ་ལས་ཚེ༷མས་ནི༷་བཞི༷་བཅུ༷་ཐམ་པ་ཚང་ཞིང་སྟེང་འོག་ཉི་ཤུ་ཉི་ཤུ་གྲངས་མཉ༷མ་པ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་སེམས་ཅན་མི་མཛའ་བ་རྣམས་བསྡུས་པ་ལས་ར༷བ་ཏུ་ད༷ག་ཅིང་བར་མེད་པས་ཚེ༷མས་ཐ༷གས་བཟ༷ང་བ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ནོར་བུ་བྱིན་པ་ལས། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣ༷མ་པར་ད༷ག་པའི་ཚེ༷མས་ནི༷་རིང་ཐུང་དང་སྦོམ་ཕྲ་མེད་བས་མཉ༷མ་པ་ཉི༷ད་ད༵ང༌། སྔོན་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཉེས་པའི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་སྤྱད་པ་ལས་མཆེ༷་བ༷་ར༷བ་མཆོ༷ག་དུང་ལྟར་དཀ༷ར་བ༷་ཉི༵ད་དང༌། སྔོན་ཐམས་ཅད་དུ་བདེན་པའི་ཚིག་བསྲུངས་པ་ལས་ལྗ༷གས་རི༷ང་ཞིང་སྲབ་པས་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རོ་བྲོ་བ་བྱིན་པ་ལས་རོ་མི་ཞིམ་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐ༷འ་འམ་ཚད་མེ༷ད་ཅིང་གཞན་གྱིས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པ༵འི་རོ༷་བྲོ༷་བ༷འི༷་མཆོ༷ག་ཉི༷ད་དུ་མཁྱེན་པ་ད༵ང༌། སྔོན་ཚིག་ངན་པ་སྤངས་ཤིང་སྙན་པར་སྨྲས་པ་ལས་རྟོག་པའི་ཀུན་སློང་ལ་མ་ལྟོས་པར་ར༷ང་བྱུ༷ང་གི་གསུང་ཀ༷་ལ༷་པི༷ང་ཀ༷འི༵་སྒྲ༷་ད༷ང་ཚ༷ངས་པ༷འི་དབྱ༷ངས་ལྟར་སྙན་ཅིང་རྒྱང་རིང་པོར་ཐོས་པ་ཉི༷ད་ད༵ང༌། སྔོན་བྱམས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྗེས་སུ་བསྐྱངས་པ་ལས་སྤྱ༷ན་བཟ༷ང་པོ་ཨུ༷ཏྤ༷ལའི་འདབ་མ་ལྟར་དཀར་ནག་འབྱེས་ཤིང་དཀྱུས་རིང་བ་ཉིད་དང༌། སྔོན་བསམ་པ་གཡོ་རྒྱུ་མེད་པར་མཛད་པ་ལས་རྫི་མ་ཁྱུ༷་མཆོ༷ག་གི་རྫི༷་མ་དང་འདྲ༷་བར་འཐུག་ཅིང་གནག་ལ་མ་འཛིངས་པ་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་བསྔགས་པར་འོས་པ་རྣམས་བསྔགས་པ་ལས་ཞ༷ལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛེ༷ས་ཤིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་སྨིན་མཚམས་སུ་མཛོ༷ད་སྤུ༷་དཀ༷ར་པོ་འཐེན་ན་ཁྲུ་གང་དུ་རིང་ཞིང་བཞག་ན་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་ཏེ་གནས་པ་དང་ལྡ༷ན་པ་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་
2-1-127


བླ་མ་ལ་གུས་ཤིང་འདུད་པ་བྱས་པ་ལས་གཙུ༷ག་ཏོ༷ར་དབུ༷འི་རྩེ་མོར་ལྡ༷ན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྟར་མི་མངོན་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་སེམས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མལ་བསྟན་བྱིན་པ་ལས་དྲི་མས་ད༷ག་ཅི༷ང་མ་འཁུམས་པས་སྲ༷བ་པ༷འི༵་པ༷གས་པ༷་གསེ༷ར་གྱི༷་མདོ༷ག་དང་འདྲ༷་བ་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི་མཆོ༵ག་སངས་རྒྱས་ལ་མངའ་བ་ཉིད་དང༌། སྔོན་འདུ་འཛི་སྤངས་པས་དགེ་བ་སྤེལ་ཏེ་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་སོགས་པའི་གདམས་ངག་མཐུན་པར་གཟུང་བ་ལས་བ༷་སྤུ༷་རྣམས་ལེ༷གས་པར་ཕྲ༷་ལ་འཇ༷མ་ཞི༷ང་རེ༷་རེ༷་ན༵ས་སྐྱེས་ཏེ་སྐུ༷འི༷་གྱེ༷ན་དུ༷་གཡ༷ས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱི༷ལ་བ༷་ཉིད་ད༵ང༌། སྔོན་བརྡེག་པ་དང་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ལས་དབུ༷་སྐྲ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་མཐོ༷ན་མཐི༷ང་བཞི༵ན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱར་བ་ལས་སྐུ་ནྱ༷་གྲོ༷་དྷའི་སྡོང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པ༷འི་ལྗོ༷ན་ཤི༷ང་གི་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དང་འདྲ༵་བར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཉིད་དང༌། སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་རྣམས་གསོས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་འཇིགས་པ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་བ་ལས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་བཟ༷ང་པོ༷་དཔེ༷་མེ༷ད་པའི་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེ༵ན་པོ་སངས་རྒྱས་ནི་སྲི༷ད་མེ༷ད་ཀྱི་བུ༷འི༷་སྟོ༷བས་ལྟ་བུ་མང༷འ་ཞིང་རྡོ་རྗེ་ལྟར་མཁྲེ༷གས་པ༷འི་སྐུ༵་ཆེ་ཞིང་དྲང་ལ་ཀུན་ནས་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཐ་མལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་ཅིང་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་དཔལ་རབ་ཏུ་འབ༷ར་བའི་ཡོན་ཏན་སུ༷མ་ཅུ༷་རྩ༷་གཉི༷ས་པོ༵་འདི༷་ད༷ག་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོ༷ན་པ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི༷འི་དབ༷ང་པོ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚ༷ན་བཟང་པོའི་ཡོན་ཏན་དུ༷་མདོ་སྡེ་ལས་གསལ་བར་གསུ༵ངས་ཤིང་དེ་རྣམས་འདིར་ཡང་བཀོད་པའོ། །ཞེས་པའོ།། 
མཚོན་བྱེད་དཔེ་དང་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་སྤྲི༷ན་མེ༷ད་པའི་དུས་ཀྱི་སྟོན་
2-1-128


ཀའི་ཟླ༷་བའི་གཟུ༷གས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནམ་མཁ༷འི་དཀྱིལ་དུ་མཐོང་བ་ད༵ང༌། སྟོ༷ན་ཀ༷འི་དུས་ཀྱི་ཆུ༷་སྔོ༷ན་པོ་དྭངས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་མཚོ༷ར་ནི༷་མཐོ༷ང་བ༷་ལྟ༵ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱ༷ལ་སྲ༷ས་ས་བཅུ་པ་རྣམས་དང་སློབ་མ་ཕལ་པའི་ཚོ༷གས་རྣམས་ཀྱི༷ས། ཁྱ༷བ་བད༷ག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གཟུ༵གས་གཉིས་པོ་དག་རིམ་པ་ལྟར་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ན༷ང་དུ༷་མཐོ༷ང་བ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཐོང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའི་ཟླ་བ་དང་འདྲ་ཞིང༌། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་བ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་པའོ། །
ལུང་ལས་རྟོགས་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དྲུ༷ག་ཅུ༷་རྩ༷་བཞི༷་པོ༵་འདི༷་ད༷ག །སོ༷་སོ༷ར་རེ་རེ་ཞིང་ཆོས་སྐུ་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་དང་བཅ༷ས་ཤིང༌། གཟུགས་སྐུ་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་བཅས་ཏེ༵། འདིར་བསྟན་པའི་གྲངས་དང་གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ། རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི༵ས་ཞུས་པའི་མདོ༷་ཐེག་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བའི༷་རྗེ༷ས་སུ་འབྲ༷ངས་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བསྟན་པ་ལ་གཉིས། དཔེ་དོན་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྤྱིར་བསྟན་པ། དེ་དག་སྤྱར་ཏེ་སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་རང་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་མི༷་ཕྱེ༷ད་པ༷འི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་ད༷ང་མཚུངས་པ་དང༌། མི༷་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་སྤོབས་པ་མི་ཞ༷ན་པའི་ཕྱིར་སེང་གེ་ད༵ང་མཚུངས་པ་དང༌། མ་
2-1-129


འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུ༷ངས་པ༷་མེ༷ད་ཅིང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ད༷ང༌། མཚན་བཟང་པོ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ནི་ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལས་གཡོ༷་བ་མེ༷ད་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱི༵ར་ཟླ་བ་དང་མཚུངས་པས་ན་ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཞི་པོ་རྣམས་ནི་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡོ༷་རྗེ༷འི་དཔེ་དང༌། རི་དྭགས་གྱི་དབང་པོ་སེ༷ང་གེ༷འི་དཔེ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁ༷འི་དཔེ་དང༌། དག༷་པ༵འི་ཆུ༷འི༷་ནང་དུ་འཆར་བ་དང་བཅས་པའི་ཟླ༷་བ༷འི་དཔེ༷ས་བསྟ༷ན་པ་ཉིད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
སོ་སོར་བཤད་པ་ལ་གཉིས། བྲལ་འབྲས་ཆོས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང༌། སྨིན་འབྲས་གཟུགས་སྐུའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པའོ། །བྲལ་འབྲས་ལ་གཉིས། ཕྱེ་སྟེ་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ཚུལ། བསྡུས་ཏེ་དབྱེ་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །མཚོན་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྟོབས་རྣམས་རྡོ་རྗེས་མཚོན་ཚུལ། མི་འཇིགས་པ་སེང་གེས་མཚོན་ཚུལ། མ་འདྲེས་པ་ནམ་མཁས་མཚོན་ཚུལ་ལོ། །
སྟོབས་ཀྱིས་མཚོན་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། སོ་སོའི་མཚོན་ཚུལ་ནི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོ༷བས་ལ་སོ༷གས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་རྣ༷མས་ལ༷ས་སྟོ༷བས་དང་པོ་དྲུ༷ག་ད༵ང་བར་མ་གསུ༷མ་ད༷ང་ཕྱི་མ་གཅི༷ག་གི༷ས་རི༷མ་པ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་དང་སྙོ༷མས་པ༷ར་འཇུ༷ག་པ༷འི་སྒྲིབ་པ་ད༵ང༌། བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅ༷ས་པའི་སྒྲིབ་པ༷་ཀུ༷ན་ནས་བས༷ལ་བ༵ས་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་པ་གསུམ་གོ༷་ཆ༷་དང༌། རྩི༷ག་པ༷་དང༌། ཤི༷ང་བཞི༷ན་དུ༵་གནས་པ་ལས་སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་ལྟར་ཕུ༷ག་པ་ད༷ང༌། བཤི༷ག་པ་ད༷ང་བཅ༷ད་པར་བྱས་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ།།
ཐུན་མོང་གི་མཚོན་ཚུལ་ནི། བརླི༷ང་བ་ཉིད་ད༷ང༌། སྙི༷ང་པོ་ཉིད་དང༌། བརྟ༷ན་པ་ཉིད་
2-1-130


དང༌། མི༷་ཕྱེ༷ད་པ་ཉིད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ༵ས་ན། དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྟོ༷བས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ནི༷་རྡོ༷་རྗེ༷་དང་འདྲ༵་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་བརླི༷ང་པ༷་ཡིན་ཞེ་ན། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ཡིན་པའི༷་ཕྱི༵ར་རོ། །ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་སྙི༷ང་པོ༷་ཡིན་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བརྟ༷ན་པ་ཡིན་པ༷འི་ཕྱི༵ར་ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་བརྟ༷ན་པ༷་ཡིན་ཞེ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མཚན་མ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི༷་ཕྱེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྤང་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་འཇོམས་ཤིང་སྤང་བྱས་ནི་སླར་ཡང་མི༷་ཕྱེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷། སྟོབས་བཅུ་པོ་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡོ༷་རྗེ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། ། 
མི་འཇིགས་པའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། བསྟན་པ་ནི། སུ་ལ་ཡང་འཇི༷གས་པ༷་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། གཞན་དག་ལ་ལྟོ༷ས་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། བློའི་སྟོབས་རབ་ཏུ་བརྟ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཇོམས་པ་ལ་རྩ༷ལ་ནི༷་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི༵ར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པས་ན་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབང་པོ་མི་ཡི་སེ༷ང་གེ༷་ནི། སེ༷ང་གེ༷་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པས་རི་དྭགས་ཀྱི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་འཁོ༷ར་གྱི༷་ཚོ༷གས་མཐའ་ཡས་པའི་དབུས་སུ༷་འཇི༷གས་པ་དང་བག་ཚ་བ་མི༷་མང༵འ་བར་གནས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་ཡང་གང་གིས་ཤེས་སྙམ་ན་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཀུ༷ན་མ་ལུས་པར་མངོ༷ན་སུམ་དུ་མཁྱེ༷ན་པས་དྲི་བ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱི༷ར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ག༷ང་ལ༷ས་ཀྱ༵ང་འཇི༷གས་པ་མེ༷ད་པ༷ར་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷ར་གན༵ས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་ཅི་རིགས་པས་ད༷ག་པ༷འི་
2-1-131


སེ༷མས་ཅ༷ན་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་ཡ༷ང་བད༵ག་ཉིད་མི༷་མཉ༷མ་ཞིང་དེ་དག་ལས་ལྷག་པར་གཟི༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་གཞན་སུ་ལ་ཡང་ལྟོ༷ས་པ༷་མེ༵ད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཐུ༷གས་ནི༷་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༵་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་རྩེ༷་གཅི༷ག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱི༷ར་ན༷་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བརྟ༷ན་པ༷་ཉི༵ད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། མཆོ༷ག་ཏུ༷་སྤངས་དཀའ་བའི་མ༷་རི༷ག་བ༷ག་ཆ༷གས་ཀྱི༵་ས༷འི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལ༷ས་ཀྱང་ལེགས་པར་བརྒ༷ལ་པའི་ཕྱི༷ར་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཇོམས་པ་ལ་རྩ༷ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡ༷ན་པ་ཡིན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
མ་འདྲེས་པའི་མཚོན་ཚུལ་ནི། འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ཐ་མལ་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམས་དང༌། ཉ༷ན་ཐོ༷ས་འཕགས་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཞི་བ་མཐ༷འ་གཅི༷ག་ཏུ༵་སྤྱོ༷ད་པའི་རང་སངས་རྒྱས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་གཟུང་བ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ད༷ང༌། བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གཉིས་ཀ་མེད་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་དང༌། ར༷ང་བྱུ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་རྣ༵མས་གོ༷ང་ན༷ས་གོ༷ང་དུ༷་བློ༷་ད༷ག་ནི༵་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། དེ་དག་གི་རིམ་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་ནི༷། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་སྟེ། འབྱུང་བ་རྣ༷མ་པ༷་ལྔ༵་པོ་སྔ་མ་སྔ་མ་བས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་ལ། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི། འཇི༷ག་རྟེ༷ན་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་གྱི༷་ཉེ༷་བར་འཚོ༷་བའི་གཞི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི༷་ཕྱི༵ར། ས༷ས་རྟེན་བྱེད་པ་དང༌། ཆུ༷ས་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། མེ༷ས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རླུ༷ང་གིས་མི་འདྲུལ་བར་བྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་རྣ༷མས་ཀྱི་ཉེར་འཚོ་བྱེད་པ་དག་ད༷ང་མཚུ༵ངས་ཤིང༌། ཡང་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་
2-1-132


རྣམས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལས་འད༷ས་པ༷་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི༵་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་ལ༷ས་ཡང་དག་པར་འད༷ས་ཤིང༌། དེ་དག་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ན༷མ་མཁ༷འ་འབྱུང་བ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྡུས་ཏེ་དབྱེ་བ་མེད་ཚུལ་ནི། དེ༷་ལྟར་སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ད༷ག་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་སུ༷མ་ཅུ༷་ནི༵་རྩ་གཉི༷ས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་འདི༷་རྣམས་ཀྱང་རང་དོན་དོན་དམ་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷ས་ར༷བ་ཏུ་ཕྱེ༷་ཞིང་དེའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་པར་གནས་པ་སྟེ༵། དཔེར་ན་ནོ༷ར་བུ༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་འོ༷ད་དང་མདོ༷ག་ད༵ང་དབྱི༷བས་རྣམས་དང་དབྱེ་བ་མེད་པ་བཞི༷ན་དུ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ༷་བ༷་མེ༷ད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
སྨིན་འབྲས་ལ་གཉིས་ལས། མཚན་རྣམས་སྐུ་གཉིས་ལ་གནས་ཚུལ་ནི། ལེགས་གནས་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་ལ་སོགས་མཚན་བཟང་པོས་བརྒྱན་པའི་སྐུ། གདུལ་བྱས་མཐོ༷ང་བ་ཙམ་ཉིད་ན༷་འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའོ། །ཞེས་ཡིད་ཚི༷མ་ཞིང་དང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ག༵ང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་སུ༷མ་ཅུ༷་རྩ༷་གཉི༷ས་ཞེས༷་བྱ༷་བ༵་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐུན་མོང་དུ་སྣང་བ་སྤྲུ༷ལ་པ༷འི་སྐུ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོ༷ས་ལ༷་རྫོ༷གས་པ༷ར་ནི༵་ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་རྫོ༷གས་པའི་སྐུ༷་སྟེ། གཟུ༷གས་ཀྱི་སྐུ༷་རྣམ་པ་གཉི༷ས་ལ༷་བརྟེ༵ན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ།། 
གཟུགས་སྐུ་ཟླ་བའི་དཔེས་མཚོན་ཚུལ་ནི། གཟུགས་སྐུ་མཐོང་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་ད༷ག་པ་ལ༷ས་རི༷ང་བའི་གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ད༷ང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་
2-1-133


དང༌། ཉེ༷་བའི་གདུལ་བྱ་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣ༷མས་ལ༵་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཕལ་པ་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྣང་ཞིང༌། རྒྱ༷ལ་བ༷འི་འཁོར་གྱི་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དུ༵་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྣང་བ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ༷་དག་པའི་ནང་དུ་ཟླ་བའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ད༷ང༌། ན༷མ་མཁ༷ར་ཟླ༷་བའི་གཟུ༷གས་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཏེ། དེ་ལྟར་མཚན་བཟང་པོས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ༷འི་གདུལ་བྱའི་རིགས་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷་གཉི༵ས་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་འདོད་པས་ཀྱང་དག་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི༷་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་གསུ༷མ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ༷འོ༵།།      །།
9 ༈ ད་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྷུན་གྲུབ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །ལྷུན་གྲུབ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ལ་གཉིས། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་བཤད་དོ། །
དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ན་གདུ༷ལ་བྱ༷་མཐའ་ཡས་པའི༷་ཁ༷མས་ད༷ང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་དང༌། རིགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་ཡང་འདི་དང་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར། གང་གི་རང་བཞིན་ཆགས་སྡང་རྣམ་བྲལ་ཡང༌། །ཆགས་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པ་ལྟར་སྟོན་དང༌། །གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་ཁྲོ་ལ་ཁྲོར་
2-1-134


སྟོན་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གནས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཞི་བ་དང་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པ་འདུ༷ལ་བ༷འི་ཐ༷བས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ལ་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནི༵་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་ཁ༷མས་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི༷་འདུ༷ལ་བ༷འི་བྱ༷་བ༷་མངོན་པར་མཐོ་བ་ད༵ང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འགོད་པའང་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་དང༌། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པ་དེ༷འི༷་ཡུ༷ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་གཤེགས་པའང་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། གདུལ་བྱ་ནམ་འདུལ་བའི་དུ༷ས་སུ༷་བབ་པ་ན་དེ་དག་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་གཤེ༷གས་པ༷་ལ༵་ཁྱ༷བ་བད༷ག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟག༷་ཏུ༷་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ཞིང་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༷བ་པ༷ར་འཇུ༵ག་གོ །ཞེས་པ་སྟེ། ལྷུན་གྲུབ་གྱི་དོན་མདོར་བསྟན་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚོ༷གས་དུ་མ་ད༷ང་ལྡ༷ན་ཞིང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷ས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རྒྱ་མཚོ༷་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དང༌། ཉེ་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་བསོ༷ད་ན༷མས་དང་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉི༷་མའི་འོ༷ད་ཟེར་ལྟ་བུ་ཅ༵ན་ཏེ། འདིས་འགྲོ་བ་ལམ་གྱི་ཐེ༷ག་པ༷་མ༷་ལུ༷ས་པ་ངེ༷ས་པ༷ར་བསྒྲུ༷བས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ༷། དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐ༷འ་ད༷ང་དབུ༷ས་མེ༷ད་ཅིང་རྒྱ༷་ཆེ༷་བས་ན་ན༷མ་མཁ༷འ་ལྟ༷ར་ཁྱ༷བ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ༵་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ནི༷་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི༷་མ༷་
2-1-135


མེ༷ད་པ་དང་ལྡན་པ་གདོད་མ་ནས་གཏེ༷ར་དང་འདྲ་བར་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་ལ༷་ཁྱ༷ད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པར་ཡོད་པ་རྣ༷མ་པར་གཟི༷གས་ན༵ས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་སྤྲི༷ན་གྱི༷ས་དྲ༷་བ༷་འདྲ་བ་རྣམས་བསལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་དེ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡང་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་ཤུགས་རླུ༷ང་དྲག་པོ་དང་འདྲ་བ་དག་གི༷ས་དྲི་མའི་སྤྲིན་རྣམས་རྣ༷མ་པ༷ར་གཏོ༵ར་བར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྣམས་གྲངས་སུ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་གནས་སྐབས་སུ་ས་བཅུ་དང་ཚོགས་གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱོར་ཞིང༌། མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱར་ཏེ། དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཐུགས་རྗེས་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ནི། གདུལ་བྱ་ག༷ང་གི༷་ཆེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཐབས་ག༷ང་གི༷ས་འདུ༷ལ་བ༷་དང༌། གདུལ་བའི༵་བྱ༷་བ་ག༷ང་ཡིན་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་གནས་པའི་ཡུལ་གང༷་དུ༷་གཤེགས་པ་དང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དུས་སུ་ག༷ང་གི༷་ཚེ༵་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་དང་དེ༷འི༷་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་སྐྱེ༷་བ་མིན་ཞིང་འབད་རྩོལ་གྱིས་གཡོ་བ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༵ར་ན། ཐུ༷བ་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་དུས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ནི་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༵བ་པར་འཇུག་ཅིང་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་ཁ༷མས་ནི༷་ག༷ང་ཞི༷ག་གི༵་ཆེད་དུ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པས་གདུ༷ལ་བ༷འི་
2-1-136


ཐ༷བས་མ༷ང་པོ་གང༷་ད༷ག་གི༵ས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་སྐབས་སུ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཏུ་ངེས་པར་ལེགས་པ་ལ་འགོད་པ་ལྟ་བུ་གདུ༷ལ་བ༷འི་བྱ༷་བ་ག༷ང་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། ག༷ང་དུ༷་ནི༵་ཡུལ་ག༷ང་དང་གང་གི་ཚེ༷་ནི་དུས་ཏེ། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པའི་ཡུ༷ལ་ད༷ང་འདུལ་བའི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དུ༷ས་སུ་གཤེགས་པ་དེ༷་ད༵ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །ཞེས་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་ལ་ལྔ་སྟེ། མིང་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་བཤད་པ། དེ་དག་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ཚུལ། དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་མིང་གི་དབྱེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ། འཕྲིན་ལས་འབྱུང་བའི་ངེ༷ས་པར་འབྱི༷ན་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེ༷འི༷་ཉེ་བར་སྟོ༷ན་པ༷འི་རྐྱེན་ད༵ང༌། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ༷་དག་ལ་འབྲ༷ས་བུ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་དང༌། འབྲས་བུ་དེ༷་ཡི༷་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡོང༷ས་སུ་འཛི༷ན་པ་ད༵ང༌། ཡུལ་དེ༷་དག་གི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྒྲི༷བ་པ་དེ༷་གཅོ༷ད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེ༷ན་རྣམས་ལ༷་ནི༵་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུ་མཚན་དྲུག་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། མཐར་ཐུག་པའི་གོ་འཕང་དུ་ངེ༷ས་པ༷ར་འབྱི༷ན་པ༷ར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས༷་བཅུ༷་པོ་རིམ་པ་ལྟར་བགྲོད་པས་ཏེ༵། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོ༷གས་གཉི༷ས་པོ་ད༷ག་ནི༷་ས་བཅུ་པོ་དེ༷འི༷་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་སྟོན་པའི་རྒྱུ༵་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་ལ། དེ༷་དག་མཐར་
2-1-137


ཕྱིན་པའི་འབྲ༷ས་བུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་ཡི༷ན་ཏེ༵། དེའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང༌། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་གཟིགས་ནས་ཡོ༷ངས་སུ༷་འཛི༵ན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ༷་ལ་སྒྲི༷བ་པར་བྱེད་པ་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ད༵ང་ཉེ༷་བ༷འི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅས་པ་སྟེ༵། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་གཞོམ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུ༷ས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་ནི༷་སྒྲིབ་པ་དེ༷་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་པ༵འི་རྐྱེ༷ན་ནི༷་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེ༷ན་པོ༷ས་ལམ་སྟོན་པ་ཡི༵ན་པའི་ཕྱིར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དཔེ་ཡིས་མཚོན་ཚུལ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་གན༷ས་ནི༷་དྲུ༷ག་པོ༷་འདི༷་ད༷ག་རྣ༵མས་དཔེ་དང་དོན་གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་སྦྱར་ནས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ནི་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༵ང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ནི་ཉི༷་མ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི༷་ན༷མ་མཁ༷འ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་གཏེ༵ར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། དེའི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲི༷ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། དེ་དག་འཇོམས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རླུ༷ང་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །དཔེ་དོན་སྦྱར་བ་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷་དང་བཅས་ཤིང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་རི༷ན་ཆེ༷ན་ད༵ང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས༷་བཅུ་པོ་རྣ༷མས་ནི་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ལ། སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ་
2-1-138


ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཉེ༷་བར༷་འཚོ༷་ཞིང་ཕན་པར་བྱེད་པའི༷་ཕྱི༵ར་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོ༷གས་གཉི༷ས་པོ་ད༷ག་ནི༷་ཉི༷་མ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ཞིང༌། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་རྒྱ༷་ཆེ༷་བ་དང་མཐ༷འ་ད༷ང་དབུ༷ས་མེ༷ད་པས་ཟབ་པའི་ཕྱི༵ར། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ནི་ན༷མ་མཁ༷འི་ཁ༷མས་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ནོ༵། །ཡ༷ང་ད༷ག་པར་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་བ་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པའི་ཕྱི༵ར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི༷་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ད༷ང་འདྲ༵་ཞིང༌། སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་བ་ཡིན་པ་དང་རང་བཞིན་ལ་ཁྱ༷བ་པར་བྱེད་པ་ད༷ང༌། དོན་དམ་པར་བདེན་པར་མ༷་གྲུ༷བ་པའི་ཕྱི༵ར་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ༷འི༷་སྒྲིབ་པ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་འཐུག་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་དེ༷་འཐོ༷ར་བ༷ར་བྱེད་པའི་ལམ་སྟོན་པར་ནི༷་ཉེ༷་བར༷་གན༷ས་པའི་ཕྱི༵ར་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་རྐྱེན་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོ་མི༷་ཟ༷ད་ཅིང་རབ་ཏུ་དྲག་པའི་རླུ༷ང་གི་ཤུགས་ད༷ང་འདྲ༵་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ནི། སྔོན་ས་བཅུར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་དམ་བཅས་ཤིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞ༷ན་གྱི༷་དབ༷ང་གི༷ས་ངེ༷ས་པར་འབྱུ༷ང་བའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། བད༷ག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ད༷ང་སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པར་ཁྱད་པར་ཅུད་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་མཚུ༷ངས་པར་གཟི༷གས་ནས་འཕྲིན་ལས་དོན་ཡོད་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ད༵ང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་མཐའ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་
2-1-139


འཇོམས་པའི་མཛ༷ད་པ༷་ཡོ༷ངས་སུ༷་མ༷་རྫོ༷གས་པའི་ཕྱི༵ར་ན། གདུལ་བྱའི་འཁོ༷ར་བ༷་ཇི་སྲི༷ད་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛ༷ད་པ་རྒྱུན་མི༷་འཆ༵ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། ། 
དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས། རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ལས་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་མཛད་པ་འཇུག་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་རྣམས་གསལ་བ་མང་པོས་འཆད་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བཞི་སྟེ། སྡོམ་དུ་བསྡུས་ཏེ་དཔེ་ཡིས་དབྱེ་བ། དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་སོ་སོའི་ངོ་བོ། དགོས་པ་བརྗོད་དེ་སྐབས་དོན་བསྡུ་བ། སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་ཁྱད་པར་བཤད་པའོ། །
སྡོམ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པར་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་ལྷའི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པར་གཟུགས་བརྙན་མི་ཡུལ་དུ་ཤར་བས། དགེ་བ་ལ་བསྐུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དང༌། གསུང་གི་གདམས་ངག་སྣ་ཚོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། རྔ༷་བོ་ཆེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་བསྟན་པས་ལྷ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་སྤྲི༷ན་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་ཆར་བབས་པས། ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། སྐུ་དང་གསུང་གི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཛད་པ་ནི། ཚ༷ངས་པ༷་རང་གི་གནས་ནས་མ་གཡོས་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལས་དོན་
2-1-140


དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་སྤྲོ་བ་ནི། ཉི༷་མ༷འི་འོད་ཟེར་གྱིས་མུན་པ་རྣམས་རིམ་པ་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི་ནོ༷ར་བུ༷་རི༷ན་པོ་ཆེ༷་ལ་རྟོག་པ་མེད་བཞི༵ན་དགོས་འདོད་སྩོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། གསུང་གི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། སྒྲ༷་བརྙ༷ན་བདེན་པར་མ་གྲུབ་ཀྱང་དོན་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། སྐུའི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། ན༷མ་མཁ༷འ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། གནས་གྱུར་པའི་ཐུགས་རྗེ་ལས་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། ས༷་གཞི༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱས་ནས་ཕན་འདོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྣམ་འཕྲུལ་སྟོན་ཚུལ་དབང་པོའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། གདམས་ངག་གསུང་ཚུལ་རྔའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་ཚུལ་སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། སྤྲུལ་པ་མཛད་ཚུལ་ཚངས་པའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་ཚུལ་ཉི་མའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནོར་བུའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། གསུང་གི་གསང་བ་བྲག་ཆའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། སྐུའི་གསང་བ་ནམ་མཁའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཐུགས་རྗེ་འཇུག་ཚུལ་ས་གཞིའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དབང་པོའི་དཔེ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ། དེ་ཉིད་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་སྐྱེ་འགག་མེད་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ལ་གཉིས། མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡི་ངོ་བོ་བཤད་པ་དང༌། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་བཤད་པའོ། །
དཔེ་ལ་བཞི་ལས། དག་པའི་ས་གཞིར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ཏེ་དཔེར་
2-1-141


ན་རེ་ཞིག་གཅིག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བེེ༷ཌཱུཪྻ༷་དག༷་པ༷འི༵་ར༷ང་བཞི༷ན་ཅན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ས༷་སྟེང༷་འདི༷་མཐའ་དག་གྱུ༷ར་ཏེ༵་ཤིན་ཏུ་ད༷ག་ཅིང་གསལ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱི༷ར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལྟར་དང་བར་གྱུར་པ་ལ། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་གནས་པའི་ལྷ༷འི༷་དབ༷ང་པོ༷་བརྒྱ་བྱིན་དེ༵་ལྷ༷འི༷་བུ༷་མོ༷་ལ་སོགས་པའི༷་འཁོར་གྱི་ཚོ༷གས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ད༷ང་བཅ༵ས་པ་དང༌། གཙོ་བོའི་གནས་རྣ༷མ་པ༷ར་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་ཁ༷ང་བཟ༷ང་རྨང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། ཐེམ་སྐས་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཀ་བ་གསེར་ད༵ང་དངུལ་དང་བཻཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་ལས་བྱས་པ། ཀ་རྟེན་དང་ཀ་ཞུ་དང་བྲེ་ཕུལ་རྣམས་དུང་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱས་པ། བ་གམ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་དང་ལྡན་པ། བ་གམ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཁང་བ་བརྩེགས་པ་བདུན་བདུན་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་དང༌། ལྷ༷་གན༷ས་དེ༷་ལ༷ས་གཞ༷ན་པ་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་ན་སྡུག་པ་གསེར་གྱི་དྲ་བས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། རྩིག་སྐྱབས་གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻཌཱུཪྻ་ལས་བྱས་པ། མདའ་ཡབ་བཟང་པོ་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྒོ་སྟོང་དུ་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་ཡོད་པ། སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དུ་མས་སྤྲས་པ། སྒོ་རེ་རེ་ལའང་བསྲུང་མ་གོ་མཚོན་ཐོགས་པ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ལམ་སྲང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་བས་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་ད༷ག་ད༵ང༌། ལྷའི་དབང་པོ་དེ༷འི༷་གཞ༷ལ་ཡ༷ས་ཁང་འཁོར་ལོས་འདྲེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་ད༵ང༌། གཞན་ཡང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་མ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ། བ་གམ་དང་བསིལ་ཁང་དང་སྟེགས་བུ་དང༌། སྐར་ཁུང་དྲ་བ་ཅན་རྣམས་ཉམས་དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང༌། ལྷ་རྣམས་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ་བའི་ས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡོངས་འདུ་ལ་སོགས་པའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་གོས་དང་རྒྱན་དང་མེ་ཏོག་དང་རོལ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཅི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དང༌། ཡན་ལག་བརྒྱད་
2-1-142


དང་ལྡན་པའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རྫིང་བུ་དང༌། མཚོ་མེ་ཏོག་དང་བྱ་སྣ་ཚོགས་པས་མཛེས་པ་དང༌། ལམ་སྲང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་པའི་ལྷ་མོ་མཛེས་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་བ་དང༌། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བས་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ༷་རྫ༷ས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྣ༷མ་པ་མ༷ང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དེ༷ར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་མཐོ༷ང་ངོ༵༌། །ཞེས་པའོ། །
དེ་ཡིས་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་ནི། དེ༷་ན༷ས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྐྱེ༷ས་པ༷་དང་བུ༷ད་མེ༷ད་ལ་སོགས་པའི་ཚོ༵གས། ས༷འི༷་སྟེ༷ང་ན༷་གན༷ས་པ༷འི་མི་རྣ༵མས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་འབྱོར་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྣ༷ང་བ༷་དེ༷་ནི༷་མཐོ༷ང་ཞིང་དགའ་བས་རྗེས་སུ་འདུན་པར་གྱུ༷ར་ཏེ༵། ངེ༷ད་ཅག་རྣམས་ཀྱ༷ང་ཡུན་རི༷ང་པོ༷ར་མི༷་ཐོ༷གས་པ༵ར་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི༷་འདྲ༷་བར༷་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་གྱུ༷ར་ཅི༷ག་ཅེ༵ས་དེ༷་འདྲ༷འི་སྨོ༷ན་ལ༷མ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་འདེ༷བས་པར་བྱེ༷ད་ཅི༵ང༌། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དེ༷་ཐོ༷བ་པའི་དོ༷ན་དུ༷་ཚུལ་ཁྲིམས་སྣ་རེ་ཙམ་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་བ༷་ནི༵་སྦྱོར་བས་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བླ༷ངས་ན༷ས་གན༷ས་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ལས་དེས་འདོད་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཚུལ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དེ༷་ད༷ག་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི༷་ལ༷ས་རྣམས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དེ༷ས་ནི༵། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་འདི༷་དག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྣ༷ང་བ་ཤར་བ་ཙ༷མ་ཡིན་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འདིར་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ༷ས་བྱ་བ་དེ༷་ལྟ༷་བུ༵ར་ཡང་དག་པར་ཤེ༷ས་པ༷་མེ༷ད་ཀྱ༷ང་གཟུགས་བརྙན་ལ་ངོ་བོར་བཟུང་ནས་དགེ་བ་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་ས༷་ཡི་སྟེ༷ང་མིའི་ལུས་ན༵ས་ཤི་འཕོ༷ས་ཏེ༷་རང་གང་འདོད་པའི་ལྷ༷་རུ༷་སྐྱེ༷་བ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-143


འབད་པ་མེད་པས་དོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། བཻཌཱུཪྻའི་ས་གཞི་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྣ༷ང་བ༷་ཤར་བ་དེ༷་ནི༷་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་གཞུག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཡ༵ང་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང་འབད་རྩོལ་གྱིས་གཡོ༷་བ༷་མེ༵ད་པ་ཡིན་པ་དེ༷་ལྟ༷་མོ༷ད་ཀྱི༷་འོན་ཀྱང་ས༷འི་སྟེ༷ང་མིའི་ཡུལ་ན༵་གནས་པ་རྣམས་དངོས་སུ་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་ཞིང༌། བརྒྱུད་ནས་མངོན་པར་འདོད་པའི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བས་དོ༷ན་ཆེ༷ན་པོ༷་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས༷་ནི༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༵ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་ལའང་བཞི་ལས། དག་པའི་སེམས་ལ་གཟུགས་སྐུ་སྣང་ཚུལ་ནི། དཔེ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ད༷ད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོ༷གས་པ་རྣམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པ་ཅ༵ན་དུ་བྱས་ནས། ད༷ད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམས་རིམ་གྱིས་བསྒོ༷མས་པ༷འི༵་དབང་གིས་ར༷ང་གི་སེ༷མས་དང་བར་གྱུར་པ་ལ༷་སྣ༷ང་བ་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༵ས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་མཚ༷ན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་ད༷ང༌། དཔེ༷་བྱ༷ད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༵་དང༌། རེས་འགའ་སྐུ་འཆ༷ག་པ༷་ད༷ང་ནི༷་དེ་བཞིན་དུ་བཞེ༷ངས་པ༷་ད༵ང༌། གདན་ལ་བཞུ༷གས་པ༷་ད༷ང་ནི༷༌མནལ་བའི་ཕྱིར་གཟི༷མས་པ༷་ད༵ང༌། གཞན་ཡང་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོ༷ད་ལ༷མ་རྣམ་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་མཛ༷ད་པ༷་ཅན་ད༵ང༌། གདུལ་བྱ་ལ་ཞི༷་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ༷འི་ཆོ༷ས་ནི༷་གསུ༷ང་བ༷་ད༵ང༌། རེས་འགའ་ཆོས་མི༷་གསུ༷ང་བར་ནི་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་མཉ༷མ་པ༷ར་བཞ༷ག་པར་གྱུ༷ར་པ༵་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ༷་འཕྲུ༷ལ་རྣ༷མ་པ༷་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་ད༵ག་མཛ༷ད་པ༷་དང༌། འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡན་པས་གཟི༷་མད༷ངས་ཆེ༷ན་པོ༷་ཅ༵ན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-144


དེ་ལ་འདོད་པའི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། རང་གི་སེམས་དག་པ་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ༷་མཐོ༷ང་ན༷ས་ཀྱ༷ང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོ༷ད་པའི་འདུན་པ་དང་ལྡ༷ན་པ༵འི་སྒོ་ནས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་ར༷བ་ཏུ་སྦྱོ༷ར་ཏེ༵། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ༷་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བླ༷ངས་ན༷ས་ནི༵་རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་འདོ༷ད་པ༷འི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ༷་འཕ༷ང་ཐོ༷བ་པ༷ར་བྱེ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
འབད་པ་མེད་ཀྱང་དོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། སེམས་དག་པ་ལ་སྣ༷ང་བ༷འི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་ཤིན༷་ཏུ༷་ཡ༵ང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང༌། འབད་རྩོལ་གྱིས་ནམ་ཡང་གཡོ༷་བ༷་མེ༵ད་པ་ཡིན་ལ། དེ༷་ལྟ༷་ན༷་ཡ༷ང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུ༷གས་མཐོ༷ང་བ་དེ༵་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གདུལ་བྱ་རྣམས་དངོས་སུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་ཞིང༌། བརྒྱུད་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བས་དོ༷ན་ཆེ༷ན་པོ༷་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས༷་ནི༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༵ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རིམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་ཚུལ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་འདི༷་ནི༷། ར༷ང་གི་སེ༷མས་དག་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣ༷ང་བ༷་ཙམ་ཡིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ༵ས་བྱ་བར་བྱིས་པ་སོ༷་སོ༷འི་སྐྱེ༷་བོ༷ས་ཡང་དག་པར་མི༷་ཤེ༷ས་མོ༵ད། དེ༷་ལྟ༷་ན༷་ཡ༷ང་ས༷ངས་རྒྱ༷ས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཉི༵ད་མཐོ༷ང་བ་ལས་ཀྱང་ལྟ་བ༷་པོའི་གདུལ་བྱ་དེ༷་ད༷ག་ལ་དོ༷ན་ཆེན་པོ་ཡོ༷ད་པར་འགྱུ༵ར་ཏེ། རི༷མ་གྱི༷ས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༵ས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཐེ༷ག་པ༷་ཆེན་པོའི་ཟབ་མོ་
2-1-145


འདི༷་ལ༷་གན༷ས་ཤིང་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ༷་རྣ༵མས་ཀྱིས་ན༷ང་སོ་སོ་རང་གི༷ས་རིག་པར་བྱ་བ་དོན་ད༷མ་པ༷འི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༵། མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་མི༷ག་གི༷ས་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བར་མཐོ༷ང་བ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་ཉིད་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ས༷་གཞི་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་གཡང་ས་དང་ངམ་གྲོག་ལ་སོགས་པ་ཉ༷མ་ང༷་བའི༷་གན༷ས་གཞ༷ན་ད༷ང་བྲ༷ལ་ནས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་བཻ༷ཌཱུ༷ཪྻ༵འི་རང་བཞིན་འོད་གས༷ལ་བ་དང༌། དབྱིབས་མཛེ༷ས་པ་ལ་སོགས་པ་ནོ༷ར་བུ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དྲི༷་མ་དང་བྲ༷ལ་བའི་དཔ༷ལ་དང་ལྡ༷ན་ཞིང༌། སྟེ༷ང་ནི༷་མཐའ་དག་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉ༷མ་པར་གྱུ༷ར་ལ༵་དེ་ཉིད་ད༷ག་ཅིང་གསལ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱི༷ར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལྟར་གྱུར་པ་དེ༷ར་ནི༷་ལྷ༷འི་བད༷ག་པོའི་གན༷ས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ལ་སོགས་པའི་ཚོ༷གས་དང༌། ལྷ༷་རྣམས་ཀྱི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ལྷ༷་དེ་ལས་གཞན་པའི་རིགས་མང་པོ་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མཐའ་ཡས་པའི༷་གཟུ༷གས་བརྙན་ཤ༷ར་ཏེ༵། མཐར་རི༷མ་གྱི༷ས་ས༷འི༷་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་གཟུགས་བརྙན་དེ༷་ནི༷་སླ༷ར་ཡ༷ང་མི༷་སྣ༷ང་བར་འགྱུ༵ར་ཞིང༌། སྣང་བ་ཤར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་དེ༷འི་དངོ༷ས་པོ་ཐོ༷བ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་བསྙེ༷ན་གན༷ས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྟུ༷ལ་ཞུ༷གས་དང་ངེ༷ས་པ༷ར་སྦྱི༷ན་པ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོ༷གས་པ་ལ༷་མངོན་པར་ཕྱོ༷གས་པ༵འི་བུ༷ད་མེ༷ད་དང༌། སྐྱེ༷ས་པའི་ཚོ༷གས་རྣམས་ལྷའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་སྨོ༷ན་པ༷འི་སེ༷མས་ཀྱི༷ས་མེ༷་ཏོ༷ག་དང་བདུག་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་འཐོ༷ར་ཞིང་འབུལ་བས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པ༷་ལྟ༵ར་དྲི་མ་ད༷ག་པ༷འི་བེེ༷ཌཱུ༷ཪྻ༷་དང་འདྲ༷་བའི༷་རང་གི་སེ༷མས་དག་པ་ལ༷་སྣ༷ང་བ༷འི་ཐུ༷བ་པའི་དབ༷ང་པོ་ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བའི༷་ཕྱི༵ར་
2-1-146


དུ་སངས་རྒྱས་ལ་ར༷བ་ཏུ་དག༷འ་བའི་སེ༷མས་དང་ལྡ༷ན་པའི་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྲ༷ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣ༷མས་ཀྱང༌། མི་རྣམས་ལྷ་དབང་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེ༷མས་ར༷བ་ཏུ་བསྐྱེ༷ད་ནས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ༷ར་བྱེ༵ད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ས་གཞི་མ་དག་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ་བཞིན་དུ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྡུས་ཏེ་སྐྱེ་འགག་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བེེ༷ཌཱུཪྻ༷འི་ས༷་གཞི༷་རྡུལ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གཙ༷ང་མ༷ར་གྱུར་པ་ལ༵་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པའི་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོའི་ལུ༷ས་ཀྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་སྣ༷ང་བ༷་ལྟ༵ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ཀྱི་སེ༷མས་ཀྱི་ས༷་གཞི༷་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གཙ༷ང་མ༷ར་གྱུར་པ་ལ༵་མཚན་བཟང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབ༷ང་པོ༷འི་སྐུ༷འི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་འཆ༵ར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ན་ཡང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷ར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་འཆ༷ར་བ་དང་ནུ༷བ་པར་སྣང་བ་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྙོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅིང་དྭངས་པར་གྱུར་པའི་རང་གི་སེམས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འཆར་བར་སྣང་བ་ད༵ང༌། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྙོ༷ག་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་མ་དག་པ༷འི་ར༷ང་གི་སེ༷མས་ར༷བ་ཏུ་འཇུ༷ག་པའི་དབ༷ང་གི༷ས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནུབ་པར་སྣང་ཞིང་འཇུ༵ག་པ་ཡིན་གྱིས། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མིའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ད༷ག་ན༷་ས་གཞི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་ལྷའི་དབང་པོའི་གཟུ༷གས་བརྙན་འཆར་བ་དང་ནུབ་པར་སྣ༷ང་ཡང་ལྷའི་དབང་པོ་རང་ཉིད་རང་གི་གནས་ལས་གཡོ་བ་མེད་པ་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱ་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་སྣང་ཡང་དོན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡོ༷ད་པ་སྐྱེ་བ་ད༷ང་ཞི༷ག་པ་འགག་པ་ཞེ༷ས་
2-1-147


བྱ་བ་དེ༷་ལྟར་ནམ་ཡང་མི༷་ལྟ༵་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ།། 
གདམས་ངག་གསུང་ཚུལ་རྔའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལྷའི་རྔ་ལྟར་དམ་ཆོས་གསུང་ཚུལ། དཔེ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ། དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་ལོ། །གསུང་ཚུལ་ལ། དཔེ་དོན་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། སླར་ཡང་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། རྩོལ་བ་མེད་ཚུལ་ལ། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི་ཡུལ་ན༷་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༵་སྔོ༷ན་གྱི༷་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི་ལས་མཐུན་པར་བསགས་པའི༷་མཐུ༷་ཡི༷ས་ནི༵་རྔ་བོ་ཆེ་ལ་བརྗོད་འདོད་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་དང་ལྕེ་ད༷ང་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་གན༷ས་ད༷ང་ཡི༷ད་དང་བཅས་པའི་གཟུ༷གས་ད༵ང་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་རྣམས་མེ༷ད་བཞི༷ན་དུ༵་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི༷་རྟ༷ག་པ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བད༷ག་མེ༷ད་པ་ད༵ང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི༷་བའོ། །ཞེས་པ༷འི་སྒྲ༷་འབྱུང་བ་ཡི༷ས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སེམས་གཡེངས་པས་བ༷ག་མེ༷ད་པ༷ར་གྱུར་བའི༵་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ་ཡ༷ང་ན༷ས་ཡ༵ང་དུ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་རྔ༷་བོ་ཆེས༷་ནི༷་དགེ་བ་ལ་བསྐུ༷ལ་བར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཁྱ༷བ་བད༷ག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་འདི་དང་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་འབ༷ད་རྩོལ་ལ་སོ༷གས་པ་ད༵ང་བྲ༷ལ་ཡ༷ང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་མ༷་ལུ༷ས་པ༵་ལ་རང་རང་གི་སྐད་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་གསུ༷ང་གི༷ས་ཁྱ༷བ་པར་མཛ༷ད་དེ༵། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པ་རྣ༷མས་ལ༷་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོ༷ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོ༷ན་པར་མཛད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
2-1-148


ལས་ལས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི་ཡུལ་ན༷་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༵་རྔ༷་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པར་ནི་སྔོན་ལྷ་རྣམས་རང་ར༷ང་གི༷ས་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལ༷ས་མཐུན་པར་བསགས་པ་ལ༷ས་བྱུ༵ང་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཆོ༵ས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་གསུ༷ང་བ༷་ཡང༌། སེམས་ཅན་རང་ར༷ང་གི༷་དགེ་བའི་ལ༷ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པའི་མཐུ་ལ༷ས་བྱུ༵ང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཞི་བ་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་བརྗོད་འདོད་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་དང༌། སྒྲ་འབྱུང་བའི་གན༷ས་དང༌། ཡིད་དང་བཅས་པའི་ལུ༷ས་དང༌། ཀུན་སློང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེ༷མས་རྣམས་ད༵ང་བྲ༷ལ་བ༷འི་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་དེ༷་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བག་མེད་པ་ཞི༷་བ་སྒྲུ༷བ་པ་ལྟ༵ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འབད་རྩོལ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ༷་བཞི༷་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༵འི་སྒོ་ནས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གསུངས་པའི་ཆོ༷ས་འདི༷་ཡང༌། གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་སྒྲུ༷བ་པ༷ར་བྱེ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྡུ་བ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི༷་གྲོ༷ང་ཁྱེར་རྣམས་ན༵་ཆོས་ཀྱི་རྔ༷་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་བསྒྲགས་པའི༷་རྒྱུ༷་ལས༷་བྱུ༷ང་བས་མི༷་འཇི༷གས་པ་སྦྱི༷ན་པར་བྱེད་པ༷་ནི༵་ལྷ་རྣམས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འཐབ་པའི་ཕྱིར་གཡུ༷ལ་དུ༷་འཇུ༷ག་པའི་ཚེ༷་ལྷ༷་རྣམས་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་ལས་ལྷ་མི༷ན་གྱི་དཔུ༷ང་རྒྱ༷ལ་པའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ༷ད་མོ༷་རྩེ་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའི་སྒྲ་ལས་བག་མེད་པ་སེ༷ལ་བར་བྱེད་པ༷་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་མཐའ་ཡས་པ་ད༷ག་ན༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བས༷མ་གཏ༷ན་དང་གཟུ༷གས་མེ༷ད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྤེལ་བའི་རྒྱུ༷་ལས༷་
2-1-149


བྱུ༷ང་བ༵ས་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ར༷བ་ཏུ་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པའི་ལ༷མ་གྱི་ཚུ༷ལ་རབ་ཏུ་བརྗོ༵ད་པ་ལས་དེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་བས་ན། དཔེ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ༷་བོ་མཐའ་ཡས་པ་ཀུ༷ན་ལ་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁྱབ་པས་ཉེ་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ༷་ཉི༷ད་ད༵ང༌། མཐར་ཐུག་ངེས་པར་ལེགས་པའི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བས་ཕ༷ན་པ་ཉིད་དང༌། གནས་སྐབས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་དགའ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་བ༷དེ་བ་ཉིད་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ༷་འཕྲུ༷ལ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུ༷མ་དང་ལྡ༷ན་པས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ངེས་པར་འབྱིན་པ༵་ཉིད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ༷འི་ཕྱི༷ར་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུང་བའི་དབྱ༷ངས་ནི་ལྷ༷་རྫ༷ས་ཀྱི༵་སི༷ལ་སྙ༷ན་ཉི་ཚེ་བ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣ༷མས་ལ༷ས་ཆེས་ཁྱ༷ད་པ༷ར་དུ་འཕ༵གས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།། ཁྱད་པར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ལྷ༷འི་གནས་མཐའ་ཡས་པར༷་ནི༷། རྔ༷འི༷་སྒྲ༷་ཆེ༷ན་པོ༵ས་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཡང༌། དེ་ཉིད་ས༷འི་གཞིར༷་གན༷ས་པའི་སེམས་ཅན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་རྣ༷་བར༷་མི༷་འགྲོ༵་བ་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་ལ། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོས་གསུང་བའི་རྔ༷་སྒྲ༷་ནི་དུས་ལ་བབ་པས་ན་གདུལ་བྱའི་འཁོ༷ར་བ༷་ན་གནས་པའི༵་ས༷་འོ༷ག་གི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ད༷ག་ཏུ༷འང་ཁྱབ་པར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ༵་བས་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ལྷ༷ར་ནི༷་ལྷ༷འི༷་སི༷ལ་སྙ༷ན་གྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་བྱེ༷་བ༷་ཕྲག་མ༵ང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིར་ཞིང་འདོ༷ད་ཡོན་གྱི་བདེ་བ་
2-1-150


ལ་ཆགས་པའི་མེ༷་མངོ༷ན་པ༷ར་འཕེ༷ལ་བ༷འི་དོ༷ན་དུ༷་བསྒྲོ༵གས་པས་ཕན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་གསུང་གི་དབྱ༷ངས་རྣམ་གྲངས་གཅི༷ག་ཙམ་གྱིས་ཀྱ༵ང་གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི་མེ༷་ཚོགས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བ༷འི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་དོ༷ན་དུ༷་འཇུ༵ག་པས་ཕན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། ལྷ༷ར་ནི༷་བཀོད་པ་མཛེ༷ས་ཤི༷ང་ཐོས་པ་ཙམ་ལས་ཡི༷ད་དུ་འོ༷ང་བའི་སི༷ལ་སྙ༷ན་གྱི་སྒྲ༵་རྣམ་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། སེ༷མས་ནི༷་ཡུལ་ལ་རྒོ༷ད་པ༷་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འཕེ༷ལ་བ༷ར་འགྱུ༷ར་བ༷འི་རྒྱུ༵་ཡིན་པས་བདེ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་གསུ༵ང་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་བསམ་གཏན་དང་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ལ་སེ༷མས་གཏོ༷ད་ཅིང་བས༷མ་པ༷་བསྐུ༷ལ་བར་བྱེ༷ད་པའི་རྒྱུ་ཉི༵ད་དུ་གྱུར་པས་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། མདོ༷ར་ན༷་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སིལ་སྙན་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་ལ། མ༷་ལུ༷ས་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་རྣམས་སུ༷་ཡ༵ང་ལྷ༷་ད༷ང་ས༷ར་གན༷ས་པ་མི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པ་སྤངས་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ༷་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ༷འི་རྒྱུ༷་ག༷ང་ཡི༵ན་པ་དེ༷་ནི༷་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མ༷་ལུ༷ས་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་ཁྱ༷བ་པར་སྣ༷ང་བ༵འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དབྱ༷ངས་ཉི༷ད་ལ༷་ནི༷་ར༷བ་ཏུ༷་བརྟེ༷ན་པ༷ར་བརྗོ༵ད་པས་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རྣ༷་བ༷འི་དབང་པོ་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༵ས་ཕྲ༷་མོ༷འི་སྒྲ༷་ནི༷་མི༷་མྱོ༷ང་ཞི༵ང་མི་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་དབྱངས་མི་ཐོས་ཤིང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལྷ༷འི༷་རྣ༷་བ༷་ཐོབ་པའི༷་ཡ༵ང་རྣ༷་བའི་ལ༷མ་དུ༷་ནི༷་
2-1-151


མི༷་འགྲོ༷་ཞིང་འགའ་ཞིག་འགྲོ་བ་ལྟ༵ར་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་པ་མཆོ༷ག་ཏུ༷་ནི༵་ཞི༷བ་མོ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཁོ་ནའི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་ཡ༵ང་གདུལ་བྱའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་བའི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མེ༷ད་པའི་ཡི༷ད་ཅན་བློ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་འག༷འ་ཞི༷ག་གི༵་རྣ༷་བ༷འི་ལ༷མ་དུ༷་འགྱུ༷ར་བ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་ཚུལ་སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ལོ་ཐོག་འཕེལ་བའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། སྣོད་ལས་གྱུར་པའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། མེ་རྣམས་ཞི་བའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བའོ། །ལོ་ཐོག་འཕེལ་བའི་ཆོས་མཐུན་ལ་གཉིས་ལས། འབད་པ་མེད་ཚུལ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་དབྱ༷ར་གྱི༷་དུ༷ས་ན༷་སྤྲི༵ན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འཁྲིགས་པ་ལས། ཞིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཕུ༷ན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པ༷་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ༵ར་གྱུར་པའི་ཆར་བའི་ཆུ༷འི༷་ཕུ༷ང་པོ༷་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པ༵ར་ས༷་གཞི་ལ༷་མངོ༷ན་པ༷ར་འབེ༷བས་པ༷་ལྟ༵ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཚད་མེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ནི༵་རྒྱ༷ལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ༷འི་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷་ཡི༷་ཆ༵ར་པ་ཆེན་པོ་འགྲོ༷་བ༷འི་ཞིང་ལ་དགེ༷་བ༷འི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ༵ར་གྱུར་པ་ཡང་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་འབེ༵བས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་གྱི་བཤད་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དགེ༷་བ༷འི་ལས་ཀྱི་ལ༷མ་ལ་འཇུ༷ག་ཅིང་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་པ་ན༵་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་རླུ༷ང་དལ་བུས་བསྲུབས་པ་ལས་སྐྱེ༷ས་པའི་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོགས་ལ༷ས་ཆུ༷འི་ཆ༷ར་པ་རིམ་གྱིས་འབེ༷བས་པ༷་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ཀྱང་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་
2-1-152


བ་མངོ༷ན་པར་འཕེ༷ལ་བས་ན། སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི༵་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེན་པོའི་རླུ༷ང་གིས་བསྲུབས་པའི་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆ༷ར་པ༷་ཆེན་པོ་འབེ༵བས་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྲི༷ད་པ་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ལ༷་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་ཡང་དག་པའི་མཁྱེ༷ན་པ་ད༷ང་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེ༷ན་པོ་མངའ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། མཁྱེན་པས་བདག་མེད་མཐའ་དག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འགྱུ༷ར་བ༷་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ད༵ང༌། བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མི༷་འགྱུ༷ར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ༷་གོ༷ས་པ་ན༷མ་མཁ༷འི་དཀྱི༷ལ་དུ་གན༷ས་ཤིང་ཟག་པ༵་མེད་པའི་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་དང༌། གཟུ༷ངས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་ཆུ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་སྙི༷ང་པོ༷་ཅ༵ན་དུ་གྱུར་པ་ཐུ༷བ་པའི་དབ༷ང་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲི༷ན་ནི༷། དགེ༷་བ༷འི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ༵་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། ། 
སྣོད་ལས་འགྱུར་ཚུལ་གཉིས་ལས། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་བབ་པ་ལས་རེག་བྱ་བསི༷ལ་བ་དང་རོ་ཞི༷མ་ཞིང་མང༷ར་བ་ད༷ང༌། ལུས་ལ་མི་གནོད་པས་འཇ༷མ་པ༷་ད༵ང༌། བརྡེགས་སླ་བས་ཡ༷ང་བ༷་དང༌། ཤིན་ཏུ་དྭངས་ཤིང་དྲི་ང་བ་མེད་པ་དང༌། མང་དུ་འཐུངས་ཀྱང་ལྟོ་བ་ལ་མི་གནོད་པ་དང༌། མགྲིན་པ་ལ་མི་གནོད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་རོ་གཅིག་པའི༷་ཆུ༷་ནི༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོགས་དེ༷་ལ༷ས་རིམ་གྱིས་འཐོ༷ན་ཞིང་བབ་པ༵་ན་འོག་གཞི་ས༷་ལ༷་བ༷་ཚྭ༷་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་གན༷ས་ཐ་དད་པ་དང་འབྲེ༷ལ་བའི་དབང་གིས་ཁ་བ༵་དང་མངར་བ་ལ་སོགས་པ་ཤི༷ན་ཏུ༷་མ༷ང་པོ༷འི་རོ༷་དང་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་ནི༷་འགྱུ༷ར་བ༷་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུངས་པ་ན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་འཕ༷གས་
2-1-153


པ༷འི་ལམ་ཡ༷ན་ལ༷ག་བརྒྱ༷ད་དང་ལྡན་ཞིང་ཟབ་མོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཆུ༷འི་ཆ༵ར་བ་རྣམས་ར༷བ་ཏུ་ཡ༷ངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེན་པོའི་སྤྲི༷ན་གྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ལ༷ས་རིམ་གྱིས་ཐོ༷ན་ཞིང་བབ་པ༵་ན་གདུལ་བྱ་འགྲོ༷་བ༷འི་རྒྱུ༷ད་ཀྱི༷་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གན༷ས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་དབྱེ༷་བ༷་ལ༵ས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་རྣ༷མ་པ༷་མ༷ང་པོ༷འི་རོ༷་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ།།
ལྟོས་པ་མེད་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། དཔེ་གསུམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཚུལ་ཐེ༷ག་པ༷་མཆོ༷ག་གི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཕབ་པ་ལ༷ས་རབ་ཏུ་དྭ༷ངས་ཤིང་མོས་པ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ད༵ང༌། མོས་མི་མོས་བ༷ར་མར་གནས་པ་མ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ད༷ང་ནི༷་ཞེ་སྡ༷ང་ཞིང་མི་མོས་པ་ལོག་པར་ངེས་པ༷འི༵་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུ༷ང་པོ༷་གསུ༷མ་ནི༷་རིམ་པ་ལྟར། ཆར་བབ་པ་ན་མི༷་ད༷ག་ད༵ང༌། ཞིང་མོས་པ་དང༌། ཙཱ༷་ཏ༷་ཀཱ༷་བར་མར་གནས་པ་ད༷ང༌། ཡི༷་དྭ༷གས་རྣམས་ཞེ་སྡང་ཞིང་མི་མོས་པ་དང་འདྲ༵་བའོ། །ཞེས་པའོ། །
དེའི་དོན་རྒྱས་བཤད་ནི། དཔྱི༷ད་ཀྱི་མཐ༷ར་སོས་ཀའི་དུས་སུ་སྤྲི༷ན་མེ༷ད་པས་ཆར་མ་བབ་པ༷་ན༷་མི༷་རྣམས་སྡུག་ཅིང་མི་དགའ་ལ། ཆར་བྱུང་བ་ན་དགའ་བ་ད༷ང༌། མཁ༷འ་ལ་མི༷་རྒྱུ༷་བ༷འི་བྱ༷་ཙཱ་ཏ་ཀཱ་ད༷ག་ནམ་ཡང་ཆུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཆར་པ་དག་ལ་དགའ་མི་དགའ་བར་མར་གནས་པ་ད༵ང༌། དབྱ༷ར་གྱི་དུས་ལ་བབ་པའི་ཚེ༷་ས༷་གཞི་ལ༷་ཆ༷ར་ཆེན་པོ་བ༷བ་པ༷་ན༷་བྱེ་ཚན་གྱི་ཆར་དུ་སྣང་བས་ཡི༷་དྭ༷གས་ད༷ག་ནི༷་ཤིན་ཏུ་སྡུ༷ག་བསྔལ་ཞིང་མི་དགའ་བར་གནས་པ༷་ལྟ༵ར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་ད༷ག་གི༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷འི་ཆར་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུ༷ང་བ་ད༷ང་མ༷་བྱུ༷ང་བ༷་དག་ལ༷ས་ཀྱ༵ང་རིམ་པ་བཞིན་
2-1-154


དུ་ཆོ༷ས་འདོ༷ད་པ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བྱུང་ན་དགའ་ཞིང་མ་བྱུང་ན་མི་དགའ་བ་ད༷ང༌། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོ༷ས་ལ༷་དགའ་མི་དགའ་བར་མར་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྡ༷ང་བ༷འི་ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་མ་བྱུང་ན་དགའ་བར་གནས་ཏེ། དོན་གསུམ་པོ་དེ་དག་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༷་ནི་དཔེ༷་གསུམ་པོ་དེ༷་ཉི༵ད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ།། 
ལྟོས་མེད་དུ་འཇུག་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ཐི༷གས་པ༷་ར༷གས་པ་ཆར་ཆེན་པོ་དང་སེར་བ་འབེ༷བས་པ་དང༌། འགའ་ཞིག་ཏུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་རྡོ༷་ཚ༷ན་གྱི་ཆར་འབེབས་པ་ད༷ང་ནི༷་རྡོ༷་རྗེ༷འི་མེ༷་དང་ཐོག་ནི༷་འབེ༷བས་པ༷་ན༵། ས་གཞི་ལ་གནས་པའི་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་ཕྲ༷་མོ་འགའ་ཞིག་ལ་གནོད་པ་ད༷ང་རི༷་སུ༷ལ་དུ་སོ༷ང་བ༷འི་སྲོག་ཆགས་འགའ་ཞིག་ལ་མི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ད༷ག་ལ༷་ཇི༷་ལྟ༷ར་སྤྲི༷ན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྟོ༷ས་པ་མེ༵ད་པར་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་པ་ད༷ང༌། ཡངས་ཤིང་རྒྱ༷་ཆེ༷་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བ་རྣམས་ར༷གས་རིགས་ཐིགས་ཤིང་ཐ༷བས་ལ་མཁས་པའི་ཚུ༷ལ་གྱི༷ས་མཁྱེ༷ན་པ༷་ད༷ང་ནི༷་བ༷རྩེ་བ༷འི་སྤྲི༵ན་ལས་བྱུང་བ་ན་ཡང༌། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ད༷ག་པར་འགྱུ༷ར་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང༌། བད༷ག་ཏུ་ལྟ༷་བའི༷་བ༷ག་ལ་ཉ༷ལ་བརྟན་པོ་དང་བཅས་པ་སྐལ་བ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རེ་ཤིག་མི་སྣང་ཡང༌། དེ་ད༷ག་གི་ཕན་གནོད་ལ༷་རྣ༷མ་པ༷་ཀུ༷ན་ཏུ་ལྟོ༷ས་པ་མེ༵ད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་པའོ།།
མེ་རྣམས་འཇོམས་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་ཚོགས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཁོར་ཡུག་ཏུ་འཁོ༷ར་བ༷འི་དབང་གིས་སྐྱེ༷་བ་དང་འཆི༷་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་
2-1-155


གིས་སྡུག་བསྔལ་ཐོ༷ག་མ༷་འདི་ཙམ་ནས་བྱུང་བའི་ངེས་པ་ཡང་མེ༷ད་ཅིང༌། ཐར་པའི་ལམ་མི་སྒོམ་པ་རྣམས་མཐའ་འདི་ནས་འགག་གི་ངེས་པ་ཡང་མེད་པའི་གནས་དེ༷ར་འགྲོ༷་བ༷་རྣམས་མངོན་པར་བགྲོད་པའི༷་ལ༷མ་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷་ལྔ༵་ཡིན་ཏེ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་སྟེ་ངན་སོང་གསུམ་དང༌། མི་དང་ལྷ་སྟེ་བདེ་འགྲོ་གཉིས་སོ། །དེས་ན་མི༷་གཙ༷ང་བ༷འི་དངོས་པོ་ལ༷་ནམ་ཡང་དྲི༷་ཞི༷མ་པོ་མེ༷ད་པ་བཞི༷ན་དུ་འགྲོ༷་བ་ལྔ༷འི་འཁོར་བ་ད༷ག་ན༷་ཡང་བདེ༷་བ༷འི་གོ་སྐབས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༵ད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་དེ༷འི༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་རྟ༷ག་ཏུ༷་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་མེ༷་ཆེན་པོས༷་བསྲེག་པ་དང༌། མཚོ༷ན་ཆ་རྣོན་པོས་བཏབ་པ་དང༌། རྨ་གསར་བ་ལ་རྒྱ༷་ཚྭ༷་ལ༷་སོ༷གས་པས་རེ༷ག་པ་ལས་སྐྱེ༷ས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་དུ་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བར་གནས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆ༷ར་བ་ཆེ༷ན་པོ་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་དཔུང་དེ༷་རྣམས་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བར་བྱེ༷ད་པ་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་ཞིང་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ར༷བ་ཏུ༷་འབེ༵བས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
ཞི་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། ལྷ༷་ལ༷འང་འཆི༷་འཕོ༷་བ་ལྟུང་འགྱུར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མི༷་ལ༷འང་མེད་པ་ཡོ༷ངས་སུ་ཚོ༷ལ་བ་དང་ཡོད་པ་བསྲུང་བ་དང༌། བཀྲེས་སྐོམ་དང་ངལ་དུབ་ལ་སོགས་པའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེ༷ས་བྱ༷་བར༷་རྟོ༷གས་པ༷འི་ཕྱི༵ར། འཁོར་འདས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཤེས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་མཁས་པ༷་རྣམས་ནི་ལྷ༷འི་དབང་ཕྱུག་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི༷འི་དབ༷ང་ཕྱུ༷ག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གོ་འཕང་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ༷འ༷ང་མངོ༷ན་པ༷ར་འདོ༷ད་པ་མེ༷ད་དེ༵། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བས་
2-1-156


ཐོབ་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ད༷ང་ནི༷། འདིར་ཡང་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་གསུ༷ང་ར༷བ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ད༷ད་པ༷འི་དབང་གིས་རྗེ༷ས་སུ་འབྲ༷ངས་ཤིང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་ན༵ས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུའི་ཆ་འདི༷་ཐམས་ཅད་ནི༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་འདི༷་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་རྒྱུ༷་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་དེ་དག་མ་ལུས་པར་འགགས་པ་འདི༷་ནི༷་འགོ༷ག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཅེ༷ས་བྱ་བར་ལམ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ༷ས་ཡང་དག་པར་མཐོ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར་རོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཤེས་པ་ལྟར་སྤོང་ལེན་ཉམས་སུ་བླང་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ནས་ནད་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཤེས་ལྡན་དག་གིས་ན༷ད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ནི༷། ཤེ༷ས་པར་བྱ༷ས་ནས་ན༷ད་དེ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི༷་རྒྱུ༷་མི་འཕྲོད་པའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི༷་སྤ༷ང་བར་བྱ༷་བ་ཡིན་ལ༵། ནད་མེད་པའི་བདེ༷་བར་གན༷ས་པ་ནི་ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཐབས་སྨ༷ན་ནི༷་བཟང་པོ་བསྟེ༷ན་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་ཡིན་པ་ལྟ༵ར། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་དང་བྲལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་(སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། དེའི་རྒྱུ༷་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ད༷ང༌། དེ༷་དག་འགགས་པ་འགོ༷ག་པའི་བདེན་པ༷་ད༷ང༌། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འགོག་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ལ༵མ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ། རིམ་པ་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འདི་ས་འགྲེལ་ན་ཡོད།)འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷ས་ནས། དེའི་རྒྱུ༷་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་པའི་ཀུན་འབྱུང་མཐའ་དག་སྤ༷ང་བར་བྱ༷་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་རེ༷ག་ཅིང་ཐོབ་པ༷ར་བྱ༷་བ་ཡིན་ཞི༷ང༌། དེའི་ཐབས་སུ་ཟག་
2-1-157


པ་མེད་པའི་ལ༷མ་ལྔ་པོ་རིམ་གྱིས་རྒྱུད་ལ་བསྟེ༷ན་པ༷ར་བྱ༵་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སྤྲུལ་པ་མཛད་ཚུལ་ཚངས་པའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐལ་ལྡན་ལ་སྣང་བ་སྟོན་ཚུལ་དང༌། སྐལ་མེད་ལ་སྣང་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །སྣང་བ་སྟོན་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། འབད་པ་མེད་པས་མཚུངས་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ཚ༷ངས་པ༷་ཆེན་པོ་ནི། ཚ༷ངས་པ༷འི༵་གན༷ས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཉིད་ན༷ས་གཞན་དུ་འཕོ༷་བ༷་མེ༷ད་བཞི༷ན་དུ༵་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷འི༷་གན༷ས་ནི༷་དྲུག་པོ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༵་སྤྲུལ་པའི་སྣ༷ང་བ༷་འབ༷ད་པ་མེ༷ད་པར་སྟོ༷ན་པ༷་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཐུ༷བ་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་ཆོ༷ས་སྐུ༷་ལ༵ས་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་བསྐྱོ༷ད་པ༷་མེ༷ད་པ༷ར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ༷མས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ༵་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣ༷མས་ལ༷་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༵ར་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སྤྲུ༷ལ་པ༷་ད༷ག་གིས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ནི༷་སྟོ༷ན་པ༷ར་མཛ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། ། 
ཉེས་པ་སེལ་བས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ལྷ་ཚ༷ངས་པ་ཆེན་པོ་དུས་རྟ༷ག་ཏུ་རང་གི་གཞ༷ལ་ཡ༷ས་ཁ༷ང་ན༷ས་མི༷་གཡོ༷་བར་གནས་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱིས་འདོ༷ད་པའི་ཁ༷མས་ཀྱི་ལྷའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་ཞུ༷གས་པ༷་དེ༵་ཉིད། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷འི་རིགས་དྲུག་པོ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བར་གྱུར་ཅིང༌། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་འབྱོར་བ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་མང་པོ་དེ༷་ཡ༷ང༌། ཚངས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུགས་སྡུག་པ་དང༌། སྒྲ་སྙན་པ་དང༌། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། རོ་མངར་བ་དང་རེག་བྱ་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུ༷ལ་ལ༷་དག༷འ་བ༷འི་ཆགས་པ་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ༷ས་
2-1-158


ནམ་ཡང་མི༷་བསྐྱོ༷ད་པར་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ༵་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གཟུགས་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་མང་པོ་དེ༷་ཡ༷ང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི༷་མ༷་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སེ༷ལ་བར་བྱེ༵ད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
སྐལ་བར་ལྟོས་པས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྔོ༷ན་གྱི༷་དུས་སུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་ཚངས་པ་ར༷ང་ཉི༷ད་ཀྱིས་སྨོ༷ན་ལ༷མ་བཏབ་པའི་མཐུ་ད༵ང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ནི༷་ཚངས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་དགེ༷་བ༷་མཐུན་པར་བསགས་པའི༷་མཐུ༵་ལས་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཚ༷ངས་པ༷་ལ་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པར་འདོད་ཁམས་སུ་སྣ༵ང་བ་སྟོན་པ་ལྟར། ར༷ང་བྱུ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུ༷ལ་པའི་སྐུ༷་ཡང་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་མཐུ་ལས། ཆོས་སྐུ་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ༵། །ཞེས་པའོ། །
སྐལ་མེད་ལ་སྣང་བ་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་གདུལ་བྱ་དུས་ལ་བབ་ན། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འཕོ༷་བ་ད༷ང༌། ཡུམ་སྒྱུ་མ་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷུ༷མས་སུ་འཇུ༷ག་པ་དང༌། ལུམྦི་ནའི་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པར་སྐུ་བལྟ༷མས་པ་ད༷ང༌། ཡ༷བ་ཀྱི༷་རྒྱལ་པོའི་ཁ༷བ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པར་གཤེ༷གས་པ་ད༵ང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་བརྒྱད་ཁྲི་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དགྱེ༷ས་པར་རོ༷ལ་པ༷་ད༷ང༌། ཁབ་ནས་མངོན་པར་བྱུང་སྟེ་གནས་ཤིན་ཏུ་དབེ༷ན་པ༷ར་དཀའ་བ་སྤྱོ༷ད་པ་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་ནས་བདུ༷ད་ཀྱི་སྡེ་
2-1-159


དཔུང་དང་བཅས་པ་བཅོ༷མ་པ་ད༵ང༌། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེ༷ན་པོའི་གོ་འཕང་བརྙེ༷ས་པ་དང༌། ལུས་ཅན་རྣམས་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི༷་གྲོ༷ང་ཁྱེར་དུ༷་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལ༷མ་སྟོ༷ན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ༷་ད༵ག་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟ༷ན་ན༷ས་རེ་ཤིག་འོས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་རྫོགས་པར་གཟིགས་ནས་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབང་པོ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་སྐ༷ལ་བ་མེ༷ད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི༷ག་གི༷་ལ༷མ་དུ་སྣང་བར་མི༷་འགྱུ༵ར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། ། 
ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་ཚུལ་ཉི་མའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ཕན་གནོད་ལ་རྟོག་པ་མེད་ཚུལ། མི་རྟོག་པར་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ། སྐལ་བ་ལས་རིམ་གྱིས་འཆར་ཚུལ། དཔེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལས་རྟོག་པ་མེད་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཉི༷་མ༷འི་འོད་ཟེར་ནི་རབ་ཏུ་ཚ་བས་གདུ༷ངས་པ༷འི་དུ༷ས་གཅི༷ག་གི་ཚེ༷་ཉི༷ད་ལ༵་མེ་ཏོག་པ༷ད་མའི་ཚོ༷གས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྒྱ༷ས་པར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། མེ་ཏོག་ཀུ༷་མུ༷་ཏ༷འི་ཚོགས་ནི༷་ར༷བ་ཏུ་ཟུ༷མ་པ༵ར་གྱུར་ན་ཡང་ཆུ༷་སྐྱེ༷ས་པད་མ་བྱེ༷་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ད༷ང༌། ཀུ་མུ་ཏ་ཟུ༷མ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ༷འི་སྒོ་ནས་བྱེ་བའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ཟུམ་པའི་སྐྱོ༷ན་ད༷ག་ལ༵་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པར་འཇུག་པ་ལྟར་འདི༷ར་ཡ༷ང་འཕ༷གས་པ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི༷་མས་ཀྱང་དེ༷་བཞི༵ན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་གདུངས་པའི་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ཉིད་ལ་གདུལ་བྱའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་པད་མ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཀུ་མུ་ཏ་རབ་ཏུ་ཟུམ་པར་གྱུར་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ནི་དེ་དག་གི་ཕན་གནོད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །ཞེས་པའོ། ། 
2-1-160


གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། རྟོག་པ་མེད་པས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༵ད་བཞིན་དུ་ར༷ང་གི་འོ༷ད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ་སྤྲོ༷ས་པ༷་ཡི༵ས་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷འི་ཚོགས་རྣམས་ཁ་བྱེ་ཞིང་རབ་ཏུ་རྒྱ༷ས་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷་ད༵ང༌། གཞ༷ན་ལོ་ཐོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ད༷ག་རབ་ཏུ་སྨི༷ན་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྫོགས་པའི༵་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་མཐའ་ཡས་པ་ད༵ག་ཅིག་ཅར་སྤྲོས་པས་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་སྐྱེ༷་བོ༷འི་པ༷ད་མ༷འི་ཚོགས་ལ༵་ཡོན་ཏན་གྱི་འདབ་མ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད་ཅིང༌། དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་མཛད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་འཇུ༵ག་གོ །ཞེས་པའོ།།
འོད་ཟེར་སྤྲོས་པས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཤར་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། རང་དོན་དོན་དམ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ་ད༷ང༌། གཞན་དོན་ཐ་སྙད་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་སྐུ༷་གཉིས་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ད༷ག་གི༵ས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སྙི༷ང་པོ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ནམ་མཁ༷ར་ཤ༷ར་བ༵འི་ཀུ༷ན་མཁྱེ༷ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཉི༷་མ༷་ཡང༌། གདུལ་བྱ་མ་ལུས་པའི་འགྲོ༷་བ༷ར་ནི༵་མཁྱེན་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་སྣ་ཚོགས་སྤྲོ༷་བས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་སེལ་བ༷ར་མཛ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཅིག་ཅར་ཤར་བས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་དང་བས་གང་བའི་སྣོད་མང་པོར་ཉི་མའི་གཟུགས་བརྙན་དུས་ཅིག་ཅར་དུ་འཆར་བ་ལྟར། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་གདུ༷ལ་བྱ༷་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་ད༷ག་པ༷་དེའི༵་ཕྱིར་ཆུ༷་
2-1-161


དང་བས་གང་བའི༷་སྣོ༷ད་དང་འདྲ་བར་ནི༷་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༵་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཉི༷་མ༷འི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་དང་འདྲ་བ་ནི༵་དཔ༷ག་ཏུ༷་མེ༷ད་པ༷་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ་འཆ༵ར་བས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་དོ།། ཞེས་པའོ། །
རིམ་གྱིས་འཆར་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། བསྟན་པ་ནི། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཆོས་ཅན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་ཁྱ༷བ་པ༵འི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ན༷མ་མཁ༷འི་དཀྱི༷ལ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ༷་ནི༵་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷་མ༷་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཤར་ནས་གདུ༷ལ་བྱ༷འི༵་སྐྱེ་བོ་རི༷་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ལ༷་ཇི༷་ལྟ༷ར་འོ༷ས་ཤིང་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པ༷ར་རིམ་གྱིས་འབ༵བ་ཅིང་འཆར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།
བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རྒྱ༷་ཆེ༷ན་པོའི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་སྟོ༷ང་ཕྲག་དུ་མ་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཉི༷་མ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཤ༷ར་བ་འདི༵་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་རྣམས་འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་སྣ༷ང་བ༷ར་བྱ༷ས་ན༷ས་རིམ༷་གྱི༷ས་ནི༵་དང་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་མཐོན་པོའི་རི་ལ་འབབ་པ་ད༷ང༌། དེ་ནས་བ༷ར་མ༷འི་རི་ལ་འབབ་པ་དང༌། མཐར་དམ༷ན་པ༷འི་རི༷་ལ༷་འབ༷བ་ཅིང་འཆར་བ་དེ༷་བཞི༵ན་དུ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱ༷ལ་བ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི༷་ཉི༷་མ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་འཆར་བ་འདི་ཡང་གདུལ་བྱ་སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་ལ༷་རི༷མ་གྱི༷ས་འབ༵བ་སྟེ། དང་པོར་སྐལ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ཞིང༌། དེ་ནས་སྐལ་བ་བར་མར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ལ། མཐར་སྐལ་བ་དམན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། འོད་ཟེར་གྱིས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། ཐ་མལ་པའི་ཉི་མ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི་མ་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སྟོན་པས་ཏེ། ཉི་
2-1-162


མ་ལའང་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་ཁྱབ་པའི་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བའི་ནུས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞི༷ང་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་གྱི་ན༷མ་མཁ༷འི་མཐི༷ལ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྤྲོ༷་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉི༷་མ༷་ལ༷་མེ༷ད་ལ༵་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་ལ་ཐ་མལ་བའི་མུན་པ་སེལ་ཞིང་གཟུགས་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། མི༷་ཤེ༷ས་པའི་གཏི་མུག་གི་མུ༷ན་པས་བཀ༷བ་པ་བསལ་ནས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོ༷ན་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པའི་ནུས་པ༷་ཡ༷ང་ཡོད་པ་མི༵ན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་མདོ༷ག་ཅན་རྣམ་པར་བཀྱེ༷་བའི༷་གསུང་རབ་མཐའ་ཡས་པའི་འོ༷ད་ཟེར་གྱི་ཚོ༷གས་ཀྱི༵ས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་བསལ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་གས༷ལ་བ༷་ད༷ག་མཛད་པ་འདི༷ས་ནི་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ༷་ཤེ༷ས་བྱ༷་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི༷་གནས་ལུགས་ཟབ་དོ༷ན་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པར་མཛ༵ད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེས་པའོ། །
བྱེད་ལས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། ཐ་མལ་པའི་ཉི་མ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤར་ཡང༌། ལོང་བས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང༌། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཉི་མ་གདུལ་བྱའི་གྲོ༷ང་དུ༷་གཤེ༷གས་ཤིང་ཤར་བའི་ཚེ༷་ན་མི༷ག་ད༷ང་མི༷་ལྡ༷ན་པ༷འི༷་སྐྱེ༷་བོ༷་ལོང་བ་རྣ༵མས་མིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ་གཟུགས་མཐོ༷ང་ཞི༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཐོས་པ་དང༌། སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྣལ་དུ་ཕེབས་པ་དང༌། དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱིམ་ནས་གཏེར་རྙེད་པ་དང༌། ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོ༷ན་མེ༷ད་པས་སེམས་གདུངས་པའི་ཚོ༷གས་རྣམས་དེ་དང་
2-1-163


བྲ༷ལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོ༷ན་དེ༷་མཐོ༷ང་བ༷་ཙམ་ཉིད་ལ༷ས་ནི༷་ཅི་འདོད་པའི་བདེ་བ་མྱོ༷ང་བར་འགྱུར་བ༷་ད༵ང་མདོར་ན་གཏི༷་མུ༷ག་གི་རབ་རིབ་དག་གི༷ས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་མེད་པར་མདོ༷ངས་པས་སྲི༷ད་པ༷འི་རྒྱ་མཚོ༷་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཏིང་མཐའ་མེད་པར༷་ལྷུ༷ང་སྟེ། ལྟ༷་བ༷་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི༷་མུ༷ན་ནག་ཐིབས་པ༷ས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྲི༷བ་པའི་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པ༷་རྣ༵མས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཉི༷་མ༷་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤར་བའི༷་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་འོ༷ད་ཀྱི༷་བློ༷་གྲོས་ཀྱི་སྣ༷ང་བ་ཤེས་བྱ་ལ་རིམ་གྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་མི་ཤེས་ཤིང་མ༷་མཐོ༷ང་བ༷འི༷་གན༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བར་འགྱུ༵ར་བའི་ཕྱིར། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནོར་བུའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རེ་འདོད་སྒྲུབ་པས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ། རྙེད་པར་དཀའ་བས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའོ།། 
རེ་འདོད་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ལས། རྟོག་མེད་འདོད་དགུ་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་ནི༵་འདི་ལ་འདི་སྦྱིན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཀྱ༷ང་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ༵་ཉེ་འཁོར་གྱི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་ན་གན༷ས་ཤིང་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྐྱེས་བུ་བསམ་པ༷་ཐ་དད་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ནི༵་ཟས་དང་གོས་དང་འབྲུ་དང་སྨན་དང་གནས་ལ་སོགས་པ་གང་དང་ཅི་འདོད་པའི་བས༷མ་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སོ༷་སོ༷ར་མ་འདྲེས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༵ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ༵་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་སོགས་པ་མོས་པའི་བས༷མ་པ༷་ཐ༷་ད༷ད་པའི་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣ༵མས་ཀྱིས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ཆོ༷ས་ནི༷་ཐོ༷ས་པར་འགྱུ༷ར་ཞིང་དེ་
2-1-164


དག་གི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་ན་ཡ༵ང་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་དེ༷་ལ༷་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྣ༷མ་པར་མི༷་རྟོ༵ག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
འབད་མེད་རྟག་ཏུ་ཞུགས་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་རི༷ན་པོ་ཆེ༷་ལ་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་བཞིན་དུ་གང་ལ་གང་འདོ༷ད་པ༷འི་ནོ༵ར་རྫས་རྣམས་འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྐྱེ་བོ་གཞ༷ན་པ༷་ད༷ག་ལ༷་ར༷བ་ཏུ་སྟེ༷ར་བ་ལྟ༵ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཐུ༷བ་པའི་དབང་པོ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ༷་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་པ་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པར་རང་རང་ལ་ཇི༷་ལྟ༷ར་འོ༷ས་ཤིང་འཚམ་པ༷ར་ནི༵་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བྱ་གཞ༷ན་གྱི༷་དོ༷ན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ༷་སྲི༷ད་པ༷་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པ་འདི་ཇི༷་སྲི༷ད་དུ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རྟ༷ག་ཏུ༷་བཞུ༵གས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ།།
རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ཆུད་ཅིང་ས༷་ཆེན་པོའི་འོ༷ག་ན་གན༷ས་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ༷་ལ༷་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་འདོ༷ད་པ༷་རྣམས་ཀྱིས༵་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་དགོས་འདོད་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་བཟ༷ང་པོ༷་བསོད་ནམས་དམན་པའི་འགྲོ༷་བ་འདི༷ས་ར༷བ་ཏུ་རྙེ༷ད་པར་དཀ༵འ་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འཁོར་བར་གནས་པའི་འགྲོ༷་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཀུ༷ན་ཀྱང་སྐ༷ལ་བ་ཤིན་ཏུ་ང༷ན་ཞིང་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ཉོ༷ན་མོང༷ས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཟི༵ན་པའི་ཕྱིར། རང་རང་གི་ཡི༷ད་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་འདི༷ར་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོ༷ང་བ༷་ནི་མཆོག་ཏུ་རྙེ༷ད་པར་དཀ༷འ་བར་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-165


གསུང་གི་གསང་བ་བྲག་ཆའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་གྱི༷་ནི༷་སྒྲ༵་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་གཞ༷ན་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི༷་རང་རང་གི་བརྗོད་པ་དང་མཐུན་པར་རྣ༷མ་པར་རི༷ག་པ་ཙམ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་ཞིང་སྣང་བ༵་ཡིན་གྱི། བྲག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅི༷ང་འདི་ལ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བཟོ༷འམ་འབད་རྩོལ་ཡང་མེ༷ད་ལ༵། སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་བྲག་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི༷་རོལ་ལའང་མི་གནས་པ་ད༷ང༌། ན༷ང་ན༷འང་མི༷་གན༷ས་པ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། །
དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི༷་ཆོས་གསུ༵ང་བའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡང་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་གཞ༷ན་ཉན་པོ་རྣམས་ཀྱི༷་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་རྣ༷མ་པར་རི༷ག་པ་ཙམ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་ཞིང་སྣང་བ༵་ཡིན་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ལ་ནི་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་གང་ཡང་མེ༷ད་ཅི༷ང་འདི་ལ་འདི་སྟོན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བཟོ༷འམ་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེ༷ད་ལ༵། སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱི༷་རོལ་ནའང་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ད༷ང་ན༷ང་ན༷འང་གན༷ས་པ་མ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སྐུའི་གསང་བ་ནམ་མཁའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དཔེ་ནི། དངོས་པོར་ཅུ༷ང་ཟ༷ད་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅི༷ང་དབང་ཤེས་ལ་སྣ༷ང་བ༷་མེ༵ད་པ་དང༌། དེ་དག་གི་དམི༷གས་ཡུལ་དུ་གྲུབ་པ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང་བརྟེ༷ན་པའི་གཞི་ཡང་མེ༷ད་ལ༵་ཁྱད་པར་མི༷ག་གི༷་དབང་པོའི་ལ༷མ་ལ༷ས་ཀྱང་ར༷བ་ཏུ་འད༷ས་པ༵་དང༌། ཐོགས་བཅས་ཀྱི་གཟུ༷གས་སུ་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅིང༌། གཞན་གྱི་མིག་ཡུལ་དུ་འདིའོ་ཞེས་བསྟ༷ན་དུ༷་མེ༷ད་པ༷འི༵་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུས་མ་བྱས་ན༷མ་མཁ༷འ་ལ་ནི་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འགའ་ཞིག་གིས་དབུས་ཀྱི་ཆར་སྣང་བ་རྣམས་མཐོ༷་བ་ད༷ང༌། མཐའི་འཆར་སྣང་བ་རྣམས་དམ༵འ་བ་དང༌། གྲུ་བཞི་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་
2-1-166


མཐོ༷ང་ཡ༷ང་དོན་དམ་པར་ནམ་མཁའ་དེ༷་ནི༷་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ༷་ལྟ༷ར་བདེན་པར་ཡོད་པ་མི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། འཆག་པ་དང༌། བཞེངས་པ་དང༌། སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞིང་ཁམས་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ལ༵་ཡོད་པར་གདུལ་བྱའི་རིགས་མང་པོས་མཐོ༷ང་ཡ༷ང་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ༷་ལྟ༷ར་དོན་ལ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མི༵ན་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ཐུགས་རྗེ་འཇུག་ཚུལ་ས་གཞིའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ས༷་ཆེན་པོ་འདི་ལ༷ས་སྐྱེ༷་བ༷འི་རྩི་ཤིང་དང་ནགས་ཚལ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཀུ༵ན་འདི་དག་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོ༷ག་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་པའི་ས༷་གཞི་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ནི༵་སྔར་མེད་པར་གསར་དུ་འཕེ༷ལ་བར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། སྔར་ཡོད་པ་རྩ་བ་བརྟ༷ན་པར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡ༷ང་ཤིང་རྒྱས་པར་འགྱུ༷ར་བས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེར་འཚོ་བྱེད་པ་ལྟ༵ར། ཞེས་པའོ། ། 
དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱལ་བ་རྫོ༷གས་པ༷འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ས༵་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་འདི་དག་གི་དོན་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་པ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༵ས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པའི༷་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ༷་བ༷འི་རྩ༷་བ༷འི་ལོ་ཐོག་རྣ༵མས་ཐམས་ཅད་མ༷་ལུ༷ས་པ༷ར་ནི༷་འཕེ༷ལ་བ་དང་བརྟན་པ་དང་ཡངས་པ༷ར་འགྱུ༵ར་བས་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་གི་ཉེར་འཚོ་མཛད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།
2-1-167


དགོས་པ་བརྗོད་དེ་སྐབས་དོན་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགོས་པ་དང་དཔེ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། དཔེས་མཚོན་ཚུལ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། །དབྱེ་བ་ལ་བཞི་ལས། དགོས་པ་དང་ཉིང་དགོས་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱི་བློའི་ཡུལ་དུ་འབ༷ད་པ་དང། རྩོ༷ལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་འག༵འ་ཞིག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱེ༷ད་པ༷་ནམ་ཡང་མཐོ༷ང་བ་མེ༷ད་པ་དེ༷་བ༷ས་ན༵། གདུ༷ལ་བྱ༷་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི༷་ཚུལ་གྱིས་བྱེད་པ་འགལ་ལོ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བས། ཉོན་མོངས་པ་ཐེ༷་ཚོ༷མ་དེ་དག་གཅ༷ད་ཅིང་སྤང་བར་བྱ་བ༷འི་ཕྱི༵ར་དུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ༷་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་ཡིས་ནི༷་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚུལ་དེ་གསལ་བར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ན་ལ། དེ་ཡང་གསུང་རབ་ག༷ང་དུ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་རྣམ་པ་དགུ༷་པོ༷་འདི༷་ད༵ག་རྒྱ༷ས་པ༷ར་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པས་གསལ་བར་ར༷བ་ཏུ༷་བསྟ༷ན་པར་གྱུ༷ར་པ༵་མདོ༷་སྡེ༷་ཡི༷་ནི༷་མི༷ང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་ཞེས་པ་དེ་ཉི༷ད་ཀྱི༵ས་དཔེས་བཤད་པ་དེ༷འི༷་དགོ༷ས་པ༷་ཉིང་དགོས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ཡང་ལེགས་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ཏེ། གསུང་རབ་དེ་ལྟ་བུ་དང་དགོངས་འགྲེལ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོ༷ས་པ༷་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་ཤེ༷ས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ༷འི༵་སྣ༷ང་བ༷་རྒྱ༷་ཆེ༷ན་པོ་འདི༷ས་རྣམ་པར་བརྒྱ༷ན་པ༵འི་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མྱུ༷ར་དུ༷་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི༵་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པའི་འཕྲིན་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ཀུ༷ན་ལ༷་དང་པོར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་འཇུ༷ག་ཅིང༌། མཐར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་འཇུག་པ༷ར་འགྱུ༵ར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དངོས་སུ་འཕྲིན་ལས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་པ་ནི་ཉེ་བའི་དགོས་པ་ཡིན་ལ། བརྒྱུད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་ཡིན་
2-1-168


ནོ། །ཞེས་པའོ། ། 
དཔེ་དང་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ༷འི་དོ༷ན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བཻ༷ཌཱུ༷ཪྻའི་ས་གཞི་དག་པ་ལ་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི༵་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་ཤར་བ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་དཔེ༷་ད༷ག་ནི༵་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བརྗོ༷ད་པ༷་དེ༷་ལ༷་ནི༵་དཔེས་མཚོན་པར་བྱ་བ་དེ༷་ཡི༷་མདོར་བསྡུ༷ས་པའི་དོ༷ན་ངེ༷ས་པ༷ར་གཟུ༵ང་ཞིང་སྟོན་པ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དཔེས་ནི་གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པར་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོ༷ན་པ་ད༷ང༌། རྔ་བོ་ཆེའི་དཔེས་ནི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུ༷ང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གདམས་ངག་གསུང་བ་ད༷ང༌། སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པ༷་ད༵ང༌། ཚངས་པའི་དཔེས་ནི་སྐུ་དང་གསུང་གིས་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲུ༷ལ་པ་ད༷ང༌། ཉི་མའི་དཔེས་ནི་ཐུགས་ཀྱིས་མཛད་པ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྤྲོ༷་བ༷་ད༵ང༌། ནོར་བུའི་དཔེས་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་རྩོལ་བའི་ཐུ༷གས་ཀྱི་གསང་བ་དང༌། སྒྲ་བརྙན་གྱི་དཔེས་ནི་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་ལེགས་བཤད་སྟོན་པའི་གསུ༷ང་གི་གསང་བ་དང༌། ནམ་མཁའི་དཔེས་ནི་གཟུགས་སུ་མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱས་མཐོང་བའི་སྐུ༷འི༷་གས༷ང་བ༷་ད༵ང༌། ས་གཞིའི་དཔེས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་བད༷ག་ཉི༷ད་ཐོ༷བ་པ༷་ལ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཉེར་འཚོ་མཛད་པ་ཉི༵ད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་གསུམ་དུ་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ན་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འབ༷ད་རྩོ༷ལ་གྱི་རྒྱུ༷ན་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བ༵འི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་ཐམས་ཅད་མེ༷ད་ཅིང་སྤངས་པ༷འི་ཐུ༵གས་རྗེས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་
2-1-169


རོ། །དཔེར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་བཻ༷ཌཱུ༷ཪྻའི་ས་གཞིར་གྱུར་པ་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི༵་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་ཤ༷ར་བ༷་ལ༷་སོ༷གས་པ་རྣམས་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༵ན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འབ༷ད་རྩོ༷ལ་གྱི་རྒྱུན་ཀུན་རབ་ཏུ་ཞི༷་བ༷་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པ་ནི་ད༷མ་བཅ༷འ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ༵། རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཐུ༷གས་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ནི༷་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏ༷ན་ཚི༷གས་སོ༵། །དེ་ལྟར་ན་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི་དོ༷ན་དེ་ནི༷་གདུལ་བྱའི་བློའི་ཡུལ་དུ་འགྲུ༷བ་པར་བྱ་བའི་དོ༷ན་དུ༵་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་ནི༷་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙན་དང༌། རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ལ་སོ༷གས་པས་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། ། 
སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་སྐབས་འདི༷ར་ནི༷། དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་སྐ༷བས་ཀྱི་དོ༷ན་འདི༷་ཡི༷ན་ཏེ༵། རྣམ་འཕྲུལ་སྟོ༷ན་པ༷་དང་གདམས་ངག་གསུང་བ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་དོན་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་སྔར་བཤད་པས་ནི༵་སྟོ༷ན་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐྱེ༷་བ་དང༌། འཆི༷་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༵་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་འདི་དང་འདི་བྱའོ་སྙམ་པའི་འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་ཡང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ༷་ཏུ་འཇུ༷ག་པར་སྟོན་པ༵འོ། །ཞེས་པའོ། །
མཚོན་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། དཔེ་ཡི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་རང་གི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པར་གཟུགས་བརྙན་ས་གཞི་ལ་ཤར་བས་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་
2-1-170


བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། རྔ༷་བོ་ཆེ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་ད༷ང༌། སྤྲི༷ན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྲིན་གྱིས་ལོ་ཐོག་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བཞི༷ན་ད༵ང༌། ཚ༷ངས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལས་མ་གཡོས་པར་སྤྲུལ་པ་འདོད་ཁམས་སུ་བསྟན་པས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། ཉི༷་མ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པར་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་དབང་གི་རྒྱ༷ལ་པོ་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་མ་ལུས་པ་སྩོལ་བ་བཞི༵ན་དང༌། བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་བཞིན་དང༌། གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ན༷མ་མཁ༷འ་བཞིན་དང༌། རྟོག་པ་དང་རྩོལ་བ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ས༷་གཞི་བཞི༷ན་ཏེ། འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པའི་སྲི༷ད་པ་འདི་ཇི་སྲིད་གནས་པ༷འི་བ༵ར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་གཞ༷ན་གྱི་དོ༷ན་མཛ༷ད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཚུལ་དེ༷་ནི་རྣ༷ལ་འབྱོ༷ར་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རི༵ག་གི །ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། དཔེར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་བཻཌཱུཪྻའི་ས་གཞིར་གྱུར་པ་ལ་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣ༷ང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོ༷ན་པ༷་སྟེ༵། སྐུའི་སྣང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་རྣམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། གསུང་གི་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལེ༷གས་པ༷ར་འདོ༷མས་པར་མཛ༷ད་པའི་ཚུལ་ནི་ལྷ༷འི༷་རྔ༷་བོ་ཆེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་
2-1-171


པ་ད༷ང་འདྲ༵་བ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་བད༷ག་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེ༷ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ད༷ང༌། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་བརྩེ༷་བ༷་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་དང་འདྲ་བ་ནི༵་གདུལ་བྱ་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་འགྲོ༷་བ༷་རྣམས་ལ་སྲི༷ད་པའི་རྩེ༷་མོའི༷་བ༷ར་དུ༷འང་ཁྱ༵བ་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཚ༷ངས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལས་མ་གཡོས་པར་འདོད་ཁམས་སུ་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ། ཟ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་གན༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ༷ས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི༷་བསྐྱོ༷ད་པ༵ར་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་སྐུ་དང་གསུང་གི་སྤྲུ༷ལ་པ༷་མི་འདྲ་བ་རྣ༷མ་པ༷་དུ༷་མ༷ར་ཡང་ར༷བ་ཏུ༷་སྟོ༵ན་པ་དང༌། ཉི༷་མས་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣ༷ང་བ༷་མཐའ་ཡས་པ་ར༷བ་ཏུ་སྤྲོ༷་བ་ག༵ང་ཡིན་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣ༷མ་པར་ད༷ག་པའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་དང་འདྲ༷་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་སྩོལ་བའི༷་ཐུ༵གས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངའ་བ་དང༌། རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་གསུ༷ང་གི་གསང་བ་དེ༷་ཡང་བྲ༷ག་ཆ༷་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བརྙན་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༷་སྣ་ཚོགས་སུ་ཐོས་ཀྱང་ཡི༷་གེ༷འི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེ༵ད་པ་དང༌། སྐུ༷འི་གསང་བ་ནི༷་ན༷མ་མཁ༷འ་ལྟ༷་བུ༷ར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པ་ཉིད་ད༷ང༌། དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་གཟུ༷གས་སུ་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅིང་རྟ༷ག་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་པ་དང༌། ས༷་གཞིས་ལོ་ཐོག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པའི༷་རྒྱུད་ལ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི༷་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་ལོ་ཐོག་དང་རྩི་སྨ༷ན་རྣ༷མས་མ༷་ལུ༷ས་པ་འཕེལ་བ་དང་བརྟན་པ་དང་ཡངས་པར་བྱེད་པ༵འི་རྣ༷མ་པ༷་ཀུ༷ན་ཏུ༷་གཞི༷འམ་རྟེན་དུ་གྱུ༷ར་པ༷་ནི༷། གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀུན་གྱི་ས༷་ཐོབ་པ་
2-1-172


ཉིད་ཡི༷ན་ནོ༵། །ཞེས་པ་སྟེ། དོན་རྣམ་པ་དགུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ལ་གཉིས། གཟུགས་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་སྣང་ཡང་ཆོས་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པས་མཚུངས་པར་སྣང་ཡང་མི་མཐུན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་ལོ། །
སྣང་ཡང་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། དབང་པོའི་དཔེས་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། དགེ༷་བའི་རྩ་བ༷་བསགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གཞི་བཻ༷ཌཱུ༷ཪྻ༷་དག་པ་དང་འདྲ༷་བར་གྱུར་པ་ཡི༵་རང་གི་སེ༷མས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་དྭངས་པར་གྱུར་པ་ལ༷་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསལ་བར་མཐོ༷ང་བ༷འི་རྒྱུ༵འམ་སེམས་དེ༷་ད༷ག་པ༷ར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི༷་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི༷་བཟློ༷ག་པ༵འི་སྒོ་ནས་ད༷ད་པ་ལ་སོགས་པ༷འི་དབ༷ང་པོ༷་ཤིན་ཏུ་བརྟ༷ས་ཤིང་བརྟན་པར་གྱུར་པ༷་ཉི༵ད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལ་ས་གཞི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་དང་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་བ༷འི་རྩ་བ་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང་འཇི༷ག་པ༷་ན༵་དེ་དག་གི་དབང་གིས་རིམ་པ་ལྟར་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་གཟུ༷གས་ཀྱི་སྐུ་ནི༷་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང་འཇི༵ག་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཡང༌། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་རང་གི་ངོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པ་བཞི༷ན་དུ༷་ཐུ༷བ་པ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི༵་རང་གི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ༷་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ༷་བ་དང༌། འཇི༷ག་པ་མེ༵ད་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པའོ། །
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ནི། ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པ་
2-1-173


ཡིན་ན་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ༷་ནི༷་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་གང་ཡང་མེ༷ད་པ༵ར་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ༷་བ་མེ༷ད་ཅིང་འག༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ༵ས་མ་གཡོས་བཞིན་པས་གདུལ་བྱ་འཁོར་བའི་སྲི༷ད་པ༷་མཐའ་མེད་པ་འདི་ཇི༷་སྲི༷ད་མ་སྟོངས་པར་གན༷ས་ཀྱི་བ༷ར་དུ༵་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་སྟོ༷ན་པ༷་དང། གསུང་གི་གདམས་ངག་གསུང་བ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་པ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་མཛ༷ད་པ༷་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འདི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུ༵ག་གོ །ཞེས་པའོ། །
མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་དགུ་པོ་འདི༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷་མདོར་བསྡུ༷ས་པ༷འི༵་དོ༷ན་ནི༷་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གཞུང་འདི༷་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཡི༷ན་ཞིང༌། དེར་མ་ཟད་དཔེ་སྔ་མའི་རྗེས་སུ་ཕྱི་མ་སྟོན་པའི་གོ་རི༷མ་ངེས་པ༷འི་རྒྱུ་ཡ༵ང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དཔེ་སྔ་མ་སྔ༷་མ༷་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མ་ལུས་པ་མཚོན་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། ཆོ༷ས་མི༷་མཐུ༷ན་པའི་ཆ་གང་ཡིན་པ༷་རྣ༵མས་དཔེ་ཕྱི་མ་ཕྱི༷་མ༷་རྣམས་ཀྱིས༷་རིམ་པ་ལྟར་སྤ༷ངས་ཏེ༷་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོ༷ད་པ༷་ཡི༵ན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ནི། རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ནི་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་བཻཌཱུཪྻའི་ས་གཞིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་གྱི་སྣང་བ་ལྟ༷་བུ༷་སྟེ༵། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ནི་དབྱ༷ངས་ད༷ང་མི༷་ལྡ༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་གསུང་བའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ༷་འདྲ༷་བ་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་གསུང་བའི་
2-1-174


དབྱངས་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་གསུང་གི་གདམས་ངག་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། ལྷ༷འི༷་རྔ༷་བོ་ཆེ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྔ་བོ་ཆེ་ནི་ཕྱོགས་རེ་བ་ཡིན་གྱི། ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༵་ཁྱབ་པས་དོ༷ན་བྱེ༷ད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་དོན་མཛད་པ་ཡིན་པ༷ས་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༵ན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་ཆ་ནས་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨིན་པར་མཛད་པ་ནི། སྤྲི༷ན་ཆེ༷ན་པོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ད༷ང་ཆོས་མཚུ༷ངས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྤྲིན་གྱིས་ནི། དོ༷ན་མེ༷ད་པ༵འི་ས༷་བོ༷ན་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་དོན་མེད་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་སྤོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའ༷ང་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམས་སྤོང་བའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། ཚ༷ངས་པ་ཆེ༷ན་པོའི་སྤྲུལ་པས་འདོད་ཡོན་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༷། འོན་ཀྱང་ཚངས་པ་ནི་ལན་གཅིག་ཙམ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཏ༷ན་དུ༷་ནི༵་སྨི༷ན་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཏན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའ༷ང་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་དུ་གདུལ་བྱའི་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཆ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བ་ནི་ཉི༷་མ༷འི་གཟུ༷གས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་ལོ་ཐོག་གཏན་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཉི་མས་ནི་རེས་འགའ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཉིན་མཚན་གཏ༷ན་དུ༷་ནི༵་མུ༷ན་པ༷་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཏན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའ༷ང་མི༵ན་ཞིང༌། 
2-1-175


ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གཏན་དུ་མུན་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པ་ནི་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བས་ཉིན་མཚན་གཏན་དུ་མུན་པ་འཇོམས་པ་དང་འདྲ༷་སྟེ། འོན་ཀྱང་ནོར་བུ་ནི་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་དུད་འགྲོ་ལའང་ཡོད་པས་འབྱུ༷ང་བ༷་ནི༵་རྙེ༷ད་པ༷ར་མི༷་དཀ༷འ་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའ༷ང་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཆ་ནས་གསུང་གི་གསང་བས་ལེགས་བཤད་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ནི་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་ཕྱི་དང་ནང་དུ་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པས་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༷། འོན་ཀྱང་སྒྲ་བརྙན་གློ་བུར་དུ་རྐྱེ༷ན་ལ་རག་ལ༷ས་ནས་ནི༵་བྱུ༷ང་བ༷་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་རང་བྱུང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ནས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷འ༷ང་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆ་ནས་སྐུའི་གསང་བ་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། ན༷མ་མཁ༷འ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ནི་དགེ༷་བ༷འི༵་གཞི༷འམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞིའམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷འ༷ང་མི༵ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལ༷ས་འད༷ས་པ༵འི་འགྲོ༷་བ༷འི་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་མ༷་ལུ༷ས་པ༵་དེ༷་དག་གན༷ས་པ༷འི༷་རྟེ༷ན་ནམ་གཞིར་གྱུར་པ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་ན་ས༷འི༷་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ད༷ག་ད༷ང་འདྲ༵་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ལ༷་བརྟེ༷ན་
2-1-176


ན༷ས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལས་འད༷ས་པར་བགྲོད་པ༷འི་ལ༷མ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུ༷ང་བའི་ཕྱི༵ར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའང་གཞི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་དགེ༷་བ༷་བཅུའི༷་ལ༷ས་ཀྱི་ལ༷མ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་བས༷མ་གཏ༷ན་བཞི་ད༵ང༌། ཚ༷ད་མེ༷ད་པ༷་རྣམས་ད༷ང༌། གཟུ༷གས་མེ༷ད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུ༵ང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་མཛ༷ད་པ༷འི་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་བཞི༷་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ༷འོ༵།།      །།
10 ༈ ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གནས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དག་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ། དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བཤད་པའོ། །བསྟན་པ་ལའང༌། གནས་བཞི་པོ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཚུལ་དང༌། དེ་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཚུལ་ནི། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ད༷ང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང༌། དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ས༷ངས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ད༵ང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ལྡན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོ༷ས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ད༷ང༌། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོབ་པའི་ནུས་པས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲུབ་པའི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་ཏེ༵་དཀོན་མཆོག་
2-1-177


གསུམ་འགྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ད༷ག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཕལ་ཆེ་བས་རྣམ་པར་དག་པ༷འི་སེ༷མས་ཅ༷ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ཀྱ༷ང་བས༷མ་པར་བྱ༷་བ་མི༵ན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དག་གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་སྙམ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདྲེ༷ན་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་ཡི༵ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ལ་གཉིས། ཐབས་ཀྱི་དགེ་བ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ། ཤེས་རབ་མཆོག་གྱུར་ཐོབ་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པའོ། །ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་རྒྱལ༷་བ༷་རྫོགས་པའི༷་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་ཉིད་ལ༷་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༵་དེ་རྣམས་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚོ༷གས་ཀྱི༷་སྣོ༷ད་དུ་གྱུ༷ར་པ་ཉིད་དེ༵། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་སད་པ་ལས་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་དང་ལྡན་པའི་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ༷་མངོ༷ན་པར་དག༷འ་ཞིང་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་མང་བ༵ས་ནི། དེ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་གྱི༷་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་ཟི༷ལ་གྱི༷ས་
2-1-178


གནོ༵ན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། སྦྱིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་དོ༷ན་དུ༷་གཉེ༷ར་བ༷འི་བསམ་པས༷་དངོས་པོ་བཟང་པོ་གསེ༷ར་ལས་གྲུབ་པའི་ཞི༷ང་ཁམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་དཔག་ཏུ་མེད་པས༷་སྤྲ༷ས་ཤིང་གང་བ༷་ནི༵། གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཞི༷ང་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་དག་གི༷་རྡུ༷ལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉ༷མ་པ་རྣམས་དུས་ཉི༷ན་རེ༷་བཞིན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི་རྒྱ༷ལ་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣ༷མས་ལ༷་རྟ༷ག་ཏུ་ཕུ༷ལ་བ་ལ༵ས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཞིག་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༵་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྦྱི༷ན་པ༷་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། བློ༷་དང་ལྡ༷ན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོ༷ད་པའི་བསམ་པ༷ས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བསྐ༷ལ་པ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དུ༷་མ༷ར་ཡ༵ང༌། ངོ་བོ་ལུ༷ས་དང་ང༷ག་དང་ཡི༷ད་ཀྱི༷ས་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་རང་གི་ངང་གིས་ཉེས་སྤྱོད་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལྟུང་བའི་དྲི༷་
2-1-179


མ་མེ༷ད་པར་སྲུ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ལ༵ས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་པ་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཞིག་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༵་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
བསྒོམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་འཇིག་རྟེན་འདི༷་ན༷་སྤང་བྱ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲི༷ད་པ༷་གསུ༷མ་གྱི༷་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མེ༷་དཔུང་དང་འདྲ་བ་རྣམས་འཇི༷ལ་ཞིང་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བས༷མ་གཏ༷ན་རང་གི་ངོ་བོ་ནི༵་ལྷ༷འི་བསམ་གཏན་བཞི་ད༷ང༌། ཚ༷ངས་པའི་གན༷ས་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཐ༷ར་སོ༷ན་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་རྫོ༷གས་པ༷འི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་འཕོ༷་བ་མེ༷ད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཐ༷བས་སུ་སྒོ༷མ་པར་བྱེད་པ་ལ༵ས་ནི་བསོད་རྣམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༵་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་བས༷མ་གཏ༷ན་བསྒོམས་པ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
2-1-180


རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། གནས་འདི་དག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱི༷ན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་བ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ༷འི་འབྲས་བུ་ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ད༷ག་ནི༷་སྒྲུ༷བ་པར་བྱེ༷ད་པ་ཙམ་ཡིན་ཞི༵ང༌། ཚུལ་ཁྲི༷མས་ཀྱི༷ས་ཀྱང་རེ་ཤིག་མཐོ༷་རི༷ས་ཀྱི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བསྒོ༷མས་པ༷ས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཙམ་ཞིག་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ཡིན་ལ༵། ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ༷འི༷་ཕྱི༵ར། དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ལེགས་པར་གོ་བའི་ཤེས་རབ་འདི༷་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉི༷ད་ཡིན་ཏེ༷། ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ༷འི༷་རྒྱུ༷་ཡ༷ང་དོན་གྱི་གནས་ནི་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐོ༷ས་པ་ཡི༵ན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བཤད་པ་ལ། མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གདོད་མ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གན༷ས་པའི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ད༷ང༌། དབྱིངས་དེ༷་ཉིད་ནི༷་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུ༷ར་པ༷འི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ད༵ང་བྱང་ཆུབ་དེ༷་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ལྡན་པའི་སྟོབས་ལ་
2-1-181


སོགས་པའི༷་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང༌། ཡོན་ཏན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དོ༷ན་བྱ་བ་སྒྲུ༷བ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཏེ༵། རྒྱ༷ལ་བ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི༷་ནི༷་མཁྱེ༷ན་པ༷འི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༵ལ་དུ་གྱུར་པ་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་རྣ༷མ་པ་བཞི༷་པོ་སྔར་ཇི༷་སྐ༷ད་བརྗོ༷ད་པ་འདི༷་རྣམས་ལ༵་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོ༷ད་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ད༷ང༌། དེ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ནུ༷ས་པ་ཉི༷ད་ལས་འདོད་པའི་དད་པ་ད༵ང༌། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དེ་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ལྡ༷ན་པར་གནས་པ༷་ཉིད་ལ་དང་པའི་དད་པ་སྟེ། དད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༷ས་ནི༵། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། མྱུ༷ར་བ་ཉིད་དུ༷་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི༵་གོ༷་འཕ༷ང་བླ་ན་མེད་པ་འཐོ༷བ་པ༷འི་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་གཉིས། བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཕན་ཡོན། སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་གྱི༷ས་མི༷་ཁྱ༷བ་པའི་ཡུ༷ལ་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༵ས་བརྩམས་ཏེ་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོ༷ད་པ་ཉིད་ད༷ང༌། དེའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསལ་བ་ལས་གནས་མ་ལུས་པ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་བད༷ག་འདྲ༷་བས༷་ཀྱང་ཐོ༷བ་པར་ནུ༷ས་པ་ཉིད་ད༵ང༌། འབྲས་བུ་ཐོ༷བ་པ༷་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རང་གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་འདི༷་འདྲ༷་བས་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ད༵ང་ལྡ༷ན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེ༷ས་བྱ་བར་ད༷ད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ༷འི་སྒོ་ནས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༷་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བའི༷་ཕྱི༵ར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་དོན་དུ་
2-1-182


གཉེར་བའི་འདུ༷ན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་སྤྲོ་བའི་བརྩོ༷ན་འགྲུས་དང༌། གདམས་ངག་གི་དམིགས་པ་རྣམས་མ་བརྗེད་པའི་དྲ༷ན་པ་ད༷ང༌། བརྟག་བྱའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་བས༷མ་གཏ༷ན་ད༵ང༌། ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ལ༷་སོ༷གས་པ་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣོ༵ད་དུ་གྱུར་པ་གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེ༷མས་བསྐྱེད་ནི༷་གནས་བཞི་པོ་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ད༷ག་ལ༵་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༷ས་པ༷ར་འགྱུ༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ།།
ཕར་ཕྱིན་སྒྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྔར་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ༷་ནི༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཉེ༷་བར༷་གན༷ས་པ༵ས་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྲ༷ས་པོ༷་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱི༷ར་མི༷་ལྡོ༵ག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས། སྦྱོར་བ་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་ཕྱི༷ན་པ་དང་པོ་ལྔ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པ་ད༵ང་ཡོ༷ངས་སུ༷་ད༷ག་པ༷་ཉི༷ད་དུ༷་འགྱུ༵ར་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་ཕྱི༷ན་པ༷་དང་པོ་ལྔ༵་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ༷་ལ༷་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱ་བ་སྟེ་འཁོར་རྣ༷མ་པ་གསུ༷མ་དུ་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པ༵ས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ༷་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡོ༷ངས་སུ༷་ད༷ག་པ༷ར་འགྱུར་བ་ནི༵་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ༷འི༷་མི༷་མཐུ༷ན་པའི་ཕྱོ༷གས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་རྣམ་པར་སྤ༷ངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི༵ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
དེ་དག་ཀྱང་ཚོགས་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི། སྦྱི༷ན་པ་ལས་བྱུ༷ང་བའི་བསོ༷ད་ན༷མས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་སྦྱི༷ན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ༷་སྟེ༵། ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་
2-1-183


དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡི༵ན་ལ། བཟོ༷ད་པ་ད༷ང་བས༷མ་གཏ༷ན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉི༷ས་པོ་འདི་ད༷ག་ནི༵་སྒོ༷མ་པ་ལས་བྱུ༷ང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོ༷ན་འགྲུ༷ས་ནི་གསུམ་ག་ལ་ཡང་ཀུ༷ན་ཏུ༷་འགྲོ༵་བ་ཡིན་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ངོས་བཟུང་བ་ནི། སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོ༷ར་གསུ༷མ་དུ་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་ག༵ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གེགས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲི༷བ་པ་ཡིན་པ༷ར་འདོ༵ད་ཅིང་སེ༷ར་སྣ༷་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་དང་ལེ་ལོ་དང་རྣམ་གཡེང་ལ༷་སོ༷གས་པའི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་ག༵ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་གེགས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲི༷བ་པ་ཡིན་པ༷ར་འདོ༵ད་པས་དེ་དག་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །
གཉེན་པོས་ཤེ༷ས་ར༷བ་མཆོག་ཐོབ་ཚུལ་ནི། དོན་གྱི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལ༷ས་གཞ༷ན་སྒྲིབ་པ་གཉིས་པོ་འདི༷་ད༷ག་ནི༵་རྩ་བ་ནས་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་གཞ༷ན་པ་མེ༷ད་དེ། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མངོན་གྱུར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཙམ་ནུས་ཀྱང་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བར་མི་ནུས་ལ། ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་པས་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བར་ནུས་པ་དེ༷འི༷་ཕྱི༵ར། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ནི་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་ཞིང༌། ཤེས་རབ་དེ༷་ལྟ་བུ་འཕེལ་བའི་གཞི༷་ནི༵། དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་བུ་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ཚུལ་
2-1-184


བཞིན་དུ་ཐོ༷ས་པ༷་ཡིན་པ་དེ༷འི་ཕྱི༷ར། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཐོ༷ས་པ༷འི་ཤེས་རབ་ནི་ཆེས་མཆོ༵ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།། 
11 ད་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཤད་བྱའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ། ཆོས་ལ་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཚུལ། བརྩམས་པའི་བསོད་ནམས་བསྔོ་བའི་ཚུལ་ལོ། །
བརྩམས་པའི་ཚུལ་ལ་ལྔ་ལས། (དང་པོ་གཉིས་ནི། དེའི་འཛམ་པར་ཆད།)གང་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི། གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ༷་ལྟ༷ར་རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། རང་བཟོའམ་གཟུ་ལུམས་སུ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང༌། དཔལ་ཕྲེང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་དང༌། འཕེལ་བ་མེད་པ་དང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་མདོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་དོན་གཙོ་བོར་སྟོན་པས་ཡི༷ད་ཆེ༷ས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ལུ༷ང་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ད༷ང༌། གནས་སྐབས་སུ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རི༷གས་པ༷་དང༌། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ལ༵་བརྟེ༷ན་ཅིང་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོའི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ན༷ས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
གང་གི་ཆེད་ནི། རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྩོམ་པ་པོ་བད༷ག་ཉི༷ད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འབ༷འ་ཞི༷ག་པ་སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ད༷ག་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་མྱ་
2-1-185


ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་ད༵ང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་ག༷ང་ད༷ག་མཆོག་ཏུ་ཟབ་མོའི་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མི་འཕྲོགས་པའི་སྒོ་ནས་མོ༷ས་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཞིང༌། དེ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དགེ༷་བ་ཕུ༷ན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པ་དང་ལྡ༷ན་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི་བློ༵་ཅན་དེ༷་ད༷ག་ལེགས་པར་བཤད་པའི་དགའ་སྟོན་གྱིས་རྗེ༷ས་སུ༷་གཟུ༷ང་བར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་བསྟན་བཅོས་འདི༷་རྣམ་པར་བཤ༷ད་དོ༵། །ཞེས་པའོ། །
ཇི༷་ལྟ༷ར་འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སྒྲོ༷ན་མེའི་འོད་དང༌། གློ༷ག་གི་འོད་དང༌། ནོ༷ར་བུ༷འི་འོད་དང༌། ཉི༷་མའི་འོད་དང༌། ཟླ༷་བའི་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ༵་བརྟེ༷ན་ན༷ས་གང་ཟག་མི༷ག་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་ལྟ༷་བ༷་བཞི༵ན་དུ། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་མཚན་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོ༷ན་རྒྱ་ཆེ༷ན་པོ་མཁྱེན་པ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ཆོ༷ས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་སྤོ༷བས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེར་འགྱེད་པར་མཛ༷ད་པ༵འི་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས། བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་གིས་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་སྟེ། གཞུང་འདི༷་ཉི༷ད་ར༷བ་ཏུ༷་གསལ་བར་བཤ༵ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
གང་ཞིག་བཤད་བྱའི་ངོ་བོ་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ག༷ང་ཞི༷ག་བརྗོད་བྱ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོ༷ན་ཆེན་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡ༷ན་ལ་རྗོད་བྱེད་ངག་གི་ཚིག་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོ༷ས་ད༷ང་
2-1-186


ཉེ༷་བར་འབྲེ༷ལ་ཞི༵ང་སྤང་བྱ་ཁ༷མས་གསུ༷མ་པའི་ཀུ༷ན་ན༷ས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པའི་གསུ༵ང་དུ་གྱུར་པས་གཉེན་པོ་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི༷་ཕ༷ན་ཡོ༷ན་སྟོ༷ན་ཅིང་ཐོབ་པ༷ར་མཛ༷ད་པ༷་ག༵ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུ༷ང་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡི༷ན་པས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དོན་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་བཟློ༷ག་པ༷་ནི་ཡང་དག་པའི་གསུང་རབ་ལས་གཞ༵ན་ལོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་འཇུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
རྒྱུ་མཐུན་གུས་པས་བླང་ཚུལ་ནི། གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་ག༷ང་ཞི༷ག་བཤད་བྱའི་ཁྱད་པར་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི༷་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོ༷ན་པ༷་འབ༷འ་ཞི༷ག་གི༵་དབ༷ང་དུ་བྱ༷ས་ནས་སྟོན་གྱི། རང་བཟོ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ལ། འཆད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་ཆོས་དང་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་རྙེད་བཀུར་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣ༷མ་པར་གཡེ༷ང་བ་མེ༷ད་པའི་ཡི༷ད་ཅ༷ན་གྱི༷ས་ལེགས་པར་བཤ༵ད་པས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཐ༷ར་པ༷་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོ༷བ་པ༷ར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེའི༷་ལ༷མ་སྟོན་པ་ད༷ང་རྗེ༷ས་སུ་མཐུ༷ན་པ༵་སྟེ། ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ༷་ཡ༷ང་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀ༷འ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་དད་པའི་སྤྱི༷་བོ༷ས་བླ༵ང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །
ཆོས་ལ་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། དག་པའི་ཐབས་ངོས་གཟུང་སྟེ་བསྟེན་པར་གདམས་པ། ཉམས་པའི་རྒྱུ་ངོས་བཟུང་སྟེ་སྤང་བར་གདམས་པ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉམས་པའི་འབྲས་བུ་སྤོང་ཚུལ་ལོ། །
དག་པའི་ཐབས་བསྟེན་ཚུལ་ལ། རང་བཟོ་སྤང་ཚུལ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་རྒྱ༷ལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ༷ས་ཆེ༷ས་མཁ༷ས་པའི་གང་ཟག་འག༷འ་ཡ༷ང་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་འདི༷་
2-1-187


ན༷་ཡོ༷ད་པ་མི༷ན་ཏེ༵། ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་མ༷་ལུ༷ས་པ་དང་ཇི་ལྟ་བའི་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་མཆོ༷ག་ནི༷་ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པ་ཀུ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེ༷ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི༷ས་མཁྱེ༷ན་གྱི། སངས་རྒྱས་ལས་གཞ༷ན་གྱིས་ཤེས་པ་མི༷ན་པ༵་དེ༷འི་ཕྱི༷ར་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བ་ར༷ང་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས། དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་བཞ༷ག་པའི་མདོ༷་སྡེ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་དག་ལ་དྲང་དོན་ལ་ངེས་དོན་དང༌། ངེས་དོན་ལ་དྲང་དོན་ནོ་ཞེས་རང་བཟོས་མི༷་དཀྲུ༵ག་ཅིང་ལོག་པར་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བྱས་ན། ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུ༷ལ་བཤི༷ག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱི༷ར་དང༌། དེ༷་ཡ༷ང་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ལ༷་ནི༷་གནོ༷ད་པ༷་བྱེ༷ད་པ༷ར་འགྱུ༵ར་ཞིང་ཆོས་སྤོང་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
ཕྱོགས་ཞེན་སྤང་ཚུལ་ནི། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀུན་ཏུ་རྨོ༷ངས་པའི་བད༷ག་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་འཕ༷གས་པའི་གང་ཟག་ལ༷་སྐུ༷ར་བ༷་འདེབས་པ་ད༵ང༌། དེ༷་དག་གིས༷་ལེགས་པར་གསུ༷ངས་པའི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ལ༷་བརྙ༷ས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་རྣམས་ཀུ༷ན་ཀྱང་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེ༷ན་པའི་ལྟ༷་བས༷་བྱ༵ས་ཤིང༌། དེ་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་པ་དེ༷ས་ན༷། ཕྱོགས་ཞེ༷ན་གྱི་ལྟ༷་བ་ངན་པའི༷་དྲི༷་མ་ཅ༷ན་དུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ༷་ལ༷་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ༷་གྲོས་ནམ་ཡང་མི༷་སྦྱ༵ར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྦྱར་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་བློ་བསྒྱུར་དུ་མི་རུང་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གོ༷ས་གཙ༷ང་མ་དྲི་མ་མེད་པ་ཚོ༷ན་གྱི༷ས་ཁ་དོག་རྣ༷མ་པར་བསྒྱུ༷ར་དུ་རུང་གིས་སྣུ༷མ་གྱི༷ས་གོ༷ས་པ༷འི་གོས་དྲི་མ་ཅན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མི༵ན་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཉམས་པའི་རྒྱུ་སྤང་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོ་ངེས་
2-1-188


པའི་དོན་ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅིང་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། ཁ་ཅིག་མི་མོས་ཤིང་རྣམ་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཅི་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཉེས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་གིས་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཆུང་ཞིང་བློ༷་གྲོ༷ས་ཤིན་ཏུ་དམ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པར་མ་གྱུར་པས་དཀ༷ར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མོ༷ས་པ་དང་རྣམ་པར་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པའི་ལོ༷ག་པ༷འི་ང༷་རྒྱ༷ལ་ལ༷་བརྟེ༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མར་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱིས་ཕོ༷ངས་པར་འགྱུར་བ༷འི་ལས་ཀྱི་སྒྲི༷བ་པ་ཚབས་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བསགས་པ༷ས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒྲིབ་པའི་བད༷ག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དྲ༷ང་བའི་དོ༷ན་གྱི་གསུང་རབ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་ངེ༷ས་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛི༷ན་པའི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཟས་དང་གོས་དང་ནོར་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྙེ༷ད་པ་ལ༷་ལྷག་པར་ཆགས་ཤིང་བརྐ༷མ་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ༷་བ༷་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི༷་དབ༷ང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་སུ༷ན་འབྱི༷ན་ཅིང་རྣམ་པ༷ར་སྤོང་བ་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེ༷ན་ཅིང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ༷འི་ཕྱི༵ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དམ་པའི་ཆོ༷ས་འཛི༷ན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུན་རིང་དུ་བསྲི༷ངས་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ཤིང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་དགའ་བས་མོ༷ས་པ༷་དམ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་
2-1-189


རྣ༷མས་ཀྱི༷་དམ་པའི་ཆོ༷ས་སྤོ༷ང་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེ༵ད་མོད། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རང་ཉིད་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །
ཆོས་ལ་ཉམས་པའི་འབྲས་བུ་སྤོང་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། ངན་སོང་སྤོང་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མཆོག་ཏུ་ཟ༷བ་མོ༷་དམ་པའི༷་ཆོ༷ས་ལས་ཉ༷མས་པ་ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བླང་དོར་ལ་མཁ༷ས་པ༷འི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇིགས་པར་གྲགས་པའི་མེ༷ས་སྲེགས་པ་ད༷ང་ནི༵་མི༷་ཟ༷ད་པའི་སྦྲུ༷ལ་གདུ༷ག་པས་ཟ་བ་དང༌། གཤེ༷ད་མ༷ས་གསོད་པ་ད༷ང་ནི༷་ཐོ༷ག་གིས་འབིགས་པ་ལ༷འ༷ང་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཇི༷གས་པར་མི༷་བྱ༵་ཞིང༌། དེ་བས་ཀྱང་ཆོས་ལས་ཉམས་པ་ཉིད་འཇིགས་པས་སྤང་བྱ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ན་མེ༷ས་ཚིག་པ་དང༌། སྦྲུ༷ལ་གྱིས་ཟོས་པ་དང༌། དགྲ༷ས་བསད་པ་ད༷ང༌། རྡོ༷་རྗེ༷འི་མེ༷་ཐོག་གིས་ཕུག་པ་ལས་ནི༷་ཚེ་འདིའི་སྲོ༷ག་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷་ཙ༷མ་བྱེ༷ད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི༵། དེ༷་རྣམས་ལ༷ས་ངན་སོང་མན༷ར་མེ༷ད་པའི་དམྱལ་བ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་འགྲོ༷་བ༷་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཇི༷གས་པ༷ར་འགྲོ༷་བར་མི༷་འགྱུ༵ར་ལ། དམ་པའི་ཆོས་སྤངས་པ་ལས་ནི་མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །
འཁོར་བ་སྤོང་ཚུལ་ནི། གང་ཟག་ངན་པ་ག༷ང་ཞི༷ག་དུས་ཡ༷ང་དང་ཡ༷ང་དུ་སྡི༷ག་པའི་གྲོ༷གས་པོ་བསྟེ༷ན་ཅིང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ༷ས། སྐྱབས་གནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ལ་ཡང་དཀྲོངས་པར་འདོད་པའི་ང༷ན་སེ༷མས་ཆེན་པོ་དང་ལྡ༷ན་པར་གྱུ༷ར་པས་སྐུ་མཚལ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ད༵ང༌། འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྐྱེ་བོ་བླ་མ་ཕ༷་དང་མ༷་དྲིན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་བཀུར་བར་འོས་པ་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་ཡང་གསོ༷ད་པ༷ར་བྱ༷་བ༷ར་འོས་པ་མི༷ན་པ་བྱེ༷ད་པ་
2-1-190


དང༌། མཆོ༷ག་གི་ཚོ༷གས་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱས་ནས་རྣམ་པར་འབྱེ༷ད་པ༷འི་མི༵་དེ༷་ཡ༷ང་ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉི༷ད་ཟབ་མོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ངེ༷ས་པ༷ར་བས༷མས་ཤིང་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམས་ན༷་མྱུ༷ར་དུ༷་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཐ༷ར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུ༷ར་གྱི༵། སྐྱེ་བོ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཡི༷ད་ནི༷་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཆོ༷ས་ལ༷་སྡ༷ང་ཞིང་སྤོང་བ༷་དེ༷་ལ༷་ཐ༷ར་པ༷་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལྟ་ག༷་ལ༷་ཡོ༵ད། དེའི་ལམ་སྒོམ་པའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའོ། །
བསོད་ནམས་བསྔོ་བའི་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གསུམ་གྱི་དོན་དང༌། དེ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣ༷མ་པ༷ར་བྱ༷ང་བའི་ཁ༷མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་དོན་དང༌། དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོའི་དོན་དང༌། དེ་ལ་ཡོད་པ་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་དོན་དང༌། དེའི་ནུས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པའི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་ཀྱི་དོན་ཏེ༵་བརྗོད་བྱའི་དོ༷ན་རྡོ་རྗེའི་གན༷ས་རྣ༷མ་པ་བདུ༷ན་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚུ༷ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་རྣམ་པར་བཤ༷ད་པ་ལ༷ས། འཆད་པ་པོ་བད༷ག་གི༷ས་དགེ༷་བའི་རྩ་བ༷་རྣམ་པར་དག་པ་ག༷ང་ཐོ༷བ་པ༵་དེ༷ས་ནི༷་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་འགྲོ༷་བ་འདི༷་རྣམས་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེས་ནས་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་འོ༷ད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་མང༷འ་བ་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚེ༷་དང་ཡེ་ཤེས་དཔ༷ག་ཏུ་མེ༷ད་པའི་ཞལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་ཞི༵ང་སངས་རྒྱས་མཐོ༷ང་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་དེ་ལས་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཐོས་ཤིང་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་མི༷ག་
2-1-191


རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་མཐོང་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ༷ས་ཏེ༷། མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་མྱུར་དུ་ཐོ༷བ་པར་ཤོ༵ག་ཅིག །ཅེས་པའོ། །
འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། ག༷ང་ལ༷་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དང་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་པས་བསྟན་ཅིང༌། རྒྱུ༷་མཚ༷ན་ནམ་དགོས་པ་ག༷ང་གི༷་ཕྱི༵ར་དུ་བཤད་པ་ནི། བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་དག་ཕྱིར་དང༌། །གང་དག་མོས་དགེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་བློ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་ཕྱིར་འདི་བཤད་དོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ལ། ཚུལ་ཇི༷་ལྟ༷་བུ༷ར་བཤད་པ་ནི༷། ཇི་ལྟར་སྒྲོན་གློག་ནོར་བུ་ཉི་ཟླ་ལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དོན་ག༷ང་ཞིག་བཤ༷ད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ནི། གང་ཞིག་དོན་ལྡན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ད༵ང་། བཤད་བྱ་དེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ༷་མཐུ༷ན་པར་གྱུར་པ༷འི་འཆད་བྱེད་ནི༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༵། གང་ཞིག་རྒྱལ་བ་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་བསྟན་བཅོས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚི༷གས་སུ༷་བཅ༷ད་པ༷་བཞི༷ས་རྒྱས་པར་བསྟ༷ན་ཏེ༵། གང་ཕྱིར་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉི༷ས་ཀྱི༷ས་བད༷ག་ཉི༷ད་ད༷ག་པ༷ར་བྱ་བའི༵་ཐ༷བས་སུ་ཆོས་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་ལ་བག་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །བློ་དམན་ཕྱིར་ད༷ང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅི༷ག་གི༷ས་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་བསགས་ན་བདག་ཉིད་ཉ༷མས་པ༷འི་རྒྱུ༵་ཡིན་པས་སྤང་བར་གདམས་པ་བསྟན་ཅིང༌། དེ༷འི་རྗེས་ན༷ས་ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉམས་ཞེས་ཚི༷གས་སུ༷་བཅ༷ད་པ༷་ནི༵་གཉི༷ས་ཀྱི༷ས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལས་ཉམས་པའི་འབྲ༷ས་བུ༷་གནས་སྐབས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཐར་པ་མི་ཐོབ་པ་གཉིས་སྤང་བའི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ན་ནོ། །གནས་སྐབས་སུ་ཞིང་ཁམས་
2-1-192


རྣམ་པར་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོ༷ར་གྱི༷་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དུ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། དོན་ཟབ་མོ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོ༷ད་པ༷་ཐོབ་པ་ད༵ང༌། མཐར་ཐུག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོ༷བ་པ༷འི་ཆོ༷ས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བརྗོ༷ད་པ༵འི་སྒོ་ནས་མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། འབྲ༷ས་བུ༷་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་འགྲུབ་པ་ཡིན་པར་ནི༵། དཀོན་མཆོག་རྣམ་པར་བྱང་ཁམས་ཞེས་སོགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐ༷་མ༷་གཅིག་པོ་འདི་ཡི༷ས་ནི༷་ལེགས་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༵ན་ནོ། །ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། ཕ༷ན་ཡོ༷ན་གྱི༷་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་ལྔ༷་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ༷འོ༵།།    །།
དེ་ལྟར་ན་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་བྱ༷མས་པ༷་མགོ༷ན་པོ༷ས་མཛ༷ད་པ༷། ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་གྲུབ་སྟེ་མཐའ་དག་རྫོ༷གས་སོ༵།།      །།ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །
དོན་དེ་ལེགས་པར་བསྒྱུར་པའི་ཚུལ་ནི། དཔ༷ལ་ལྡ༷ན་གྲོ༷ང་ཁྱེ༷ར་དཔེ༷་མེ༷ད་ཀྱི༷་མཁ༷ས་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་བྲ༷མ་ཟེ༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་རྡོ༷་རྗེ༷འི་དབོ༷ན་པོ༷། པ༷ཎྜི༷་ཏ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་ས༷ད་ཛཱ༷་ན༷་ད༷ང༌། ལོ༷་ཙཱ༷་བ༷་ཤཱ༷ཀྱ༷འི་དགེ༷་སློ༷ང་བློ༷་ལྡ༷ན་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཀྱི༷ས་གྲོ༷ང་ཁྱེ༷ར་དཔེ༷་མེ༷ད་དེ་ཉིད་དུ༷་བསྒྱུ༷ར་བ༷འོ༵།།      །།
མ་རྟོགས་ལོག་པར་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་དྲུངས་ནས་འབྱིན་བྱེད་པ། །ལེགས་བཤད་འདི་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཡིན། །དགེ་བས་འགྲོ་ཀུན་མུན་པ་སེལ་བར་ཤོག །སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་དཔལ་ལྡན་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཕུན་ཚོགས་དཔལ་གཉིས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་ངོར། ཇོ་ནང་དཔལ་གྱི་རི་ཁྲོད་དུ། རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པ་རྟོན་པ་
2-1-193


བཞི་ལྡན་གྱིས་སྦྱར་བའོ།།      །།བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག།      །། མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། གཅིག་ཞུས། མ་ཡིག་འཛམ་ཐང་པར་མ་དང་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང༌། ཕྱི་ཚ ༧༣ བཅས་ཡིན།
2-1-194


༄༅། །དབུ་མའི་མན་ངག་ཁྱད་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །༄༅། །ཨོཾ་ཨཿཧཱུཾ་ཧོཿཧཾ་ཀྵཿ བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དོན་དམ་དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་དག་པའི་བདག །དོན་དམ་ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པ་པོ། །བདག་མེད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བདག་གི་མཆོག །གནས་ལུགས་དབུ་མ་ཆེན་པོ་འགྱུར་བ་མེད། ༡ །འདི་དོན་མ་རྟོགས་རྨོངས་ཤིང་འཁྲུལ་པ་ལས། །གཞི་དུས་གློ་བུར་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཤར། །དེ་འདྲ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱ། །རང་རང་དྲི་མས་དག་ཚེ་འབྲས་བུར་བཏགས། ༢ །དབུ་མའི་དོན་གྱི་མདོར་བསྟན་འདི་ཡིན་ཏེ། ། རྟོགས་བྱ་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་དབུ་མ་དང༌། །རྟོགས་བྱེད་ཉམས་མྱོང་ལམ་གྱི་དབུ་མའོ། ། གཞི་འབྲས་གཉིས་ཀ་དང་པོའི་ཁོངས་སུ་འདུ། ༣།དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྲིད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ། སྣང་གྲགས་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ། །དོན་དམ་དབྱིངས་ནི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་པས་དབེན། །གདོད་ནས་ཞི་བ་མྱང་འདས་ཆོས་ཉིད་དོ། ༤ །རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་ཁམས་སོ་སོ་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་སོ་སོར་བདེན་ཚུལ་དང༌། །རང་བཞིན་གཅིག་ཀྱང་གཅིག་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ། །མཚན་ཉིད་འགལ་ཡང་ཐ་དད་པ་ལས་གྲོལ། ༥ །རྒྱལ་བས་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་མཐའ་ཡས་གསུངས། །ཆོས་ཀུན་གཟུགས་ཕུང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། །ཆོས་ཁམས་ཞེས་བྱ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། །འབྱུང་བའི་ཁམས་དང་བཅུད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང༌། ༦ ། སྣོད་ཀྱི་བསྡུས་པས་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྡུས། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཕྱོགས་མཐུན་བཅས་པ་ནི། །སེམས་ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་དུ་འདུས། །ཆོས་ཁམས་དེ་ལའང་མཚན་གཞིའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། ༧ །མཚན་ཉིད་ཆོས་དང་དངོས་མེད་
2-1-195


དབྱེ་བས་གསུམ། །དེ་ཡི་དང་པོ་ལ་ཡང་ཕུང་པོ་གསུམ། །ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་དུ་འདུས། །འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་དག་པ་བ། ༨ །ཡང་དག་པ་ཡི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་འདུ་བྱེད་དེ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་དངོས་ལ་བཏགས་པ་ཡི། །མཚན་ཉིད་ཀུན་བཏགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར། ༩ །ནམ་མཁའ་འགོགས་པ་གཉིས་དང་མ་སྐྱེས་དང༌། ། ཞིག་ནས་མེད་སོགས་དངོས་པོ་གཞན་འགྱུར་དང༌། །བུམ་པའི་སྤྱི་སོགས་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་དང༌། །མི་སྲིད་བུམ་མེད་སྤྱི་སོགས་དངོས་མེད་གསུམ། ༡༠ ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་ཐེག་དམན་ལམ། །ཐེག་ཆེན་རྒྱལ་བའི་གནས་སུ་བགྲོད་བྱེད་དོ། །འདུས་བྱས་ཉེར་བཞི་འདུས་མ་བྱས་གཅིག་སྟེ། །ཆོས་མཆོག་རྫོགས་ལྡན་ལུགས་བཞིན་བཀོད་པ་ཡིན། ༡༡ ། ཤེས་བྱ་གཞི་ལྔ་ཁམས་གསུམ་སྲིད་པ་གསུམ། །ཐུན་མོང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདེན་བཞི་དང༌། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་རྟོག་མིན་པའི་དབྱེ་བ་སོགས། ། ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་གསུངས། ༡༢ །ཆོས་དབྱིངས་དོན་དམ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སྟེ། །རྟག་པ་ཀུན་ཁྱབ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་ཡོངས་སྦྱོང་མཚན་ཉིད་དེ། །སྤྲོས་བྲལ་མ་གོས་རྣམ་བཅད་མཚན་ཉིད་དེ། ༡༣ །ཟུང་འཇུག་རང་བཞིན་རིགས་དང་དོན་དམ་ཁམས། །དེ་ལྟར་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ། །འདི་ལ་དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ལ་སྣང་ཚུལ་སོ་སོར་ཡོད། ༡༤ །དབྱིངས་དེ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ནི་མིན་མོད་ཀྱང༌། །དེ་མེད་ན་ནི་དེ་ཡང་མི་སྲིད་པས། །མཁའ་ལ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་བརྟེན་པ་ལྟར། །འཁོར་བའི་གཞིར་གྱུར་ཞེས་པའི་རྣམ་བཞག་བྱས། ༡༥ །རང་བཞིན་རིགས་ལ་སད་དང་མ་སད་མེད། ། དེ་ཡོད་རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་འགྱུར་སྐྱེས་པ་ལ། །དེ་ཡང་སད་ཅེས་རྣམ་གཞག་བྱས་པ་ཙམ། །འདི་འཕེལ་དེ་ཡང་འཕེལ་བའི་ཐ་སྙད་བཏགས། ༡༦ །བག་ཆགས་ཀུན་འདུས་གསལ་རིག་ཙམ་ཞིག་དང༌། །བདག་ཏུ་སྣང་དང་སྣ་ཚོགས་ཡུལ་སྣང་ཅན། །ཇི་ལྟར་ཆུ་
2-1-196


བྲན་དུ་མ་འདུས་པ་ལས། །ཆུ་ཆེན་ཞེས་གྲགས་དེ་ལ་རླབས་འཁྲིགས་ན། ༡༧ །རླབས་དང་ཆུ་བོའི་ཁྱད་པར་དབྱེ་བ་དཀའ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་འདྲ། །ཐོག་མེད་ནས་བསགས་བག་ཆགས་ཆུ་ཀུན་འདུས། །ད་ལྟའི་བག་ཆགས་གསར་འདྲེའི་ས་བོན་དང༌། ༡༨ །སྔོན་དུས་འདྲེས་པའི་རྒྱུན་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིན། །རྫས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེར་མེད་དེ་ཆུ་དང་མཚུངས། །རང་བཞིན་གསལ་བ་ཡིན་མོད་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པ་མི་གསལ་དམིགས་པ་ཀུན་ལ་དམིགས། ༡༩ ། སྣོད་བཅུད་མ་ལུས་སྟོན་པའི་མཐུ་ཅན་ཏེ། །མཐའ་ཡས་དེ་ནི་ཀུན་ལ་མཚུངས་པར་ཡོད། ། རྣམ་ཤེས་བདུན་ནི་ཆུ་བོའི་རླབས་དང་འདྲ། །གསལ་ཞིང་རིག་པའི་རྣམ་འགྱུར་དེ་དག་ཀྱང༌། ༢༠ །རིག་པའི་ཚུལ་དུ་ཀུན་གཞི་དང་མཚུངས་ཀྱང༌། །སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་རྣམས་ལ་མེད། །ཆུ་རླབས་ཆུ་བོ་ཆུ་རུ་མཚུངས་མོད་ཀྱང༌། །དེ་ལ་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བཞིན། ༢༡།ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཆོས་ལྔ་བསྟན་པ་ནི། །སྒྲ་དང་ཡིད་ཀྱི་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི། །བརྗོད་པའི་གནས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། །དེ་ལ་བླ་བཏགས་ཚིག་སྤྱི་མིང་དུ་བརྗོད། ༢༢ ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བརྗོད་པའི་ཡུལ་ལས་འདས། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་མེད། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མཚན་གཞིའང་བརྗོད་དུ་མེད། ༢༣ །མཚན་གཞི་ཀུན་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་འཇུག་སྟེ། །བརྗོད་པས་བཏགས་པའི་བཏགས་ཆ་ཀུན་བཏགས་དང༌། །རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་རྣམ་རིགས་གཞན། །གནས་ལུགས་གདོད་མར་གྲུབ་པ་ཡོངས་གྲུབ་བོ། ༢༤ །ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དེ་ནི་གཉིས་ཏེ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་དང༌། །གཞག་བྱ་འཇོག་བྱེད་དབང་བྱས་རྟེན་འབྱུང་ངོ༌། །དང་པོ་གཞན་དབང་གཉིས་པ་ཀུན་བཏགས་ཡིན། ༢༥ །རྟེན་འབྲེལ་ཐམས་ཅད་བཅོས་མ་གློ་བུར་བ། །དུ་བའི་རྣམ་རིག་མེ་ཤེལ་ལས་སྐྱེས་དང༌། །ཉོན་མོངས་སྣང་ལས་ལས་ཀྱི་རྣམ་རིག་སྐྱེ། །དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་རྣམ་རིག་འབྱུང་བ་བཞིན། 
2-1-197


༢༦ །རྣམ་རིག་དེ་ཡང་རྨི་ལམ་ཤེས་པ་འདྲ། །གདོད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་ཡང་སྣང་མི་འགག །རྨི་ལམ་མེ་ལས་ཚིག་པར་སྣང་བ་བཞིན། །ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཡིན། ༢༧ །དེ་འདྲའི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་འདྲའི་སྣང་བརྙན་ཅན། །དེ་ནི་དོན་དམ་ཁོ་ནའི་རྟེན་འབྲེལ་ཏེ། །གང་ལས་ཀྱང་ནི་མ་བྱུང་མ་ལྟོས་ལ། །མི་འགྱུར་སྤྲོས་བྲལ་རྟག་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། ༢༨ །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུམ་བདག་ལྟའི་གྲོགས་ཡིན་ཏེ། །བདག་ནི་རྟག་པའམ་རེ་ཞིག་གནས་འདོད་རྟག ། སྔར་གནས་བདེན་ལས་གཞན་དུ་ཆད་སྙམ་པ། །གང་ཟག་ལ་ལྟོས་རྟག་ཆད་མཐར་ལྟའོ། ༢༩ ། འདུས་བྱས་ནམ་ཡང་རྟག་པའི་གོ་སྐབས་མེད། །མི་རྟག་པ་ལས་མེད་དང་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་ནི་བྱེད་པོར་མི་རུང་ཞིང༌། །མི་རྟག་པ་ལ་བདག་དང་བྱེད་པོ་འགལ། ༣༠ །ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་དངོས་པོར་ཞེན་པ་སྟེ། །བདེན་མིན་སྣང་བ་ཙམ་ལ་རྟག་ཆད་མེད། །ཡེ་ཤེས་བདེན་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མ་ཡིན། །འགག་གནས་མེད་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་དང༌། ༣༡ །ཐ་དད་མེད་དེ་གཅིག་པ་མེད་ཕྱིར་དང༌། །འོང་བ་མེད་དེ་སོང་བ་མ་གྲུབ་དང༌། །ཆད་པ་མེད་དེ་རྟག་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀུན་བདག་མེད་གཉིས་ཀ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ༣༢ །དགག་བྱ་ལྡོག་ཚུལ་ཕྱོགས་ནས་ལྡོག་པས་དབྱེ། །གདུལ་བྱ་བཟུང་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་འདི་གཉིས་གསུངས། །སངས་རྒྱས་རྟག་པ་གང་ཟག་བདག་མེད་དང༌། ། རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་ཆོས་བདག་མེད་པའི་གཞི། ༣༣ །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཆོས་ཀྱི་བདག ། ནམ་ཡང་མེད་པ་བདག་མེད་དོན་དུ་གསུངས། །ངེས་པའི་དོན་དུ་དགག་སྒྲུབ་གང་ཡང་མེད། །གཅིག་དང་ཐ་དད་སྐྱེ་འགག་སྤྲོས་དང་བྲལ། ༣༤ །རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་སྟོང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཡུལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོས་བདེན་གྲུབ་འཕགས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་དོན་དམ་བདེན་པར་གསུངས། ༣༥ །ཀུན་རྫོབ་ལ་ནི་ཡང་དག་ལོག་པ་གཉིས། །དོན་དམ་ལ་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཁྱད་པར་གཉིས། །སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུ་ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ལ་སོགས། །རྫོགས་ལྡན་
2-1-198


ཆོས་མཆོག་རྣམས་ལས་རྒྱས་པར་གསུངས། ༣༦ ། ཐེག་གཅིག་ཉིད་དང་དགྲ་བཅོམ་སེམས་སླད་དང༌། །གང་ཟག་བརྒྱད་མེད་ལ་སོགས་དྲང་དོན་ནོ། །མཐར་ཐུག་ཐེག་གསུམ་ཀྱང་དེ་ཐེག་གཅིག་ཉིད། །སྡེ་སྣོད་དགོངས་གཅིག་མཐར་ཐུག་བགྲོད་བྱ་གཅིག ༣༧ །ཆོས་སྐུ་གསུམ་ཤེས་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཐོབ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཤེས་རབ་དམ་པ་སྟེ། །རིགས་གཉིས་ཤེས་ནས་དེ་ལ་བསམ་གཏན་བསྒོམ། །སྐུ་གསུམ་ཤེས་ནས་འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེ་འཇུག ༣༨ །ཤེས་རབ་ཡུལ་ལ་སྤྲོས་པ་འགོག་པ་དང༌། ། ཡུལ་ཅན་མཚན་མ་འགོག་པའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ། །རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན། །སྡིག་གྲོགས་སྤངས་ནས་བཤེས་གཤེན་དམ་པ་བསྟེན། ༣༩། སྐྱབས་སུ་སོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བླངས། །བསྒོམ་བྱ་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་མི་གནས་སྦྱོར། །སྒོམ་ཚུལ་ཐབས་ནི་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་སྦྲེལ། །ཐུན་མཚམས་སྤྱོད་པ་ཆོས་སྤྱོད་དགུ་དང་སྦྱར། ༤༠ ། གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་སྤངས་པ་ལས། །སྤྱོད་པའི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི། །ཡིད་ཀྱི་ལུས་ནི་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ། ༤༡ །དམན་པའི་མྱང་འདས་རྒྱལ་བའི་འོད་ཀྱིས་བསྐུལ། །ཡིད་ལུས་དེ་དག་བཅོ་བརྒྱད་ཁམས་དང་བྲལ། །ཡེ་ཤེས་དབང་པོས་ཡེ་ཤེས་འདོད་ཡོན་སྤྱོད། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་སྟོན། ༤༢ །བཟོད་པ་གསུམ་ཐོབ་རིམ་པར་ལུང་སྟོན་ཅིང༌། །ས་བརྒྱད་ཐོབ་ནས་མཚན་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །དབང་བསྐུར་ཐོབ་ནས་སྟོན་པ་གཉིས་པ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་འཛིན་མཐའ་ལ་སྦྱོར། ༤༣ །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ། ། སྤྲོས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་རྣམ་ཀུན་ཅན། །ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་མེད་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་པ། ། ཆོས་ཉིད་གདོད་མ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ༤༤ །སྟོང་དང་གསལ་དང་སྙིང་རྗེའི་ཡེ་ཤེས་ལས། ། ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་དང་སྤྲུལ་པ་ཤར། །རྣམ་ཤེས་རིགས་རྒྱུན་གཞན་སྣང་འགྲོ་དོན་རྒྱུ། །དུས་མཉམ་འདྲེས་ཤིང་ཕྱི་ནས་གསར་ཐོབ་འདྲེས། 
2-1-199


༤༥ །ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་ཉག་གཅིག་སྟེ། །གཞན་རྣམ་ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་གཉིས་སུ་དབྱེ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ནི་ངོ་བོ་གཅིག །ཕུང་ཁམས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་ཁོ་ནར་གནས། ༤༦ །ཟབ་མོ་ཐེག་པ་མཆོག་གི་མཐར་ཐུག་ལས། །འཁོར་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་རྒྱུ་ནི་ལས་རླུང་ཁོ་ན་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ལས་རླུང་འགག་པ་གཙོ་བོར་བཟུང༌། ༤༧ །ལས་རླུང་འགགས་པས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་དམ་པ་ཐོབ། །དེ་ལ་གོམས་པས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ལས་རླུང་འགོག་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཆོག ༤༨། བྱེད་བཅིངས་ཟབ་མོའི་གནད་དང་ལྡན་པ་ཡི། །རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་མཆོག་ལ་འབད་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་དང་པོའི་ལས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཆོས་སྐུ་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང༌། ༤༩ །རྒྱལ་མཆོག་རྣམས་དང་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ་ཡི། །མན་ངག་ཟབ་མོ་དབུ་མ་ཁྱད་འཕགས་འདི། །འདོད་པ་མང་ཉུང་གཙོ་བོར་མ་བྱས་ཏེ། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་སུ་བཀོད། ༥༠ །
དབུ་མའི་མན་ངག་ཁྱད་འཕགས་མདོ་ཙམ་དུ་བྲིས་པ་འདི་ནི། དོན་གྱི་སླད་དུ་མཚན་ནས་སྨོས་ཏེ་མཁན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་གྲགས་པས་བཀའ་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱལ་ཁམས་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སུག་ལས་སུ་བྱས་པ་ལགས་སོ།།      །།ཞུས་དག །མངྒལཾ། 
(མ་དཔེ་འབྲས་གནས་བཅུའི་དཔེ་རྙིང༌། ཕྱི་ལ ༥༡༥ ཤིང་པར་ཡིན།)
2-1-200


༄༅། །ཚོགས་ཆོས་བདེན་བཞི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་སཏྭེ་བྷྱཿ གང་ཞིག་རང་བཞིན་དབྱིངས་ལ་གནས་ཀྱང་གང་འདུལ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པ་སྟོན། །མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གྲོལ་བར་མཛད་ཀྱང་མཐའ་བྲལ་དབྱིངས་སུ་མཉམ་ཉིད་དགོངས། །དེ་འདྲ་གང་ཡིན་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་དེ་ལ་གུས་པས་ལན་བརྒྱར་འདུད། །རྒྱལ་གསུང་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྲོལ་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་བཞིན་བཤད། །
འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་པར་མཛད་པ་ལས། དང་པོ་ཉིད་དུ་བདེན་པ་བཞིའི་གཏམ་གྱི་བདུད་རྩིའི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པར་མཛོད་དེ། ཞེས་ཐོས་སོ། །འདིར་བདེན་པ་ནི་མི་བསླུ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་འཁོར་བ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་འདི། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་པས། རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལས། འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་དུ་སྣང་བ་འདི་རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་འབྱུང་བ་ནི་བདེན་པ་དང་པོ་གཉིས་ཡིན་ལ། གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་འབད་པས་ཞི་བ་གྱ་ནོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་ངེས་ཤིང་མ་འཁྲུགས་ལ་མི་བསླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བདེན་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང༌། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཉག་གཅིག་གིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་སྟེ་བཞིའོ། །
དེ་ལ་དང་པོར་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་
2-1-201


སར། གྲངས་དང་གནས་དང་ཚད་རྣམས་དང༌། །ཚེ་ཡི་ཚད་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་ལུས་རྣམས་དང༌། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བརྒྱད་ལས། 
དང་པོ་གྲངས་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁམས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་ཅན་མི་འདྲ་བས་ཕྱེ་ན་དགུར་ཡང་འགྱུར་མོད། རིགས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་སྟེ། ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་དྲུག་གང་བསྟན་པ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དུད་འགྲོ་ཡི་དྭགས་དང༌། །ལྷ་མིན་རིས་དང་མི་དང་ལྷ་རྣམས་སུ། །མི་ཡི་སེང་གེ་ཀུན་རྫོབ་བཏགས་པ་མཛད། །ཅེས་སོ། །རྒྱུད་དང་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་ལྔར་ཡང་གསུངས་ཏེ། སྲེད་སྲིད་མ་རིག་དབང་གིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །མི་དང་ལྷ་གནས་ངན་སོང་ལམ་གསུམ་མོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཏུ་མི་མཁས་འཁོར། །དཔེར་ན་རྫ་མཁན་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བཞིན། །ཞེས་པ་དང༌། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང༌། འཁོར་བའི་སྐྱེ་འཆི་ཐོག་མ་མེད། །འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མཛོད་ལས་ཀྱང༌། དེར་ནི་དམྱལ་སོགས་འགྲོ་བ་ལྔ། །རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་དེ་དག ། ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་ལུང་བསྟན་མིན། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་མིན། །ཞེས་ཁམས་གསུམ་པ་དེར་འགྲོ་བ་རྣམས་རིགས་ལྔར་འདུས་ཤིང༌། འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ལ། སྲིད་པ་བར་མ་ནི་སྐྱེ་གནས་བཞིས་བསྡུས་ཀྱང་འགྲོ་བ་ལྔས་མ་བསྡུས་པར་བཤད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ནི་མདོ་སྡེ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། དུད་འགྲོར་བསྡུས་པ་ནི། མི་བླུན་པོ་ལ་བ་གླང་ཞེས་དམད་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་སྡེ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་ལྷ་དང་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པས་ལྷའི་འགྲོ་བར་བསྡུས་ཤིང༌། མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང༌། འདི་དག་ནི་སྔོན་ནས་ལྷ་ཉིད་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མིའམ་ཅི་དང་ཀླུ་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་
2-1-202


དང་ལྟོ་འཕྱེ་ ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དུད་འགྲོར་བསྡུས་ཤིང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། སྲུལ་པོ་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོ་དང༌། སྨྱོ་བྱེད་དང༌། རྗེད་བྱེད་དང༌། གྲིབ་གནོན་དང༌། ནམ་གྲུའི་གདོན་དང༌། བྱའི་གདོན་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡི་དྭགས་སོ། །ཞེས་ཀྱང་འཆད་དོ། །མདོར་བསྡུ་ན། ངན་འགྲོ་དང༌། བདེ་འགྲོ་གཉིས་སོ། ། 
གནས་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་གནས་གཞན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྟེ། ཉེ་འཁོར་བ་ནི་འཁོར་ཡིན་ཞིང༌། ཉེ་འཚེ་བ་ནི་གཞན་ནའང་ཡོད་པས་ལོགས་སུ་མི་བགྲང་བར། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད། ཡི་དྭགས་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དེ་བཅོ་བརྒྱད། དུད་འགྲོ་ནི་ལྷ་མི་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བས་ལོགས་སུ་མི་བགྲང་བར། མི་ལ་གླིང་བཞི་དང་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་དེ། བཅུ་གཉིས་དང༌། འདོད་ལྷའི་གནས་དྲུག་པོ་རྣམས་སོ། ། མཛོད་དུ་ནི། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང༌། །མི་རྣམས་དང་ནི་ལྷ་དྲུག་རྣམས། །འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་དམྱལ་བ་དང༌། །གླིང་དབྱེ་བ་ལས་དེར་ཉི་ཤུ། །ཞེས་དམྱལ་བ་བརྒྱད་དང༌། ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གཉིས་ཏེ། ངན་འགྲོའི་གནས་བཅུ་དང༌། མིའི་གླིང་བཞི་དང༌། ལྷའི་གནས་ དྲུག་སྟེ། བདེ་འགྲོའི་གནས་བཅུ་རྣམས་བསྡོམས་པས་ཉི་ཤུར་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་གནས་གཞན་བཅོ་བརྒྱད་དེ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ནང་དུ་གཏོགས་པས། བསམ་གཏན་བཞི་ལ་ས་བཞི་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་བཅུ་གཉིས་དང༌། གནས་གཙང་མ་ལྔའོ། །བཅུ་བདུན་གྱི་སྟེང་དུ་གནས་གཙང་མ་ལས་ཀྱང་འདས་པ་ན། དབང་ཕྱུག་ཆེན་མོའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་བཞུགས་པའི་འོག་མིན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་ཁམས་ཡིན་པས་ཞར་ལས་བྱུང་བའོ། །མཛོད་ལས་ཀྱང༌། གོང་མའི་གནས་རྣམས་བཅུ་བདུན་
2-1-203


ནི། །གཟུགས་ཁམས་ཡིན་དེར་སོ་སོ་ཡི། །བསམ་གཏན་ས་བཞི་གསུམ་པ་ཡིན། །བཞི་པ་ས་བཞི་བརྒྱད་པ་ཡིན། ། ཞེས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་གོང་འོག་དེང་སང༌། ཕྱོགས་འདིར་ཡོད་པ་རྣམས་ནས་ནི། གཟུགས་མེད་ན་གཟུགས་ཡེ་མེད་དུ་འཆད་པའི་ལུགས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་གཞན་ཐ་དད་པ་མེད་ཅིང༌། སྐྱེ་བ་ལེན་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་སོ། །འོན་ཀྱང་ཕལ་པོ་ཆེ་སོགས་ལས་གནས་གཞལ་མེད་ཁང་སོགས་བཤད་པས། གཟུགས་ཡེ་མེད་མ་ཡིན་མོད། ཤིན་ཏུ་དྭངས་པ་རྣམ་ཤེས་དང་འདྲ་བས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་ནི་ཡོད་ཅིང་གནས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འོན་ཀྱང་རགས་པ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཤིང༌། དེ་རྣམས་ས་དགུར་འཇོག་པ་ན། འདོད་པས་ཁམས་ས་གཅིག་དང༌། གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ས་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་བཞིའང་ས་བཞིའོ། །དེ་ལ་ཁམས་ནི་སྲིད་པའི་རིས་སུ་བཅད་ཅིང་ལྟ་བས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ས་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་བྲལ་གྱི་རིམ་པ་ཡིན་པས། ས་དགུས་ཁམས་གསུམ་བསྡུས་ཀྱང༌། ཁམས་གསུམ་གྱིས་ནི་ས་དགུ་མ་བསྡུས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་བར་ལ་མཐོང་ལམ་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་པ་ན། ཁམས་ཟག་བཅས་ཡིན་ཡང་ས་ཟག་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསྡུས་བར་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་ས་གསུམ་ཁམས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་ཤིང་སས་བསྡུས་པར་བཤད་དོ། །
ལུས་ཀྱིས་ཚད་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། དོན་དངོས་དང་འཇལ་བྱེད་གཉིས་ལས། དངོས་ནི། ཆོས་མངོན་པར་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ལུས་ཚད་ངེས་པ་མ་བཤད་ཀྱང༌། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་དུའང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་ལུས་ཚད་བཤད་དུ་མི་རུང་བར་གསུངས་མོད་ཀྱི། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་
2-1-204


ཏུ། མཚམས་མེད་གཅིག་ནས་ལྔའི་བར་དུ་བྱས་པའི་མནར་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་ནས་ལྔའི་བར་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོར། མཚམས་མེད་བརྒྱད་བྱས་པའི་ལུས་ལ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་ཀྱང༌། གཅིག་ལ་གཅིག་ཐོགས་པ་མེད་པར་བཤད་ལ། དཀོན་མཆོག་ཏཱ་ལའི་མདོར། ཐེག་ཆེན་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པའི་དམྱལ་བའི་ལུས་སྤྱི་ལ་ཡང་དཔག་ཚད་འབུམ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས། ཉི་མའི་སྙིང་པོའི་མདོར། ཡི་དྭགས་ཆུང་བ་ལ་མཐོ་གང་དང་ཆེ་བ་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཡོད་པར་གསུངས་ཤིང༌། དུད་འགྲོ་ཆུང་བ་ལ་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ལྔ་བཅུའི་ཆ་ཙམ་དང༌། ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་ཙམ་དང༌། རྒྱ་ཤུག་གི་ཚིག་གུའི་ཚད་ཙམ་དང༌། ཆེ་བ་ལ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཡོད་པའི་བར་དུ་གསུངས་ལ། གཞན་ཡང༌། གླང་པོ་རབ་བརྟན་དང་ས་སྲུང་གི་བུ་ལ་མཐའ་བསྐོར་དུ་དཔག་ཚད་བདུན་ཡོད་པ་དང༌། ཆུ་སྲིན་ཉའི་རིགས་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ་དང༌། ཉ་མིད་ཀྱིས་དེའང་མིད་པར་ནུས་པ་དང༌། དེ་མིད་ཀྱིས་ཉ་མིད་ཀྱང་མིད་པར་ནུས་པར་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ལས་བརྒྱ་པར། ཆུ་སྲིན་ཆེ་བ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་ཡོད་པར་བཤད་ཅིང༌། ཉི་མའི་སྙིང་པོར། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ལས་ལུས་མ་འཕགས་པར། སྟོད་ཀྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོན་པ་ལ་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོ་བའི་མདོར། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང༌། ཉེར་དགའི་ལུས་ཀྱི་རི་རབ་ཀྱང་གཡོ་ཞིང༌། དབུགས་ཀྱི་དུག་གིས་རྒྱ་མཚོའང་བཏུང་དུ་མི་རུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལུང་དུ། ཀླུ་གཉིས་ཀྱིས་རི་རབ་ལ་ལན་གསུམ་གསུམ་དཀྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀླུ་སོགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པའང་སྲིད་མོད་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའང༌། མི་འགལ་ལོ། །ས་སྡེ་ལས། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ལུས་ཚད་ནི། སྡིག་པ་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་བཞིན་དུ་ལུས་ཆེ་ཞིང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཆེ་
2-1-205


ལ། སྡིག་པ་ཆུང་པ་ལྟར་ལུས་ཆུང་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཆུང་བས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །བདེ་འགྲོ་བ་ལ་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད། ། ཁྲུ་བཞི་པ་དང་ཕྱེད་དང་བཞི། །ཤར་དང་བ་ལང་སྤྱོད་དང་ནི། །བྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཉིས་འགྱུར་བསྐྱེད། །ཅེས་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་བསྐལ་པ་དང་པོའི་དུས་ན་ཆེ་ཞིང༌། སྙིགས་མའི་དུས་ན་ཆུང་ཡང༌། ཕལ་ཆེར་རང་རང་གི་ཁྲུ་བཞི་པའམ་ཕྱེད་དང་བཞི་པར་ངེས་ལ། ཤར་ལུས་འཕགས་པོའི་མི་རྣམས་ལ་རང་རེའི་སྟོན་པ་བཞུགས་དུས་ཀྱི་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་ལུས་ཀྱི་ཉིས་འགྱུར་དང༌། ནུབ་བ་ལང་སྤྱོད་པ་ལ་ཤར་གྱིའང་ཉིས་འགྱུར་དང༌། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལ་ནུབ་ཀྱིའང་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་བ་སྟེ། ས་སྡེར་དེ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་ཡིན་ལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་སོ། །བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའི་མི་འགའ་ཞིག་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། ཡབ་སྲས་མཇལ་བར། རྒྱལ་པོ་སྤྱི་བོ་སྐྱེས་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་གཉིས་གདན་གཅིག་ལ་འདུག་པ་ན་མིག་འབྱེད་འཛུམ་ཙམ་མ་གཏོགས་པ་ཁྱད་པར་མི་སྣང་བར་གསུངས། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་དང༌། ཚེ་ཚད་དང་ལོངས་སྤྱོད་ནི། ས་སྡེ་ལས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་འདྲ་བ་གསུངས། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། ཚེ་ཚད་སོགས་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བར་ཡང་བཤད་དོ། །
འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་གི་ལུས་ཚད་ནི། འདོད་དང་ལྡན་པ་ལྷ་ཡི་ལུས། །བཞི་ཆ་ནས་ནི་རྒྱང་གྲགས་དག །ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་བསྐྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་པ་ལ། རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆ་གཅིག་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ལ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང༌། འཐབ་བྲལ་པ་ལ་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆ་གསུམ་དང༌། དགའ་ལྡན་པ་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་བ་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང་བཞི་ཆ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་ལ་རྒྱང་
2-1-206


གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཏེ། འདོམ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ནས་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་བརྒྱའི་བར་རོ། །གཟུགས་ཁམས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་ནི། གཟུགས་ཅན་དང་པོ་དཔག་ཚད་ཕྱེད། ། དེ་ཡི་གོང་མ་ཕྱེད་ཕྱེད་བསྐྱེད། །འོད་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་ལྟག་ཡན་ཆད། །ལུས་ནི་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་ཏེ། །སྤྲིན་མེད་དཔག་ཚད་གསུམ་དོར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཚངས་རིས་པའི་ལུས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང༌། འདུན་ན་འདོན་པ་ལ་གཅིག་དང༌། ཚངས་ཆེན་པ་ལ་ཕྱེད་དང་གཉིས་དང༌། འོན་ཆུང་བ་ལ་གཉིས་དང༌། ཚད་མེད་འོད་པ་ལ་བཞི་དང༌། འོད་གསལ་བ་ལ་བརྒྱད་དང༌། དགེ་ཆུང་བ་ལ་བཅུ་དྲུག་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་བ་ལ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་དང༌། དགེ་རྒྱས་པ་ལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་དང༌། སྤྲིན་མེད་པ་ལ་དེའི་ཉིས་འགྱུར་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ལས་གསུམ་དོར་བས། བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང༌། བསོད་ནམས་སྐྱེས་པ་ལ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། མི་ཆེ་བ་ལ་སྟོང་དང༌། མི་གདུང་བ་ལ་ཉིས་སྟོང་སྟེ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་དཀྱུས་དང་མཉམ་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་ལ་བཞི་སྟོང་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་ལ་བརྒྱད་སྟོང་དང༌། འོག་མིན་པའི་ལུས་ལ་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་སྟེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་དཀྱུས་ལ་ནི་དེའི་མཐོ་གང་ངོ༌། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ལུས་ཀྱི་ཚད་ངེས་པ་མེད་དོ། །
འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་ནི། གཟུགས་མིང་དུས་མཐའ་རྡུལ་ཡིག་དང༌། །སྐད་ཅིག་ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་ནི། །རྡུལ་ཕྲན་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུ། །ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང༌། །ཉི་ཟེར་རྡུལ་དང་སྲོ་མ་དང༌། །དེ་ལས་བྱུང་དང་དེ་བཞིན་ནས། །སོར་ཚིགས་ཞེས་བྱ་གོང་བདུན་བསྒྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང༌། དུས་ཀྱི་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། མིང་གི་མཐའ་ཡི་གེ་ཡིན་པས། འདིར་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཆུང་ཤོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་གྲུ་མཐའ་ནས་བཞག་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བདུན་
2-1-207


ལ་རྡུལ་ཕྲན་ཞེས་བྱ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ། དེ་བདུན་ལ། ལྕགས་རྡུལ་དང༌། ཆུ་རྡུལ་དང༌། རི་བོང་གི་རྡུལ་དང༌། ལུག་གི་རྡུལ་དང༌། གླང་གི་རྡུལ་དང༌། ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་དང༌། སྲོ་མ་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཤིག་དང༌། ནས་རྣམས་ཀྱང་སྔ་མ་བདུན་ནི་ཕྱི་མའི་ཚད་དེ། ནས་བདུན་ལ་སོར་གང་ཞེས་བྱའོ། །གདགས་པ་དང་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལ་སོགས་པར་བར་བ་རྣམས་ཀྱི་མིང་དང་གོ་རིམ་མི་འདྲ་བ་གསུངས་ཀྱང་གྲངས་མཐུན་པས་སོར་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། ། སོར་མོ་ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཁྲུ། །ཁྲུ་བཞི་ལ་ནི་གཞི་གང་ངོ༌། །དེ་དག་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་ལ་ནི། ། རྒྱང་གྲགས་དེ་ལ་དགོན་པར་འདོད། །དེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སོར་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་གྲུ་གང་དང༌། ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་འདོམ་གང་དང༌། འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་རྒྱང་གྲགས་ཞེས་བྱ་ཞིང༌། གྲོང་ལས་རྒྱང་གྲགས་ཡན་ཆད་འཕགས་པ་ནི་དགོན་པའི་ཚད་ཡིན་ལ། རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །
ཚེ་ཚད་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལའང་གཉིས་ལས། དོན་དངོས་ནི། མིའི་ཚེ་ཚད་ནས་བརྩམས་ཏེ་བཤད་ན་གོ་སླ་བས། སྒྲ་མི་སྙན་ན་ཚེ་སྟོང་སྟེ། །གཉིས་ན་ཕྱེད་ཕྱེད་སྤངས་པའོ། །འདི་ནི་མ་ངེས་ཐ་མར་ནི། །ལོ་བཅུ་དང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་སྒྲ་མི་སྙན་ན་ཚེ་ལོ་སྟོང་པ་དང༌། བ་གླང་སྤྱོད་ན་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང༌། ལུས་འཕགས་པོ་ན་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པར་ངེས་ཤིང༌། འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པར་ཐུང་ཤོས་ལ་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་དང༌། བསྐལ་པ་དང་པོ་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། བར་སྐབས་སུ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །
འདོད་ལྷ་དྲུག་གི་ཚེ་ཚད་ནི། མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ། །འདོད་ལྷ་འོག་མའི་ཉིན་ཞག་སྟེ། །དེ་ཡི་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །གོང་མ་གཉིས་ཀ་ཉིས་འགྱུར་ཉིད། །ཅེས་པ་ལྟར། མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ནི། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་པའི་ཉིན་ཞག་
2-1-208


གཅིག་ཡིན་ལ། དེས་ནི་ཞག་ཆེན་པོ་སྟེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་དང༌། དེ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོར་བྱས་པའི་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་མི་ལོ་བརྒྱ་ནི། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་དེ་བསགས་པའི་ལོ་སྟོང་དང༌། མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་འཐབ་བྲལ་བའི་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་ལོ་ཉིས་སྟོང་དང༌། མི་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ནི་དགའ་ལྡན་པའི་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་ལོ་བཞི་སྟོང་དང༌། མི་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ནི་འཕྲུལ་དགའ་བའི་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་དང༌། མི་ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པའི་ཞག་གཅིག་སྟེ། དེས་ལོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །རི་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ཡན་ཆད་ན་ཉི་ཟླ་མེད་ཀྱང༌། པདྨ་དང་ཀུ་མུད་བཞིན་དུ་མེ་ཏོག་གི་ཁ་བྱེ་ཟུམ་དང༌། བྱ་རྣམས་སྐད་འབྱིན་མི་འབྱིན་དང༌། གཉིད་སངས་པ་དང་བྲོ་བ་ལས་ཉིན་མཚན་དུ་འཇོག་ཅིང༌། སྣང་བའི་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་བྱེད་པར་བཤད་དོ། །
ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ཚེ་ཚད་ནི། ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་རིམ་བཞིན། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ། །དེ་ཡིས་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ། །འདོད་པའི་ལྷ་དང་མཉམ་པ་ཡིན། ། ཞེས་པ་ལྟར། དམྱལ་བ་ཡང་སོས་པས་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་པའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། ཐིག་ནག་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་སྟོང་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་པས་འཐབ་བྲལ་བའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་ཉིས་སྟོང་དང༌། ངུ་འབོད་པས་དགའ་ལྡན་པའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་བཞི་སྟོང་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་པས་འཕྲུལ་དགའ་བའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་དང༌། ཚ་བ་པས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་ཆེན་པོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐོབ་པའོ། །རབ་ཏུ་ཚ་བྱེད་མནར་མེད་ནི། །བར་གྱི་བསྐལ་པའོ་དུད་འགྲོ་རྣམས། །མཆོག་རིང་བསྐལ་པའོ་ཡི་དྭགས་རྣམས། །ཟླ་བ་ཉིན་ཞག་གིས་ལྔ་
2-1-209


བརྒྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཚ་བའི་ཚེ་ཚད་བར་བསྐལ་ཕྱེད། མནར་མེད་པའི་ཚེ་ཚད་བར་བསྐལ་གཅིག་སྟེ། གདགས་པར། དམྱལ་བ་འདི་དག་དང༌། རིམ་པ་ལྟར་ཚངས་རིས་པ་དང༌། མདུན་ན་འདོན་པ་ཚེ་ཚད་མཉམ་པར་བཤད་དོ། ། 
དུད་འགྲོ་རྣམས་ནི་ཚེ་ཚད་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང༌། མཆོག་ཏུ་རིང་ན་བསྐལ་པར་གནས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དགེ་སློང་དག་ཀླུ་བརྒྱད་པོ་ནི་ཀླུ་ཆེན་པོ་སྟེ་བསྐལ་པར་གནས་པ་ས་འཛིན་པའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མིའི་ཟླ་བ་ལ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་པ་སྟཻ། བཤེས་སྤྲིང་དུ། ལྔ་སྟོང་དག་དང་ཁྲིར་ཡང་འཆིར་མི་རུང༌། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཉི་མའི་སྙིང་པོའི་མདོར། དུད་འགྲོ་ཚེ་ཐུང་པས་ཡུད་ཙམ་དང༌། རིང་བས་བསྐལ་བར་ཐུབ་པ་དང༌། ཡི་དྭགས་ཚེ་ཐུང་བས་ལོ་སྟོང་དང༌། རིང་བས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཐུབ་པར་ཡང་གསུངས་སོ། །
གྲང་དམྱལ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཏིལ་སྦྱངས་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིག །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་ཀྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུར་བསྒྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར། མ་གྷ་དྷའི་ཏིལ་ཁལ་བརྒྱད་ཅུས་གང་བའི་བང་བ་ནས། ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་ན་ཏིལ་རེ་རེ་ཕྱུང་བས་ཟད་པར་གྱུར་པ་ན། ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་ཡིན་ལ། ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཉི་ཤུ་འགྱུར་གྱིས་རིང་བ་སྟེ། ཉེ་འཁོར་བ་དང་ཉི་ཚེ་བའི་ཚེ་ཚད་མ་ངེས་པར་གསུངས་སོ། །
ཁམས་གོང་མ་དག་ནི། གཟུགས་ཅན་ཉིན་མཚན་མེད་ཚེ་ནི། །རང་ལུས་གཞལ་བའི་བསྐལ་པ་ཡིན། །འོད་ཆུང་ནས་བཟུང་བསྐལ་ཆེན་ཏེ། །དེ་ཡི་འོག་མ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཡིན། ། ཞེས་པ་ལྟར། གཟུགས་ཁམས་ན་ཉིན་མཚན་མེད་པས་ལོའི་སྒོ་ནས་མི་འཇོག་པར། རང་གི་ལུས་ལ་དཔག་ཚད་གང་ཡོད་པ། དེའི་
2-1-210


གྲངས་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པ་ལ་འཇོག་གོ །
དེའི་འོག་མ་གསུམ་ལ་ནི། བསྐལ་ཆེན་ཕྱེད་ལ་བསྐལ་པར་བྱས་པའི་ཕྱེད་ཕྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཚངས་རིས་པས་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་དང༌། མདུན་ན་འདོན་པས་བཞི་བཅུ་དང༌། ཚངས་ཆེན་པས་དྲུག་ཅུ་ཐུབ་ཅིང༌། འོད་ཆུང་བས་བསྐལ་ཆེན་གཉིས་དང༌། ཚད་མེད་འོད་པས་བསྐལ་ཆེན་བཞི་དང༌། འོད་གསལ་བས་བརྒྱད་དང༌། དགེ་ཆུང་བས་བཅུ་དྲུག་དང༌། སྤྲིན་མེད་པས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང༌། མི་ཆེ་བས་སྟོང་དང༌། འོག་མིན་པས་བསྐལ་ཆེན་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སྔར་གྱི་རིགས་པས་ཤེས་སོ། །
གཟུགས་མེད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །ཉི་ཤུ་ལྷག་པས་ལྷག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པས་བསྐལ་ཆེན་ཉི་ཁྲི་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པས་བཞི་ཁྲི་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པ་པས་དྲུག་ཁྲི་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པས་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱད་ཁྲི་ཐུབ་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་འཆི་ཞེས་པའི་སྒྲ་མི་སྙན་པའི་ཚེ་ཚད་ནི་ངེས་པ་ཅན་ཡིན་ལ། སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས་པར་གཞན་རྣམས་ལ་ནི་ཚེ་ཚད་མ་རྫོགས་པར་འཆི་བ་ཡོད་དོ། །འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་དང༌། རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱལ་བའི་དྲུང་དུ་བསྔགས་པའི་ཕོ་ཉ་བ་དང༌། དད་པས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་མངལ་ན་ཡོད་པའི་ཡུམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའང་བར་སྐབས་སུ་འཆི་བ་མེད་དོ། །
འཇལ་བྱེད་ནི། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དེ་རྣམས་ཀྱང༌། །དྲུག་ཅུ་ལ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ །ཡུད་ཙམ་ཉིན་ཞག་ཟླ་བ་གསུམ། །གོང་ནས་གོང་དུ་སུམ་ཅུ་འགྱུར། །ཞག་མི་ཐུབ་དང་བཅས་པ་ཡི། །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །ཅེས་པ་ལ། རྣམ་འགྲེལ་དུ། རྡུལ་གཅིག་བསྒྲེལ་དུས་ཐུང་
2-1-211


བ་ཡི། །མཐར་ཐུག་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་འདོད། །ཅེས་པའམ། ཆོས་མངོན་པ་བ་རྣམས་ནི། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་འདའོ། །ཞེས་པའི་ཚད་དང་ལྡན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། དེའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། དེ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐང་ཅིག་དང༌། ཐང་ཅིག་སུམ་ཅུ་ལ་ཡུད་ཙམ་དང༌། ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་དང༌། ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་དང༌། ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །
ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཁ་ཟས་དང༌། འཁྲིག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཞི་ལས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ནི། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་ན་འོག་ཐམས་ཅད་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ས་གཞི་མེ་ལྕེ་རབ་ཏུ་འབར་བས་ཁྱབ་ཅིང་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལྕགས་ཀྱི་རྭ་བས་ཀུན་ནས་བསྐོར་ཏེ། མེ་ལྕེ་དཔག་ཚད་དུ་མར་འཕྲོ་བའི་ནང་དུ། བསྐལ་པ་འཇིག་དུས་ཀྱི་མེ་བས་ཀྱང་ཡང་སོས་ཀྱི་མེ་ཚ་ཞིང༌། དེ་བས་ཀྱང་འོག་མ་འོག་མ་བཞི་འགྱུར་གྱིས་ཚ་བའི་མེས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྲེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་སོས་པ་རྣམས་ལ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་རལ་གྲི་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཆ་རྣོན་པོ་སྣ་ཚོགས་པ་ལག་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དགྲའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ནས་བསྣུན་རེས་བྱས་པས། ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ནས་བརྒྱལ་ཞིང་ས་ལ་འགྱེལ་བ་ན། ནམ་མཁའ་ལས་ཁྱེད་རྣམས་ཡང་སོས་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་སྒྲ་བྱུང་བའམ། རླུང་གྲང་མོ་ལངས་པས། སླར་ཡང་སོས་ཏེ་སྔ་མ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ལས་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། ཐིག་ནག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་དམྱལ་སྲུང་རྣམས་ཀྱིས་ཐིག་ཆ་བཞིའམ། བརྒྱད་དམ། བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་བཏབ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་སྲོག་ལེ་མེ་འབར་བས་གཤགས་པ་དང༌། སྟེའུ་དང་སྟ་རེ་ལ་སོགས་པས་བཞོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་པ་རྣམས་ཀྱི་
2-1-212


ལུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་ན་དམྱལ་སྲུང་གིས་ལྕགས་ཀྱི་རི་རའི་གདོང་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ལུག་དང་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། སེངྒེ་དང༌། སྟག་གི་གདོང་པ་ལྟ་བུའི་བར་དུ་འཇུག་ཅིང༌། དེ་མ་ཐག་རི་དེ་དག་གིས་བཙིར་བས་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས་ཁྲག་གི་རྒྱུན་འབབ་པ་དང༌། ཡང་འདུས་པ་ན། ལྕགས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ཆེན་པོས་བུར་ཤིང་ལྟར་པ་ཙིར་བ་དང༌། ཡང་འདུས་པ་ན་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་གཞི་ལ་ལྕགས་ཀྱི་ཕ་བོང་གི་ཆར་འབབ་པས་བརྡུང་ཞིང་འཇོམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ངུ་འབོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཚོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི། ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་རྙེད་དེ། དེར་ཞུགས་མ་ཐག་སྒོ་འགགས་ཤིང༌། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་མེ་འབར་བས་བསྲེགས་པས་ངུ་ཞིང༌། ཉམ་ཐག་པས་འབོད་ཀྱང་སྐྱབས་མི་སྙེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་པས་གཞན་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལ། ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་ཉིས་རིམ་ལ་སོགས་པར་ཚུད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོར་མྱོང་བ་དང༌། ཚ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཕྲུ་བ་དཔག་ཚད་དུ་མ་ཡོད་པ་མེ་འབར་བའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་ཉ་བཞིན་དུ་འཚེད་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་འབར་བས་བཤང་ལམ་ནས་སྤྱི་བོར་ཕུག་སྟེ། བུ་ག་དང་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་མེ་འབར་བ་དང༌། ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་བསྒྱེལ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་བ་ཆེན་པོ་མེ་འབར་བས་བརྡུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་རྩེ་གསུམ་མེ་འབར་བས་བཤང་ལམ་ནས་སྤྱི་བོ་དང་ཕྲག་པ་གཉིས་སུ་ཕུག་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནས་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ལེབ་མ་མེ་ཆེན་པོ་འབར་བས་ལུས་ལ་ཀུན་ནས་འཁྲི་བ་དང༌། ལྕགས་ཟངས་འགྱུར་བྱེད་ཁོལ་བས་གང་བར་སྤྱིའུ་ཚུགས་སུ་བཅུག་ནས་འཚེད་པ་དང༌། ཤ་ཁྲག་ཟད་ནས་ཀེང་རུས་ཙམ་ལུས་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་བཀྲམ་པས་ཤ་ཁྲག་འཕྲལ་དུ་སྐྱེས་མ་ཐག་སླར་ཡང་འཚེད་པ་ལ་
2-1-213


སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མནར་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བས་འོངས་ཏེ། དེའི་པགས་པ་དང༌། ཤ་དང༌། རྒྱུས་པ་དང༌། རུས་པ་དང༌། རྐང་གི་བར་དུ་བསྲེག་ཅིང༌། མེའི་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྣང་ལ། ཉམ་ཐག་པའི་སྐད་འབྱིན་པ་ལས་སེམས་ཅན་དུ་མངོན་ཙམ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཞིབ་མ་ཆེན་པོར་ལྕགས་ཀྱི་འདག་མེ་འབར་བ་དང་བསྲེས་ནས་རྔོད་པ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་རི་ཆེན་པོ་མེ་འབར་བ་ལ་འབབ་འཛེག་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ལྕེ་ཕྱུང་སྟེ་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་རྒྱངས་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཕུར་བ་མང་པོས་འདེབས་པ་དང༌། པགས་པ་བཤུས་ཏེ་ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་མེ་འབར་བ་ལ་གན་རྐྱལ་དུ་བསྒྱེལ་ནས། ཁ་ལྕགས་ཀྱི་འབྱེད་བཅད་ཀྱིས་ཕྱེ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་འབར་བ་དང༌། ཟངས་ཞུན་བསྐོལ་བ་བླུག་པས་ཁ་དང་ལྐོག་མ་དང་ནང་ཁྲོལ་རྣམས་བསྲེགས་ཤིང་སྨད་ནས་ཕྱིར་སྤྱད་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་ཅིང་རྩུབ་ལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་མྱོང་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུས་པགས་པ་མ་ལུས་བཤུས་པས་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཐག་ཅིང༌། །རབ་ཏུ་ཚ་བའི་མེ་ཡིས་བཞུས་པའི་ཟངས་ཞུན་ལུས་ལ་བླུག་གྱུར་ལ། །འབར་བའི་རལ་གྲི་མདུང་ཐུང་གིས་བསྣུན་ཤ་ཡི་དུམ་བུ་བརྒྱར་བརླགས་ཤིང༌། ། ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞིར་ལྷུང་བ་མི་དགེ་མང་པོས་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། འདི་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འགའ་ཞིག་ཡན་མན་དུའང་ཡོད་ལ། གོང་མ་གོང་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ནི་འོག་མ་འོག་མ་ལ་ཚང་བར་ཡོད་ཅིང༌། ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ཚང་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པའོ། །
ཉེ་འཁོར་བ་ནི། བརྒྱད་པོ་ཀུན་ལས་ལྷག་བཅུ་དྲུག །དེ་དག་གི་ནི་ངོས་བཞི་ན། །མེ་མ་མུར་དང་རོ་མྱགས་འདམ། །སྤུ་གྲི་ལམ་སོགས་ཆུ་བོ་ཡིན། །ཞེས་
2-1-214


པས་དམྱལ་བ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞི་པོ་རེ་རེ་ནའང༌། མེ་མ་མུར་ལ་སོགས་པ་བཞི་བཞི་ཡོད་པས་ན་བཅུ་དྲུག་སྟེ། དེ་ཡང་མེ་མ་མུར་གྱི་ཐང་ཆེན་པོ་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་ལ་ཕྱིན་པ་ན། རྐང་པ་བཞག་མ་ཐག་པགས་པ་དང༌། ཤ་ཁྲག་རྣམས་བསྲེག་ཅིང་བཏེག་མ་ཐག་འཚོ་བ་དང༌། རོ་མྱགས་ཕྱི་སའི་འདམ་རྫབ་ཤིན་ཏུ་དྲི་ང་བར་ལུས་བྱིང་བ་ན་སྲིན་བུ་མཆུ་རྣོན་པོ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་པགས་པ་ནས་རྐང་གི་བར་དུ་ཕུག་སྟེ་ཟ་བ་དང༌། སྤུ་གྲིའི་སོ་གྱེན་དུ་བསྟན་ནས་བསླང་སྟེ་གཏམས་པའི་ལམ་ལ་ཕྱིན་པ་ན། རྐང་པ་བཞག་མ་ཐག་གཅོད་ཅིང༌། བཏེག་མ་ཐག་འཚོ་བ་དང༌། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་དུ་གྲིབ་མ་ལ་འཁོད་པ་ན། རལ་གྲི་རྣམས་ལྷུང་པས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་གཅོད་ཅིང༌། དར་བརྒྱལ་ཏེ་འགྱེལ་བ་ན། ཁྱྀ་སྲེ་བོ་དག་ལྷགས་ནས་བཤུལ་ཤ་འཐོག་ཅིང་ཟ་བ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཤིང་ཤལ་མ་ལའི་ནགས་ཚལ་དུ་ཕྱིན་པ་ན། ཚེར་མ་རྣོན་པོ་སོར་བཅུ་དྲུག་པ་ཡན་མན་དུ་ལྟ་བ་ལ་འབབ་འཛེག་བྱས་པས། ལུས་ཀུན་ནས་འབིགས་ཤིང་དེར་བྱ་ཁྭ་ཏ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་འོངས་ཏེ་ཕྲག་པ་ལ་འཁོད་ནས་མིག་འབྲས་འཐོག་ཅིང་ཟ་བ་རྣམས་དང༌། ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཐལ་ཚན་ནམ་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཆུ་ཁོལ་བས་གང་བར་ལུས་ལྟུང་སྟེ་ངོས་གཉིས་ནས་སྐྱེས་བུ་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པས་བསྲུང་ཞིང༌། ཤ་ཁྲག་ཐམས་ཅད་ཟད་ནས། རུས་གོང་རྣམས་མེ་ཏོག་ཀུན་ད་ལྟར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་འཚེད་ལ་བར་བར་དུ་ལྕགས་ཀྱུས་ཕྱུང་ནས། གན་རྐྱལ་དུ་བཞག་སྟེ། ཅི་འདོད་དྲིས་པ་ན། བདག་ཅག་གིས་ནི་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་མི་མཐོང་མོད། འོན་ཀྱང་བཀྲེས་སོ་སྐོམ་མོ། །ཞེས་པ་ལ་ཐུ་ལུམ་འབར་བ་དང༌། ཟངས་ཞུན་ཁོལ་བ་ཁར་བླུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའོ། །དེ་དག་ལས་སྤུ་གྲི་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། ཤལ་མ་ལི་རྣམ་རིགས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པས་ཉེ་འཁོར་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ །གྲང་
2-1-215


དམྱལ་བརྒྱད་ན་ཉི་ཟླ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་མེད་པའི་གནས་མུན་པའི་ཁྲོད་འཁྱག་པའི་སྦུབས་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ། ལུས་དང་སྒྲའི་རྣམ་འགྱུར་དང་མཐུན་པར་ཤིན་ཏུ་གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་འོག་མ་འོག་མ་རྣམས་ཆེས་དྲག་པ་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་དེ་ཉིད་ན་ཡོད་པའི་རླུང་ཆེན་པོས་བཏབ་ནས་གྲང་བས་ཉེན་པས་ལུས་ཐམས་ཅད་ཆུ་བུར་དུ་གྱུར་པ་ཅན་དང༌། དེ་བས་ཀྱང་གྲང་བར་གྱུར་པས། ཆུ་བུར་དེ་ཡང་བརྡོལ་བ་ཅན་དང༌། ཤིན་ཏུ་གྲང་ཆེས་པས་སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང༌། ཨ་ཆུ་ཞེས་ཤིབ་ཤིབ་པོ་ཟེར་བ་དང༌། ཀྱེ་ཧུད་ཉེན་སྐད་ཙམ་ཟེར་བ་དང༌། པགས་པ་སྔོན་པོར་གྱུར་ནས་ཁ་ལྔའམ་དྲུག་ཏུ་གྱེས་པ་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་དང༌། སྔོ་བ་ལས་ཀྱང་ཐལ་ནས་དམར་པོར་གྱུར་ཅིང་ཁ་བཅུའམ། དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་གྱེས་པ་པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དམར་བར་གྱུར་ནས་བརྒྱའམ་སྟོང་ལ་སོགས་པར་གྱེས་པ་པདྨ་ལྟར་ཆེས་གས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་ཟད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཉེ་ཚེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཤེད་མ་འགའ་ཞིག་ཐལ་གོང་དང་ཁ་སྣ་ལ་བྱ་གཅན་གྱིས་འཐོག་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། བཤན་པའི་སློབ་མ་རུས་གོང་དྲི་ང་བ་ལ་བྱ་རོག་ལ་སོགས་པས་འཐོག་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། ཉ་བ་འགའ་ཞིག་ལུས་ལྕགས་ཀྱིས་དཀྲིས་པར་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེར་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དགེ་འདུན་བསྲུངས་དང༌། གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །བཤེས་སྤྲིང་དུ། འདི་ན་ཉིན་གཅིག་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དྲག་བཏབ་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ། །དེས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུའི་ཡང༌། །འོལ་ཡང་མི་མཆི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ང་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་ནི། དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ཡི་དྭགས་ལ་རིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་ཀྱང༌། བསྡུས་ན་གསུམ་ལས། ཟས་
2-1-216


སྐོམ་ལ་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནི། བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པས་ཉམ་ཐག་པའི་པགས་པ་དང་ཤ་ཁྲག་རྣམས་བསྐམས་ནས་ལུས་སྡོང་དུམ་མེས་ཚིག་པ་ལྟར་གྱུར་ཏེ། ཁ་སྐམ་པ་ལ་ལྕེ་ལྡག་ཅིང༌། རྫིང་བུ་ལ་སོགས་པར་རྒྱུག་པ་ན་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པས་བསྲུངས་ནས་འཐུང་དུ་མི་འཇུག་ལ། གལ་ཏེ་མ་བསྲུངས་ཀྱང་ཆུ་དེ་རྣག་ཁྲག་ལ་སོགས་པར་མཐོང་ནས་བཏུང་དུ་མི་རུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནི། ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། ། ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ཙམ་བཀྲེས་པས་ཉེན། །མི་གཙང་གྱི་ནར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །འཚལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར། གལ་ཏེ་ཟས་སྐོམ་རྙེད་ཀྱང་ཁར་མི་ཤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བཟའ་བཏུང་མི་ནུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཟས་སྐོམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནི། གལ་ཏེ་བཟའ་བཏུང་ནུས་ཀྱང༌། དེ་དག་མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་ནས་བསྲེགས་པ་དང༌། གཤང་གཅི་དང༌། དྲི་ང་བ་དང༌། དུག་དང༌། མཆིལ་མ་དང༌། ངར་སྣབས་ལ་སོགས་པ་ལྗན་ལྗིན་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའོ། །
དུད་འགྲོ་རྣམས་ནི་ཆེ་བས་ཆུང་བ་མིད་དེ་ཟ་བ་དང༌། ཆུང་བས་ཆེ་བའི་ལུས་ཕུག་སྟེ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་ཅིང་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་ཀླུ་རྣམས་ནི་ཉིན་རེ་ཞིང་བྱེ་ཚན་གྱི་ཆར་བས་ཤ་ཐམས་ཅད་རུས་པ་ལ་ཐུག་པར་སྲེག་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ལ། ཁ་འཐོར་བ་རྣམས་ཀྱང་རང་དབང་མེད་པར། གསོད་པ་དང༌། བརྡེག་བཙོག་དང༌། བཀོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའོ། །ཁ་ཅིག་མུ་ཏིག་བལ་དང་རུས་པ་ཁྲག ། ཤ་དང་པགས་པའི་ཆེད་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། །དབང་མེད་གཞན་ནི་རྡོག་པ་ལག་པ་དང༌། ། ལྕགས་དང་ལྕགས་ཀྱུ་རྣམས་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །མི་རྣམས་ཀྱང་བཀྲེས་སྐོམ་དང༌། ཚ་གྲང་དང༌། 
2-1-217


འགྲོ་འོང་དང༌། ངལ་དུབ་དང༌། འཐབ་རྩོད་དང༌། གནོད་འཚེ་དང༌། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་དང་ཡང་ལྡན་ཞིང༌། འབྱོར་ལྡན་རྣམས་ནི། འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཅི་ཙམ་ཆེ་བ་ཆེ་བ་ལྟར་དེ་དག་བསྲུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཆེ་ལ། དབུལ་པོ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་འཕོངས་ནས་ཉམ་ཐག་པས་བཙལ་ཡང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྱེས་རབས་ལས། གཅིག་ནི་སྲུང་བས་ཉོན་མོངས་ལ། །གཉིས་པ་ཚོལ་བས་ཤ་ཐང་ངོ༌། །ཕྱུག་གམ་ཡང་ན་དབུལ་ཡང་རུང༌། །གང་ནའང་དགའ་བ་མེད་འགྱུར་བ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །འདོད་ལྷ་རྣམས་ལ། བཤེས་སྤྲིང་དུ། ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་མི་སྡུག་འགྱུར་བ་དང༌། །གདན་ལ་མི་དགའ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྙིང་དང༌། །གོས་ལ་དྲི་མ་ཆགས་དང་ལུས་ལ་ནི། །སྔོན་ཆད་མེད་པའི་རྔུལ་འབྱུང་ཞེས་བགྱི་བ། །མཐོ་རིས་འཆི་འཕོ་སྒྲོན་བྱེད་འཆི་ལྟས་ལྔ། །ཞེས་པ་ཐབས་ཀྱིས་མི་བཟློག་པ་རྩ་བའི་འཆི་ལྟས་ལྔ་དང༌། གོས་དང་རྒྱན་ལ་སྒྲ་མི་སྙན་པ་འབྱུང་བ་དང༌། འོད་ཆུང་བ་དང༌། ཁྲུས་ཀྱི་ཆུ་ཐིགས་ལུས་ལ་འཆགས་པ་དང༌། གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡང༌། བློ་ཡུལ་གཅིག་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། མིག་འབྱེད་འཛུམ་སྟེ་ཐབས་ཀྱིས་ཟློག་རུང་ཉེ་བའི་འཆི་ལྟས་ལྔ་ལྷའི་ཞག་ལྔའི་གོང་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། རང་གི་ལྷ་མོ་རྣམས་གཞན་དང་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པ་ན། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང༌། ཁྱད་པར་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་ན་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་སུམ་སུ་མཐོང་ནས། སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་དམྱལ་བ་བས་ཀྱང་ཆེས་དྲག་པ་འབྱུང་སྟེ། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། ལྷ་ཡི་གནས་ནས་ལྷུང་བ་ན། ། སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་གང༌། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཡིས། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྷ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་མཐོང་ན་ཆུང་བ་རྣམས་དཔའ་རྐོང་བ་དང༌། མཐུ་ཆེ་བ་ཆུང་ངུ་བསྐྲོད་པའི་སྡུག་
2-1-218


བསྔལ་ཡོད་ཅིང༌། འོག་མ་གཉྀས་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། འཐབ་པ་ན་གཅོད་འདྲལ་དང༌། གསོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་ལྷ་རྣམས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བུ་མོ་མཛེས་མ་འདོད་པ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ལྷའི་བདུད་རྩི་བཟང་པོ་འདོད་པས་ཞེ་འགྲས་ནས། རི་རབ་ཀྱི་འོག་གི་ཁོང་སེང་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི། གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻཌཱུཪྻ་དང་མན་ཤེལ་གྱི་གོ་ཆ་གྱོན་ཏེ། རལ་གྲི་དང་མདུང་དང་འཕང་མདུང་དང་མདའ་གཞུ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ནས་ཆས་པ་དང༌། དམག་གི་ཤུགས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གདན་འགུལ་བ་ལས་དམག་འོང་བ་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུ་དང་བང་རིམ་བཞིའི་ལྷ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་སྲུང་མ་ལྔ་གོ་མཚོན་སྔར་དང་འདྲ་བ་བཟུང་བ་རྣམས་དང་རིམ་གྱིས་འཐབ་ཅིང༌། དང་པོར་ཀླུ་རྣམས་དང་འཐབ་པས། ལྷ་མིན་ཕམ་ན་རང་གི་གནས་སུ་ཟློག་ལ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་ན་ཆུ་མཚམས་ནས་འཐོན་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་འཕགས་ནས་བང་རིམ་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་འཐབ་བོ། །དེའི་ཚེ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཏུ། ལྷའི་གནས་མི་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལག་པས་སྒྲིབ་ཅིང༌། དེ་དག་གི་རྒྱལ་ཕམ་དང་སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྡུག་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་དགེ་སྡིག་ལ་རག་ལས་པར་ཡང་གསུངས་ལ། དེ་དག་གིས་མ་ཐུབ་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ། ལྷའི་དབང་པོ་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག །བདག་ཅག་སྲུང་མ་རྣམས་ནི་ལྷ་མིན་གྱིས་ཕམ་པར་བྱས་ནས། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་འོངས་སོ་ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། དབང་པོས་གཞན་རྣམས་ལ་བཀའ་བསྒོ་ཞིང༌། གླང་པོ་ཆེ་རབ་བརྟན་ཡང་དབང་པོའི་བསམ་པ་ཤེས་ནས་འཁོར་དང་བཅས་པ་འཕྲལ་ལ་འོངས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་དཔུང་གི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཆས་ནས་ཐོག་མར་རྩུབ་འགྱུར་གྱི་ཚལ་དུ་ཕྱིན་པ་ན་འཐབ་པར་འདོད་པའི་བློ་སྐྱེ་ཞིང༌། 
2-1-219


ལུས་ཀྱང་རྩུབ་པོར་འགྱུར་ལ། དེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཐོན་ནས། རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་འམ་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འཐབ་བོ། །དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཏུ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་རི་འཕེན་ཅིང་དེ་རྣམས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་པའི་དུམ་བུ་རོལ་མཚོ་རྣམས་སུ་ལྷུང་བས་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཤི་ནས། མཚོ་རྣམས་དམར་པོར་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ། །ལྷ་རྣམས་ནི་མགོ་བོ་དང་སྐེད་པ་བཅད་ན་འཆི་ཡི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བཅད་པ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་འབྱུང་ཡང༌། སླར་སྐྱེ་ཤིང་འཚོ་ལ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་མི་ལྟར་གནད་དུ་ཕོག་པ་ལས་འཆི་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་ན་མཚོ་ཀུན་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤར་ནས། དམག་མ་ལོག་པའི་སྔོན་དུ་ཉེ་དུ་རྣམས་མྱ་ངན་གྱིས་གདུང་བར་གསུངས་སོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་ལྷ་རྒྱལ་ཞིང་གང་ཕམ་པ་དེ་དག་རང་རང་གི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་པ་ལས་ཕན་ཚུན་གནོད་པས་མི་ཚུགས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་ལྷའི་འབྱོར་བ་ཆེན་པོ་མཐོང་ནས། ཕྲག་དོག་གིས་ཡིད་མི་བདེ་བས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་དང་ལྡན་ཞིང་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། མི་གཙང་བ་ལ་དྲི་ཞིམ་མེད་བཞིན་འགྲོ་ལྔ་དག་ན་བདེ་བ་མེད། །དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་ཏུ་མེ་མཚོན་རྒྱ་ཚྭ་ལ་སོགས་རེག་སྐྱེས་བཞིན། ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ། 
བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ། ས་སྡེར། དམྱལ་བ་གཞི་ན་བདེ་བ་མྱོང་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ནི། རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་མེད་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མཐུན་ལས་སྐྱེས་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་དེ། ཤཱ་རིའི་བུས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་བདེ་བ་མྱོང་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་
2-1-220


འདས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་ལས་ལྷས་བྱིན་གྱིས་བདེ་བ་མྱོང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་འགྲེལ་དུ། མནར་མེད་དུ་བདེ་བ་གཏན་མེད་ལ། གཞན་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རླུང་བསིལ་བའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་རྒྱུ་མཐུན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །ཡི་དྭགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་དང༌། དུད་འགྲོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ལྷའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་ཡོད་ཅིང༌། གླང་པོ་ཆེ་རབ་བརྟན་དང་ས་སྲུངས་ཀྱི་བུ་དང༌། རྟ་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བདེ་བ་ཅི་རིགས་པར་ཡོད་དོ། །མི་རྣམས་ནི་གདགས་པར། འཛམ་བུ་གླིང་ན་གཙོ་ཆེར་གསེར་དང་དངུལ་ལ་ཉོ་ཚོང་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱེད་ཅིང༌། ཤར་ན་རས་དང་བེའུ་རས་དང༌། ནུབ་ན་བ་གླང་དང་ནོར་བུ་ལ་སྤྱོད་དེ། བྱང་ན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །འདི་ན་ཁ་ཟས། འབྲས་ཆན་དང༌། འཁུར་བ་དང༌། ཟན་དང་ཕྱེ་དང༌། ཤ་ཆང་ལ་སོགས་པར་ཡོད་པ་ལྟར། ཤར་དང་ནུབ་ནའང་ཡོད་ལ། བྱང་ན་ནི་མ་རྨོས་མ་བཏབ་པའི་འབྲས་ས་ལུ་འབའ་ཞིག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །འདི་ན་ཆར་འབབ་མཁས་མི་མཁས་ལས་ལོ་ལེགས་ཉེས་དང༌། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་དང༌། ཉོ་ཚོང་དང༌། ཁ་དོག་དུ་མ་དང༌། ཁང་པ་ཆེད་དུ་བྱས་པ་དང༌། གོས་སྟན་ལྗི་བ་དང༌། བག་མ་གཏོང་ལེན་དང༌། རྗེ་ཁོལ་དང་དེ་དག་ལ་ཞེན་པ་ཡོད་པ་ལྟར། ཤར་དང་ནུབ་ནའང་ཡོད་ཅིང༌། བྱང་ན་ནི་མེད་དེ། དེ་ན་ཁ་དོག་ཀྱང་དཀར་པོ་ཁོ་ན་དང༌། ཁང་པའང་ཆེད་དུ་མ་བྱས་པའི་ཁང་བཟང་འབའ་ཞིག་དང༌། གོས་ཀྱང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་སྲང་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ལ། གང་ལ་ཡང་ཡོད་འཛིན་མེད་པར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེས་མ་ཐག་འདོར་ཞིང༌། རང་གི་མཐེ་བོ་ལས་ནུ་ཞོ་བྱུང་བས་འཚོ་བས་བཤད་དོ། །མིའི་ནང་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བདེ་བ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཅིང༌། དེ་
2-1-221


འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་ན། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་ཁྲུས་བྱས་ནས་གསོ་སྦྱོང་ལ་གནས་ཤིང༌། བློན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ་འདུག་པ་ན། ལྷའི་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་ལྟེ་བ་མུ་ཁྱུད་དང་བཅས་པ་དག་ཅིང་གཙང་བ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཀས་བཟོ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་པས་སྤྲུལ་ཏེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ལ་བརྒྱུད་ནས། ལྷའི་ཕོ་ཉ་བས་ཤར་ཕྱོགས་ནས་འབུལ་བར་གསུངས་ཤིང༌། 
དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཏུ། གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ་རྩིབས་སྟོང་རང་ལྡན་ཞིང་མཛེས་པ། ཉི་མ་གཅིག་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་དཔག་ཚད་འབུམ་དུ་འགྲོ་བར་ནུས་པ། དེའི་མཐུས་གླིང་བཞི་དང་ལྷའི་རིས་སུ་ཡང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ། རྒྱལ་པོས་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། འགྲན་ཟླ་སུ་ཡང་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །ནོར་བུ་ནི་ཟུར་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ། འོད་སྣ་ཚོགས་པ་འཕྲོ་ཞིང༌། མཚན་མོ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་འོད་འབྱུང་བ་ཉིན་པར་ཚ་བ་ན་བསིལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། སྐོམ་པ་ན་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་བ། རྒྱལ་པོས་ཅི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཞིང༌། ལས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་འགྲུབ་པ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ནད་མེད་པར་བྱེད་ཅིང༌། མྱ་ངམ་དང་གཡང་སའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྗོན་ཤིང་དང་འཚེའུ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ། མི་རྣམས་ལ་དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བ་མེད་པར་བྱེད་ཅིང་སྲོག་ཆགས་གདུག་པ་ཅན་གང་གིས་ཀྱང༌། གནོད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ལྷའི་དབང་པོས་གནང་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་མོ་ནི་ལུས་ལ་ཙནྡན་དང་ཁ་ལས་ཨུཏྤལའི་དྲི་འབྱུང་ཞིང༌། རེག་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ། གླིང་དེའི་བཀྲེས་སྐོམ་དང་མྱ་ངན་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། རྒྱལ་པོས་མཐོང་བ་ན་གྲང་དུས་སུ་དྲོ་བ་དང༌། དྲོ་དུས་སུ་བསིལ་བར་བྱེད་པ། མ་དང་སྲིང་མོ་ལྟར་
2-1-222


ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པ། ཁྱྀམ་ཐབ་བུད་མེད་གཞན་དང་འགྲོགས་ཀྱང་ཕྲག་དོག་མི་འབྱུང་ཞིང༌། འདོད་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་བློན་པོས་འབུལ་ཏེ་ཤི་འཕོས་ནས་ལྷར་སྐྱེ་བའོ། །བློན་པོ་ནི་མཁས་ཤིང་གསལ་ལ་གཞུངས་པས། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མ་བསླབ་པར་ཤེས་ནས། རྒྱལ་པོའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ། མི་དགེ་བ་སྤངས་ཤིང་སྐྱེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་མ་ལྟར་ཕན་འདོགས་པའོ། ། གླང་པོ་ནི་ཅང་ཤེས་ཤིང་བཀའ་ཉན་པ། ཆུ་དང་སྐམ་དང་བར་སྣང་ལ་གཡུལ་འགྱེད་ཅིང་ཕ་རོལ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ། ཉིན་གཅིག་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བར་ནུས་པ། རྐུད་པས་ཀྱང་དཀྲིར་རུང་ཞིང་རྒྱལ་པོས་ཞོན་པ་ན་གང་འདོད་པར་བསྐུལ་མི་དགོས་བར་དལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཀའ་གནང་བར་འགྱུར་ཏེ་གླང་པོ་རབ་བརྟན་གྱི་བུ་ཐུ་བོའི་ཞེས་སོ། །རྟ་མཆོག་ཀྱང་ཀུན་མུད་དང་དུང་ལྟར་དཀར་གླང་པོ་དང་ཡོན་ཏན་མཚུངས་པ་ཞིག་དབང་པོས་གནང་སྟེ། རྟའི་རྒྱལ་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་གྱི་བུ་ཐུ་བོར་གསུངས་སོ། །ཁྱིམ་བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཞིང༌། ལྷའི་མིག་གིས་གཏེར་མཐོང་བ། བང་མཛོད་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེས་འགེངས་ཤིང༌། །ནོར་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་པོས་དོན་སྒྲུབ་པ། །གཡོ་སྒྱུ་མེད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་གནོད་པ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། ། རྒྱལ་པོ་སྲས་ཀྱིས། ཁྱིམ་བདག་ནི་མཛོད་ཀྱི་སྤྱན་ལྟ་བུ་དང་བློན་པོ་ནི་དམག་གི་སྤྱན་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། རལ་གྲི་པགས་པ་ཁང་པ་ཚལ། །མལ་ཆ་གོས་དང་ལྷམ་གྱི་མཆོག །ཅེས་ཉེ་བའི་རིན་པོ་ཆེ་བདུན་ཡང་འབྱུང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དང་འགལ་བར་བྱེད་འདོད་པ་དེར་སོང་ནས་མ་བཏབ་ཀྱང༌། ཀུན་གྱིས་འདུད་པར་བྱེད་པའི་རལ་གྲི་དང༌། ཀླུའི་པགས་པ་མཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་དང་ཞེང་དུ་ལྔ་ཡོད་པ། ཆར་གྱིས་མི་བརླན་ཞིང༌། རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་པ། གྲང་དུས་ན་དྲོ་
2-1-223


ཞིང༌། དྲོ་དུས་ན་བསིལ་བར་བྱེད་པ། བུད་མེད་མི་སྡུག་པ་མི་མཐོང་ཞིང༌། ཉི་ཟླའི་འོད་སྣང་བའི་པགས་པ་དང༌། མཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་དང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བདུན་ཡོད་པ། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཟླ་བ་དང་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱང་ལྟ་བར་འདོད་ན་དེ་ཉིད་དུ་འོང་བ། བདེ་བར་གཉིད་དུ་འགྲོ་ཞིང་རྨི་ལམ་དགེ་བ་མཐོང་བ། གྲང་དུས་སུ་དྲོ་ཞིང་དྲོ་དུས་སུ་བསིལ་བའི་ཁང་པ་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་མེ་ཏོག་དང༌། ལྗོན་ཤིང་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་ཅིང༌། ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་འོང་ནས། རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་པ་བྱེད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ་བའི་ཚལ་དང༌། ཡངས་ཤིང་འཇམ་ལ་བསམ་གཏན་དང་མཐུན་པ། དེར་འདུག་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང༌། བློ་གསལ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བའི་ལམ་ཆ་དང༌། ཐགས་བཟང་ཞིང་འཇམ་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་གྱོན་པ་ན། ཚ་གྲང་དང་བཀྲེས་སྐོམ་དང༌། ངལ་དུབ་ཀྱིས་མི་གནོད་ལ། མེས་མི་ཚུགས་ཤིང་མཚོན་གྱིས་མི་ཆོད་པའི་གོས་དང༌། གོན་པ་ན་ཆུ་ལ་མི་བྱིང་ཞིང༌། ཡུད་ཙམ་གྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱར་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་ངལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བའི་ལྷམ་རྣམས་སོ། །གཞན་ཡང་བཙུན་མོའི་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། མི་སྟོང་ཕྲག་རེ་ཐུབ་པའི་བུ་སྟོང་དང༌། དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་དང༌། དགྲ་སྡེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་མདའ་གཞུ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། འབྱུང་བའི་དུས་ནི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་མི་འཕྱི། ཞེས་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་མན་ཆད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་མི་རྫོགས་པས་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་ལ་འབྱུང་སྟེ། བསྐལ་པ་འདིའི་ལོ་འདི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཁྱད་པར་ནི། གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་འཁོར་ལོ་ཅན། །དེ་དག་གླིང་གཅིག་གླིང་གཉིས་དང༌། །གསུམ་དང་བཞི་ལ་མས་
2-1-224


རིམ་བཞིན། །ལྷན་ཅིག་གཉིས་མིན་སངས་རྒྱས་བཞིན། །ཞེས་པ་ལྟར་གླིང་བཞི་ཀ་ལ་དབང་བྱེད་པ་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་དང༌། བྱང་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དངུལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་དང༌། འདི་དང་ཤར་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཟངས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་དང༌། འདི་ཁོ་ན་ལ་དབང་བྱེད་པ་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་ཏེ་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་མ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་འབྱུང་བ་ལྟར། མངའ་རིས་གཅིག་ལ་རྒྱལ་པོ་གཉིས་ཆར་མི་འབྱུང་བར་རིམ་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཚུལ་ཡང༌། ཕས་བསུ་རང་འགྲོ་གཡུལ་བཤམས་དང༌། །མཚོན་བརྩམས་པས་རྒྱལ་གནོད་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་གང་དུ་བགྲོད་པའི་ཕྱོགས་དེར་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་ཀྱིས་བསུས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། འབྱོར་བ་རྒྱས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ལོ་ལེགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བའི་ལྗོངས་འདི་དག་ནི་ལྷའི་ལགས་ཀྱིས། ལྷས་འདི་དག་ལ་ལེགས་པར་རྗེས་སུ་བསྟན་དུ་གསོལ། བདག་ཅག་ནི་ལྷའི་རྗེས་སུ་འཆི་བ་ལགས་སོ། །ཞེས་གསོལ་བ་དང༌། དེས་གཙོ་བོ་དག་དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་རང་རང་གི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་སྟོན་ཅིག །ཆོས་མ་ཡིན་པ་མ་བྱེད་ཅིག་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པ་དང་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཡུལ་དུ་འདུག་དུ་མ་གཞུག་ཅིག་ཅེས་བཀའ་བསྒོ་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་ཡང་བྱེད་དོ། ། དངུལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱིས་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་རང་ཉིད་སོང་བ་ཙམ་གྱིས་འདུལ་ཞིང༌། ཟངས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱིས་སོང་སྟེ་གཡུལ་བཤམས་པ་ཙམ་གྱིས་འདུལ་ལ། ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱིས་གཡུལ་བཤམས་ནས་བརྡེག་མི་དགོས་པར་མཚོན་ཆ་གཟས་པའམ་བརྩམས་པ་ཙམ་གྱིས་འདུལ་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པར་ཁྲིམས་དགེ་བ་
2-1-225


བཅུ་ལ་བཀོད་ནས། རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་དང་མཐུན་པར་སྐྱོང་བ་ཕྱི་མ་ལ་ལྷར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་འཕྲེང་བར། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །འདི་དག་ཡོད་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། །དག་དང་མཛེས་དང་གསལ་བ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆར་མི་ཕོད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །
འདིའི་རྒྱུ་ནི་མཆོད་རྟེན་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་དང༌། བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་ཏེ། མཛངས་བླུན་དུ། སེངྒེ་ཡི་དམ་བརྟན་པས་རང་ཉིད་གསོད་པའི་རྔོན་པ་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པས། བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་སྐྱེས་པར་བཤད་པ་ལྟར་རོ། ། འདོད་ལྷའི་བདེ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་ས་གཞི་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟར་རེག་ན་འཇམ་པ་ཚོན་སྣ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་གིས་མིག་མང་རིས་སུ་བྲིས་པ་དང༌། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རྫིང་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། མཚོ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང་བྱ་སྐད་སྙན་པ་འབྱིན་པས་བརྒྱན་པ་དང༌། འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་ཅིང༌། གནས་གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་མན་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་དང་བ་གམ་དང་བསིལ་ཁང་དང་སྟེགས་བུ་དང་སྐར་ཁུང་དྲ་བ་ཅན་ནོར་བུའི་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པ། འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པའི་སྣང་བ་འགྱེད་པས་མཆོག་ཏུ་མཛེས་ཤིང་ཉམས་དགའ་བར་ལུས་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་གཙང་ཞིང་རྡུལ་དང༌། དྲི་མ་དང༌། རུས་པ་དང༌། རྩ་རུས་དང༌། ནང་ཁྲོལ་དང༌། བཤང་གཅི་མེད་པ། འོད་དང་ལྡན་ཞིང་རབ་ཏུ་མཛེས་པ་གོས་སྲབ་ཅིང་འཇམ་ལ་སྲང་ཕྱེད་ནས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཆའི་བར་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ། རེག་ན་བདེ་བ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་གསེར་གྱིས་སྤྲས་པ་རྣམས་གྱོན་ཞིང༌། རྒྱན་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་
2-1-226


ལས་གྲུབ་པའི་ནོར་བུ་དང༌། རྣ་རྒྱན་དང༌། གདུ་བུ་དང༌། མགུལ་རྒྱན་དང༌། སྐེ་རགས་དང༌། དོ་ཤལ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་བརྒྱན་ནས། འཁོར་ལྷའི་བུ་དང་བུ་མོ་གཞོན་ནུ་སིལ་སྙན་དང་རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་པ་འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་བཟའ་བ། བདུད་རྩི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་རྣམས་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། བཏུང་བ་སྦྲང་རྩི་དང༌། སྤྲང་ཆང་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། གཞོན་པ་ཤིང་རྟ་དང་འགྱོགས་དང་གཡོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། གོས་དང་རྒྱན་གྱི་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། སྤོས་དང༌། བདུག་པ་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་རྣམས་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། བཞད་གད་དང༌། གླུ་གར་དང༌། རོལ་མོའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། སྣོད་སྤྱད་དང་ཡོ་བྱད་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བའི་ལྗོན་ཤིང་རྣམས་ལས་གང་དང་གང་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་མདུན་དུ་བྱུང་བ་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། དུས་དུས་སུ་བག་མེད་པ་ལས་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ལའང་སྤྱོད་དོ། །ཐམས་ཅད་ན་ན་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མེད་ལ། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་པུས་ནུབ་ཙམ་གྱིས་མཛེས་པར་ཁེབ་པའི་རྙིང་པ་རྣམས་རླུང་གིས་འདོར་ཞིང༌། གསར་པ་རྣམས་ལེགས་པར་འགྲེམས་པའི་བདེ་བ་དང་ཡང་ལྡན་ཏེ། ལྷ་རྣམས་བསོད་ནམས་དབང་རྐྱེན་གྱིས། །ལྷ་ཡི་དྲུང་དུ་རླུང་ཆེན་ལྡང༌། །མེ་ཏོག་རྙིང་པ་འདོར་བྱེད་ཅིང༌། ། མེ་ཏོག་གསར་བ་ལེགས་པར་འགྲེམས། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
ཁྱད་པར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་རྩེ་ཚུལ་ནི། ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚལ་ན་གླང་པོ་ཆེ་ས་སྲུང་གི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་དཀར་བ། ཡན་ལག་བདུན་ལེགས་པར་གནས་པ་མགོ་དམར་བ་མཆེ་བ་དྲུག་དྲུག་དང་ལྡན་པ། 
2-1-227


སྲིད་དུ་དཔག་ཚད་གཅིག་དང་འཁོར་ཡུག་ཏུ་བདུན་ཡོད་པ། འཁོར་གླང་པོ་བརྒྱ་སྟོང་དང་ལྡན་པ་གནས་ཏེ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ན། དེའི་མགོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྤྲུལ་ཞིང༌། མགོ་བོ་རེ་རེ་ལ་མཆེ་བ་དྲུག་དྲུག་དང༌། མཆེ་བ་རེ་རེ་ལ་རྫིང་བུ་བདུན་བདུན་དང༌། རྫིང་བུ་རེ་རེ་ལ་པདྨའི་སྡོང་པོ་བདུན་བདུན་དང༌། པདྨ་རེ་རེ་ལ་ལྷ་མོ་བདུན་བདུན་དང༌། ལྷ་མོ་རེ་རེ་ལ་གཡོག་མོ་བདུན་བདུན་དང༌། གཡོག་མོ་རེ་རེ་ལ་འཁོར་སིལ་སྙན་འཁྲོལ་བ་བདུན་བདུན་ཡོད་པར་སྤྲུལ་ནས་མགོ་བོ་འབུས་མ་ལ་དབང་པོ་དང༌། གཞན་རྣམས་ལ་ཉིད་དབང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། གླང་པོ་གཞན་རྣམས་ལ་འཁོར་རྣམས་ཞོན་ཏེ། འགྲོ་བ་མི་མངོན་པ་ལྟ་བུའི་མགྱོགས་པས་ཡུད་ཙམ་གྱིས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བར་ཕྱིན་ནས། གླང་པོ་འང་ལྷའི་ལུས་སུ་སྤྲུལ་ཞིང་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་གསུང་ངོ༌། །དེ་བས་ཀྱང་གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་འདོད་ཡོན་གྱི་བདེ་བ་ལྷག་པར་ཡོད་ལ། དགའ་ལྡན་པ་ནི་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གི་དྲུང་ན་རྟག་ཏུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པས་ཀྱང་ལྷག་ཅིང་དེར་འགྲོ་བར་འདོད་པས་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ལ་འབད་པར་རིགས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཏུ། ཐོས་པ་མང་དང་ཆོས་འཛིན་དང༌། །ཤེས་རབ་ལྡན་ཞིང་ཐར་པ་འདོད། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་དགའ་བའི་མི། ། དེ་རྣམས་དགའ་ལྡན་ཉེ་བར་འགྲོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་གོང་མ་དག་ནི་འདོད་ཡོན་གྱི་བདེ་བ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་སྡེར། གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་རྣམས་སུ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དག་པ་དང༌། ཞི་བའི་བདེ་བ་མི་གཡོ་བ་ཅན་མྱོང་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་མྱོང་བར་གསུངས་སོ། །
2-1-228


ཁ་ཟས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ། ས་སྡེར། དམྱལ་བ་ནི་རླུང་རྒྱུ་བའི་ཁ་ཟས་ཕྲ་བས་གནས་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཐུ་ལུམ་དང་ཟངས་ཞུན་དག་ཀྱང་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་སེལ་བའི་ཁ་ཟས་ཡིན་ལ། ཉེ་ཚེ་བ་རྣམས་ལ་ཁ་ཟས་མི་དང་འདྲ་བར་ཡོད་པར་ཡང་བཤད་དོ། །ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་མི་རྣམས་ནི་ཁ་ཟས་རགས་པས་འཚོ་ཞིང༌། བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་དང༌། མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། བར་དོ་དང་ལྷ་རྣམས་ནི་ཁ་ཟས་ཕྲ་བས་འཚོ་ལ། ཁམས་གོང་མ་དག་ནི་ཁ་ཟས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། ། 
འཁྲིག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི། དམྱལ་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བས་མེད་ལ། ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཡོད་ཅིང་ཁུ་བ་འཕོ་བ་ཡང་ཡོད་པའོ། །འདོད་ལྷ་རྣམས་ལ། གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་དང་ལག་བཅིངས་དང༌། །རྒོད་དང་ལྟ་བས་འཁྲིག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་དང་པོ། (རིགས་བཞི་པ་རྩ་གསུམ་པ།)གཉིས་ན་གཉིས་གཉིས་སྤྲོད་པ་དང༌། གོང་མ་བཞིན་རིམ་པ་ལྟར་(མཐའ་བྲལ་ན་)འཁྱུད་པ་དང༌། (དགའ་ལྡན་ན་)ལག་པ་ནས་འཛིན་པ་དང༌། (འཕྲུལ་དགའ་ན་)རྒོད་པ་དང༌། (གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ན་)མིག་ཚུགས་སུ་བལྟ་བའི་འཁྲིག་པ་ཡོད་དེ། ཁུ་བ་འབྱུང་བ་ནི། མེད་ཅིང་མཚན་གྱི་སྒོ་ནས་རླུང་ཉེ་ཚེ་བྱུང་བའི་གདུང་བ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །གླིང་གསུམ་དང་ཡི་དྭགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང༌། འདོད་ལྷ་འོག་མ་བཞི་ལ་བག་མ་གཏོང་ལེན་དང༌། ཆུང་མ་འཆང་བ་ཡོད་ཅིང༌། སྒྲ་མི་སྙན་པ་དང་གོང་མ་གཉིས་ན་མེད་ཅིང༌། ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྲག་པའམ། པང་པར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་ལ་ཕ་མའི་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་འདོད་ལྷ་དྲུག་ཏུ་རིམ་པ་ལྟ(རིས་བཞི་པ)ར་བྱིས་པ་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ནས་ལོ་བཅུ་པ(གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ)འི་བར་གྱི་བོང་ཚོད་དུ་སྐྱེ་ལ། གཟུགས་ཁམས་ཡན་ཆད་འཁྲིག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང༌། ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གོས་དང་བཅས་པ་
2-1-229


སྐྱེ་སྟེ། བྱིས་པ་ལོ་ལྔ་པ་ནས་ལོ་བཅུ་ལོན་པ་ལྟར་བུའི་བར། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་གཟུགས་ཅན་རྣམས། ཀུན་རྫོབ་གོས་དང་བཅས་པ་ཉིད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །འདོད་ཁམས་པ་ནི། ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཤས་ཆུང་བས་ཕལ་ཆེར་གཅེར་བུ་སྐྱེ་ཞིང་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་དང་ཁྱེའུ་གསེར་མདོག་ལ་སོགས་པ་གོས་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བའང་ཡོད་ལ། བརྒྱ་བྱིན་ནི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྐྱེ་བས། སྔ་ཕྱི་བརྗེ་བའང་མི་ཤེས་ཏེ། འདོད་ལྷ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ལུས་མྱུར་དུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །
སྐྱེ་ཚུལ་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། འདོད་པ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པོ་ནི། །འདོད་པའི་ལྷ་དང་མིར་བཅས་རྣམས། །བདེ་བ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པོ་ནི། །བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་ས་དགུ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་མི་དང་འདོད་ལྷ་དང་པོ་བཞི་འདོད་པ་(གྲུབ་ཟིན་)ཉེ་བར་བྱས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་སྐྱེ་བ་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་བ་འདོད་པ་རང་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ། འདོད་པ་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་སྟེ་འདོད་པའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ཅན་དང༌། གཉིས་པ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ཅན་དང༌། གསུམ་པ་ན་དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་སྟེ་བདེ་བའི་སྐྱེ་བ་གསུམ་ལ་གནས་གཞན་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བས་དགུའོ། །གཞན་ཡང༌། དེར་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་སོགས། །སེམས་ཅན་སྐྱེ་གནས་བཞི་དག་ཏུ། །མི་དང་དུད་འགྲོ་རྣམ་པ་བཞི། །དམྱལ་བ་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་དང༌། །སྲིད་པ་བར་མ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །ཡི་དྭགས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའང་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་གནས་གཞིས་བསྡུས་ཤིང༌། མི་དང་དུད་འགྲོ་གཉིས་ལ་བཞི་ཀ་ཚང་བར་ཡོད་དོ། །མི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། ཁྲུང་ཁྲུང་མོ་ལས་སྐྱེ་བ་གནས་བརྟན་བྲག་དང་ཉེ་བའི་བྲག་དང༌། རི་དྭགས་འཛིན་མའི་
2-1-230


བུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལྔ་ལེན་གྱི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་གསོ་སྤྱོང་འཕགས་ཀྱི་སྤྱི་བོ་ནས་ང་ལས་ནུ་དང༌། དེའི་བརླ་གཡས་པ་ལས་མཛེས་པ་དང༌། གཡོན་པ་ལས་ཉེར་མཛེས་དང༌། ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལས་ཨ་མྲ་སྐྱོང་མ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། རྫུས་སྐྱེས་ནི་བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་ལྟ་བུའོ། །དུད་འགྲོ་ཅི་རིགས་ལའང༌། སྐྱེ་གནས་བཞི་ཀ་ཡོད་ཅིང༌། ཁྱད་པར་ཀླུ་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལྟ་བུ་རེ་རེ་ལའང་ཚང་བར་ཡོད་དོ། །གདགས་པར། ནམ་མཁའ་ལྡིང་རྫུས་སྐྱེས་ཀྱིས་ཀླུ་སྐྱེ་གནས་བཞི་ཀ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་ཀྱྀས་རྫུས་སྐྱེས་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང༌། མངལ་སྐྱེས་ཀྱི་མངལ་སྐྱེས་སྒོང་སྐྱེས་གཉིས་དང༌། སྒོང་སྐྱེས་ཀྱིས་སྒོང་སྐྱེས་ཁོ་ནར་ཟ་བར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྫུས་སྐྱེས་ལ་རོ་མེད་ཀྱང་མ་ཤེས་པར་བཟའ་པའི་ཆེད་དུ་འདྲེན་པ་ཡང་ཡོད་དེ་མ་ཤི་བར་དུ་ཟ་བའོ། །དམྱལ་བ་དང་ལྷ་དང་བར་དོ་ཐམས་ཅད་རྫུས་སྐྱེས་ཡིན་ལ། ཡི་དྭགས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་རྫུས་སྐྱེས་ཡིན་ཞིང༌། མངའ་སྐྱེས་ཀྱང་ཡོད་དེ། མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ལ་ཡི་དྭགས་མོས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་མཚན་མོ་བུ་ལྔ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིན་མོ་བུ་ལྔ་དག །བསྐྱེད་ནས་དེ་དག་ཟ་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་བདག་ནི་ཚིམ་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར། སྒོང་སྐྱེས་དང༌། མངལ་སྐྱེས་དང༌། དྲོད་གཤེར་སྐྱེས་དང༌། རྫུས་སྐྱེས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་རང་གི་ཕྱོགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་བས་རིམ་པ་ལྟར་སྐྱེ་ཚུལ་ཕྱི་མ་བཟང་ཞིང༌། ཁྱད་པར་རྫུས་སྐྱེས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མང་བར་ཡང་གནས་སོ། ། དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་གཞོན་ནུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ཡང་མངལ་སྐྱེས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཉེ་དུའི་འབྲེལ་བའི་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཆེན་པོ་ཆོས་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རིམ་གྲོ་བསྐྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིར་གྱུར་བས་ཀྱང་གྲུབ་པ་འདི་ཐོབ་བོ། །ཞེས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མུ་
2-1-231


སྟེགས་པའི་གཞུང་ལས། སྒྱུ་མ་མཁས་གྱི་སྒྱུ་མས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བསླུ་བར་འགྱུར་རོ། ། ཞེས་འབྱུང་བས། དེ་ལྟར་བུར་དོགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
ལུས་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ལུས་ཐོབ་པ་འཆི་འཕོ་ཚུལ་གྱྀ་སྒོ་ནས་བྱེ་ན་མུ་བཞི་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་ཐོབ་པ་གང་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་འཆི་འཕོ་ཡི་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་འདོད་པའི་ལྷ་རྩེད་མོས་མྱོས་པ་དང༌། ཡིད་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་འཆི་འཕོ་ཡི་རང་གིས་མ་ཡིན་པ་མངལ་ན་གནས་པ་དང༌། སྒོ་ང་ན་གནས་པ་རྣམས་དང༌། རང་གི་སེམས་དང་གཞན་གྱི་སེམས་གཉིས་ཀའི་རྐྱེན་གྱིས་འཆི་འཕོ་བ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ཤིང༌། དབང་པོ་རྫོགས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་རྣམས་དང༌། རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པར་འཆི་འཕོ་བ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་དང༌། དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དྭགས་དང༌། རྒྱལ་བས་བཏང་བའི་ཕོ་ཉ་བ་དང༌། མཐོང་ལམ་པ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། བར་དོ་དང༌། སྔར་དུས་མིན་དུ་མི་འཆི་བར་བཤད་པ་རྣམས་སོ། །
རྒྱུན་རྐྱེན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། མདོར་བསྡུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་ཡང༌། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང༌། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྤྱད་པ་ལས། འཁོར་བའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་གྲུབ་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མར། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་ཏེ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་
2-1-232


ཡིད་བྱེད་ཀྱིས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཆུ་ལས་ནི། ། ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་འབྱུང༌། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་ལས་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས། ངན་འགྲོའི་ཕུང་པོ་སོགས་འགྲུབ་ཅིང༌། །དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་འགྲོའི་ཕུང་པོ་སོགས་འགྲུབ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དེ། །དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག ། ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། སྡིག་པ་མི་དགེ་བར་འགྱུར་བ་མཐའ་དག་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྡིག་པ་བྱེད་པ་བདེ་ (བ་)འདོད་(ཅིང་དོན་དོན་དུ་གཉེར་)ཀྱང༌། །(འགྲོ་བ་)གང་དང་གང་དུ་འགྲོ་(བར་)འགྱུར་བ(འི་སྐྱེ་གནས)། ། དེ་དང་དེར་ནི་སྡིག་པ་(བྱས་པ་)དེས། །སྡུག་བསྔལ་མཚོན་གྱིས་(གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་དོན་དུ་གཉེར་པའི་བདེ་འབྲས་)རྣམས་འཇོམས་(པར་)འགྱུར(རོ)། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཅི་ནུས་སུ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་བསམ་པའི་དགེ་(བ་སྟེ་བསོད་ནམས་)བྱས་པས། །(ཁམས་གསུམ་)གང་དང་གང་དུ་འགྲོ་(བར་)འགྱུར་བ། ། དེ་དང་དེར་ནི་དགེ་བ་(སྟེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་)དེས། །(མངོན་པར་འདོད་པའི་)འབྲས་བུ(ཐོབ་པར་བྱེད་པ)འི་ ཡོན་གྱིས་(ཏེ་བདེ་བས་)མངོན་(པར་)མཆོད་འགྱུར(ཏེ)། །ཅེས་གསུངས་པའོ།།      །།
༈ གཉིས་པ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ནི། གང་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་བའི་ལས་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་ངོ་བོ་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། མཛོད་དུ། ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་དང༌། །ཡུལ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང༌། །ཚུལ་བཞི་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ལས། །ཉོན་
2-1-233


མོངས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རིགས་ཕྲ་མོ་ལས་རྣམ་སྨིན་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་ཀྱང་རང་རང་གི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་པ་(འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆགས་ཡུལ་ལྟ་བུ་)དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཡུལ་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ། ཡུལ་ལ་སྤྱོད་འདོད་ལྟ་བུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུས་མཚོན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་ངོ་བོ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དེ་སེམས་རྒྱུད་གང་ལ་བྱུང་བ་ན། སེམས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །
གསུམ་པ་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་ནི། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག །དེའི་ལྟ་བ་ལ་ལྔར་ཕྱེ་བས་བཅུ། རྩ་ཉོན་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་དེ་དང་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུའོ། །སྤྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཀྱང༌། འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོའམ་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཀུན་འབྱུང་ནི་མ་རིག་པའོ། །འོ་ན་ཆོས་མངོན་པ་སོགས་ནས་ཀུན་འབྱུང་སྲིད་པ་ལ་བཤད་པ་ཅི་ཞེ་ན། སྲིད་པས་ནི་ཡང་སྲིད་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་དང༌། འཁོར་བར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། མི་ཤེས་(པ་སྟེ་མ་རིག་པ་དེ་)སྲིད་པའི་(ཡང་)རྒྱུ་(ཀུན་འབྱུང་)ཡིན་ཀྱང༌། །(མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང་)མ་བརྗོད་(པར་)སྲེད་པ་ཉིད་(ཀུན་འབྱུང་)བཤད་པ(ཅི་ཞེ་ན)། །རྒྱུ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་ཕྱིར་དང༌། །དེ་མ་ཐག་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བར་དགོངས་ནས། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དགུ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། སྐྱོ་བ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །དེ་ཁོ་ན་
2-1-234


ཉིད་མཐོང་ལ་སྟེ། །འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་དེ་གཞི་དང༌། །འགོག་དང་ལམ་དང་དཀོན་མཆོག་དང༌། །རྙེད་པ་དང་ནི་བཀུར་བསྟི་དང༌། །ཡོ་བྱད་སྙུང་བས་ཡོངས་ཤེས་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱོ་ཤེས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཡིད་ལ་མི་འཐད་པའི་ཞེ་བརྣག་ཅིང་རྒྱུ་བ་སྤངས་པའི་བཏང་སྙོམས་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སེམས་མ་འཁྲུལ་བར་གནས་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་བསྟི་ལ་མི་སྲེད་པ་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་མ་ཆགས་པ་རྣམས་འཇོམས་པར་གྱུར་ན། འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞི་བའི་གནས་བདེ་བླག་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལས། དེ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དགུ་སྟེ། སྐྱོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་རྗེས་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། བཏང་སྙོམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཁོང་ཁྲོའི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ང་རྒྱལ་ཀྱི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། འཇིག་ལྟའི་གཞི་ཕུང་པོ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་མ་རིག་པའི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། འགོག་བདེན་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྟ་བའི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། ལམ་བདེན་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་མཆོག་འཛིན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། སྙེད་བཀུར་གྱི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་སྦྱོར་དང༌། ཡོ་བྱད་སྙུང་བའི་ཕན་ཡོན་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སེར་སྣའི་ཀུན་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལ་རྗེས་ཆགས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། འདི་ཡོད་ན་ཆགས་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཚོལ། ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་སྐྱེད། འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་ཉིང་འཚམས་སྦྱོར་བའི་བྱ་བ་དངོས་སུ་བྱེད། དོན་དམ་པའི་ཐབས་ལ་ལྟོས་པའི་དགེ་བ་ལ་མི་སྦྱོར། མི་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེའི་དགེ་བ་ནི། ཟག་
2-1-235


མེད་འབའ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་མི་དགེ་བ་ནི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་ནི་གནོད་བྱེད་སེམས་ཅན་ཡིན་ཡང་རུང༌། གནོད་པ་ཚོར་བ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རུང༌། གནོད་པ་འབྱུང་བའི་གནས་མཚོན་ཆ་དང་སྒྲ་མི་སྙན་པ་དང༌། གྲང་དྲོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཡང་རུང༌། དེ་རྣམས་ཡིད་ཡུལ་དུ་མི་བདེ་ཞིང༌། ཞེ་ལ་མི་སྡུག་པའི་མནར་སེམས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ་བྱེད་བཞིན་པའོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །བདག་གི་མཛའ་བ་ཤེས་སོགས་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ། །བྱེད་དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་དགྲ་ལ་ཕན་བཏགས་སོ། ། འདོགས་སོ། །འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་མནར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དགུ་ལས་འབྱུང་བའི་གནོད་སེམས་མི་འདོར་ཞིང༌། ཕར་ལ་གནོད་པ་བྱེད་འདོད་ཅིང༌། ཕར་ལ་གནོད་པ་བྱེད་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང༌། རྟག་ཏུ་ལུས་སེམས་བདེ་བ་མེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང༌། ཞེ་སྡང་ཟུག་ངུའི་སེམས་འཆང་ན། །ཡིད་ནི་ཞི་བ་ཉམས་མི་མྱོང༌། ། དགའ་དང་བདེ་བའང་མི་ཐོབ་ལ། །གཉིད་མི་འོང་ཞིང་བརྟན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ང་རྒྱལ་ནི། ཕ་རོལ་མཆོག་དམན་འབྲིང་གསུམ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་བལྟས་ནས་རང་གི་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་སོགས་ལ་བཟང་པོར་འཛིན་ཅིང༌། ཕ་རོལ་ལས་མཆོག་གམ་མཉམ་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་སྟེ། ང་རྒྱལ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཅན་ནོ། ། དེ་ཡོད་ན་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བའི་ཉེས་དམིགས་མི་ཤེས། གཞན་ཁྱད་པར་དུ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར། ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་དམ་པ་ལ་འདུད་པར་མི་བྱེད་ལ། ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་དེ་ལྟར་ཡང༌། ངན་འགྲོར་ང་རྒྱལ་གྱིས་འཁྲིད་ཅིང༌། །མི་ཡི་དགའ་སྟོན་བཅོམ་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་ཟས་ཟའི་བྲན་དང་ནི། །གླེན་པ་མི་སྡུག་ཉམ་
2-1-236


ཆུང་དང༌། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་བརྙས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །མ་རིག་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་མི་ཤེས་པ་ཙམ་ནི། ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པས། ལས་འབྲས་དང་དཀོན་མཆོག་སོགས་བདེན་པ་བཞིའི་གནས་ལུགས་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སོགས་དང༌། ཉོན་མོངས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་ཕྱྀར་ན་ཉེས་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་པར་གསུངས། ། ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་སྡིག་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་ཡོད་པར་མ་ཤེས་པས་དེ་ལ་འཇུག །དགེ་བ་ཕན་ཡོན་ཅན་དུ་མ་ཤེས་པས་དེ་ལ་འཇུག་པར་མི་འདོད། དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་མ་ཤེས་པས་དང་བའི་དད་པ་མི་སྐྱེ། གསུང་རབ་ཆོས་ཀྱི་འཐད་པ་མགོ་བས་ཆོས་ནས་བཤད་པ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་མ་ཤེས་པས་ལམ་ལ་སློབ་པའི་འདུན་པ་མི་འབྱུང༌། མ་ཤེས་ཤིང་རྨོངས་པས་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་ཟ། ཆགས་པར་མི་འོས་པ་ལ་ནི་ཆགས། སྡང་བར་མི་འོས་པ་ལ་ནི་སྡང༌། སྐྱོན་ལ་ནི་བཟང་པོར་རློམ། དོགས་པ་མི་དགོས་པ་ལ་ནི་དོགས། ཕན་པ་ལ་ནི་གནོད་པར་གོ ། གནོད་པ་ལ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན། ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ནི། ལྟ་བ་གསུམ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང༌། གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་རྟག་པའམ་ཆད་པར་འཛིན་པ་ནྀ་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། བདེན་བཞི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །འཇིག་ལྟ་དང་མཐར་ལྟས་བདག་ཏུ་དམིགས་ནས་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་གཞན་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་ཅིང༌། གལ་ཏེ་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་ཀྱང་ལོག་པའི་ལམ་ཚོལ་ཞིང་དེ་ལ་ཞེན་པར་བྱེད་དོ། །ལོག་ལྟ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་མཐའ་དག་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་
2-1-237


ཡིན་ན་ནི། ནག་པོ་ཟངས་རྐྱང་དུ་འགྱུར་ལ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཐར་པ་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་བདེན་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ཞིང་ལོག་པའི་ལམ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། ཚོལ་བར་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཆོག་འཛིན་ནི། ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་བརྟེན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་རློམ་པ་ནི། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ངན་པས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ནི། ཚུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ཏེ་ལོག་པའི་སྟོན་པ་དང༌། ལྟ་སྤྱོད་ལོག་པ་ལ་ཡིད་བརྟན་འཆའ་བས་ཐབས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི། ས་ཕྱོགས་འདི་ན་ལྷ་ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་པ་ལྟ་བུ། ཤེས་སྒྲིབ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པའང་ཡོད་མོད་ཀྱི་འདིར་ནི་བདེན་བཞིའི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནས་འདུན་པ་དང༌། ཡིད་ཆེས་མི་སྐྱེ་ལ། ཡང་དག་པའི་བླང་དོར་ལ་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྲག་དོག་ནི། རང་གི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་བསྟི་ལ་ཡོངས་སུ་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ལས། ཕ་རོལ་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་བཟོད་ཅིང་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པས་བླང་དོར་གྱི་ཆོས་ལ་གཅེས་པར་མི་འཛིན། རང་གི་རྙེད་གྲགས་བཀུར་བསྟི་གསུམ་ཁོ་ན་ལ་གཙོ་བོར་འཛིན་ལ། སྡིག་པའི་ལས་མང་པོ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ། འདི་ཞེ་སྡང་གི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །སེར་སྣ་ནི། ཚོར་བ་བདེ་བའི་རྐྱེན་དུ་རློམ་པར་འདོད་པ། ཟས་ནོར་ཁང་ཁྱིམ་ཡུལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ། འདོད་པའི་ཡུལ་ལྔ་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ། སེམས་ཀྱིས་གཏོང་མི་བྲ་བར་ཀུན་ནས་དམ་པོར་འཛིན་པ་སྟེ། མི་མཁོ་བ་དང༌། ངན་ངོན་ཙམ་གྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱང་གསོག་ཅིང་གཅེས་སྤྲས་སུ་འཛིན་ན། མཁོ་བ་དང༌། བཟང་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ལས་དུ་མ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་རྣམ་རྟོག་ཞིག་གོ །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཟག་
2-1-238


བཅས་ཀྱི་ལས་ཀུན་ནས་སློང༌། ལས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་འདི་གཉིས། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཀྱང༌། མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ལ་སྟོབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། འདིར་རྩ་ཉོན་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད། གང་ཕྱིར་གཉིས་ཀའང་གཅིག་ཏུ་ནི། །མི་དགེ་རང་དབང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་དེ་དག་ལས། །ལོགས་ཤིག་ཀུན་སྦྱོར་གཉིས་སུ་བཤད། །ཅེས་སོ། །
ལྟ་བ་ངན་པ་ཞེས་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། ལྟ་བ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལྟར་ན། གཉིས་སུ་བསྡུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྒྲིབ་པའི་ཡུལ་འགོག་ལམ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སམ། ཡང་ན་ལྟ་ངན་དངོས་དང༌། དེ་ལ་བཟང་པོར་རློམ་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་དབྱེ་བས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། མཆོག་འཛིན་བཞི་ནི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དངོས་ཡིན་ལ། ཐེ་ཚོམ་སོགས་གསུམ་ནི་དེའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ང་རྒྱལ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ནི་མ་རིག་པའི་ནང་དུ་འདུ་བར་དགོངས་ནས་དུག་ལྔར་གསུངས་པ་དང༌། གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར། གཉིས་པོའང་ཆགས་སྡང་དུ་འདུས་པས་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ་དུ་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་འདུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་དེ་དག་ནམ་སྐྱེས་པ་ན་ངོས་ཟིན་པར་བྱས་ནས་རྩ་བ་ནས་བཟློག་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་དེའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ལས་ལ། ངོ་བོ། དབྱེ་བ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། མཛོད་དུ། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་ལས་སྐྱེས། །ལས་ནི་སེམས་པ་དང་དེས་བྱས། །སེམས་པའང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། ། དེས་བསྐྱེད་ལུས་དང་ངག་གི་
2-1-239


ལས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ངེས་པས། སེམས་པའི་ལས་དང་བསམ་པའི་ལས་གཉིས། དང་པོ་ནི། དགེ་མི་དགེ་གང་ཡང་རུང་བའི་ལས། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་གི་སེམས་པའོ། །ཡུལ་ལ་སེམས་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་ལྔའི་སེམས་པ་དང་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ལས། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བཞིན་པའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གི་སེམས་པའོ། །
གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ནི། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས། མི་གཡོ་བའི་ལས་སོ། །དེ་གསུམ་གྱི་དང་པོས་ངན་འགྲོར་འཕེན་པར་བྱེད་ལ། གཉིས་པས་ནི་འདོད་པའི་བདེ་འགྲོ་དང༌། གསུམ་པས་ནི་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ལ་འཕེན་པར་བྱེད་དོ། ། དེའི་དང་པོ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལ་མི་དགེ་བའི་ལས་དང༌། ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་དབྱེ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འདིར་རིགས་སམ་གཙོ་བོ་བསྡུས་ཏེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གསུམ། མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་དེའང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ལས། 
དང་པོ་ལུས་ཀྱི་ལས་གསུམ་གྱི་དང་པོ་སྲོག་གཅོད་ནི། སྲོག་བཅོད་པ་ནི་བསམ་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བར་ནི་གཞན་བསད་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་པ་སྟེ་ཡན་ལག་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། གང་གསད་བྱའི་གཞི་དེ་རང་ལས་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ཐོ་ཡོར་ལ་མིར་སེམས་པའམ། ལྷའི་སྦྱྀན་ལ་མཆོད་སྦྱིན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་པར། གང་བསད་བྱ་དེ་མ་ནོར་བར་གསོད་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་རྒྱུ་འབྲེལ་བ། གསུམ་པ་དུག་མཚོན་དང་རིག་སྔགས་སོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་སྲོག་གཅོད་རང་གིས་བགྱིས་པ་དང༌། གཞན་བགྱིད་དུ་བརྩལ་བའོ། །བཞི་པ་ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་
2-1-240


དང་འབྲེལ་བ་ལས། ཁྱད་པར་རྫོགས་བྱེད་ཉོན་མོངས་པ་ཞེ་སྡང་ངོ༌། །ལྔ་པ་ནི། བསམ་སྦྱོར་དེ་ལྟ་བུས་གསད་བྱ་དེ་རང་མ་ཤི་བའི་སྔ་རོལ་ཏུ་སྲོག་གིའི་དབང་པོ་འགགས་ནས་ཤི་བ་སྟེ་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །
གཉིས་པ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ནི། མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱི་ནོར། །མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་གིར་བྱེད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟར། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། རང་ལས་ཡོངས་སུ་བཟུང་པ་ཐ་དད་པའི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་མ་ཚང་གང་ཡང་རུང་བ་དག་དང༌། དངོས་སུ་བདག་གིར་བྱེད་པོ་མེད་ཀྱང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བསྔོས་པའི་ཡོ་བྱད་དང༌། མིའི་འགྲོ་བའི་བདག་པོ་དངོས་མེད་ཀྱང་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཏེར་རྣམས་སོ། །བསམ་པ་ནི། གཞན་གྱི་རྫས་ལ་རང་གི་རྫས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་འདུ་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བའི་སྒོ་ནས་བུ་ལོན་དང༌། བཅོལ་པོ་གཏམས་པ་དང༌། ཤོ་གམ་སོགས་ལ་དོར་བྱེད་འདོད་པ་དང༌། གཡོ་སྒྱུའི་སེམས་དང༌། མཐུ་དང་འཇབ་བུས་ལེན་པར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང༌། སྦྱོར་བ་ནི། གཞི་བསམ་དེ་ལྟ་བུས་ལས་དེ་ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་ཐོན་པར་རང་གིས་བགྱིས་པ་དང༌། གཞན་བགྱིད་དུ་རྩལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་ནི། དུག་གསུམ་དང་སྤྱིར་འབྲེལ་བ་ལས། ཁྱད་པར་འདོད་ཆགས་སེར་སྣའི་ངང་ཚུལ་ཅན། མཐར་ཐུག་པ་ནི། བསམ་སྦྱོར་དེ་ལྟར་བུས་རྫས་དེ་གནས་ན་ཡོད་པར་སྤོས་སམ་མ་སྤོས་ཀྱང་རུང༌། ཐོབ་བློ་ནམ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །ཅི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྫས་དང༌། གཏེར་སོགས་ཡུལ་གང་ལ་མ་བྱིན་པར་བླངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དང་པོ་ནི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཉིད་དམ། རྟེན་དེའི་སྦྱྀན་པ་དག་ལས་མ་བྱིན་པར་བླངས་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱི་མ་ནི། གཏེར་དེ་ཡུལ་གང་ན་གནས་པའི་རྒྱལ་པོའམ། གཏེར་དེ་བསྲུང་བའི་མི་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་བྱིན་པར་བླང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཁྱད་པར་བྱང་
2-1-241


ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གིས། རང་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་དུ་བཏང་ནས། རང་གི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་བརྟན་པ་ན་རྗེད་ངས་པའི་དབང་གིས་རང་དོན་དུ་སྤྱད་པ་ལས། རིན་ཐང་དུ་ལོངས་ན་ཕམ་པའམ་མ་ཕམ་འདྲ་དང་མ་ལོངས་ན་སྦོམ་པོའི་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། ། 
གསུམ་པ་ལོག་གཡེམ་ནི། མཛོད་དུ། བསྒྲོད་མིན་བསྒྲོད་པར་འདོད་པ་ནི། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་པ་སྟཻ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། ཐོག་མར་བསྒྲོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཟླས་དྲངས་པའི་བསྒྲོད་བྱའི་ཡུལ་གང་ཞེ་ན། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་གཉེན་བྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པའི་རང་གི་ཆུང་མ། གླ་རྔན་བྱིན་པའི་སྨད་འཚོང་མ། གཞན་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཡིན་ལ། བསྒྲོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི། གཞན་གྱིས་བདག་གིར་བཟུང་བ་སོགས་ཀྱི་ཆུང་མ་གཞན་གྱིས་གླ་རྔན་བྱིན་པ་ལས་ཡོན་མ་སྦྱངས་པའི་སྨད་འཚོང་མ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བསྲུང་བའི་རབ་ཏུ་བྱུང་མ་དགེ་སློང་མ། དགེ་སློབ་མ། ཚངས་སྤྱོད་དགེ་བསྙེན་མ་ལྟ་བུ། ཕ་མའི་རུས་བདུན་རྒྱུད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ཉེ་དུ། ཕ་མ་སོགས་ཀྱིས་བསྲུང་བའི་གཞོན་ནུ་མ། ཟ་མ་མ་ནིང་སོགས་སོ། །ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཁ་དང་བཤང་ལམ། གནས་མ་ཡིན་པ་མཆོད་རྟེན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་མདུན་ས་དང༌། བསྒྲོད་བྱ་ལ་གནོད་པའི་འོག་གཞི་འབར་འབུར་དང་སྲ་མཁྲེགས་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་མ་ཡིན་པ་ནི། བསྒྲོད་བྱ་ཡིན་ཀྱང་ཟླ་མཚན་ན་དང་ལྡན་པ། ནུ་ཞོ་འབབ་པ། མངལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ། བསྒྲོད་པར་མི་འོས་པ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའམ། དེ་ལས་དེ་ལྡང་བ། འདོད་པའི་ངོམ་མི་ཤེས་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །བསམ་པ་ནི། གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་རང་
2-1-242


གི་ཆུང་མར་འདུ་ཤེས་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་པར། བསྒྲོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་གནས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་ཡན་ལག་བཞི་ཀ་ཚང་བའང་གང་རུང་གིས་བསྒྲོད་པར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང༌། སྦྱོར་བ་གཞི་བསམ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་དེ་ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་ཐོན་པ། ཉོན་མོངས་ནི། དུག་གསུམ་དང་སྤྱིར་འབྲེལ་བ་ལས། ཁྱད་པར་རྫོགས་བྱེད་འདོད་ཆགས། མཐར་ཐུག་ནི། དབང་པོ་གཉིས་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་པ་རྣམས་ལས་ལོག་པར་གཡེམ་པའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །
དེ་ནས་ངག་གི་ལས་ལམ་རྣམ་པ་བཞིའི་དང་པོ་རྫུན་སྨྲ་ནི། མཛོད་དུ། རྫུན་ཚིག་འདུ་ཤེས་གཞན་སྒྱུར་ནས། །ཚིག་དོན་མངོན་པར་གོ་ནའོ། །ཞེས་འབྱུང་པ་ལ། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ། རང་ལས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ། གཉིས་པ་གཞན་བསླུ་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་བ་ལ་མཐོང་དང༌། མ་ཐོས་པ་ལ་ཐོས་ཞེས་སོགས་སྨྲ་འདོད་ཀྱི་ཀུན་སློང༌། གསུམ་པ་ལས་དེ་ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་སོགས་སུ་ཐོན་པ། བཞི་པ་དུག་གསུམ་གང་རུང་གིས་འཕེན་ཅིང་རུང་གིས་རྫོགས་པ། ལྔ་པ་ཕ་རོལ་པོས་དོན་གོ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །འདིའི་སྦྱོར་བ་དག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཁོ་ནར་མ་ངེས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་བརྡ་ལས་རྫུན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དང༌། གནས་བརྟན་གྱིས་ཡོངས་དག་དྲིས་པ་ན་ལྷུང་བ་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་ཅི་ཡང་མ་སྨྲས་པ་ལས་རྫུན་སྨྲ་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ། །
གཉིས་པ་ཕྲ་མ་ནི། མཛོད་དུ། ཕྲ་མ་ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཚིག །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟར། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོར་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་
2-1-243


དུ་གཏོགས་པའི་སྔར་ནས་མཐུན་མཐུན་ཤས་ཆེ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་འདུམ་པར་རྩོམ་པའོ། །གཉིས་པ་མཐུན་པ་དབྱེ་བར་འདོད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་འདུམ་པར་རྩོམ་པ་སླར་མི་འདུམ་པར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང་ངོ༌། ། གསུམ་པ་ལས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་སོགས་སུ་ཐོན་པ། བཞི་པ་དུག་གསུམ་དང༌། སྤྱིར་འབྲེལ་བ་ལས། རྫོགས་བྱེད་ཀྱང་གསུམ་པོ་གང་རུང་ངོ༌། །ལྔ་པ་ཕ་རོལ་པོས་དོན་གོ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལས་ཕྲ་མའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །
གསུམ་པ་ཚིག་རྩུབ་ནི། མཛོད་དུ། ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་མི་སྙན་བརྗོད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལ། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ། གཉིས་པ་གཞན་ལ་ཞེ་རེ་འདེབས་པའི་ཚིག་མི་སྙན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང༌། གསུམ་པ་ལས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་བརྗོད་པ། བཞི་པ་དུག་གསུམ་དང་སྤྱི་འབྲེལ་བ་ལ་རྫོགས་བྱེད་ཞེ་སྡང་མཐར་ཐུག་ཕ་རོལ་པོས་ཐོས་ཤིང་དོན་གོ་བ་ལས། ཚིག་རྩུབ་གྱི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །
བཞི་པ་ངག་ཀྱལ་པ་ནི། མཛོད་དུ། ཉོན་མོངས་ཅན་ཀུན་ཀྱལ་པ་ཉིད། ། ཅེས་འབྱུང་བ་ལ། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་དུ་གཏོགས་པ། གཉིས་པ་རྫུན་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་མ་གཏོགས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད། གསུམ་པ། ཁ་གསག་གླུ་དང་ཟློས་གར་བཞིན། །བསྟན་བཅོས་ངན་བཞིན་ཞེས་འབྱུང་བ་རྣམས་ངག་གི་ལས་སུ་འདོན་པ། བཞི་པ་གླུ་ལ་སོགས་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་ངན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་གཏི་མུག་གིས་རྫོགས་པའོ། ། ལྔ་པ་ཕ་རོལ་པོས་ཐོས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱལ་པའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པའོ། །
2-1-244


གསུམ་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་གྱི། དང་པོ་བརྣབ་སེམས་ལ། མཛོད་དུ། བརྣབ་སེམས་ནི། ལོག་པས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལ། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས། མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་སེར་སྣའི་ཀུན་དཀྲིས་སྐྱེ་བའི་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱི་དང་ནང་གི་རྫས། གཉིས་པ་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ཀུན་སློང་དང་འདྲ་བ་ལས། ཁྱད་པར་རྙེད་བཀུར་གྱི་རྒྱུས་གཞན་རང་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པར་ཡིད་ཆེས་སུ་རེ་བ། རྗེ་དཔོན་དང་མཁན་སློབ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལ་རེ་བ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཀུན་སློང་དེས་འཕངས་པའི་ལས་ཡང་ཡང་དུ་སེམས་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། བཞི་པ་ནི། དུག་གསུམ་དང་སྤྱིར་འབྲེལ་བ་ལས་རྫོགས་བྱེད་འདོད་ཆགས། ལྔ་པ་ལས་དེ་ཡང་ཡང་དུ་བྱེད་པ། ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚའི་བློ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེད་ལ། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ། གཉེན་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བསྟེན་འདོད་མེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དཀྲིས་ཆེན་པོར་རྫོགས་པ་ལས། མཐར་ཕྱིན་པའམ་ཟིན་པའམ་ཚར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། ། 
གཉིས་པ་གནོད་སེམས་ནི། མཛོད་དུ། གནོད་སེམས་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ། །ཞེས་བྱུང་བ་ལ། ཡན་ལག་ལྔའི་དང་པོ། རང་ལས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ། གཉིས་པ་སྲོག་གཅོད་པའི་ཀུན་སློང་དང་འདྲ་བ་ལས། བཅིང་བརྡེག་གོ་རར་གཞུགས་པར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང་ངོ༌། །གསུམ་པ་དེས་འཕངས་པའི་ཡང་ཡང་སེམས་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས། བཞི་པ་དུག་གསུམ་དང་སྤྱི་འབྲེལ་བ་ལས་ཁྱད་པར་ཞེ་སྡང༌། ལྔ་པ་ཀུན་དཀྲིས་ཆེན་པོར་རྫོགས་པ་ལས་ལས་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །
གསུམ་པ་ལོག་ལྟ་ནི། མཛོད་ལས། དགེ་དང་མི་དགེ་མེད་ལྟ་བ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལ། གཞི། བསམ། སྦྱོར་བ། ཉོན་མོངས་མཐར་ཐུག་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། དགེ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་དགེ་མི་དགེ་མེད་པར་ལྟ་བ་
2-1-245


དང༌། རྒྱུ་འབྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གསུམ་པ་དེས་འཕངས་པའི་ལས་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས། བཞི་པ་དུག་གསུམ་དང་སྤྱིར་འབྲེལ་བ་ལས་རྫོགས་བྱེད་གཏི་མུག །ལྔ་པ་ཀུན་དཀྲིས་ཆེན་པོ་རྫོགས་པ་ན་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་དེ་ལྔས་རྫོགས་པའི་མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ས་གང་དང་གང་ལ་ཇི་ལྟར་དུ་ལྡན་ཞེ་ན། ངན་སོང་གསུམ་གྱིས་དམྱལ་བ་ན། ངག་གི་ལས་ཚིག་རྩུབ་དང་ཀྱལ་བ། ཡིད་ཀྱི་ལས་གནོད་སེམས་རྣམས་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད། གཞན་མི་དགེ་བ་བདུན་པོ་ལྡན་པའམ། ས་བོན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་ལ། མངོན་འགྱུར་དུ་མེད་དོ། །མིའི་འགྲོ་བ་ལས། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལ་ངག་ཀྱལ་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད། ལྷག་མ་དགུ་པོ་ལྡན་པའམ། ས་བོན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ་ལ། གླིང་གཞན་རྣམས་ལ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བྱོན་པའི་དུས་སུ། དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་བཅུ་ཀ་མངོན་འགྱུར་དུ་མེད་དོ། །གཞན་འདོད་པའི་ཁམས་པ་ཐམས་ཅད་ན་མངོན་གྱུར་ཏུ་ཡོད་ལ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ནི་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཙམ་མ་གཏོགས་མེད་དོ། །
གཉིས་པ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལ། མཛོད་དུ། ཐམས་ཅད་བདག་པོ་རྒྱུ་མཐུན་དང༌། ། རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུས་འབྱིན་པར་འདོད། །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ། བི་སཱ་ཀ་ཞེས་པའམ། རྣམ་པར་སྨིན་པའམ། ཁྱད་པར་དུ་སྨིན་པ། ཡང་ན་བི་ཤེ་ཥ་སཱ་ཀ་ཞེས་པ། ཡི་གེ་བསྣན་པའི་ངེས་ཚིག་གིས་མི་འདྲ་བར་སྨིན་པ་ཞེས་ཏེ། རྒྱུ་ཆུང་ངུ་སྤྱད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེས་ཆེན་པོ་སྨིན་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེས་འབྲས་བུའི་ཆ་ཙམ་ཡང་མཚོན་མི་ནུས་པར་སྨིན་པ་ལས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཀུན་སློང་དྲག་པོས་འཕངས་པའི་ལས་མི་དགེ་བ་དེ་དང་དེ་ཆེན་པོར་སྤྱད་པ་ལས་འབྲས་བུ་དམྱལ་བ། འབྲིང་དུ་སྤྱད་པས་ཡི་དྭགས། ཆུང་དུ་སྤྱད་པས་དུད་འགྲོར་
2-1-246


འཕེན་པར་བྱེད་ལ། གདགས་པ་ལས་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་གོ་བཟློག་ཏུའང་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ་རྒྱུ་མཐུན་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི། མཐོ་རིས་ཀྱི་རྟེན་ལའང་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ལས་རྒྱུ་མཐུན་ལ། བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་དང༌། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྔོན་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ལས་དེ་དང་དེ་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱིས་བྱེད་པར་སྤྲོ་ཞིང་བྱེད་པའོ། ། གཉིས་པ་ནི། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། གསོད་པ་ཡི་ནི་ཚེ་ཐུང་འགྱུར། །རྐུ་བ་ཡིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་འཕོངས། །བྱི་བོ་བྱེད་པའི་དགྲ་ཟླར་བཅས། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བས་བཀུར་བ་ཉུང༌། །ཕྲ་མ་ཡིས་ནི་བཤེས་དང་འབྱིད། །ཚིག་རྩུབ་པོས་ནི་མི་སྙན་ཐོས། །ཀྱལ་པ་ཡིས་ནི་ངག་མི་བཙུན། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་འཇོམས། །གནོད་སེམས་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། ལོག་པར་ལྟ་བས་ལྟ་ངན་ཉིད། །ཅེས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །
གསུམ་པ་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི། ཕྱིའི་ཡུལ་ལ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ལས། སྲོག་བཅད་པའི་བདག་འབྲས་ཡུལ་ལ་སྨིན་པས། ལྗོན་ཤིང་དང་ལོ་ཏོག་འབྲས་བུ་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་ཆུང་བར་གྱུར་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པས་ལོ་ཏོག་སོགས་སད་སེར་སོགས་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་རུངས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོག་གཡེམ་གྱིས་ས་གཞི་རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། ཆར་རྡུལ་ལ་སོགས་པས་འཁྲེགས་ཏེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་པར་གྱུར་པ་དང༌། རྫུན་དུ་སྨྲས་པའི་སའི་ཕྱོགས་དྲི་ང་ཞིང༌། ཡིད་དུ་མི་འབབ་པའི་ལྗན་ལྗིན་གྱིས་གང་བ་དང༌། ཕྲ་མས་ས་གཞི་གཡང་ས་དང༌། ངམ་གྲོག་དང་རང་རོད་ཅན་སོགས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་ཀྱིས་ས་ཕྱོགས་ཐང་སྐྱ་བོ་དང༌། ཚེར་མ་ཅན་དང༌། ཚ་སྒོ་ཅན་དང༌། དགོན་དུང་ཅན་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཀྱལ་པས་ནམ་ཟླ་དུས་བཞིའི་འགྱུར་བ་ཚུལ་མིན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ངན་
2-1-247


ངོན་དང་ཤིན་ཏེར་འགྱུར་བ་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱིས་རོ་བཅུད་བཟང་པོ་རྣམས་ངན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོག་ལྟས་འབྲས་བུ་སོགས་མང་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཉུང་ངུ་ནས་གཏན་མེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་སོགས་སོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་པོ་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱད་པ་ལས་ལས་ཀྱི་ལམ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་མ་ཟད་བསམ་སྦྱོར་མཚུངས་ན་དམག་གི་འདུ་བའི་ནང་དུ། མི་གཅིག་གིས་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་ན། དེར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ལས་ལམ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དམག་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་བཞིན་ལྡན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་ལས་ཏེ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཆེད་དུ། ཇག་ཆོམས་སོགས་ལ་འདུས་པ་རྣམས་ལའང་མཚུངས་ལ། ལོག་གཡེམ་མ་གཏོགས་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་རྣམས་གཞན་བགྱིད་དུ་རྩལ་བ་ལས་ཀྱང་ལས་ལམ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གཞན་གྱིས་བགྱིས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལས་ཀྱང་ཆ་མཐུན་གྱི་ལས་ཀྱིས་གོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགེ་བ་གཞན་གྱིས་སྤྱད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བསྒོམས་པས་དགེ་རྩ་མཉམ་དུ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ལོག་གཡེམ་ལ། གཞན་བགྱིད་དུ་ རྩལ་བ་ཙམ་གྱིས་ལས་ལམ་དུ་མི་འགྱུར་ཀྱང༌། གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ཆུད་གཟོན་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་བགྱིད་དུ་རྩལ་བ་སོགས་ནི་གནོད་སེམས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གནག་དཀའ་བས་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །
གཉིས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། མཛོད་དུ། དེ་ལས་ཆེ་ལོང་བསྡུས་ནས་ནི། །དགེ་དང་མི་དགེ་ཅི་རིགས་པར། །ལས་ཀྱི་ལམ་ནི་བཅུར་གསུངས་སོ། ། ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་སྟེ། དེ་ཡང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བའི་སེམས་པ་ནས་ལོག་ལྟ་སྤོང་བའི་སེམས་པའི་བར་རོ། །ལས་ལམ་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཙམ་ལས། སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་དང༌། སྲོག་སྐྱབས་པ་དང༌། ཚེ་སྤེལ་བའི་
2-1-248


ཐབས་སྦྱིན་པ་སོགས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། རྣམ་སྨིན་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུའི་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལས་ལྡོག་སྟེ། རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁོ་ནར་རིམ་པ་བཞིན་འབྱུང་ངོ༌། །
གསུམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ལས་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་མི་གཡོ་བའི་ལས་ཤེས་བྱ་ལ། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་བཞིའི་སྙོམས་འཇུག་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སེམས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་དེ་དག་ལའང༌། འཕེན་རྫོགས་མུ་བཞིའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། རྣམ་སྨིན་མྱུར་བུལ་གྱི། སྣང་ཚུལ་གྱི། སྟོབས་ཆེ་ཆུང་གི །བསམ་སྦྱོར་རིགས་མཐུན་མི་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ལ་མུ་བཞི་སྟེ། འཕེན་བྱེད་དགེ་བས་བྱས་ལ། རྫོགས་བྱེད་མི་དགེ་བས་རྫོགས་པ་ལ་བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཤས་ཆེར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ། དེ་ལས་འཕེན་རྫོགས་གོ་ལྡོག་པ་དུད་འགྲོའི་རྟེན་ཀླུ་ལྟ་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ཤས་ཆེར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ། འཕེན་རྫོགས་གཉིས་ཀ་དགེ་བ་ལས་བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ། འཕེན་རྫོགས་གཉིས་ཀ་མི་དགེ་བ་དམྱལ་བ་བའི་རྟེན་ལ་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །
གཉིས་པ་ལ(རྣམ་སྨིན་མྱུར་བུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་)། མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར། སྐྱེས་ནས་མྱོང་ འགྱུར། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཞིང་མཆོག་དང༌། བསམ་སྦྱོར་དྲག་པོས་འཕངས་པའི་ལས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ། ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེན་མོའི་དུག་རྩོམ་པར་གཟས་པ་ལས། དེ་ཉིད་དུ་དམྱལ་བའི་མེ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་འདིའི་རྗེས་ཐོགས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་སྐྱེས་
2-1-249


པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མཚམས་མེད་ལྔའི་ལས་ལྟ་བུ། གསུམ་པ་སྐྱེ་བ་གསུམ་ཕན་ཆད་ནས་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་རྣམས་སོ། །
གསུམ་པ་སྣང་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ། སྣང་བ་ཐུན་མོང་བ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། མྱོང་འགྱུར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྣོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལས་མཐུན་སྣང་བ་བསགས་པ་ལས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་མཐོང་སྣང་གཅིག་ཏུ་འཆར་བ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་སེམས་ཅན་རང་གི་ལས་སྣང་གིས་བསྒྲུབས་པའི་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སོ་སོར་བདེ་སྡུག་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལྟ་བུའོ། །
བཞི་པ་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་གི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ནི། མཚམས་མེད་སོགས་ལས་ཚན་ཆེན་པོས་གོས་པ་ཡང༌། སྟོབས་བཞིའི་ལས་ལྟ་བུས་སྦྱང་གཞིའི་ལས་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་རྣམས་སྨིན་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་འདྲེན་པ་ལྟ་བུའོ། །སྟོབས་ཆུང་བ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པའོ། །
ལྔ་པ་བསམ་སྦྱོར་རིགས་མཐུན་མི་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ནི། གཅིག་ཏུ་དཀར་པ་དང༌། གནག་པ་དང༌། འདྲེས་མའི་ལས་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་པ་དཀར་ཞིང་གཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དཀར་བ། དགེ་བཅུའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པ་ལྟ་བུ། བསམ་པ་གནག་ཅིང་གཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་གནག་པ། མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་རྫོགས་པ་ལྟ་བུ། བསམ་པ་དཀར་ཞིང་སྦྱོར་བ་གནག་པ། སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྡེག་བཙོག་དང་མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ། བསམ་པ་གནག་ལ་སྦྱོར་བ་དཀར་བ་གཞན་བསད་པའི་ཆེད་དུ་ཁ་ཟས་བཟང་པོ་ལ་དུག་སྦྱོར་ཏེ་སྟེར་བའི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པར་རིགས་པར་བྱའོ།།      །།
༈ གསུམ་པ་འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པ་ལ། འཁོར་བ་སྲིད་
2-1-250


པའི་ཆོས་གང་དུ་འགོག་པའི་གཞི་སྟོང་པ་(འདིར་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་འགོག་བདེན་ཡིན་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མ་ད་དུང་མ་དག་ན་དག་པ་གཅིག་ལྡན་ཙམ་མོ།།)ཉིད་དང༌། འགོག་བདེན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང༌། །དེ་ཡི་དོན་དང་དབྱེ་བ་དང༌། །བསྒྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལྔ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི། ཀུན་རྫོབ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སྟོང་ཞིང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་མི་སྟོང་པས་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང༌། ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་དང་ཆོས་ཅན་འདུས་བྱས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པས་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། གཉིས་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། །ཞེས་སོ། །
རྣམ་གྲངས་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མིང་གི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་ཀྱང༌། མདོར་བསྡུ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམས་རྣམ་གྲངས་སོ། ། 
ཞེས་དེའི་དོན་ནི། ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའི་ཆ་ནས་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དོན་དམ་པ་དང༌། འཕགས་
2-1-251


པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་དམིགས་ནས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང༌། །དེ་འགགས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་ནི་གོ་རིམ་བཞིན། །ཞེས་པའོ། །
དབྱེ་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ན་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཡང་འབྱེད་ལ། དྲི་བཅས་དྲི་མེད་དུ་འགྱུར་ཡང་ངོ་བོ་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། ། ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །
ཡང་རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ནི། ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་ཆེན་པོ་དང༌། ། སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །མཐའ་འདས་ཐོག་མཐའ་འདོར་མེད་རང་བཞིན་དང༌། །རང་མཚན་ཆོས་ཀུན་དངོས་མེད་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་པ་རྣམས་བར་སྐབས་ཀྱི་སྡོམ་དུ་བྱས་ནས། ཟབ་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བཟའ་བར་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་གི་ལུས་སམ་ཁོག་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གནས་ཀྱི་གཞི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སྟོང་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་དེའི་སྟོང་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལམ་གྱི་དགེ་བ་
2-1-252


འདུས་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་སྟོང་པ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བློས་མི་བཏང་བར་བྱ་བ་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་སུའང་དགེ་བ་མི་ཟད་པར་བྱ་བའི་སྟོང་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དྲི་མས་ཀྱང་དག་པར་བྱ་བའི་སྟོང་པ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པར་བྱ་བ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དག་པར་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན། ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐའ་དག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བདག་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པ་དེའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དང་པོ་བཞི་གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་འཛིན་པ་མེད་པ། ཕྱི་མ་གཉིས་གཉིས་སྟོང་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་ཚུལ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཆེད་དུ་གསུངས་ལ། ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟ་བོ་(དབང་པོ་ནང་)བཟའ་བ་(ཕྱིའི་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་) དེ་ཡི་(ཡུལ་གྱི་)ལུས(ཁོག་ཕྱི་ནང་དབང་བརྟེན་རྣམས)། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་(སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་)སྟོང་པ་(ཆེན་པོ་) ཉིད། །(ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་)དེ་ཡང་གང་གིས་(དེ་བཞི་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྟོང་པར་)ཇི་ལྟར་ མཐོང་(ཞེ་ན་གཟུང་འཛིན་
2-1-253


བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་དེ། སྟོང་པ་དེ་དོན་དམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་དྲུག་པོ་བདེན་པར་མཛད་པ་རིམ་བཞིན་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་སོགས་ཡིན་ནོ)། །གང་(གི་)ཕྱིར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་(དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ ལྔ་པ་)ཉིད། །དགེ་གཉིས་(དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་ཉིད་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་ཉིད་དང་)ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་(སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ་བསམ་པའི་སྟོང་ཉིད་ནི་མཐའ་འདས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་(དེའི་སྟོང་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་དང་ ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)བཏང་བར་མི་བྱའི་ཕྱིར། །དགེ་བ་(དེའི་སྟོང་ཉིད་དོར་མེད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རིགས་ཀྱང་(དེའི་སྟོང་ཉིད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། ། མཚན་དང་(དེའི་སྟོང་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །(དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་)སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །(བདག་གི་)དངོས་པོ་མེད་(པ་ནི་)འདིར་(བཅོ་ལྔ་པ་ངོ་བོ་མེད་པ་)སྟོང་པ་ཉིད། །(དགག་བྱ་)དེ་(ནི་)དངོས་(པོ་)མེད་པ(དེ)འི་དངོས་(ཏེ་ངོ་བོར་)ཡོད་ པ(ནི)། །(དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། གཉིས་སུ་འཇོག་སྟེ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་རིམ་པ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་པས། དེའི་སྟོང་ཉིད་ལ་བསྐུར་འདེབས་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ།།)དེ་(གཉིས་)ནི་དེ་ལས་(ཐ་མ་)སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན། ལུས་ཅན་རྣམས་འབད་མེད་དུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཅི་སྟེ་
2-1-254


གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ན་ཐར་པའི་དོན་དུ་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ལ། ཆོས་ཅན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཆེད་དུ། སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྟོགས་ནས་སྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་མིན། །དེ་ནི་དག་དང་མ་དག་མིན། །ཞེས་སོགས་དེ་ཡང་ཀུན་བཏགས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཏུ་བཏགས་པའི་ཆ་དོན་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་དབང་རྟོག་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པས་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱན་ལས། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང༌། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །སྟོང་ཉིད་ཤེས་པར་དེ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །
དེས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི། ཀུན་རྫོབ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བ། སྲིད་པ་རྣམ་ཤེས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དཔྱད་ན་བདེན་པར་མེད་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། གཏད་ནས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། འོ་ན་རྒྱལ་བའི་གསུངས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོན་པའི་མདོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་འོད་གསལ་ཡང་ཡིན་ལུགས་ལ་བཀག་པ་མིན་ནམ། མདོ་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་(བྱེད་ཡུམ་ལ་སོགས་)པའི་མདོ། །རྒྱལ་བས་ཇི་སྙེད་
2-1-255


གསུངས་པ(འི་དགོངས་པ་)གང༌། །(མདོ་)དེ་དག་ཀུན་གྱིས་(བདག་འཛིན་གྱི་)ཉོན་མོངས་ལྡོག(པར་བྱེད་ནི།)།ཁམས་དེ་ཉམས་(ཤིང་འགོག་) པར་བྱེད་(པ་ནི་)མ་ཡིན(ནོ)། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ལས་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་གྱི། ནང་ལ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གནས་པ་ལྟ་བུར་དུམ་དུམ་ཁྲིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ཁྱབ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གི་མིག་སོགས་གདོད་མ་ནས་ཟད་པ་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གདོད་མ་ནས་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནང་སོགས་དེའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དྲང་དོན་དང༌། ངེས་དོན་དབྱེ་བ་ཕྱེད་པར་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་དགོངས་པ་དང་དགོངས་མིན་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་འགོག་བདེན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད། ཟབ་ཚུལ། དབྱེ་བ། རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱས་པ་ལ་ལམ་བསྒོམས་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱྀ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དག་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་གང་ཟག་དེ་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། རྒྱན་ལས། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམ་པ་ལས་ནི་ཡང་དག་བྱུང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང༌། རྣམ་གྲངས་འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་
2-1-256


པ་གང་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་འགས་པ་དེ་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
ཟབ་ཚུལ་ནི། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆོས་ཅན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདུས་བྱེད་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་པར་ཁྱབ་པས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་ཞིང་ཟབ་པ་ཉིད་དེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་དེ་བཞིན་ཉིད། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་དུ་གང་རྟོགས་པ། །དེ་དག་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། རྒྱན་ལས་ཀྱང༌། དེ་ནི་ཆོས་དཀར་རང་བཞིན་ཡང༌། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་བརྗོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། དཔལ་ཕྲེང་གིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
དབྱེ་བ་ནི། ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་འགོག་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འགོག་པ་གཉིས། ཐུན་མོང་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་ས་བོན་ཉམས་སྨད་པ་བརྡའི་འགོག་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པ་དོན་དམ་པའི་མིང་ཅན་གྱི་འགོག་པ་དང༌། སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅི་རིགས་པ་སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བྱ་མཐའ་དག་སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཁྱད་པར་བ་ནི། མངོན་པ་ལས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་
2-1-257


ལས་འདས་པ་བསྡུས་པའི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཆོས་ཅན་རྟེན་འབྲེལ་གཙོ་བོར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་ཀྱི་འགོག་བདེན་ཡིན་གྱི་ངེས་པའི་དོན་དུ་འགོག་གཞི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་འགོག་བདེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །
རྣམ་གྲངས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ལས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དང༌། ངེས་པར་སྤངས་པ་དང་བྱང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འགོག་པ་དང་རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ།།      །།
༈ བཞི་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད། བྱེད་ལས། དབྱེ་བ། རང་བཞིན་ནོ། ། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་གང་ཞིག །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། མདོ་ལས། ཐབས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལམ་མོ། །ཤེས་རབ་དང་བཅས་པའི་ཐབས་ནི་ལམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
བྱེད་ལས་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ཞིང༌། དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྟེན་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་ལས། ལམ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་སྤོང་བ་དང༌། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། ལམ་སྒོམ་པ་སྟེ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པའོ། ། ཞེས་གསུངས་ལྟར་རོ། །
2-1-258


དབྱེ་བའང་དེ་ཉིད་ལས། ལམ་རྣམ་པར་ལྔ་སྟེ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། སྒོམ་པའི་ལམ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རང་བཞིན་ལའང་དེ་ལྟར་ལྔ་ལས། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ནི། ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འགེངས་ཤིང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྤོངས་པའི་སེམས་ནི་ཐོབ་པ་ལས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མདོ་ལས། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་སྟེ་མཚན་མར་མི་འཛིན་མངོན་བཏགས་སུ་མི་འཛིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་དབང་པོའི་སྒོ་སྡོམ་པ་དང༌། བཤེས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་ལས། ཁ་ཟས་སྨན་དང་འདྲ་བར་རིག་བྱས་ནས། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་བསྟེན་བགྱིས་ཏེ། །རྒྱགས་ཕྱིར་མ་ལགས་སྒེགས་པའི་ཕྱིར་མ་ལགས། །འཚིགས་ཕྱིར་མ་ལགས་ལུས་གནས་འབའ་ཞིག་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟས་ཀྱི་ཚོད་རིག་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལས། རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཉིན་པར་ཐམས་ཅད་དང༌། །མཚན་མོའང་སྟོད་སྨད་དག་ཏུ་ཐུན་བཟླས་ནས། ། མནལ་ཚོའང་འབྲས་མེད་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བར། །དྲན་ལྡན་དེ་ཉིད་བར་དུ་མནལ་བར་འཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྟག་བྱ་བ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་མདོར་ན་ནི། །ཤེས་བཞིན་བསྲུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པར་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཆོས་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ། དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་གཏོང་དང་ཐོས་པ་དང༌། །དྲི་མེད་ངོ་ཚ་ཤེས་དང་ཁྲེལ་ཡོད་དང༌། །ཤེས་རབ་ནོར་བདུན་ལགས་
2-1-259


པར་ཐུབ་པས་གསུངས། ། ནོར་གཞན་ཕལ་བ་དོན་མ་མཆིས་རྟོགས་མཛོད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟར། འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་བསྟེན་པ་དང༌། ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ལས། ཉིན་པར་བག་མེད་བྱས་པ་ཀུན། །མཚན་མོ་སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ། །མཚན་མོ་བྱས་པའང་ནང་བར་བཤགས། །ལེགས་པར་བྱས་ལ་མངོན་དགར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། རྒྱན་ལས། རྒྱས་སྲས་སྤྱོད་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་དང་དེ་ལ་རིགས་པ་མཐུན་ཚིག་གིས། །སེམས་ཅན་ཕན་ཕྱིར་དེ་མངོན་འདུ་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌། དབུས་མཐའ་ལས་གསུངས་པའི་དོན་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་ལ། ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། དེའི་དོན་རིགས་པས་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། དེ་དག་དང་མི་འགལ་བར་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་པས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་ནས་ཐར་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ཅི་ནུས་ཀྱི་བསླབ་པར་བྱའོ། ། གཞན་ཡང༌། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་གནས་སྐབས་སུ་ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་གཙོ་ཆེར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞིང༌། འབྲིང་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་སྡུག་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པ་དང༌། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤེལ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང༌། ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་སེམས་དང་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱང་གཙོ་ཆེར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །
2-1-260


སྦྱོར་བའི་ལམ་ནི། ཚོགས་བསགས་པ་ལས་མོས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོག་པ་ལ་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དྲོད་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཡང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་བཞག་པས། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས་པར། །དོན་ཀུན་རབ་ཏུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་རྩོམ། ། ཞེས་པ་ལྟར། བདེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ནས་དོན་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །སེམས་སུ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར། བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། དེ་ཚེ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མྱུར་དུ་རེག །ཅེས་པ་ལྟར། བདེན་པ་རྣམས་ལ་དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་དང་བཅས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུའང་འགྱུར་རོ། །བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་གཉིས་སུ་ནི། དད་པ་དང༌། བརྩོན་གྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་སྟེ་དབང་པོ་ལྔ་གཙོ་ཆེར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞིང༌། ཕྱི་མ་གཉིས་སུ་ནི་དེ་དག་སྟོབས་སུ་གྱུར་པ་ལྔ་གཙོ་ཆེར་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། དབུས་མཐའ་ལས། དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་
2-1-261


རྣམས་ལས། །ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
མཐོང་བའི་ལམ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་འཇུག་ཐོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་གསར་དུ་མཐོང་ཞིང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། རྒྱན་ལས། དེ་ནས་དེ་ན་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས། བདེན་དང་བདེན་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ལ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཕན་ཡོན་བཅས་པ་འདི་བཤད་དོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས། སོ་སོའི་མཐོང་སྤང་གི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་དང་པོ་གཉིས་པོ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་རྟོགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་རང་རིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་སྐད་ཅིག་བཞི་བཞིའི་དབྱེ་བ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་རིམ་ཅན་དུ་སྐྱེ་ཞིང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ས་དང་པོ་ཡང་ཐོབ་སྟེ། རྒྱན་ལས། དེ་ནས་དེས་ནི་ས་དང་པོར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བདག་ཉིད། ། ཀུན་དང་མཉམ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་དག་ཏུ་ནི་དྲན་པ་དང༌། 
2-1-262


ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་ཀྱང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ལ་དགོངས་ནས་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
སྒོམ་པའི་ལམ་ནི། བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་ཟིན་གོམས་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་དགུ་པོ་ཟག་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ། གནས་ནས་གཉེན་པོ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བས་སྤང་བྱ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས། ས་དགུ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་ཡི། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་དྲི་མ་ཡི། །གཉིས་པོ་ཆུ་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ། །སོགས་པའི་ལམ་ནི་དག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ས་དང་པོའི་མཐོང་ལམ་རྫོགས་པའི་ལྷག་མ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ས་བཅུ་པའི་བར་ལ་ཚོགས་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅན་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱན་ལས། དེ་ནས་དེ་ནི་ལྷག་མ་ཡི། །ས་རྣམ་སྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག །སྒོམ་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་རྣམས་སུ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་རྟོག་པ་དང་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་དང་རྩོལ་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །
མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ནི། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉན་
2-1-263


ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གོང་དུ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་དང་འབྲས་བུ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤངས་རྟོགས་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་བཏགས་པ་བ་དང་འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱན་ལས། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྟོགས་པས་མི་ཤིགས་ཐོབ་ནས་ནི། །གནས་གཞན་གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་དང༌། །གང་ལ་གནས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཕན་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི། ། གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
ད་ནི་བདེན་པ་དེ་དག་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤོང་བ་ལ། འགོག་བདེན་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་དང༌། ལམ་བདེན་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་ལས། (དང་པོ་)འདུས་བྱས་སུ་ཡོད་པ་སྤང་བ་ནི། ཁ་ཅིག་འགོག་པ་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ནི་མི་བསམ་སྟེ། ལམ་སྒོམ་པ་ལས། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གཉིས་ཀྱི་བསྡུས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ལ་ལམ་གྱིས་དག་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའི་དོན་དམ་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་གསར་དུ་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་ཡང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ཞིང་འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དཔལ་ཕྲེང་གིས་ཞུས་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་བདེན་པ་གསུམ་ནི་མི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །བདེན་པ་གཅིག་ནི་རྟག་པ་ལགས་སོ། ། ཞེས་པ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བདེན་པ་གཅིག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་
2-1-264


ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །གང་རྟག་པ་དེ་ནི་མི་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ལགས་སོ། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འབྲས་བུར་འཇོག་པ་ཡང་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་དང༌། གསེར་དྲི་མས་དག་པ་དང༌། ཆུ་རྙོག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་བྲལ་བའི་འབྲས་བུའི་དཔེ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི་སྐྱེད་འབྲས་གསར་དུ་བསྒྲུབས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་བའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཁོ་ན། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རང་བཞིན་དྲི་མེད་འདོད་གང་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་སྟེ། ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་གསེར་དང་ཆུ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་དག་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
(གཉིས་པ་)གཏན་མེད་དུ་འདོད་པ་སྤང་བ་ནི། ཡང་ཁ་ཅིག་སྤང་བྱ་འགག་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་དགག་ནམ་མཁའ་ལ་འཇའ་ཡལ་བ་ལྟར་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ན། དེ་ལྟར་ཡང་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འགག་པར་ཟད་མོད། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལྷག་པར་མངོན་གསུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་གསལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་བྱེད་པའི་འདམ་རྫབ་བསལ་ཡང་ནོར་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་འོད་གསལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟོད་པ་ལས། ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་བཻ་ཌཱུཪྻ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འོད་གསལ་ཡང༌། །ས་ཡི་ནང་ན་གནས་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་འོད་ནི་གསལ་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི། ། ཆོས་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པའང༌། །འཁོར་བར་འོད་ནི་གསལ་མ་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་ན་འོད་གསལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཅི་སྟེ་
2-1-265


གཏན་ནས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་འདོད་པ་ལྟར་གྱི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འགོག་པ་དང༌། ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་མདོ་ལས་ཀྱང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་ན་བདེན་པ་དང༌། རྟག་པ་དང་སྐྱབས་ལགས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་ཀྱང་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །
(གསུམ་པ་)ཕྱོགས་རེ་ལ་ཞེན་པ་སྤང་བ་ནི། དཔེར་ན་ཚ་བའི་རེག་པ་སྤངས་ནས་མེད་ཀྱང་ལྕགས་གྲང་མོ་ཡོད་པ་དང༌། རབ་རིབ་སྤངས་ནས་མེད་ཀྱང༌། མིག་གསལ་པོ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གློ་བུར་དྲི་མ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་མེད་པ་ཡིན་ཡང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པར་ཡོད་མེད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མི་བཟུང་སྟེ། རྒྱན་ལས། ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་དང༌། །མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
གཉིས་པ་ལམ་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚོགས་མེད་པར་གྲོལ་བ་སྤང་བ་དང༌། ཚོགས་གཉིས་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤངས་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱི་རོལ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཚོགས་གཉིས་མ་བསགས་ཀྱང་ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྟོགས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་འཛེམ་མེད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྲོག་བཅད་ནས་ལྷ་མཉེས་པར་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པས་ནི་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་
2-1-266


པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷ་གཞན་མཉེས་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ཐར་བ་སྟེར་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། ། དགེ་དང་མི་དགེ་གང་བྱེད་པ། །དེ་འབྲས་སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱད་དེ། །ལྷ་གཞན་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང༌། མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། ། དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དེ། །ཞེས་གསུངས་ལ། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང༌། སྡིག་པ་བྱེད་པ་བདེ་འདོད་ཀྱང༌། །གང་དང་གང་དུ་འགྲོ་འགྱུར་བ། །དེ་དང་དེར་ནི་སྡིག་པ་དེས། ། སྡུག་བསྔལ་མཚོན་གྱིས་རྣམ་པར་འཇོམས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ནང་པར་ཁས་འཆེ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའོ། །ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ད་ནི་བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་ཅིག་ཆར་ལེགས་པར་གྲོལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ས་དང་ལམ་མེད་དོ། ། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཐར་པ་གཞན་མེད་དོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་དགག་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་རྣམས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཏེ་བརྫུན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་བསམ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་ཐོས་བསམ་དང་མྱོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཅུང་ཟད་ལྡོག་མོད། གཟུང་འཛིན་དུ་སྣང་བ་རྣམས་མ་འགགས་པར་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཚོགས་གཉིས་རིམ་གྱིས་མ་བསགས་ཀྱང་བཀའ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་འགྱུར་ན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐབས་ཤིན་ཏུ་སླ་བ་དེ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྟོན། ས་དང་ལམ་རིམ་གྱིས་བགྲོད་པ་
2-1-267


དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་མཐའ་ཡས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལམ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་བཀའ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། བཀའ་ཡི་ཀུན་སྤྱོད་ཆོས་རྣམས་ནི། །འགས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་ཐར་སྟེར་མིན། །ལམ་ཉེར་སྟོན་བྱེད་གང་གིས་ན། །རྒྱལ་བ་བཀའ་ཡིས་ཐར་སྟེར་མིན། །གལ་ཏེ་བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་ནི། ། ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་གྲོལ་འགྱུར་ན། །དེ་ཚེ་ཐར་པ་སྙིང་རྗེ་ཅན། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྟོན་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚོགས་གཉིས་མ་བསགས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནས་སངས་རྒྱས་སོ། །སྙམ་དུ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ནི་བསོད་ནམས་དམན་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ང་རྒྱལ་བོའོ་སྙམ་དུ་བསམ་པས་དེ་ལྟར་འགྱུར་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཉེ་བར་བསགས་དགོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བསོད་ནམས་ལྡན་པ་བསོད་ནམས་ཚོགས། །ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ གནས་ཆེ། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས། །ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་ཚོགས་གཉིས་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤངས་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས། (དང་པོ་) ངོ་བོ་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་ནི། འགའ་ཞིག་ལྷ་དང་བླ་མ་དང་ཕ་མེས་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་བཅད་ནས་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པ་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བར་འདོད་མོད། དེ་དག་ནི་ལེགས་པར་བརྟགས་ན་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། 
2-1-268


བསོད་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ལས་འགྱུར་གྱི་ལྷ་དང་ཕ་མེས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་སྲོག་བཅད་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་དམ་པ་རྣམས་དགེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་ཀུན་ནས་མེ་འབར་བ། །འདོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཡིད་བདེར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་གནོད་ཆེན་བྱེད་ན་ཡང༌། །ཐུགས་རྗེ་ཅན་རྣམས་དགྱེས་པའི་ཐབས་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། 
(གཉིས་པ་)འབྲས་བུ་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་ནི། ཡང་ཁ་ཅིག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལས། འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ནས་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་འདོད་མོད། དེ་དག་ལས་ནི་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་མཆོག་གི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའ་དག་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་ལས་འགྲུབ་སྟེ། མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ལས། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཞི། །གསུམ་སེལ་མཐའ་ཡས་དོན་གསུམ་ཐོབ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ། །མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་འདིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཞེས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འཁོར་ལོ་བསྒོམ་པ་གོམས་པར་གྱུར་པས་ནི། །གྲུབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་འགྲུབ་གྱུར་གྱི། །འདོད་པའི་དངོས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་
2-1-269


གསུངས་ལ། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་འགྲེལ་ པར་ཡང༌། དང་པོར་རྟོག་མེད་རྒྱུ་ལས་ནི། །རྟོག་མེད་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི། །ཁྲེ་ཚེ་ལས་ནི་ས་ལུ་ཉིད། །རྣམ་ཡང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
ཡེ་ཤེས་ལ་འཁྲུལ་བ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ལས། (དང་པོ་)མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་བསམ་མེད་དུ་འདོད་པ་སྤང་བ་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཆད་པ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བར་གྱུར་པའི་གདུག་པའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར། འགའ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་མ་ཤེས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་བསམ་དུ་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་བསམ་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་ན་དེའི་ཚེ་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། མི་འདོད་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་གྱིས་དབང་གིས་དེ་དག་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང་བཅས་པ་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ཞིང༌། བསམ་པ་མེད་པ་ལས་ནི་ཆགས་པ་དང་ཆགས་བྲལ་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང་བཅས་པའི་འཁོར་བ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་རོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་སུ་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླང་དོར་ལེགས་པར་དཔྱད་དགོས་ཤིང༌། མཐར་ཐུག་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བསམ་པ་མེད་པ་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་གདོད་མ་ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ཐལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་མང་པོར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། འདིར་གལ་ཏེ་བསམ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྟེར་བར་
2-1-270


བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གྱུར། འདི་རྣམས་ཀྱི་གཉིད་འཐུག་པོ་ལ་བསམ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མེད་དེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། མདོ་ལས་ཀྱང༌། རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་པོས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བར་གསུངས་ལ། རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཀུན་ལ་ཕན་པའི་གང་ཟག་མཆོག ། དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་པོ་མཆོག །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
(གཉིས་པ་)འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་མེད་དུ་འདོད་པ་སྤང་བ་ནི། ཡང་ཁ་ཅིག་འགའ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་བཞག་མཐར་ཐུག་པའི་ཚེ་ན་ཡུལ་ཅི་ཡང་སྣང་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་མོད། དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ཞིང་མ་དག་པ་གཟུང་འཛིན་གློ་བུར་བའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་སྣང་བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲུབས་ནས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེ་བསལ་ནས། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང༌། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང༌། ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་ཕྱིར་ཅི་ལོག་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཅིའི་ཕྱིར་
2-1-271


དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལ་ཁ་ཅིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བར་མཐོང་བ་ཅན་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྨྲ་ཡང༌། སྐྱོན་དེ་ནི་མེད་དེ། རྒྱ་ཆེ་ཆུང་དང༌། ཕུལ་དུ་ཕྱིན་མ་ཕྱིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་ཅིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤང་བྱ་ལྷག་མ་ཅི་རིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་དང༌། ཆ་ཤས་ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་སུ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའམ། ཉི་མ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཐོང་བ་དང༌། སྤྲིན་བར་ནས་ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །
དེ་ལྟར་བདེན་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་སྤྱི་ལྡོག་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པས་གཞི་དང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་སྡོད་ཚུལ་གསལ་བར་གོ་ནུས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཞོར་བྱུང་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱིས། ད་ནི་གསལ་བར་གོ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་དགོས་སུ་ཅུང་ཟད་གཅིག་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འབྲས་བུའི་བསྐོར་འདི་རྣམས་བདེན་པ་བཞི་ལས་གཙོ་བོར་འགོག་པ་དང༌། ཕལ་བའི་ཚུལ་དུ་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་དྲི་མེད་བྱང་ཆུབ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །
དང་པོ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ལས་དང་ལྡན་དང་འཇུག་པ་དང༌། །དེ་ལྟར་བསམ་མི་ཁྱབ་ཉིད་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་བཞག །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། སྒྲིབ་པ་གཉིས་
2-1-272


དག་པ་ངོ་བོའི་དོན་དང༌། ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུའི་དོན་དང༌། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་འབྲས་བུའི་དོན་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་དོན་གཉིས་ལས་ཀྱི་དོན་དང༌། དེའི་རྟེན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དོན་དང༌། སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་འཇུག་པའི་དོན་དང༌། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དག་རྟག་པའི་དོན་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ཏོ། །
གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་པ་བརྒྱད་ལས། ངོ་བོ་དོན་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱེར་མེད་པ། ། དག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཕྱེ་བ། །ཉི་མ་མཁའ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྤངས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་ཡང་བྲལ་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཉི་མ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་གསལ་བའི་རྟོགས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤངས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པས། སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། ། 
རྒྱུའི་དོན་ནི། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡི། །རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟོག་པ་དང་དེ་ཡི་ནི། །རྗེས་ཐོབ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར། སྤང་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི། ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཉམ་བཞག་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བ་དང༌། རྗེས་ཐོབ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་
2-1-273


པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བས། དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །
འབྲས་བུའི་དོན་ནི། ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །ཅེས་པ་ལྟར། དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དེ་ཉིད་ཆུ་རྙོག་པས་དག་པ་དང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ལས་ཐར་བ་དང༌། ཉི་མ་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་བཞིན་དུ། སྤང་བྱ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དག་ནས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ནི་མཉམ་བཞག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་དེས་མཐོང་བ། །དེ་ནི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བསྟན། །ཞེས་པ་ལྟར། རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་སྟོང་ཉིད་འོད་གསལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །
ལས་ཀྱི་དོན་ནི། མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཡི། །ལས་སུ་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །གྲོལ་བའི་སྐུ་ནི་རྫོགས་པ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལ་མཉམ་བཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། རྗེས་ཐོབ་ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གོམས་པ་ལས་སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་
2-1-274


པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རང་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་འགྲུབ་ཅིང་དེ་ཉིད་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས། གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་འགྲུབ་པའོ། །
ལྡན་པའི་དོན་ནི། རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་ཏེ། ། རང་གཞན་དོན་རྟེན་དེ་ལ་ནི། །བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་པ་ལྟར་སྤངས་ རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཆོས་ཀྱྀ་སྐུ་དེ་དག་གིས་ནི་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་བསྟན་ཅིང་སྐུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་ནི། བསམ་མེད་རྟག་བརྟན་ཞི་བ་གཡུང་དྲུང་ཉིད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལས་གྲོལ་བས་རྟག་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གཡུང་དྲུང་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །
འཇུག་པའི་དོན་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི། ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་མེད་ཅིང་རྣམ་དབྱེ་མེད། །གཉིས་མེད་གསུམ་བྲལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྟོག་མེད། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞི་གང་ཡིན་དེ་རྟོགས་པ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང༌། །ཞེས་པ་ལྟར་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྐྱེ་འཇིག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གྲོལ་བས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣལ་
2-1-275


འབྱོར་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པ་འོད་གསལ་བ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་སྐུས། །འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲོལ་དོན་འགྲུབ་ལ་བརྩོན་པ། །མཛད་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཏེ། །སྣ་ཚོགས་དངོས་ཀྱང་དེ་ཡི་རང་བཞིན་མིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཀྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པས་གསུང་གི་བརྗོད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་སྐུའི་སྣང་བ་སྟོན་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མང་པོའི་རྒྱུད་ལ་རྣལ་གྲོལ་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང༌། དེ་ལྟར་མཛད་པ་ལའང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུས་རེ་འདོད་སྐོང་བ་བཞིན་དུ་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁ་དོག་དང་ཚན་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྟོན་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མིན་པ་སྟེ་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ། རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་རྒྱུ་ཡི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། ། ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་ནས་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དང༌། ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང༌། ཐེག་ཆེན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་རྣམས་དག་པའི་ས་ལ་རིམ་གྱིས་བཀོད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པ་སྟེ་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ནི། འདུས་མ་
2-1-276


བྱས་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐྱེ་འཇིག་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་འདིར་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྟག་ཏུ་གནས་ནས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛོད་པའོ། །ཁྱད་པར་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཚུལ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་ནས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། །སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ནས། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་མཚོན་ན། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང༌། །ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་བལྟམས་པ་དང༌། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང༌། །བཙུན་མོའི་འཁོར་དགྱེས་རོལ་པ་དང༌། །ངེས་འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང༌། །བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་རྣམས། །ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མདོ་རྣམས་ལས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པར་དག་གོ །
རྟག་པའི་དོན་ནི། རྒྱུ་མཐའ་ཡས་དང་སེམས་ཅན་ཟད་མེད་དང༌། །བརྩེ་དང་འཁྲུལ་དང་མཁྱེན་དང་ཕུན་ཚོགས་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཆི་བའི་བདུད་བཅོམ་དང༌། །ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྟག །ཅེས་ཏེ། གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་
2-1-277


མཐའ་ཡས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཤིང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ལ་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དོན་གྱི་ཀུན་སློང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྲིད་ཞིའི་རང་བཞིན་མཉམ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པས་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཇིག་རྟེན་དུ་བཞུགས་ཀྱང་དེའི་ཉེས་པ་ནམ་ཡང་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་བདུན་གྱིས་སྒོ་ནས་གཟུགས་སྐུས་གཞན་དོན་མཛད་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་ཅིང་འཆི་བ་མེད་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པས་འཆི་བདག་གིས་བདུད་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དང༌། གདོད་མ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐར་ཐུག་པར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱབས་དང་མགོན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྟག་པའི་ཉིད་དོ། །
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་ནི། ངག་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་དོན་དམ་གྱིས་བསྡུས་ཕྱིར། ། རྟོག་ནས་མིན་ཕྱིར་དཔེ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་ཕྱིར་སྲིད་ཞིའི་མ་བསྡུས་ཕྱིར། ། རྒྱལ་ཡུལ་འཕགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་ཏེ། སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ལས་འདས་པས་ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇལ་བྱེད་ཀྱི་དཔེ་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་
2-1-278


ཁྱབ་ཅིང༌། སྲིད་པ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ནི། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅན་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ན་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། འོན་ཀྱང་ལུང་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་རང་གིས་ཟབ་དོན་མ་མཐོང་བ་དང༌། ལུང་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སོ་སོར་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་རྟག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་མ་དག་པས་ཡིན་གྱིས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའང་ཆགས་སོགས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་མེད་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ནི་སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་པར་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ལས། འདོད་ཆགས་ཟད་པས་མྱང་ངན་འདས། །ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཟད་པ་དང༌། །དེ་དག་འགགས་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད། ། ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟག་པ་དང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཞིང་མེད་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་སྙམ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་བ་
2-1-279


འདེབས་པ། ཆད་ལྟ་ཆེན་པོ་ལྟུང་བ། སྐལ་བ་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་ལ་ནི་བཅོས་པའི་ཐབས་ཇི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཇི་ལྟར་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །རྒྱ་མཚོ་སྐམ་པར་མཐོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་བཏགས། །དམན་པ་བསོད་ནམས་དམན་པ་ལ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ཇི་ལྟར་དམུས་ལོང་ལག་པ་རུ། །རིན་ཆེན་མཆོག་ནི་བཞག་པ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག །སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་དུ་མཛོད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འདོད་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་འགགས་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་འགགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་འཆང་བ། ། ཞེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ། །ཞེས་པ་དང༌། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མདོ་ལས། སེམས་ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་འགགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་མེད་པར་མཚུངས་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་གཞན་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མ་བགྱིས་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཡོན་ཏན་འཕེལ་མེད་བྱང་ཆུབ་མེད། །རྒྱ་
2-1-280


མཚོ་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ཀྱང་ནོར་བ་སྤང་བ་ལ་ཁ་ཅིག་ཕུང་པོ་ལྔ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་འདི་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། གློ་བུར་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། འདིར་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་མི་འགྲིགས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུངས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང༌། རུལ་བའི་ལུས་འདི་ནི་ལྷའི་སྐུར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་དངོས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་དགོས་པས་དེ་ཉིད་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་མོད་ཀྱི། དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལས། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པ་ནི་ལོག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། དེ་ལྟར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇུག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་གཤེགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་ནི་བསྐལ་པ་དུ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སྤྲིན་ཆེན་པོའི་
2-1-281


མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། ། བཅོམ་ལྡན་སྐུ་ནི་དེ་འདྲ་ལ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང༌། རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཡོངས་སུ་འདས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པ་བརྟན་པ་ཞི་བ་ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་རང་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པར། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་རྣམ་དག་པ། །འདི་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་འདི་དག་འགག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགའ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་རྣམས་ནང་སེམས་སུ་ཐག་ཆོད་ཅིང༌། སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཉིད་རང་སྟོང་དུ་གོ་བས་ཆོས་སྐུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཞེས་འདོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ལས། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཅེས་པ་དང༌། རྣམ་རྟོག་མ་རིག་ཆེན་པོ་སྟེ། ། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་ལྟུང་བྱེད་ཡིན། །མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་ན། །མཁའ་བཞིན་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་བསྟོད་པར་ཡང༌། འཁོར་བ་རྣམ་རྟོག་ཙམ་ཉིད་དེ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ཐར་པ་ཡིན། །ཞེས་ལ་སོགས་པས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་འགག་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་འཁྲུལ་བའི་ཆ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་
2-1-282


ཐོབ་པའི་དོན་དུ་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་ཡང་དག་འཁྲུངས། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་མདོར་བསྡུས་ན། །རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚོགས་འདི་གཉིས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། །དེ་ལྟས་མདོར་ན་བསོད་ནམས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་རྟག་བརྟེན་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མདོ་ཙམ་བཤད་པར་གྱུར་མོད་ཀྱང༌། །ཆོས་ཀྱི་ཕ་མཐའ་ཟད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ། ཆུ་གཏེར་ཆེ་ལས་སྐྲ་ཡི་རྩེ་མོ་ཡིས། །ཆུ་ཐིགས་གཅིག་བླངས་ཟད་པར་འགྱུར་རམ་ཅི། ། དེ་ལྟར་མོད་ཀྱི་འདི་ཙམ་ཤེས་པས་ཀྱང༌། །བླང་དོར་གནས་ལ་བསླུ་མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། འདི་ལས་དགེ་བ་ཇི་སྙེད་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡང་འགྲོ་ཀུན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཕྱིར་བསྔོ། །ཚོགས་ཆོས་བདེན་བཞི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རེ་ཞིག་ལེགས་པར་གྲུབ་པའོ། ། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་སྐུ་མཆེད་གྱིས་བསྐུལ་ནས། ཆོས་རྗེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་མཛད་པའོ།།      །།མངྒ་ལཾ། དགེ་ལེགས་འཕེལ།(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-283


༄༅། །ཡི་དམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་བདེ་སྟོང་ཡེ་ཤེས་རོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ན་མཿཤྲཱི་ཀཱ་ལ་ཙཀྲ་ཡ། རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་མི་འགྱུར་གཞན་མཆོག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་བླ་མ་ཡི་དམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་གི །བསྐང་གསོ་བདེ་སྟོང་རོལ་བ་འདི། །བསམ་གཏན་ནང་མཚམས་བྱེད་པ་དང༌། །རྒྱུད་སྡེ་འཆད་ཉན་དབང་བསྐུར་རིགས། །ཆོས་ལྡན་རྨི་ལམ་འཁྲུགས་པ་འམ། །རྣལ་འབྱོར་ཉམས་ཆག་གསོ་བ་དང༌། །སེམས་ཅན་ཚོགས་གཉིས་སྤེལ་བའི་ཕྱིར། །ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་གནས་བཟང་དུ། །རྒྱལ་བའི་རྟེན་གསུམ་ལེགས་པར་བཀྲམ། །སྡིག་མེད་མཆོད་གཏོར་འབྱོར་ཚད་བཤམས། །སྔོན་འགྲོ་ནས་བཟུང་བདག་བསྐྱེད་བྱ། །སྤྲོ་ན་མདུན་བསྐྱེད་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ། །གཏོར་འབུལ་མཆོད་བསྟོད་ཅི་འགྲུབ་བྱ། །ཚོགས་འཁོར་ལྷག་མའི་བར་དུ་བསྒྲུབ། །རྣལ་འབྱོར་ལྷ་ཡི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །དབྱངས་དང་རྔ་བརྡུངས་འདི་སྐད་དོ། ། ཧཱུཾ། སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་ཀྱང༌། །གཟུགས་སྐུས་མཁའ་ཁྱབ་སེམས་ཅན་འདྲེན་པའི་ཕྱིར། །དུས་གསུམ་བཀའ་རྒྱུད་བླ་མ་ཡི་དམ་ལྷ། །མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོགས་རྣམས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །མདུན་ཕྱོགས་འཇའ་ཚོན་པ་ཏྲ་འཁྱིལ་བའི་དབུས། །སྣ་ཚོགས་པད་མ་འདབ་སྟོང་རྒྱས་པའི་སྟེང༌། །སེང་གེ་བརྒྱད་བཏེག་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཁྲི། །ཉི་ཟླ་པདྨའི་གདན་ལ་
2-1-284


བཞུགས་སུ་གསོལ། །ཁྱེད་ལ་ཕུན་ཚོགས་མཆོད་པར་འབུལ་བ་ནི། །ལྟ་སྤྱོད་རྣམ་དག་མཆོད་ཡོན་ཀུན་ནས་འཁྱིལ། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་དག་པའི་ཞབས་བསིལ་མངར། །སྒོ་གསུམ་དགེ་བཅུའི་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ། །སྡོམ་གསུམ་དག་པའི་སྤོས་མཆོག་སྤྲིན་དུ་འཁྲིགས། །བསླབ་གསུམ་ཡོན་ཏན་ཉི་འོད་མར་མེ་འབར། །ཚོགས་གསུམ་རྒྱ་མཚོའི་སྤོས་ཆུའི་དྲི་མཆོག་བལྟམས། །འཁོར་གསུམ་དག་པའི་རོ་བརྒྱ་ཞལ་ཟས་སྦྱོར། །ཐེག་གསུམ་རོལ་བའི་སིལ་སྙན་སྣ་ཚོགས་བཀྲམ། །བཀའ་འཁོར་གསུམ་གྱི་རྔ་ཆེན་འཁར་རྔ་བརྡུངས། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་དུང་སྒྲ་ཁམས་གསུམ་སྒྲོགས། །རྒྱུད་སྡེ་བཞི་ཡི་བ་དན་མཁའ་ལ་ཕྱར། །རྫོགས་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱེན་དུ་བསྒྲེངས། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོ་འདིས། །མཐའ་བཞི་ལས་གྲོལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ། །མཁའ་ཁྱབ་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྱུར་མེད་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རྒྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཞོམ་མེད་སྒྲ་ལྡན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔག་མེད་ཞིང་ཁམས་མཐའ་ཡས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྒྱས་སྲས་ཁྲོ་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཆོས་རྒྱལ་རིགས་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་རྒྱུད་འགྲེལ་གསན་པའི་མཆོག །གྲུབ་ཆེན་དུས་ཞབས་ཆེན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དངོས་གྲུབ་རྣམ་གཉིས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡི། །གྲུབ་ཆེན་དུས་ཞབས་ཆུང་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོ་ལ་ཆོས་གསན་པ། །མཁས་མཆོག་ནཱ་ལེནྡྲ་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒྲོལ་མས་ལུང་བསྟན་བོད་ཁམས་མུན་སེལ་བའི། །པཎ་ཆེན་ཟླ་བ་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གསང་འདུས་ཞལ་གཟིགས་མངོན་ཤེས་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན། །བློ་ལྡན་འབྲོ་སྟོན་ལོཙྪའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉིན་ཞག་བཅོ་ལྔར་འོད་གསལ་ངང་ལ་བཞུགས། །མཉམ་མེད་ལྷ་རྗེ་སྒོམ་པའི་ཐུགས་དམ་
2-1-285


བསྐང༌། །ཟླ་གཅིག་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་པས་གཙུག་ཏོར་འཕགས། །སྒྲོ་སྟོན་གནམ་ལ་བརྩེགས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཤཱཀ་ཐུབ་ལ་སོགས་སངས་རྒྱས་དཔག་མེད་གཟིགས། །ཡུ་མོ་ཆོས་ཀྱི་ར་ཅན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྱིན་རླབས་མཛད་ཙམ་སྐལ་ལྡན་སྨིན་གྲོལ་མཛད། །སྲས་མཆོག་དྷརྨ་ཤྭ་རའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དགྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་ཞལ་གཟིགས་ལུང་བསྟན་ཐོབ། །མཁས་པ་ནམ་མཁའ་འོད་ཟེར་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ལྡན་མཁའ་སྤྱོད་གནས་སུ་གཤེགས། །མ་ཅིག་སྤྲུལ་སྐུ་ཇོ་འབུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུས་གསུམ་མཁྱེན་པའི་མངོན་ཤེས་ཐོགས་མེད་ལྡན། །གྲུབ་ཐོབ་སེ་མོ་ཆེ་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་དངོས་སུ་ལུང་བསྟན་ཐོབ། །ཆོས་རྗེ་འཇམ་དབྱངས་གསར་མའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལྷ་སའི་ཇོ་བོའི་བྱང་ཆུབ་ལུང་བསྟན་ཐོབ། །ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་སྐུ་འོད་ཟེར་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུས་འཁོར་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་མངོན་སུམ་གཟིགས། །ཀུན་སྤངས་ཐུགས་རྗེ་བརྩོན་འགྲུས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་ཉིད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དངོས་སུ་བརྙེས། །བྱང་སེམས་རྒྱལ་བ་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རླུང་སེམས་དབང་འདུས་ཡི་དམ་དཔག་མེད་གཟིགས། །མཁས་བཙུན་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དེ་སོགས་དབང་བརྒྱུད་མན་ངག་གཞུང་འགྲེལ་གྱིས། །བཀའ་བརྒྱུད་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་དག་གིས། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །རིགས་ལྡན་བླ་མ་ཆོས་རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས། །རྟག་པར་ཞལ་མཐོང་ལུང་རིགས་དབང་འབྱོར་ནས། །འཆད་རྩོད་རྩོམ་པའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །
ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་འབྱུང་ལྔ་འོད་ཕྲེང་བསྐོར་བའི་དབུས། །གྲུ་བཞི་ཉི་ཟླའི་སྒོ་ཁང་རྟ་བབས་ལྡན། །མཆོག་གསུམ་ཁང་བརྩེགས་རྒྱ་ཕུབ་འདེགས་པའི་དབུས། །སྣ་ཚོགས་པདྨ་ཟླ་ཉི་སྒྲ་གཅན་སྟེང༌། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནམ་མཁའི་
2-1-286


མདོག །སྐུ་བཞིའི་ཞལ་ལྡན་ཉི་མའི་སྤྱན་ཆེན་བསྒྲད། །རལ་པའི་ཅོད་པན་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། །ཟླ་ཕྱེད་མི་བསྐྱོད་པ་ཡིས་དབུ་བརྒྱན་ཅན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྡུལ་མུན་སྙིང་སྟོབས་རྣམ་དག་མགྲིན་པ་གསུམ། །ཕྱི་ནང་དུས་དྲུག་དག་པའི་འཕྲག་པ་ལ། །དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་རྣམ་དག་དཔུང་པ་སྤྲས། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཟླ་ཕྱེད་ཉེར་བཞི་དག་པའི་ཕྱག་ངར་ལྡན། །ཕྱག་སོར་ལྔ་ལྔ་ཟླ་བའི་ཡོན་ཏན་འགག །སོར་ཚིགས་གསུམ་གསུམ་ཉི་མའི་ཡོན་ཏན་སྤངས། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒྲ་གཅན་རྣམ་དག་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་འབར། །རོ་རྐྱང་དག་པའི་ཞབས་གཉིས་བརྐྱང་བསྐུམ་གྱིས། །བདུད་དང་ཉོན་མོངས་བསྒྱེལ་བའི་སྙིང་གར་མནན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐབས་ཤེས་གཡས་གཡོན་ཕྱག་གི་དང་པོ་གཉིས། །བདེ་སྟོང་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ཐུགས་ཀར་བསྣོལ། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཤེས་མ་རིག་གཅོད་པའི་རལ་གྲི་གཡས། །ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་གོ་ཆ་ཕུབ་དཀར་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒོ་གསུམ་མི་དགེ་འབིགས་པའི་རྩེ་གསུམ་གཡས། །སྐུ་གསུམ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་ཁ་ཊྭཱཾ་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཟག་བཅས་བདེ་བ་གཅོད་པའི་གྲི་གུག་གཡས། །ཟག་མེད་བདེ་ཆེན་སྐྱོང་མཛད་ཐོད་ཁྲག་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་འཇོམས་པའི་མེ་མདའ་གཡས། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་འབར་བའི་གཞུ་བདུང་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རླུང་སེམས་དབུ་མར་འགུགས་པའི་ལྕགས་ཀྱུ་གཡས། །ཐིག་ལེ་རྩ་རླུང་འཆིང་བའི་ཞགས་པ་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་བསྐང༌། །བདེ་སྟོང་ཟབ་མོའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཌ་རུ་གཡས། ཐེག་གསུམ་དམ་ཆོས་འབྱུང་བའི་རིན་ཆེན་གཡོན། །བཅོམ་
2-1-287


ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གློ་བུར་བུམ་པ་བརྡུང་བའི་ཐོ་བ་གཡས། །ཉོན་མོངས་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པད་དཀར་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་འཁོར་ལོ་གཡས། །ཁམས་གསུམ་ཆོས་སྒྲ་སྒྲོགས་པའི་དུང་ཀར་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཟུང་འཛིན་ལོག་འདྲེན་འབིག་པའི་མདུང་ཐུང་གཡས། །ཆོས་ཉིད་སྟོང་གཟུགས་འཆར་བའི་མེ་ལོང་གཡོན། །བཅོན་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་བཞི་དཔུང་བཅས་སྒྲོལ་བྱེད་དབྱུག་པ་གཡས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་འཆིངས་པའི་ལྕགས་སྒྲོག་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རིག་སྡོང་པོ་གཅོད་པའི་དགྲ་སྟ་གཡས། །རིག་བྱེད་རྣམ་བཞི་བཅོམ་པའི་ཚངས་མགོ་གཡོན། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟག་ལྤགས་རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་དྲུག་སྐུ་ལ་སྤྲས། །སྟོང་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་ལ་རྣམ་པར་རོལ། །བདེ་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡུམ་ཆེན་ལྷ་མོ་གསེར་མདོག་ཞལ་བཞི་མ། །ཕྲ་རབ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱག་རྣམས་མཚོན་ཆ་འཛིན། །ཕྱག་རྒྱ་ལྔ་ཡིས་རབ་རྒྱན་ཡབ་ལ་འཁྲིལ། །སྟོང་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་རྣམ་དག་ནུས་མ་བཅུ། །བུམ་པ་བཅུ་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གནས་སྐབས་རིགས་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་མཐར་མཛད་པ། །རྡོ་རྗེ་མཚན་མ་རྣམ་བཞིའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕུང་པོ་རྣམ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚོགས། །ཁམས་དྲུག་དག་པའི་ཡུམ་དང་མཉམ་པར་སྦྱོར། །སངས་རྒྱས་ཡབ་ཡུམ་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་པོ་རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག །ཡུལ་དྲུག་དག་པའི་ལྷ་མོས་རབ་ཏུ་འཁྱུད། །སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་དབང་རྣམ་དག་ཁྲོ་ཆེན་འབར་བའི་ཚོགས། །བྱ་བ་རྣམ་དག་ཁྲོ་མོར་མཉམ་པར་སྦྱོར། །ཁྲོ་རྒྱལ་ཡབ་ཡུམ་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱེ་
2-1-288


མཆེད་བཅུ་གཉིས་རྣམ་དག་མཆོད་སྤྲིན་ཐོགས། །གཟུངས་ཀྱི་ལྷ་མོ་བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལྟེ་བའི་རྩ་འཁོར་དབྱུག་གུ་རྣམ་དག་པ། །ཙར་ཙི་ཀ་སོགས་གཞན་མཆོག་གཙོ་མོ་བརྒྱད། །ཟུང་འཇུག་རོལ་བའི་ལྷ་མོ་འཁོར་དང་བཅས། །གསུང་གི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ཚིགས་ཆེན་སོགས། །རྣམ་དག་ལྷ་ཆེན་བཅུ་གཉིས་བཞོན་པར་བཅས། །ཚེས་ཞག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྣམ་དག་པ། །ཆོས་ཉིད་ལྷ་མོ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐིལ་བཞི་གསང་གཙུག་རྣམ་དག་ཤིང་རྟའི་སྟེང༌། །ཁྲོ་རྒྱལ་དབྱུག་སྔོན་ལ་སོགས་ཁྲོ་བོ་དྲུག །འོད་ཟེར་ཅན་སོགས་ཁྲོ་མོར་མཉམ་པར་སྦྱོར། །སྒོ་སྐྱོང་ཁྲོ་རྒྱལ་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སོར་མོ་རྣམ་དག་ཀླུ་དང་གཏུམ་མོའི་ཚོགས། །འདོད་ཡོན་དགའ་བདེའི་རང་བཞིན་གཟུངས་ཀྱི་ལྷ། །སྐྲ་དང་བ་སྤུ་རྣམ་དག་གྲུབ་པའི་ཚོགས། །དོན་དམ་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཟའ་དང་དྲང་སྲོང་རྒྱུ་སྐར་ཁྱིམ་དང་ཆ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སྐྱོང་ཕོ་ཉ་འཕྲོག་མ་དང༌། །གྷནྚ་གཪྞ་དགའ་བྱེད་ནག་པོ་ཆེ། །བྷྲིང་གི་ཎི་སོགས་འཁོར་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དོན་དམ་སྐྱབས་གསུམ་ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་ལྷ། །ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། །དྲུག་བརྒྱ་སོ་བཞི་ཡབ་ཡུམ་འཁོར་དང་བཅས། །ཆོས་ཉིད་ཡོངས་རྫོགས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་དག་གིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་མ་ལུས་བསྐང་བ་དང༌། །ཕྱི་ནང་གློ་བུར་ཉོན་མོངས་ལས་གྲོལ་ཏེ། །སྟོབས་སོགས་ཡོན་ཏན་གདོད་ནས་ཀུན་ལྡན་པ། །རྒྱལ་བའི་སྙིང་པོ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་འཁོར་ལོ་སྡོམ་ཆེན་ཧེ་རུ་ཀ །ཞལ་བཞི་ཕྱག་རྣམས་ཉེར་དྲུག་མཚོན་ཆ་འཛིན། །སྟོང་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་ལ་རྣམ་པར་སྦྱོར། །བདེ་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཞན་མཆོག་ནུས་
2-1-289


མ་བརྒྱད་དང་ཐོབ་པ་བརྒྱད། །བདེ་སྟོང་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔའ་པོ་ཞེ་དྲུག་དཔའ་མོ་དེ་བཞིན་རོལ། །འཁོར་ལོ་དྲུག་གི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུར་ཁྲོད་ལྷ་མོ་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི། །འཁོར་ཡུག་གནས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་ལོ་སྡོམ་ཆེན་ལྷ་ཚོགས་དོན་བཞི་སྟེ། །ཆོས་ཉིད་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་ཡིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་དང་བཅས་རྣམས་ཀྱི། །སྤང་བྱ་དྲི་མ་མ་ལུས་ཀུན་བསལ་ནས། །ཐོབ་བྱ་ཆོས་ཉིད་སྙིང་པོ་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་མཆོག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ལྗང་ནག་གཡས་དམར་གཡོན་དཀར་ཞི་བའི་ཞལ། །རྡོ་རྗེ་པདྨ་འཁོར་ལོ་གཡས་སུ་འཛིན། །དྲིལ་བུ་ནོར་བུ་རལ་གྲི་གཡོན་ན་བསྣམས། །བཅོམ་ལྡན་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རང་འོད་ཡུམ་འཁྱུད་རྡོ་རྗེ་དཀྱིལ་ཀྲུང་ཅན། །རལ་པའི་ཅོད་པན་དར་དང་རིན་ཆེན་བརྒྱན། །གསང་འདུས་ལྷ་དགུའི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་གཡས་སྔོན་གཡོན་དཀར་ཞལ། །གཙུག་ཕུད་གསུམ་ལྡན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བས་བརྒྱན། །རལ་གྲི་མཆོད་སྦྱིན་མེ་མདའ་གཡས་སུ་འཛིན། །གཡོན་པས་པོ་ཏི་ཆུ་སྐྱེས་གཞུ་བདུང་ཐོགས། །རང་འདྲའི་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རོལ། །འདུས་པ་བཅུ་གསུམ་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གསང་བ་འདུས་པ་རིགས་དྲུག་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །བརྒྱ་ཕྲག་སོ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཐམས་ཅད་རབ་འགགས་ནས། །ཡོངས་གྲུབ་མྱུར་ཐོབ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྐུ་ཡིས། །མཁའ་ཁྱབ་འགྲོ་བའི་དོན་ཀུན་བྱེད་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་བདེ་སྟོང་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ཧེ་རུ་ཀ །སྟོང་ཆེན་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོར་མཉམ་པར་སྦྱོར། །བདེ་སྟོང་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒྱུ་འཕྲལ་དྲྭ་བ་རིགས་གསུམ་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །བརྒྱ་ཕྲག་སོ་
2-1-290


བདུན་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་འཁོར་ལོ་དྲུག་གི་སྲོག་དག་པ། །དོན་དམ་ཕྱག་རྒྱ་དྲུག་གི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་དག་པའི་གཞལ་ཡས་སུ། །ཞལ་བཞི་ཕྱག་ནི་བཅུ་གཉིས་མཚོན་ཆ་ཐོགས། །ལྗང་སྔོན་ཡབ་ཡུམ་བདེ་སྟོང་རྣམ་པར་རོལ། །འཁོར་ལོ་སྡོམ་ཆུང་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་རྣམ་དག་པ། །དོན་དམ་དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུ་མ་རོ་གཅིག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་མཆོག །གཉིས་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་འཁོར་བཅས་ལ། །སྤྲོས་བྲལ་རྣམ་དག་མཆོད་པ་འདུས་མ་བྱས། །བླ་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་དག་གིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་ཡན་ལག་དྲུག་རྫོགས་ཤིང༌། །ཕྱི་ནང་གློ་བུར་དྲི་མ་མྱུར་འགགས་ནས། །གཉིས་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སྣ་ཚོགས་ཞལ་བརྒྱད་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད། །གཡས་གཡོན་ཕྱག་ནི་སྟོང་པ་བཅུ་དྲུག་གིས། །ཐོད་པ་བཅུ་དྲུག་འཛིན་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞབས་བཞི་བདུད་བཞིའི་སྙིང་གར་རྣམ་པར་གནོན། །བདག་མེད་མ་ཡིས་མགུལ་ནས་རབ་ཏུ་འཁྱུད། །བདེ་སྟོང་རུས་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་སྐུ་ལ་སྤྲས། །སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པའི། །འཁོར་གྱི་ལྷ་མོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་སྟོང་ཆེན་ངོ་བོ་ཉིད། །ཡུམ་ཆེན་ཀུ་རུ་ཀུ་ལེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞལ་བརྒྱད་ཕྱག་ནི་བཅུ་དྲུག་མཚོན་ཆ་འཛིན། །དུས་མཐའི་སྤྲིན་མཚུངས་སྐུ་ཡི་ཧེ་རུ་ཀ །ཕུང་པོའི་བདུད་དཔུང་འཇོམས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་གསུང་གི་ཧེ་རུ་ཀ །ཉོན་མོངས་བདུད་དཔུང་མཐར་མཛད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་ཐུགས་ཀྱི་ཧེ་རུ་ཀ །འཆི་བདག་བདུད་རིགས་
2-1-291


འཇོམས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་ཡེ་ཤེས་ཧེ་རུ་ཀ །ལྷ་བའི་བདུད་དཔུང་འཇོམས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཟླ་བའི་ཆ་ཤས་རྣམ་དག་པ། །བདག་མེད་ལྷ་མོ་བཅོ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུག་ལྔ་རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་ཉིད། །རིགས་ལྔ་དགྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྲོག་རླུང་རྣམ་ལྔ་གདོད་ནས་རྣམ་དག་པ། །འོད་གསལ་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལས་རླུང་མྱུར་འགགས་ནས། །ཀུན་གཞི་ཡེ་ཤེས་བདེ་ཆེན་རབ་ཐོབ་ཅིང༌། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྐུས་གཞན་དོན་བྱེད་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །གར་དགུའི་ཉམས་ལྡན་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་སྟེ། །སྐུ་བཞིའི་ཞལ་ལྡན་སྤྱན་བསྒྲད་མཆེ་བ་གཙིགས། །བདེན་དོན་བཅུ་གཉིས་ལྡན་པ་རྡོ་རྗེའི་ཕྱག །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འགོག་པའི་ཕྱག་མཚན་ཐོགས། །བདེན་གཉིས་ཞབས་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོར་འཁྱུད། །འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོ་གནས་པའི་མཁའ་འགྲོ་བཞི། །བུམ་པ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་འཁོར་རྡོ་རྗེ་འཕྲེང་བས་བསྐོར་བ་རུ། །མཁའ་ལ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གསུང་འཁོར་པད་མས་བསྐོར་བའི་ལྷ་སྣམ་དུ། །ས་ལ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐུ་འཁོར་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་གནས་པ་རུ། །ས་འོག་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་རང་བཞིན་རྣམ་འབྱོར་མ། །ཟླ་ཕྱེད་ཉེར་ལྔ་དག་པའི་དཔའ་བོ་སྟེ། །སྒོ་བསྲུང་འཁོར་ཡུག་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་ཡིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡི། །རླུང་སེམས་འཕོ་བ་སྐད་ཅིག་རབ་འགགས་ནས། །འགྱུར་མེད་བདེ་ཆེན་ཆོས་ཉིད་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ཧཱུཾ། རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །འཇིགས་བྱེད་དུས་མཚན་བསྐྱེལ་བའི་
2-1-292


གདན་སྟེང་དུ། །ཞལ་བཞི་བཅུ་དྲུག་ཕྱག་ལྡན་མཚོན་ཆ་ཐོགས། །བཅོམ་ལྡན་བདེ་མཆོག་དཀར་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་མཛད་པ། །འཁོར་གྱི་མཁའ་འགྲོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་འབྱོར་བདག་ལ་ཚེ་ཡི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་དྲུག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །བདེ་མཆོག་འཁོར་ལོ་དྲུག་པ་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐངས་ནས་ཀྱང༌། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་ཆེན་ཐར་པའི་དཔལ་སྤྱོད་ཤོག །ཧཱུཾ། འོད་གསལ་རྣམ་དག་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རི་ཟླའི་ཞལ་ལ་དོན་དྲུག་ཕྱག་ངར་ལྡན། །ཡུམ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོར་གཉིས་མེད་སྦྱོར། །བདེ་མཆོག་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔའ་བོ་རྣལ་འབྱོར་ཡབ་ཡུམ་སངས་རྒྱས་སྟོང༌། །སྒོ་མཚམས་འཁོར་ཡུག་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །འགྲོ་ཀུན་ཉོན་མོངས་སྦུབས་ལས་མྱུར་གྲོལ་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མཆོག་ཐོབ་མཛོད། །ཧཱུཾ། རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །མཐིང་ཀ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་ཡུམ་དང་བཅས། །སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་ཉེར་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔའ་གཅིག་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཧེ་རུ་ཀ །སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་ལྷ་དགུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱེ་དགུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཏེ། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་དགུ་ཡི་དོན་རྟོགས་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་བདེ་སྟོང་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཞབས་བཞི་ཕྱག་བཞི་སངས་རྒྱས་མཁའ་འགྲོས་འཁྱུད། །མཧཱ་མ་ཡ་ལྷ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐིང་ནག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་ཡུམ་ལ་སྦྱོར། །མཧཱ་མ་ཡ་ལྷ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མདོག་དཀར་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ཡུམ་ལ་འཁྱུད། །དཔའ་ཅིག་ཐོད་པ་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱབས་མཆོག་མཧཱ་མ་ཡའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱིས། །བདག་ཅག་ཐུགས་རྗེ་ཞགས་པས་བཟུང་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། གདན་བཞི་རྣམ་དག་མཁྱེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སེང་སྔོན་སྟེང་ན་རྣལ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་
2-1-293


སྟེ། །ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣལ་འབྱོར་བདག་གི་ལམ་སྣ་ཁྲིད་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཨེ་ཝཾ་རྣམ་དག་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སེང་དཀར་སྟེང་ན་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོ་མ། །ལྷ་མོ་བཅུ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་སོགས་འགྲོ་ཀུན་ཐུགས་རྗེས་བཟུང་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། ཆོས་འབྱུང་དུར་ཁྲོད་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་དཀྱིལ་ཀྲུང་ཕྱེད་སྟབས་ཅན། །ཕག་མོ་སོ་བདུན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དམར་ནག་གྲི་ཐོད་ཁ་ཊྭཱཾ་རྒྱན་དང་ལྡན། །མཁའ་འགྲོ་བཅུ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐིང་ནག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་ཕག་ཞལ་ལྡན། །ཕག་མོ་ལྷ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དོན་གྲུབ་དམར་མོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་མ། །ལྷ་མོ་བཅུ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབུ་བཅད་དམར་སེར་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་གཉིས་ཏེ། །མཁའ་འགྲོ་བཅུ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཁའ་སྤྱོད་དམར་མོ་ནམ་མཁར་གཤེགས་པའི་ཚུལ། །མཁའ་འགྲོ་བརྒྱད་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རིག་མི་ཤེས་མུན་པ་སེལ་མཛད་མ། །ཕག་དཀར་ཤེས་རབ་གསལ་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། །བདག་སོགས་འགྲོ་ཀུན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཕྱི་ནང་བདུད་བཞིའི་བར་ཆད་བསལ་བ་དང༌། །མཁའ་ཁྱབ་མ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། རབ་འཇིགས་ཐོད་གུར་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །མཐིང་ནག་ཞལ་དགུ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ཕྱག །སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ཞབས་ཀྱིས་བགེགས་རྣམས་གནོན། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་གདོད་ནས་རྣམ་དག་པ། །གཏུམ་ཆེན་རོ་ལངས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མི་དགེ་བཅུ་པོ་མ་ལུས་མཐར་མཛད་པ། །སྟོབས་ལྡན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡིའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་སོགས་སེམས་ཅན་གཟུང་འཛིན་ལས་རླུང་བཅས། །རྣམ་རྟོག་སྒྲིབ་གཉིས་གཤིན་རྗེ་བསྐྲད་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། 
2-1-294


ཞེ་སྡང་རྣམ་དག་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །གཤིན་རྗེ་ཕོ་མོ་མ་ཧེ་ཁྲོས་པའི་སྟེང༌། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་གླང་ཆེན་གོ་རློན་ཕྱར། །མཐིང་ནག་རབ་ཁྲོས་རང་འོད་ཡུམ་ལ་རོལ། །དགྲ་ནག་བཅུ་གསུམ་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་འགྲོ་ཀུན་གྱི། །བདུད་དང་གཤིན་རྗེའི་འཇིགས་པ་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། དྲག་པོ་རྡོ་རྗེ་གདེངས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཞལ་དྲུག་ཧ་ལའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་དྲུག་ལྡན། །ཞབས་དྲུག་དཀྱིལ་ཀྲུང་བརྐྱང་བསྐུམ་འདོར་ཐབས་བསྒྲད། །སེང་ལྤགས་སྟོད་གཡོག་རོ་ལངས་མ་ལ་འཁྱུད། །གདོང་དྲུག་བཅུ་བདུན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་ཡིས། །རྣམ་ཤེས་འགྱུ་བ་གཤིན་རྗེ་སྤང་བྱ་རྣམས། །བཅོམ་ནས་འགྲོ་ཀུན་སྦྱངས་འབྲས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་དུར་ཁྲོད་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །བཅོམ་ལྡན་གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་འཇིགས་སུ་རུང༌། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་དབྱུག་དཀར་ཐོད་ཁྲག་འཛིན། །སྟོང་ཆེན་རོ་ལངས་མ་ཡིས་མགུལ་ནས་འཁྱུད། །གཤེད་དམར་ལྷ་དགུའི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་དྲུག་གཤིན་རྗེའི་གདུག་པ་ཞི་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། མི་བཟད་གཏུམ་དྲག་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །མ་ཧེའི་གདོང་ཅན་གྲི་ཐོད་ཐུགས་ཀར་འཛིན། །སྤྱྀ་གཙུག་འཇམ་དབྱངས་ཞལ་འཛུམ་རུས་རྒྱན་སྤྲས། །བཀའ་ཉན་ཆོས་རྒྱལ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁྲོ་རྒྱལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས། །བདག་སོགས་འགྲོ་ཀུན་ད་ལྟ་འདི་ཉིད་དུ། །སྐུ་བཞི་འགྱུར་མེད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མཆོག །ཐོབ་ནས་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་འདྲེན་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །བཅོམ་ལྡན་མི་བསྐྱོད་ཡབ་ཡུམ་ཧེ་རུ་ཀ །འདུས་པ་སོ་གཉིས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་མེ་དཔུང་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་བརྒྱད་ལྡན། །འདུས་པ་བཅུ་དགུའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཆིང་བ་ཀུན་ལྡན་མཁའ་ཁྱབ་སེམས་ཅན་གྱི། །རང་
2-1-295


རྒྱུད་ཆོས་ཉིད་མྱུར་དུ་མངོན་འགྱུར་ཤོག །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་མེ་ཆེན་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། ཁྲོ་རྒྱལ་ཧཱུཾ་མཛད་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་ལྡན། །རྡོ་རྗེ་འཁོར་ལོ་རིན་ཆེན་གཡས་སུ་འཛིན། །དྲིལ་བུ་པདྨ་རལ་གྲི་གཡོན་དག་གིས། །རང་འོད་ཡུམ་ལ་སྦྱོར་བའི་རུས་རྒྱན་སྤྲས། །ཧཱུཾ་མཛད་བཅུ་བདུན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་ཡིས། །བདག་ཅག་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་ཐོབ་ཤོག །ཧཱུཾ། རབ་འཇིགས་དུར་ཁྲོད་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །མཐིང་ནག་གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་ཕྱག་དྲུག་ལྡན། །རྩ་ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་རྡོར་དྲིལ་ནམ་མཁར་ཕྱར། །བར་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུགས་ཀར་ཐལ་མོ་བརྡབ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་དུག་སྦྲུལ་ཞལ་དུ་གསོལ། །བརྐྱང་བསྐུམ་ཞབས་ཀྱིས་ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་གནོན། །མཛེས་ལྡན་རབ་འཁྱུད་དུར་ཁྲོད་ཆས་ཀྱིས་བརྒྱན། །འཁོར་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལྷ་མཆོག་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི། །བདག་ཅག་སྤངས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྟ་མགྲིན་ཡང་གསང་ཁྲོས་པ་མེ་ཡི་མདོག །གཡས་དཀར་གཡོན་ལྗང་སྐྲ་སེར་རྟ་སྐད་འཚེར། །ཁྲོ་རྒྱལ་ཡང་གསང་ཁྲོས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །པདྨ་དམར་པོ་ལྕགས་ཀྱུ་བེ་ཅོན་གཡས། །ཐོད་ཁྲག་ཞགས་པ་རལ་གྲི་གཡོན་ན་འཛིན། །རབ་སྔོན་མཁའ་འགྲོ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་སྦྱོར། །ཁྲོ་རྒྱལ་ཡང་གསང་ཁྲོས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞབས་བཞིའི་བདུད་བཞི་མ་ལུས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དུར་ཁྲོད་ཆས་རྫོགས་གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་ཕྱར། །དབང་ཆེན་བཞི་དང་སྒོ་མ་རོ་ལངས་ཚོགས། །དུར་ཁྲོད་མ་མོ་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་ཐུགས་རྗེས་བདག་ཅག་རྣམས། །མི་འཇིགས་སྟོབས་བཅུ་མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་སོགས། །རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །རྟ་མགྲིན་དམར་ནག་གཡས་སྔོ་གཡོན་ཞལ་དཀར། །རྡོ་
2-1-296


རྗེ་དབྱུག་པ་སྡིགས་མཛུབ་མེ་མདའ་གཡས། །ཁྱུང་ཆེན་ནུ་མ་པད་དཀར་གཞུ་བདུང་གཡོན། །ཁྲོ་མོ་རབ་དཀར་འཁྱུད་པ་བརྒྱན་གྱིས་སྤྲས། །རྟ་མགྲིན་བཅོ་བརྒྱད་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བས་བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་ཀུན། །ཐེག་ཆེན་ལུང་རྟོགས་ཆོས་ལ་དབང་འབྱོར་ཤོག །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་མེ་རི་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །དབང་གི་རྟ་མགྲིན་དམར་པོ་བེ་ཅོན་གཡས། །གཡོན་པའི་སྡིགས་མཛུབ་དབུ་ལ་རྟ་སྐད་འཚེར། །རྟ་མགྲིན་བཅུ་བདུན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ནང་ཀུན་བཟང་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོ་འདིས། །ཕ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བླ་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། །བདག་ཅག་བསྙེན་བསྒྲུབ་བསྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། །བླ་མེད་རྒྱུད་སྡེའི་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་དག་ཡངས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དབུས། །བཅོམ་ལྡན་རྣམ་སྣང་ཞལ་བཞི་སྐུ་མདོག་དཀར། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དར་གྱིས་བརྒྱན། །སེམས་མ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱོགས་བཞི་མི་བསྐྱོད་ལ་སོགས་རྒྱལ་བ་བཞི། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རེ་མིག་སྒོ་བཞི་འཁྱིལ་བའི་འབར་བ་རུ། །རྡོ་རྗེ་སྒེག་མོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གྲུབ་བཞི་ལྷ་རྣམས་ཡིད་འོང་རྣམ་དག་ཏུ། །ཞི་བ་སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ཡི་སྒོ་ཁྱམས་གཡས་གཡོན་པདྨའི་སྟེང༌། །སངས་རྒྱས་སྟོང་ལ་བཞི་ཡིས་མ་ཚང་བ། །སྒོ་བ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་སེལ་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་དག་གིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀུན། །རྡོར་དབྱིངས་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ཁྱབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། །སེམས་དཔའ་དགའ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་
2-1-297


ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱོགས་བཞིར་མི་བསྐྱོད་ལ་སོགས་རྒྱལ་བ་བཞི། །ཉེ་སྲས་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ནང་གྲྭ་བཞི་སྒོ་བཞི་འབར་བ་རུ། །རྡོ་རྗེ་སྒེག་མོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒོ་ཁྱམས་ཀུན་ཏུ་ལྷ་ཀླུ་གཟའ་སྐར་སོགས། །དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཤཱཀྱ་སེང་གེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཚུལ། །གཙུག་ཏོར་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་སྒེག་མོ་བརྒྱད་དང་བཅས། །གཙུག་དགུའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་མཁའ་དབྱིངས་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་འཇམ་དབྱངས་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་ལྡན། །རྒྱལ་བ་སེམས་དཔའ་མཆེད་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རེ་མིག་བཞི་ལ་རྒྱལ་བ་རྣམ་བཞི་སྟེ། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡུམ་བཞི་སྒོ་བ་ལྷ་མོ་ཞེ་ལྔ་བཅས། །སྒེག་མོ་སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ནང་སྒོ་སྲུང་ཁྲོ་རྒྱལ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། །རིག་མ་བརྒྱད་དང་སྒོ་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱོགས་སྐྱོང་ལྷ་ཀླུ་གཟའ་སྐར་བཞོན་པར་བཅས། །རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཕྱག་བཞི་པ། །མཁའ་འགྲོ་རིགས་བཞིས་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་བཞི། །མཚན་བརྗོད་ཟབ་མོའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཡོན་ཏན་ཀུན་རྫོགས་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །མཐིང་ནག་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ནམ་མཁར་ཕྱར། །ཧཱུཾ་མཛད་རིགས་བཞི་ཁྲོ་ཆུང་བཞི་ཡིས་བསྐོར། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒེག་མོ་བརྒྱད་དང་སྒོ་སྲུང་ཁྲོ་བོ་བཞི། །ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྣམ་སྣང་རིགས་བཞི་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་
2-1-298


བཅུ་དྲུག་སྒེག་མོ་བརྒྱད། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་སྒེག་བརྒྱད་སྒོ་བ་བཞི། །དཀར་སེར་དམར་ལྗང་དགྲ་བཅོམ་ཆེན་པོའི་སྐུ། །སྐལ་བཟང་སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉན་ཐོས་བཅུ་དྲུག་རང་རྒྱལ་བཅུ་གཉིས་དང༌། །སྒོ་སྐྱོང་ཁྲོ་རྒྱལ་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱོགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་ལྷ་ཀླུ་གཟའ་སྐར་བཅས། །ཀུན་རིག་རྩ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཐུགས་རྗེ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སྤྲུལ་སྐུ་ཤཱཀ་ཐུབ་སེར་པོ་ཆོས་འཆད་མཛད། །སེམས་དཔའ་བཞི་དང་ལྷ་མོ་སྒོ་བ་བཞི། །ཤཱཀ་ཐུབ་སྐུ་ཡི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་དཔག་མེད་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སྐུ་མདོག་དམར་པོ་རྒྱལ་བ་ཚེ་དཔག་མེད། །སེམས་དཔའ་བཞི་དང་ལྷ་མོ་སྒོ་བ་བཞི། །གསུང་གི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་རབ་འབར་དྲག་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །གསང་བདག་སྔོན་པོ་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་འཛིན། །རིགས་བཞི་ལྷ་མོ་སྒོ་བ་ལྕགས་ཀྱུ་སོགས། །ཕྱག་རྡོར་ཐུགས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡོན་ཏན་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་རབ་མཛེས་ཞི་བའི་སྐུ། །རྒྱལ་བ་རིགས་བཞིས་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གསེར་ཐུབ་འོད་སྲུང་ལ་སོགས་བདེ་གཤེགས་བརྒྱད། །རྒྱལ་བ་སེམས་དཔའ་བཅུ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རང་རྒྱལ་བཅུ་གཉིས་ཉན་ཐོས་བཅུ་དྲུག་དང༌། །ལྷ་ཀླུ་གཟའ་སྐར་སོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། མེ་ལྟར་འབར་བའི་འཕྲིན་ལས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །གསང་བདག་མཐིང་ནག་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་འཛིན། །ཁྲོ་བོ་ཡབ་ཡུམ་བཅུ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་ཀླུ་དྲེགས་པ་འདུལ་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་དཀྱིལ་འཁོར་དྲུག་གི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྦྱོང་རྒྱུད་བཅུ་གཉིས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །འགྲོ་ཀུན་སྲིད་པའི་ངན་འགྲོ་ལས་བཏོན་ནས། །མཐོ་རིས་ཐར་པའི་དཔལ་ལ་འགོད་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། སྤྲོས་བྲལ་རྣམ་དག་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ཆེན་ཤེས་རབ་
2-1-299


ཕར་ཕྱིན་མ། །མཁའ་འགྲོ་བརྒྱད་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མྱ་ངན་མེད་པ་གཙོ་འཁོར་རྣམ་ལྔ་སོགས། །རྒྱས་སྲས་ལྔ་བཅུའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་ཉམས་དགའ་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །བཅོམ་ལྡན་མི་འཁྲུགས་རྒྱལ་པོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །རིགས་བཞི་ཡུམ་བཞིས་བསྐོར་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་ཀུན་མངོན་དགའི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཐུགས་རྗེ་མཁྱེན་བརྩེ་ཁྱབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །འཇམ་དཔལ་ཞལ་དྲུག་ཕྱག་གཉིས་པོ་ཏི་འཛིན། །སེམས་མ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་གཙོ་འཁོར་རྣམ་ལྔ་སོགས། །རྒྱལ་སྲས་ཉི་ཤུའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སེམས་མ་བཅུ་དྲུག་ལྷ་མོ་སྒོ་བ་བཞི། །ལྷ་མོ་བཅུ་གཉིས་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཆོད་སྤྲིན་དཔག་མེད་འདིས། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་དག་གིས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །མ་རིག་ཉི་ཟླའི་རྒྱུ་བ་རབ་འགགས་ནས། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ཟླ་ཉི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །བཅོམ་ལྡན་རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལ་སོགས་ཏེ། །སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཐོབ་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་ར་གུར་འཁྲིགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །འགྲོ་བཟང་ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་གཉིས་ལྡན། །དར་སྔོན་སེང་གེའི་ན་བཟའ་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས། །འགྲོ་བཟང་སོ་གཉིས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཏུམ་པོ་ལྷ་ལྔ་ལྕགས་སྦུབ་ཨུ་ཙཪྻ། །རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་སེལ་མཛད་གསང་བའི་བདག །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་པདྨའི་གུར་ནང་དུ། །གཙོ་མོ་གདུགས་དཀར་གཡས་སྔོ་གཡོན་ཞལ་དམར། །གདུགས་དང་འཁོར་ལོ་ལྕགས་ཀྱུ་མེ་མདའ་གཡས། །རྒྱལ་མཚན་རྡོ་རྗེ་
2-1-300


ཞགས་པ་གཞུ་བདུང་གཡོན། །གདུགས་དཀར་ཉེར་དགུའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། འཇིགས་བྱེད་ཉོན་མོངས་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་མི་གཡོ་སྔོན་པོ་རལ་གྲི་ཕྱར། །ཁྲོ་རྒྱལ་བཅུ་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡེ་ཤེས་སྤྱན་གྱིས་འགྲོ་ལ་རབ་གཟིགས་ནས། །ཕྱི་ནང་བདུད་བཞིའི་བར་ཆད་བསལ་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། བདུད་དཔུང་ཀླུ་གཉན་འདུལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །མཁའ་ལྡིང་ཁྱུང་ཆེན་དགུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱེ་དགུ་སེམས་ཅན་ཆོས་ཉིད་དོན་རྟོགས་ཤོག །ཧཱུཾ། སྙིང་རྗེ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞག་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། །རྒྱལ་སྲས་ནོར་བུ་འཛིན་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡུམ་མཆོག་ཡི་གེ་དྲུག་མ་སྤྱན་རས་གཟིགས། །འཕགས་པ་རི་དབང་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གྲྭ་བཞིར་མཆོད་སྦྲིན་འཛིན་པའི་ལྷ་མོ་བཞི། །སྒོ་བ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་ཀུན་ཐུགས་རྗེས་མྱུར་དུ་བཟུང་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། གནས་མཆོག་པོ་ཊ་ལ་ཡི་ཞིང་ཁམས་སུ། །དུང་མདོག་ཕྱག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་བཅུ་གཅིག་ཞལ། །ཡིད་བཞིན་འཁོར་ལོའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དོན་ཡོད་ཞགས་པ་ལྷ་ལྔ་སེ་གེའི་སྒྲ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་འཁོར་བའི་འཇིགས་ལས་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། ཡི་དྭགས་ཁ་འབར་འདུལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་གདོད་ནས་རྣམ་དག་པ། །འཕགས་པ་ཉེ་བའི་སྲས་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉན་ཐོས་བཅུ་དྲུག་ཕྱོགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་བཞི། །ལྷ་ཚོགས་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་སྒྲིབ་སྦྱངས་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། ཡེ་ཤེས་མེ་དཔུང་འཁྱིལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་ཤིང་ལོའི་ན་བཟའ་གསོལ། །རི་ཁྲོད་ལྷ་མོ་མཆེད་དགུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁྱབ་བདག་བདེ་ཆེན་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་
2-1-301


འཁོར་ན། །སེར་མོ་དར་སྔོན་ན་བཟའ་རྒྱན་སྤྲས་མ། །ལྷ་མོ་འོད་ཟེར་ཉེར་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །འོད་ཟེར་པི་ཝཾ་སྒྲོགས་པའི་དབྱངས་ཅན་མ། །ལྷ་མོ་བཅུ་གསུམ་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་སྩལ་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་བུ་རིའི་གཞལ་ཡས་སུ། །གཙོ་མོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་མའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་གཉིས། །ཁྲོ་བཞི་ལྷ་བུ་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཆི་མེད་ཚེ་ཡི་དངོས་སྒྲུབ་བདག་ལ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་ཤིང་ལོ་རྒྱས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སོ་སོར་འབྲང་མ་ལྷ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བུམ་པ་བཞི་དང་མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་བཞི། །སྒོ་མ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཆོག་དང་ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་བདག་ལ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། མཁྱེན་བརྩེ་འཇའ་ཚོན་འཁྱིལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །གོ་རླིངས་སྨྲ་སེང་ཨ་ར་པ་ཙ་ན། །མཁྱེན་རབ་འཇམ་དཔལ་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཤེས་རབ་བློ་འཕེལ་བདག་ལ་སྩལ་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་མེ་རི་འཁྲིགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཚད་མེད་རྣམ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཡིན་འོང་མ། །མཱ་མ་ཀཱི་སོགས་ཡུམ་བཞིའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་རྣམ་དག་འཇིགས་པའི་སྐུ། །རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་རྒྱལ་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཕྲིན་ལས་བཞི་ཡི་ངོ་བོ་ཁྲོ་མོའི་ཚུལ། །སྒོ་མ་བཞི་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལྷ་ཀླུ་ཕྱོགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་ལ་སོགས་པའི། །འཁོར་ཡུག་གནས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་ཀུན་ནད་གདོན་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། རབ་འབར་རྡོ་རྗེ་གཏམས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྡོ་རྗེ་ཐུགས་ཀར་འཛིན། །རྣམ་འཇོམས་ལྗང་གུའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐུ་སྟོབས་དྲག་པོའི་དངོས་གྲུབ་བདག་ལ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། འཕྲིན་ལས་ཐོགས་མེད་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །དབང་སྒྲོལ་དམར་མོ་ཞལ་
2-1-302


གཅིག་ཕྱག་བརྒྱད་མ། །སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིག་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །རྡོ་རྗེ་སྒྲོལ་མའི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འཕྲིན་ལས་རྣམ་བཞི་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། སྙོམས་འཇུག་རྣམ་དགུ་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །སྐྱེ་དགུ་རྒྱ་མཚོ་འདྲེན་པའི་ཚེ་དཔག་མེད། །ལྷ་དགུ་རྒྱལ་ཆེན་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་སོགས་སེམས་ཅན་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ། །སྐྱེས་ནས་འོད་དཔག་མེད་པའི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བརྒྱད་ལྡན། །ཞེ་གསུམ་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་དཀར་དམར་མདོག །ལྷ་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་དྲུག་སྐྱོན་སྒྲིབ་དག་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །གཞན་མཆོག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །དཔལ་ལྡན་བྱ་རྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་འབྱོར་བདག་ཅག་འཁོར་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འཁོར་ལོ་དྲུག་ལ་ལས་རླུང་མྱུར་འགགས་ཤིང༌། །ཡེ་ཤེས་རླུང་གིས་ས་ལམ་མྱུར་བགྲོད་ནས། །ཁྱབ་བདག་བྱ་རྒྱུད་ལྷ་ཡི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་ཁང་བརྩེགས་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །ཁྲོ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་རྣམ་དག་ཁྲོ་རྒྱལ་བཅུ། །དོན་དམ་ཟད་པར་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟོབས་བཅུ་བཞོན་པ་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ། །ཆོས་ཉིད་གཟའ་ཆེན་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡེ་ཤེས་དབང་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཀླུ་རྒྱལ་བཅུ། །གཞན་མཆོག་འབྱུང་པོ་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུར་ཁྲོད་འབྱུང་བོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅས་དང༌། །སྡེ་དྲུག་སྲུང་མ་དྲུག་ཅུ་འཁོར་བཅས་ལ། །གླིང་བཞི་ལྷུན་པོ་ཉི་ཟླ་དཔག་བསམ་ཤིང༌། །ལྷ་མིའི་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་བསྲུང་སྐྱོབ་ཞི་རྒྱས་
2-1-303


སོགས། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་བཀའ་བཞིན་བསྒྲུབ་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། རབ་འཇིགས་དུར་ཁྲོད་འབར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་དཔལ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེ། །སྲིན་པོའི་གཟུགས་ཅན་སྦོམ་ཐུང་ཆེ་བ་གཙིགས། །ཟླུམ་པོའི་སྟབས་ཅན་རུས་རྒྱན་དར་གྱིས་བརྒྱན། །གྲི་ཐོད་རྣམ་འཕྲུལ་གནྚེ་ཐུགས་ཀར་འཛིན། །སྐྲ་སེར་སྦྲུལ་རྒྱན་ཚངས་སྐུད་ཐོད་རློན་སྤྲས། །དཔལ་ལྡན་མཧཱ་ཀཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཨེ་ཀ་ཙ་ཏི་འདོད་ཁམས་དབང་ཕྱུག་མ། །གནོད་སྦྱིན་ཡབ་ཡུམ་པུ་ཊ་མིང་སྲིང་དང༌། །རུ་འདྲེན་སྡེ་བཞི་མི་ནག་བྱ་ཁྱི་སོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང་གྱུར་ཅིག །སེང་གེ་གླང་ཆེན་སྟག་གཟིག་དོམ་དྲེད་དང༌། །ཁྲབ་རྨོག་དར་སྣ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་འདིས། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཞེས་ནས་ཐུབ་དབང་བསྟན་པ་རྒྱས་པ་དང༌། །རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་མཆོག་ཏུ་དར་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། དྲག་པོ་མངོན་སྤྱོད་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན། །གར་མཁན་སྲིན་པོའི་གཟུགས་ཅན་ཞལ་བཞི་པ། །སྒྲ་སྒྲོགས་དྲིལ་བུའི་ཕྲེང་བས་རྣམ་པར་བརྒྱན། །གྲི་ཐོད་རུས་ཕྲེང་རལ་གྲི་དགྲ་ལ་ཕྱར། །ལྷ་མཆོག་མཧཱ་ཀཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཁའ་འགྲོ་བཞི་དང་ཀིང་ཆེན་བཅུ་དྲུག་བཅས། །ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སྐྱོང་དྲེགས་པ་སྡེ་བརྒྱད་སོགས། །སྟོབས་འཕྲོག་མགོན་པོ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྐང་གླིང་གྲི་ལྕགས་གཡབ་དར་ནག་པོ་སོགས། །དྲག་པོ་ལས་ཀྱི་མཆོད་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཞེས་ནས་དགྲ་བགེགས་མ་ལུས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། ཙན་དན་སྡོང་པོ་རྐང་གཅིག་འབར་བ་རུ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་དྲུག་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་སྟེ། །ཀྵེ་དྲ་པཱ་ལ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཀའ་སྡོད་བཞི་དང་ཕྱོགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་སོགས། །ཕྱག་དྲུག་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྟ་ནག་ཁྱི་ནག་ལུག་ནག་བཅུ་གསུམ་རེ། །དངོས་འབྱོར་ཡིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཞེས་ནས་ཟབ་ལམ་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་གནས་མཆོག་
2-1-304


ན། །ཆོས་སྐྱོང་མགོན་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། །བཱེ་ཏ་རལ་གྲི་ཐོད་ཁྲག་ཁ་ཊྭཱཾ་འཛིན། །བྱ་རོག་གདོང་ཅན་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གསོད་བྱེད་མ་གསུམ་ལས་མཁན་མགོ་བརྙན་བརྒྱད། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་བསྲུང་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ། །མི་ལྤགས་གླང་ཆེན་གོ་རློན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཞེས་ནས་ཐེག་ཆེན་བསྟན་པ་དར་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ནོར་བུ་རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་ཕོ་བྲང་ན། །མི་འཇིགས་སེང་གེ་དར་གྱིས་སྤྲས་པའི་སྟེང༌། །གནོད་སྦྱྀན་གཏེར་བདག་ན་ག་ཀུ་བེ་ར། །གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་རྒྱལ་མཚན་ནེའུ་ལེ་འཛིན། །སྐུ་ལ་གསེར་ཁྲབ་དར་སྣ་འཕྲེང་བས་བརྒྱན། །རྒྱལ་ཆེན་རྣམ་སྲས་ཆེན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཛམ་སེར་ཀླུ་མོ་གཙུག་ཕུད་གསང་བའི་ཡུམ། །ཛམ་ནག་ཕྱུགས་ལྷ་ཛམ་དམར་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་གཅོད་རྟ་བདག་ཕོ་ཉ་བརྒྱད། །ལྷ་མོ་ཡུམ་བརྒྱད་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གནོད་སྦྱྀན་བྱེ་བ་ཀླུ་བརྒྱད་ནོར་རྒྱུན་མ། །གཏེར་བདག་རྣམ་སྲས་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སེང་གེ་གླང་ཆེན་རྨ་བྱ་རྟ་སྔོན་དང༌། །སྤོས་དཀར་ལུང་ཐང་ཕྲེང་བས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཞེས་ནས་བདག་ལ་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། འདི་ནས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡི་ཕ་རོལ་ན། །ས་འོག་ཐོད་གུར་ལྕགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མ་ཧེ་ཁྲོས་པའི་གདོང༌། །ཕྱག་གཉིས་ཐོད་དབྱུག་ཞགས་པས་དགྲ་བགེགས་འཆིངས། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་རྒྱ་མཚོས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡུམ་ཆེན་རྒན་བྱེད་ནག་པོ་སྐྲ་སེར་ཅན། །རྩེ་གསུམ་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཕོ་བརྒྱད་མོ་བརྒྱད་གཞོན་ལ་རོལ། །ཡ་མ་ར་ཙ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དེ་ལྟར་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་བསྒྲུབ་པ་ལ། །འདུ་བ་རྣམ་བཞིའི་ནད་རིགས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་དགྲ་བགེགས་ཞི་བར་མཛོད། །ཚེ་དང་བསོད་ནམས་དཔལ་འབྱོར་སྙན་གྲགས་དང༌། །ས་ལམ་ཡོན་
2-1-305


ཏན་མ་ལུས་རྒྱས་པར་མཛོད། །མི་ཆེན་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཀླུ་མ་ལུས་དང༌། །ལས་རླུང་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུ་བར་མཛོད། །ལྷ་མའི་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་རྫས་ཐམས་ཅད་དང༌། །རླུང་སེམས་མ་ལུས་དབུ་མར་དགུག་པར་མཛོད། །བསྟན་པའི་དགྲ་བོ་བདུད་རིགས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཉོན་མོངས་རག་པའི་སེམས་རྣམས་རྨོངས་པར་མཛོད། །ཐར་པའི་ཆོམ་རྐུན་འདུ་འཛི་ལ་སོགས་པའི། །མི་བཟད་གློ་བུར་དགྲ་རྣམས་རེངས་པར་མཛོད། །བསྒྲལ་བའི་ཞིང་གྱུར་དགྲ་བགེགས་ཐམས་ཅད་དང༌། །ལས་རླུང་ཉི་ཁྲི་ཅིག་སྟོང་བསད་པར་མཛོད། །གཟུང་འཛིན་མ་རིག་ལས་ཀྱི་དགྲ་བགེགས་དང༌། །འཛག་བདེ་འཕོ་བའི་བག་ཆགས་བསྐྲད་པར་མཛོད། །ཚེ་འདིར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དངོས་གྲུབ་མཆོག །ཐོབ་ནས་བསྟན་དང་འགྲོ་ལ་ཕན་བྱེད་ཤོག །
རྒྱུད་སྡེ་རྣམ་བཞིའི་བསྐང་བ་ཆོ་གའི་མཆོག །དགའ་བཞི་བདེ་སྟོང་ཡེ་ཤེས་རོལ་བ་འདི། །དགའ་བཞི་འཛིན་པ་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གྱིས། །ཚད་མེད་བཞི་ཡི་དད་གུས་བསྐུལ་བའི་ངོར། །རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་ཞེས་པ་སྤྲང་བན་གྱིས། །ལྟོས་མེད་རྣམ་བཞི་སྐྱོང་བའི་ཇོ་ནང་དུ། །བསྙེན་བསྒྲུབ་རྣམ་བཞི་བསྒྲུབ་པའི་ཁང་བུར་བཀོད། །དགེ་དེས་སྐྱེ་གནས་རྣམ་བཞིའི་འགྲོ་བ་ཀུན། །གནས་སྐབས་རིགས་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་གཏན་བཅོམ་ནས། །རྒྱལ་བ་སྐུ་བཞིའི་གོ་འཕང་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་བདེ་སྟོང་རོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། ཉེ་གནས་སེང་རིན་གྱིས་བསྐུལ་བའི་ངོར། ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས། གཟིམ་ཁང་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྦྱར་བའོ།།     །།འདི་ལ་བརྩོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་གདོན་མི་ཟའོ།།     །།དགེའོ། །
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-306


༄༅། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ན་མཿཤྲཱི་ཀཱ་ལ་ཙཀྲ་ཡ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་རྣམ་དག་ཆོས་དབྱིངས་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཆོད་དོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་འགྲོ་རྣམས་བཟུང་དུ་གསོལ། རིམ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །དབེན་བའི་གནས་སུ་རྟེན་གསུམ་བཀྲམ། །ཕྱི་ནང་མཆོད་རྫས་གཙང་མར་བཤམས། །བདག་བསྐྱེད་ཡི་དམ་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམས། །མདུན་བསྐྱེད་མཆོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ། །གཏོར་འབུལ་ཚོགས་འཁོར་བྱས་ནས་ཀྱང༌། །བ་དན་ཕྱར་ལ་རྔ་ཆེན་བརྡུངས། །སྤོས་བཟང་བདུག་ལ་འདི་སྐད་དབྱངས། །
ཧཱུཾ། འོག་མིན་ཆོས་དབྱིངས་གཞལ་ཡས་ནས། །དང་པོ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །འཁོར་བཅས་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །ཟླ་བ་བཟང་པོ་ལྷ་དབང་དང༌། །གྲགས་པ་པདྨ་དཀར་ལ་སོགས། །ཆོས་རྒྱལ་རིགས་ལྡན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །འཁོར་བཅས་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །དུས་ཞབས་ཆེ་ཆུང་ཟླ་བ་མགོན། །འབྲོ་སྟོན་ལོཙྪ་ལྷ་རྗེ་དང༌། །སྒྲོ་སྟོན་གནམ་བརྩེགས་ཡུ་མོ་པ། །འཁོར་བཅས་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །དྷརྨ་ཤྭ་ར་ཇོ་འབུམ་དང༌། །སེ་མོ་ཆེ་བ་འཇམ་དབྱངས་གསར། །ཆོས་སྐུ་འོད་ཟེར་ཀུན་སྤངས་ཆེ། །འཁོར་བཅས་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །བྱང་སེམས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །དབང་བརྒྱུད་མན་ངག་བླ་མ་དང༌། །ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་
2-1-307


རྣམས། །འཁོར་བཅས་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །ཐར་པའི་ཁང་བཟང་ཉམས་དགའ་འདིར། །ཡིད་འོང་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་ཀྱང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །བྱང་ཆུབ་ལམ་སྣ་འདྲེན་པར་མཛོད། །ཁྱེད་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བ་ནི། །མཆོད་ཡོན་ཞབས་བསིལ་མེ་ཏོག་སྤོས། །སྣང་གསལ་དྲི་མཆོག་ཞལ་ཟས་སྦྱར། །རོལ་མོ་ཀུན་བཟང་མཆོག་སྤྲིན་འབུལ། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་ཛ་གད་སྨན། །དར་ཟབ་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་དང༌། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཆོད་པའི་ཚོགས། །བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་མཆོད། །ཕ་མ་བུ་སྡུག་མེ་འོབས་སུ། །ལྷུང་བ་མཐོང་ནས་ག་ལ་བཟོད། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་བདག་སྒྲོལ་མཛོད། །
ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་གཞལ་ཡས་ནས། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི། །སྣ་ཚོགས་ཡུམ་དང་མཉམ་པར་སྦྱོར། །བདེ་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕར་ཕྱིན་རྣམ་དག་ནུས་མ་བཅུ། །བུམ་པ་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྱང་ཆུབ་རྣམ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད། །མཚན་མ་བཞི་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕུང་ཁམས་རྣམ་དག་སངས་རྒྱས་ཚོགས། །གཤེགས་པ་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཡུལ་རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་ཚོགས། །སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་དང་བྱ་བ་རྣམ་དག་པ། །ཁྲོ་རྒྱལ་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་རླུང་བཅུ་གཉིས་རྣམ་དག་པ། །གཟུངས་མ་བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཙར་ཙི་ཀ་སོགས་གཙོ་མོ་བརྒྱད། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཟླ་བ་ཚེས་ཞག་རྣམ་དག་པའི། །ལྷ་ཆེན་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐིལ་བཞི་གསང་གཙུག་རྣམ་དག་པ། །སྒོ་སྐྱོང་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འདོད་དང་ཕྱིར་འདོད་ལྷ་མོའི་ཚོགས། །ཟུང་གི་སོ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སོར་མོ་རྣམ་དག་ཀླུ་དང་གཏུམ། །འདོད་ཡོན་དགའ་བདེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྲ་སྤུ་རྣམ་དག་གྲུབ་པའི་ཚོགས། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་
2-1-308


བསྐང༌། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་ཀྱིས། །ཉམས་ཆག་མ་ལུས་བཤགས་པ་དང༌། །རིམ་གཉིས་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་རོལ་བའི་གཞལ་ཡས་ནས། །འཁོར་ལོ་སྡོམ་ཆེན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འབར་མ་བརྒྱད་དང་བུམ་པ་བརྒྱད། །ཐུགས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་ལོ་དྲུག་གི་དཔའ་བོ་ཚོགས། །དཔལ་མོ་ཞེ་དྲུག་སྒོ་མཚམས་བཅས། །སྡོམ་ཆེན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་རིགས་གསུམ་ཚོགས། །གསང་འདུས་རིགས་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བརྒྱའི་ཉི་ཤུ་ལྷ། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུ་མ་རོ་ཅིག་གཉིས་མེད་རྒྱུད། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་ཀྱི། །ཐར་པའི་ལམ་མཆོག་མཐར་ཕྱིན་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །བཅོམ་ལྡན་དགྱེས་མཛད་རྡོ་རྗེ་ནི། །ཞལ་བརྒྱད་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད། །ཕྱག་ནི་སྟོང་པ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། །ཞབས་བཞི་བདུད་བཞི་མཉམ་པར་གནོན། །བདག་མེད་མ་ཡིས་མགུལ་ནས་འཁྱུད། །དགྱེད་མཛད་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་རྣམ་དག་པ། །ལྷ་མོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇིག་རྟེན་དྲེགས་པ་འདུལ་མཛད་པ། །འཁོར་ཡུག་གནས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དུག་ལྔ་རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་ལྔ། །མཁའ་ འགྲོ་སྡེ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་བཞིའི་མཐར་མཛད་ཧེ་རུ་ཀ །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི། །བདག་ཅག་ཏིང་འཛིན་བསྒྲུབ་པ་ལ། །རྟོགས་པ་མཆོག་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ཨ་ར་ལི། །ཆུ་གཏེར་ཞལ་ལ་ཉི་མའི་ཕྱག །སྣང་སྟོང་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོས་འཁྱུད། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྔོ་ལྗངས་ཕྱེད་མདོག་རི་ཟླའི་ཞལ། །ཕྱག་ནི་དོན་དྲུག་མཚན་མ་འབྲེལ། །རིག་མ་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོས་
2-1-309


འཁྱུད། །མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་འཁོར་དང་བཅས། །དམ་རྫས་གཏོར་མའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཐིང་ཀ་ཞབས་གཉིས་དཀྱིལ་ཀྲུང་ཕྱེད། །ཟླ་བའི་ཞལ་ལ་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག །སངས་རྒྱས་ཐོད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉེར་ལྔ་ལྷ་དགུ་འཁོར་དང་བཅས། །སྣ་ཚོགས་མཆོད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཅོམ་ལྡན་མཧཱ་མ་ཡ་ནི། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་མཚོན་ཆ་འཛིན། །རང་འདྲའི་ཡུམ་འཁྱུད་གར་སྟབས་ཅན། །སྒྱུ་མ་ལྷ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་བཤགས་པར་བགྱི། །དངོས་གྲུབ་རྣམ་གཉིས་མྱུར་དུ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། ཆོས་འབྱུང་གྲུ་གསུམ་འབར་བའི་དབུས། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་ཡུམ་ཆེན་སྐུ། །སྐུ་མདོག་དམར་མོ་གར་མཁན་ཅན། །རིགས་བཞི་མཁའ་འགྲོ་ཚོགས་དང་བཅས། །རྒྱན་དང་ཆ་ལུགས་རྫོགས་པར་ལྡན། །བསྐང་ངོ་མཆོད་དོ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཆོག་དང་ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། ཆོས་འབྱུང་རྡོ་རྗེ་ར་གུར་དབུས། །སེང་སྔོན་སྟེང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས། །གདན་བཞི་རྣལ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ནི། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་ཡུམ་ལ་རོལ། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རི་དྭགས་རྒྱལ་པོ་ཁྲོས་པའི་སྟེང༌། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོ་མ། །སྐུ་གསུམ་ཞལ་ལྡན་ཕར་ཕྱིན་ཕྱག །ལྷ་མོ་བཅུ་གཉིས་འཁོར་དང་བཅས། །དམ་རྫས་གཏོར་མའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཆོས་འབྱུང་གྲུ་གསུམ་འབར་བའི་དབུས། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་ཡུམ་ཆེན་སྐུ། །སྐུ་མདོག་དམར་མོ་གར་མཁན་ཅན། །རིགས་བཞི་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་དང་བཅས། །རྒྱན་དང་ཆ་ལུགས་རྫོགས་པར་ལྡན། །བསྐང་ངོ་མཆོད་དོ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཆོག་དང་ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་དོན་གྲུབ་མ། །མཁའ་སྤྱོད་དཀར་དམར་དབུ་བཅད་མ། །ཀུ་རུ་ཀུ་ལེ་ཕག་དཀར་སོགས། །མ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ། །ཕྱི་ནང་བར་ཆད་རབ་བསལ་ནས། །སྤངས་རྟོགས་མ་ལུས་མཐར་ཕྱིན་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཞེ་སྡང་རྣམ་དག་དཀྱིལ་
2-1-310


འཁོར་ན། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ནི། །སྒོ་དགུ་འགགས་པའི་ཞལ་དགུ་པ། །གསལ་བྱེད་རྣམ་དག་སོ་བཞི་ཕྱག །གདུག་པ་འདུལ་ཕྱིར་མཚོན་ཆ་འཛིན། །སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ཞབས་དག་གིས། །སོ་ཅན་བརྒྱད་དང་འདབ་ཆགས་བརྒྱད། །བདུད་བཞི་བཅས་པ་མཉམ་པར་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐུ་ལ་རུས་རྒྱན་ཐོད་རློན་སྤྲས། །སྦོམ་ཐུང་ལིང་ག་གྱེན་དུ་ལངས། །ཧཱུཾ་ཕཊ་སྒྲ་སྒྲོག་གཤིན་རྗེ་འདུལ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྷ་ཡང་སྐྲག །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧ་ཧའི་གད་མོ་སྟོང་གསུམ་འགེངས། །རོ་ལངས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་སེལ་མཛད་པ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཕོ་མོ་མ་ཧེའི་སྟེང༌། །འཇམ་དཔལ་དགྲ་ནག་བརྗིད་པའི་མདངས། །རྣམ་རྟོག་འཇོམས་མཛད་མཚོན་ཆ་འཛིན། །ཕྱག་རྒྱ་དྲུག་གིས་སྐུ་ལ་སྤྲས། །དུས་དགྲ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁྲོ་བོ་རྒྱལ་པོའི་གདོང་དྲུག་འཇིགས། །མིག་དྲུག་ལག་དྲུག་སྟོབས་དང་ལྡན། །གཤིན་རྗེ་མཐར་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །གདོང་དྲུག་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །པད་ཉི་གླང་རྒོད་མ་ཧེའི་སྟེང༌། །ཁྲོ་རྒྱལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་ནི། །མདོག་དམར་ཐོད་དབྱུག་གླད་ལ་བསྐོར། །རོ་ལངས་མ་ཡིས་མགུལ་ནས་འཁྱུད། །གཤེད་དམར་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །བདུད་དང་གཤིན་རྗེའི་འཇིགས་པ་སོལ། །ས་ལམ་ཡོན་ཏན་རབ་རྫོགས་ནས། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་ཐོབ་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། རབ་འཇིགས་དུར་ཁྲོད་འབར་བ་རུ། །ཁྲོ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་མཛད་དེ། །ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་འཇིགས་པའི་སྐུ། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་ཧེ་རུ་ཀ །དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་ཡུམ་དང་བཅས། །འཁོར་ཆེན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ། །གསང་འདུས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། བདེ་སྟོང་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་
2-1-311


ནས། །གདུག་པ་ཀུན་སྒྲོལ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྟ་མགྲིན་ཡང་གསང་འཁྲོས་པའི་རྒྱལ། །ཁྲོ་མོ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་རོལ། །ཡབ་ཡུམ་གཉིས་མེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཆེན་ཞི་དང་སྒོ་མ་བཞི། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་འཁོར་བཅས་ཀྱིས། །བདག་ཅག་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་བཟུངས་ནས། །བླ་མེད་རྒྱུད་སྡེའི་དོན་རྟོགས་ཤོག །
ཧཱུཾ། ངན་སོང་མ་ལུས་མཐར་མཛད་པ། །སྦྱོང་རྒྱུད་བཅུ་གཉིས་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་དབྱིངས་རྡོར་དབྱིངས་གཙུག་དགུ་སོགས། །རྣལ་འབྱོར་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་ཀྱང་ཀ་ནི། །དཔལ་མཆོག་དང་པོ་སངས་རྒྱས་སོགས། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱིས་ལྷ་ཚོགས་རྣམས། །འགྲོ་ཀུན་ངན་སོགས་སྡུག་བསྔལ་ལས། །བསྒྲལ་ནས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོབ་པར་ཤོག །ཧཱུཾ། མཁའ་དབྱིངས་རྣམ་དག་གཞལ་ཡས་ནས། །རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལ་སོགས་ཏེ། །སྤྱོད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སེམས་ཅན་རྒྱ་མཚོ་སྨིན་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། སྲ་བརྟན་འཁོར་ལོ་འབར་བ་རུ། །འགྲོ་བཟང་གཏུམ་པོ་གོས་སྔོན་ཅན། །ཨུ་ཙཪྻ་དང་གསང་བདག་སོགས། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །ཕྱི་ནང་མཆོད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གདུགས་དཀར་ཅན་དང་རྣམ་པར་རྒྱལ། །སྒྲོལ་མ་ལྷ་མོ་འོད་ཟེར་ཅན། །ལོ་མ་ཅན་དང་ཤ་བ་རི། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་བསལ་དུ་གསོལ། །མི་གཡོ་བ་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང༌། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་དོན་ཡོད་ཞགས། །དབྱངས་ཅན་མ་དང་སོ་སོར་འབྲང༌། །སྟོང་ཆེན་རབ་འབྱམས་རྨ་བྱ་ཆེ། །གསང་སྔགས་རྗེས་འཛིན་བསིལ་བའི་ཚལ། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ངན་རྟོག་དྲི་མ་མཐར་མཛད་པ། །རྣམ་འཇོམས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔལ་ལྡན་བྱ་རྒྱུད་ལྷ་ཚོགས་
2-1-312


ཀྱིས། །བདག་ལ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་ཁང་བརྩེགས་འབར་བ་རུ། །ཁྲོ་བོ་དབང་པོ་རྡོ་རྗེ་ཤུགས། །ཁྲོ་རྒྱལ་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཟད་པར་བཅུ་དང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ། །གཟའ་ཆེན་བཅུ་དང་ཀླུ་རྒྱལ་བཅུ། །འབྱུང་པོ་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཟའ་དང་དྲང་སྲོང་རྒྱུ་སྐར་ཚོགས། །བཅུ་གཉིས་ཁྱིམ་དང་ཆ་བཅུ་དྲུག །ནག་པོ་ཆེ་དང་བྷྲིང་གི་ཚོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་ལ། །སྲུང་སྐྱོབ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སོགས། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་བཀའ་བཞིན་མཛོད། །ཧཱུཾ། རབ་འཇིགས་དུར་ཁྲོད་རོལ་བའི་ཀློང༌། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེ། །མཐིང་ནག་གྲི་ཐོད་ཐུགས་ཀར་འཛིན། །མཧཱ་ཀ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྷྱོཿ ཡུམ་ཆེན་ཨེ་ཀ་ཙ་ཏི་དང༌། །འདོད་ཁམས་དབང་ཕྱུག་དཔལ་ལྷ་མོ། །གནོད་སྦྱིན་ཡབ་ཡུམ་པུ་ཊའི་ཚོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དགྲ་བགེགས་ལོག་འདྲེན་བར་ཆད་རྣམས། །དྲག་པོའི་ལས་ཀྱིས་བསྒྲལ་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། སྲིད་པའི་གུར་ཆེན་བརྩེགས་པ་རུ། །ཆོས་སྐྱོང་ཆེན་པོ་ཞལ་བཞི་པ། །ཡུམ་ཆེན་བཞི་དང་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས། །ཤ་ཁྲག་གཏོར་མའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པ། །ཀྵེ་དྲ་པ་ལ་བཀའ་བསྡོད་བཞི། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དགེ་ལེགས་ཆོས་མཛད་བསྲུང་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་ཕྱག་བཞི་པ། །བྱ་རོག་གདོང་ཅན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཨ་གྷོ་ར་དང་བེར་ནག་ཅན། །དུད་སེལ་ལྷ་མོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་དར་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་ཕོ་བྲང་ན། །ཆོས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་རྣམ་ཐོས་སྲས། །སེང་གེའི་སྟེང་ན་རྣམ་པར་འགྱིངས། །རྣམ་སྲས་ཆེན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཛམ་བྷ་ལ་དང་གནོད་སྦྱིན་བརྒྱད། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་དེང་ནས་བྱང་ཆུབ་བར། །ནོར་ལྷ་ཆེན་པོའི་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས། །དངོས་གྲུབ་མ་ལུས་སྩལ་དུ་
2-1-313


གསོལ། །ཧཱུཾ། ལྷོ་ཕྱོགས་ལྕགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མ་ཧེ་གདོང༌། །ཐོད་དབྱུག་ཞགས་པ་དགྲ་བགེགས་འཆིངས། །མ་ཧེ་ནག་པོའི་སྟེང་ནས་རོལ། །ཡ་མ་ར་ཙའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཉིས་མེད་སྦྱོར་བའི་ཡུམ་ཆེན་མོ། །ཐོད་པ་རྩེ་གསུམ་དགྲ་ལ་བསྣུན། །ཙ་མུན་དྲི་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཕོ་བརྒྱད་མོ་བརྒྱད་བཅས། །ཆོས་རྒྱལ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱིས། །གཤིན་རྗེའི་ཁྲམ་ཁ་དགྲ་ལ་བསྒྱུར། །བཅོལ་བའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་དགོངས། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་སྒྲུབ་པ་པོ། །གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཡི། །བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བཟློག །ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་བཟློག །ཡེ་འབྲོག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་བཟློག །རྐྱེན་ངན་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་བཟློག ། ལྟས་ངན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་བཟློག །གདོན་རིགས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་བཟློག །དུས་མིན་འཆི་བ་བརྒྱད་རྣམས་བཟློག །གློ་བུར་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་བཟློག །རྨི་ལམ་ངན་དང་མཚན་ལྟས་སྡིག །མི་མཐུན་རྐྱེན་དང་བར་ཆད་རྣམས། །བསྟན་པའི་དགྲ་བོའི་སྟེང་དུ་བསྒྱུར། །དགྲ་བོ་འཁོར་བཅས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྒྱལ་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོགས། །བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དགོངས་སུ་གསོལ། །བདག་ཅག་རྣལ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་རྣམས། །རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང༌། །རྩ་སྟུང་བཅུ་བཞིའི་ཉེས་བྱས་དང༌། །བྱང་སེམས་སྡོམ་པའི་ལྟུང་བ་བཅུ། །ཉན་ཐོས་སྡོམ་པའི་ལྟུང་བ་ལྔ། །དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་སོ་སོར་བཤགས། །དམ་རྫས་མ་ཚང་བཅའ་སྦྱོར་ནོར། །རྒྱུ་ཆུང་ཕུད་ཉམས་ལྷག་མ་འདྲེས། །ལོ་ཟླའི་དུས་མཆོད་འཆགས་ལ་སོགས། །ཡེ་ཤེས་སྤྱན་ཅན་རྣམས་ལ་བཤགས། །བཟོད་གསོལ་ཚངས་སྤྱོད་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །དེ་ལྟར་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་ མཐུས། །ཐུབ་དབང་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་ཤིང༌། །གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་མཆོག ། ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ནས་རྒྱས་པར་མཛོད། །བསྟན་འཛིན་ད་ལྟའི་
2-1-314


ཞལ་བཞུགས་པ། །བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི། །སྐུ་ཚེ་འདུ་བྱེད་བརྟན་པ་དང༌། །འཕྲིན་ལས་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཕྱོགས་བཅུའི་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །ཆོས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པ་འཕེལ་བ་དང༌། །སྦྱིན་བདག་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཅིང༌། །ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་མཚོ་རྫོགས་པར་མཛོད། །ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པ། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་དོན་གྱི་ཕྱིར། །ཐུབ་དབང་མཛད་སྤྱོད་ཇི་ལྟ་བར། །བདག་གིས་སྤྱོད་པའང་དེ་འདྲར་ཤོག །
རྒྱུད་སྡེ་རྣམ་བཞིའི་བསྐང་བ་འདི། །བསྡུས་པར་མོས་པའི་དོན་སླད་དུ། །ཆོས་གྲགས་དཔལ་གྱིས་བསྐུལ་བའི་ངོར། །ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་གྱིས་སྦྱར། །བདག་ནི་བླ་མར་འཛིན་རྣམས་ཀྱིས། །ཆོས་འདི་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབས་གྱུར་ནས། །བླ་མ་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་གིས། །བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་འདི་ཡང༌། བསླབ་གསུམ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་སྤྲས་པའི་ཀུན་སྤངས་ཆོས་གྲགས་དཔལ་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་ངོར། རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་ཆུ་ཕོ་རྟ (༡༣༤༢)འི་ལོ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་བཞི་ལ་གློ་བུར་སྟོང་ཆེན་དུ་སྦྱར་བའོ།།    །།དགེའོ།། ལེགས་སོ། །བཀྲ་ཤིས།
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-315


༄༅། །རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་ཉུང་ངུ་དོན་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ན་མཿཤྲཱི་ཀཱ་ལ་ཙཀྲ་ཡ། རྒྱལ་བ་སྐུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཆོད་དོ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པ། །རྒྱུད་སྡེ་བཞི་ཡི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི། །ཐུགས་དམ་བསྐང་བ་བྱེད་འདོད་པས། ། བསད་ཤ་མ་འདྲེས་མཆོད་གཏོར་བཤམས། །སྡོམ་གསུམ་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །སྔོན་འགྲོ་ནས་བཟུང་བདག་མདུན་སྒྲུབ། །གཏོར་འབུལ་ཚོགས་མཆོད་སོང་ནས་སུ། །དུང་འབུད་དར་ཕྱར་འདི་སྐད་དབྱངས། །
ཧཱུཾ། རྩ་བརྒྱུད་བླ་མ་ཡི་དམ་ལྷ། །དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོགས། །གནས་མཆོག་ལྷ་ཡི་གཞལ་ཡས་འདིར། །ཐུགས་དམ་བསྐང་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སེང་ཁྲི་ཉི་ཟླ་པདྨའི་སྟེང༌། །ཡིད་འོད་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་ཀྱང༌། །བདག་སོགས་མགོན་མེད་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཉོན་མོངས་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱངས་དུ་གསོལ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་སོགས་བཀའ་བརྒྱུད་ཚོགས། །སྤྲུལ་སྐུ་ཆོས་རྒྱལ་རིགས་ལྡན་བཅས། །སྐྱབས་མཆོག་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་རྣམས། ། ལྟ་སྤྱོད་མཆོད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་རྣམས། ། དེང་ནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར། །བླ་མ་མཆོག་གིས་རྗེས་བཟུང་ནས། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་གཞལ་ཡས་སུ། །བཅོམ་ལྡན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མཆོག །དྲུག་བརྒྱ་སོ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས། །ཡོངས་རྫོགས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རིག་ཕུང་ཁམས་འཁོར་ལོ་ཡི། །རྣམ་དག་རང་བཞིན་འོད་གསལ་མཆོག ། བདུན་
2-1-316


ཅུ་དོན་བཞི་འཁོར་དང་བཅས། །སྡོམ་ཆེན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཕུང་ཁམས་ལས་དབང་བཅས། །རྣམ་དག་དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ལྷ། །གསང་འདུས་རིགས་དྲུག་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །བརྒྱ་ཕྲག་སོ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གློ་བུར་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་སོགས། །སྟོང་གཞི་གཞན་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་རིགས་གསུམ་ལྷ། །བརྒྱ་ཕྲག་སོ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉོན་མོངས་རྩ་ཁམས་རྣམ་དག་པ། །ཆོས་ཉིད་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལྷ། །འཁོར་ལོ་སྡོམ་ཆུང་འཁོར་དང་བཅས། །ཀུན་བཟང་མཆོད་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་བའི་ལོ་གསུམ་ཕྱོགས་གསུམ་གྱིས། །ཚེས་ཞག་རྣམ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །མཁའ་ལ་མི་བདག་གཉིས་མེད་རྒྱུད། །དུ་མ་རོ་གཅིག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། ། བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་རྣམས། །ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་མཆོག ། བསྒོམས་ནས་བདེ་སྟོང་དབྱེར་མེད་པ། །ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྷ་ཡི་ཚོགས། །གཉིས་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཨེ་ཡིག་སྟོང་ཆེན་གཞལ་ཡས་སུ། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད། །དགྱེས་རྡོར་ལྷ་དགུ་མཁའ་འགྲོ་ལྔ། །ཧེ་རུ་ཀ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལྷ་དགུ་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་དང༌། །ལྷ་ལྔ་ལྷ་བདུན་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་འཁོར་དང་བཅས། །བདེ་མཆོག་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་སྟོང་པའི་གཞིར། ། ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་དངོས། །མཧཱ་མ་ཡ་ལྷ་ལྔ་དང༌། །ལྷ་དྲུག་དཔའ་ཅིག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རིག་འདུ་བྱེད་ལྔ་བཅུ་དང༌། །རྩ་བརྒྱད་གདོད་ནས་རྣམ་དག་པ། །གདན་བཞི་རྣལ་འབྱོར་ནམ་མཁའི་ལྷ། །ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་གཞི་གློ་བུར་དྲི་མའི་ཚོགས། །རྣམ་དག་སངས་རྒྱས་ཐོད་པའི་ལྷ། །ཉེར་ལྔ་ལྷ་དགུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། ། དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོ་མ། །གཙོ་འཁོར་
2-1-317


བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡུམ་ཆེན་ཀུ་རུ་ཀུ་ལེའི་ཚོགས། །ཉེར་གསུམ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་རྟོག་འཇོམས་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །འཕྲིན་ལས་ཀུན་སྩོལ་དབང་སྒྲོལ་ཡུམ། །ཉེར་གཅིག་བཅུ་གཅིག་སྒྲོལ་མའི་ཚོགས། །སྤྲོས་བྲལ་མཆོད་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་རྣམ་པར་དག །ཕག་མོ་སོ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཕོ་ཆེན་བཅུ་གཉིས་འགག་པའི་གཞི། །མཁའ་འགྲོ་བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡོངས་གྲུབ་དགུ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད། ། ཕག་མོ་ལྷ་དགུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་རྣམ་དག་ལྷ། །དོན་གྲུབ་བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་སྟོང་པའི་ལྷ། །མཁའ་སྤྱོད་ལྷ་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ས་ཆེན་བཅུ་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད། །དབུ་བཅད་བཅུ་གཉིས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་མ་རིག་ཉི་མའི་ཚོགས། །སྟོང་གཞི་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ཆེ། །ཨེ་ཡིག་སྟོང་ཆེན་ཤེས་རབ་མཆོག །མ་རྒྱུད་ལྷ་ཡི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཞེ་སྡང་རྣམ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །རྣམ་རྟོག་གཤིན་རྗེ་མཐར་མཛད་པ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དོན་དམ་འགོག་བདེན་ངོ་བོ་ཉིད། །དགྲ་ནག་བཅུ་གསུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། ། རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་གཙོ། །གདོང་དྲུག་བཅུ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། ། དུག་ལྔའི་དགྲ་ལས་རབ་རྒྱལ་བ། །གཤེད་དམར་ལྷ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཞན་མཆོག་བཅུ་བདུན་བརྙེས་པའི་དཔལ། །ཧཱུཾ་མཛད་བཅུ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་འདྲེས་བཅོ་བརྒྱད་རྫོགས་པའི་མཆོག །འཁོར་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྒྱལ་བའི་གསང་སྦུབ་ལས་བྱུང་བའི། །གསང་འདུས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ནང་བདུད་བཞི་མཐར་མཛད་པ། །ཡང་གསང་ཁྲོས་པ་ལྷ་དགུ་དང༌། །བཅུ་བདུན་བཅོ་བརྒྱད་ཁྲོ་རྒྱལ་ཚོགས། །རྟ་མགྲིན་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཀུན་རྫོབ་མ་རིག་ཟླ་བ་ཡི། ། དྲི་མ་
2-1-318


གདོད་ནས་སྟོང་བའི་གཞིར། །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཝཾ་ཡིག་ཐབས་རྒྱུད་བདེ་ཆེན་ལྷ། །ཕ་རྒྱུད་ལྷ་ཡི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །ཀུན་རིག་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་རྣམ་པར་དག །རྡོར་དབྱིངས་སོ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་དབྱིངས་བརྒྱ་ཕྲག་ཉེར་བདུན་ལྔ། །དཔལ་མཆོག་ང་གསུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཙུག་དགུ་ལྷ་ཚོགས་སོ་བདུན་དང༌། །ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་ང་བདུན་ཚོགས། །འགྲོ་འདུལ་ལྷ་དྲུག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ངན་སོང་མཐར་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །བདག་སོགས་འགྲོ་ཀུན་མར་གྱུར་རྣམས། །སྲིད་པའི་ངན་འགྲོ་ལས་བཏོན་ནས། །རྣལ་འབྱོར་ལྷ་ཡི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཡེ་ཤེས་མེ་དཔུང་གཞན་ཡས་སུ། །འགྲོ་བཟང་སོ་བདུན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཏུམ་པོ་ལྷ་ལྔ་ལྷ་དགུ་དང༌། །ཨུ་ཙཪྻ་དང་གོས་སྔོན་ཅན། །རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་སེལ་མཛད་པས། །གསང་བདག་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྒྱལ་བའི་གཙུག་ཏོར་ལས་བྱུང་བའི། །གདུགས་དཀར་ལྷ་ཚོགས་ཞེ་དགུ་དང༌། ། རྣམ་རྒྱལ་ལྷ་དགུའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་མཐར་མཛད་པ། །སོར་འབྲང་ལྷ་ལྔའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བགེགས་རིགས་འདུལ་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། ། རྣམ་འཇོམས་ལྷ་ཚོགས་བཅུ་དགུ་དང༌། །མི་གཡོ་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དོན་ཡོད་ཞགས་པ་ལྷ་ལྔ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་བཅུ་གཅིག་ཞལ། །སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདེ་གཤེགས་རྒྱལ་བ་མི་འཁྲུགས་པ། །ལྷ་འཁོར་བཅུ་གསུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་རིག་བློ་ངན་མཐར་མཛད་པ། །འཇམ་དབྱངས་ལྷ་ཚོགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕུང་བ་སེལ་མཛད་དབྱངས་ཅན་མ། །འོད་ཟེར་ཅན་དང་ཤ་བ་རི། །ལོ་མ་ཅན་དང་ཚེ་དཔག་མེད། །ལྷ་དགུ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་དེང་ནས་བྱང་ཆུབ་བར། །ལྷ་མཆོག་ཁྱེད་དང་མི་
2-1-319


འབྲལ་ཞིང༌། །ཕྱི་ནང་ཉོན་མོངས་དགྲ་བགེགས་ཚོགས། །རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་དུ་བརླག་པ་དག །བྱ་རྒྱུད་ལྷ་ཡི་ཞལ་མཐོང་ཤོག །ཧཱུཾ། རྡོ་རྗེ་ཁང་བརྩེགས་འབར་བ་རུ། །ཁྲོ་བོའི་དབང་པོ་རྡོ་རྗེ་ཤུགས། །སྲུང་མ་དྲུག་ཅུ་འཁོར་དང་བཅས། །དམ་རྫས་གཏོར་མས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དགེ་ལེགས་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ་དུར་ཁྲོད་འཇིགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །དཔལ་ལྡན་མཧཱ་ཀཱ་ལ་མཆོག ། པུ་ཊ་ལ་སོགས་ཕོ་ཉའི་ཚོགས། །དམ་རྫས་ཤ་ཁྲག་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། མངོན་སྤྱོད་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། །ལྷ་མཆོག་ཆོས་སྐྱོང་ཞལ་བཞི་པ། །མཁའ་འགྲོ་བཞི་སོགས་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས། །ཤ་ཁྲག་གཏོར་མས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ཙན་དན་རྐང་གཅིག་ཤིང་དྲུང་དུ། །ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པ། །བཀའ་སྲུང་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོ་ཚོགས། །ཤ་ཁྲག་གཏོར་མས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་ནས། །ཆོས་སྐྱོང་མགོན་པོ་ཕྱག་བཞི་པ། །ཨ་གྷོ་ར་དང་བྱ་རོགས་གདོང༌། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བཻ། རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་ཕོ་བྲང་ནས། །རྣམ་སྲས་མགོན་པོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། ། རྟ་བརྒྱད་ལ་སོགས་ཕོ་ཉའི་ཚོགས། །འདོད་ཡོན་མཆོད་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། ལྷོ་ཕྱོགས་འཆི་བདག་གྲོང་ཁྱེར་ནས། །དམ་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཆོག །ཡང་འཁོར་གཤིན་རྗེ་དམག་ཚོགས་བཅས། །མངོན་སྤྱོད་མཆོད་པས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཧཱུཾ། རྒྱལ་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོགས། །མཐའ་མེད་འཁོར་བ་མ་སྟོང་བར། །དེ་སྲིད་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། ། བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་བསྐྱང་དུ་གསོལ། །ཕྱི་ནང་དགྲ་བགེགས་བར་ཆད་རྣམས། །དྲག་པོའི་ལས་ཀྱིས་བསྒྲལ་བ་དང༌། །ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པའི་འཕྲིན་ལས་མཛོད། །བདག་ཅག་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྟན་ལ་རབ་བྱུང་བསླབ་གསུམ་འཛིན། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། །ཐུབ་དབང་བསྟན་པ་
2-1-320


འཛིན་པར་ཤོག །
རྒྱུད་སྡེ་རྣམ་བཞིའི་བསྐང་བ་འདི། །སྙོམ་ལས་ཅན་གྱི་རྨི་ལམ་དུ། །ཤ་བ་རི་པའི་ལུང་བསྟན་ནས། །ཇོ་ནང་དཔལ་དུ་ཉུང་ངུར་བཀོད། །རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བསྐང་བ་ཉུང་ངུ་དོན་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། བླ་མ་རྒྱལ་ཚབ་པས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་ངོར། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས་ཤིང་ཕོ་ཁྱི(༡༣༣༤)འི་ ལོ་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་ཚེས་གསུམ་དུ་སྦྱར་བའོ། །འདི་ལ་བརྩོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཡི་དམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་གདོན་མི་ཟའོ།།      །། 
བརྒྱུད་པ་ནི། རྡོ་རྗེ་འཆང༌། ཤ་བ་རི་པ། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ། ཆོས་གྲགས་དཔལ། ཡོན་ཏན་བཟང་པོ། ཤུབྷཾ།  
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-321


༄༅། །དཔལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་འཁོར་བཅས་ཀྱི་གཏོར་བསྐང་རྣམ་དག་རོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །བླ་མ་དང་དཔལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་འཁོར་བཅས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རིམ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་གནས་མཆོག་ཏུ། །ནག་པོ་ཆེན་པོ་འཁོར་བཅས་ལ། །བསྐང་རྫས་མདོས་རྫས་འབུལ་འདོད་པས། །བསད་ཤ་མ་འདྲེས་མཆོད་གཏོར་བཤམས། །ནང་མཆོད་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་དང༌། །དམ་རྫས་བ་དན་དྲག་སྤོས་བདུག།སྔོན་འགྲོ་ནས་བཟུང་བདག་བསྐྱེད་བྱ། །མདུན་བསྐྱེད་གཏོར་འབུལ་ཚོགས་ལ་རོལ། །དམ་ཉམས་དགྲ་བགེགས་ཤ་ཁྲག་རྒྱུ། ། དམིགས་ནས་ཀུན་བཟང་མཆོད་པའི་སྤྲིན། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་གང་བར་མོས། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་དྲང་ཕྱིར། ། རོལ་མོ་དཀྲོལ་ལ་དབྱངས་སྙན་གྱིས། །དམ་རྫས་འབུལ་ཕྱིར་འདི་སྐད་གསུང༌། །
ཧཱུཾ། རྣམ་དག་རོལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ནས། །བཅོམ་ལྡན་དཔལ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་གནས་འདིར་བྱོན། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་སྐུར་བཞེངས་ལ། །རྣལ་འབྱོར་བདག་ཅག་སྐྱོང་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །མཐུ་སྟོབས་མི་བཟད་དྲག་པོའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། ། གདུག་པའི་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །གནས་མཆོག་ཕོ་བྲང་འདི་ལ་བརྟན་བཞུགས་ནས། །དགྱེས་པའི་དམ་རྫས་རྒྱ་མཚོ་འདི་འབུལ་གྱིས། །བཅོལ་བའི་འཕྲིན་ལས་མ་ལུས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །པདྨ་ཉི་མའི་གདན་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ། །ཨོཾ་ཤྲི་མཧཱ་ཀཱ་ལ་དེ་ཝི་ཡེ་ས་པ་རི་ཝཱ་ར་ཨེཧྱ་ཧི། ཛཿཧཱུཾ་བཾཿཧོཿ པདྨ་ཀ་མ་ལ་ཡ་སྟྭཾ། ཧཱུཾ། འཕགས་ལམ་བརྒྱད་ལྡན་ཆུ་གཙང་དྲི་ངད་ཅན། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་ཡོན་དྲི་མེད་ཀྱིལ་ལི་ལི། ། ཆོས་
2-1-322


ཉིད་འོད་གསལ་མཛེས་པའི་པ་ཏྲ་རྒྱས། །སྣ་ཚོགས་མདངས་ལྡན་མེ་ཏོག་དཔུངས་སེ་དཔུང༌། །སྡོམ་གསུམ་རྣམ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་ངད་ཅན། །ལྷ་རྫས་སྤོས་ཀྱི་དུད་པ་ཐུ་ལུ་ལུ། །ཉོན་མོངས་འཁོར་བའི་མུན་པ་འཇོམས་པའི་དཔལ། །སྤྱན་ལྔ་ཆོས་ཀྱི་མར་མེ་ཏ་ལ་ལ། །རྒྱལ་བའི་དུང་ཆོས་སྨན་གྱི་ཆུས་བཀང་པས། །སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པའི་དྲི་མཆོག་སངས་སེ་སང༌། །འཆི་མེད་ཏིང་འཛིན་རོ་བརྒྱའི་ཁ་དོག་ཅན། །ཞལ་ཟས་སྣ་ཚོགས་རབ་སྦྱར་ཉི་ལི་ལི། །སྟོང་ཉིད་གླུ་ལེན་སྒྲ་སྙན་ཡིད་འོང་ལྡན། །འཆད་རྩོད་རྩོམ་པའི་སིལ་སྙན་ཁྲ་ལ་ལ། །ཉེར་སྤྱོད་ཀུན་བཟང་མཆོད་པའི་སྤྲིན་དཔུང་འདི། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། ། བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །རྩེ་གསུམ་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་ལྔ་ཡབ་ལ། །རུས་རྒྱན་གྲི་སྙིང་དཔྱངས་འཕྲུལ་ལྷབས་སེ་ལྷབ། །གསེར་གྱི་ཏོག་ལྡན་དར་ནག་རྒྱལ་མཚན་ལ། །རིན་ཆེན་སྣ་ལྔའི་ཕྲེང་བ་ལྷངས་སེ་ལྷངས༌། །སྤྲིན་ནག་འཐིབས་པའི་དར་གདུགས་གཡོ་བ་ཅན། །ཡིད་འཕྲོག་རིན་ཆེན་སྣ་ལྔ་ལས་གྲུབ་པ། །ཟ་ར་ཚག་གི་འཁོར་ཡུག་ལྡེམས་སེ་ལྡེམ། །དར་ནག་མཛེས་པའི་བ་དན་མེ་ལྕེ་འབར། །ཕོ་ཉ་གང་ཆེན་འཕྲོ་བ་ཀྱུགས་སེ་ཀྱུགས །རྒྱལ་བའི་རྔ་ཆེན་སྒྲ་ལྡན་ཁམས་གསུམ་ཁྱབ། །ཟངས་དུང་ཆ་ལང་རོལ་མོ་ཆེམས་སེ་ཆེམས། །སྙན་པའི་སྒྲ་དབྱངས་སྣ་ཚོགས་ས་གསུམ་འདར། །དྲི་མེད་ཆོས་ཀྱི་འཁར་རྔ་སི་ལི་ལི། །དམ་ཚིག་རྫས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་དང༌། །བདུད་དཔུང་འཇོམས་མཛད་ཌ་རུ་ཁྲ་ལ་ལ། །གསུང་སྙན་ཡིད་འོང་ང་རོའི་སྒྲ་དང་ལྡན། །དུང་དཀར་གླིང་བུ་ཅང་ཏེའུ་དྲ་བ་ཅན། །གླིང་བཞི་གཡོ་བའི་ལྷ་རྫས་སྣ་ཚོགས་འདི། །འགྲོ་ཀུན་ལོངས་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། ། འབྲུ་སྣ་དགུ་ཡི་གཏོར་
2-1-323


མ་རི་རབ་ཙམ། །དམར་ནག་ཟུར་གསུམ་སྨན་སྣ་སྙིང་པོ་ལྔ། །ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔ་དང་དར་སྣས་བརྒྱན། །ཤ་ཆེན་གྲི་ཁྲག་ཛ་གད་ཕུད་ཀྱིས་བྲན། །སྦྱངས་སྤེལ་སྦྱར་བའི་ཟད་མེད་བདུད་རྩིར་བསྒྱུར། །ཚིམ་པ་དྲུག་ལྡན་རྒྱུན་གྱི་གཏོར་མ་མཆོག། འདོད་ཡོན་དམ་རྫས་ཁྱད་འཕགས་བསྐང་གཏོར་འདི། །དམ་ཉམས་དགྲ་བགེགས་སྡིག་ཅན་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །དགྲ་བགེགས་སྲོག་རྩའི་ལམ་ནས་དྲངས་པ་ཡི། །དམར་ཆེན་ཁྲག་གི་མཆོད་ཡོན་ཀྱི་ལི་ལི། །ཤ་ཆེན་གསར་རྙིང་དྲི་ལྡན་མིག་ལ་སོགས། །དབང་པོ་ལྔ་ཡི་མེ་ཏོག་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །ཚིལ་ཆེན་བདུད་རྩི་རྣམ་ལྔའི་སྤོས་སྦྱོར་བའི། །ཤ་ཆེན་སྤོས་ཀྱི་དུད་པ་དུ་ལུ་ལུ། །སྦྲང་ཆེན་རོ་རས་སྡོང་བུ་མེ་སྦར་བ། །ཞུན་ཆེན་མར་མེ་རབ་འབར་སངས་སེ་སངས། །བདུད་རྩི་ལྔ་ལྡན་ནུས་པ་མཆོག་ཏུ་སྦྱར། །མཁྲིས་པའི་དྲི་མཆོག་ངད་ལྡན་པུ་རུ་རུ། །དམ་རྫས་ཤ་ཁྲག་གཏོར་མ་བསྐྱིལ་བ་ཡི། །རོ་བརྒྱ་ལྡན་པའི་ཞལ་ཟས་པུངས་སེ་པུངས། །རྐང་གླིང་ཐོད་རྔ་འབར་བའི་སྒྲ་ལ་སོགས། །ཟབ་ཅིང་སྙན་པའི་རོལ་མོ་ཁྲ་ལ་ལ། །མངོན་སྤྱོད་རོལ་བའི་ལས་ཀྱི་མཆོད་པ་འདི། །དམ་ཉམས་ཞིང་བཅུའི་སྲོག་སྙིང་གསོད་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །གཡང་གཞིའི་བླ་རེ་དམར་ནག་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །ཞང་ཆེན་ཁྲག་གི་རྒྱལ་མཚན་གྱུགས་སེ་གྱུགས། །སྐྲ་ནག་འབར་བའི་རྔ་ཡབ་ལངས་སེ་ལངས། །གཡབ་དར་ནག་པོ་ཟུར་གསུམ་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །དོན་སྙིང་དཀར་དམར་འཕན་གདུགས་བུངས་སེ་བུངས། །རྒྱུ་རློན་ལྡ་ལྡི་དཔྱངས་འཕྲུལ་རྒྱངས་སེ་རྒྱངས། །བམ་ཆེན་གསར་རྙིང་ཤ་ཁྲག་སུ་ལུ་ལུ། །ཀེང་རུས་འབར་བའི་གཅལ་བཀྲམ་ཁྲ་ལ་ལ། །དྲག་པོ་ལས་ཀྱི་དམ་རྫས་སྣ་ཚོགས་འདི། །དགྲ་བགེགས་འཁོར་
2-1-324


བཅས་མ་ལུས་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་དབུ་རྒྱན་ཟངས་སེ་ཟངས། །ཟུང་འཇུག་རོལ་པའི་རྣ་རྒྱན་བུ་རུ་རུ། །ཡིད་འཕྲོག་མཛེས་པའི་སྙན་དར་ལྡེམས་སེ་ལྡེམས། །རིན་ཆེན་རུས་པའི་མགུལ་རྒྱན་ཁྲ་ལ་ལ། །སྐེ་རགས་དཔྱངས་རྒྱན་གཡེར་ཁ་སི་ལི་ལི། །ཕྱག་གདུབ་ཞབས་གདུབ་སྣ་ཚོགས་ཁྲབས་སེ་ཁྲབས། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་དོ་ཤལ་རྒྱངས་སེ་རྒྱངས། ། ཞེ་སྡང་རྣམ་དག་སྦྲུལ་རྒྱང་རྦངས་སེ་རྦངས། །རྒྱུ་མ་ཚངས་སྐུད་ཐོད་རློན་ལྷབས་སེ་ལྷབས། ། སྟག་ལྤགས་གླང་ཆེན་གོ་རློན་ཀྱུགས་སེ་ཀྱུགས། །སྐུ་ཡི་རྒྱན་ཆ་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་འདི། ། འགྲོ་ཀུན་སྤྲུལ་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། ། ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ཞགས་པ་རྒྱངས་སེ་རྒྱངས། །འཁོར་ལོ་ལྕགས་སྒྲོག་དྲིལ་བུ་སི་ལི་ལི། །ཕུར་བུ་དགྲ་སྟ་རལ་གྲི་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །གྲི་ཁུག་ཐོ་ལུམ་བེ་ཅོན་ཟངས་སེ་ཟངས། །རྩེ་གསུམ་ཤང་ལང་མདུང་ཐུང་ཤིགས་སེ་ཤིགས། །སྤུ་གྲི་དམ་ཤིང་ཆུ་གྲི་ཆེམས་སེ་ཆེམས། །ཁྲབ་རྨོག་མཛེས་པའི་དར་འཕྲུ་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །མདའ་གཞུ་རྡོ་རྗེའི་གོ་ཆ་སི་ལི་ལི། །གོ་མཚོན་རྒྱན་ལྡན་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་འདི། །བདུད་དཔུང་གཡུལ་བཅས་མ་ལུས་འཇོམས་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་པ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །གྲུབ་པའི་བྱིན་གྱིས་རླབས་པའི་སྡིག་མེད་ཤ །དམ་རྫས་རྣམ་དག་སྦྱང་སྤེལ་སྦར་བའི་མཆོག ། ག་ན་ཙཀྲའི་མཆོད་པ་ཟངས་སེ་ཟངས། །བུར་མ་སྦྲང་ཆང་རྒུན་འབྲུ་ནས་ཀྱི་ཆང༌། །ཟག་མེད་རོ་མཆོག་ཆང་སྣ་ཀྱི་ལི་ལི། །ཁ་དོག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་འོད་ཟེར་འབར། །ལྕགས་ཀྱུ་ལྔ་ལྡན་ཛ་གད་རྒྱ་མཚོར་བསྐྱིལ། །ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩི་པཉྩ་ཨ་མྲྀ་
2-1-325


ཏ། །གསང་བའི་དམ་རྫས་གཉན་པོའི་མཆོད་བ་འདི། །དངོས་གྲུབ་རྣམ་གཉིས་བདག་ཅག་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། ། བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཁྱུང་ཆེན་འབར་བའི་གཤོག་རྡེབ་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །བྱ་ནག་མང་པོ་འཕུར་ལྡིང་ཤིགས་སེ་ཤིགས། །ཁྱྀ་ནག་ཁྲོས་པའི་ཁང་ཟུག་གྲོངས་སེ་གྲོངས། །ལྕགས་སྤྱང་སྔོ་ནག་མདུར་རྒྱུག་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་མཚེར་སྐད་སི་ལི་ལི། །གཡག་ནག་གདོང་ཀར་རྔ་མ་ལངས་སེ་ལངས། །ལུག་ནག་སྤྱི་དཀར་གཡུ་རྭ་ཀྱུགས་སེ་ཀྱུགས། །མི་ནག་ཀིང་པོའི་གར་བྱེད་ལིངས་སེ་ལིངས། །སྟག་གཟིག་དོམ་དྲེད་མཆེ་གཙེགས་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །བརྗིད་ལྡན་དཔའ་བོ་དམ་རྫས་སྣ་ཚོགས་འདི། །གདུལ་དཀའ་སྡིག་ཅན་མ་ལུས་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །འདོས་ཁང་རིན་ཆེན་གཞལ་ཡས་ཀྱི་ལི་ལི། །གླིང་བཞི་རི་རབ་ཉི་ཟླ་དཔག་བསམ་ཤིང༌། །རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་བཅས། །འདོད་འཇོའི་བ་དང་བཀྲ་ཤིས་རྫས་ཆེན་བརྒྱད། །ལྷ་མིའི་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་རྫས་བསམ་མི་ཁྱབ། །རིན་ཆེན་སྣ་ལྔས་ཁྱབ་པའི་དྲ་བ་ཅན། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་འོད་འབར་ལངས་སེ་ལངས། །ནག་པོ་གུར་ཆེན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་འབར། །འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་མཁའ་ལ་རྣམ་པར་རྒྱལ། །ཚད་མེད་བཞི་ཡི་ཟུར་མདུང་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །ནམ་མཁའ་སྣ་ལྔ་སྐུ་རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང༌། །བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་འབར་བའི་རྒྱང་བུས་བསྐོར། །མདའ་དར་རལ་གྲི་འཕང་བཀྲ་བལ་ཚོན་དང༌། །དར་ཟབ་ལྡ་ལྡི་འབྲུ་སྣ་སྣ་ཚོགས་འདི། །རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །མཧཱ་ཀཱ་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །ཉམས་ཆག་བསྐང་ཞིང་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བར་ཆད་སོལ་ལ་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། ། ཁྱུང་ཆེན་རྨ་བྱ་ཤང་ཤང་ངང་པའི་
2-1-326


གསོབ། །སེང་གེ་སྟག་གཟིག་དོམ་དྲེད་རྒྱལ་མཚན་ཕྱར། ། མི་དབང་རྟ་དང་འཕར་སྤྱང་དར་ནག་སོགས། །རྒྱལ་མཚན་བཅུ་གསུམ་འདོས་རྫས་མཁའ་ལ་ཕྱར། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་རྨ་བྱ་ནེ་ཙོ་སོགས། །སྐད་སྙན་སྤུ་སྡུག་བྱ་རིགས་སྣ་ཚོགས་དང༌། ། སེང་གེ་ལ་སོགས་གཅན་གཟན་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ཤ་བ་རྐྱང་དང་རུ་རུ་བྷ་ཤ་ར། །རྩལ་རྒྱས་མདང་བཀྲ་རི་དྭགས་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ཨུ་ཙུ་པ་ར་གསེར་ཉ་རོ་ཧི་ཏ། །ཡིད་འཕྲོག་ཆུ་གནས་སྣ་ཚོགས་ཅི་མཆིས་པ། །རྟ་མཆོག་ལ་སོགས་བཀོར་ནོར་སྣ་ཚོགས་འདི། །འགྲོ་ཀུན་ནོར་ཕྱུགས་ཐམས་ཅད་སྤེལ་པའི་ཕྱིར། །དཔལ་ལྡན་མཧཱ་ཀཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། ། ཡུམ་ཆེན་ཨེ་ཀ་ཙ་ཏིའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མ་ཅིག་འདོད་ཁམས་ལྷ་མོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དམ་ཅན་གནོད་སྦྱིན་ཡབ་ཡུམ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྩལ་ཆེན་པུ་ཊ་མིང་སྲིང་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕོ་ཉ་སྒོ་སྐྱོང་བཞི་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དམག་དཔོན་རུ་འདྲེན་སྡེ་བཞིའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ནག་པོ་སྟོང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཤ་ཟ་ཕོ་ཉ་འབུམ་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇིག་རྟེན་མ་མོ་བྱེ་བའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡང་འཁོར་དྲེགས་པ་སྡེ་བརྒྱད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཕྱི་ངན་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། ། ཧཱུཾ། རྒྱལ་བའི་བསྟན་བསྲུང་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་གྲི་ཐོད་ཐུགས་ཀར་འཛིན། །སྲིན་པོ་གཟུགས་ཅན་གར་དགུའི་ཉམས་དང་ལྡན། །ཟླུམ་པོའི་སྟབས་ཅན་པད་ཉིའི་གདན་ལ་བཞུགས། །རྣམ་འཕྲུལ་གནྚེ་ཐུགས་ཀར་ཕོ་ཉར་འཕྲོས། །སྤྱན་གསུམ་མེ་འབར་རྣོ་དཀར་མཆེ་བ་གཙིགས། །སྐྲ་སེར་སྨ་ར་གྱེན་བརྫེས་དཔའ་བོའི་སྐུ། །རུས་པའི་རྒྱན་དྲུག་སྟག་ལྤགས་ཤམ་ཐབས་ཅན། །ཐོད་རློན་ཕྲེང་བ་སྦྲུལ་གྱི་ཡན་ལག་དཀྲིས། ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྟན་བསྲུང་ནག་པོ་ཁྱོད། ། སྔོན་ཚེ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་སྤྱན་སྔ་རུ། ། ཇི་སྲིད་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་མ་སྟོང་པར། །དེ་སྲིད་བསྟན་པ་བསྲུང་བར་ཞལ་བཞེས་པ། ། དེང་སང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཡི་དུས་འདི་རུ། །ཆོས་ལྡན་
2-1-327


བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ། །བར་ཆད་རྐྱེན་ངན་སྣ་ཚོགས་སྤྲིན་བཞིན་འདུས། །དེ་ཕྱིར་བདུད་དཔུང་འདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ། ། བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་འཕེན་པ་དགྲ་ལ་བཟློག །གཤིན་རྗེའི་ཁྲམ་ལ་བཏབ་པ་དགྲ་ལ་བཟློག ། འབྱུང་པོའི་ཐོད་ཟོར་འཕེན་པ་དགྲ་ལ་བཟློག །མ་མོའི་ཁྲག་ཟོར་གཏོང་བ་དགྲ་ལ་བཟློག ། རྒྱལ་པོའི་སྨྱོ་འབོག་གཏོང་བ་དགྲ་ལ་བཟློག །མུ་སྟེགས་བར་ཆད་བྱེད་པ་དགྲ་ལ་བཟློག ། དྲི་ཟའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དགྲ་ལ་བཟློག །བྱད་མའི་ཕུར་སོ་དྲིལ་བ་དགྲ་ལ་བཟློག ། བན་དྷེའི་སྔགས་ཟོར་འཕེན་པ་དགྲ་ལ་བཟློག། བོན་པོའི་རྟ་ཟོར་འཕེན་པ་དགྲ་ལ་བཟློག ། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དགྲ་ལ་བཟློག །ལྟས་ངན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་དགྲ་ལ་བཟློག །ཡེ་འགྲོགས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དགྲ་ལ་བཟློག །ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དགྲ་ལ་བཟློག །མཁའ་འགྲོ་མ་དང་ཤ་ཟ་རོ་ལངས་མ། །རྒྱལ་བསེན་ཀླུ་བདུད་ལ་སོགས་གདུག་པའི་ཚོགས། །དཔའ་བོ་ཁྱེད་ཀྱི་ འཕྲིན་ལས་དྲག་པོ་ཡིས། །སོད་ཅིག་ཐུལ་ཅིག་དགྲ་བགེགས་མཱ་ར་ཡ། །གཏད་དོ་འབུལ་ལོ་བསྟན་དགྲ་སྡིག་ཅན་ཚོགས། །རིགས་རྒྱུད་རྩད་ནས་མྱུར་དུ་ཆོད་ལ་ཤོག །ཧཱུཾ། ཡེ་ཤེས་སྤྱན་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེ། །ཆོས་སྐྱོང་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོ་དགོངས་སུ་གསོལ། །བདག་ཅག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང༌། །འདུལ་ཁྲིམས་བསླབ་བྱ་མི་ཤེས་བརྟུལ་ཞུགས་ཉམས། །སྡོམ་པ་གསུམ་དང་འགལ་པར་གྱུར་པ་རྣམས། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །གསར་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང༌། །རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་དེ་ཡི་ཆ་མཐུན་ལ། །ཉམས་ཆག་ལ་སོགས་ལྟུང་བ་ཅི་མཆིས་པ། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ལྡེམ་པོ་ངག་གི་དགོངས་པ་མ་རྟོགས་པ། །ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྟོག་ཆོས་སྐུར་འཛིན། །དེ་བཞིན་ཁམས་ལ་ཆོས་དབྱིངས་ཅང་མེད་སོགས། །རྟག་ཆད་ལྟ་བ་ངན་པ་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །སྙོམས་འཇུག་དགོངས་པ་མ་རྟོགས་ལས་རྒྱ་བསྟེན། །འདོད་ཆགས་ལམ་དུ་ཁྱེར་པའི་
2-1-328


བྱང་སེམས་ཉམས། ། སྦྱོར་སྒྲོལ་སྤྱོད་པ་ལོག་ལྟ་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །རྡོ་རྗེ་ཚིག་གི་མདུད་པ་མ་གྲོལ་བས། ། སེམས་མཐོང་ཆོས་ཉིད་མ་རྟོགས་འཁོར་བ་ཞེན། །རྟོག་སྒོམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོར་འདོད་པ་སོགས། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ཇི་བཞིན་ཇི་བཞིན་མིན་པའི་སྒྲ་དག་གིས། དགོངས་པ་མ་རྟོགས་འཁྲུགས་ལོང་སྦྱར་བའི་ཆོས། །འཆད་ཉན་ལོག་པར་གྱུར་པ་མི་བཟད་པ། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །དམ་ཚིག་མི་ལྡན་དབང་བསྐུར་སྣོད་མིན་ལ། །ཆོས་བཤད་གསང་སྒྲོགས་ལ་སོགས་ནོངས་པ་གང༌། ། ཚོགས་འདྲེས་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་གྱུར་ཉམས་པ་རྣམས། །ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བཅས་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །དམ་རྫས་མ་ཚང་གསང་སྔགས་བཅའ་སྦྱོར་ནོར། །རྒྱུ་ཆུང་ཕུད་ཉམས་སེར་སྣ་ལྷག་མ་འདྲེས། །ཐུགས་དམ་དུས་ལ་མ་བསྐང་མཆོད་གཏོར་འགྱངས། ། འགལ་བ་ཅི་མཆིས་མ་ལུས་བཟོད་པར་གསོལ། །དེ་ལྟར་བསྐང་ཞིང་མཆོད་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་བསྒྲུབ་པ་ལ། །སྐྱེ་བ་ད་ལྟ་འདི་ཉིད་གནས་འདི་རུ། །རླུང་སེམས་དབུ་མར་མྱུར་དུ་ཚུད་པར་ཤོག །ཡེ་ཤེས་རླུང་གིས་ས་ལམ་མྱུར་བགྲོད་ནས། །ཀུན་ཁྱབ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་མྱུར་ཐོབ་ཅིང༌། །ཐུབ་དབང་ལྟ་བུར་གཟུགས་སྐུ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས། །གང་ལ་གང་འདུལ་ཐབས་མཁས་སྟོན་པར་ཤོག །འགྲོ་ཀུན་ཐར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཉམས་དགའ་བར། །ཁྲིད་ནས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སླད། ། འཆད་ཉན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཤར་བྱས་ནས། །འཁོར་བ་མུན་པའི་རྒྱ་མཚོ་བསལ་བར་ཤོག ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཟབ་ལམ་མཐར་ཐུག་ཆོས། །རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་མཆོག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། ། དབང་མཆོག་མན་ངག་རྒྱ་མཚོའི་དབང་བསྐུར་ནས། །སྨིན་གྲོལ་མཐར་ཕྱིན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཐོབ་ཤོག །གུར་གྱི་མགོན་པོ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །གཏོར་བསྐང་རྣམ་དག་རོལ་བ་འདི། །རྨི་ལྟས་ཁྱད་ཅན་བྱུང་བའི་ཚེ། །དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་གསུང་བཞིན་དུ། །བཙུན་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས། །ས་སྐྱའི་ཆོས་གྲྭར་
2-1-329


སྦྱར་བ་ཡི། །དགེ་བ་འདི་ཡིས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མྱུར་ཐོབ་ཤོག ། 
དཔལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་འཁོར་བཅས་ཀྱི་གཏོར་བསྐང་རྣམ་དག་རོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། འཇམ་དབྱངས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྐུལ་ནས། ས་སྐྱའི་གུར་མགོན་རང་བྱུང་གི་མདུན་དུ་ནག་པོ་ཆེན་པོའི་ལྟས་ཁྱད་པར་ཅན་བྱུང་བའི་ཚེ། དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས་ཁྲུམས་སྟོད་ཀྱི་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔར་བཀོད་པའོ།། །།དགེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག ། མངྒ་ལཾ།  
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-330


༄༅། །དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བསྐང་བ་
བང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་
བཞུགས་སྒོ། །
ཀུན་མཁྱེན་དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་གསུང་འབུམ། Dolpopa2olpopa2olpopa2olpopa2olpopa2olpopa2 -8.xml .xml
2-1-331


༄༅། །དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བསྐང་བ་
བང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་
བཞུགས་སྒོ། །
གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཡི་དམ་ལྷ། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི།།
བསྐང་བ་བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཞེས། །བཞུགས་པ་དེ་ཡི་དབུ་ལ་གཟིགས།།
༄༅། །ན་མོ་གུ་རུ་ཡ་མཱནྟ་ཀ་མཱནྟ་ལ་བྷྱཿ ཡི་དམ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི། །སྒོ་ནས་
དག་ཤུལ་སྤྱོད་པ་ཡི། །དྲུག་ཅུ་པ་ཡི་གཏོར་བསྐང་གིས། །ཆོ་གའི་ལག་ལེན་རིམ་
པ་ལས། །ཆོས་ལྡན་རྨི་ལམ་ངན་པ་འམ། །གློ་བུར་བསྟན་དགྲ་འབྱུང་བའི་
ཚེ། །གཟའ་སྐར་དྲག་པོ་འཛོམས་པ་འམ། །ཉི་ཤུ་དགུ་ཡི་ཉི་མ་ལ། །དབེན་པའི་
གནས་སུ་རྟེན་གྱི་དྲུང༌། །གཏོར་མ་ཆ་ལྔ་ཁྱད་པར་དུ། །སྲན་མ་སྲ་བོ་ནས་ནག་
གིས། །ཕྱེ་མ་ཁྲག་དང་ཆང་གིས་བརྫིས། །བསད་ཤ་སྤངས་པའི་རྫས་ཀྱིས་
བཀང༌། །རོ་ལངས་བརྒྱད་ཀྱི་གཏོར་ཆུང་བསྐོར། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་གཏོར་མ་
ནི། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་རིམ་པ་ལྟར། །གྲུ་གསུམ་དུང་བདུན་ཚུལ་དུ་བརྩེགས།། 
དམ་ཅན་ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེ་ནི། །དམར་གཏོར་གཅིག་ལ་འཁོར་བརྒྱད་
ཀྱིས། །གཏོར་ཆུང་བརྒྱད་པོས་མཐའ་ནས་བསྐོར། །དེ་རྣམས་རང་གི་གཡས་ནས་
བཤམས། །ཁྲག་གིས་མཆོད་ཡོན་མེ་ཏོག་སོགས། །མངོན་སྤྱོད་མཆོད་པ་གཡོན་དུ་
བཤམས། །ནང་མཆོད་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་དང༌། །རྔ་དང་འཁར་རྔ་ཌ་མ་རུ། །ཕུད་ཆང་
2-1-332


ལ་སོགས་མདུན་ནས་བཤམས། །བདག་བསྐྱེད་ཆོ་ག་སྔོན་སོང་ནས། །མདུན་
བསྐྱེད་མཆོད་བསྟོད་སྔགས་བཟླས་བྱ། །གཏོར་འབུལ་དྲིལ་བསྟོད་ཚོགས་འཁོར་
རྗེས། །ཡི་དམ་ལྷ་ཡི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །འགྲོ་ཀུན་བདུད་དང་གཤིན་རྗེ་ཡི། །འཇིགས་
པ་ཀུན་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། །བསམ་ལ་འདི་སྐད་རབ་ཏུ་དབྱངས།།
ཧཱུཾ། རྩ་བརྒྱུད་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཡི་དམ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང༌། །དཔའ་བོ་
མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས། །ཕོ་བྲང་ཡིད་འོང་གནས་འདིར་བྱོན། །དངོས་
འབྱོར་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས། །རབ་འབྱམས་ནམ་མཁའ་ཀུན་བཀང་
ནས། །ཀུན་བཟང་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོ་འདིས། །རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་མཐར་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །རྒྱལ་བ་བསྐྱེད་མཛད་རོ་ལངས་མ། །ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོའི་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །འཇམ་དབྱངས་སྤྲུལ་པ་འགྲོ་བའི་མགོན། །ལ་ལི་ཏ་ཡི་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །གནས་ལྔ་རིག་པའི་པཎྜི་ཏ། །དོན་ཡོད་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མུ་
སྟེགས་ཕམ་མཛད་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །སྒྲིབ་གཉིས་མཐར་མཛད་གདུག་པ་འདུལ། །པདྨ་བཛྲ་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །ས་ལམ་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ། །དྷི་པཾ་ཀ་རའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡི་
དམ་ལྷ་ཡི་ལུང་བསྟན་པ། །རྭ་ཆེན་ལོ་ཙཱའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་རབ་ཡེ་
ཤེས་སེང་གེའི་མཚན། །རྭ་བ་འབུམ་སེང་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རླུང་སེམས་གཉིས་
ལ་རང་དབང་ཐོབ། །རྗེ་བཙུན་རྒ་ལོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྒྱུད་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་
མངའ་བརྙེས་དཔལ། །ལོ་ཙཱ་མཆོག་ལྡན་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བརྒྱུད་པའི་བྱིན་
རླབས་འདུས་པའི་གཏེར། །དཔལ་ལྡན་སེང་གེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྡེ་སྣོད་
འཛིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། །སྐྱི་སྟོན་འཇམ་དབྱངས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །(ཀུན་
མཁྱེན་ཆེན་པོ་དོལ་པོ་པ། །བསོད་ནམས་གྲགས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མཁས་
པ་འབྲི་གུང་དཔལ་འཛིན་དང༌། །གཉན་སྟོན་རྡོར་གྲགས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌།།
2-1-333


མཁྱེན་རྟོགས་མངའ་བདག་ཀུན་དགའ་སེང༌། །ཆོས་ཀྱི་སེང་གེའི་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །དམ་པའི་རྗེས་བཟུང་འཇམ་དབྱངས་བློ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །སྔགས་འཆང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་རྒྱལ་དང༌། །དོན་གྲུབ་ལེགས་པའི་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །འགྲོ་ཀུན་དགའ་བའི་སྙིང་པོའི་མཚན། །སྒྲོལ་བའི་མགོན་པོའི་
ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་འདུས་པའི་གཏེར། །རིན་ཆེན་རྒྱ་
མཚོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལུང་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་བསྟན་པའི་བདག །བློ་གྲོས་
རྣམ་རྒྱལ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ངེས་དོན་བསྟན་པ་གསལ་མཛད་པ། །ངག་དབང་
འཕྲིན་ལས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྙིགས་དུས་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེའི་མཆོག །ངག་
དབང་རྣམ་རྒྱལ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བསྙེན་སྒྲུབ་མཐར་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་
མགོན། །དོན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རིམ་གཉིས་མངའ་བརྙེས་ཀུན་
ཏུ་བཟང༌། །འཕྲིན་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཐུགས་དམ་བསྐང༌།།)དེ་སོགས་དཀའ་བརྒྱུད་
བླ་མའི་ཚོགས། །ཕྱི་ནང་མཆོད་པའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དད་ལྡན་བདག་ཅག་
དཔོན་སློབ་ཀྱིས། །སྤྱི་གཙུགས་རྒྱན་དུ་བཞུགས་ནས་ཀྱང༌། །བརྩེ་བའི་ཐུགས་ཀྱི་
བུ་བཞིན་སྡོངས། །བང་ཆུབ་ལམ་ས་འདྲེན་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་མེ་
འབར་དབུས། །ཆོས་འབྱུང་ནམ་མཁའ་ཡངས་པའི་སྟེང༌། །དུ་བ་འཁྱིལ་འདྲ་རླུང་
གིས་གཞིར། །ཁྲག་ཞགས་འཁྲུགས་པའི་ཀློང་དཀྱིལ་དུ། །ཐོད་གུར་འབར་བའི་
གཞལ་ཡས་སུ། །འཁོར་ཡུག་དུར་ཁྲོད་ས་གཞི་ལས། །ཕྱོགས་སྐྱོང་ཞིང་སྐྱོང་
མཁའ་འགྲོ་མ། །རོ་ལངས་སྲིན་པོ་ཤ་ཟའི་ཚོགས། །འདབ་ཆགས་གཅན་གཟན་
བསྐོར་བའི་དབུས། །འདབ་སྟོང་ལྡན་པའི་ཆུ་སྐྱེས་དང༌། །ཟླ་ཉི་བགེགས་རིགས་
འགྱེལ་བའི་སྟེང༌། །བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ནི། །སྒོ་དགུ་འགགས་པས་
ཞལ་དགུ་པ། །གསལ་བྱེད་དག་པའི་སྒོ་བཞིའི་ཕྱག །དབྱངས་རྣམས་དག་པ་བཅུ་
དྲུག་ཞབས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡས་བསྐུམ་གཡོན་
བརྐྱང་འགྱིང་བའི་ཚུལ། །སྐུ་ལ་དུར་ཁྲོད་ཆས་ཀྱིས་བརྒྱན། །སྤྲིན་ནག་དང་
2-1-334


མཚུངས་གཟི་བརྗིད་འབར། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །རྩ་ཞལ་མ་
ཧེ་ཁྲོས་པའི་གདོང༌། །ཧཱུཾ་ཕཊ་སྒྲ་སྒྲོགས་གདུག་པ་འདུལ། །རྡོ་རྗེ་རྭ་གཉིས་མེ་ལྕེ་
འབར། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡས་ཞལ་སྔོན་པོ་ནམ་མཁའི་
མདོག །དུང་གི་མཆེ་གཙིགས་ལྗགས་འདྲིལ་བས། །བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་སྐྲག་
པར་མཛོད། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡོན་ཞལ་དཀར་པོ་
གངས་རིའི་མདོག །བདུད་དཔུང་གཡུལ་བཅས་རྨོངས་པར་བཅས། །དཔའ་བོ་
འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟེང་ཞལ་
དམར་པོ་རྒྱ་ཆེར་བཞད། །རྡོ་རྗེ་གད་མོ་ཆེར་སྒྲོགས་པ། །བདུད་དང་གཤིན་རྗེའི་
གནས་སུ་རྒྱལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡས་ཞལ་ཉིན་བྱེད་
འབར་བའི་འོད། །གློག་ལྟར་ལྗགས་འདྲིལ་ཚེམས་དཀར་གཙིགས། །མ་རིག་
བདུད་བཞི་ཆོམས་ལ་ཐོབ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡོན་ཞལ་
དུད་ཁ་ཤིན་ཏུ་འཕྲོས། །བདུད་དང་གཤིན་རྗེ་རེངས་པར་བྱེད། །རྡོ་རྗེ་མཁའ་
འགྲོ་མི་བཟད་པ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟེང་ཞལ་གསེར་
མདོག་འཇམ་པའི་དབྱངས། །ཟུར་ཕུད་ལྔ་ལྡན་ཤིན་ཏུ་འཇམ། །བྱམས་པའི་
བདག་ཉིད་དཔའ་བོའི་ཞལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡས་
ཞལ་སེར་པོ་སྡང་མིག་བསྐྲད། །ཁྲོ་གཉེར་སྤྲིན་དཔུང་ཤངས་རྩེར་
བསྡུས། །འཇིགས་པ་དག་ཀྱང་འཇིགས་པར་བྱེད། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །གཡོན་ཞལ་མིག་སྨན་ལྟ་བུར་ནག །ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའི་
རླུང༌། །གསོད་མཛད་དཔའ་བོ་ཆེན་པོའི་ཞལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །རལ་པ་དམར་པོ་གྱེན་དུ་འབར། །ཐོད་སྐམ་ལྔ་ལྔས་དབུ་ལ་
བརྒྱན། །སྲིན་པོའི་ཆ་ལུགས་འཇིགས་པའི་སྐུ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །ཁྲོ་ཞལ་ཐམས་ཅད་སྤྱན་གསུམ་བསྒྲད། །སྨ་ར་དུས་མཐའ་མེ་ལྟར་
འབར། །སྐུ་མཆོག་རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་འཕགས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
2-1-335


བསྐང༌། །གཡས་ཀྱི་ཕག་རྣམས་རིམ་བཞིན་དུ། །ངར་བཟང་རྡོ་རྗེ་གྲི་གུག་
དང༌། །རང་འགྲོ་ལགས་ཀྱིས་འཕང་མདུང་འཛིན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །ཡེ་ཤེས་འབར་བའི་གཏུན་ཤིང་ཕྱར། །ཆོས་ཉིད་རྣོ་དབལ་ཆུ་གྲི་
ཐོགས། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་གཅིག་མཁའ་ལ་བསོར། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །རབ་འབར་དགྲ་སྟ་ཁ་བོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་མདུང་རིང་རྣོན་པོ་ཕྱར། །ཐབས་ཀྱི་
མེ་མདའ་ཐོག་ཆེན་འཕོ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འདྲེན་བྱེད་
ལགས་ཀྱུ་ནག་པོ་ཕྱར། །རྡོ་རྗེ་དུས་ཀྱི་བྱེ་ཅོན་ཐོགས། །ཁ་ཊཱཾ་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་
བསྐུལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཆོས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་འཁོར་ལོ་
ཕྱར། །ཁྲོ་བོའི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་བསོར། །བདུད་རིགས་གསོད་པའི་ཐོ་བ་འཛིན། །རྡོ་རྗེ་
འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཡེ་ཤེས་རལ་གྲི་ངར་མ་ཕྱར། །ལྷའི་ཏེའུ་རྔ་
ཆུང་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས། །གདུག་པ་འདུལ་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྡོ་རྗེ་
འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཡོན་གྱི་ཕག་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན། །ཐོད་
ཁྲག་སྦུ་བའི་ཕྲེང་བ་འཛིན། །མགོ་རློན་ལྗང་ལོ་འབར་བ་ཐོགས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་
བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་འདུལ་མཛད་ཕུབ་དཀར་ཐོག །རྫུ་འཕྲུལ་
མཆོག་གིས་རྐང་པ་འཛིན། །དོན་ཡོད་ཞགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་
བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཤེས་རབ་མཆོག་གིས་རྡོལ་བའི་གཞི། །ཟིན་ཐབས་རྒྱུ་
མ་རློན་པ་ཕྱར། །དྲིལ་བུ་སིལ་སྙན་ཆོས་སྒྲ་སྒྲོགས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་
དམ་བསྐང༌། །སྲིད་གསུམ་འབྱུང་པོའི་ལག་པ་ཐོགས། །རྣམ་རྟོག་སྤངས་ཕྱིར་རོ་
རས་ཕྱར། །མི་རོ་གསལ་ཤིང་བཙུགས་པ་འཛིན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །ཏིང་འཛིན་མེ་ཐབ་སྒྲིབ་གཉིས་བསྲེགས། །མི་རྟག་དཔེ་མཚོན་ཐོད་ཚལ་
ཕྱར། །སྡིགས་མཛུབ་ཕྱག་རྒྱས་བགེགས་རིགས་འདུལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་
ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁམས་གསུམ་སྨིན་མཛད་འཕན་ལྕེ་གསུམ། །མངོན་སྤྱོད་
རྡོལ་བའི་རླུང་རས་ཕྱར། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱི་གླང་ལྤགས་བརྐྱང༌། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་
2-1-336


བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཞབས་གཡས་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་པོ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་
བརྒྱད་རིམ་པ་བཞིན། །བདུད་རྒྱལ་མི་སྲུན་གཏུམ་པོ་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་
ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཉོན་མོངས་གཏི་མུག་མ་ཧེ་དང༌། །འདོད་ཆགས་གླང་
མཁུན་ཧ་ངར་ཅན། །རྨོངས་བྱེད་བོང་བུ་ཆགས་ཅན་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་
ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐན་ངན་རྔ་མོ་ཞེ་སྡང་ཁྱི། །མ་རིག་ང་རྒྱལ་ལྐུགས་པ་
ལུག །གསོད་བྱེད་ལྕེ་སྤྱང་གཏུམ་པོ་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །ཞབས་གཡོན་འཕགས་ལམ་བརྒྱད་པོ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་རིམ་
པ་བཞིན། །བགེགས་རིགས་ཤ་ཟ་བྱ་རྒོད་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་
བསྐང༌། །ཐན་བྱ་འུག་པ་རྔོན་པ་ཁྲ། །བྱ་རོག་སྨྲ་ཤེས་ནེ་ཙོ་དང༌། །ཁྱུང་ཆེན་
བཞད་བྱ་མཐིང་རིལ་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཚངས་པ་
དབང་པོ་ཉེ་དབང་པོ། །དྲག་པོ་གཞོན་ནུ་གདོང་དྲུག་རྣམས། །བསྒྱེལ་ནས་ཁ་
སྦུབས་ཉིད་དུ་མནན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཐལ་ཆེན་ཚོམ་
བུ་རཀྟ་ཡིས། །ཐིག་ལེ་ཞག་གི་ཟ་རིས་སྤྲས། །ཐོད་རློན་ཕྲེང་བ་སྦྲུལ་གྱིས་
བརྒྱན། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གར་དགུའི་ཉམས་ལྡན་
འཇིགས་སུ་རུང༌། །ཕྱག་རྒྱ་དྲུག་གིས་སྐུ་ལ་བརྒྱན། །ལིང་ག་དམར་པོ་གྱེན་དུ་
ལངས། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་
མཐུས། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ཞགས་
པ་རྣམས། །ཤེས་རབ་རལ་གྲིས་བཅད་དུ་གསོལ། །ཧཱུཾ། སྒོ་མཚམས་འབར་བའི་
གཞལ་ཡས་སུ། །སྤྲུལ་པའི་རོ་ལངས་ཆེན་པོ་བརྒྱད། །མཐིང་ནག་ཞལ་གཅིག་
ཕག་གཉིས་པ། །རོ་ལངས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཇིགས་གཟུགས་གྲི་
ཐོད་ནམ་མཁར་ཕྱར། །སྤྱན་བསྒྲད་མཆེ་གཙིགས་རྒོད་ཅིང་ལངས། །ལྕེ་བརྐྱང་ཧ་
ཧའི་སྟོང་གསུམ་འགངས། །རོ་ལངས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདག་ཅག་
དཔོན་སློབ་ཆོས་མཛད་རྣམས། །ཆོས་བརྒྱད་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ། །ཐོས་བསམ་
2-1-337


སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། །དོན་གཉིས་འགྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་མཛོད། །ཧཱུཾ། རང་
བཞིན་འགྱུར་མེད་སྟོབས་བཅུའི་དཔལ། །གཞན་མཆོག་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་པོ་
རྣམས། །བཀའ་ཡི་གཏོར་མ་འདི་ལོངས་ལ། །རྣམ་བཞི་འཁོར་རྣམས་བསྲུང་དུ་
གསོལ། །བརྒྱ་བྱིན་སེར་པོ་གང་ཆེན་བཅིབས། །དྲི་ཟ་འདུལ་མཛད་རྡོ་རྗེ་
ཕྱར། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །ཤར་ཕྱོགས་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་
གསོལ། །ཡ་མ་རཱ་ཛ་མ་ཧེ་ཞོན། །གཤིན་རྗེ་འདུལ་མཛད་བྱེ་ཅན་ཐོགས། །དམ་
རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །ལྷོ་ཕྱོགས་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཆུ་ལྷ་
དཀར་པོ་ཆུ་སྲིན་ཞོན། །ཀླུ་དབང་འདུལ་མཛད་སྦྲུལ་ཞགས་འཛིན། །དམ་རྫས་
གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །ནུབ་ཕྱོགས་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །གནོད་
སྦྱིན་སེར་པོ་རྟ་མཆོག་ཞོན། །འདོད་དགུ་སྟེར་མཛད་ནེའུ་ལེ་འཛིན། །དམ་རྫས་
གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །བང་ཕྱོགས་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །དབང་
ལྡན་དཀར་པོ་ཁྱུ་མཆོག་ཞོན། །འབྱུང་པོ་འདུལ་མཛད་རྩེ་གསུམ་ཕྱར། །དམ་རྫས་
གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །བྱང་ཤར་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཨགྣི་ར་ཙིའི་
ར་སྐྱེས་ཞོན། །མེ་ལྷ་འདུལ་མཛད་བགྲང་ཕྲེང་འཛིན། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་
བཞེས་ལ། །ཤར་ལྷོ་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །སྲིན་པོ་སྔོ་ནག་རོ་ལངས་
ཞོན། །དམ་ཉམས་གསོད་མཛད་རལ་གྲི་ཕྱར། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་
ལ། །ལྷོ་ནུབ་དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །རླུང་ལྷ་ལྗང་སྔོན་ཤ་བ་ཞོན། །རླུང་
སེམས་འདུལ་བའི་བ་དན་ཕྱར། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །ནུབ་བྱང་
དགྲ་བགེགས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཚངས་པ་སེར་པོ་ངང་པ་ཞོན། །འདོད་ལྷ་འདུལ་
མཛད་རིལ་པ་འཛིན། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །སྟེང་ཕྱོགས་ལྷ་ཡི་
བཀའ་ཆད་བཟློག །ས་ཡི་ལྷ་མོ་ཕག་ལ་ཞོན། །ས་བདག་འདུལ་མཛད་བུམ་པ་
འཛིན། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་འདི་བཞེས་ལ། །འོག་ཕྱོགས་ས་བདག་དལ་ཡམས་
བཟློག །ཧཱུཾ། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ནི། །སྡེ་དགུ་འདུལ་མཛད་ཞལ་དགུ་
2-1-338


འབར། །མཐའ་གཉིས་མུན་སེལ་རྭ་གཉིས་རྣོ། །སྒོ་གསུམ་དད་པས་ཕྱག་གིས་
བསྐང༌། །སྤྱན་མིག་ཉེར་བདུན་རྒྱུ་སྐར་འདུལ། །གཟའ་དགུ་དག་པས་རྡོ་རྗེའི་
ལྗགས། །དུས་བཞི་རྣམ་དག་མཆེ་བ་གཙིགས། །སྒོ་གསུམ་དད་པས་ཕྱག་གིས་
བསྐང༌། །དབུ་སྐྲ་གྱེན་བརྗེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྟོང་ཆེན་ཡིག་ལྔ་ཐོད་སྐམ་
འབར། །སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན། །སྒོ་གསུམ་དད་པས་ཕྱག་གིས་
བསྐང༌། །སྡོམ་ཐུང་སྡེག་པ་ཆར་སིན་མདོག །དུར་ཁྲོད་ཆས་རྫོགས་མེ་དཔུང་
དབུས། །ཐིག་ལེ་བརྟན་ཕྱིར་མཚན་མ་བསྒྲེངས། །སྒོ་གསུམ་དད་པས་ཕྱག་གིས་
བསྐང༌། །བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་སྒོ་གཉིས་ཕྱག །སྨིན་པའི་ཡོན་ཏན་མཚན་མ་
འཛིན། །ཕག་ལྷག་གཉིས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་དག །སྒོ་གསུམ་དད་པས་ཕྱག་གིས་
བསྐང༌། །འགྱུར་མེད་དགའ་བ་བཅུ་དྲུག་ཞབས། །མངལ་སྡེས་བརྒྱད་དང་སྒོང་
སྐྱེས་བརྒྱད། །བདུད་བཞི་དང་བཅས་མཉམ་པར་མནན། །སྒོ་གསུམ་དད་པས་
ཕྱག་གིས་བསྐང༌། །དེ་ལྟར་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་མཐུས། །ཆོས་བཞིན་བསྒྲུབ་པ་
བདག་ཅག་གིས། །འདུ་བ་རྣམ་བཞིའི་ནད་རིགས་བཟློག །དུས་མིན་འཆི་བ་
བརྒྱད་པོ་བཟློག །བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕག་བརྒྱད་ཅུ་བཟློག །གློ་བུར་ཉི་ཁྲི་ཆིག་
སྟོང་བཟློག །དྲང་སྲོང་གཟའ་ཡི་གནོད་པ་བཟློག །ཕ་རྡོལ་བྱད་མའི་ཕུར་སོ་
བཟློག །ཐེའུ་རང་ཚེ་ལ་རྐུ་བ་བཟློག །ཀླུ་ཡི་བད་དུ་བཅུག་པ་བཟློག །རྒྱལ་པོའི་སྨྱོ་
འབོག་གཏོང་བ་བཟློག །མ་མོས་ཁྲག་ནད་བཏབ་པ་བཟློག །མཁའ་འགྲོའི་ཆད་
པ་གཏོང་བ་བཟློག །མུ་སྟེགས་བར་ཆད་བྱེད་པ་བཟློག །གཤིན་རྗེའི་ཁྲམ་ལ་
བཏབ་པ་བཟློག །བདུད་བཞི་སྲོག་ལ་བརྙབ་པ་བཟློག ། མདོར་ན་མི་མཐུན་བར་
ཆད་བགེགས། །སྡང་བར་བྱེད་པའི་དགྲ་ལ་བཟློག །གནོད་པར་བྱེད་པའི་བགེག་
ལ་བསྒྱུར། །དགྲ་བགེགས་མ་ལུས་བསྒྲལ་ནས་ཀྱང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྒྱས་
པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཁྱོད། །བདག་ལ་བརྩེ་བར་
དགོངས་སུ་གསོལ། །མ་རིག་ཀུན་གཞིའི་ས་གཞི་ལ། །མི་དགེ་བཅུ་ཡི་ས་བོན་
2-1-339


བཏབ། །འབྲས་བུ་སྡུག་བསལ་མྱོང་གྱུར་པ། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་མཐོལ་ལོ་
བཤགས། །བདག་བློ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གིས། །མ་རིག་འཁྲུལ་བའི་མུན་
པར་བྱིང༌། །བླངས་དོར་མི་ཤེས་ཆོས་ལ་རྨོངས། །ཉམས་པ་ཅི་མཆིས་བཤགས་
པར་བགྱི། །འདུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་ཞུགས་ཚུལ་གནས་རྣམས། །སོ་ཐར་རིགས་བདུན་
རྩ་བ་བཞི། །ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ཕམ་ལྟུང་ཚོགས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་མཐོལ་
ལོ་བཤགས། །བྱང་སེམས་སྡོམ་གནས་བཙུན་པ་དག ། རང་བས་གཞན་གཅེས་
བྱེད་ན་ཡང༌། །གནོད་ལས་གནོད་ལན་གཏོང་བ་སོགས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་
མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ཟབ་མོ་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་ཞུགས་ནས། །རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཅུ་
བཞི་དང༌། །དེ་ཡི་ཆ་མཐུན་ཉེས་པའི་ཚོགས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་མཐོལ་ལོ་
བཤགས། །དབང་རྒྱུད་མན་ངག་སྟོན་པའི་མཆོག །བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དངོས་
ལ། །བརྙས་ནས་གསུང་བཞིན་མི་བསྒྲུབ་སོགས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་མཐོལ་ལོ་
བཤགས། །འགྲོ་ཀུན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཅན། །ཐོག་མེད་དུས་ནས་ཕ་མ་
སྟེ། །ཕན་སེམས་དོར་ནས་དགྲ་གཉེན་བྱས། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ལ་མཐོལ་ལོ་
བཤགས། །དེ་ལྟར་བཤགས་པའི་དགེ་བ་ཡི། །བདག་ཅག་དེང་ནས་བྱང་ཆུབ་
བར། །བླ་མ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་དང༌། །འདུ་འབྲལ་མེད་པར་མཇལ་བར་
ཤོག །ལམ་བཟང་རིན་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་ལ། །ཕྱི་ནང་བར་ཆད་རབ་བསལ་ཞིང༌། །ས་
ལམ་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ནས། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །ལུས་ཅན་སྐྱེ་
དགུའི་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྩ་འཁོར་དྲུག་ལ་རྒྱུ་བ་ཡི། །ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའི་
རླུང༌། །འགགས་ནས་དབུ་མར་ཚུད་པར་ཤོག །ཕྱི་ནང་གློ་བུར་དྲི་མའི་
ཚོགས། །རྣམ་རྟོག་ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེ་ཡི། །མུན་པར་བྱིང་བའི་འགྲོ་བ་ཀུན། །དྲི་
བྲལ་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པར་ཤོག །
ལུས་ཅན་གཤིན་རྗེའི་འཇིགས་ལས་སྐྱོབ་མཛད་པ། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་
བྱེད་འཁོར་བཅས་ཀྱིས། །གཏོར་བསྐང་བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་འདི། །མི་
2-1-340


དབང་རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །གདུང་རྒྱུད་ཁ་བ་ཅན་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་
པའི། །ཡར་ལུང་རྒྱལ་པོའི་སྲས་བུ་དམ་པའི་མཆོག །དགེ་སློང་བསོད་ནམས་རྡོ་
རྗེས་བསྐུལ་པའི་ངོར། །བཙུན་པ་དོལ་པོ་ཞེས་བྱ་བདག་གིས་སྦྱར། །བཀྲ་ཤིས་
དགེ་ལེགས་འཛམ་གླིང་རྒྱན་དུ་ཤོག །དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བསྐང་བ་
བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་
གདུང་རྒྱུད་སྡེ་བ་ཡར་ལུང་བས་སྲས་ཀྱིས་བསྐུལ་བའི་ངོར། ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་
ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས་བཀྲ་ཤིས་ལྷ་བའི་གླིང་ཕོ་བྲང་ལྕགས་པོ་
རིའི་རྩེར་བཀོད་པ་དགེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག། །།ཨེ་ཝཾ། དགེའོ། །སརྦ་མངྒ་ལཾ།
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-341


༄༅། །དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོ་མཧཱ་ཀཱ་ལ་ཕྱག་དྲུག་པ་འཁོར་བཅས་ཀྱི་གཏོར་བསྐང་བར་ཆད་ཀུན་སེལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ན་མོ་མ་ཧཱ་ཀཱ་ལ་ལོ་ཀེ་ཤྭ་ར་ཡ། ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པ། །འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང་བའི་ཐབས། །འབྲུ་སྣའི་གཏོར་མ་གྲུ་གང་པ། །དྲག་ཟན་ཁྱུང་དང་བྱ་ནག་དང༌། །ཁྱི་ནག་ལུག་ནག་རྟ་ནག་དང༌། །གཡག་ནག་ལ་སོགས་བཅུ་གསུམ་སྟཻ། །ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔ་དང་ནི། །དབང་པོ་ལྔ་ཡི་མེ་ཏོག་སྤོས། །རྔ་ཡབ་དར་ནག་རྒྱལ་མཚན་སོགས། །འདོད་ཡོན་སྣ་ཚོགས་གཅལ་དུ་བཀྲམ། །དྲག་སྤོས་བདུག་ལ་འདི་སྐད་དོ། །
ཧཱུཾ། འོག་མིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ན། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་དཔལ་ལྡན་ཤ་བ་རི། །མཻ་ཏྲི་ར་ཧཱུཾ་ཛོ་གི་རཏྣ་དང༌། །དྷརྨཱ་སིང་ཧ་འཁོར་བཅས་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དྷརྨཱ་པྲ་ཛྙཱ་བིདྱ་སིང་ཧ་དང༌། །ཤི་ལ་དྷཱ་ཛ་ཤྭ་ར་པཱ་ཤ་ཧྲཱི། །ཛྙཱ་ན་བཛྲ་སྐྱི་སྟོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། །(ཀུན་མཁྱེན་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་དོལ་པོ་པ།།)མཚུངས་མེད་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་བདག་གི་ཚེ་རབས་སུ། །བརྒྱུད་ལྡན་བླ་མ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཐུགས་རྗེས་བཟུང་ཞིང་དངོས་གྲུབ་རབ་སྩོལ་ནས། །ཡོན་ཏན་ཀུན་རྫོགས་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་མཛོད། །ཧཱུཾ། ས་བཅུའི་མགོན་པོ་མཧཱ་ཀཱ་ལ་ཆེ། །དུར་ཁྲོད་བསིལ་བའི་ཚལ་ནས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་འགྲོ་བ་འདྲེན་ཙ་ན། །པོ་ཊ་ལ་ཡི་གནས་ནས་གཤེགས་སུ་
2-1-342


གསོལ། །དྲག་པོའི་འཕྲིན་ལས་དབང་ཕྱུག་སྐུར་སྟོན་པ། །ཙནྡན་ནགས་ཀྱི་ཚལ་ནས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཨོཾ་ཤྲཱི་མཧཱ་ཀཱ་ལ་ས་པཱ་རི་ཝཱ་ར་ཨེ་ཧྱ་ཧི། །ཛཿཧཱུཾ་བཾ་ཧོཿ ཧཱུཾ། དམ་ཉམས་དགྲ་བགེགས་མ་ལུས་ཀུན་བསྒྲལ་བའི། །སྲོག་རྩའི་ལམ་ནས་རྒྱུད་མར་དྲངས་པ་ཡི། །རཀྟའི་མཆོད་ཡོན་རྒྱ་མཚོ་ཀྱི་ལི་ལི། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །དམ་ཉམས་སྙིང་ལག་རྣ་བ་མིག་དང་སྣ། །དབང་པོ་ལྔ་ཡི་མེ་ཏོག་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཚིལ་ཆེན་གུ་གུལ་རྒོག་པ་གླ་རྩིར་བཅས། །ཤ་ཆེན་སྤོས་ཀྱི་དུད་པ་ཐུ་ལུ་ལུ། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །རོ་རས་དྲིས་ཤིང་ཡི་དྭགས་མེ་སྦར་བས། །ཞུན་ཆེན་སྣང་གསལ་འབར་བ་ཏ་ལ་ལ། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །རྡོ་རྗེ་རང་བྱུང་དྲི་ཆབ་སྨན་དང་བཅས། །མཁྲིས་པའི་དྲི་མཆོག་ངད་ལྡན་རོལ་བ་ཅན། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཛ་གད་བདུད་རྩི་རྣམ་ལྔས་བྲན་པ་ཡི། །དམ་རྫས་གཏོར་མ་རི་ལྟར་བུངས་སེ་བུངས། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཐོད་རྔ་རྐང་གླིང་འཁར་རྔ་ཆ་ལིང་སོགས། །སྣ་ཚོགས་རོལ་མོའི་སྒྲ་སྙན་ཁྲ་ལ་ལ། །དཔལ་ལྡན་མགོན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །བྱ་ནག་ཤ་འཐོག་འཕུར་ལྡིང་ཤིགས་སེ་ཤིགས། །རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་མཚེར་སྐད་ལྷངས་སེ་ལྷངས། །ཁྱྀ་ནག་ཁྲོས་པའི་སྐད་འབྱིན་གྲོངས་སེ་
2-1-343


གྲོངས། །གཡག་ནག་མཛེས་པའི་རྔ་ཡབ་ལིངས་སེ་ལིངས། །ལུག་ནག་སྤྱི་དཀར་སྤུ་སྡུག་སྤངས་སེ་སྤངས། །མི་ནག་ཀིང་པོས་གར་འཆམ་ཁྲིགས་སེ་ཁྲིགས། །ཁྱུང་ཆེན་ནག་པོས་གཤོག་རྡེབ་ས་གསུམ་འདར། །ཡིད་འཕྲོག་མཛེས་པའི་དམ་རྫས་སྣ་ཚོགས་འདིས། །རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བརྩེ་བས་རྗེས་འཛིན་ཕྱིར། །མྱུར་མཛད་ཕྱག་དྲུག་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་མཁན་ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཕྱུག་ཛི་ན་མི་དྲའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཊཱཀྐི་རཱ་ཛའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་མགོན་
དྲཀྴད་ནག་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ནག་མོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟོབས་ལྡན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་གྱི་དྲེགས་པ་འབུམ་སྡེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། དར་ནག་མཛེས་པའི་གདུགས་ཆེན་བུངས་སེ་བུངས། །གསེར་གྱི་རྒྱལ་མཚན་མདངས་ལྡན་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །རླུང་དར་ནག་པོའི་མེ་ལྕེ་ཁྲ་ལ་ལ། །དར་སྔོན་བླ་རེ་གུར་ཆེན་རྒྱངས་སེ་རྒྱངས། །རྔ་ཡབ་ནག་པོའི་གཟི་བརྗིད་པུ་རུ་རུ། །རུས་རྒྱན་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁ་སིལ་ལི་ལི། །ཁྲབ་རྨོག་རྡོ་རྗེའི་གོ་ཆ་ཉི་ལི་ལི། །རལ་གྲི་མདའ་གཞུ་རྣོ་མཚོན་ཆེམས་སེ་ཆེམས། །དྲག་པོ་མངོན་སྤྱོད་ལས་ཀྱི་མཆོད་པ་འདིས། །ལས་ངན་དགྲ་བགེགས་མ་ལུས་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། །མྱུར་མཛད་ཕྱག་དྲུག་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་མཁན་ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཕྱུག་ཛི་ན་མི་དྲའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཊཱཀྐི་རཱ་ཛའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་མགོན་དྲཀྴད་ནག་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ནག་མོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟོབས་ལྡན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་གྱི་དྲེགས་པ་འབུམ་སྡེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། འབྲུ་བཅུད་སྟོང་དང་ཛ་གད་
2-1-344


སྨན་དང་སྦྱར། །དྲག་པོའི་གཏོར་མ་ཟུར་གསུམ་གྲུ་གང་བ། །ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔ་དང་སྨན་སྣ་བཅས། །འབྲས་དཀར་ཏིལ་དང་རིན་ཆེན་སྣ་ལྔ་བདར། །དཔལ་གྱིས་ཞལ་ཟས་རོ་བརྒྱ་ལྡན་པ་ལ། །སྣ་ཚོགས་མཛེས་པའི་དར་སྣའི་ལྷབ་ལྷུབ་སྤྲས། །སེང་གེ་སྟག་གཟིག་དོམ་དྲེད་འཕར་སྤྱང་སོགས། །རབ་བརྗིད་གཅན་གཟན་ལྤགས་པ་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །དགྱེས་མཆོད་གཏོར་མ་དམ་རྫས་སྣ་ཚོགས་འདིས། །རྣལ་འབྱོར་དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་བསྐང་བའི་ཕྱིར། །མྱུར་མཛད་ཕྱག་དྲུག་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་མཁན་ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཕྱུག་ཛི་ན་མི་དྲའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཊཱཀྐི་རཱ་ཛའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་མགོན་དྲཀྴད་ནག་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟོབས་ལྡན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་གྱི་དྲེགས་པ་འབུམ་སྡེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་སྤོས་ཆུས་རྒྱ་མཚོ་ལ། །སྲིད་གསུམ་གསལ་བའི་ཡོན་ཆབ་ཀྱི་ལི་ལི། །ཆུ་སྐྱེས་ཐང་སྐྱེས་མཛེས་པའི་མདངས་གསལ་བ། །སྣ་ཚོགས་ལྷ་ཡི་མེ་ཏོག་བུངས་སེ་བུངས། །ཨ་དཀར་ཙནྡན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོ་སོགས། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྤོས་ཀྱི་དྲི་བཟང་ཐུལ་ལུ་ལུ། །གཏི་མུག་མ་རིག་མུན་པ་སེལ་བའི་མཆོག །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་མར་མེ་ཁྲ་ལ་ལ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག །རྒྱལ་བའི་དུང་ཆོས་དྲི་མཆོག་བཅུད་ཀྱིས་བལྟམས། །རྣམ་རྟོག་ཕུང་པོ་ལས་རླུང་དབུ་མར་བསྒྲལ། །འགྱུར་མེད་བདེ་ཆེན་ཞལ་ཟས་ཉིལ་ལི་ལི། །ས་ལམ་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་ཡོངས་རྫོགས་པའི། །རྡོ་རྗེ་གླུ་ཡི་རོལ་མོ་ཁྲལ་ལ་ལ། །ཕྱི་ནང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཆོད་པ་འདིས། །རྣལ་འབྱོར་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བའི་ཕྱིར། །མྱུར་མཛད་ཕྱག་དྲུག་མགོན་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །ལས་མཁན་ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དབང་ཕྱུག་ཛི་ན་མི་དྲའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །གཤིན་རྗེ་ཊཱཀྐི་རཱ་
2-1-345


ཛའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །བདུད་མགོན་དྲཀྴད་ནག་པོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ནག་མོའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སྟོབས་ལྡན་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ཡི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །འཁོར་གྱི་དྲེགས་པ་འབུམ་སྡེའི་ཐུགས་དམ་བསྐང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛོད། །དེ་ལྟར་བསྐངས་ཤིང་མཆོད་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ། །གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་དགྲ་བགེགས་བཟློག །ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དགྲ་ལ་བཟློག །བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དགྲ་ལ་བཟློག །དུས་མིན་འཆི་བ་བརྒྱད་པོ་དགྲ་ལ་བཟློག །ལྟས་ངན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་དགྲ་ལ་བཟློག །ཡེ་འབྲོག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དགྲ་ལ་བཟློག །མཁའ་འགྲོ་མ་དང་རོ་ལངས་སྲིན་པོའི་བདུད། །རྒྱལ་སྲིན་ཐེའུ་རང་བར་ཆད་བྱེད་པ་རྣམས། །དམར་ཆེན་གཏོར་མ་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །དཔལ་ལྡན་མཧཱ་ཀཱ་ལ་ཁྱེད་ལ་གཏད། །ཚར་གཅོད་མངོན་སྤྱོད་ལས་ཀྱི་སྒྲོལ་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། མྱུར་མཛད་མཧཱ་ཀཱ་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ། །རྡོ་རྗེ་བཀའ་བརྒྱུད་བླ་མ་ཡབ་སྲས་ལ། །དག་པ་གཉིས་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཡང༌། །མ་རྟོགས་ཐ་མལ་འཛིན་པ་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །དུར་ཁྲོད་ནགས་འདབ་ཆུ་ཀློང་བས་མཐའ་རུ། །ཕྱི་ནང་རྟེན་དང་དམ་རྫས་ཚོགས་བཤམས་སོགས། །བསྙེན་སྒྲུབ་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་དམ་བཅས་ནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་སྒྲུབ་དེ་ཡང་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ཀྵེ་ཊ་པཱ་ལ་ཛི་ན་མི་དྲ་དང༌། །ཊཱཀྐི་རཱ་ཛ་དྲཀྴད་རེ་མ་ཏི། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་དང་གཙང་རིགས་མགོན་པའི་ཚོགས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དང་འགལ་བ་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་བཤགས་པ་བཅས་པ་ལ། །ཕ་མས་བུ་ཚ་བཞིན་དུ་སྐྱོང་བར་མཛོད། །ཧཱུཾ། ས་བཅུའི་མགོན་པོ་འཁོར་བཅས་དགོངས་སུ་གསོལ། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་ བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །ཡེ་ཤེས་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་མཐར་ཐུག་
2-1-346


ཏུ། །ཉིན་མཚན་མེད་པར་བྱ་ར་ལེགས་པར་མཛོད། །ཆོས་མཛད་བསྟན་
འཛིན་སྐྱེས་བུའི་སྐུ་ཚེ་བསྲིང༌། །དགེ་འདུན་སྤྱི་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་དཔུང་ཚོགས་
སྐྱོངས། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཉི་ཤར་ལྟ་བུར་སྤེལ། །གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་
པ་མཆོག་རྒྱས་མཛོད། །
ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་
ཀྱིས། །གཏོར་བསྐང་བར་ཆད་ཀུན་སེལ་འདི། །འབྲི་གུང་བསྟན་བཅུད་རིན་
པོ་ཆེ། །བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །ཆ་རྐྱེན་དཔག་མེད་དང་
བཅས་པས། །ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་རབ་བསྐུལ་ནས། །བཙུན་པ་ཤེས་རབ་
རྒྱལ་མཚན་གྱིས། །ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་དུ། །སྦྱར་བས་འགྲོ་ཀུན་སངས་
རྒྱས་ཤོག །
དཔལ་ལྡན་མཧཱ་ཀཱ་ལ་ཕྱག་དྲུག་པ་འཁོར་བཅས་ཀྱི་གཏོར་བསྐང་འདི་ཡང༌། 
འབྲི་གུང་གདན་ཚབ་འཁོར་བཅས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྐུལ་ནས། རྟོན་པ་བཞི་
ལྡན་གྱིས་བྲག་ལྷ་ཀླུ་ཕུག་ཏུ་བཀོད་པའོ།།      །།
འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་
པར་གྱུར་ཅིག །བཀྲ་ཤིས། བྷ་ཝན་ཏུ།   
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-347


༄༅། །བསང་མཆོད་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །ཨོཾ་སྭ་སྟི། བླ་མ་དང་ལྷག་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བླ་མ་ཡི་དམ་མཆོད་པ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་ཉམས་ཆག་བསྐང་བ་དང༌། །འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་སེལ་བ་དང༌། །འདོད་དོན་ཕུན་ཚོགས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །བསང་གི་མཆོད་པ་བཤད་པར་བྱ། །
ཞེས་པ་འདི་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི། དྲི་ཞིམ་པོ་བདུག་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་མཆོད་པའི་གཏོར་མ་ནི། སྣོད་ཇི་ལྟར་རིགས་པར། དབུས་སུ་ལྷ་བཤོས་ཆེ་བ་གཅིག །ཕྱོགས་བཞིར་གཡག །ལུག ར། ཤ་བ། མཚམས་བཞིར་སྙན། རྣ་བ། བསེ་རུ། རྒོ་བ་རྣམས་རེ་རེ་དང༌། དེ་ཡང་སྨད་གྲུ་བཞི། སྟོད་མི་འདྲ་བ་ལ། གཟུགས་འགྲོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་བོ་བཟོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་སྐོང་ཟན་རིལ་བདུན། ཆང་བུ་བདུན། མཐེབ་སྐྱུ་རྣམས་བྱའོ། །རྔ་བརྡུངས། དར་ཕྱར། དུང་འབུད་དོ། །
ན་མོ་གུ་རུ། ཞི་བའི་བསང་མཆོད་ལ་བྱིན་རླབས་མཛད་པར་ཞུ། ཨོཾ་བཛྲ་ཨ་མྲྀ་ཏས་བསངས། ཨོཾ་སྭ་བྷཱ་ཝས་སྦྱངས། སྟོང་པའི་ངང་ལས་ཧཱུཾ་ལས་བྱུང་བའི་ཞི་བའི་ཐབ་ཁུང་དཀར་པོ་ཟླུམ་པོ་ཡངས་ཤིང་རྒྱུ་ཆེ་བའི་ནང་དུ། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་འོད་དུ་ཞུ་བ་ལས་བྱུང་བའི་བསང་རྫས་རྣམས་གཟུགས་སྡུག་པ། སྒྲ་སྙན་པ། དྲི་ཞིམ་པ། རོ་མངར་བ། རེག་བྱ་འཇམ་པ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་པ། ནམ་མཁའ་བར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་འགྱུར། ཨོཾ་སྥ་ར་ཎ་ཁཾ། ཨོཾ་
2-1-348


བཛྲ་དྷརྨཱ་ར་ཎི་ཊ། པྲ་ར་ཎི་ཊ། སཾ་པྲ་ར་ཎི་ཊ། སརྦ་བུདྡྷ་སོགས། ཁཾ་སྭཱཧཱ། ལན་གསུམ་སོགས་དང་རོལ་མོ་བྱ། 
བདག་དང་འགྲོ་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་སྐྱབས་དུ་མཆིའོ། །ཅི་ནུས་བཟླས་པའི་མཐར། བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ། དེའི་ཆེད་དུ་བསང་མཆོད་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བགྱིའོ། །ཞེས་ལན་གསུམ་བརྗོད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང༌། སོགས། 
ཨོཾ་སྭ་བྷཱ་ཝས་སྦྱངས། སྟོང་པའི་ངང་ལས་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་སེང་གེ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཏེག་པའི་སྟེང་དུ། རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་སྣ་ཚོགས་པདྨ་དང་ཟླ་བའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ། རྩ་བའི་བླ་མ་དང་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་ཡི་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བ། དེའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་བོད་ཡུལ་ཀྱི་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས། བོད་ཀྱི་མགུར་ལྷ་བཅུ་གསུམ། སྲིད་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་དགུ། དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ། བོད་དབུས་གཙང་རུ་བཞི། སྨད་མདོ་ཁམས་སྒང་གསུམ། ཁྱད་པར་དུ་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་ས་ཆ་འདི་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་མཐུ་རྩལ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ཨོཾ་བཛྲ་ས་མཱ་
2-1-349


ཛཿ ཞེས་སྤྱན་དྲངས་པ་ནི། 
ཧཱུཾ། ཐུགས་རྗེ་ཚད་མེད་ཞིང་ཁམས་ནས། །རྩ་བརྒྱུད་བླ་མ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་དབྱིངས་ཉིད་ནས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང༌། །ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །གནས་མཆོག་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ནས། །དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དུར་ཁྲོད་བརྒྱད་ཀྱི་གནས་མཆོག་ནས། །ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །འདས་དང་མ་བྱོན་ད་ལྟར་གྱིས། །ལྷ་དང་སྲུང་མ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །མ་མོ་མཁའ་འགྲོ་ཤུགས་འགྲོ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་གནས་འདིར་གནས་གྱུར་པ། །བསྒྲུབ་གནས་བྱིན་ཆེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ས་འོག་ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་དང༌། །དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་མཐུ་རྩལ་ཅན། །འཁོར་དུ་གཏོགས་པའི་སྡེ་བརྒྱད་པོ། །སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པའི་མཐུ་རྩལ་ཅན། །སྟོན་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བ་དང༌། །བསྒྲུབ་པའི་སྡོང་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། །མི་མཐུན་བར་ཆད་སེལ་བ་དང༌། །དགྲ་བགེགས་གཏན་ནས་བསྒྲལ་བ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བའི་ཕྱིར། །འདིར་བྱོན་མཆོད་པས་བཤམས་པ་བཞེས། །བཅོལ་བའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པར་མཛོད། །
དེ་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ནི། ན་མོ། ཆོས་དབྱིངས་མི་འགྱུར་བདེན་པའི་བྱིན་རླབས་དང༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མི་བསླུ་བདེན་པ་དང༌། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐུགས་རྗེས་བྱིན་རླབས་དང༌། །བདག་གིས་མོས་པ་ལྷག་བསམ་དག་པ་ཡི། །བདེན་པའི་མཆོག་ནི་དེ་དང་དེ་དག་གིས། །བསང་མཆོད་རྣལ་འབྱོར་བཤམས་པའི་སྤྲུལ་པ་དང༌། །ནམ་མཁའ་གང་བར་དུས་ཀུན་འབྱུང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བདེན་སྟོབས་འབུལ་བ་ནི། 
ཀྱེ། དེ་རིང་གནམ་ལ་སྐར་མ་བཟང༌། །ས་ལ་ཉི་མ་ལྷུན་དྲོད་ལ། །བར་ན་སེར་བུ་ངད་ཀྱི་འཇམས། །ཤར་ཕྱོགས་གསེར་རི་སེར་པོ་ལ། །གསེར་གྱི་གསེར་ཤིང་
2-1-350


ལོ་མ་ཅན། །གསེར་ལོ་འབར་བའི་སྟག་པ་དང༌། །ལྷོ་ཕྱོགས་གཡུ་རི་སྔོན་པོ་ལ། །གཡུ་ཤིང་གཡུ་ཡི་ལོ་མ་ཅན། །གཡུ་ལོ་འབར་བའི་ཤུག་པ་དང༌། །ནུབ་ཕྱོགས་ཟངས་རི་དམར་མོ་ལ། །ཟངས་ཤིང་ཟངས་གི་ལོ་མ་ཅན། །ཟངས་ལོ་འབར་བའི་སྙུག་པ་དང༌། །བྱང་ཕྱོགས་དུང་རི་དཀར་པོ་ལ། །དུང་ཤིང་དུང་གི་ལོ་མ་ཅན། །དུང་ལོ་འབར་བའི་སུར་དཀར་དང༌། །མཁན་པ་སྤོས་དཀར་ཨ་ཀ་རུ། །ཤིང་བདུད་རྩི་ཅན་གྱི་དུད་པ་དང༌། །སི་ལ་གུར་གུམ་ཙནྡན་དང༌། །བྲག་སྤོས་སྤང་སྤོས་རྒྱ་སྤོས་དང༌། །དྲི་བཅུད་ལྡན་པའི་དྲི་ངད་དང༌། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་བཤམས། །ཁྱད་པར་དྲི་ཞིམ་བསང་མཆོད་འདི། །རྩ་བའི་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན། །བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་བྱིན་རླབས་ཅན། །རྩ་བརྒྱུད་བླ་མའི་ཚོགས་ལ་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་ཆག་སྦྱང་དུ་གསོལ། །བྱ་རྒྱུད་སྤྱོད་རྒྱུད་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ། །རྒྱུད་སྡེ་བཞི་དང་འབྲེལ་བ་ཡི། །ཡི་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ཚོགས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ། །གཤིན་རྗེ་གཤེད་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །མ་ལུས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མགོན། །རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་རྣམ་དག་པ། །བཅོམ་ལྡན་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །སྐྱོབས་པ་བླ་མེད་དམ་ཆོས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་
2-1-351


ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་ལ་སོགས་པ། །གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །གང་པོ་འོད་སྲུང་ལ་སོགས་པ། །ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་ལ། །རྩ་བ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མས་བསྐོར། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་གསལ་དུ་གསོལ། །རྣལ་འབྱོར་དབང་ཕྱུག་བྷིར་ཝ་པ། །ནག་པོ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །ཨིནྡྲ་བོ་དྷི་ལ་སོགས་པ། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་པོ་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །སློབ་དཔོན་ནག་པོ་སྤྱོད་པ་ལ། །དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཨུ་རྒྱན་གནས་མཆོག་ནས། །རིགས་བཞི་མཁའ་འགྲོ་ལ་སོགས་པ། །མ་སྲིང་མཁའ་འགྲོ་ཚོགས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །མ་ཧཱ་ཀཱ་ལ་གུར་མགོན་དང༌། །སྲིད་གསུམ་དབང་བསྒྱུར་ཞལ་བཞི་པ། །དམ་ཅན་པུ་ཊ་མིང་སྲིང་སོགས། །ཆོས་སྐྱོང་བསྲུང་མའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །དཔལ་མགོན་སྟག་ཞོན་ལྕམ་དྲལ་དང༌། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མགོན་པོ་གསུམ། །ལས་ཀྱི་མགོན་པོ་བདུན་ལ་སོགས། །ལྕམ་དྲལ་འཁོར་དང་བཅས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་
2-1-352


ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །མ་ཅིག་རེ་མ་ཏི་ལ་སོགས། །དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །དཀར་མོ་ཉི་ཟླའི་ཐོད་ཕྲེང་ཅན། །སྲོག་བདག་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་སོགས། །སྲུང་མ་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་སུ་གསོལ། །ཕ་མྱེས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲུང་མ་དང༌། །སློབ་དཔོན་ བརྒྱུད་ཀྱི་སྲུང་མ་དང༌། །རིག་འཛིན་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲུང་མ་དང༌། །དབེན་གནས་གཉན་གྱི་སྲུང་མ་སོགས། །ཕྱི་ནང་བསང་མཆོད་སྣ་ཚོགས་འབུལ། །བདག་སོགས་ཉམས་གྲིབ་བསལ་དུ་གསོལ། །
བསཽ། མཧཱ་དེ་ཝ་ལ་སོགས་པ། །ལྷ་ཆེན་བརྒྱད་པོ་འཁོར་བཅས་བསང༌། །ཉི་མ་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ། །གཟའ་ཆེན་བརྒྱད་པོ་འཁོར་བཅས་བསང༌། །དགའ་བོ་འཇོག་པོ་ལ་སོགས་པ། །ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད་པོ་འཁོར་བཅས་བསང༌། །དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ། །ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་པོ་འཁོར་བཅས་བསང༌། །མཧཱ་བྷཻ་ར་ལ་སོགས་པ། །འཇིགས་བྱེད་དགུ་པོ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཡུལ་འཁོར་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྡེ་བཞི་བསང༌། །སྨིན་དྲུག་སྣར་མ་ལ་སོགས་པ། །རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བསང༌། །གང་བ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ། །གནོད་སྦྱིན་འབྲོག་གནས་མཆེད་ལྔ་བསང༌། །གང་པོ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ། །སྡེ་དཔོན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བསང༌། །ཡང་དག་ཤེས་པ་དཀར་པོ་སོགས། །མཐུན་ཆེན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བསང༌། །ཚོགས་བདག་ཁྲོ་བོ་བྲན་གྱི་ཚོགས། །ཡུལ་ལྷ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བསང༌། །སྨེ་བ་དགུ་དང་སྤར་ཁམས་བརྒྱད། །ལོ་རྒན་དྲུག་ཅུ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ལ་སོགས་པ། །འབྱུང་བ་བཞི་ཡི་ལྷ་རྣམས་བསང༌། །མ་མོའི་ཚོགས་དང་སྲིན་མོའི་ཚོགས། །ཕྲ་མེན་ཚོགས་དང་རྣལ་འབྱོར་ཚོགས། །མཁའ་འགྲོ་མ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་བསང༌། །ལྷ་མིན་ནམ་མཁའ་
2-1-353


ལྡིང་རྣམས་དང༌། །སྲིད་པོ་མིའམ་ལ་སོགས་པ། །གྲུལ་བུམ་དྲི་ཟའི་ས་བདག་བསང༌། །ཀྱེ་བསང་ངོ༌། །ཧཱུཾ་བྷྱོཿ དཔལ་ཆེན་ཧེ་རུ་ཀ་ཉིད་དང༌། །རྡོ་རྗེ་ཐོད་ཕྲེང་རྩལ་གྱི་ནི། །སྤྱན་སྔར་ཁས་བླངས་དམ་བཅས་པས། །དམ་ཅན་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས་ནི། །ཆིབས་སུ་ཞོན་པ་སྣ་ཚོགས་བཅིབས། །བྲན་དང་གཡོག་དང་འཁོར་བཅས་བསྐོར། །སྣ་ཚོགས་དར་གྱིས་ལྷབ་ལྷུབ་མཛེས། །བཞིན་མདངས་མཛེས་པ་འཛུམ་མདངས་ཅན། །འདིར་བྱོན་མཆོད་སྦྱིན་སྣ་ཚོགས་བཞེས། །བདག་ཅག་མགོན་སྐྱབས་སྲུང་བ་དང༌། །ཉམས་ཆག་དྲི་མ་སེལ་བ་དང༌། །བཅོལ་པའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པར་མཛོད། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། འཇིག་རྟེན་མཐུ་རྩལ་ཅན་གྱི་ལྷ། །ཡབ་ལྷ་བདལ་དྲུག་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀོང་ཙེ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་བསང༌། །ཤར་གྱི་རྨ་ཆེན་སྤོམ་ར་བསང༌། །ལྷོ་ཡི་འཛམ་གླིང་ཀླུ་མོ་བསང༌། །ནུབ་ཀྱི་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ་བསང༌། །བྱང་གི་ལྷ་བཙུན་མུ་ལེ་བསང༌། །བོད་ཀྱི་མགུར་ལྷ་བཅུ་གསུམ་བསང༌། །དགེ་བསྙེན་མགྱོགས་ཆེན་ལྡོད་ར་བསང༌། །གཞན་ཡང་དགེ་བསྙེན་མཐུ་རྩལ་ཅན། །སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། དགྲ་ལྷ་རྒྱལ་པོ་བེ་ཧ་ར། །འཇིགས་སུ་རུང་བའི་ཆ་བྱད་ཅན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཐུ་བོ་ཆེ། །སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱེད། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །དགྲ་བླ་གཉན་པོ་དམག་དཔོན་ལ། །ལྷ་དམག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུས་བསྐོར། །མ་ཅིག་སྲིད་པའི་རྒྱལ་མོ་སོགས། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་གཟི་འབར་ཅན། །ལྷ་མོ་རྡོ་རྗེ་དཔལ་འབར་མ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །རེ་ལྡེ་མགོ་ཡག་ལ་སོགས་པ། །བདུད་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསང༌། །དམུ་རྒྱལ་བེ་དུང་ལ་སོགས་པ། །དམུ་ཡི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་བསང༌། །བཙན་རྗེ་ཐེའུ་རིང་ལ་སོགས་པ། །བཙན་རྗེ་རིགས་སུ་གྱུར་པ་
2-1-354


བསང༌། །འོད་ལྷ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ། །རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་བསང༌། །འདུ་སྨན་བྱང་སྨན་སྨན་བཙུན་དང༌། །ཀླུ་བདུད་ནག་པོ་ལ་སོགས་པ། །དམུ་རིགས་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །བྱང་ཆུབ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ས། །རྒྱ་གར་ཤར་ནུབ་རི་བོ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ས་བདག་བསང༌། །མ་མོ་མཁའ་འགྲོ་འདུ་བའི་ས། །རི་བོ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམས་བསང༌། །རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན། །བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་བོ་དང༌། །སྤོས་ངད་ལྡན་པའི་རི་བོ་བསང༌། །བལ་ཡུལ་སེར་ཕུག་ལ་སོགས་པ། །བལ་ཡུལ་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །རི་བོ་ཏི་སེ་ལ་སོགས་པ། །མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་ས་བདག་བསང༌། །འཇང་རི་སྨུག་པོ་ལ་སོགས་པ། །ལི་ཡུལ་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །ཁ་རག་ཁྱུང་བཙུན་ལ་སོགས་པའི། །གཡས་རི་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །ཡར་ལེ་ཤམ་པོ་ལ་སོགས་པ། །གཡོན་རི་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །དྭགས་ལྷ་བཙན་པོ་ལ་སོགས་པ། །དབུས་རི་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །འོད་དེ་གོང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ། །དབུས་རི་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །ཀོང་བཙུན་དེ་མོ་ལ་སོགས་པ། །རྐོང་ལུང་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །ནགས་སོགས་ཆུ་རྒྱུན་དགེ་བསྙེན་དང༌། །རོང་ལྷ་དེ་ནི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། །མི་ནམ་མཆེད་བརྒྱད་འོད་འཕྲོ་དང༌། །རུང་བཙུན་ཁ་བ་དཀར་པོ་སོགས། །རི་ཡི་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །སྨུག་རི་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པ། །ཚ་བ་སྒང་གི་ས་བདག་བསང༌། །རྩེ་ཡི་ཕག་རྒོད་མཐོ་མཐོ་དང༌། །རྡོ་ཏི་གངས་དཀར་མཆེད་བརྒྱད་བསང༌། །ཀླུ་མི་མགོན་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ། །སྨར་ཁམས་སྒང་གི་ས་བདག་བསང༌། །མགྱོགས་ཆེན་སྡོང་ར་ལ་སོགས་པ། །འབྲི་གུང་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །གེར་མཛོ་རི་བོ་དབང་ཞུ་སོགས། །རྫ་རྒྱུད་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །རྨ་ཆེན་སྤོམ་ར་ལ་སོགས་
2-1-355


པ། །རྨ་ཡི་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །བཞག་ར་གངས་དཀར་ལ་སོགས་པ། །རབ་སྒང་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །ལྷ་མོ་རྩེ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །ད་ཙེ་མདོ་ཡི་གཞི་བདག་བསང༌། །སྐྱེ་རི་གཉན་པོ་ལ་སོགས་པ། །ཙོང་ཁའི་ཉིན་སྲིབ་ས་བདག་བསང༌། །ཁོང་ཤེན་མའོ་ཆེ་ལ་སོགས། །དབྱར་མོ་ཐང་གི་ས་བདག་བསང༌། །རི་བོ་རྩེ་ལྔ་ལ་སོགས་པ། །རྒྱ་ནག་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བསང༌། །ས་ཡི་ལྷ་མོ་བརྟན་མ་དང༌། །ས་འཛིན་ལག་པ་ཆེན་པོ་སོགས། །ས་བདག་ཀླུ་གཉན་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱེ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །ཕྱི་ཡི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང༌། །རོལ་པའི་མཚོ་བདུན་ལ་གནས་པ། །ཀླུ་རྒྱལ་ཀླུ་སྨན་ཐམས་ཅད་བསང༌། །མ་བང་གཡུ་མཚོ་ཀླུ་སྨན་བསང༌། །བེའུ་ཡི་ནི་དུང་མཚོ་བསང༌། །ལྡོང་ར་ཡི་ནི་མཚོ་ནག་དང༌། །ཏ་བུ་ཚྭ་མཚོ་དཀར་མོ་དང༌། །ཁྲི་ཤོང་རྒྱལ་མོ་མཚོ་སྨན་བསང༌། །ཤར་ཕྱོགས་ཙོང་ཁའི་མཚོ་སྨན་སོགས། །མཚོ་སྨན་ཕྱུག་མོ་སྤུན་ལྔ་བསང༌། །ཡར་འཕྲོག་ཀླུ་མཚོ་ཕྱུག་མོ་དང༌། །བྱང་གི་གནམ་མཚོ་ཕྱུག་མོ་སོགས། །མཚོ་སྨན་ཀླུ་སྨན་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་བསང༌། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་གཞི་བདག་བསང༌། །རྒྱ་གར་རྒྱ་ནག་ལི་ཡུལ་དང༌། །བལ་ཡུལ་ཧོར་དང་ལི་ཡུལ་གྱི། །ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཆོས་འཁོར་ལྷ་ས་བསམ་ཡས་དང༌། །རུ་བཞི་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས། །སྒྲུབ་གནས་བྱིན་ཆེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ས་འོག་ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་དང༌། །གཞི་བདག་སྲུང་མ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀླུ་རྒྱལ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་སོགས། །དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་གཞི་བདག་བསང༌། །ཇོ་མོ་སྟག་འཚེར་ལ་སོགས་པ། །ཁའུ་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །གཞི་བདག་ཀླུ་མོ་དཀར་མོ་སོགས། །བདུད་ཀྱི་རྟ་ཕོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ། །འཁོར་དང་ཡང་
བྲན་འབུམ་བཅས་སོགས། །བྱ་འགྱུགས་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །སྣེའུ་
2-1-356


གདོང་ཅན་ལ་སོགས་པ། །ཁོ་མོ་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །གླ་བ་དུང་རྩེ་ལ་སོགས་པ། །ཡར་ལུང་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །ག་ར་སྨུག་པོ་ལ་སོགས་པ། །གར་ཁུ་མངའ་ཡི་གཞི་བདག་བསང༌། །བཟང་ར་བཟང་དུ་ལ་སོགས་པ། །འབྲི་མཚམས་ལུང་བའི་གཞི་བདག་བསང༌། །ལྷོ་རུང་ལུང་བ་གཞི་བདག་བསང༌། །མི་རང་དམར་མོ་ལ་སོགས་པ། །ཤབ་ཡུལ་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་བསང༌། །མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་གཞི་བདག་བསང༌། །དབུས་གཙང་རུ་བཞིའི་གཞི་བདག་བསང༌། །མདོ་ཁམས་སྒང་གསུམ་གཞི་བདག་བསང༌། །ས་ཕྱོགས་འདི་ཡི་གཞི་བདག་བསང༌། །ཡུལ་ཕྱོགས་འདི་ཡི་གཞི་བདག་བསང༌། །ཉེ་འཁོར་འདི་ལ་གནས་པ་བསང༌། །ལྷ་ཀླུ་བཙན་བདུད་མ་མོ་སོགས། །གནས་བདག་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །ཚེ་ལྷ་སྲོག་ལྷ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཕོ་ལྷ་དགྲ་ལྷ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །མོ་ལྷ་ཞིང་ལྷ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །དགྲ་བླ་མཐུ་ཆེན་ཝེར་མ་བསང༌། །མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །ཡེ་ནས་སྲིད་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །སྲིད་པ་ཆགས་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །སྨོན་པ་འགྲུབ་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །སྐུ་གསུམ་ཐུགས་ཀྱི་དགྲ་བླ་བསང༌། །གླིང་གཞི་དར་བའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །དཔའ་སྙིང་ཆེ་བའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །མྱུར་མགྱོགས་ཆེ་བའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །དགྲ་བླ་དར་མ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཟིན་གྱི་དགྲ་བླ་སྤུན་གསུམ་བསང༌། །དགྲ་བླ་མི་ཐུབ་འཇིགས་པར་བྱེད། །དམུ་རབ་རྒྱུད་ཀྱི་དགྲ་བླ་བསང༌། །གཙུག་རབ་རྒྱུད་ཀྱི་དགྲ་བླ་བསང༌། །རང་ལ་ཡོད་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །རོག་ལ་འགོ་བའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །དགྲ་ལ་ཐོབ་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །བཟང་ཁ་གཡག་པའི་དགྲ་བླ་བསང༌། །སྲིད་པའི་ལྷ་ལུང་དཀར་པོ་བསང༌། །སྨོན་པའི་རྗེས་ལུང་འཕྱོ་བ་བསང༌། །བོད་ཀྱི་མི་རྟ་བཅོ་བརྒྱད་བསང༌། །བྱེས་ཐུབ་དགྲ་བླ་སྤུན་དགུ་
2-1-357


བསང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ལ། །རང་རང་སོ་སོ་མགོ་བོ་ཡི། །ཕོ་ལྷ་ཕ་བས་བཟང་བ་བསང༌། །མོ་ལྷ་མ་བས་བྱམས་པ་བསང༌། །ཞིང་ལྷ་སྲིང་བས་གདུང་བ་བསང༌། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་མཐུ་རྩལ་ཅན། །ཕོ་ལྷ་གཉན་པོ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་བསང་མཆོད་འབུལ་བ་ནི། །བྱེས་ཀྱི་བྱེས་ལྷ་གཉན་པོ་བསང༌། །མགྲོན་གྱི་མགྲོན་ལྷ་བཅུ་གསུམ་བསང༌། །ལམ་དུ་བསྲུང་བའི་ལམ་ལྷ་བསང༌། །རྫོངས་ཀྱི་རྫོངས་བཙན་དཀར་པོ་བསང༌། །བྲག་གི་བྲག་བཙན་དམར་པོ་བསང༌། །མཚོ་ཡི་མཚོ་སྨན་ཕྱུག་མོ་བསང༌། །མཁར་ལ་གནས་པའི་རྩེ་ལྷ་བསང༌། །ཞིང་ལ་གནས་པའི་ས་བདག་བསང༌། །ཁྱིམ་གྱི་ཁྱིམ་ལྷ་གེ་དུད་བསང༌། །ཐབ་ཀྱི་ཐབ་ལྷ་གཡུ་མོ་བསང༌། །ཟས་ཀྱི་ཟས་ལྷ་ཡོ་ཐུན་བསང༌། །སྦྲ་ཡི་སྦྲ་མོ་རི་བོ་བསང༌། །ནོར་གྱི་ནོར་ལྷ་ཕྱུག་མོ་བསང༌། །རྟ་ཡི་རྟ་ལྷ་ཀུ་ཝེར་བསང༌། །སྒོ་ཡི་སྒོ་ལྷ་སྟག་གཡག་བསང༌། །ཁ་རྗེ་གྲོགས་དང་སྤྲོད་པ་བསང༌། །དཔའ་རོག་བྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་བསང༌། །ཀྱཻ་བསང་ངོ༌། །ཀྱཻ། གཞན་ཡང་མཆོད་པ་འབུལ་བ་ནི། །སྐམ་དང་གཤེད་ལ་གནས་པ་ཡི། །ཤིང་ལ་གནས་པའི་ཤིང་གཉན་བསང༌། །ཆུ་ལ་གནས་པའི་ཆུ་གཉན་བསང༌། །རྡོ་ལ་གནས་པའི་རྡོ་གནས་བསང༌། །ལམ་ལ་གནས་པའི་ལམ་གཉན་བསང༌། །མཐོ་བ་གནམ་ལ་གནས་པ་བསང༌། །དམའ་བ་ས་ལ་གནས་པ་བསང༌། །སྐྱེ་བ་ཤིང་ལ་གནས་པ་བསང༌། །འབབ་པ་ཆུ་ལ་གནས་པ་བསང༌། །སྲ་བ་བྲག་ལ་གནས་པ་གསང༌། །འགྲོ་བ་ལམ་ལ་གནས་པ་བསང༌། །ཉིན་རི་དཀར་ལ་གནས་པ་བསང༌། །སྲིབ་རི་ནགས་ལ་གནས་པ་བསང༌། །ཉི་མ་དེ་རིང་དབང་བྱེད་པ། །ལྷ་ཀླུ་གཟའ་སྐར་ས་བདག་དང༌། །དྲེགས་པ་སྡེ་བརྒྱད་ཐམས་ཅད་བསང༌། །གཞན་ཡང་གློ་བུར་འདིར་ལྷག་ཅིང༌། །མིང་ནས་མ་ཐོན་གྲལ་ལ་འཁོད། །ཁས་ཞན་དབང་ཆུང་འབྱུང་བའི་ཚོགས། །བསང་གི་མཆོད་པས་ཚིམ་གྱུར་ཅིག ། ཀྱཻ། རྣལ་འབྱོར་བདག་
2-1-358


ཅག་འཁོར་བཅས་ལ། །མངོན་ཤེས་མེད་པའི་སྐྱོན་མ་རྟོགས། །ཟས་ངན་ལྟོ་རུ་ཟོས་པ་དང༌། །གོས་ངན་ལུས་ལ་གྱོན་པ་དང༌། །ཤི་བའི་རོ་གྲིབ་ཕོག་པ་དང༌། །མི་གཙང་འབད་རྩོད་ཕོག་པ་དང༌། །ནལ་མའི་གྲིབ་དང་དམེ་གྲིབ་དང༌། །རྩོགས་གྲིབ་ཉམས་གྲིབ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །ཡུག་གྲིབ་གདོན་གྲིབ་ཐམས་ཅད་བསང༌། །བསང་གིས་མི་བསང་གང་ཡང་མེད། །བཤགས་པས་མི་བཤགས་གང་ཡང་མེད། །བསོགས་པས་མི་བསོགས་གང་ཡང་མེད། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ལ། །ཉམས་ཆག་གྲིབ་ཀྱིས་ཕོག་པ་རྣམས། །དེ་རིང་ཉིད་ནས་བྱང་གྱུར་ཅིག །དེ་རིང་ཉིད་ནས་བསང་གྱུར་ཅིག ། ཉམས་ཆག་ཐམས་ཅད་སོས་གྱུར་ཅིག །ཧཱུཾ། ད་ནི་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བ་ནི། །འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་མཐུ་རྩལ་ཅན། །ཐམས་ཅད་དག་གིས་ང་ལ་ཉོན། །ཁྱེད་རྣམས་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་ཆེ། །མཐུ་དང་ནུས་པ་སོ་སོར་ཆེ། །བསང་ངོ་མཆོད་འོས་ཁྱེད་རྣམས་ལ། །འབྱུང་བ་ལྔ་ལས་གྲུབ་པ་ཡི། །རྩི་ཤིང་སྣ་དགུའི་འདུད་པས་མཆོད། །དྲི་ཞིམ་དྲི་སྤོས་དུད་པས་མཆོད། །བཟང་དྲུག་སྨན་གྱི་ནུས་པས་མཆོད། །ཕྱེ་མར་ཟས་ཀྱི་ཕུད་ཀྱིས་མཆོད། །དཀར་ཕུད་ཆང་ཕུད་གཉིས་ཀྱིས་མཆོད། །འདོད་ཡོན་སྣ་ཚོགས་གཙང་མས་བསང༌། །ཡིད་དང་མཐུན་པའི་གཏོར་མས་བསང༌། །མཆོད་དོ་བསང་ངོ་མཉེས་པའི་བསང༌། །བདག་ཅག་དཔོན་སློབ་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །བསམ་པ་བསྒྲུབ་ལ་རེ་བ་བསྐོང༌། །བར་ཆད་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་དང༌། །བསམ་དོན་ཆོས་བཞིན་འགྲུབ་པ་དང༌། །ཚེ་དང་དཔལ་འབྱོར་རྒྱས་པ་དང༌། །སྡོང་གྲོགས་མགོན་སྐྱབས་གཉན་པོ་མཛོད། །རྒྱབ་ལ་འགྱེལ་ན་བརྟེན་མ་མཛོད། །མདུན་ནས་སྦུབ་ན་འཁར་བ་མཛོད། །ཆུ་ལ་འགྲོ་ན་ཟམ་པ་མཛོད། །བྲག་ལ་འགྲོ་ན་ཐེམ་སྐས་མཛོད། །འཕྲང་ལ་འགྲོ་ན་སྐྱོལ་མ་མཛོད། །དམག་ལ་འགྲོ་ན་དམག་དཔོན་མཛོད། །ཚོང་ལ་འགྲོ་ན་ཚོང་དཔོན་མཛོད། །ལེགས་པའི་ངོ་སོ་བསྟོད་པ་
2-1-359


དང༌། །ཉེས་པོ་ཁོང་དུ་སྦེད་པ་དང༌། །མི་ནོར་ཟས་གསུམ་འདུ་བ་དང༌། །བཅོལ་བའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པར་མཛོད། །ཀྱཻ། ལྷ་བསྲུང་གཉན་པོ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱང༌། །བསྟེན་པའི་ཚེ་ན་རྒྱང་མ་རིང༌། །འབོད་པའི་ཚེ་ན་སྙན་མ་སྲ། །གཡབ་པའི་ཚེ་ན་སྤྱན་མ་རྡུལ། །རྦད་པའི་ཚེ་ན་མཐུ་མ་ཆུང༌། །མངགས་པའི་ཚེ་ན་བང་མ་བུལ། །ཡིད་ལ་གནག་པའི་དགྲ་བོ་ཐུལ། །རྣལ་འབྱོར་བདག་ཅག་འཁོར་བཅས་ལ། །མི་ལ་ན་ཚ་མ་བཏང་ཅིག །ཕྱུགས་ལ་གོད་ཁ་མ་བཏང་ཅིག །ཞིང་ལ་བཙའ་སད་སེར་གསུམ་མ་བཏང་ཅིག །ནོར་ལ་ཁུང་སྟོངས་མ་བཏང་ཅིག །གློ་བུར་དགྲ་རྣམས་མ་བཏང་ཅིག །མདོར་ན་རྣལ་འབྱོར་བདག་ཅག་གིས། །གང་ལ་ཅི་བཅོལ་ལས་རྣམས་ལ། །སྙོམ་པས་ལེ་ལོ་མ་མཛད་པར། །མཐུན་དོན་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་དང༌། །བཀྲ་ཤིས་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་འགྱུར་ཅིག །
དེ་ལྟར་བསང་ཡིག་རྒྱས་པ་འདི། །བར་ཆད་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང༌། །རང་གི་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་པ་དང༌། །ཐག་རིང་བྱེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། །དགོན་གནས་གསར་དུ་འཛིན་པ་དང༌། །དེ་དག་ལས་རྣམས་ཅི་བྱེད་ཚེ། །ལྷ་སྲུང་བསང་གིས་མཆོད་པ་འདི། །བྱས་ནས་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་པ་དང༌། །དེ་ཕྱིར་འདི་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །
བསང་ཡིག་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་འདི་ནི། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིགས་སུ་འདུག་པ་ངེས་དོན་བསྟན་པའི་བདག་པོ། ཆོས་རྗེ་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས་ཇོ་མོ་ནགས་རྒྱལ་དུ་སྦྱར་བའོ།།      །།མངྒ་ལཾ། 
དུས་ངན་མི་ལ་བཟའ་བཏུང་རྒྱུན་བྱེད་ནས། །རང་གི་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་ཟེར་བ་ལས། །ཡིད་ཀྱི་གཟུགས་ཅན་ལྷ་འདྲེའི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །བདེན་པ་བརྡར་ལས་གཏོར་མ་བྱིན་གྱུར་ན། །གྲོགས་ལྡན་མཐུ་འགྱུར་
2-1-360


ཡང་དག་བསྒྲུབ་པར་སྣང༌། །
དགེའོ། །ལེགས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག །  
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-361


༄༅། །བྲམ་ཟེ་སྐུ་ཤའམ་སྐྱེ་བདུན་རིལ་བུ་སྒྲུབ་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །སྐྱེ་བདུན་ཤ་ལ་བརྟེན་ནས་རྫས་མཆོག་རྟེན་འདུས་རིལ་བུར་བསྒྲུབ་པ་ནི། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་སྙིགས་མའི་སེམས་ཅན་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་ཤིང༌། ངན་སོང་མཐའ་མེད་པར་འཁྱམ་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་རྗེས་སུ་བཟུང་ཕྱིར། རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་རིགས་ལྡན་གྱི་བྲམ་ཟེ་ལྔའམ་གསུམ་དུ་སྐུ་སྤྲུལ་ཏེ། སྐུའི་སྤྲུལ་བྲམ་ཟེ་དུང་ཕྲེང་ཅན་དང༌། གསུང་གི་སྤྲུལ་པ་བྲམ་ཟེ་པདྨ་དཀར་པོ། ཐུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་བྲམ་ཟེ་དྲི་མེད་སྙིང་པོ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཤ་འགྲོ་བ་གང་གི་ཁོང་དུ་སོང་བ་ཙམ་གྱིས་འཁོར་བ་མཐའ་ཅན་དུ་མཛད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པར་འགྱུར་བའི་ནུས་ལྡན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྐྱེ་བདུན་གྱི་ཤ་དེ་དག་བོད་ཡུལ་དུ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་བསྣམས་ནས་རིལ་བུའི་བསྒྲུབ་པ་མཛད་ཅིང༌། རིལ་བུ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེ་འབངས་སོ་སོའི་ཕྱག་མཛུབ་ཀྱི་རི་མོ་ལས་གྲུབ་པའི་ཨ་དང་མ་ལ་སོགས་པའི་ཡིག་འབྲིས་མཚན་ཞིང༌། ཡ་མཚན་པའི་རྟག་ཏུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་གཏེར་ཁ་སོ་སོར་རྒྱ་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་བཏབ་ནས་སྦས་པ་རྣམས་གཏེར་སྟོན་ན་རིམ་གྱིས་གདན་དྲངས་པའི་དམ་རྫས་དེ་དག་ཕབ་རྒྱུན་དུ་བགྱིས་ཤིང༌། གཞན་ཡང་བཀའ་གསར་རྙིང་གི་སྐྱེས་ཆེན་དུ་མའི་བྱིན་རླབས་རྟེན་རྫས་སྨན་བཟང་དང་བསྲེས་པའི་རིལ་བུར་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་གཞུང་སོ་སོ་ནས་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་སྐྱེ་བདུན་མྱང་གྲོལ་གྱི་རིལ་བུ་འདི་དག་ཀྱང་འབྲེལ་ཚད་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཐབས་ཟབ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། 
ཡེ་ཤེས་རིག་པ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། རིལ་བུ་སི་ཡི་ལྟོར་སོང་བ། །ཚེ་རབས་གང་
2-1-362


དང་གར་སྐྱེས་ཀྱང༌། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་འབྲལ་མི་སྲིད། །རྫས་མཆོག་རེག་ཆོག་ངོ་མཚར་ཆེ། །དེར་མ་ཟད་ཀར་ལུགས་ཀྱི་རིལ་ནག །ས་སྐྱ་བའི་བདུད་རྩི་རིལ་བུ། འབྲུག་ལུགས་ཀྱི་འཇའ་ཟུག་མ་སོགས་དམ་རྫས་ཁྱད་འཕགས་དུ་མ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་བསྒྲིབས་པའི་མ་ཎི་རིལ་བུ་སོགས་ནི་ཆོས་ལུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་བཞེས་སུ་མཛད་བཞིན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཐོད་པའི་རྒྱུད་ལས། དཔེར་ན་པི་ཝཾ་སྦྱོང་ཀུན་ཚོགས། ། རྒྱུད་དང་བྲལ་ན་བརྡུང་མི་རུང༌། །དེ་བཞིན་དབང་དང་བྲལ་གྱུར་པའི། །སྔགས་དང་བསམ་གཏན་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས། སྤང་བྱ་འདོད་ཆགས་བཞི་སྟེ། ལྟ་སྒོམ་ལག་བཅིང་འཁྱུད་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ་བཞི་སྤངས། སྒྲུབ་བྱེད་ཕྱག་བརྒྱ་བཞི་སྟེ་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བཞི་མངོན་དུ་བྱེད་པ། ཉམས་དགའ་བ་བཞི་སྟེ། དགའ་བའི་ཡེ་ཤེས། མཆོག་དགའི་ཡེ་ཤེས། དགའ་བྲལ་གྱི་[ཡེ་ཤེས།] ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའི་ཡེ་ཤེས་དང་བཞི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་བཞི་སྟེ། རྡུལ་ཚོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར། ཡབ་ཡུམ་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར། གསང་བ་པདྨའི་དཀྱིལ་འཁོར། རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིར་བསྐུར་ཞིང་ཐོབ་པའོ། །དོན་ལ་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ལ་ཐ་མལ་ཨ་འཐས་ཀྱི་ལས་སྣང་དགག་ཐུབ་པ་གཅིག་དགོས་ཏེ། དེའི་ཐབས་དང་རྟེན་འབྲེལ་ལ་དགོངས་ནས་དབང་ཆོག་རྣམས་སུ་ཡེ་ཤེས་དབབ་པའི་སྐབས་སོགས་ཀྱི་ཚེ། གཟུགས་ཐ་ལམ་གྱི་རྟོག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་མིག་དར་བཅིངས། སྒྲ་ཐ་ལམ་གྱི་ཞེན་རྟོག་དགག་ཕྱིར་རོལ་མོ་བསྒྲགས། དྲི་ཐ་ལམ་པ་དགག་ཕྱིར་སྤོས་དང་གུ་གུལ་ཡེ་ཤེས་འབེབ་པ་རྫས་སྦྱོར་གྱི་དུ་བས་བདུག །རོའི་འཛིན་རྟོག་དགག་ཕྱིར་བྱིན་རླབས་བདུད་རྩིའི་ཁུ་བས་ཁར་བཀང༌། རེག་བྱའི་འཛིན་རྟོག་དགག་ཕྱིར་ལུས་རྣམ་སྣང་གི་ཆོས་བདུན་ནམ་རྡོ་རྗེ་འདུག་སྟེང་སོགས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་བཅའ། ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་ཞེན་དགག་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དམིགས་པའི་འཕྲོ་འདུ་
2-1-363


རྣམས་གསལ་གདབ་ཅིང༌། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟན་པོའི་བྱིན་དབབ་པའི་མཐུས། སློབ་མའི་སྒོ་གསུམ་ཐ་ལམ་འཁྲུལ་བའི་ལས་སྣང་འདི་དར་གཅིག་འགགས་ནས། རབ་ལ་རང་བྱུང་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་བྲལ་དུ་འཆར། འབྲིང་དག་སྣང་མོས་གུས་གདུང་ཤུགས་བཟོད་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཉམས་འབར་བའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན། ཐ་མ་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བ་ཟི་བུན་ནེ་ཙམ་འགྱུར་ཐུབ་པ་ཞིག་ངེས་པར་འོང༌། མ་དད་ནས་གཤེ་སྐུར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལས་ངན་སྲོག་པ་མང་དུ་བྱུང༌། དེ་རྣམས་རིམ་གྱི་དྲངས་པའི་ཕྱིར་དུ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཀྱང་གྱེར་མ་ལ་བསྐྱོན་པ་འགའ་རེ་བྱས་པས། དེ་མཆེར་ཅིང་འཇག་ནས། སྔགས་ལའང་གྱེར་མ་བྱེད་པ་འགའ་རེ་བྱུང་ཞིང༌། སྔགས་པ་གྱེར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཟེར་པ་བྱུང་སྟེ། སྔགས་རྙིང་མ་པར་གྲགས། དེ་ནས་གསར་མ་བ་ལ་ལས་ཀྱང་དེའི་ལད་མོ་བྱས་པ་ཐལ་ནས་སྔགས་ལའང་གྱེར་མ་བྱེད་པ་བྱུང་སྟེ། སྔགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉམས་པ་མ་ཚོར་བས་བྱིན་རླབས་དང་མཐུ་སྟོབས་ཆུང་ངུ་སོང་ནས་གྲུབ་ཐོབ་ནུས་པ་ཅན་ཉུང་ངུ་སོང༌། ས་གཞི་བྱིན་ཆུང་ངུ་སོང་ནས། འབྲུ་བཅུད་དང་རྩི་ཐོག་ལ་སོགས་པ་བཟང་པོ་མི་སྨིན། མི་ནད་དང༌། ཕྱུགས་ནད་དང༌། འཐབ་རྩོད་འཁྲུག་ལོང་ལ་སོགས་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་སྣ་ཚོགས་དར་བ་ནི། རིག་སྔགས་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན། ། ཞེས་པ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་གསུངས། སྔགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཅན་འོང་བ་སྔགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་དགོས། དེ་ལ་ཡི་གེ་ཐུང་བ་རིང་བ་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་རྣམས་མ་ནོར་ཞིང་མ་འཁྲུག་དགོས། ཐུང་བ་ནི་མིག་འཛུམ་པའི་ཚད་དོ། །རིང་བ་ནི་དེའི་གཉིས་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཞིག་གསུམ་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་ཀུན་མཐའ་ཡང༌། །མིག་འཛུམ་ཚད་དུ་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གསལ་བར་གསུངས་སོ། ། དེ་ན་སྔགས་གྱེར་མ་བྱས་ནས། ཐུང་ངུ་ལ་རིང་པོ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་སོང་བ་དང༌། དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་དང༌། དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རིང་
2-1-364


ཞིང་རིང་བ་ལས་ཀྱང་རིང་བར་སོང་བ་ལ་སོགས་སྐྱོན་མང་བརྟེན་འོང་བས་སྔགས་བཟློ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གྱེར་མ་སྤངས་ནས། བགྲང་འཕྲེང་བཟུང་སྟེ་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ཤ་ར་ར་བཟླས་པས་བྱིན་རླབས་ཀྱང་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་འབྱུང་ངོ༌། །འོ་ན་སྐབས་སྐབས་སུ་འཛབ་བསྟོད་དང༌། མཆོད་ བསྟོད་བྱ་བར་གསུང་མོད་ཅིང་ཅེ་ན། དེ་དག་ནི་བཟླས་པའི་སྐྱོ་བ་དང༌། བྱིང་བ་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། གཉིད་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བས་ཆེད་དུ་སྔགས་ལ་གཞན་བསྟོད་པའི་ཚིག་ལེགས་པོ་དག་གིས་མཆོད་པ་ཕུལ་ནས་འདོད་པའི་དོན་ཞུ་ཞིང་གསོལ་བ་གདབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དགོངས་ཀྱི། སྔགས་ཉིད་གྱེར་མར་བྱེད་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྐྱེས་མཆོག་དམ་པ་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཞལ་མཐུན་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དངོས་ཡིན་གསུངས། གཞན་ཡང་བཟླས་པའི་གྲངས་ཚད་བྱེད་པ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཡང་གྱེར་མར་མང་བྱས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་སྐྱོན་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་གྱེར་བའི་སྔགས་རེ་རེའི་བར་ལ། བཟླས་པ་ཡང་དག་བཅུ་འམ་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་གྲུབ་པས། དེ་དེས་བྱེད་ལ་ཐང་ད་ལྟ་འཛབ་ཡང་དག་བྱས་ཀྱང༌། གྱེར་མ་བྱས་ནས་མཛབ་མ་བྱས་སྙམ་པ་ནི་ནོར་བ་ཡིན་གསུངས་སོ། །བཀའ་མ་གཏེར་མ་ཞེས་གྲགས་པ་ལ། བཀའ་མ་ནི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། ཁྱད་པར་སློབ་དཔོན་ཙནྚ་གཽ་མི། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ། དགེ་སློང་མ་དཔལ་མོ། སློབ་དཔོན་དགེ་བསྙེན་ཀུན་སྦྱིན། ཇོ་བོ་ཆེན་པོ་རྗེ་ལྷ་གཅིག ། བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན། གྲུབ་ཐོབ་སྐྱེར་རྒང་པ། གྲུབ་ཐོབ་ཤྭ་བུང་སྒང་པ། གྲུབ་ཐོབ་གཉན་ཚེམ་བུ་པ། གྲུབ་ཐོབ་དམ་པ་དམར་མོ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་བཟླས་པ་ཡང་དག་གི་ལུགས་སུ་མཛད་པས་གྲུབ་རྟགས་ལེགས་པར་ཐོན་ལུགས་དེ་ལ་བསྔགས་པ་མང་པོ་གསུངས་སོ། །གཏེར་མ་ཞེས་གྲགས་པ་ལ་ཡི་གེ་བདུན་པ་ནི། གུ་རུ་ཆོས་དབང་བྱོན་ནས་བྱུང་
2-1-365


སྟེ། ཁོང་པར་རང་གིས་བཟླས་པ་ཡང་དག་གི་ལུགས་བཞིན་མཛད་པས་ནུས་པ་ཐོན་ཞིང༌། ཡོན་ཏན་མང་པོ་བརྙེས། གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་དང་མཇལ་བའི་སྐྱེས་མཆོག་དམ་པར་འགྱུར། གདུལ་བྱ་སྣོད་ལྡན་རྣམས་ལ་བཟླས་པ་ཡང་དག་གི་ལུགས་སུ་སྣང་ངོ༌། །གཞན་དང་མི་སྐལ་དམན་ཚེ་ཕྱི་མ་མི་དྲན་པར་ཚེ་འདི་ཁོ་ན་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་མི་རྟོག་སྣང་བ་ལྟས་པ། གླུ་གར་ཞེས་དང༌། གྲགས་ལ་དགའ་བའི་སྙིང་མེད་སྙིང་རུལ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐལ་གཏན་ཆད་ལ་སོང་གིས་དོགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས། གྱེར་མ་དང་འདྲེས་པ་འདི་མཛད་དེ། དེ་ཡང་དང་པོ་གྱེར་མའི་ཐབས་ཀྱིས་བསྡུས་ནས་སྐབས་སྐབས་སུ་བཟླས་པ་ཡང་དག་ཀྱང་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ཕྲག་མང་དུ་མཛད་དུ་འཇུག །དེའི་ནང་ནས་སྐལ་ལྡན་བྱུང་ན་ཟབ་ཆོས་གཞན། གནང་བ་ཡིན་པར་གདའ་སྟེ། དུས་ཕྱིས་སྐལ་བཟང་ནི་ཇེ་ཉུང༌། སྐལ་ངན་ནི་ཇེ་མང་སོང་བས། ཡང་དག་དེ་ནི་ནུས་པ་བཞིན་སོང་ལྟར་སྣང་དེ་ནི་དར་བར་གྱུར་ཏེ། ཆོས་མེད་དྲེད་པོ་དྲེད་མོ་གླུ་གཞལ་ལ་ཚོགས་ནས་གྲོགས་བྱེད་པ་ལ་མ་ཎི་བྱེད་ཟེར་བ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་པ་གདའ། ཤིན་ཏུ་སྤངས་ནས་མི་ཟུག་སྟེ་བྱས་མེད། འཇུག་བྱ་འཇུག་བྱེད་ཀྱེ་ཧུད་ཀྱེ་ཧུད། བསྟན་པའི་ཡང་སྙིང་ཟབ་མོ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་དུས་འོང་བ་བརྫུན་པས་བདེན་པ་ནུབ་པ། ལྟར་སྣང་གི་ཡང་དག་འགོག་པ། འདི་འདྲ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་སུ་གསོལ། དེར་མ་ཟད་ལན་རེ་ཧྲཱིཿམ་བཟླས་ན་ཡིག་དྲུག་བཟླས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་ཉེར་མི་འགྲོ་ཞེས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་དག་པ་ལ་གཤེ་སྐུར་འདེབས་པ་རྣམས་ནི་ལྷག་པར་སྙིང་རྗེ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཧྲཱིཿབཟླས་པ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན་ཐུགས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ས་བོན་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་མ་བཟླས་ཀྱང་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་འདུ་བས་སྐྱོན་མེད། ཡིག་དྲུག་ཟབ་མི་ཟབ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་བལྟས་ན་གསལ། གཏེར་མ་ལ་གཏེར་ཁ་གོང་འོག་ཞེས་གྲགས་པའི་གོང་མ་མངའ་བདག་ཉང་རལ་གྱི་ལུགས་
2-1-366


ལ་ཧྲཱིཿདྲང་མེད་པར་འདི་དང་མཐུན། དེས་ན་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་བཟུང་ནས་རྩོད་པ་དང་རྨོད་པ་བྱེད་པ་མི་ཐད། གང་ཟབ་ཟེར་ན་བཟླས་སྒོམ་ནུས་པ་ཡལ། གཉིས་ཀས། ཕན་མི་ནུས་ལ་པ་གཉིས་ཀས་ཆེར་མི་ཕན། འོན་ཀྱང་ས་བོན་ཙམ་འཇོག་པ་སྲིད་གསུངས། བྲིས་པ་མཐོང་བའི་ཕན་ཡོན་དཔག་མེད་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་དཔག་མེད་འགའ་ཞིག་དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ཡང་ཡོད་མེད་པ་འདི་ཙམ་སོང་བ་རང་མི་བདེན་སྙམ་པ་བྱར་མི་བཏུབ། བཀའ་ཡང་དག་པའི་བྱིན་རླབས་ཚད་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་དད་གུས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་གལ་ཆེ་གསུངས། ལུགས་གང་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཡང་དབེན་པར་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི་གཞན་ན་གསལ། མང་པོ་ཚོགས་ནས་གཟུངས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། བསྙུང་གནས་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་ཚུལ་ཡང་གཞན་ནས་གསལ། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་གང་ཟག་གདེངས་ཅན་དགོས་པའི་ཅུང་དཀའ་གསུངས། འདིར་ཐུན་མོང་དུ་མང་པོས་བྱར་རུང་བ། མཆོད་པའི་རྫས་ཡོད་ན་ཤིན་ཏུ་བཟང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་གྱ་ནོམ་པར་བསག །མེད་ན་གང་འབྱོར་མ་སྲིད་པ་ལ། ཕུན་ཚོགས་དཔག་མེད་དུ་མོས་ཤིང༌། གནས་དང་ཡོ་བྱད་བྱིན་དབབ། ལྷ་རྟེན་ཡོད་ན་དེ་ལ་བཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་པ་གསོལ་བཏབ། མེད་ན་ནམ་མཁའ་གང་བར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷ་ཚོགས་གསལ་གདབ། པོ་ཏ་ལ་དང༌། བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཁམས་དཔག་ཡས་རྣམས་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་གཞན་དོན་མཛད་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱན་འདྲེན་གྱི་ཚིག་གང་ཡང་རུང་བ་དང་བཅས་པས་སྤྱན་དྲངས་ལ། ལུས་གྲངས་མེད་དུ་མོས་ཏེ། གང་གི་དྲིན་གྱི། ཞེས་སོགས་དང༌། ཇི་སྙེད་སུ་དག །ཅེས་སོགས་གང་མོས་གང་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་དང་བཅས་ནས་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་བདུན་པ་ཞེ་ཐག་པས་བྱ། མཎྜལ་ཕུལ་ནས་འདོད་པའི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པར་གསོལ་བ་གདབ། དེ་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་ཐམས་
2-1-367


ཅད་ལ་དད་གུས་ཆེན་པོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་སྣང་ཙམ་ཡིན་ཡང་རླུང་སེམས་མ་འགག་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་མ་འདས་ཤིང༌། དེའང་མི་བསླུ་བར་ངེས་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་ཉེས་དམིགས་དྲན་པ། ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་མི་ལུས་འདི་འདྲ་བ་བརྒྱ་ལ་ལན་གཅིག་ཙམ་ཐོབ་ཀྱང༌། མི་རྟག་པ་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་བས། ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པར་དྲན་པའི་ལྕག་འདེབས་བྱས་ནས། མ་ཡེངས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མགྱོགས་བུལ་རན་ཞིང་གསལ་བར་སྔགས་བཟླ་བ། བཟླས་པས་སྐྱེ་བའམ་བྱིང་རྨུགས་སོགས་སུ་གྱུར་ན། དབྱངས་དྭངས་པའམ་དབྱངས་མེད་ཀྱང་རུང༌། བསྟོད་པ་གང་རན་བྱ་ཞིང༌། རོལ་མོ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་རྒྱས་བསྡུས་གང་མོས་བྱ། འདོད་དོན་གང་ཡིན་གསོལ་བ་དྲག་ཏུ་གདབ། བསྐོར་བ་བྱ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་ཀླག །དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྐྱོང་མཁའ་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཏོར་མ་འབུལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཏོར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཚིམ་པར་བྱ། སྔགས་ཀྱི་གྲངས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་འདི་ཙམ་གྲུབ་པའི་དགེ་བ་འདིས་གཙོས་བྱས་པ་དུས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་རང་གིས་བྱས་པ་དང༌། གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་ཅིང་བསྐུལ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བགྱིས་པ་ཅི་མཆིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་མ་ཐོབ་བར་དུ་རྒྱལ་བ་རིག་གསུམ་མགོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་མཉེས་པར་བྱེད་ཅིང༌། དམ་པའི་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སོགས་པ་ཡོན་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་བ་ཆེན་པོར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པ་དང༌། སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོང་བའི་བྱ་བས་དུས་འདའ་བར་གྱུར་ཅིག །རྟག་ཏུ་དད་པ་དང༌། ངེས་འབྱུང་དང༌། མི་རྟག་པ་དྲན་པས་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་གྱུར་ཅིག །ཡུལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ནད་ཕྱུགས་ནད་འཐབ་རྩོད་
2-1-368


འཁྲུག་ལོང་སད་སེར་ལ་སོགས་པ་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པ་ཐམས་ཅད་མེད་ཅིང་མི་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །འདུན་མ་གང་བྱས་ཐམས་ཅད་ལེགས་ཤིང་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བཀྲ་ཤིས། ཕན་བདེའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་སོགས། སྨོན་ལམ་རྒྱས་པ་ཞེ་ཐག་པ་ནས་བཏབ་ནས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་དང༌། དགེ་བ་གང་བྱས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོའི་མཐུས། སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་སོགས་གང་ཟག་བྱས་ནས། གཏང་རག་གིས་མཆོད་བསྟོད་འབུལ། མ་འབྱོར་བ་དང་ཉམས་པ་དང༌། །ཞེས་སོགས་གང་རུང་གིས་བཟོད་པར་གསོལ། ཡི་གེ་བརྒྱ་པས་ལྷག་ཆད་བསྐང༌། དངོས་གྲུབ་ཞུ་ནས་ཡེ་ཤེས་པ་ལྷ་རྟེན་ལ་བརྟན་པར་བཞུགས་སུ་གསོལ། གཟུགས་སྐུ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང༌། །གཏོར་མ་མགྲོན་རྣམས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་བྱེད་མཁན་རྣམས་དང་ཉེ་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ་དུས་འདས་པའི་དགེ་རྩའམ། དུས་མཆོད་དམ། ན་བའི་རིམ་གྲོའམ། སད་སེར་དང་རིམས་ནད་ལ་སོགས་པ་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་བཟློག་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་ཡིན་ཡང་རུང༌། མདོར་ན་གང་དང་གང་ལ་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་ཡང་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་མི་དགེ་བ་མཐའ་དག་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སྤངས། དགེ་བ་མཐའ་དག་ཅི་ནུས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་གུས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་རིང་མེད་པར་བྱས། སྙིང་རྗེ་དང་ཕན་སེམས་ཆེར་བསྐྱེད་ནས་ཅི་ནུས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་གནོད་པར་སྐྱོབ། ཞག་རེ་ལ་སྔགས་སྔ་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འམ་ཅི་འགྲུབ་རེ་ཟློ་བའི་དམ་བཅའ་བྱས་ནས་མ་ཆག་པར་བཟླའོ། །གཞན་ཡང་འགྲོ་རུང་འདུག་རུང༌། ཁ་མི་དལ་བར་བཟླའོ། ། རྟེན་གསུམ་གང་མཐོང་ཡང༌། དད་ནས་ཕྱག་གིས་ཐལ་མོ་སྦྱོར་བའམ། ཐ་ན་མཐོ་དུད་པ་ཙམ་ཡང་བྱེད། དེ་ལྟར་
2-1-369


བྱས་ན་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ། བསམ་པའི་དོན་རྣམས་གྲུབ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་གནོད་པས་མི་ཚུགས། བསམ་པ་ཆོས་དང་མཐུན་ཞིང་ལས་སུ་རུང་བར་གྱུར་ནས། ཚེའི་དུས་བྱེད་པའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཡ་མཚན་ཆེ་བས་བསུ་ནས། བདེ་བ་ཅན་ནམ། པོ་ཏ་ལ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་གྲུབ་ཐོབ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པའི་ཞལ་གདམས་ཟབ་མོ་མདོ་བསྡུས་པ་རྫོགས་སོ། །འདི་ནི་བཀའ་མའི་ལུགས་སོ། །ཧོར་གྱིས་འཇིགས་ནས་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་གནས་སུ་རབ་ཏུ་ཡིབ་པའི་ཚེ། རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་པ་རིས་མེད་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་བྲིས་པའོ།།      །།  
འདིས་ཀྱང་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཆེར་ཕན་པར་གྱུར་ཅིག།      །།དགེའོ། །བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག །  
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)
2-1-370


༄༅། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་མདུན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞུགས།
༄༅། །ན་མོ་གུ་རུ། བསྐལ་སྟོང་མུན་པའི་ཁང་བུ་རུ། །མར་མེ་གཅིག་གིས་
བཅོམ་པ་ལྟར། །འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་མུན་ཁང་ལ། །མར་མེའི་སྙིང་པོ་
བདག་འགྱུར་ཤོག །ཤ་ཀ་ར་ཡི་ཤིང་ཏོག་ལ། །སྨན་རིགས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་
ལྟར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་འདོད་པའི་སྨན། །སྣ་ཚོགས་བདག་ལ་འབྱུང་བར་
ཤོག །ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །དྲི་བཟང་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ལྟར། །ཡོན་
ཏན་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་གཞི། །ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་ལྡན་བདག་འགྱུར་
ཤོག །སེང་གེའི་འོ་མ་ཐིགས་གཅིག་ཙམ། །ཕལ་བའི་འོ་མ་བཅོམ་པ་
ལྟར། །སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་ནད་ཀྱིས་གདུང༌། །བདག་གིས་ཡང་ཡང་
བཅོམ་པར་ཤོག །ཨ་དཀར་སྙིང་པོ་བདུག་པ་ལ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནམ་
མཁར་འཕགས། །དེ་བཞིན་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཆོས་ཉིད་ནམ་
མཁར་འདྲེན་པར་ཤོག །ཇི་ལྟར་ཀ་ལ་པིང་ཀ་རྣམས། །སྒོ་ངའི་ནང་དུ་སྒྲ་
འབྱིན་ལྟར། །བདག་ཀྱང་མ་ཡི་ལྟོ་ནང་དུ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོགས་པར་
ཤོག །དངུལ་ཆུས་གསེར་སྣང་བྱེད་པ་ཡིས། །ལྕགས་ལ་རེག་ན་གསེར་འགྱུར་
ལྟར། །བདག་ཉིད་མཐོང་ཐོས་དྲན་རེག་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པར་འགྱུར་
བར་ཤོག །ཇི་ལྟར་རྡོ་ལ་ཁབ་ལེན་གྱིས། །ལྕགས་སྒྲོག་དྲྭ་བ་བཅད་པ་
2-1-371


ལྟར། །ཉོན་མོངས་འཁོར་ལོའི་ལྕགས་སྒྲོག་ཀུན། །གཅོད་བྱེད་རལ་གྲིར་
བདག་འགྱུར་ཤོག །པདྨོ་ཞེས་པའི་རྩི་ཟོས་ན། །ཚེ་ཚད་བསྐལ་པ་འགྱུར་བ་
ལྟར། །སེམས་ཅན་ཚེ་རིང་བྱེད་པའི་རྫས། །ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིར་བདག་འགྱུར་
ཤོག །མཆིན་རྩིའི་དྲི་མ་ཚོར་ཚད་ཀྱིས། །དུག་སྦྲུལ་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པ་
ལྟར། །བདག་གིས་དྲི་མ་ཚོར་ཚད་ཀྱིས། །ཆོས་མིན་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་
ཤོག །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྒྲ་ལ། །དགའ་བྱེད་སྒྲ་རྣམས་འབྱུང་བ་ལྟར། །ཆོས་ཀྱི་
སྒྲ་སྐད་སྣ་ཚོགས་དག །བདག་ལ་ནམ་ཡང་འབྱུང་བར་ཤོག །ཇི་ལྟར་ཡིད་
བཞིན་ནོར་བུ་ཡིས། །དགོས་འདོད་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ལྟར། །བདག་ལ་
བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱིས། །འདོད་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་ཤོག །ཇི་ལྟར་
རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་གྱིས། །བྲག་རྫོང་ཐམས་ཅད་བཤིག་པ་ལྟར། །བདག་གི་ཡང་
དག་ལྟ་བ་ཡིས། །ལྟ་ངན་བྲག་རྫོང་བཤིག་པར་ཤོག །ཅེས་པ་ཆོས་རྗེ་ཀུན་
མཁྱེན་དོལ་པོ་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་
རྒྱས་གྱི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་མདུན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའོ།།      །། 
(མ་དཔེ་ནི་འཛམ་ཐང་པར་མ་ཁོ་ན་ཡིན།)